No. 112
Woensdag 11 Februari 1931
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
flendrikse Go's Bank N.V. Goes
til MG
Buitenland
Staten-Generaal
Belangrijkste Nieuws.
GEMEENTE ROTTERDAM.
Binnenland.
pepermunt
Uitgifte van 4 Obligatiën
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange tforststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. £££55.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.—
Losse nummers10.85
Fr ijs der Advertentlën:
1—regels 11.20, elke regel meer 30 ct.
Bi] abonnement belangrijke korting.
De aardappelmeelindustrie.
De Tweede Kamer is gisteren begon
nen met de openbare behandeling van
het wetsontwerp tot het verleenen van
steun aan de aardappelmeelindustrie in
de Veenkoloniën.
Deze industrie verkeert, gelijk be
kend, in moeilijkheden.
De prijs van het aardappelmeel is on
gekend laag (slechts f 9 per baal van
100 K.G.) terwijl zich mede door de
groote oogsten van de laatste jaren een
surplus heeft gevormd van pl.m. 1 mil-
lioen balen.
Om deze bedreigde industrie weer op
de been te helpen en te houden, was door
de Gommissie-Lovink voorgesteld, een
renteloos crediet te verleenen van
f 6 millioen.
De Regeering heeft echter den prikkel
voor aflossing in den vorm van een ma
tige rente niet willen missen. Vandaar
dat het regeeringsvoorstel een rente van
2 pGt. eischt, terwijl het bedrag van het
crediet op 4& millioen bepaald is, over
eenkomstig het advies der Commissie-
Bruins.
In verband met weinig gunstige Voor-
loopige Verslag is door de Regeering een
niet onbeduidende verandering in het
ontwerp aangebracht.
Zou namelijk volgens het eerste plan,
de aflossing f4 per baal aanvan
gen, indien 400.000 balen waren afgezet,
minister Ruys heeft dit bedrag tot
880.000 balen verhoogd, hetgeen betee-
k nt dat aan den geheelen oogst van de
•campagne 1930/31 vrije afzet wordt ge
laten.
Met kan niet zeggen dat dit ontwerp
met warmte door de Kamer ontvan
gen is.
Het vond zoo goed als geen verdedi
ging.
Meerdere leden achtten het voorgestel
de bedrag veel te gering, terwijl boven
dien van verschillende kanten op het
verleenen van een renteloos crediet
werd aangedrongen.
Door de heeren v. d. Sluis e.a. werd
reeds een amendement in deze richting
ingediend waarbij ze echter tot de ont
dekking kwamen dat de beer van den
Heuvel hen al vóór was geweest.
Door den beer G o 1 ij n en enkele an
deren werd het ontwerp niet bepaald be-
stieden, maar wel gewezen op de moei
lijkheden die bij de voorgestelde aflos
sing voor de betrokken banken kunnen
ontstaan.
Als n.l. het voorgestelde crediet wordl
aanvaard, dan is het door Regeering en
Banken verleende crediet hooger, dan
thans de prijs bedraagt. Wordt nu, zoo
als de bedoeling is, bij de aflossing aan
het Regeeringscrediet een zekere voor
rang verleend, dan zou het door de
Boerenleenbanken, verleende crediet niet
meer gedekt zijn, wat aangezien deze
Banken met de belangen der spaarders
rekening moeten houden tot moeilijk
heden zou kunnen leiden.
Vermoedelijk zal vandaag de behande
ling wel afloopen.
Uittocht uit den Duitschen Rijksdag.
De president van den Duitschen
Rijksdag Löbe heeft gisteren een brief
voorgelezen, inhoudende, dat afgev.
Stöhr zijn ambt van vice-president en
de andere nat.-soc. rijksdagleden hun
mandaat neerleggen.
Alvorens de eigenlijke behandeling
van de agenda begon, las een woord
voerder der nationaal-socialisten een
verklaring voor, welke de Hitlerianen
staand t aanhoorden, en waarin gespro-
testeerd werd tegen de Maandag aange
nomen wijziging van het reglement van
orde, welke als schending van de
grondwet werd gekenschetst. Wij natio-
naal-soc., zullen in dit Huis van de ge
organiseerde grondwetschending (gelui
van de voorzittersbei) niet meer mede
werken. Wij zullen als Duitsche oppo
sitie om de ziel van het volk strijden-
wij waarschuwen de wereld, besluiten
van dit Huis niet voor besluiten van
het Duitsche volk te houden.
Wij verlaten het „Young-parlement"
en zullen eerst terugkeeren, wanneer er
eenige mogelijkheid bestaat een arglisti-
gen aanslag op het volk af te weren.
De nationaal-soc. roepen driemaal
„Heil!" en marcheeren dan gezamenlijk
bet rijksdaggebouw uit.
Van D.-nationale zijde werd een ver
klaring voorgelezen, waarin de besluiten
van Maandag als strijdig met de grond
wet worden geschetst en bijzonder scher
pe aanvallen werden gedaan op de D.
Volkspartij, de chr-sociale partij en de
leden van de Landvolkpartij, die met de
meerderheidspartijen hebben meege-
stemd. De afgevaardigden en fracties
kunnen niet meer tot de rechterzijde
worden gerekend, doch zijn een aan
hangsel van de zwart-rood-gouden coa
litie geworden.-
Deze Rijksdag is zonder ons een
„Young-Rijksdag". Hij heeft tot dusver
alles goedgekeurd, wat Duitschland
schade kan berokkenen.
Bij deze woorden klonken van links
en uit het midden stormachtig afkeurend
geroep. Het slot van de verklaring was
onverstaanbaar.
De D.-nationalen verlaten de zaal.
Ook de naar rechts georiënteerde
journalisten hebben den rijksdag verla
ten, zoodat de rechtsche bladen geen ver
slag hadden van Gurtius' rede over Bui-
tenlandsche Zaken.
De ramp op Nieuw-Zeeland.
Gisteren zijn nieuwe hevige aardschok
ken in het aardbevingsgebied van Nieuw-
Zeeland waargenomen, die een nieuwe
paniek onder de bevolking verwekten.
De bodem van het Tauco-meer is ge
stegen.
Volgens een telegram van den gouver
neur van Nieuw-Zeeland zijn tot nu toe
212 lijken geborgen, terwijl het aantal
gewonden, dat in de ziekenhuizen
wordt verpleegd, ongeveer 950 bedraagt
Export van buitenlanders.
President Hoover heeft aan het Con
gres een crediet verzocht van 500,000,
ten gebruike van den Immigratie Dienst.
Het bedrag is bestemd om de uitzetting
van buitenlanders uit de Ver. Staten te
bespoedigen.
Het is n.l. thans de politiek der Ame-
rikaansche overheid om de werkloos
heid in den lande ook te bestrijden door
het loozon van de buitenlanders, die zon
der werk zijn, naar het land vanwaar
zij kwamen.
Weer een complot in Turkije?
Uit Gonstantinopel wordt gemeld, dat
de Turksche politie wederom een revolu-
tionnaire beweging op het spoor is ge
komen.
Te Stamboel zijn 31 personen gearres
teerd. Te Bruca zijn bovendien negen
vrouwen gearresteerd.
Zij worden ervan beschuldigd, deel uit
te maken van een den staat vijandig ge
zinde religieuse vereeniging.
De tunnels onder de Schelde.
De eerste voorbereidende werkzaam
heden voor het maken der tunnels on
der de Schelde te Antwerpen zijn reeds
begonnen.
Op den libker-oever heeft men al een
spoorbaan aangelegd en alles is zoo ver
geregeld, dat men op 1 Maart aanstaan
de definitief met het reusachtige werk
zal kunnen beginnen.
De boringen zullen tegelijk aanvangen
op den linker- en rechter-oever en op
den bodem der rivier zelf.
Zooals men weet, heeft de maatschap-
pij-aanneemster zich de medewerking
verzekerd van enkele Amerikaanscho
experts op het gebied van tunnelbouw.
Deze zijn reeds te Antwerpen aangeko
men.
Korte Berichten.
Gisternacht is van den D-trein
FrankfortBazel bij het passeeren van
het station Gernsheim de bagagewagen
en de daarop volgende slaapwagen ont
spoord. Er werd niemand gedeerd, doch
de trein kreeg een vertraging van 2H
uur. De oorzaak van het ongeluk is nog
niet bekend.
Een uit Folkestone terugkeerond
schip ving draadloos bericht op. volgens
hetwelk een passagiersschip zich op de
Iersche kust in moeilijkheden bevindt. Het
schip heeft 300 passagiers aan boord. Het
vraagt om onverwijlde hulp.
Het aantal werkloozen in Engeland
bedroeg 2 Febr. 2.624.236 of 31.586 meer
dan de voorafgaande week.
Naar aanleiding van een te Boston
■door de communisten georganiseerde ma
nifestatie van werkloozen werden twaalf
personen gearresteerd, waarbij twee vrou
wen en twee dominé's. Tweehonderd po
litieagenten beletten den werkloozen naar
de plaats van bijeenkomst te gaan, waar
op onregelmatigheden volgdeu.
Zeven hooggeplaatste ambtenaren,
waaronder de president en de vice-presi
dent van de Bank van de Vereen. Sta
ten, die 11 December haar deuren sloot
met een debetsaldo van naar schatting
75 millioen dollar, worden beschuldigd
van misbruik van vertrouwen. Tegen hen
is een bevel tot inhechtenisneming uitge
vaardigd.
Luchtverkeer gedurende Januari.
Schiphol, de luchthaven van Amster
dam, is gedurende Januari aangedaan
door 230 verkeersvliegtuigen der gere
gelde luchtlijnen, 309 vliegtuigen van le
ger en marine en 1 extra vliegtuig, ter
wijl 17 rond- en proefvluchten met vlieg
tuigen van de K.L.M. en andere lucht
vaartmaatschappijen werden uitgevoerd.
Tevens hadden er 32 vluchten plaats
met vliegtuigen van de N.V. Nederland-
sche Vliegtuigenfabriek Fokker en 47
vluchten met Pander-vliegtuigen var de
Naionale Luchtvaartschool.
Waalhaven, de luchthaven van Rotter
dam, is gedurende die maand aange
daan door 149 verkeersvliegtuigen, 87
vliegtuigen van leger en marine, 13
vliegtuigen van de Nationale Luchtvaaxt-
school en particulieren.
Bovendien zijn op Waalhaven 13
proef-, rond- en oefenvluchten uitge
voerd door verkeersvliegtuigen der K
L. M., 108 door vliegtuigen der Nationale
Luchtvaartschool, de Koolhovenfabriek,
de Levers Zeepmaatschappij en 7 door
op Waalhaven gestationneerde militaire
vliegtuigen.
Crisissteun voor de groote steden.
Onlangs is medegedeeld, dat de wet
houders voor sociale zaken en de di
recteuren der diensten, belast met den
werkloozensteun van Amsterdam, Rot
terdam, 'sGravenhage en Utrecht, een
bespreking hadden gehad over de steun
regelingen, geldende in de groote ge
meenten en de regeeringscirculaire be
treffende de voorwaarden, waarop van
rijkswege zou kunnen worden bijgedra
gen in de uitgaven voor crisissteun.
Uit deze besprekingen is voortgevloeid,
dat de colleges van B. en W. der ge
noemde vier gemeenten zich tot den
minister van binnenlandsche zaken en
landbouw zouden wenden met het ver
zoek, een rijksbijdrage te verleenen ir.
de kosten der steunregelingen, zooals
deze thans in de groote steden gelden,
welk verzoek door de gemeenten Amster
dam en 's Gravenhage inmiddels reeds
de vorige week is ingezonden.
De postvluchten naar en van Indië.
Het 9de retourvliegtuig is gistermid
dag om 5 u. 20 uit Jodhpur vertrokken,
om 9 uur te Karachi geland, daar om
10 u. 5 opgestegen en om 14 uur te Djask
aangekomen. Alles wel; vandaag wordt,
de reis voortgezet.
Het 11de postvliegtuig is gisteren om
7 u. 10 uit Athene vertrokken en om 13
u. 50 in Mersamatrich geland, waar
het om 14 u. 18 is vertrokken. Om 16 u.
35 is het te Kaïro aangekomen.
Opcenten ap den Tabaksaccijns.
In een te 's Gravenhage gehouden ver
gadering van de Nederlandsche vereeni
ging van sigarettenimporteurs is het voor
stel van den Minister van Financiën om
30 opcenten te heffen op den tabaksaccijns
op ci-garetten, nader onder het oog gezien.
De zeer druk bezochte vergadering deel
de unaniem de meening, dat de gevolgen
van deze accijnsverhooging van zeer em-
stigen aard zullen kunnen zijn voor de
importeurs van cigaretten. Immers, zijn
dezen reeds zeer gehandicapt door de
hooge invoerrechten, die op het artikel
drukken, n.l. 45 pet. en waardoor het bij
na onmogelijk is, tegen de binnenlandsche
sigarettenindustrie te concurreeren, thans
worden de moeilijkbeden om de door het
publiek zoo gewenschte Egyptische siga
retten tegen eenigszins behoorlijke prij
zen in te voeren, nog vergroot.
Kunnen de binnenlandsche fabrieken
ie voorgestelde accijnsverhooging gemak
kelijk dragen, waar deze voor een groot
deel al gevonden kunnen worden door be
perking der exorbitante uitgaven, veroor-
laakt door cadeaux, welke door de Neder
landsche sigarettenfabrikanten in de doo-
zen van hun artikelen worden bijgepakt,
de importeurs, die steeds hun kracht heb
ben gezocht in de zeer hoog staande kwa
liteit hunner artikelen hebben geenerlei
De scheikundige analyseert,
het publiek proeft
de aparte kwaliteit van
marge, waarin zij de verhooging kunnen
Onderbrengen.
Met klem werd in de vergadering erop
aangedrongen, den minister van Finan
ciën in een request te verzoeken, het zwaar
drukkende invoerrecht op de sigaretten
te doen vervallen of belangrijk te verla
gen.
Naar nog werd medegedeeld, „zou deze
kwestie de volle aandacht hebben van
de Egyptische Regeering, waarbij niet uit
bet oog dient te worden verloren, dat de
Nederlandsche handel en industrie zeer
groote belangen bebhen bij een onbedrei-g-
den uitvoer naar Egypte."
TWEEDE KAMEH.
Vergadering van Dinsdag,
interpellatie-aanvragen.
De heer v. d. T e m p e 1, S. D., vraagl
een interpellatie aan over de maatrege
len, die de regeering voornemens is fe
nemen in verband met de crisis en de
tot nu toe genomen maatregelen in ver
band met de werkloosheid.
De heer W ij n k o o p, G.. P., vraagt
een interpellatie over het verband van
Nederland tot de huidige politieke en
militaire oorlogstoerusting in West-
Europa.
Op deze verzoeken zal Woensdag
worden beslist.
De heer De Visser, G. P., vraagt
verlof om te interpelleeren over den
noodtoestand der werkloozen.
De voorzitter stelt voor, het ver
zoek toe te staan. Aldus besloten. De in
terpellatie zal gehouden worden na de
behandeling van het steunwetje voor de
aardappelmeelindustrie.
STEUN AAN DE AARDAPPELMEEL
INDUSTRIE.
Aan de orde is het wetsontwerp tot het
verleenen van crediet aan de aardappel
meelindustrie.
Dhr Van Voorst tot Voorst
(R.K.) kan zich tot zijn leedwezen niet
met dit wetsontwerp vereenigen. Het
beoogt geenszins de opruiming van den
ontzaglijken voorraad te bevorderen; het
kwaad wordt niet in zijn oorsprong aan
getast. Het crediet moet onder zoodanige
voorwaarden worden verleend, dat er
van terugvordering geen
s p r a k e is, althans, zoo lang de prijs
van het aardappelmeel niet weer zoo
danig is gestegen, dat de boeren in het
verbouwen van aardappelen weer een
minimum-bestaan kunnen vinden. Het
kleinzielige voorstel van de commissie-
Bruins schijnt spr. eerder een bespot
ting dan een steun.
De heer Van d e r S1 u i s, S. D.,
noemt de eenig radicale oplossing den
onverkochten voorraad van een millioen
balen aardappelmeel van de markt te
nemen. De heer Kernkamp en anderen
meenen, dat dit wel kan, maar na ern
stige bestudeering van de stukken ge
looft spr. dit niet, tenzij men overgaat
tot vernietiging en daarvan kan geen
sprake zijn. Men zal moeten probeeren
een deel ervan behoorlijk te verkoopen.
En dat wil dit wetsontwerp. Daarom
staat spr. er sympathiek tegenover.
Spr. dient, mede namens de heeren
Van Voorst tot Voorst, Loerakker, Ebels
en Hiemstra een amendement in, om de
woorden „voorschotten" te veranderen
in „rentelooze voorschot-
t e n" en „rentedragende credieten" in
„rentelooze crediete n".
De heer W e i t k a m p, C.H., vraagt
of de regeering den landbouw nu inder-
daad_werkelijk wil helpen of niet. De
voorzitter van de Amsterdamsche K. v.
K. heeft in zijn nieuwjaarsrede gewaar
schuwd tegen een eenzijdig steunen van
den landbouw. Staat de regeering onder
den invloed van deze waarschuwing?
Men zou het kunnen afleiden uit de
Mem. v. Antwoord, waarin zij o.m. zegt,
dat het haar plicht is tegenover alle tak
ken van het bedrijfsleven eenzelfde be
leid te voeren. Dat in het wetsontwerp
de coöperaties eenigsrans worden be-
Binnenland.
Het aardappelmeelsteunwetje in de
Tweede Kamer.
Het faillissement der Handels- en
Landbouwbank spoedig te verwachten.
Koopt de Nederlandsche landbouw Rus
sisch graan?
Alg. vergadering der Suikerfabriek Roo
sendaal.
Buitenland.
Het aantal slachtoffers der ramp in
Nieuw-Zeeland.
Uittocht uit den Duitschen Rijksdag.
Weer een complot in Turkije?
in stukken van HOOG en $500,
a ÖT'/e
Inschrijvingen worden gaarne tot
Donderdag 12 Februari 1931
aangenomen.
voordeeld boven de niet-aangesloten par
ticuliere fabrieken valt toe te juichen: de
laatste zijn parasieten. Een betere hulp
zou echter zijn het uit de markt nemen
van den onverkochten voorraad. Voor
de boeren als zoodanig is de geboden
steun niet noemenswaardig, maar als
men in nood verkeert accepteert, men
alles.
De heer Hiemstra, S.D., zegt, dat
het wetsontwerp hij vele leden teleur
stelling heeft gebracht. De regeering
bedenke, dat het hier niet geldt enkele
bedrijven, maar de belangen an een ge-
heele streek, terwijl het i -erstands-
vermogen van de betrokken bevolking
gering is, enkele welgestelde hoeren
uitgezonderd. Het gaat niet aan den
eisch te stellen, dat de hulp aan de
schatkist niets mag kosten.
De heer Ebels, V. D., bespreekt do
oorzaken van de malaise in de aard
appelmeelindustrie. Met den heer Hiem
stra dringt spr. er op aan, dat de regee
ring pogingen zal doen om meer een
heid te krijgen onder de producenten
voor den afzet van het product.
Spr. zou voorts gaarne gezien hebben
dat de regeering zekeren toeslag zou heb
ben gegeven om den aanwezigen voorraad
van de hand te doen aan glucosefabrikan-
ten. Intusschen, de regeering beeft nu
eenmaal een anderen weg gekozen. Spr.
sluit zich aan bij die sprekers, welke aan
gedrongen hebben op het verleenen van
rentelooze voorschotten.
De heer Z ij 1 s t r a .(A.R.) merkt op,
dat de noodtoestand algemeen erkend is,
en dat het thans alleen gaat om de wijze
van hulpverleening.
Dat de groote verkooporganisatie, het
A. V. B., het ernstigst getroffen wordt
door de malaise in de aardappelmeel
industrie, spreekt vanzelf. Het bedrijf is
in zichzelf gezond, maar er is een oogen-
blikkelijke moeilijkheid, als gevolg van
het groote onverkochte overschot. Dit moet
worden weggewerkt, met de hulp der
Overheid.
De voorgestelde regeling is voor spr.
aannemelijk, als de Regeering duidelijk
meedeelt, dat het haar bedoeling uitslui
tend is, de bedrijfsmogelijkheid te verze
keren. Dat zal veel ongerustheid bij de
boeren wegnemen.
De heer B i e r e m a (Lib.) wensebt het
financieele beleid der coöperatieve fabrie
ken tegenover het rapport der commissie
Bruins te verdedigen.
Het verwijt, dat men geen rekening
heeft gehouden met de afzetmogelijkhe
den en de productie maar onbelemmerd
beeft uitgebreid, is ten eenenmale onge
grond.
Wat de steunverleening betreft, of het
bedrag zes millioen (commissie-Lovink)
dan wel 4 ia millioen (Regeering en com
missie-Bruins) moet zijn, is een vraag van
van appreciatie. Een andere vraag is: ren
telooze of rentegevende credieten?
Spr. is 'tniet eens met die leden, die
aangedrongen hebben op het verleenen
van een renteloos voorschot. Ten aanzien
van de terugbetaling van het voorschot
zou spr. gaarne een meer soepele rege
ling zien opgenomen.
