ÏDAM
.AS
nv, Goes.
ongeheeren-
rkleeding,
i vanaf f 3.50
No. 122
Maandag 23 Februari 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse&Co's Bank N.V. Goes
Ifitrage, Fiuweelen.
en voor Dames-
mantels, Lederen
i, Petten, Bedden
is enz. enz.
ULDEN
EERSTE BLAD.
4 pCt, Amsterdam
Verkooping
irediet.
VAN ORANJE",
raat, Goes,
vers-inspan
Dit nummer bestaat üit 2 bladen.
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
ad @8 pCt.
Uit de Provincie.
»FN Ned Octrooi
■8te Prijs, Zilveren
ia Z L.M. en N.C.B.
J, Helnkonsxand.
)E zal verkoopen
GERRITZEN,
oote partij
verkocht tegen ge-
plaats
rebruari, Woens-
uari, Donderdag
Vrijdag 27 Fe-
rdag 28 Februari
10 8 uur.
JUNI 1931.
ld, vdor uitbreiding
gen 5 rente, met
ler jaar. Waarborg
nwezig. Brieven te
idel W. VAN KLA-
met vermelding
gevraagd:
EEUWSCHE VOE-
fSTMESTHANDEL.
worden ingewacht
Adv. Bureau LIT-
10 FF, Middelburg.
K. C. MATTHIJS
voornemens op
MAART 1931,
10 uur, voor MeJ.
|DE VOS—DE KAM
haar hofstede al-
lorp in het
te verkoopen:
inde uit:
olledtgen
ls: Mol. ruin 5 jaar,
10 jaar, Kula, nier-
s, merrie 14 jaar,
l jaar, Sus, merrie
errie 2 jaar, Hengst
IOORNVEE, als: 4
eien, 2 Vette Ossen,
Ossen, twee 1-ja-
Irie 1-jarige Ossen,
taanden.
is, 2 drachtige Zeu-
Mestputloopers, 6
oopers.
tens, Varkenskar,
fielploegen, 4 Eg-
lultivator, Zaaima-
lrooier, Aardappol-
igen, Holblok mot
Hooihark, Koebak
nolen, Stroosnijdor
n, 150 Ruiters, 100
Izerdraad, Bascule
Geeselsteen met
eier, H.L., Schop-
vingen en hetgeen
len aangeboden,
'den en. Hoornvee
or solide N.-Bev,
ember 1931:
or fietsen, motors,
makelij kheden wor-
ten.
nieuw model rnet
draaibare schotten.
3500 K.G., beslag
>n model en onder-
Prijs f 375.
I, Heinkenszand.
ab
•>8
no
M
itS
.b
nel
<oN
.4
:oO
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lan»e Forststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummers10.05
Prijs der AdvertentiSn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cl
Bij abonnement belangrijke korting.
V Soc. Democraten en landarbeiders.
Als het aankomt op praten over den
nood van de landbouwende bevolking en
met name van de landarbeiders, dan zijn
de Socialisten van de partij. Aan groote
woorden, protesten, eischen enz. is er
bij hen geen gebrek.
Maar o wee als er wat gedaan moet
worden. Dan verandert de zaak.
Dat blijkt weer uit de historie met
het T a r w e - w e t j e.
De Soc. Democratische leden van de
Tweede Kamer waren er met enkele uit
zonderingen tegen. En die van de Eerste
Kamer zonder één uitzondering.
En waarom?
Wel, de zaak is eenvoudig.
De industrie-arbeiders hebben zich in
verhouding tot de landarbeiders een be
voorrechte positie weten te verwerven.
Hunne loonen zijn veel en veel hooger.
En nu bestaat de vrees, dat als het
Tarwe-wetje wordt uitgevoerd, en er dus
meer werkgelegenheid komt op het platte
land, het brood een weinig duurder zal
worden.
En dat mag in geen geval. Toen het
ging over de verkorting van den arbeids
dag voor de bakkers, werd dit niet als
een bezwaar gevoeld. En dat de land
arbeiders op allerlei manieren mee hun
deel betalen in de hoogere loonen in
meerdere industrieën is ook niet erg.
Maar als anderen misschien een veer
tje zullen moeten laten tènTroste van
de landarbeiders, dan komen de bezwa
ren los. Dan maar liever de Tarwe-wet
weggestemd.
Dit eenzijdige optreden wordt zelfs een
man als den heer Schaper te kras, waar
om hij zijn partijgenooten in „Het Volk"
volgenderwijs de les leest:
„Andere opponeerende vakvereenigin-
gen vreezen voor meer werkloosheid in
haar gelederen. Als die vrees gegrond
is (wat ik nog betwijfel), dan mogen
deze kameraden bedenken, dat zij als
werkloozen-uitkeering nog altijd meer zul
len ontvangen, dan de gemiddelde land
arbeider aan loon krijgt als hij werkt I
Het spreekt vanzelf, dat tegen zulke
maatregelen altijd wel eenige bezwaren
gelden. Er is er géén of er vallen be
zwaren of hezwaartjes tegen aan te voe
ren. Maar dat is geen reden om er van
af te zien. Wie echter in de partij of
in de Kamer tegen een door de Regee
ring voorgestelden maatregel is, heeft al
tijd succes. Hij geldt als een „kranig revo-
lutionnair" of zooiets. Ook nu zeiden
de meesten onzer in de Kamer weer
neen. Maar het eind zal den last dragen
en wij kunnen op die manier heele groe
pen van ons stooten. De landarbeider
betaalt in zijn huishuur, in zijn spoor-
reizen, in zijn gebruiksartikelen de hooge
loonen van alle andere arbeiders. Hij zelf
kan niet veel eischen, omdat die kos
ten n. ',t op den verbruiker te verhalen
zjjn wegens internationale concurrentie.
Als er dan iets voorgesteld wordt, jm
hem te helpen, wordt alles op een goud
schaal ^gewogen, of het anderen arbeiders
misschien ook een cent extra kosten zal!"
Dat is tenminste duidelijk.
De landarbeiders mogen wel bijdragen
om do andere arbeiders aan een goed
loon te helpen.
Maar ais er ook voor hen iets gedaan
moet worden, dan zijn de roode heeren
daarvoor niet te vinden.
In de Eerste Kamer stemden
dan ook alle Soc. Democraten
tegen het Tarwewetje.
Heeft dit onzen landarbeiders niet iets
te zeggen?
V Niet neutraal!
Naar uit ons nummer van Zaterdag
bleek, tracht men te Biezelinge een af-
deeling van den Ned. Bond van Land- en
Tuinbouwarbeiders op te richten.
En men tracht daar ook de Christe
lijke arbeiders heen te lokken door het
voor te stellen, alsof het hier een neu
trale organisatie geldt.
Dit is echter geheel bezijden de waar
heid.
Deze z.g. „moderne" bond is niet neu
traal, maar een onderdeel van de socialis
tische vakbeweging.
Daarom herhalen wij ons advies van
j.l. Zaterdag: Arbeiders, opgepastI
Organisatie is goed.
Maar dan op Christeljjken grond
slag I
Onze Christelijke arbeiders behooren
in den r o o d e n bond zeer ten onrechte
als neutraal aangediend, niet thuis.
Uit Spanje.
De ministerraad heeit den minister van
arbeid opgedragen zich met de politieke
gevangenen in verbinding te stellen om
hen te overreden aam de verkiezingen
deel te nemen.
Alle gewezen afgevaardigden, die in
de gevangenis zitten, zullen onmiddel
lijk in vrijheid worden gesteld, zonder
eerst de amnestie af te wachten.
Zwaar winterweer.
Sedert vier en twintig uur wordt
Noord-Italië door hevige onweders ge
teisterd. Tengevolge van den onafgebro
ken regen en sneeuwval zijn de verkeers
wegen op verschillende plaatsen ge
stremd. Aan de Brennerpas is het spoor
wegverkeer door lawines verscheidene
uren onderbroken geweest.
De groote Italiaansche rivieren zijn
buiten haar oevers getreden. In de Ita
liaansche Alpen ligt de sneeuw op enkele
plaatsen twee meter hoog.
Boeren eischen werk of eten.
Naar uit Mexicali in Beneden Califor-
nië gemeld wordt, dreigen drieduizend
boeren de stad te plunderen, als men
hun niet onmiddellijk werk of voedsel
verschaft. -->•
Soldaten en politiemannen zijn gealar
meerd.
Er heerscht een vreeselijke ellende in
deze streek, waar tal van personen om
kwamen van den honger.
Kortgeleden verzamelden zich groe
pen van uitgehongerde vrouwen en kin
deren voor de winkels en dreigden ze te
plunderen.
De plaatselijke kamer van koophandel
bracht de bevolking tot rust door een
levensmiddelendistributie te organisee-
ren.
Anti-godsdienst-propaganda onder .sol
daten en matrozen.
Den lsten Maart zullen in sovjet-
Rusland 200 scholen worden ingericht,
waarin propagandisten zullen worden
opgeleid ter bestrijding van den godsdienst
onder de Russische soldaten en matro
zen.
Volgens een bijzondere overeenkomst
tusschen de sovjetregeering, den genera-
len staf van het roode leger en het cen
trale executieve comité der bolsjewis
tische partij werd een plan opgesteld,
volgens hetwelk op 1 Januari 1933 geen
enkele soldaat van het roode leger meer
mag behooren tot een of andere gods
dienstige gemeenschap.
De Belgische verdedigingsplannen.
In een te Bergen (Mons) gehouden le
zing over de Belgische vestingplannen
heeft luitenant-generaal Hellebaut, ge
wezen commandant van het tweede le
gercorps, zijn meening omtrent deze
plannen nogmaals uiteengezet en verdui
delijkt. Interressant was vooral het deel
van zijn rede, waarin hij de bewering 1
onjuist noemde dat het defensieplan
van de Belgische regeering ingegeven
zou zijn door neutraliteitsverplichtingen.
Het defensiesysteem der regeering is en
kel en alleen gericht tegen een bedrei
ging uit het oosten, welke eventueel ook
over Nederlandsch grondgebied zou kun
nen komen. Tegen Nederland zijn deze
vestingplannen niet gericht en indien
Antwerpen wordt versterkt, dan is het
niet om zich tegen Nederland te verde
digen.
Anderzijds zou slechts één enkel der
forten van Namen, welke men van zins
is te herstellen, een inval, komende uit
het Zuiden, kunnen verhinderen, ter
wijl verder geen enkele verdedigingslinie
is voorzien om bij een dergelijke moge
lijkheid weerstand te bieden. Generaal
Hellebaut verklaarde verder, dat het on
zinnig zou zijn tot de neutraliteit van
1914 te willen terugkeeren. „Wij moeten,
vervolgde hij, op onze geallieerden kun
nen rekenen en met al onze buren mili
taire accoorden sluiten, ten einde in den
geest van het Volkenbondspact de waar-
horgen van vrede en veiligheid te ver
sterken. Het is noodig het militair ac-
coord met Frankrijk te completeeren
door middel van accoorden met Neder
land en Engeland, wat trouwens de ar
gumenten dergenen die hethuidige ac-
coord met anti-Fransche redenen be
strijden te niet zou doen. Het is van het
hoogste belang, dat België zich met Ne
derland verstaat over de verdediging
van Maastricht en Limburg en over de
verlenging van een ononderbroken
Fransch-Belgisch front." (N. R. G.)
De Russische jeugd moet soldaatje spelen
Zooals bekend, richtte het Russische
volkscommissariaat van oorlog eenigen
tijd geleden een schrijven aan de hoof
den der Russische scholen, waarin werd
aangedrongen op de militaire vorming
der schoolgaande jeugd. Ongeveer vijf
tien millioen kinderen zijn hierbij betrok
ken.
Thans heeft het volkscommissariaat van
oorlog een nieuw document uitgevaar
digd, waarin de methodes van militaire
training, die in de verschillende deeleri
van Rusland moeten worden toegepast,
worden aangegeven.
In de Noordelijke districten moet ds
jeugd worden geoefend voor een verde
digingsoorlog, terwijl in het Zuiden
van Rusland de schoolgaande kinderen
getraind moeten worden voor een aan
valsoorlog.
Verschillende militaire plannen wor
den reeds aangegeven. Deze betreffen
o.a. een aanval op Roemenië en Polen,
de verovering van de Donaumonding en
de bezetting van Wilna, Brest-Litowsk
en Warschau.
Wanneer de roode troepen eenmaal
Polen en een gedeelte van Roemenië
zullen veroverd hebben, zoo heet het,
dan zal Tsjecho-Slowakije practiscb
machteloos zijn.
Tenslotte wordt in dit schrijven ver
klaard, dat het sovjet-leger overal, waar
het verschijnen zal, hartelijk door het
proletariaat zal worden ontvangen, se
dert de propaganda daartoe den weg
gebaand heeft.
15 dooden bij ©en spoorwegongeluk.
Zaterdag kwam een gemengde perso
nen- en goederen trein, die tusschen Ca-
lamata aan de Golf van Bessina en Tri
polis den dienst onderhoudt, in botsing
met een uit de tegenovergestelde richting
komende locomotief. Zoowel de trein als
de locomotief reden met volle vaart en
de botsing was zoo hevig, dat de beide
locomotieven en 4 personenwagens ge
heel werden vernield en in elkaar ge
drukt. Ongeveer 50 passagiers werden
gewond, waarvan 15 zeer ernstig. Vol
gens nog niet bevestigde berichten zou
den 15 personen om het leven zijn ge
komen.
De mijnramp te Eschweilefr.
Zooals wij Zaterdag reeds meldden, is
in een bij Eschweiler (district Aken) ge
legen mijn Eschweiler-Reserve een ern
stige mijngasontploffing ontstaan. Vol
gens het eerste bericht waren er drie
dooden en vier gekwetsten, doch om 10
uur waren er reeds 14 dooden en 4 ge
kwetsten.
Volgens een om 11 u. 40 uitgegeven of
ficiéél bericht waren 25 mijnwerkers bij
de ontploffing omgekomen.
Van de 25 dooden zijn er 16 naar bo
ven gebracht. De andere 9 zijn gevonden.
Er bestaat geen hoop meer, dat de drie
vermisten nog in leven kunnen zijn zoo
dat het aantal slachtoffers 28 bedraagt.
Gisteren werd gemeld:
De slachtoffers van de ramp zijn thans
allen te voorschijn gebracht.
Daar er van de vier zwaar gewonden
intusschen twee zijn overleden, zijn thans
in totaal 31 dooden te betreuren. Tien
mijnwerkers lijden aan gasvergiftiging.
37 man konden zich redden door fles-
schen met samengeperste lucht te openen,
waardoor de schadelijke gassen werden
verdreven.
Korte Berichten.
De Fransche actrice Mile Bignon,
die te Shamonix vertoeft heeft aangifte
gedaan, dat haar juweelen, die een waar
de hebben van 1 millioen franc, zijn ge
stolen.
Volgens de officiëele cijfers zou het
jaarlijksche program voor de vleesch-
voorziening in Rusland slechts voor 37
pet. zijn uitgevoerd. In de groote steden
zal men de gevolgen reeds voelen door
den steeds grooter wordenden vleesch-
nood.
Zoo beschikte men te Moskou in de
maand Januari nauwelijks over de helft
van de vleeschvoorraden die men noodig
had.
De immigratiecommissie van het
Amerikaansche huis van afgevaardigden
heeft een voorstel tot wijziging van de
immigratiewet aangenomen, waardoor
voortaan niet alleen anarchisten, doch
ook communisten uit de Vereen. Staten
geweerd zullen worden.
Tengevolge van den zwaren sneeuw
val en de voortdurende lawines is Zer-
i matt volkomen geïsoleerd. De telefoon- en
j telegraaflijnen en spoorwegen zijn ge
stoord. Het herstel zal waarschijnlijk
eenige dagen duren.
President Hoover maakt bekend,
dat de Amerikaansche regeering over 30
dagen voor 450.000 werkloozen arbeid zal
hebben of voor 350.000 méér sedert de
regeering enkele maanden geleden een
werkverschaffïngsprogram opstelde.
Naar de „Deutsche Allg. Zeitung"
mededeelt, moet zij voorloopig ophouden
te verschijnen, daar het technische per
soneel geweigerd heeft de door den rijks
minister van arbeid bindend verklaarde
arbitrale uitspraak te aanvaarden en on
der staking van den arbeid, toepassing
van het oude tarief heeft geëischt.
De toestand van Poincaré schijnt
weer zorgwekkend te zijn. Hij mag zijn
kamer niet verlaten en ontvangt geen
bezoek.
Het aantal werkloozen in Oosten
rijk is opnieuw gestegen en beloopt thans
ongeveer 400.000.
Het centraal orgaan van de commu
nistische partij in Tsjechoslowakije is
voor een maand geschorst De redactie-
bureaux zijn verzegeld.
Eerste Kamer.
De Fers-te Kamer is in openbare ver
gadering bijeengeroepen tegen Dinsdag
den 3en Maart des avonds te 9 uur.
De voorzitter is voornemens, aan de
orde te stellen in een op Woensdag 4
Maart des voormiddags te 11 uur te
houden openbare vergadering de alge
meen© beschouwingen over de Rijksbe-
grooting voor 1931.
Lager Onderwijswet.
Blijkens de Memorie van Antwoord (al-
gemeene beschouwingen) der Eerste Ka
mer over de Rijksbegrooting 1931, ligt
het in de bedoeling te bevorderen nog
in den loop van dit zittingsjaar aan
hangig te maken het in de Troonrede
1930 aangekondigde wetsontwerp tot her
ziening van de Lager-onderwijswet, waar
over de Staatscommissie-Rutgers rapport
uitbracht, dat wij in Januari publiceerden.
Prinses Juliana.
Mej. A. L. Schoch, directrice van de
particuliere zaken van H. M de Konin
gin, begeeft zich voor den tijd van 3
maanden voor particulier bezoek naar
Ned.-Indië.
Gedurende dion tijd zal haar functie
worden waargenomen door Prinses Ju
liana. Deze zal zich in het laatst van
de volgende week voor een paar dagen
uit Den Haag naar het Loo begeven.
BEGROOTiNG WEGENFONDS 1931.
Volgens het voorloopig verslag der
Eerste Kamer over de begrooting van het
Wegenfonds voor 1931 hadden eenige le
den met leedwezen gezien, dat de regee
ring de bijdrage van 5 millioen aan het
fonds tot 4 millioen heeft teruggebracht;
zij drongen aan op herstel der vorige bij
drage op de volgende begrooting.
Met het oog op de bestrijding der heer-
schende werkloosheid hoopten vele leden,
dat de regeering verdere plannen ten op
zichte van het wegennet met spoed zou
doen uitvoeren.
Verscheidene leden waren van oordeel,
dat voorzichtigheid geboden is en gewaakt
moet worden tegen het opdrijven der uit
gaven voor het fonids. Naar de meening
van sommige leden zal nevens de inkom
sten uit de wegenbelasting naar andere
bronnen tot versterking van het wegen
fonds moeten worden omgezien, waarbij
zij opmerkten, dat niet alleen het auto en
rijwielverkeer voordeel heeft van een goed
wegennet, doch dat dé economische toe
stand van het geheele rijk daardoor in
beslist gunstigen zin wordt beïnvloed. De
ze leden vroegen, gezien de raming van
430 millioen voor het herziene wegen-
plan, of de eischen. voor het nieuw© plan
Binnenland
De „Dempo" aan de Rott. Lloyd over
gedragen.
De moordzaak-Lans.
Buitenland.
De Belgische verdedigingsplannen.
Winterweer in Italië.
De mijnramp in Eschweiler.
Hevige orkaan op Cicilië.
in stukken van f lOOO, f 500 en f 100
Inschrijvingen worden gaarne aangenomen
tot WOENSDAG 25 FEBR. a.s.
niet te hoog zijn opgevoerd en of in een
kruinsbreedte van 23 tot 43 M. geen over
drijving schuilt.
Andere leden wezen er op, dat roeke
loos met 's rijks gelden wordt omgegaan,
n.l. door de wegen veel kos Gaarder t8
maken dan noodig is voor hel erkeer.
Een der leden achtte het onbillijk, dat
aan de tertiaire wegen niets ge
daan wordt, eenige leden noemden de ver
deeling der opbrengst van de wegenbe
lasting buitengewoon onbillijk voor de
onderhoudsplichtigen van de tertiaire
wegen, die niets van de f 18 millioen
's jaars aan wegen- en rijwielbelasting
ontvangen, terwijl het onderhoud van hun
wegen door het autoverkeer kostbaarder
is geworden en bun belastingplichtigen
bij moeten dragen in genoemde belastin
gen.
Verschillende wenschen werden geuit
met betrekking tot de veiligheid
op de wégen.
Een der leden bepleitte meer aandacht
bij het overbruggen van rivie
ren, voor het doorgaand verkeer, zoodat
er goede verbindingen ontstaan van het
Noorden naar het Zuiden. Van andere
zijde werd aangedrongen op het bouwen
van voldoend hooge bruggen, opdat de
schippers daar met bovenlast vrijelijk on
derdoor kunnen varen. Vele leden dron
gen aan op snellen bouw van bruggen
over de groote rivieren in de hoofdver
keerswegen en stelden de vraag, of ook
aan bruggen over het Hollandsch Diep
en de Schelde wordt gewerkt.
Chr. Jongeren Actie. Voor
deze organisatie zal a.s. Woensdagavond
in het Militair Tehuis te Middelburg de
heer van 'tWout uit Heemstede optre
den. Zeer waarschijnlijk zal ook de bur
gemeester van Koudekerke een opwek
kend woord spreken.
Goes. Zooals wij destijds meedeelen, ver
zocht het Bestuur der Vereen, voor Zie-
kenhuisverpleging op Zuid- en Noord-
Beveland aan de Besturen der beide te
Goes gevestigde Ziekenhuizen om meer
bezoekuren vast te stellen voor patiënten
derde klas. Thans kunnen wij melden, dat
het Bestuur van het Gasthuis besloot te
bepalen, dat voortaan de derde klas-pa
tiënten ook bezoeken kunnen ontvangen
des Zaterdags van 1.303 uur.
Zaterdagmiddag vergaderde de ring
„Zeeland" van den Bond van Ghr. Zang-
vereeniging in de melksalon van den
heer Bustraan. Aanwezig behalve het. be
stuur, 25 afgevaardigden van de 29 aan
gesloten vereenigingen.
Na de gebruikelijke opening door den
voorzitter den heer Te Gussinklo en het
zingen van het Ringlied, bracht de se
cretaris, de heer P. Fraanje, het jaar
verslag uit, hetwelk van een opgewekt
leven getuigde.
Medegedeeld werd, dat het nieuwe ring-
verband is goedgekeurd, alsmede dat „De
Lof stem" te Kapelle bij gebrek aan een
Directeur is ontbonden, terwijl de afd.
Wolphaartsdijk weer herleefd is, en dat
de nieuwe vereenigingen van Kattendijke
en Rilland zijn toegetreden tot den ring.
De aftredende bestuursleden A. te Gus
sinklo, F. A. Wisse en Herm. Luijk, wer
den met bijna algemeene stemmen her
kozen.
