131
Donderdag 5 Maart 1931
i
Dagblad voor de Provincie Zeèfand
Stand.
EERSTE BLAD.
Buitenland
Binnenland.
BS
Belangrijkste Nieuws.
Hendrikse Go's Bank H.ï. Sdss
Agentschap Rett. Lloyd en
Ass.-Mfj
„De Nederlanden van 1845"
„Fatum" „Labor"
v C"
r
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
■avds «Jce.a.kfilpij,
as of electric! telt,
^gemaakt, (lat oce
an den kant dei'
is. Dat hebben zij
Maar net beoft
dende Engelscbe
inoods nog behou-
'loed gehad. Do
in electric'taitsfa-
neenten van rook-
|1 eenige m-LKchen
-ote meei dorheid
illigen opeji. haard
en zijn traag den
rookkolom.
Februari.
3, Maria Corne-
M. Schuerman;
loense en G. van
Is Koster, 1 mnd.
|einde, 90 j.
)den: 13, Pieter-
poren: 3, Zantina,
in Jacob van de
llmina Geertruida
besje Margaretha,
van Janna Mar
lies, d. v. Adriaan
srmue.
Ide Baar, oud 30
Iter oud 30 jaren,
[ermeulen, 37 jr,
Cornelia Petra
jaren, zoon van
I en van Cornelia
l 8, Adriana, d.
Paulina Dekker;
IWalhout en Mar-
Rooze, 78 jr,
kndus Bernardus
jjanso van West-
JTeinkenszand en
f.d.
Gehuwd: 19,
ken, 32 j. jm, te
(Belgen, 30 j. jd.
z. v. Marinus
It Westeinde. 23,
Adriana Poppe.
laas, 3 weken.
iwd: 5, Wiltem
|dekerke en Ge-
Marinus, z. v.
boba van Gilst.
Vermaire, 84
Geluk.
i: 15, Johannes,
Ire en Catharina
|ohannes, zonen
Jobse; 17, Pie-
bbrandse en Jo-
Jillomina, d. v.
lerina Schout.
1 Geelhoed, 71 jr,
12, Adriaan, 1
lebrandse en Jo-
Maria Nico-
lasse en Johan-
rens, zv. Pieter
liljers.
|laasse, 04 jaar
2, Izaak Ja-
Huijsman en
Ina, d. v. Adri-
louws.
Iwd: J. Chris-
loon, 22 j.; J.
ansoo, 23 j.
Ina, d. v. J. v.
Johannes, z. v.
aelisse.
echtgenoot van
ïetrouwd: Jan
Leuntje Geldof,
la Pieternella,
Ir en Elizabeth
Is, 82 j., wedn.
K
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Buroau: Lange forststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44453.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, I>. Burg. TeL No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco por post, i 3.—
Losse nummers 10.05
PriJsderAdverton «Sn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
V Duizelingwekkend gedraai.
Het is niet onvermakelijk te zien, de
wanhopige pogingen die „Het Voik" doei
om duidelijk te maken wat niet duidelijk
te mazen is, n.l. dat het leger moet wor
den afgeschaft, dat de gewapende lands
verdediging moet worden afgewezen,
maar dat toch met de mogelijkheid dat
mobilisatie noodzakelijk kan worden ge
acht, rekening moet worden gehouden.
Op den voorgrond wordt gesteld dat
het niet verstandig is dat het Soc.-
Dem. congres zich over de mobilisatie-
kwestie uitspreekt.
De heer Alharda heeft niet een recht-
streeksch antwoord op de vragen van de
Regeering wilen geven, maar nu moet
men er het congres ook niet toe brengen,
dat te doen. Op die wijze, zegt het Socia
listische hoofdorgaan, zou men op een
zeer verkeerden en gevaarlijken weg
komen.
Wh zouden zeggen: waarom toch.
Waarom mag de S.D.A.P. niet rond en
open zeggen hoe men over de landsver
dediging en een eventueele mobilisatie
denkt? Waarom is dat verkeerd en zelfs
gevaarlijk? -
Is het omdat dan zou blijken dat men
op het meest critieke moment de Regee
ring in den rug wil aanvallen? Of is
'i omdat dan zou blijken dat al dat ge
praat over afschaffing van de weer
macht enz. maar gepraat in de ruimte
is, zooals in Duitschland waar de Soc.-
Democraten zich bereid hebben ver
klaard twee nieuwe oorlogsschepen te
accepteeren?
Hoe het zij, eerst wordt betoogd dat
het gevaarlijk is een duidelijke uitspraak
te doen.
En dan komt de nadere verklaring
die de na het uit- en inpraten, wat dui
zelig geworden partijgenooten weer op
de been moet helpen.
Albarda, zoo heet het, wijst elke mede
werking aan gewapende landsverdedi
ging af; hierover zijn we het allen eens.
Geen landsverdediging. En dus geen
leger. Maar„men moet rekening
houden met de mogelijkheid dat onder
bepaalde omstandigheden een mobilisa
tie van beperkten omvang op den voet
van een veligheidswacht ook door ons
onvermijdelijk wordt geacht ter bescher
ming tegen gevaren waaraan een oorlog
buiten onze grenzen de bevolking van
ons land blootstelt."
Als in 1914 dus.
Toen stelde de oorlog buiten onze
grenzen ons volk aan ernstige gevaren
bloot. Vandaar dat toen met volle mede
werking van de Soc.-Democraten ons le
ger werd gemobiliseerd. En met bet ge-
wenschte gevolg.
Zoo willen de Soc.-Democraten als het
weer noodig mocht zijn, opnieuw mobi
lisatie.
Maarom te mobiliseeren moet
men een leger hebben. En niet een al te
klein leger.
Want, zoo wordt nader verklaard,
het doel van zulk een mobilisatie is de
grenzen te beschermen te
gen ordelooze benden, tegen onbedoelde
grensoverschrijdingen, tegen vluchtende
legerdeelen die geïnterneerd moeten
worden.
Alles precies als in 1914.
En dus: wèl mobilisatie als de nood
dreigt, maargeen leger.
Geen landsverdediging, dappere onge
hoorzaamheid zelfs, maar wel:.... be
scherming van de grenzen.
En dus:.... maar we gaan niet ver
der. Het is een hopelooze in- en uitpra-
terij, waarbij men zich naar alle kanten
zoekt te dekken, een eten van twee wal
len, een opzettelijk vertroebelen van de
kwestie, een houding, die, als ze eenige
beteekenis heeft, een ernstige waarschu
wing inhoudt om met de S.D.A.P. zeer
voorzichtig te zijn.
gehad. Een
De wagen
De Belgische socialisten en de
ontwapening.
De algemeene raad der Belgische so
cialistische partij heeft als conclusie
van het debat over de kwestie der ont
wapen* ng met 41 stemmen tegen 4 en 4
onthoui ingen een resolutie aangenomen,
zeggend, dat een der doeleinden, die de
Belgiiehe Arbeiderspartij autreeft, de
strijd is tegen den oorlog en voor de or
ganisatie van den vrede.
Om deze oogmerken te bereiken, schrijft
zij in haar program: le. op internatio
naal gebied een gemeenschappelijke en
onmiddellijke actie voor een progres
sieve, gelijktijdige en gecontroleerde ver
mindering der bewapeningen, als gevolg
van contractueele verbintenissen en met
het doel om te komen tot algemeene ont
wapening wanneer de organisatie van
den vrede door de democratie stevig ge
noeg zal zijn om de algemeene veilig
heid te verzekeren en alle militaire toe-
rustingen overbodig te maken; 2e. op
nationaal gebied, van nu af aan
en onafhankelijk van algemeene, uitge-
breider overeenkomsten, be p e r k i n g
d e r bewapening van België
tot een peil, dat voldoende is om in over
eenstemming met de internationale ver
plichtingen van het land het evenwicht
der bewapeningen aan den Rijn te ver
zekeren. De beperking zal tevens moeten
gelden: de militaire uitgaven, het ma
teriaal, dat in gereedheid gebracht
wordt voor den oorlog, den diensttijd,
die in geen geval langer zal mogen zijn
dan 6 maanden en het aantal beroeps
militairen.
(Dat is andere taal dan de Nederland-
sche sociaal-democraten plegen te ge-
bruiken. Hun Belgische kameraden
1 spreken niet van nationale o n t wape-
ning of dappere ongehoorzaamheid.
Red.)
Korte Berichten.
Te Philadelphia is in een der hoofd
straten bij een der grootste hotels van de
stad een bom ontploft, waardoor 25 perso
nen gewond werden. Men neemt aan, dat
de daad door communisten is gepleegd,
die van de thans heerschende werkloos
heid gebruik trachten te maken, om onlus
ten te verwekken.
De Amerikaansche Senator Borah
heeft bij de regeering aangedrongen op
erkenning der sovjets. Er is geen blijvende
vrede of ontwapening mogelijk, zegt hij,
zoolang Rusland zijn plaats in de familie
der volken niet heeft ingenomen.
Het Huis van Afgevaardigden te
Washington heeft een wetsontwerp aan
genomen, waarbij de aantallen immi
granten, die uit elk land in de Ver. Sta
ten mogen binnen komen, met 10 pet.
worden verminderd. Treedt deze wijzi
ging in werking (de Senaat moet het
ontwerp nog goedkeuren) dan zouden
js&rlijks 180.000 immigranten de Unie
aunnen binnenkomen.
De timmerlui, ten getale van ca.
600, die op de Koloniale tentoonstelling
te Parijs aan het werk zijn, zijn in sta
king gegaan. Zij eischen 8 fres inplaats
van 6,75. Het zou gaan om een ma
noeuvre van politieke chantage op het
oogenblik waarop de werkzaamheden
bespoedigd moesten worden. Volgens
een mededeeling van de politie staken
1000 van de 1600 arbeiders der Kolo
niale tentoonstelling.
BEGROOTING BUITENLANDSCHE
ZAKEN.
Memorie van Antwoord. Kanaal-aanleg
in België.
Verhouding tot België.
Aan de Memorie van Antwoord op het
Voorl. Verslag der Eerste Kamer ontlee-
nen wij:
De wenschelijkheid, dat zoo' spoedig
mogelijk voor de Nederlandsch-Belgische
problemen een oplossing worde gevon
den, waarhij de belangen van beide lan
den worden gebaat, onderschrijft de re
geering zonder voorbehoud.
Voor de belangen van het Zuidelijk
deel des lands heeft de regeering inder
daad een zorgzaam wakend oog. Uiter
aard moet zij deze afwegen tegen andere
plaatselijke of gewestelijke belangen,
evenals alle plaatselijke- en streekbe-
langen des lands, wanneer en voorzoo
ver deze in het geding zijn.
Het Albert-kanaal c.a. en een
Moerdijk-kanaal.
Blijkens het Voorl. Verslag is door
eenige leden een nadere inlichting ver
zocht over de vraag, of niet alleen een
kanaal, dat het door België te graven
Alberkanaal met het Hollandsch Diep
zou verbinden, maar ook bijv. een ka
naal, dat gedeeltelijk op Noord-Bra-
bantsch grondgebied, ten Oosten van
Eendracht, Volkerak en Hellegat zou loo-
pen en te Dintelsas zou eindigen, door
de regeering zou worden beschouwd als
hebbende de kenmerken van het dusge
naamd Moerdijkkanaal.
Deze vraag wordt ontkennend beant
woord. Voor Nederland is als aanvaard
baar erkend een waterweg door het
Kreekrak, het alleroostelijkst deel van de
Ooster-Schelde en vlak langs de Een
dracht, om vandaar op de meest geschik
te wijze, ter vervanging van het afge
damde Slaak, het meest westelijk gele
gen punt te bereiken, waar de vaargeul
van het Volkerak de Brabantsche kust
raakt, n.l. Dintelsas.
Wederkeerigheid.
Wat het wederkeerigheidsbeginsel be
treft, waarop de economische regelingen
in een met België te sluiten, verdrag
dienen te worden gegrondvest, wordt, nu
dat punt in het Voorl. Verslag ter spra
ke is gebracht, nog eens ten overvloede
vastgesteld, dat ook de minister inwilli
ging van het Belgisch verlangen naar een
betere verbinding van Antwerpen met
den Rijn, zelfs wanneer deze blijft bin
nen hetgeen de grenzen der scheidings
regeling wordt genoemd, beschouwt als
een concessie welke niet zonder tegen
prestatie is te verleenen.
Rechten op Belgische wateren.
Met betrekking tot de rechten, die op
de Belgische wateren van de scheepvaart
worden geheven, wordt in de eerste
plaats opgemerkt, dat België vrij is, op
zijn waterwegen al of niet scheepvaart
rechten te heffen voorzooveel het van
die vrijheid bij verdrag geen afstand
mocht hebben gedaan, evenals Nederland
vrij is, zulks binnen de grenzen der trac-
taten te doen of na te laten. Overigens
stelt België op het gebied vttn die scheep
vaartrechten Nederlanders niet slechts
gelijk met andere vreemdelingen, doch
met zijn eigen landzaten. Van een mis
stand kan, zoo meent de minister, in die
omstandigheden niet met recht worden
gesproken.
Economische voorlichting.
Met de meening van de leden, die nog
maals wezen op de noodzakelijkheid een
spoedige verbetering der economische
voorlichting, welke huns inziens thans,
bij den onbevredigenden toestand, waar
in vele takken van volkswelvaart ver-
keeren, in hooge mate urgent is, stemt
de Regeering in. Meer dan deze leden
acht zij echter ook de onderdeelen der
te treffen regeling van belang, wijl mis
lukking moet worden voorkomen. De
minister zal er gaarne toe medewerken,
dat er een levend contact geschapen wor
de tusschen de organisatie hier te lan
de eenerzij ds en de diplomatieke en con
sulaire ambtenaren van Nederland in
het buitenland anderzijds.
Vice-admiraal Quant.
De Vice-admiraal L. J. Quant, comman
dant der Stelling van Den Helder, heeft
zijn reeds aangekondigd voornemen om
gezet in de daad en wegens langdurigen
dienst ontslag aangevraagd.
Loodstarieven in Nederland.
De Minister van Defensie zegt in de
Memorie van Antwoord betreffende zijn
begrooting aan de Eerste Kamer, niet te
kunnen toegeven dat de loodsgelden in
Nederland in het algemeen te 'hoog zijn
en daardoor onze havens minder goed
met de Buitenlandsche kunnen concur-
reeren, al is het te betreuren, dat de loods
gelden voor de Schelde nog steeds wor
den geheven naar den gedeprecieerden
papier-franc, in stede van naar den goud
franc.
Voor Hamburg geldt een geheel ander
systeem dan hier te lande, hetgeen mede
brengt, dat het Nederlandsc'he tarief voor
de schepen met grooten diepgang hooger,
doch dat voor schepen met kleinen diep
gang belangrijk lager is.
De loodsgelden vormen blijkbaar geen
ernstig beletsel voor de concurrentie.
Te zwaar belaste schippers?
Het Tweede Kamerlid de heer Duymaer
van Twist heeft aan den Minister van
Financiën de volgende vragen gesteld:
1. Is het den Minister bekend, dat in
de maanden Mei, Juni of Juli de Neder-
landsche schippers zich op een der daar
voor aangewezen belastingkantoren heb
ben te melden, ten einde een bewijs van
aangifte voor de Rijksinkomstenbelasting
te bekomen en tevens daar ter plaatse de
bun op te leggen belasting te voldoen,
zonder welke betaling hun het bewijz komt
De heer Plesman, dir. der K. L. M. is
heden, Donderdag 5 Maart, per vliegtuig
naar Indië vertrokken.
te ontbreken, dat noodig is om bet be
roep te kunnen voortzetten?
2. Is bet juist, dat de schippers, waar
onder er velen zijn, die ten gevolge van
onvoldoend genoten onderwijs geen boek
houding kunnen overleggen, een aanslag
in de Rijksinkomstenbelasting wordt op
gelegd aan de hand van een uniform
lijstje, houdende opgaven van een te be
rekenen inkomen naar de tonnenmaat van
bet schip?
3. "Weet de Minister, dat reeds over het
belastingjaar 1930/'31 het bedoelde lijstje
van inkomsten ver uitging boven 'bet wer
kelijke door den schipper genoten inko
men?
4. Op welke wijze zal voor bet komend
belastingjaar het inkomen van den Ne-
derlandschen schipper worden vastgesteld
en welke zekerheid bestaat er, dat betaald
wordt naar bet inkomen, dat genoten is?
Steun suikerbieten-cultuur.
In de gisteren gehouden vergadering
der Tweede Kamer beeft voorzitter Van
Schaik medegedeeld, dat de centrale af-
deeling heeft besloten, bet wetsontwerp
Steun aan de Suikerbietencultuur Vrij
dagmorgen half twaalf in de afdaelingen
te laten onderzoeken.
Nederlandsche Christelijke Bouw-
arbeidersboud.
Maandag 2 Maart kwam te Utrecht
de Bondsraad van den N. G. B. in huis
houdelijke vergadering bijeen.
Na opening kon door den voorzitter,
dhr H. J. Terwey, worden medegedeeld,
dat het ledental per 1 Jan. j.l. reeds weer
met 200 was gestegen.
Mededeeling werd gedaan van de be
moeiingen van het Centr. Bestuur inzake
verlenging uitkeeringsduur. De Minister
van Arbeid is blijkbaar nog niet over
tuigd, dat van crisis-werkloosheid in het
bouwbedrijf kan worden gesproken.
Voorts werd door den voorzitter mede
deeling gedaan van bet resultaat der on
derhandelingen in het bouwbedrijf.
De voornaamste wijzigingen zijn, dat
alle geschillen tijdens deze overeenkomst
ontstaan, door arbitrage zullen worden be
slecht, zoodat neerleggen van den arbeid,
om welke reden dan ook, uitgesloten is.
Waarborgen werden verkregen, dat al de
bepalingen van het L. G. ook voor onder
aannemers van toepassing zijn en de
rechten der arbeiders ook bij dezen ten
volle zijn gewaarborgd.
De in het L. G. getroffen afwijkende
bepalingen inzake de ziektewet komen te
vervallen. De vacantie wordt in 1932 en
1933 telkens met een dag uitgebreid. Con-
tractsduur 2 jaren.
Over deze voorstellen zal, nadat de af-
deelingen gelegenheid hebben gehad zich
uit te spreken, in een 23 Maart a.s. te
houden Bondsraad worden beslist.
Het hoofddoel dezer vergadering was
de beslissing over het L. G. Schildersbe
drijf.
Na breede discussie werd volgens ad
vies van bet Centraal Bestuur, ondanks
dat velen hun teleurstelling uitspraken
Binnenland
Russische rogge in Nederland.
De gezonken treiler.
Begrootingsdebatten in de Eerste Kamer
Drama te Franeker.
Ernstig auto-ongeluk bij Groningen.
Buitenland
De Belgische socialisten en de ontwape
ning.
De immigratie in Amerika beperkt.
over den gang van zaken, tot aanvaarding
besloten.
Belangrijke wijzigingen in de bestaan
de overeenkomst werden niet aange
bracht.
Dinsdag 3 Maart j.l. werd door de ge
zamenlijke gezellenorganisaties, den drie
patroonsbonden de aanvaarding bericht.
Russische rogge in Nederland.
Naar het Hbl. verneemt, heeft een
Nederlandsch-Duitsch consortium de in
Nederland, voornamelijk te Rotterdam,
tijdelijk opgeslagen en nog niet inge
klaarde voorraden Russische rogge, ten
bedrage van 135 millioen K.G., aange
kocht, teneinde deze in Nederland af te
zetten als veevoeder. Bedoeld consortium
bestaat uit een aantal groote graan-
firma's.
Tevens vernam genoemd blad, dat de
Russen bij het aangaan dezer groote
transactie de verplichting op zich zou
den 'hebben genomen, om binnen eea be
paald aantal maanden geen rogge af te
laden of te verkoopen. Van dit laatste
kon bet echter geen bevestiging krijgen.
Ter vergelijking wijst het bier geciteer
de blad er op, dat de Nederlandsche
roggeproductie op ongeveer 350 millioen
K.G. kan worden gesteld, zoodat deze
Russische partij rond tweevijfde van een
gemiddelden Nederlandschon oogst be
draagt.
HET SUIKERBIETEN-ONTWERP.
Hoeveel Zeeland er van pnfiteert.
Het „Hdbl." begint een b chouwing
over bet Suikerbieten-ontvverv, met te
wijzen op de belangrijkheid dezer cultuur
in de economie van ons land.
Voorop gesteld zij dan, dat in het tijd
vak 19011910 gemiddeld 45.000 ha, in
19111920 gemiddeld 57.000 ha en in
19211928 gemiddeld 67.000 ha suiker
bieten in ons land werden verbouwd. De
omvang van deze cultuur is dus. thans iets
grooter dan die van de nu gesteunde
tarwe, welke cultuur een areaal vertoon
de van: 19011910 gemiddeld 56.000 ha.,
19111920 gemiddeld 59.000 ha. en 1921
—1928 gemiddeld 59.000 ha.
Men kan dan ook veilig zeggen, dat de
tarwe bijna 7 pet. en de suikerbieten ruim
7 pet. van ons akkerbouw-areaal beslaan.
Ongeveer dezelfde overeenkomst tus
schen deze beide klei-gewassen treft men
aan, wat betreft hun verdeeling over de
verschillende provinciën.
Wanneer wij de cijfers van 1928 tot
maatstaf nemen, kunnen wij berekenen,
dat aan suikerbieten wordt ver
bouwd:
In Zeeland 35 pet. van het totale
Nederlandsche suikerbieten-areaal, in
Brabant 17 pet., in Z.-Holland 14.5 pet.,
in 'Groningen 10 pet, in N.-Holland 9 pet.,
in Gelderland 5 pet., in Friesland 5 pet.
en in de overige provincies 4.5 pet.
Wat de tarwe betreft, hebben wij de
volgende percentages berekend:
Zeeland 25 pet. van het totale Neder
landsche tarwe areaal, Groningen 22.5
pet., Z.-Holland 12 pet., Limburg 12 pet.,
N.-Holland 10 pet., Brabant 7 pet., Gel
derland 7 pet. en da overige provincies
4.5 pet.
Deze twee cijferreeksen geven een in
druk van de mate, waarin de akkerbouw
in de verschillende provincies gesteund
wordt door Tarwe- èn Suikerbietenwet
(de mogelijke uitbreidisg der tarweeul-