Nu. 136
Woensdag 11 Maart 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank N.V. Boes
££RSTE BLAD.
Buitenland
Binnenland.
Uit de Provincie
Belangrijkste Nieuws.
4 H0LL. UZ. SP00RTI931
it nummer bestaat uit 2 blade
Uitgifte ad 98
Inschrijvingen worden tot Vrijdag 13
Maart 1931 gaarne aangenomen door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Corststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No- 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
'De Zeeuw
VERSCHIJNT ELEEN W RKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13.—
Losse nummers 10.05
Prijs der Advertentien:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
V Biddag.
Vandaag is het biddag.
Kaar goede oude gewoonte komen op
dezen dag de belijders van den Christus
in hunne verschillende kerken bijeen, om
daar voor het gewas: dat wil zeggen,
voor landbouw en veeteelt, voor handel
en bedrijr den zegen des Heeren af te
smeeken.
Een goede gewoonte.
Want, we ervaren het zeer in het bij
zonder in dezen tijd: „Zoo de Ileere
het huis niet bouwt, te vergeefs arbeiden
deszelfs bouwlieden daaraan; zoo de
Heere do stad niet bewaart, te vergeefs
waak de wachter".
Het kunnen van de menschen heeft een
ongelooilijke hoogte bereikt.
Maar 't is God, die de beschikking heeft
over regen en droogte, over vruchtbare
en onvruchtbare tijden. Daarin is de
mensch a f h a n k e 1 ij k.
En hij blijft afhankelijk ook als God
den arbeid zegent door een rijken oogst
te schenken.
Het merkwaardige van de huidige crisis
is dat er de nood is bij en door den
rijken overvloed. Terwijl de muren van de
korenpakhuizen dreigen te bersten, wordt
er door breede volksgroepen geschreeuwd
om voedsel.
Bij een rijken oogst is er bittere ar
moede. En naarmate de voorraden zich
ophoopen, wordt de zorg voor de toe
komst grooter.
Het heden is donker.
En de toekomst is zoo mogelijk nog
somberder.
Wie zal hier uitkomst brengen?
Er is een roepen om hulp van de
Regeering. En wel niemand zal willen
ontkennen, dat de Regeering hier een
taaie heeft te vervullen.
Maar tenslotte is ook de macht van
de Regeering beperkt en is ook zij in alle
opzichten afhankelijk.
En daarom, indien ooit, dan is er nu
reden om biddag te houden.
Om met belijdenis van zonde en schuld
te gaan tot God den Almachtige, Schep
per van hemel en aarde, van Wien wij ge-
looven en belijden, dat alle dingen ons
uit Zijne vaderlijke hand toekomen.
God heeft den mensch geroepen te ar
beiden. Dat moet ook nu gedaan worden.
Alle middelen die kunnen dienen om het
crisisleed te verminderen, moeten worden
aangegrepen. Maar aan het werken moet
zich het bidden paren.
En geve God, dat het dan straks ook
van ons volk mag gelden: „Roepende tot
den Heere in de benauWheid die zij
hadden, heeft Hij zo gered uit hunne
angsten
Laat ze voor den Heere Zijne goeder
tierenheid loven en Zijne wonderwerken
voor de kinderen der menschen."
Antwerpen en het Russisch graan.
In de vergadering van den Antwerp-
schen gemeenteraad diende de sociaal
democraat Wilms een motie in strekken
de om de regeering te verzoeken het se
dert 25 October 1930 uitgevaardigde ver
bod van invoer van Russisch graan in
België op te heffen. Wilms betoogde, dat
Antwerpen tengevolge van dezen maat
regel reeds zeer zware schade heeft ge
leden, terwijl verder nog, mede in ver
band met dit verbod, voor 400 millioen
francs bestellingen aan Belgische indus-
trieele producten gedaan, werden ver
nietigd. Ook is er sprake van de haven
van Duinkerken tot distributiecentrum
van Russische producten voor West-
Europa te maken, wat al weer een ver-
w j°°r AntwerPen zou beteekenen.
IN adat burgemeester van Cauwelaert
het regeeringsbesluit van 25 October on
doelmatig had genoemd en verder de
meening had verdedigd, dat het in elk
geval dwaas is voor een klein land een
s rijd. v ls deze aan te binden zonder van
de medewerking der andere West-Euro-
peesche staten zeker te zijn., werd de
motie eenstemmig door den gemeente
raad aangenomen.
Storm en hoog water.
Uit Belgrado wordt gemeld, dat de Var-
dar en eenige andere rivieren tengevolge
van den hevigen sneeuwval van den laat-
sten tijd buiten haar oevers zijn getreden,
waardoor groote oppervlakten over
stroomd zijn.
Een telegram uit New York meldt: Bij
een hevigen storm, die boven New-York
woedde, zijn 7 personen om het leven
gekomen en talrijke andere gewond.
De aangerichte schade wordt op ette
lijke millioenen dollar geraamd.
Uit New-York wordt gemeld: De
draadlooze stations aan de kust van den
Stillen Oceaan hebben draadlooze S.O.S.-
seinen opgevangen van een Japansch
stoomschip, dat zich op den oceaan in
nood bevindt.
Geen vermindering van de Engelsche
Oorlogsbegrooting.
Bij het indienen van de Engelsche be
grooting van oorlog beweerde de minis
ter van oorlog, dat de geweldige vermin
dering van bewapeningen in Groot Rrit-
tannië niet. door andere landen was ge
volgd. De regeering zou al het mogelijke
doen om een universeele vermindering
der bewapeningen door een internationale
overeenkomst tot stand te brengen, doch
het was op het oogenblik volstrekt on
mogelijk een grootere unilaterale ontwa
pening aan te bevelen, zoodat dientenge
volge de cijfers der begrootingsposten on
geveer gelijk bleven als het vorig jaar.
Dat zegt dus een arbeiders-minister 1
Gevechten in den Gemeenteraad van
Munchen.
Gistermorgen ontstond in den Gemeen
teraad van Munchen een rumoerig too-
neel toen een lid van de Beiersche Volks
partij het nationaal-socialistische raadslid
Esser toevoegde, dat zijn fractie nog nooit
anders dan negatieve dingen had kunnen
doen. De Nazi's begonnen te interrum-
peeren, de burgemeester trachtte tever
geefs de orde te herstellen, en het tumult
ontaardde in een vechtpartij, waarbij de
nationaal-socialistische raadsleden op de
raadsleden van de Volkspartij insloegen
en gebruik maakten van dé groote, scherp
gekante koperen inktkokers, waarmee de
Nazi's Esser en Amann naar de leden der
Beiersche Volkspartij wierpen. De voor
zitter zag zich tenslotte genoodzaakt de
zitting te schorsen.
Na de hervatting verklaarden Esser en
Amann, dat zij, wanneer zij weer op een
dergelijke wijze werden behandeld, weer
op de zelfde wijze zouden optreden. Ook
in de hervatte raadszitting kwam het af
en toe tot rumoerige tooneelen.
Uitsluiting in de Beiersche metaal
industrie.
De door den bond van Beiersche me-
taalindustrieelen dezer dagen afgekon
digde uitsluiting is gisteren begonnen en
omvat 40.000 arbeiders en arbeidsters.
Het conflict heeft zijn grond in een
loonkwestie. De werkgevers eischen een
loonsverlaging van 15 percent. De
scheidsrechterlijke uitspraak luidde 6
percent loonsverlaging. Deze beslissing
werd door de vakbonden geaccepteerd,
de werkgevers verwierpen de uitspraak
echter en gingen tot uitsluiting over.
De aardbeving op den Balkan.
Het spoorwegverkeer tusschen Skoplje
en Athene, dat door de aardbeving on
derbroken was, is thans weer zoo goed
als hersteld. De reparatiewerkzaamhe
den dragen slechts een voorloopig ka
rakter, zoodat op de herstelde trajecten
slechts met geringe snelheid kan worden
gereden.
Voor zoover op het oogenblik de toe
stand valt te overzien, zijn 21 dorpen
door de aardbeving verwoest.
Aangezien er in het getroffen gebied
gebrek aan brandstof heerscht, kampeert
de daklooze bevolking rondom reusach
tige vuren, waarin het hout, dat men
krijgen kan, wordt gestookt.
De gevaren van de sneeuw.
De sneeuw, die nu sinds Vrijdagavond
of Zaterdagochtend geheel Oost-, Noord-,
en Midden-Zwitserland teistert, is niet
langer slechts een merkwaardigheid, doch
begint meer en meer bezorgdheid te ver
wekken in dit land.
Gistermiddag hebben de spoorwegen op
vele punten hun strijd tegen de sneeuw
massa's moeten opgeven.
De handhaving van den gewonen dienst
was niet meer mogelijk.
Te Bazel begint men reeds meer en
meer te vreezen, dat de geheele tram-
dienst in de stad zal moeten worden
stopgezet.
Overal in de steden neemt het verkeer
per ski in plaats van per fiets door de
stralen toe. Schoolkinderen, telegram-be
stellers, slagersjongens, broodbezorgers,
enz. leggen hun weg per ski in plaats
van per fiets af.
Met groote bezorgdheid ziet men voor
al den dag tegemoet, waarop de regen
aan de sneeuw een eind zal maken. Men
weet niet, hoe de geweldige watermassa's,
die dan te verwachten zijn, zullen kunnen
verwerkt worden.
Korte Berichten.
Op 23 Februari bedroeg het aantal
werkloozen in Duitschland ca. 4.972.000
of 19.000 minder dan op 15 Februari.
De regeering van Brunswijk heeft
een wetsontwerp uitgewerkt, waarbij 1
Mei als wettelijke feestdag wordt afge
schaft.
Het aantal werkloozen bedroeg 2
Maart in Engeland 2.634.574, of 16.916
meer dan de voorafgaande week.
De Fransche Kamer verwierp met
298 tegen 249 stemmen een amendement
tot het invoeren van kosteloos middel
baar onderwijs tot de vijfde klasse en
ook kosteloos voor de volgende klassen
voor leerlingen, die een voorloopig exa
men hadden afgelegd.
De Commissie van het Alg. Duitsche
Vakverbond heeft een breedvoerige be
spreking gehouden over den algemeenen
economischen toestand en met algemeene
stemmen een motie aangenomen, waarin
de invoering der werkweek van vijf dagen
wordt geëischt.
Ten Zuiden van Gent zijn opmetin
gen gedaan in verband met de vesting
plannen van den general en staf. Het zou
de bedoeling zijn, niet, zooals eerst was
aangekondigd, 'één fort, maar wel drie
forten aldaar te bouwen. Een dezer for
ten zou te Gavere, op den 45 M. hoogen
heuvel, die de vallei der Boven-Schelde
beheerscht, komen te liggen. Het tweede
fort zou worden gebouwd tusschen Oos-
■terzeele en Sint Lievens Houtem en het
derde tusschen deze plaats en Dender-
monde.
De regeeringspartijen der Belgische
Kamer zijn overeengekomen, om de ver
goeding voor de Kamerleden, die per
jaar 42.030 francs bedraagt per afgevaar
digde, met 10 pet. te verminderen.
Dit besluit houdt verband met de be
slissing der regeering, om een algemeene
salarisvermindering van 6 pet. toe te
passen.
Naar uit Brussel wordt gemeld, is
de politie te Haesebroek een uitgebrei-
den smokkelhandel in granen op 't spoor
gekomen. Het graan werd door Belgische
boeren naar Frankrijk gesmokkeld, waar
hoogere prijzen gelden. Een groote hoe
veelheid gerst is in beslag genomen.
De Zuiderzeewerken.
De werkzaamheden aan de Zuiderzee
werken zijn in verband met de vorst
stopgezet. Er drijft veel ijs in zee. De
baggermolens enz. zijn in de groote werk-
haven gesleept.Ook in den Wieringermeer-
polder staan alle werken stil. Honderden
arbeiders zijn hierdoor voor het oogen
blik zonder werk. Velen zijn dan ook naar
de plaatsen hunner inwoning terug ge
keerd.
Ook de visschersvloot is niet uitgevaren
Wijziging van de Kieswet.
Volgens de bestaande voorschriften van
de Kieswet doen groepen of partijen, die
den kiesdeeler niet halen, bij de verdee
ling der restzetels mede, indien zij drie
vierde van den kiesdeeler op haar can-
didaten hebben vereenigd. Het „Hbld"
verneemt nu, dat op het departement van
Binnenlandsche Zaken wordt gewerkt aan
een wijziging der Kieswet, waardoor zal
worden bepaald, dat in de toekomst negen
tiende van den kiesdeeler noodig zal zijn
voor groepen en partijen, die aan de eer
ste zetelverdeeling niet mee doen, om bij
de tweede verdeeling in aanmerking te
komen.
Voorts wordt aan Binnenlandsche Za
ken overwogen, op de een of andere wijze
het stellen van candidaten door particu
lieren of onbeteekenende groepen tegen
te gaan. In Engeland moet, zooals be
kend, iedere partij per candidaat een
cautie stellen, die aan den Staat vervalt,
als een partij niet het voorgeschreven mi
nimum aantal stemmen behaalt.
Op welke wijze onze regeering de kwes
tie hoopt op te lossen, staat nog niet vast.
Candidaatstelling Prov.
Staten.
Behalve de zeven lijsten der bekende
politieke partijen zijn gisteren in den
kieskring Hulst nog candidatenlijsten
ingeleverd voor: de Katholieke Sociale
Partij (eenige candidaat J. C. Coppenolle
te St. Jansteen), voor den heer H. A. van
Dalsum te Hulst en een zonder bekende
politieke richting, waarop voorkomen de
namen P. Bauwens te Hulst, J. J. He-
melaar te Hulst, A. P. J. F. Begheyn te
Terneuzen en E. L. M. de Moor te West
dorpe.
Middelburg. De herbouw der
Langedelft. Toen op 7 Decem
ber 1929 de hoofdstraat onzer stad door
den giootenbrand werd getroffen, was
direct aan te nemen, dat er lange tijd
voor noodig zou zijn om de aangerichte
schade te herstellen. Van twee firma's
stond het vrijwel onmiddellijk vast, dat
zij zouden herbouwen. Zij hebben heel
wat moeilijkheden te overwinnen gehad,
toch zullen zij beide deze week, dus ruim
15 maanden na de ramp hun nieuwe
panden officieel kunnen openen.
Met de firma D. de Jager Jr. zal dit
eerst Vrijdag het geval zijn. Hedenmid
dag was het de firma S. Wiener
G o., die haar clientèle voor de officieele
opening had uitgenoodigd.
Over het uiterlijk van het gebouw
meenen wij niet te veel te moeten zeggen.
Hierover kan ieder voorbijganger zijn
oordeel vellen, maar o.i. is de architect
er volkomen in geslaagd een ter plaatse
goed staand modern winkelpand te stich
ten, wat zeker nog beter zal kunnen wor
den beoordeeld, als aan beide zijden de nu
nog open plaatsen eens zullen zijn be
bouwd.
Men heeft in het midden een geheel
vrij staande etalagekast gemaakt, zoodat
de kijksters er rond kunnen loopen en
dan tevens rustig de andere etalages
langs de zijkanten en achter tusschen
de beide deuren in oogenschouw kunnen
nemen.
De inrichting van den winkel is zoo,
dat men vraagt of men werkelijk in Mid
delburg is. Men denkt aan een groot-
steedsch magazijn door de practische
verdeeling in vakken voor de verschil
lende onderdeelen der ten verkoop voor
handen artikelen. Ieder van deze afdee-
lingen, voor zoover zij langs de zijwan
den zijn aangebracht, zijn door muurtjes
gescheiden, in ieder waarvan zich weer
een klein etalagekastje bevindt. Een goede
ruimte is alom voor het publiek behou
den, ook bij de afdeelingen, die midden
in den winkel zijn aangebracht. De ver
lichting van den benedenwinkel is, even
als overal elders, ook van de modernste
vinding en speciaal vestigen wij de aan
dacht op de goede verlichting der goede
ren in de vakken.
Achter den winkel bevinden zich een
privékantoor, waaruit men een goed over
zicht over de geheele zaak heeft, een
klerkenkantoor en het magazijn voor den
détailverkoop.
Aan het einde van den winkel voert
tegenover een mooie uitstalruimte een
flinke breede trap naar de eerste ver
dieping, waarnaast zoowel beneden als
boven een ruime bloemenbak en hal
verwege op de leuning een aquarium
met goudvisschen en dergelijke. Planten,
bloemen en visschen brengen leven in
deze omgeving en verhoogen ten zeerste
het aangename van het verblijf in deze
zaak.
De trap voert, zooals gezegd, naar de
eerste verdieping, waar twee belangrijke
verkoopafdeelingen zijn gevestigd en
men het eerst komt aan de afdeeling
bedden en aanverwante zaken als de
kens enz. Dit is een groote ruimte, wat
voor deze afdeeling zeker niet onge-
wenscht is. Maar hetzelfde is ook het
geval met het voorste deel der eerste
verdieping, waar de confectie-afdeeling
gevestigd is en waar de dames in een
zeer keurige omgeving rustig keuze kun
nen doen in japonnen, mantels en derge
lijke, terwijl een viertal flinke paskamers
ten dienste staan.
Boven de laatste genoemde afdeelin
gen der zaak bevinden zich het ruime
magazijn voor den engrosverkoop, de
kapokzolder en de beddenmakerij.
Nog even terugkomende op de verlich
ting, willen wij wijzen op de 6 gevel-
lichten, die de omgeving in een zee van
licht zetten.
Binnenland
De Eerste Kamer heeft het aardappel-
meelsteunwetje aangenomen.
Wijziging van de Kieswet op komst.
Buitenland.
Antwerpen en het Russisch graan.
Storm en hoog water.
Geweldige sneeuwval in Zwitserland.
Uitsluiting in Beieren.
De firma, de architect, de aannemer
van den bouw, de uitvoerders van alle
onderdeelen van het werk, alle kunnen
met voldoening terugzien op hetgeen hier
is tot stand gekomen.
De volgorde der candidaten op de
groslijst der S.D.A.P. voor den Gemeente
raad. is als volgt: J. Onderdijk, W. P.
Gornelisse, P. P. Paul, Jac. Mondeel, J.
Wondergem, Chr. Bank, L. Geers, A.
Bouman, L. Sulkers en E. de Priester.
Dhr G. v. d. Weel had te kennen gegeven
niet meer in aanmerking te willen komen.
Goes. Door den heer L. H. van Berk,
conservator van het Museum voor Zuid
en Noord-Beveland werden over 'de
maanden November en December voor
genoemd museum de volgende schenkin
gen ontvangen: 1 kruitmeter, een oud
werktuigje om de kracht van ontbran
dend kruit te meten; 1 stuk van een wal-
vischkaak, die vroeger als schuurpaal in
den Poel heeft gestaan; 3 collecties mun
ten; 1 oud bordje (chineesch blauw);
1 collectie oude tegels; 1 verzameling
pijlpunten uit het steenen tijdperk.
Zoutelande. Dinsdagmiddag vergaderde
de gemeenteraad alhier voltallig.
Het verslag over 1930 van de commis
sie tot wering van schoolverzuim, het
verslag van de commissie voor toezicht
op het lager onderwijs en een opgave van
den inspecteur der directe be stingen te
Middelburg, meldende, dat voor de ge
meentelijke inkomstenbelasting 1930'31,
op de kohieren is gebracht f 5688, en dat
vermoedelijk nog f 165 er op gebracht
zal worden, werden voor kennisgeving
aangenomen.
Een ingekomen rapport van een com
missie uit de Z. L. M. inzake werkloos
heidsverzekering en arbeidsbemiddeling
zal by de raadsleden circuleeren.
Een schrijven van de Nederl. Heide
maatschappij, waarin toetreding als lid
gevraagd wordt, wordt voor kennisgeving
aangenomen. Besloten wordt, adhaesie te
betuigen aan het bekende adres van de
gemeente jirnemuiden.
B. en W. stellen nu voor om toe te
treden als lid tot den Provincialen Brand-
weerbond. De kosten zullen voor de ge
meente ongeveer f 6 per jaar bedragen,
terwijl er dan voor de gemeente hulp van
naburige brandweren kan worden ver
kregen.
De heer Adriaanse is niet voor toetre
ding. Toetreding is volgens hem in strijd
met het geloof; men moet bij Gods voor
zienigheid leven.
De voorzitter merkt op, dat het hier
gaat over uitbreiding van de organisatie
om brand te bestrijden en dat is geoor
loofd. Het voorstel van B. en W. wordt
aangenomen met 6 tegen 1 stem. Tegen
de heer Adriaanse.
Z.h.st. wordt besloten aan den heer
A. A. de Steur de gemeentewoning voor 7
jaren te verhuren. Huurprijs f210 per
jaar.
Ingekomen is een verzoek van de Com
missie tot verharding van den Duinweg
om tot verharding van dezen weg over te
gaan. Volgens een overgelegde lijst van
toegezegde bijdragen is, tezamen met nog
andere toezeggingen, volgens B. en W.
f 1123 toegezegd, terwijl volgens de ra
ming door belanghebbenden f 1300 bijeen
gebracht moest worden. B. en W. mee
nen, dat nog geen vast besluit kan ge
nomen worden omdat: niet alle toezeg
gingen voldoende zijn vastgelegd en het
te laat geworden is om het grondwerk
door de werkverschaffing te laten ver-
