DE ZEEUW
Het Geweten van RogerTrehern.
Uit de Provincie
TWEEDE BLAD,
de begrooting van waterstaat
Stukken voor den Gemeenteraad
van Goes.
aantal uren bedroeg (2.40 uur plus 4.10
uur) 2 is 3.25 uur. De bijzondere lagere
scholen, daarvoor in aanmerking komen
de, kunnen over 1928 aanspraak maken
op toekenning van een vergoeding tot i
een maximum van 3.25 uur per week,
terwijl de kosten per wekelijksch lesuur
bedragen voor wat betreft het lager on
derwijs, f 60 en voor wat betreft het
U. L. O. f69.30.
Kon. bezoek te Vlissingen.
H. K. H. Prinses Juliana zal H. M. de
Koningin vergezellen bij de plechtige ope
ning van de nieuwe havenwerken te Vlis
singen op 17 .April a.s,
Bij Kon, besluit is de bronzen eerer
medaille in de Orde van Oranje-Nassau
verleend aan J. v. d. Broecke, werkman
in dienst op de boerderij van P. Leen-
houts-Risseeuw te Schoondijke.
Eigenaardig conflict in
West-Zeeuwse h-V laanderen.
Naar aanleiding van een bericht inzake
de candidatuur-Gorthals onder het op
schrift: „Eigenaardig conflict in Z.-Vlaan
deren" schrijft men aan de „Msb.":
In een spoedvergadering op Vrijdag 20
Februari van het bestuur van den Sta-
tenkieskring te Sluis, werd de beslissing
van het bestuur der Rijkskieskring-orga
nisatie besproken. De meerderheid van
het bestuur kon zich met de handelwijze
van de vergadering te Middelburg niet
vereenigen, Volgens haar was de gros
lijst op regelmatige wijze opgemaakt. De
heer Corthals kon op de vergadering van
15 Februari wegens de onreglementaire
behandeling van het beroep door het Da-
gelijksch Bestuur te Middelburg niet in
aanmerking komen. Er is in die vergade
ring zelfs niet over gestemd, zoozeer was
men het er over eens.
De genoemde meerderheid heeft zich
dan ook met een protest ge-wend tot het
bestuur der R. K. Staatspartij met ver
zoek om bemiddeling.
Middelburg. Vrijdag hield de afdeeling
Middelburg van den Ned. Chr. Landarb.
Bond een openbare propaganda-avond in
het Militair Tehuis.
In zijn openingswoord deelde de voorz.
dhr J. Vólmer, mede, dat het Hoofdbe
stuur telegrafisch bericht had gezonden,
dat wegens ziekte niemand hunner aan
wezig kon zijn, zoodat alleen de voor
zitter van den Chr. Besturenbond, de
heer P. Meliefs-te, als spreker zou op
treden.
Deze het woord verkrijgende zeide te
willen spreken over: „Christelijke Vakbe
weging, eisch van beginsel".
Alle leven dat zich openbaart, aldus
spr., wordt bestuurd en geleid door gees
telijke beginselen, en dus ook het sociale
leven van onzen tijd.
In onzen tijd van religie, loopt men
gevaar, dat het maatschappelijk leven .zal
los komen te staan van de Wet Gods.
Wel strijdt alles vanuit- en voor geeste
lijke ideeën, doch van erkenning van de 1
ware religie, naar de gehoorzaamheid van
Gods Wet, wordt niet gestreefd. Zal daar
om het maatschappelijk leven behouden
blijven voor onze Christelijke geloofswaar
heden, dan zal noodig zijn, dat wij Chris
tenen ons onze taak bewust worden.
Om te ontkomen aan liberalistische en
socialistische practijken, zal noodig zpn
een versterkte Christelijke vakorganisatie,
die Gods Woord en dus Gods Wet tot
richtsnoer en grondslag heeft. Spreker
spoort daarom aan tot toetreding.
Hierop volgde een breedvoerige bespre
king, die op vele punten helderheid bracht
waarna deze zeer goed geslaagde vergade
ring door spreker met dank aan God werd
gesloten.
In verband met de kenbaar gemaak
te klachten over het herhaaldelijk over
vol zijn van motortrein 3908, vertrek in
de richting Goes, des namiddags om 18.04,
wendde de Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor de Zeeuwsche Eilanden
alhier zich tot de Directie der Nederland-
sche Spoorwegen, met verzoek aan dit
euvel tegemoet te komen.
Thans ontving de Kamer bericht, dat
maatregelen genomen zijn om in bedoel
den motortrein plaatsen vrij te houden
voor reizigers, die te Goes een verdere
bestemming moeten volgen.
Wemeldinge. De motorpompboot „Do-
rus Rijkers" van Smits' Bergingsbedrijf,
kapt. M. Uartog, is thans voorzien van
een nieuwe 80 P.K. tweetakt Kromhout
Ruwolie Dieselmotor van de Kromhout
Motorenfabriek te Amsterdam.
Het schip is tevens voorzien van een
perspomp, welke gebruikt kan worden
voor het overpompen van tankschepen;
voor het blusschen van brand e.d.
's-Gravenpolder. Maandagavond kwam
de Gemeenteraad in openbare vergade
ring bijeen. Afwezig met kennisgeving
weth, Vermue.
Ingekomen was een verslag der com
missie tot wering van schoolverzuim; een
rapport der Z. L. M. over werkloosheids
verzekering en bericht van den secretaris
van den Raad van State, dat tot 21 Fe-
bruari alsnog gelegenheid bestaat een
memorie van toelichting in te zenden in
zake het geschil met Ged. Staten.
Dhr Joziasse had gaarne een afschrift
van de stukken gehad.
Weth. Schouten zegt: alles is nog mede
gedeeld wat hierop betrekking heeft; wij
zullen nu maar afwachten en geen kosten
meer maken. Besloten wordt aan Arne-
muiden bericht te sturen, dat men aan
hun request adhaesie betuigt.
Op voorstel van B. en W. wordt de
onderwijzerswoning verhuurd aan P. S.
Verbeek voor f 150 per jaar met het recht
van een opzeggingstermijn van twee
maanden met ingang van 16 Maart. Ook
wordt op voorstel van B. en W. de po-
litie-verordening aangevuld met de bepa
ling, dat het verboden is op openbare we
gen of plaatsen zich op te houden op zoo
danige wijze, dat het verkeer belemmerd
wordt.
Benoemd worden de leden van de
Stembureaus.
mi 'i' i infc
De moordzaak-Lans. De behandeling van deze zaak voor het Gerechtshof te 's-Her-
togenbosch nam Maandag een aanvang. De belangstelling voor de bijwoning er
van was bijzonder groot. De nieuwsgierigen wachten voor het gerechtsgebouw.
VAN
DINSDAG 24 FEBR. 1931, Nr 123.
Voorloooia Verslag der Eerste Kamer.
Blijkens het Voorloopig Verslag der
Eerste Kamer, betreffende de Water-
staatsbegrooting 1931 uitte men vrij al
gemeen zijn voldoening over het beleid
van den minister, met erkentelijkheid
vaststellende, dat gedurende zijn ambts
periode reeds tal van belangrijke werken
waren tot stand gebracht of ontworpen.
In het bijzonder hadden vele leden
waardeering voor de indiening van het
wetsvoorstel tot aanleg van een scheep
vaartverbinding van Amsterdam met den
Boven-Rijn, waaraan dringend behoefte
bestaat.
Vele leden toonden zich ten zeerste in
genomen met de benoeming tot directeur-
generaal van den Rijkswaterstaat van Dr
lr J. A. Ringers.
Verscheidene leden spraken voorts de
hoop uit, dat een verbetering der salari-
eering, vooral wat betreft het hoogere
technische personeel, in overweging zou
worden genomen.
Een lid zou den minister in overweging
willen geven, een algemeene herziening
van ons waterschapsrecht in studie te ne
men, waarbij de waterschappen tot uit
voerende lichamen worden gemaakt.
Algemeen drong men er op aan, dat bij
het aanbesteden van werken zooveel mo
gelijk de Nederlandsche industrie zou
worden bevoordeeld. Geringe prijsver
schillen mogen geen aanleiding zijn om
aan buitenlandsche firma's opdrachten te
verleenen, welke even goed in het binnen
land kunnen worden geplaatst.
Sommige leden meenden vernomen te
hebben, dat de Regeering voornemens is,
de verleening van Rijkssubsidie voor Pol
ders te bevorderen, langs onze groote ri
vieren als bijdrage in de kosten van her
stel en verbeteringen der dijken, veroor
zaakt door de overstroomingen in den
winter 1925'26. Mocht dit juist zijn, dan
achten zij zulks in strijd met het beginsel:
„Wien water deert, die water keert", en
volgens hetwelk het Rijk slechts steun
zou verleenen, indien de dijkplichtigen
niet in staat zijn om zichzelf te helpen,
zooals bijv. bij calaniiteuze polders, waar
over dan ook speciale regelingen zijn ge
troffen.
Vele andere leden juichten de hier bo
venbedoelde steunverleening toe. De me-
dedeeling van de Memorie van Antwoord
aan de Tweede Kamer, dat getracht zal
worden, de gelden uit te trekken op de
ontwerpbegrooting voor 1932 had hen te
leurgesteld, daar uit deze uitlating volgt,
dat het nog niet vaststaat, of steun zal
worden verleend.
FEU ILLETO N.
door EVELYN EVERETT—GREEN.
(Vrij naar het Engelsch.)
51.)
n m ,i i
„Vindt u?" vroeg Roger met een ver
moeide klank in zijn stem. „Ik geloof, dat
ik eerder het gevoel had, dat wij het wa
ren, die hen opgezweept hadden, hun sla
pende hartstochten hadden wakker ge
schud; en toen bemerkten we, dat we ze
niet binnen de grenzen konden houden,
die we getrokken hadden. Wat ik niet
voorzien heb_ niet heb kunnen ver
wachten is, dat ze al *un haat en
woede tegen hun eigen soortgenooten zou-
len richten tegen hun eigen klasse
legen hen, die eenvoudig vroegen, wat ze
zelf ook vragen het recht om te wer
ken, het recht om te leven. Hadden ze
winkels geplunderd, de huizen der rij
ten in brand gestoken, kerken aangeval-
en een van die wandaden begaan, die
celkens weer voorkomen in de analen der
historie, als een vertreden klasse opstaat
tegen haar onderdrukkers dan had ik
het kunnen begrijpen, hoewel ik het be
treurd zou hebben en de vruchteloosheid
Inlichtingen werden voorts o.m. ver
zocht omtrent de voornemens der Regee
ring met betrekking tot de exploitatie van
de haven te Vlissingen.
Op bespoediging werd aangedrongen
ten aanzien van de scheepvaartverbinding
Twente-Rijn, de verbreeding van het
Noordzee-kanaal; verbetering van de be
vaarbaarheid van vele kanalen in het
Noorden des lands, enz.
Gewezen werd op de nu reeds zoovele
jaren hangende moeilijkheden om te ko
men tot een algemeene regeling der elec-
triciteitsvoorziening voor het geheele land
De oplossing van dit vraagstuk dringt
steeds meer.
Zeer ingenomen toonde men zich met
de goede werking van den thans geregel-
den dienst op Ned.-lndië. Aan de organi
satie en de uitvoering daarvan werd hul
de gebracht.
Eenige leden wezen op den gestadig
wassenden invloed en de toepassing van
rationalisatie, mechanisatie en efficiency.
Sommige leden drongen aan op verlak-
ging van vrachttarieven.
Met klem werd er op aangedrongen
om in dezen tijd van groote werkloosheid
al die plannen te bevorderen, welke den
bouw en het herstel van stations, spoor
weggebouwen en -overgangen, noodig en
wenschelijk voor een betere exploitatie
van het bedrijf, beoogen.
Enkele leden waren van oordeel, dat
het bij de spoorwegen gevolgde stelsel van
onbewaakte overwegen geen bevrediging
vindt bij de bevolking.
Eenige leden drongen aan op verhoo
ging van den rentevoet bij de Rijkspost
spaarbank tot 3.6 pet.
Parkeeren. B. en W. schrijven den
raad:
Reeds eenige malen werd in Uwe ver
gadering de klacht vernomen, dat het
toenemend parkeeren met motorrijtuigen
in de nauwe straten der bebouwde kom
een ongehinderd verkeer belemmert en
werd er op aangedrongen, een regeling
te pntwerpen, die het mogelijk zal ma
ken, daaraan paal en perk te stellen.
Gedurende den laaitsten tijd is de ge
meente-politie er toe overgegaan, proces
verbaal op te maken tegen het onbeheerd
op den openbaren weg Laten staan van
voertuigen, maar het ligt voor de hand,
dat dit middel met omzichtigheid dient
te worden aangewend, aangezien voor
komen moet worden, dat de plaats onzer
inwoning door houders van motorrijtuigen
wordt geschuwd, uit vrees, dat men in
aanraking zal komen met den strafrechter.
In Uwe vergadering is wel enkele ma
len beweerd, dat de garages, hier ter
stede voldoende plaats bieden om alle
op straat parkeerende auto's tijdelijk te
herbergen, maar in 'de eerste plaats zijn
wij van meening, dat deze bewering aan
twijfel onderhevig is, en in de tweede
plaats ziet men er tegen op om, dikwijls
voor een korte spanne tijds, de kosten
van stalling te maken.
van zoo'n poging zou hebben ingezien.
Maar de haat, de dui'velsche woede, die ik
zag was gericht van klassegenoot tot klas-
segenoot, van leden der vakvereeniging
tegen de „onderkruipers". De haat tegen
de werkgevers was niets vergeleken bij de
haat tegen huns gelijken, wier eenig ver
grijp was, dat ze verlangden vrij te blijven
van zekere zelf-ingestelde reglementen en
regelingen en dat ze zelf dë voorwaarden
wilden stellen, waaronder ze werken wil
den."
„Ik weet het," antwoordde Helen.
„Naar mijn meening is dat een der facto
ren, die het meest tegen het socialisme
spreken. Het houdt geen rekening met
dat alles overheerschende verlangen naar
vrijheid, dat zoo diep wortel heeft ge
schoten in het menschelijk hart. Het be
looft een tijdperk van algemeenen vrede,
voldoende voedsel en kleeren en een goe
de woning; maar er is iets verschrikke
lijks in dat paradijs. Het geeft in geen en
kel opzicht voldoening aan de verlangens
van hart en hoofd, ziel en geest. Het ver
nietigt elk individualisme; maar hoe moet
dan de geest de ziel van den mensch
leven. In hoever rekenen de leiders met
datgene van den mensch, 'twelk hij met
geen ander wil deelen dat eigen ik, dat
men zelfs niet openbaart aan hen, die ons
het liefst en het dierbaarst zijn? Hoe moe
ten zij het maken, wier ontwikkeling en
De Commissie voor de Strafverordenin
gen heeft thans een regeling ontworpen,
welke het voetspoor volgit, welke men in
andere gemeenten reeds met succes heeft
ingeslagen, en waarmede ons College zich
kan vereenigen.
Deze regeling komt hierop neer, dat de
mogelijkheid wordt geschapen, het par
keeren te verbieden in die straten, welke
daarvoor het minst geschikt zijn. terwijl
andere gedeelten der gemeente daarvoor
kunnen worden aangewezen.
F en en ander zal door middel van
borden worden aangegeven.
Te veel water gebruikt. Het
heeft de aandacht van B. en W. getrok
ken, dat het waterverbruik per woning
hij de bouwvereeniging „Ons Streven" be
langrijk hooger is dan bij andere ver-
eenigingen. Fen der hoofdoorzaken van
dit meerdere verbruik is, dat de wonin
gen per blok zijn aangesloten, zoodat
vanaf de meters een heel net van lei
dingen naar de woningen loopt.
Het normaal gebruik per woningen per
jaar kan worden gesteld op f 28 h f 29
een cijfer, dat door de woningen der ver-
eeniging „Ons Streven" over de jaren
1928 en 1929 verre is overschreden.
B. en W. meenen, dat de beste maat
regel tegen het te groote waterverbruik
is het voorzien van elke woning van
een watermeter, opdat iedere huurder be
taalt het in zijn perceel verbruikte water.
De huur ,per week kan dan worden ver
minderd met een bedrag gelijk aan één
twee-en-vjjftigste van f22.(het bedrag
van het abonnement) of meit rond 40 ct.
In verband hiermede stellen B. en W.
den raad voor, aan de woningbouwver-
eeniging „Ons Streven" een aanvullend
voorschot te verstrekken, tot een bedrag
van ten hoogste f 1500, af te lossen in
44 jaarlijksche annuïteiten, berekend naar
een rentevoet van 4i/2 pet.
Voorschot op de gemeente
lijke vergoeding, (art. 101 der L.O.
wet.) De gemiddelde kosten als bedoeld
in artikel 101 der L. O. wet bedragen
per leerling over 1929 der school voor ge
woon lager onderwijs f 14.84 en der
school voor het uitgebreid lager onder
wijs f24.39 (in beide bedragen inbegre
pen een bedrag ad f 0.40 voor admini
stratiekosten). Voorts is in 1929 een be
drag ad f 69.06 per wekelijksch lesuur
uitgegeven ten behoeve van het vakon
derwijs aan de openbare lagere scholen
en f 75.72 aan de school voor U. L. O.
Aan de hand van de verstrekte gege
vens kunnen aan de onderstaande scholen
het daarnevens vermeld voorschot ver
leend worden:
R.K. Jongensschool f940; R.-K. Meis
jesschool, gewoon lager onderwijs f 1944;
ld. vakonderwijs f 345Id. U. L. O. f 936
ld. vakonderwijs f 181Hervormde school
f3947; ld. vakonderwijs f331; Chr. school
voor gewoon lager onderwijs f3309; ld.
vakonderwijs f345; Chr. school voor U.
L. O. f2112; ld. vakonderwijs f302.
Nu de gemeenterekening over het
jaar 1928 door Ged. Staten is gesloten,
moet ingevolge het bepaalde bij artikel
103, 4e 'lid der voornoemde wet, het be
drag der vergoeding worden vastgesteld,
waarop de besturen der in deze gemeente
gevestigde bijzondere lagere scholen over
.1928 aanspraak hebben voor de instand
houding dier scholen, alsmede voor de
vakonderwijzers. Grondslag voor de be
rekening der exploitatiekosten vormt het
bedrag, hetwelk in genoemd jaar ten be
hoeve van de openbare lagere scholen
in deze gemeente is uitgegeven. Volgens
gemaakte becijfering bedragen deze kos
ten administratiekosten inbegrepen
voor de scholen voor gewoon lager onder
wijs f28.19 per leerling.
Voor wat betrefit het vakonderwijs, kan
worden medegedeeld, dat aan de open
bare school voor U. L. O. gedurende
het geheele jaar 1927 (jaar dat voor
deze vergoeding als maatstaf dient), ge
durende 2 uur per week onderwijs is ge
geven in het vak k (nuttige handwerken
voor meisjes), zoodat de bijzondere scho
len voor U. L. O. over 1928 tot een ma
ximum van 2 uur per week deze vergoe
ding kunnen genieten. Ten opzichte van
de scholen voor gewoon lager onderwijs
zij opgemerkt, dat aan de openbare lagere
school A vorengenoemd onderwijs in vak
'k is gegeven over het geheele jaar 1927
en wel gedurende 2.40 uur per week en
aan school B 4.10 uur. Het gemiddelde
gaven en krachten hen scheiden van hun
minder voortvarende klassegenooten?
Denkt toch eens aan den practischen kant
van uw systeem; laat u toch niet de oogen
verblinden met schoonklinkende phrasen
Zeker, men wil ieder in de gelegenheid
stellen zijn gaven te ontwikkelen. Maar
wanneer zal er gebruik van worden ge
maakt? En zouden anderen, met mindeT
geestelijken aanleg, er accord mee gaan,
wanneer hun buurman zijn tijd van pro-
ductieven arbeid zou onderbreken, om zich
te wijden aan kunst, literatuur of muziek?
Ze zouden zeggen, dat eerst moest bewe
zen worden, dat het talent van voldoen
de waarde was voor de gemeenschap; en
hoe zullen menschen, gebonden aan den
tredmolen van die voorafgaande uren
van arbeid, den moed, volharding en
kracht vinden voor de dikwijls vervelende
studiën om hun talent te ontwikkelen. Zal
de menschheid tevreden zijn om als vee
te leven in een goede stal met zooveel
voedsel en zooveel werk, en dan mis
schien een paar uur in de wei als rust en
ontspanning? Zal dat de ziel van een
mensch voldoening geven? Ik geloof er
niets van."
Rogers niet gewonde hand woelde door
de weerspannige haarlok op zijn voor
hoofd, een zeker teeken van opwinding.
„Ik weet het, ik weet het", brak hij
los; „ook ik denk over die dingen - soo
nu en dan. Maar als ik naar de groote
steden ga in de diepte van de men-
schelijke zonde en misdaad, ellende en
wanhoop dan komt het me voor, dat
niets er toe doet, als die vreeselijke toe
standen maar een einde nemen. Ik heb
dan een gevoel of alles wel zou gaan,
als er maar goede huizen, goed voedsel,
kleeding en werk voor allen gevonden
konden worden. Natuurlijk is dat een
eenzijdig gezichtspunt. Maar het grijpt
je vast en dan wordt je door je geest de
wildernis ingedreven als u begrijpt,
wat ik bedoel, en misschien ontmoet je
daar den een of ander wel, die je mis
leid door je de koninkrijken der wereld
te beloven indien Roger wachtte
even en vervolgde toen met lager stem,
„als je den weg wilt volgen, dien Hij je
wijst, en die, naar het toeschijnt, de rech
te is". lijdia
Helen keek hem ernstig aan; maar in
zijn groote, droevige oogen, die flikker
den door den inwendigen strijd, dien hij
te voeren had, kon ze voor een deel de
beteekenis leven van de woorden, die ze
gehoord had.
Heel zacht sprak ze toen, haar weg
tastend met die voorzichtigheid van gees
telijke aanraking, die slechts het contact
met vele door den storm des levens be
roerde menschenzielen kan geven.
„U gebruikt daar een ware beeldspraak
geloof ik. De duivel kan zich voordoen
als een engel des lichts. Maar volg hem
een korte wijle en je zult bemerken, dat
zijn leiding weg voert van God. Dan is
men er zeker van, dat het niet de rechte
weg is".
„Ik bed zeker van niets", zei Roger
dof. En na een lange pauze zei hij met
een heerschzuchtige klank in zijn stem:
„Vertel me dan, waar de fout schuilt.
Is het niet Gods wil, dat de mensch op
geheven wordt uit den slechten toestand
waarin het sociale stelsel hem gebracht
heeft?"
„Gelooft u soms van niet?" De woor
den klonken haast driftig.
„Niet heelemaal, geloof ik. Maar laten
we ons met die vraag niet te lang bezig
houden. Ze is te veel omvattend. Mis
schien zijn ze dat allemaal wel. Maar
mag ik u een paar voorbeedlen geven,
van wat ik bedoel? Ik wil niet beweren,
dat in uw stelsel geen plaats ia voor God,
ofschoon ik meen, dat u wel zult bemer
ken of alreeds bemerkt hebben, hoe uw
leeraren Hem op eigen gezag uitsluiten.
U mag denken, dat het niet waar is. Maar
u sluit Gads geboden uit, waar ze ook
maar in tegenstelling komen met de uit
vindsels van menschen".
„Bijvoorbeeld?"
(Wordt vervolgd).
