Nu. 126
Vrijdag 27 Februari 1931
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank N.V. Goes
EERSTE BLAD,
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
De Koloniale Politiek.
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 MAART vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
d<X>r hulp-
trouw, Het
ser veel me-
mstandighe-
voering van
steld.
ede zich het
te Middel-
ankte hem
0ns zijn ver-
ide mensch-
lern namens
ige collectie
ihemerlamp
hiervoor
slijk voor de
in de Ka-
Een groot
hetgeen een
deze straat
anmerkelijk
vangen,
van een der
gedeeltelijk
winkelpand
iterijen en
dit perceel
gelruit ver-t
en ruiten
er persoon-
snde het al-
aannemer
je van dhr
eld de Ghr.
zoekt, werd
ir huis rij-
doordat hij
enden tram
reden. Hij
en weg ge-
ogenblikken
auto werd
roerd. Toen
de hij over
.0 borst.
adsver-
jorstel van
;en aan de
emeente de
[ge de L.O.-
werd beslo-
:ening 1030
ringsdienst
verd beslo-
Herv. kerk
bijdrage te
ïaa'kte kos-
rioleering
e werd be-
mtefoestuur
s Koningin
ie toepas-
•wet 1920.
r de raads-
Hngemans©
liende ver-
len te doen
ig van 'het
t omschre-
lering van
plannen
n aanmer-
deelde de
na rijp be-
iBten voor-
ig van art.
duiten, elk
rding van
nde wegen
n bij; zoo-
schen van
ruit blijkt,
bijdragen
en verhar-
beschik-
(orkoming,
e van den
ider Maas
;r zake iii-
n. De hee-
emanse en
nader toe
iet woord
De voor-
mden ge
in toelich-
ngevoerde.
•eking van
3rd met 5
er Lange-
iorstel van
n gek omen
erharding
I de Ga-
Nieuwen-
it hof Ga-
„het hof
o. 13, den
vanaf den
den Slik-
vanaf den
en Melse's
no. 14 tot
e van ge-
k om dat
nd te ne-
dat B. en
elde com-
door die
leid over-
m besluit,
rd m.a.st.
k ven de
en Plette
nderhoud
g der ge-
tel van B,
ld te be
ng mede,
van wet-
de inge-
worden
Hierna
5 i
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange forststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13.—
Losse nummers10.05
P r ij s der Advertentien:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
-/>
De heer H. Colijn heeft bij de behande
ling van de Indische begrooting een rede
gehouden, die meer aandacht verdient,
dan daaraan in een kort verslag kan wor
den geschonken.
Dit geldt in het bijzonder van wat Dr
Colijn opmerkte omtrent het doel der
koloniale politiek.
Hij begon met den Indischen specialiteit
van de Soc. Democratische fractie, den
heer Cramer, even flink de ooren te
wasschen.
De heer Cramer had zich de vrijheid
veroorloofd zonder daarvoor ook maar
eenig bewijs of zelfs een schijn van be
wijs aan te voeren, dat onze koloniale
politiek tegenover Indië gekenmerkt werd
door uitbuiting en onderdrukking.
Groote woorden.
Maar die, zooals de heer Colijn aan
toonde, van de waarheid even ver ver
wijderd zijn als de Noordpool van de
Zuidpool.
„Er is, zoo betoogde de heer Colijn
verder, in dit debat ook een enkele maal
weer gesproken over het doel van de
koloniale politiek en dan wil het mij
voorkomen, dat bij het spreken over dat
doel te vaak voor dat doel gesubstitueerd
wordt de uitkomst van die politiek.
Het doel van die politiek kan toch
moeilijk anders worden omschreven dan
om te werken aan de geestelijke, aan de
stoffelijke en ook aan de politieke ont
wikkeling van de aan onze zorgen toe
vertrouwde volken in den Indischen Ar
chipel.
Wanneer de heer Cramer spreekt, dat
de doelstelling van onze koloniale poli
tiek behoort te zijn een vrij en onafhanke
lijk Indië, waarop zoo spoedig mogelijk
behoort te worden aangestuurd, dan meen
ik, dat hij zeer ernstig gevaar loopt, zich
schuldig te maken aan het stichten van
verwarring, die ten koste van alles be
hoort te worden vermeden. Immers, dan
stelt men juist van te voren de uitkomst
vast van een politiek, waarvan de uit
komst voor ons allen in een verborgen
toekomst ligt.
Wij zijn van oordeel, dat het onze taak
is, volhardend te blijven medewerken aan
het doorvoeren van die politiek van gees
telijke, stoffelijke en politieke ontwikke
ling, die ik zooeven heb aangegeven; dat
die omschrijving volkomen genoegzaam is
en dat de mensch beter doet zich niet
schuldig te maken aan het schrijven van
wereldgeschiedenis vóór nog de feiten in
die geschiedenis hebben plaats gehad.
Wanneer men inderdaad zoo tegenover
de koloniale politiek staat, zal men rus
tig kunnen afwachten, wat de uitkomst
van die politiek zal zijn. Dat behoeft
er nog niet toe te leiden, dat men onder
alle omstandigheden moet verzwijgen,
wat men als uitkomst van die politiek
begeert, en dan wil ik wel zeggen tegen
over die uitspraken, die hier door den
heer Cramer zijn gedaan, dat voor ons
die begeerte zich niet richt op een zoo
snel mogelijke losmaking van den band
tusschen Nederland en Indië; dat integen
deel de ant.irevolutionnaire Kamerfractie
begeert, dat een steeds in autonomie toe
nemend Nederlandsch-Indië deel zal blij
ven uitmaken van het algemeene Konink
rijk der Nederlanden.
Dat is ook de wensch van de Regee
ring, die in de eerste Troonrede bij haar
optreden gewaagde van de hoop, dat alle
deelen van het Rijk en de bewoners van
eiken landaard bij voortduring hun beste
krachten zouden blijven geven aan de
vreedzame ontwikkeling van het hechte
geheel van moederland en Overzeesche
gewesten.
In dat licht willen wij zien de ontwik
keling van de onderdeelen van het Neder-
landsche Staatsverband. Meer verlangen
wij als uitkomst niet. Met minder zouden
wij niet tevreden zijin.
Het drukt precies onze zienswijze uit
en daarom wil de anti-revolutionnaire
fractie het beleid van de Regeering op
koloniaal gebied gaarne blijven steunen.
Omdat naar onze overtuiging op die wijze
de eenige rationeele en de eenige veilige
weg wordt bewandeld, waarbij wij de
uitkomst van die politiek niet zelf in kort
zichtigheid willen bestemmen, maar die
uitkomst willen overlaten aan Hem, die
ook beslist over het lot van volken en
staten."
De vlootbeperking.
Mussolini ontving gister namiddag den
Engelschen minister van buitenlandsche
zaken, Henderson, en den eersten lord
der admiraliteit, Alexander.
Het onderhoud duurde een uur en had
betrekking op de voorgenomen vlootover-
eenkomst.
Over het resultaat der besprekingen is
nog niets bekend.
De Engelsche ministers zullen Zondag
te Parijs terugkeeren, ze zullen Zondag
avond nog een onderhoud hebben met
Briand en Charles Dumond en Maandag
naar Londen terugkeeren.
Het bedrag van de Engelsche marine-
en legerbegrooting van het volgend jaar
zou minstens met twee millioen pond
sterling verlaagd worden.
Waarschijnlijk zullen echter de uitga
ven voor de luchtvaart met een half mil
lioen worden verhoogd.
De opstand in Peru.
De opstand in Peru, die tot nu toe
het Zuiden beperkt was, schijnt thans
ook naar het Noorden overgeslagen te
zijn.
Uit La Plaza wordt gemeld, dat een
infanterie-regiment te Piura, een stad in
het Noorden van Peru, in opstand is ge
komen. De regeering van Gerro heeft
troepen tegen de muiters gezonden.
In het Zuiden van Peru moeten 5000
goed uitgeruste soldaten gereed staan om
de revolutionaire beweging te steunen.
Ook in Lima, de hoofdstad, schijnt het
onrustig te zijn. President Gerro liet on
geveer 30 officieren arresteeren. Voorts
zijn twee couranten, die te Lima verschij
nen, verboden.
Een onverwacht tekort.
De Fransche begrooting, die met veel
moeite en met behulp van verscheidene
millioenen uit de amortisatiekas in even
wicht was gebracht, wordt weer plotse
ling met een tekort van ongeveer 500
millioen francs bedreigd.
Aan het ministerie van financiën is
n.l. een verkeerde berekening opgemaakt
bij de raming van de uitgaven voor de
uitkeeringen aan oud-strijders.
Deze zijn oorspronkelijk op 480 mil
lioen geraamd, doch gisteren moest de
budgetminister in de Kamer verklaren,
dat deze uitgaven 1 milliard bedragen,
zoodat men voor een tekort van 520 mil
lioen staat.
Nederlaag der Engelsche regeering In de
Lagerhuiscommissie.
Het officieele amendement der liberalen
op het wetsontwerp inzake de industri-
eele conflicten en vakvereenigingen, een
amendement, dat door de Arbeiderspartij
wordt geacht als strekkende tot het waar
deloos maken van het wetsontwerp, werd
gisteren met 37 tegen 31 stemmen aan
genomen door de permanente Lagerhuis-
commissie, belast met de studie van het
wetsontwerp. De liberalen en conservatie
ven vereenigden zich hierbij tegen de re
geering.
De zitting der commissie werd onver
wijld verdaagd om de regeering in de ge
legenheid te stellen te overwegen, of het
de moeite loont het wetsontwerp te hand
haven.
Reuter meldt, dat het kabinet er niet
aan denkt af te treden naar aanleiding
van de nederlaag bij de stemming in de
commissie.
Moskou ontstemd
Uit Moskou wordt gemeld, dat het ver
loop van den op 25 dezer vastgestelden
wcreldstrijddag tegen de werkloosheid in
de bolschewi&tische hoofdstad groote te-
teurstelling heeft veroorzaakt. Uit de eer
ste berichten over de werkloozendemon
straties uit Duitschland, Frankrijk en En
geland, bleek reeds, dat het den commu
nisten niet gelukt was de werkloozen in
massa de straat op te krijgen. Moskou
moet in het bijzonder ontevreden zijn over
de Duitsche communistische partij, „die
er onder de gunstigste voorwaarden niet
in geslaagd is, een groote politieke de
monstratie tegen de burgerij te organi-
seeren.
Aardschok in Zuid-Afrika.
Dinsdagavond om 10 uur is te Nort-
ham, in het Zuidelijk deel van het katoen-
gebied, op 50 mijl afstands ten Noorden
van Rustenburg, een hevige aardschok
gevoeld, die twee minuten aanhield.
Dit ie de eerete schok, sedert vele ja^
ren in deze streek waargenomen. Totdus-
ver wordt nog geen melding gemaakt van
aangerichte schade.
Korte Berichten.
Op de Fidzji-eilanden woedde dezer
dagen een hevige orkaan, die zóó gewel
dige overstroomingen veroorzaakte, als
nog nooit op deze eilanden zijn voorge
komen. Tachtig personen zouden zijn om
gekomen in het district Ban en ongeveer
honderd in Singatora.
Een hevige storm op de Zwarte Zee
veroorzaakte vele rampen. Zeven sche
pen worden als verloren beschouwd, tal
van booten strandden en verscheidene
schepen zonken bij gebrek aan reddings
materiaal.
De Spaansche regeering heeft maat
regelen vastgesteld, om den treinenloop te
verzekeren, voor het geval er Zaterdag
een algemeene staking der spoorweg
arbeiders uitbreekt.
President Hoover heeft zijn veto
uitgesproken tegen de door het congres
aangenomen wet, volgens welke de ver
zekeringspolissen, welke tijdens den we
reldoorlog aan de Amerikaansche solda
ten werden uitgereikt, tot 50 pet van het
bedrag beleend kunnen worden.
Een aantal geneesheeren te New
York hebben aan verscheidene winkelza
ken drank verschaft, door deze spiritu
aliën voor te schrijven aan volmaakt ge
zonde personen, waarmede zij dus de
drankwet overtraden. Met dergelijke
transacties zouden zij 30 millioen dollar
per jaar hebben verdiénd. Er zijn dertig
schuldigen gearresteerd.
Landarbeidersconflict in West-Brabant.
Te Roosendaal is een conferentie ge
houden tusschen vertegenwoordigers van
de werknemers- en werkgeversorganisaties
in den 'landbouw van Westelijk Noord-
Brabant, teneinde te beraadslagen over de
door de werkgevers tegen 1 Maart a.s.
aangekondigde loonsverlaging. Namens de
landarbeidersbonden waren aanwezig de
heeren: Loerakker (r.-k. bond), Hooger-
huis (s.d.a.p.) en Stokman {chr. bond).
Bij deze kwestie zijn 6000 arbeiders be
trokken.
De voorzitter van deze bijeenkomst, de
heer C. Coppens, heeft in zijn openings
woord den vertegenwoordigers der arbei
dersbonden verzocht de slechte tijdsom
standigheden te laten spreken. Gezien die
slechte tijdsomstandigheden, de daling der
prijzen van granen, suiker en vee, is be
zuiniging noodig op alle gebied, ook op
het arbeidsloon.
Als het voorstel der werkgeversorgani
saties maakte hij vervolgens kenbaar een
loonsverlaging van 20 procent. In de hui
dige omstandigheden achtte 'hij dit billijk.
De werkgeversorganisaties voegden er
evenwel onmiddellijk aan toe, dat zij even
tueel ook de verlaging op 15 pet. wilden
stellen met de toevoeging, dat mochten
zich in den loop van dit jaar gunstige
omstandigheden voordoen of de prijzen
stijgen of regeeringssteun voor den land
bouw afkomen, de loonen weer zouden
worden verhoogd en gebracht op het
niveau van thans.
In de bespreking die hierna volgde,
wezen de vertegenwoordigers der land-
e.rbeidersbonden het voorstel tot loons
verlaging absoluut van de hand. De heer
Loerakker zeide, dat, als dit voorstel niet
werd teruggenomen er voor samenwer
king met de arbeiders in het bereiken van
regeeringssteun voor bieten en tarwe geen
sprake meer kon zijn en hij hield
hieraan vast, ook toen door ver-
sohillende werkgeversvertegenwoordigers
was betoogd, dat de boeren toch al een
groot offer brengen en werkelijk niet meer
kunnen. De vertegenwoordigers der mo
derne en christelijke bonden sloten zich
geheel bij hem aan.
Aangezien de meeningsverschillen niet
bleken te overbruggen en de voorzitter
verklaarde geen volmacht te hebben het
voorstel tot loonsverlaging terug te nemen
en daarmee te wachten tot na het bekend
worden van den regeeringssteun, bad, de
conferentie geen resultaat.
Tusschen de vertegenwoordigers van
beide betrokken partijen in het conflict
werd enkel afgesproken dat uiterlijk op 5
Maart het besluit van weerskanten moet
zijn ingediend.
Mr J. A. N. Patijn, oud-burgemeester van
's Gravenhage, is benoemd tot buitenge
woon gezant en gevolmachtigd minister
te Rome.
De nieuwe landvoogd van Ned.-lndië.
Van welingelichte zijde werd aan de
„Maasb." verzekerd, dat ernstig rekening
moest worden gehouden met een eventu-
eele benoeming van Minister De Graaff
tot Gouverneur-Generaal van Indië.
Men wees er op, dat de heer De Graaff
met zijn dertigjarige ervaring als ambte
naar in verschillende takken van den In
dischen dienst, laatstelijk als regeerings-
cominissaris voor de reorganisatie van
het bestuurswezen aldaar, die een des
kundige is als weinigen, die bovendien
reeds in drie ministeries de portefeuille
van koloniën had, als G.-G. de bestuurs-
hervorming zou kunnen uitvoeren en voor
de noodige continuïteit in bestuur zou
zorgen.
Gaat men de eischen na, welke van
verschillende zijden aan een G.-G. wer
den gesteld, dan zullen er weinigen zijn,
die van de geëischte kwaliteiten er zoo
vele bezitten als de heer de Graaff, die
bekend staat als 'n hyper-voorzichtig be
stuursman van wien men 'in woord noch
daad overhaast of ondoordacht optreden
verwacht.
Mevrouw de Graaff, zoo werd ons me
degedeeld, schijnt bij uitstek geschikt voor
het vervullen van de bijzondere taak, wel
ke de echtgenoote van een landvoogd nu
eenmaal te vervullen heeft in de Indische
wereld.
Wij hebben ons gehaast, zegt het blad,
naar aanleiding van deze mededeelingen
verdere inlichtingen in te winnen.
Hierbij is ons gebleken, dat aan Minis
ter de Graaff officieus is gevraagd of het
gouverneur-generaalschap door hem zou
worden aanvaard indien de Ministerraad
op hem een beroep zou doen. Minister de
Graaff heeft daarop zoo is ons van
bevoegde zijde medegedeeld geant
woord, dat hij de eervolle aanbieding om
een dubbele reden zou moeten weigeren:
ten eerste wegens zijn te hoogen leeftijd
de heer De Graaff, die dit jaar zeventig
wordt, is de oudste Minister uit dit Ka-
binet en vervolgens dit schijnt de
doorslag gevende reden te zijn wegens
den gezondheidstoestand van mevrouw
de Graaff, aan wie door de medici verder
verblijf in de tropen ontraden moet zijn.
Velen zullen het betreuren, dat het de
zen aan Indië werkelijk toegewijden wer
ker niet gegeven is geweest nog als „groo
te heer" terug te keeren in het land, waar
hij zulk een groot deel van zijn leven sleet
bij den dienst van het binnenlandsch be
duur.
De postvluchten naar en van Indië.
Het 12e postvliegtuig is gisteren 8 u. 36
uit Belgrado vertrokken en 13 u. 53 te
Athene aangekomen.
Het 10e postvliegtuig op de terugreis
vertrok 5 u. 12 uit Bagdad en kwam te
12 u. 13 te Gaza aan, vanwaar het te 12 u.
52 vertrok. Te 15 u. 12 arriveerde het
te Cairo.
Crisisregeling voor de vakbonden.
Naar gemeld wordt, is thans voor de
volgende bonden de crisismaatregel der
regeering van toepassing verklaard, waar
bij de uitkeering met 6 weken zal worden
verlengdde fabrieksarbeidersbonden,
met inbegrip van den R.-K. steenfabriek-
arbeidersbond, de transportarbeidersbon
den, de textielarbeidersbonden, de me
taalarbeidersbonden, de sigarenmakers- en
tabaksbewerkersbonden, de landarbei-
Binnenland
Dreigend landarbeidersconflict in West-
Brabant.
Minister de Graaff gouverneur-generaal
van Ned. Oost-Indië?
Verlenging uitkeeringstermijn van vak
organisaties.
De eisch in de moordzaak Lans.
Buitenland.
Weer een tekort op de Fransche begroo
ting.
De Italiaansch-Engelsche vlootbeper-
kingen.
dersbonden, de bonden in de kleeding-
industrie en de meubelmakers- en behan
gersbonden. Over een verzoek van de
bouwvakarbeidersbonden hierbij ook te
worden opgenomen, moet nog worden
beslist
Bijz. Vrijwillige Landstorm.
Op 12 Maart a.s. zal te Utrecht voor
alle plaatselijke leiders van dit vrijwil-
ligerkorps, dat thans de 7u.000 leden
reeds gepasseerd is, een samenkomst
worden gehouden. Aanwezig zullen o.m.
zijn de Minister van Oorlog, dr Deckers,
en de voorzitter der Nat. Landstorm
commissie, de 'heer Duymaer van
Twist.
Verbandsgewijze wordt met muziek
door de stad gemarcheerd, waarna de
Jaarbeurs bezichtigd zal worden.
Op een vergadering in Tivoli te hou
den zullen verschillende sprekers het
woord voeren.
Dubbele inkomens.
In „Ons Beginsel", het orgaan van de
Ned. Ver. van Ghr. Kantoor- en Han
delsbedienden, wordt mededeeling ge
daan van een belangrijk schrijven, dat
verzonden is aan patroons, die minstens
10 kantoorbedienden, handelsreizigers,
winkel- en magazijnbedienden in dienst
hebben.
In dit schrijven wordt de aandacht
gevestigd op de aanwezigheid van vele
gehuwde vrouwen in kantoor, winkels
en magazijnen, wier echtgenoot even
eens in dienstbetrekking is, waardoor
dubbele inkomens ontstaan.
Nu wil het Hoofdbestuur verband
leggen tusschen de door den arbeid der
gehuwde vrouwen ontstane dubbele inko
mens en de beduidende werkloosheid
onder de ikantoor- en handelsbedien
den. Deze dubbele inkomens hebben in
een zeer groot aantal gevallen tot ge
volg, dat er in andere gezinnen in het ge
heel geen inkomen aanwezig is, omdat de
hoofden der gezinnen werkloos zijn.
Het Hoofdbestuur wekt de werkgevers
nu op, bij het aanstellen van personeel,
gehuwde vrouwen, wier echtgenoot
eveneens inkomen heeft, uit te sluiten
en bij inkrimping van personeel deze
gehuwde vrouwen het eerst voor ont
slag in aanmerking te doen komen.
Op deze manier wordt èn de werk
loosheid èn het kwaad der dubbele in
komens bestreden.
SUCCESSIERECHT-KWESTIE.
Verzoek om teruggave niet toegestaan.
De betreffende Kamercommissie heeft
versiag uitgebracht over het adres van H.
W. Houwink te 's Gravenhage, houden
de verzoek om teruggave van geheven suc
cessierecht op een aan een instelling van
algemeen belang gedane schenking.
Hieraan wordt ontleend, dat de zwa
ger van adressant, de heer J. M. Korpers-
hoek v. d. Kooy zijn nalatenschap, groot
ruim f 60.000, vermaakt heeft aan het sa
natorium „Oranje-Nassau-oord", na af
trek van eenige legaten en onder den last
van vruchtgebruik ten behoeve van mevr.
C. M. E. HouwinkKorpershoek v. d.
Kooy en mevr. de wed. dr V. v. d. Plaats
Korporshoek v. d. Kooy.
Van deze nalatenschap heeft de Staat,
ala verschuldigd voor reeht van successie.
