No. 109
Zaterdag 7 Februari 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Doorgaand verzet geboden.
Hendrikse Go's Bank N.V. Goes
Tt&Ss*?
EERSTE BLAD.
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
VADERLANDSCHE BANK
met jaariyksclie uitloting
VERKEERSCONFERENTIE.
ALLE
per 1 FEBRUARI vervallende
worden verzilverd door
Direoteur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Porststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. £4455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELESN WERKDAG.
A b o o s m e n t p ij
Per 3 maanden, franco per post. 13.—
Losse nummers f 0.05
Prijs der AdvertentiBn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Beginselen, heeft eens iemand opge
merkt, zijn maar niet doode formuleerin
gen of doode abstracties. Het zijn levende
krachten, die uit welke bron ook gespro
ten, doorwerken in de wereld van den
geest en van daaruit hun invloed doen
gelden in den wijderen kring van den
kosmos.
Dit is een zeer juiste opmerking en
daarom is het steeds noodig aandacht
te schenken aan de beginselen waaruit
iemand leeft.
Doen we dat, dan blijkt er een zeer
groot onderscheid en zelfs een scherpe
tegenstelling te zijn, tusschen de partijen
die zich buigen voor het Woord van God
en de partijen die zich stellen op revolu
tionaire basis.
De Antirevolutionaire partij belijdt in
Art. II van haar program, dat zij noch
in den volkswil, noch in de wet, maar al
leen in God, de bron vindt van het sou-
vereine gezag.
Dat is het kernbeginsel der Antirevolu
tionaire partij, een beginsel waarmee zij
staat of valt en dat heel haar optreden
beheerscht.
Alle gezag is uit God.
Met die belijdenis staat zij sterk en
plaatst zij het gezag van de Overneid op
een onwrikbaren grondslag, terwijl tege
lijkertijd alle misbruik van gezag wordt
geoordeeld.
De overheid is dienaresse Gods. Van
Hem, den oppersten Souverein ontvangt
zij hare macht en haar gezag. Maar
zij is toch niet meer dan dienaresse.
Zij kan niet naar willekeur heerschen en
regeeren, maar zij is gebonden aan de or
daningen die God voor de Overheid ge
steld heeft en die in Schrift en Historie
zijn aangewezen.
En daarnaast en daartegenover staan
de vrijzinnigen van alle gading met
hunne leer door Dr Kuyper aangeduid
als 't kernbeginsel der revolutie: de sou-
vereiniteit van den mensch met zijn twee
polen van ongebonden vrijheid en
dwang.
Ongebonden vrijheid en dwang,
twee uitingen dus van hezelfde begin
sel.
Daardoor is het verklaarbaar dat de di
verse linksche partijen soms schijnbaar
scherp tegenover elkaar staan, terwijl
zij toch in den grond der zaak hetzelfde
beginsel huldigen.
Eén in de belijdenis van de volks-
souvereiniteit maar verschillend in de
ontwikkeling van het beginsel.
Despotisme of anarchisme.
Maar in beide gevallen zoowel een
miskenning van de souvereiniteit Gods
als van de rechten en de vrijheden van
het volk.
Van de eerste toepassing van het revo
lutiebeginsel is de Engelsche wijsgeer
Hobbes (15881679) de profeet.
Hobbes gaat bij zijne beschouwing uit
van wat hij noemt den natuurtoestand,
toen de mensch, in wezen egoïst, op voet
van oorlog met zijn naaste leefde. Ieder
mensch, zoo leerde hij, is van nature,
naar zijn aard, een verscheurend dier.
Om uit de ellende die daarvan het ge
volg was, te geraken en ook al weer uit
egoïstische motieven, want het bestaan
van den mensch stond op het spel, heb
ben de menschen tenslotte een verdrag ge
sloten waarbij de staat gevormd is.
De aangewezen vorst werd meester van
het gezag. Het collectief gezag werd aan
hem opgedragen niet alleen, maar ook
overgedragen.
De vrije wil heeft zich bij uitspraak van
de meerderheid opgelost in het bewind,
dat fungeert als de wil van allen.
Deze leer wordt door Groen van Prin-
sterer aldus weergegeven:
De_ staat is een verslindend gedierte,
Leviathan, waarvan de souverein de
ziel is, terwijl onderdanen of burgers
ledematen van het monsterachtig geheel
zijn. Verbeeld u niet dat hier alleen
sprake is van het stoffelijk belang. De
op- en overdracht is onvoorwaardelijk
en alomvattend; eigendom en leven, wils-
en zielskrachten zijn ter beschikking van
de overheid.
De trekken van deze leer kunnen wij
ovar&l terug vinden waar men zich stelt
op den grondslag der revolutiebeginse
len.
Bij de aanhangers van de oud-liberale
beginselen zoowel als bij de communis
ten. Bij hen die in Rusland de macht in
handen hebben zoowel als bij een Musso
lini, den hoofdman der fascisten.
Schijnbaar is er een sterk verschil.
Een grocte tegenstelling zelfs.
Maar in werkelijkheid is er de gewijzigde
uitwerking van eenzelfde beginsel: de
souvereiniteit van den mensch.
Tegen dat kernbeginsel der revolutie
dat de volksrechten miskent en de sou
vereiniteit Gods verwerpt, blijft door
gaand verzet van alle Antirevolutio
nairen geboden.
Altijd weer.
Maar zeer in 't bijzonder bij de verkie
zingen van Staten en Raden, waarbij
't schijnbaar soms gaat zoo niet alleen
dan toch in hoofdzaak om belangen,
maar in werkelijkheid om de erken
ning van de souvereiniteit
Gods.
Geen pessimisme.
Wanneer wij de cijfers van de verkie
zingen in 1929 tot grondslag nemen, dan
zal de A.R. partij in Zeeland bij de a.s
Statenverkiezingen een zetel v e r s p e-
1 e n.
Behaalden we in 1927 nog 18.5 pet.
van de uitgebrachte geldige stemmen, in
1929 bij de algemeene verkiezingen waa
dit percentage gedaald tot 16.1.
Wat volgt hier nu uit?
Dat het er dus niet op aankomt om
dat het toch niet helpt en omdat wo
toch een zetel kwijt raken?
Natuurlijk niet!
Het komt er a 1 t ij d op aan.
Geheel afgezien van wat er bereikt
kan worden.
God roept ons bij de stembus te ge
tuigen voor onze beginselen gegrond op
des Heeren Woord en Getuigenis.
Dat moeten we doen als we winst kun
nen behalen.
Maar ook als het vooruit vast staat, dat
we alles zullen verliezen.
Zooals dat vroeger onder het oude
thans wel eens wat eenzijdig verheer
lijkte kiesstelsel in vele districten re
gel was.
Men wist vooruit dat er niet de min
ste kans was om een zetel te bezetten
Maar men werkte met een ijver alsof
de overwinning vaststond.
En men kon dat doen, omdat men
leefde in de overtuiging: 't is niet onze
zaak waarvoor wij strijden, maar 't is
Gods zaak.
Maar bovendien, zóó wanhopig staan
we er niet voor.
Zeker er is k a n s op verlies.
Maar er is een even groote kans op
behoud van wat verkregen werd.
A1 s er maar gewerkt wordt
A1 s er maar t ij d i g gewerkt wordt
Als maar beseft wordt, dat hier hooge
en heilige beginselen op het spel staan.
Daarom, geen pessimisme, maar beziel
de geestdrift en geestdriftige bezieling!
Separatistisch complot in Duitschland?
Uit goede bron wordt vernomen, dat de
politie te Kaiserlautern en Schipperstadt
verscheidene separatisten heeft gearres
teerd, die verdacht worden van het voor
bereiden van politiek hoogverraad.
Het politie-onderzoek zou hebben uit
gewezen, dat de gearresteerden in verbin
ding stonden met officieele personen in
Frankrijk en zich ten doel zouden hebben
gesteld, de afscheiding van het Rijnland
en de Pfalz van het Duitsche rijk.
Het onderzoek zou voorts hebben uit
gewezen, dat de in het Rijnland achter
geblevene en uit Metz naar het Rijnland
gezonden separatisten in verbinding zou
den staan met de communisten en ten
doel zouden hebben een revolutionaire
arbeiderspartij te stichten.
Gevecht in den gemeenteraad van Berlijn.
De Berlijnsche gemeenteraad is weer
eens met een algemeene vechtpartij geëin
digd.
Aanleiding tot het „conflict" was de
behandeling van een urgentie-motie der
communisten, welke gericht was tegen de
bijzondere maatregelen, door de Berlijn
sche president van politie getroffen met
het oog op de begrafenis van twee commu
nisten, die bij de politiebotsmgen doodge
schoten zijn.
Deze motie werd toegelicht door den
communist Lunge, die daarbij hevig te
keer ging.
De overige communisten hielpen mee
mei beleedigende uitroepen.
Toen Dr Lippert wilde spreken, tracht
ten de communisten hem te overschreeu
wen. Een communist stormde naar bet
spreekgestoelte en sloeg op dr Lippert toe.
Diens partijgenooten kwamen hem te
hulp, waarna het tot een algemeen hand
gemeen kwam.
De voorzitter sloot onder groot tumult
de vergadering.
Sneeuw, regen en overstroomingen.
Tengevolge van den geweldigen sneeuw
storm, den hevigsten, dien men zich in
midden-Engeland in de afgeloopen 3 ja
ren kan herinneren, is het dorpje Blanch-
lan-d, in Northumberland, geheel van de
buitenwereld afgesneden.
Volgens bericht uit Brisbane wordt
Queensland, tengevolge van den hevigen
regenval der laatste dagen, geteisterd
door ernstige overstroomingen, waar
door ruim 1000 menschen dakloos zijn
geworden.
De rivier Brisbane is geweldig geste
gen, zoodat men vreest, dat de stad Bris
bane geheel onder water zal komen te
staan. Rondom de stad is alles over
stroomd.
Reeds staan vele straten ónder water,
waardoor talrijke trams in het water mid
den op straat zijn blijven steken.
In de buitenwijken moest de politie bon
derden menschen uit hun huizen bevrij
den, waarbij verscheidenen ernstig ge
vaar liepen te verdrinken.
De aanslag op Mussolini.
De anarchist Schirru heeft verklaard,
dat hij een aanslag op Mussolini heeft
willen plegen.
Hij is niet direct uit Argentinië naar
Italië gekomen, doch heeft zich eerst te
Parijs en in België opgehouden.
Sedert zijn prilste jeugd is hij een
aanhanger van de anarchistische begin
selen geweest.
Te Parijs is het denkbeeld bij hem
opgekomen om een aanslag op Mussolini
te plegen.
In Charleroi heeft hij zelf de bommen
vervaardigd, die bij hem gevonden zijn
De daarvoor benoodigde ontplofbare
stoffen heeft hij zich te Luik verschaft.
Wybert-tabletten zijn
alleen echt in de hygië
nisch verpakte en ge
sloten blauwe doozen
25, 45 en 65 ets.
Weiger namaak!
voor bel ste waarden,'s-GRAVENHAGE
80 tegen beurskoers
0 OBLIGATIËN gj
Korte Berichten.
Uit Allahabad wordt gemeld, dat de
leider der Indische nationalisten, Neh-
roe, die reeds geruimen tijd ziek was, is
overleden.
In verband met de uitbreiding der
griepepidemie, die een derde deel van de
bevolking heeft aangetast, heeft de raad
van gezondheid te Madrid tot sluiting der
scholen besloten, daar veertig percent der
leerlingen ziek is.
Blijkens mededeelingen van het com
missariaat voor volksvoeding in Rusland
kon het Januari-program voor den
vleeschaanvoer slechts voor 45 pet wor
den uitgevoerd, terwijl men vreest het
plan voor den vleeschaanvoer in het loo-
pende jaar slechts voor een derde te kun
nen uitvoeren. In verband hiermede zul
len de vleeschrantsoenen waarschijnlijk
nog verder verminderd worden.
- De Argentijnsche regeering heeft
een nieuwe verordening uitgevaardigd
tot verscherping van de bepalingen van
den staat van beleg.
Het Lagerhuislid Mardy-Jones, tot
zijn aftreden Donderdag j.l. Arbei
dersafgevaardigde voor Pontypridd, en
zijn echtgenoote werden wegens misbruik
van een streng persoonlijke spoorweg
kaart tot 40 shillings boete veroordeeld.
Jones werd bovendien veroordeeld de
kosten van het proces te betalen.
Het heet, dat mrs Jones op de kaart
van haar man reisde.
Te Tokio verbrijzelde iemand een
ruit van de zaal, waar de begrootings-
oommissie bezig was te vergaderen. De
scherven kwamen terecht op de leden
der commissie. Er ontstond groote ver
warring, waarbij inktkokers en andere
voorwerpen door elkaar werden gewor
pen. Twaalf personen zouden gewond
zijn.
Jhr Mr W. H. de Savornin Lobman,
In den toestand van jhr mr W. H. de
Savornin Lobman, oud-president van
den Hoogen Raad der Nederlanden, is
thans weder een ongunstige wending ge
komen.
De godsdienstvraag bij de Volkstelling.
Volgens een door den Minister van
Staat, Minister van Binnenlandsche Za
ken en Landbouw aan alle gemeentebe
sturen gezonden schrijven is zijn aan
dacht er op gevetsigd, dat, hoewel in de
Aanvullende bepalingen en inlichtingen,
betreffende de Voorschriften tot regeling
van de werkzaamheden der gemeente
besturen ten opzichte van de 11de alge
meene volkstelling uitdrukkelijk is be
paald, dat de meeste waarde wordt ge
hecht aan de opgave van de kerkelijke
gezindte, zooals de bevolking deze zelf
doet, niettemin tellers zich de vrijheid
hebben veroorloofd, in strijd met die
voorschriften, wijzigingen in die opgaven
in de telkaarten aan te brengen.
De Minister noodigt daarom de gemeen
tebesturen uit, te doen nagaan oï zulks
in hun gemeente heeft plaats gehad en
in die gevallen, indien daartoe termen
bestaan, zoo goed mogelijk de oorspron
kelijke invulling te herstellen.
De ontslagen bij Philips.
Naar „De Tijd" verneemt, gaan bij de
Philips Fabrieken te Eindhoven, ondanks
den verkorten werktijd, de ontslagen
door. Verleden week zijn een honderdtal
arbeiders ontslagen.
Vrijdagmiddag had in een der vertrek
ken van het gebouw van het Provin
ciaal bestuur van Zeeland te Middel
burg de vierde Verkeersconferentie plaats
welke werd voorgezeten door den Com
missaris der Koningin, jhr mr J. W.
Queries van Ufford.
De voorzitter heette alle aanwezigen
welkom, in het bijzonder den vertegen
woordiger van de Belgische Spoorweg
maatschappij MechelenTerneuzen; die
van andere spoor- en tramwegen, even
tueel van luchtvaartlijnen, van autobus
diensten enz. De conferentie wordt vroe
ger gehouden, dan andere jaren, omdat
er dan nog tijd zou zijn op wijzigingen in
dienstregelingen aan te dringen.
Spr. heeft in een courantenartikel in
een der grootste bladen in een beschou
wing over het dalende bevolkingscijfer
van Zeeland o.a. gelezen, dat Ged. Sta
ten niet voldoende werken in het belang
van het verkeer. Spr is het daarmede
eens, omdat Ged. Staten daarvoor nooit
genoeg kunnen doen. Maar toch had hij
in dat artikel een woord van waardeering
verwacht, voor wat wèl is gedaan.
In de laatste zitting van de Staten heeft
spreker een overzicht gegeven wat in 4
jaar is tot stand gebracht. Hij zal dit niet
herhalen, maar wel er op wijzen, wat in
1930 is verbeterd.
De staten besloten tot de zeer belang
rijke aanschaffing van een tweede motor
veerboot voor de lijn Breskens—Vlissin-
gen, die de naam van Prinses Juliana
zal krijgen, en die dus 3 tot 4 jaar na
de Koningin Wilhelmina in de vaart
zal komen, en vermoedelijk 31 Decem
ber 1931 zal zijn afgeleverd om in begin
1932 in dienst te komen. Maar ook is een
nieuwe boot voor de lijn Hansweert
Walzoorden aangenomen, en zal binnen
kort worden begonnen met den bouw daar
van. Drie booten samen van ruim P/2
millioen gulden, dat bewijst toch, dat er
wel wat gedaan wordt. Bovendien zijn
verschillende andere booten verbeterd.
5-613 sprak yan
Binnenland
Herstel van het crisisfonds 1914.
Memorie van Antwoord over het tarwe-
wetje.
De verkeersconferentie voor Zeeland.
Buitenland.
De aanslag op Mussolini.
een brug over de Schelde. Spr. hoopt, dat
de schrijver in de rijke provincies van
Nederland krachtig propaganda voor dit
idee zal maken, maar voorloopig zal het
Provinciaal bestuur zich er maar toe be
palen, de bootdiensten zooveel mogelijk
te verbeteren. Het is toch altijd nog beter
één vogel in de hand, dan 10 in de lucht.
Ook op ander gebied is veel tot stand
gebracht, o.a. wat de wegen betreft, die
van Oostburg naar Zuidzande, van
Schoondijke naar IJzendijke, van Ter--
neuzen naar Axel, en ook andere wer
ken als de steiger te Stavenisse, en die te
Walzoorden. Verder is een aanvang ge
maakt met het veranderen van de inlaag
te Hoedekenskerke tot haven.
Maar ook zijn tal van wegen verbe
terd met steun van de Provincie als die
van Koudekerke naar Biggekerke, van
's H. Axendskerke naar Heinkenszand; 't
zuidelijk deel van den weg Middelburg
Veere en gedeelten van de wi en Bigge
kerkeZoutelande en Zoutela„.deWest-
kapelle. Ook verschillende gemeenten hel
pen mede, zoodat ook daardoor verbete
ringen tot stand kwamen, o.a. van den
weg WrssenkerkeKamperland, en te
Vlissingen van den Prins Hendrikweg en
den Koudekerkscben weg.
De polder Walcheren legde bet Rijwiel
pad SerooskerkeOostkapelle aan en
verflauwde een lastige bocht.
Het provinciaal bestuur tracht ook in
dezen tijd van werkloosheid zooveel mo
gelijk werk te doen uitvoeren en daarvoor
zullen o.a. in aanmerking komen de loe-
gangsweg en steiger te Stavenisse, de
verbetering van den steiger te Zijpe, van
den weg ZierikzeeBrouwershaven tot
Schuddebeurs; aanlegplaats te Zierikzee
eerste deel; weg Heinkenszand-'s Hee-
renhoek; tweede deel MiddelburgVeere;
eerste deel verbetering provinciale aan
legplaats te Vlissingen; de bouw van een
nieuwe steiger te Katscbe Veer en kan bet
zijn den weg PontebrugPyrainiie,
waarover volgende week een bespreking
wordt gehouden. Spr. wekt gemeente- en
polderbesturen op ook in het belang der
werkloosheidbestrijding zooveel mogelijk
werken te doen uitvoeren, wat tevens een
algemeen verkeersbelang is. Spr. herin
nert aan de regeling, dat de helft voor op
't prov. wegenplan voorkomende wegen be
taald wordt uit het wegenfonds, een kwart
door de provincie en een kwart door de
direct belanghebbenden.
Waar de Kamer van Koophandel te
Terneuzen geheel door de Provincie wil
doen betalen, zou spr. willen, dat zij ook
aanwijst de middelen om dit te kunnen
doen. Zeeland is aan bet maximum van
zijn opcenten.
Thans gaf Spr. gelegenheid wenschen
en opmerkingen ten beste te geven en wel
het eerst aan den vertegenwoordiger van
de Belgische spoorwegmaatschappij.
Deze zeide, dat zijn maatschappij nog
slechts kort geleden het baanvak Neuzen-
Selzaete heeft overgenomen en daarom
over de aansluiting op de Provinciale
booten nog niet geheel zich heeft bera
den. Wel reeds heeft spr. klachten daar
over gehoord, zoowel voor de richting
Sint Nicolaas als Gent. De spoorweg
maatschappij kan er weinig aan veran
deren.
De heer de Jonge, directeur van
den Westerscheidedienst, zegt, dat de
boot 5,15 afvaart op verzoek der P.T.T
die om 9.05 en 12.40 sluiten te Vlissingen
op aankomende treinen aan en die van
4.10 is reeds om 5.40 te Neuzen meestal
vroeger en slechts zeer zelden later.
De voorzitter zegt toe, dat Ged.