No. 113
Donderdag 12 Februari 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank N.V. Goes
Assurantie-Mij
JE NEDERLANDEN van 1845"
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Verzekeringen op elk gebied
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange forststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUXJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummers10.05
Prijs der Advertentiën:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
V Aangenomen.
Het wetsontwerp inzake credietverlee-
ning ten behoeve van de aardappelmeel-
industrie in de Veenkoloniën is door do
Tweede Kamer met op twee na alge-
meene stemmen aangenomen.
Echter ook al weer niet, dan nadat de
minister met intrekking van het ontwerp
had gedreigd.
Een der vragen die het debat be-
heerschten was deze, of het crediet al
dan niet renteloos zou worden ver
strekt.
Van verschillende kanten er waren
zoowel van rechts als van links amende
menten voor dit doel ingediend werd
er op aangedrongen een renteloos voor
schot beschikbaar te stellen.
Dezen weg wilde de minister echter
niet op. Hij wilde wel op zeer gemakke
lijke voorwaarden er wordt slechts 2
pet. rente berekend crediet verlee-
nen, maar hij was niet bereid dezen tak
van bedrijf zonder meer te subsidie e-
ren.
En zooals bij de verhooging van den ge
distilleerd-accijns de portefeuillekwestie
werd gesteld en bij het Tarwewetje mei
intrekking werd gedreigd werd ook nu de
stok bij de deur gezet: Indien het amen
dement wordt aangenomen, wordt het
ontwerp niet in stemming gebracht.
Onder die omstandigheden zat er voor
de voorstellers niet anders op, dan het
amendement in te trekken.
De w ij z e waarop de minister het
pleit won kan niet geheel bevredigen.
Het ware beter geweest zoo hij kans had
gezien zijne tegenstanders met kracht
van argumenten te overtuigen, want het
valt niet te ontkennen: met al deze drei
gementen tegenover een machtelooze
Kamer komen we langzamerhand op
een verkeerden weg.
Overigens behoeft het niet te bevreem
den dat de minister voet bij stuk hield
Wij komen inderdaad op een gevaarlijk
pad, als begonnen wordt bepaalde takken
van bedrijf waarvan de bedrijfsresultaten
onvoldoende zijn, uit de schatkist
zonder meer te steunen.
Was de minister wat dit punt betreft
onverzettelijk, inzake de regeling van de
aflossing, waarop speciaal door den heer
Colijn de aandacht was gevestigd, toond9
hij zich tegemoetkomend.
De aflossing wordt nu zoo geregeld,
dat f 4 per baal aardappelmeel aan de
Regeering zal moeten worden terugbe
taald indien de prijs f 10 per baal is. Bij
mindere opbrengst is het Rijk telkens te
vreden met de helft daarvan, zoodat bij
een prijs van f 9 per baal de regeering te
vreden is met f 3.50 terugbetaling.
Na deze toezegging werd het wetsont
werp met algemeene stemmen behalve
die van de Sovjet-afgevaardigden aan
genomen.
Wij spreken de hoop uit, dat het ont
werp, hetwelk ongetwijfeld door de Eerste
Kamer zal worden geaccepteerd, aan het
doel zal beantwoorden.
En wij voegen er aan toe de wensch,
dat nu ook met den meesten spoed maat
regelen zullen worden genomen om de
bietenteelt op de been te houden.
Uitvoer-beiemmering.
Een der moeilijkheden waarmee tal
van bedrijfstakken en waarmee ook land
en tuinbouw hebben te worstelen is, dat
de afzetmogelijkheden verminderen.
Voor eén deel is dit een gevolg van de
tariefm ren, die overal worden gebouwd.
'Hieromtrent werd in de Memorie van
Antwoord inzake het ontwerp tot het ver-
leenen van crediet aan de aardappelmeel-
industrie o.m. het volgende opgemerkt:
„Wat de invoerrechten betreft, deze
zijn o.a. door Duitschland, Frankrijk en
de Vereenigde Staten van Amerika kort
geleden aanzienlijk verhoogd. De volgen
de staat geeft aan de thans geldende in
voerrechten op aardappelmeel in een aan
tal landen, waar deze rechten eene ge
voelige 'belemmering voor den invoer vor
men, hetgeen duidelijk is, wanneer men
bedenkt, dat de prijs van het meel hier
te lande thans benoden f9 per 100 Kg.
bedraagt.
per 100 Kg.
Duitschland f 14.40
Frankrijk - 12.40
Noorwegen - 16.35
Zweden - 13.35
Italië - 6.
Spanje - 7.20
Tsjecho-Slowakije - 11.80
Ver. Staten van Amerika - 13.50
Polen - 7.50
Een land, dat den invoer langs anderen
weg bemoeilijkt, is Australië, waar de in
voer alleen is toegestaan bij invoercon-
senten voor elke partij, welke consenten
in den laatsten tijd in het geheel niet
meer worden verleend."
Zoo wordt onze uitvoer naar alle kan
ten belemmerd.
Pogingen om hierin verandering te
brengen hadden tot nu toe niet het minste
resultaat.
Tegenover den „geest van Genève",
die veel goeds doet hopen, staan nog
steeds de daden van de verschillende
regeeringen, die het ergste doen vreezen.
Nederland en België
De correspondent van de „N. R. Crt."
te Brussel meldt:
In een der commissies van den Gent
sehen gemeenteraad heeft een raadslid
de vraag gesteld, of eenig nieuws bekend
is omtrent de kwestie der nieuwe zeesluis,
welke ten behoeve van de Gentsche zee
haven in Terneuzen zou dienen gebouwd
te worden. Burgemeester Van der Stegen
heeft hierop geantwoord, dat diploma
tieke besprekingen tusschen Nederland
en België voor wat betreft het Schelde-
regime hervat zijn; het resultaat van
deze besprekingen diende te worden af
gewacht, alvorens iets met zekerheid kon
worden meegedeeld aangaande de in
zichten der beide regeeringen.
Ernstige overstroomingen.
Het water in den Beneden-Donau staat
thans zeer hoog. Als gevolg hiervan is
opnieuw een groote overstrooming aan
de monding veroorzaakt.
De onmiddellijk voor de Donaudelta
liggende stad Wilkow, is geheel geïso
leerd en heeft telefonisch om hulp ver
zocht. Eenige honderden huizen der stad
zijn ingestort. Er zijn reeds troepen naar
het overstroomingsgebied gezonden. Tot
nu toe zijn nog geen menschenlevens te
betreuren.
Eveneens komen alarmeerende berich
ten uit de stad Ismail, waar de stand
van het water in den Donau met 4 meter
is gestegen.
De Duitsche crediet-onderhandelingen
met Frankrijk en Engeland geslaagd.
De actie van het Rijksministerie van
financiën wegens het voorschieten der
betalingen voor de preferentieele aandee-
len der Rijksspoorwegen is definitief
afgesloten. Ook de Engelsche en Fran-
sche bankgroepen, wier onderteekening
nog afgewacht werd, hebben zich nu
bij het accoord aangesloten.
De beteekenis van deze transactie is,
volgens de opvatting in politieke krin
gen, minder gelegen in de hoogte van het
bedrag dan in het feit, dat ook zeer be
langrijke Fransche en Engelsche finan-
cieele kringen bij de transactie betrok
ken zijn. Men ziet daarin een bewijs, dat
ook het vertrouwen in de ontwikkeling
der Duitsche verhoudingen in het buiten
land terugkeert.
Uit het Engelsche Lagerhuis.
In het Engelsche Lagerhuis heeft de
vroegere minister Evans de conserva
tieve motie van wantrouwen in de regee
ring ingediend, wegens de voortdurende
toename der openbare uitgaven, terwijl
een strenge spaarzaamheid geboden is
om het vertrouwen te herstellen en de
werkverschaffing te bevorderen.
Evans beweert, dat de rampzalige toe
neming van het aantal werkloozen alleen
materieel beperkt kan worden door het
vertrouwen onder de industrieelen te
herstellen. Hij voorziet een groot begroo-
tingstekort en zegt, dat de uitkeeringen
aan werkloozen 45 millioen pond bedra
gen in plaats van 12^ millioen. Hij
schat, dat de industrieelen minstens 50
millioen aan supplementaire belastingen
zullen moeten opbrengen. Het Britsche
crediet wordt aangetast, sedert maanden
wordt geregeld goud aan Londen ont
trokken en de regeering heeft het land
aan den rand van een financieelen af
grond gebracht.
Minister Snowden noemde iri zijn ant
woord de conservatieve motie een bru
tale onbeschaamdheid
daar de conservatieven gedurende vijf
jaar de nationale uitgaven en verplich
tingen met 48 millioen per jaar vermeer
derd hebben.
Snowden gaf toe, dat de tegenwoordige
hooge uitgaven voor de werkloosheid niet
onder dezen vorm kunnen voortgaan. De
kwestie moet geregeld worden door een
overeenkomst tusschen alle partijen.
De nationale toestand is zoo ernstig,
dat onaangename radicale maatregelen
getroffen moeten worden, indien men de
begrooting in evenwicht wil houden en
de industrie helpen zich te herstellen.
Onder de tegenwoordige omstandigheden
zou de industrie geen nieuwe belastingen
kunnen dragen. Plannen, die groote uit
gaven meebrengen, moeten worden uit
gesteld tot de welvaart teruggekeerd is.
De poging om de crisis te boven te
komen zullen van allen tijdelijke offers
vragen. De leden van het kabinet zijn be
reid er hun aanzienlijk deel van te
dragen.
Sir Donald Maclean zeide namens do
liberalen, dat deze van ganscher harte
hun medewerking zouden verleenen bij
het sluitend maken der begrooting, maar
op hun eisch van een bezuinigingscom
missie moesten zij blijven staan.
Hij diende dus in dien zin ,een amen
dement in op de conservatieve motie.
Snowden was bereid den wensch der
liberalen naar instelling van nog een
speciale bezuinigingscommissie in te wil
ligen, maar hij wist vooruit, dat voor
deze commissie weinig of geen werk te
verrichten zou zijn.
De conservatieve motie van wantrou
wen in de regeering is verworpen met
310 stemmen tegen 235.
Het .liberale amendement tot instelling
van een beperkte commissie is aangeno
men met 468 stemmen" tegen 21.
De leden van alle politieke partijen
verzekeren, dat de rede van Snowden
belangrijke gevolgen moet hebben voor
de toekomst van de regeering. De extre
mistische arbeidersleden zeggen, dat, in
dien Snowden bezuigingen overweegt op
de uitgaven voor de werkloosheidsuitkee-
ringen, de regeering hoe eerder hoe lie
ver van bet bewind moet afstand doen
De werkloosheid in Engeland.
Naar de bladen melden, is in 'n bespre
king tusschen Mac Donald en Lloyd
George overeenstemming bereikt inzake
de politiek tot bestrijding van de werk
loosheid en is besloten een commissie uit
leden der arbeiderspartij en van libera
len te benoemen, welke het vraagstuk
zal bestudeeren en plannen tot verschaf
fing van werk zal uitwerken.
De „News Chronicle" gelooft in ver
band hiermede, dat de motie der libera
len tegen de regeeringspolitiek tot be-
stiijding van de werkloosheid dientenge
volge zal vervallen.
Groot complot tegen de Sovjets.
Naar het sovjetorgaan „Tsaria Wos-
toka", mededeelt, is in het petroleum-
bekken van Rakoe een groote contra
revolutionaire organisatie ontdekt.
Volgens het communiqué, dat door
den chef van de plaatselijke gepoe ver
strekt werd, behoorden tot deze organi
satie tal van directeuren en specialisten
van het Russische petroleumsyndicaat.
Met opzet trachtten zij de nafta-indus-
trie der sovjets te ondermijnen en deden
daarom aan de staatsadministratie geen
opgave van de nieuwe petroleumhron-
nen, die zij ontdekten.
Er zijn talrijke arrestaties uitgevoerd.
Onder de gearresteerden bevinden zich
vele ingenieurs van naam.
Tegelijkertijd heeft de Gepoe in de
sovjetrepubliek Adzerbeidzjau veertig le
den van een sovjetcoöperatie gearres
teerd, die er van beschuldigd worden,
sabotage gepleegd te hebben, om daar
door hongerdemonstraties van den kant
der bevolking uit te lokken.
Ook in Russisch Armenië zijn tal van
personen gearresteerd, die lid waren
van een nationalistische organisatie.
Korte Berichten.
Uit Reval wordt gemeld, dat bij het
eiland Hogland thans in het geheel 36
schepen in het ijs vastgevroren zitten.
De Russische ijsbreker „Krassin" is be
zig, bet ijs los te maken, om de schepen
dan naar open water te brengen.
Naar de Poolsche bladen melden,
zullen binnenkort een deel van de zink-
fabriek en ertsmijnen in Oost-Opper-Si-
lezië stilgelegd worden. Op 30 April zul
len alle loonen van ambtenaren, bedien
den, alsook van directeuren, met 15 pet
worden verlaagd. In den mijnbouw en in
de ijzersmelterijen zal, naar verluidt, ook
een salarisverlaging van 15 pet. inge
voerd worden.
Verscheidene werkloozen, onder lei
ding van een communist, verschaften zich
met geweld toegang tot het Huis van Af
gevaardigden van den staat Minnesota,
en dwongen daar de leden hun beraad
slagingen te staken. Hierop beklom de
communist bet spreekgestoelte en sprak
de werkloozen toe. De politie verjoeg de
betoogers en verscheidene lieden werden
ingerekend,
Het Engelsche Lagerhuis heeft de
landbouwwet in derde lezing met 282 te
gen 276 stemmen aangenomen. Dit is één
van de regeeringsmaatregelen tegen de
werkloosheid, die het inrichten van een
groot aantal kleine boerderijen, verkave
ling van landerijen enz. ten doel heeft.
In het militaire kampement van Al-
dershot (Eng.) moet een epidemie van
vlektyphus zijn uitgebroken. De „Daily
Herald" weet althans mede te deelen, dat
in de afgeloopen dagen zes soldaten en
een ziekenverpleegster aan de ziekte zijn
gestorven.
De „Donaupost" meldt uit Boeka
rest, dat bij Schulina een personentrein
door gemaskerde roovers tot stilstand
werd gebracht, waarna de passagiers
door de bandieten werden uitgeplunderd.
De roovers maakten ongeveer 320.000 lei
buit en een groot aantal stukken vau
waarde uit den goederenwagen. Verder
liet men de reizigers ongedeerd.
Naar uit Moekden wordt gemeld,
zijn uit de mijnschacht te Foesjoen in
Mandsjoerije tot nu toe 34 lijken gebor
gen.
Briand heeft gisteren alle geruch
ten laten tegenspreken, dat hij in Mei
candidaat zou gesteld worden voor het
Fransche presidentschap, als Doumer-
gue's ambtstijd verstreken zal zijn,
De vice-president van den 'ruisi-
schen Landdag dr Wiemer (D. Volksp.)
is gisteren op zijn bureau plotseb'ng
overleden aan hartverlamming.
Centraal Comité van
Antirevolutionaire Kiesvereenigingen.
Het Centraal Comité van A. R. Kies
vereenigingen zal op Vrijdag 20 Febru
ari a.s. D. V., des namiddags om half
twee vergaderen in het Kuyperhuis.
De uitbarsting van den tylerapi
Door bemiddeling van den pauselijken
internuntius in Den Haag is gisteren
aan Prins Hendrik, als voorzitter van
het Merapi-coinité, namens den Paus een
gift van f 4000 voor de slachtoffers van
de uitbarsting van den Merapi ter band
gesteld.
Onze export naar Canada.
Plotselinge beffing van
buitengewone rechten.
Door den beer Lovink zijn aan den mi
nister van Buitenlandsche Zaken d9 vol
gende vragen gesteld:
1. Is bet den minister bekend, dat de
Ganadeesche regeering voor eenige we
ken Nederlandscbe rozen heeft belast
met een zoodanige „dumping duty", dat
de invoer zelfs van 750.000 reeds ver
kochte rozen onmogelijk is, met name
door bet vaststellen van een zoogenaam
de „fair market value" op bet buitenge
woon hooge bedrag van 20 ct. per stuk
en door over bet verschil van 20 ct. en
de werkelijke factuurwaarde 50 pet.
„dumping duty" te vorderen, boven de
gewone invoerrechten?
2. Is het den minister bekend, dat deze
plotseling ingevoerde buitengewone rech
ten niet geheven worden van planten,
welke uit Engeland en zijn Dominions
worden ingevoerd?
3. Vreest de minister niet, dat op deze
wijze de export naar Canada ook van
verschillende andere Nederlandscbe ar
tikelen willekeurig door verkapte invoer
verboden kan worden onmogelijk ge
maakt, ten gunste van den export uit
Engeland?
4. Acht de minister deze handelwijze
der Ganadeesche regeering in overeen
stemming met het Fransch-Canadeesche
Verdrag waarin de invoerrechten ad va
lorem zijn vastgesteld, in welke voordee-
len Nederland als meestbegunstigde natie
deelt?
5. Is de minister bereid mede te dee-
Binnenland
Het aaTdappelmeelsteunwetje door de
Tweede Kamer aangenomen.
Voorloopig Verslag der Eerste Kamer
over de Staatshegrooting.
Buitenland.
Belangrijk débat in het Engelsche Lager
huis.
Overstroomingen in het Donaugebied.
Weer een complot tegen de Sovjets?
AGENTSCHAP:
len welke stappen ter zake door hem zijn
gedaan?
Massa-ontslag.
Bij de Pope's metaaldraadlampenfa
briek te Venlo zijn in de laatste week on
geveer 160 arbeiders ontslagen, alsmede
eenig administratief personeel. Zaterdag
zouden, naar men meldt, nog ongeveer
30 personen worden ontslagen.
Posivluchten op Indië.
Het uitgaande Indië-vliogtuig P.H -
A.F.K., gezagvoerder Hondi ïg, (van
Amsterdam 5 Febr.), is gistere tend om
5.15 u. uit Caïro vertrokkon, maakte om
7.25 u. te Gasa een tusschenlanding, ver
trok een half uur later vandaar en arri
veerde om 15.30 uur te Bagdad.
Het retourvliegtuig P.H.-A.E.Z., gezag
voerder Wiersma, (van Batavia 6 Febr.)
is gisterochtend om 6 u. 15 uit Djask ver
trokken en kwam, na een tusschenlan
ding (van 10.35 tot 11.25 u.) te Bushir,
om 15.18 u. dus juist twaalf minuten
vóór het uitgaande vliegtuig eveneens
te Bagdad aan.
Opcenten op den tabaksaccijns van
sigaretten.
Men schrijft uit de kringen van den
tabakshandel:
Daar het in de bedoeling van de regee
ring ligt, de voorgestelde 30 opcenten op
den tabaksaccijns van sigaretten uitslui
tend het karakter te geven van een tijde-
lijken crisisbijslag, welke door den roo-
ker zal moeten worden opgebracht, zal
den minister uit de kringen van belang
hebbenden worden geadviseerd, dezen
bijslag op de volgende wijze te heffen:
De vigeerende verkoopsprijzen, zooals
deze thans op de banderolles aangegeven
staan, blijven gehandhaafd met dien ver
stande, dat deze banderolles van een op
druk worden voorzien, waarop voor elk
doosje aangegeven staat het extra be
drag voor crisisbijslag. Hierbij vinden
dan de in den handel gebruikelijke afron
dingen plaats, zoodat deze bijslag in
heele centen wordt uitgedrukt.
Op een doosje sigaretten, dat tot he
den voor 40 cent werd verkocht, zal dan
een bijslag komen van 3 ct. en op een
doosje van 50 ct. verkoop een bijslag van
4 ct.
Dit wordt de meest eenvoudige wijze
van heffing geacht. Het publiek kan di
rect zien, hoeveel op elk doosje aan cri
sis bijslag verschuldigd is, terwijl
voor den handel de bestaande winst
marge gehandhaafd kan blijven.
Een vastenweek ten bate der werkloozen.
Door den kerkeraad der Evangelisch -
Luthersche gemeente, te Schiedam, is op
voorstel van Ds V. W. T. B. Schmidt be
sloten de Goede Week in baar gemeente
als Vastenweek te bepalen. De gemeen
teleden worden opgewekt, zich in bedoelde
week van alle overdadigs te onthouden,
geen vleesch of viscb te eten, geen sigaren
te rooken, enz.
Het bespaarde geld zou in een bepaal
de kas worden gestort, onder beheer van
de diakenen en ten goede komen aan de
werkloozen.
Het plan is een navolging, de eerste in
Nederland, van een door de protestant-
sche gemeenten te Dresden gegevenvoor
beeld.