No. 107 Donderdag 5 Februari 1931 45e Jaargang Dagblad voor de Provincie Zeeland Hendrikse Co's BankN.V. Soes EERSTE BLAD. Buitenland. Binnenland. Belangrijkste Nieuws. COUPONS EN LOSSINGEN Dit nummer bestaat uit 2 bladen. ALLE per 1 FEBRUARI vervallende worden verzilverd door Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Bureau: Lanije forststraat 70, Boes. Tel.: Redactie en Administratie No. 11. Postrekening No. ££455. Bijkantoor te Middelburg. Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259. vER-sem-JNT m-zm weekdag. A b p t» e m t e p t ij s: Per 3 maanden, franco nor post, f 3.— Losse nummers s i 0,05 Prijs der Advertentie»; 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct. Bi] abonnement belangrijke korting. Een wonderlijke tijd is het geweest waarin wij in de na-oorlogsjaren hebben geleefd. All s scheen mogelijk. Er werd met de millioenen gestrooid als in Sinterklaastijd met de pepernoten Een kras staaltje van de wijze waarop toen werd huisgehouden, werd in herin nering gebracht bij de behandeling vau het wetsontwerp tot voorziening in hei tekort van het Spoorwegpensioenfonds in de Eerste Kamer. Door een der sprekers werd er op ge wezen dat de sterkte van het personeel der Nederlandsche spoorwegen in 1916 bedroeg 37613 personen. In 1919 was dit aantal gestegen tot 43872. Weer een jaar later was het ge klommen tot 48712 en in 1921 was de sterkte van het personeel zelfs gestegen tot 51078. In een paar jaar tijd dus een toename van 11513 personen. Een der gevolgen hiervan was dat het spoorwegbedrijf met geweldige tekorten werkte. Over de jaren 19211923 heeft het Rijk een bedrag van ruim 86 millioen moeten bijpassen. En zooals het bij dit bedrijf ging, ging het over heel de linie. Wij gingen met onze financiën met sneltreinvaart naar den kelder. Welk een zegen dat er toen een man is geweest, minister Colijn die on danks alle smaad en tegenwerking, me: krachtige hand heeft ingegrepen en orde op zaken heeft gesteld. Dat ging niet gemakkelijk. Alleen een zeer pijnlijke operatie kon hier genezing brengen. Wij vergeten zoo licht. Er zijn ook in ons land heel wat menschen, zelfs onder hen, die in de po litiek een woord meespreken en die an deren pogen voor te lichten, die zich nog wel de operatie herinneren en het pijn lijke daarvan, maar die van het ziekte proces geen heugenis meer schijnen te hebben. Die zelfs uit de betrekkelijke gezondheid van den patiënt op dit oogenblik meenen te mogen concludeeren dat de operatie die genezing bracht, toch eigenlijk wel achterwege had kunnen blijven. De bij het spoorwegdebat genoemde feiten bewijzen echter weer het tegen deel. De toestand was hoogst precair. De heer Colijn heeft, door in te grijpen en door te zetten aan ons land een o n waardeerbaren dienst bewe zen. De aardbeving in Nieuw-Zeeland. Omtrent de aardbeving in Nieuw-Zee- land melden de nadere berichten, dat de brand te Napier nog steeds voortduurt Daar de waterleiding niet meer werkt, is een krachtige bestrijding van het vuur onmogelijk. De bevolking in het geteisterde gebied bracht den nacht van gisteren uit vrees voor verdere schokken onder den blooten hemel door. De hulpexpedities, die over land het geteisterde gebied trachten te bereiken, komen slechts langzaam voorwaarts, daar de auto s opgehouden worden door de breede scheuren in den grond, en de vele steenmassa's, die zij op hun weg ontmot "en. De stad Hastings biedt eveneens een tröosteloozen aanblik. Het is onmogelijk om op de straten voorwaarts te komen. De weg van Hastings naar Napier ver keert in een onbeschrijfelijken toestand. Op enkele punten is de weg geheel ver dwenen en weggezakt. Overal treft men daklooze gezinnen aan. Alle bankgebouwen te Napier zijn ingestort en de zakenwijk is geheel in de asch gelegd. Bij het instorten van de technische school werden alle leerlingen onder het dak bedolven. De rivieren zijn van richting veran derd. Het havengedeelte, waar vroeger visschersvaartuigen en kleine schepen lagen, is thans droog land geworden met scheuren tot 20 M. breedte. Naar uit Auckland gemeld wordt, heett eergisteravond om 8 uur 50 te Napier opnieuw een aardschok plaats gegrepen, bijna even ernstig als de heftigste der laatste dagen. De stad is volkomen in het duister gehuld, waardoor de toch reeds vreeselijke toestand nog moeilijker wordt. Ongeveer 5000 menschen zijn uit het gebied van de aardbeving naar het Zui den van het eiland gevlucht. Het feit, dat men nog slechts zoo weninig nadere bij zonderheden omtrent de ramp heeft ontvangen, wordt te Wellington be schouwd als een bewijs voor de groote schade en vernieling, die de aardbeving heeft veroorzaakt. Het aantal dooden kan nog niet wor den geschat, daar het tot dusver nog niet mogelijk is geweest de verbroken telegra fische verbinding te herstellen. Op het oogenblik is men hoofdzakelijk aangewe zen op de draadlooze verbinding met de in de haven van Napier liggende sche pen. Gevreesd wordt, dat het aantal doo den groot is. Ontroerende tooneelen spelen zich af rondom de puinhoopen eener vaksciiool, waar talrijke zwaar getroffen moeders, van wie er velen uit nabijgelegen oorden komen, inlichtingen vragen omtrent haar verdwenen zoon. Reuter meldt uit Wellington, dat gis teren de ontruiming binnen twee dagen is gelast van Napier. De rioleering is vernield en de autoriteiten vreezen voor een epidemie als de inwoners niet ver plicht worden de stad zoo spoedig mo gelijk te verlaten. Het aantal menschen, dat bij de aard beving op Nieuw-Zeeland om hei leven is gekomen, blijkt veel grooter te zijn dan m n aanvankelijk dacht. Telegrammen uit Wellington spreken zelfs van 100(1 dooden, waarvan alleen reeds 400 in de stad Napier, en 2000 gewonden. Een vliegongeluk bij Plymouth. Negen dooden. Bij een ongeluk met een groot water vliegtuig der Engelsche marine te Ply mouth hebben negen menschen het leven verloren. Tijdens manoeuvres en schiet oefeningen, welke het vliegtuig in com binatie met andere machines uitvoerde, zag men het toestel op een gegeven oogenblik in volle plané dalen en toen het het water bereikt had, had een ont ploffing plaats, waarvan de oorzaak nog niet opgehelderd kon worden. De ma chine zonk en kwam later, met de kiel omhoog, boven drijven. In zeer korten tijd was een zeer groot aantal motorboo ten en andere vaartuigen op de plaats van het onheil. Een op een der vleugels van de ma chine staande man en drie anderen, die in het water ronddreven, konden gered worden. De machine vulde zich zoo spoe dig met water, dat de inzittenden zich niet meer in veiligheid konden stellen en met het toestel in de diepte verdwenen Onmiddellijk werden de noodige maat regelen getroffen, om door middel van duikers de verdwenen leden der beman ning te voorschijn te brengen. Van da vier geredden zijn er drie zwaar gewond. Een van hen, een officier-vlieger, is op weg naar 't hospitaal aan de bekomen kwetsuren bezweken. Het ongeluk heeft op ongeveer 120 me ter van de kust plaats gehad. Op het strand verzamelden zich duizenden nieuwsgierigen, die het reddingswerk ga desloegen. Volgens een later bericht uit Londen zou de bestuurder van het vliegtuig ziel) in het schatten van de hoogte vergist hebben, waardoor het toestel met een ge weldigen plof op het water neerkwam Er volgde een ontploffing en daarop zonk het. Na eenige oogenblikken kwam het met de drijvers naar boven weer boven water. Loon in naiura in Polen. In industrieele kringen te Warschau wordt met zeer veel belangstelling het plan besproken van een groep indus- trieelen, den arbeiders het werkloon voor een gedeelte in natura uit te betalen.Hier toe zullen de fabrikanten winkels inrich ten, waar alle voor het levensonderhoud noodzakelijke artikelen, direct van de voortbrengers betrokken, tegen den laagst mogelijken prijs geleverd zullen worden Reeds hebben in verscheidene Poolschu steden besprekingen van industrieelen met vertegenwoordigers van het Ministe rie van Arbeid plaats gehad. In enkele fabrieken is men reeds met de uitvoering van dit plan begon nen. Korte Berichten. De Spaansche regeering heeft de sluiting gelast van de centrale universi teit, en wel voor den tijd van vier weken. Het is de bedoeling hierdoor studenten demonstraties en verkiezingsonlusten te voorkomen. In overleg met den heer Colijn is be sloten de derde conferentie inzake de ge meenschappelijke economische actie op 16 Maart te Genève bijeen te roepen. Handelsovereenkomst van Genève. Aan de Mem. v. Antwoord op het Voorl. Verslag over het wetsontwerp tot- goedkeuring van de handelsovereen komst van Genève van 24 Maart 1930 met bijbehoorend protocol is het volgen de ontleend: De Regeering sluit zich gaarne aan bij de hulde, welke ook in de Eerste Ka mer is gebracht aan den heer Colijn. Ten onrechte wordt in het Voorl. Ver slag uit de openhartige mededeeling, welke formeele redenen vertraging in de hand hebben gewerkt, een wapen tegen de regeering gesmeed. Zooals bekend mag worden verondersteld, wordt van de zijde van de Volksvertegenwoordiging er telkens op aangedrongen, dat de Regee ring zich, vooral in economische aange legenheden, van de medewerking van particuliere personen en organisaties zal bedienen. De regeer.ing tracht in ruime mate aan dien wensch te voldoen. Het zal intusschen duidelijk zijn, dat zij daarbij genoodzaakt is, rekening te hou den met de billijke verlangens en wen- schen van de personen, wier medewer king verzocht wordt en die uit den aard der zaak veelal niet door andere kunnen vervangen worden, zooals ambtenaren, die vrijwel steeds een plaatsvervanger hebben. De Regeering acht het in beginsel niet juist te voldoen aan het verzoek betref fende het verstrekken van een opgave van de data, waarop de verschillende de- paitementale bureau's op de indiening van eenig wetsontwerp betrekking heb bende stukken naar de geraadpleegde instanties hebben gezonden en waarop deze beantwoord zijn. Naar aanleiding van de vraag, of be krachtiging der Handelsovereenkomst door Nederland na den 25sten Januari j.l. inderdaad nog juridische gevolgen kan hebben, wordt er nogmaals op gewe zen, dat het niet zeker is, of de termijn van 25 Januari 1931 al dan niet pe remptoir is te achten. Nederlandsch-Duitsche onderhande lingen. Gistermorgen te half twaalf zijn in het Departement van Buitenlandsohe Zaken, onder voorzitterschap van oud-minister dr H. Colijn, de besprekingen tus- schen de Duitsche en Nederlandscne on derhandelaars over de onderlinge han delsbetrekkingen aangevangen. In deze eerste zitting is over en weer het stand punt der beide regeeringen uiteengezel. In de bijeenkomst van hedenmiddag zou met de eigenlijke gedachtenwlsseling een aanvang worden gemaakt. De besprekingen zullen, naar gemeld wordt, niet van langen duur zijn. Het ligt in de bedoeling, dat de Duitsche de legatie, welke onder leiding staat van dr Posse, reeds Donderdagavond naar Ber lijn terugkeert. Omtrent den afloop van de besprekin gen zal te zijner tijd een perscommuni qué worden verstrekt. De Indische postvluchten. Het achtste retourvliegtuig, de P.H- A.F.O., met de piloten Te Pas en Van Onlangs en den mecanicien Buitenhuis is gisterenmiddag om 14.52 op Schiphol geland. Behalve familieleden en kennissen der bemanning was namens de K.L.M. tei begroeting aanwezig de secretaris der K.L.M.de heer H. Martin. De vrouw toch notaris? Op het wetsontwerp, houdende voorzie ningen door wijziging van de wet op het notarisambt, tot meer waarborg voor hen, die belangen toevertrouwen aan no tarissen, heeft mevr. Bakker-Nort een amendement ingediend met da bedoeling o.m. om buiten twijfel te stellen, dat de vrouwelijke candidaat-notaris be noembaar is tot notaris. Een eigenaardig ontslag. In de raadsvergadering van Soest deel de de voorzitter mede, dat hij gaarne eerst wilde behandelen een verzoek vau den heer Van Vliet, directeur van Open bare Werken, om eervol ontslag. Dit punt stond niet op de agenda en wekte op de publieke tribune verwondering. Tevens stelde de voorzitter voor in besloten vergadering over te gaan om deze ont slagaanvrage nader te bespreken. Na ongeveer een uur werden de deu ren weer geopend en deelde de voor zitter mede, dat aan den heer Van Vliet eervol ontslag was verleend. Tevens had de functionaris gevraagd een financieels regeling te willen treffen, te zijnen gun ste. Hierop had de Raad besloten een fi- nancieele regeling in overweging te wil len nemen. Uitsluitend en alleen in 't be lang van zijn gezin en niet als belooning voor gepresteerden arbeid. Verder bracht de voorzitter dank aan de commissie van onderzoek omtrent de gestie bij Openbare Werken en aan den secretaris dier commissie voor zijn rap port en hoopte, dat de commissie nog spoedig bij den Raad zal inleveren een voorstel tot reorganisatie bij dezen tak van dienst. De crisis-werkloosheid. De Ned. Vereenigdng van fabrieksarbei ders, de Ned. Bond van Ghr. fabrieiks- en transportarbeiders, alsmede de Ned. R.K .Fabrieksarbeiders-bond en de Ned. R. K. Steenfabrieksarbeidersbond hebben aan den Minister van Arbeid. Handel en Nijverheid een telegram gezonden, waarin gevraagd wordt om een dringende spoed- audiëntie op heden, Donderdag, naar aan leiding van de ernstige crisis-werkloosheid in fabriekmatige bedrijven en in verband met de noodzakelijkheid van onmiddellijk ingrijpen in -de buitengewoon groote moei lijkheden, die voortvloeien uit de ongelijk matige wijze van toepassing van crisis maatregelen in verschillende bedrijven door de extra-regeerings'hulp, die aan sommige andere kassen wordt verleend. Dringende reden voor deze spoed- audiëntie is voorts de omstandigheid, dat duiizenden werklooze leden zonder eenig inkomen, na de dezer dagen verschenen mededeeiingen dienaangaande, wachten op een spoedige nadere beslissing over de verlenging van den uitkeeringsduur. De Nederlandsche Spoorwegen. Uit de dezer dagen -door de directie der Nederlandsche Spoorwegen vastgestelde geschatte ontvangsten in -het 4de kwartaal 1930 blijkt, dat deze f 3.753.038 minder waren dan in bet overeenkomstig tijdvak in 1929, betgeen in hoofdzaak veroor zaakt werd door inkrimping van bet goe derenvervoer. Behalve het postvervoer liepen alle ontvangsten min of meer terug. De totale geschatte ontvangsten in 1930 bedragen f 174.364.852 tegen f 180.783.211 in 1929; derhalve naar schatting f 6.418.358.03 minder. Werkverschaffing en steunverleening. In antwoord op een desbetreffend ver zoek van het R.K. Werkliedenverbond heeft, naar de Volkskr. meldt, de minis ter van Binnenlandsche Zaken en Land bouw aan het Verbondsbestuur medege deeld, dat hij het in hooge mate ge- wenscht acht, dat er een geregeld con tact bestaat inzake aangelegenheden do werkverschaffing en steunverleening betreffende, tusschen de drie groote vak centrales (N.V.V., R.K. Werkliedenver bond en Chr. Nationaal Vakverbond) en de betrokken afdeeling van zijn departe ment. Ten einde dit overleg zoo goed moge lijk te doen zijn, verzoekt de minister een vasten vertegenwoordiger van het be stuur aan te wijzen, die met den vertegen woordiger van elk der beide andere cen trales een permanente contactcommis sie vormt. Op deze wijze kan een regel matig overleg met de betrokken afdeeling plaats vinden. Door het R.K. Werkliedenverbond is nu de heer J. Th. Nijkamp voor deze commissie aangewezen. De benoeming van den nieuwen gouverneur-generaal. Herhaaldelijk zijn de laatste maanden in verschillende .bladen, zoowel hier te lande als in Indië, namen van vermoede lijke candidaten voor de landvoogdij over N«4.-Isd!8 fwwwM. Sa sileriaatfiten Binnenland De herdenking van den dood van Van Speyek. Nederlandsch-Duitsche handelsonder handelingen. Buitenland. Ernstig vliegongeluk bij Plymouth. De aardbeving in Nieuw-Zeeland. tijd is meermalen genoemd dr H. Colijn, wiens benoeming in sommige bladen zelfs met stelligheid wordt aangekondigd. Verder zagen wij ook genoemd, den heer de Vlugt, burgemeester van Amster dam. Te meest bevoegder plaatse hiernaar informeerend, werd intusschen, aldus do N. R. Grt., verzekerd dat de berichten van dezen aard, welke den laatsten tijd de rondte-doen, als prematuur moeten wor den beschouwd. DE CRISIS IN DEN LANDBOUW. Kon. Nederl. Landbouwcomité. Het Kon. Ned. Landbouwcomité heeft den Minister van Arbeid, H. en N. ver zocht niet over te gaan tot he t indienen van een wetsontwerp inzake bindend verklaring van de collectieve arbeids overeenkomst. In een tweede adres zet het K.N.L.G. zijn bezwaren uiteen tegen het ontwerp- Bedrijfsradenwet. Tenslotte heeft hetzelfde comité een adres aan den, raad van ministers ge richt betreffende de crisis in den land bouw, aan welk adres wij het volgende ontleenen: „Het Kon. Nederl. Landbouw-Comité neemt beleefd de vrijheid uwen raad te wijzen op de urgentie van de steunmaatre gelen, ten behoeve van de akkerbouwbe drijven. Speciaal geldt dit ten opzichte van de voorzieningen inzake de coöpera tieve aardappelmeelindustrie en de süi- kerbietencultuur. Weldra toch zal de tijd zijn gekomen, dat de landbouwers maat regelgen moeten treffen het bouwplan de finitief op te stellen en i.e. het land be stemd voor de cultuur van fabrieksaard appelen en suikerbieten gereed te maken. Loonovereenkomsten moeten worden af gesloten, kunstmeststoffen moeten vaak nog worden aangekocht, allerlei andere werkzaamheden ten behoeve van deze teelten dreigen te stagneeren, omdat men niet weet of de regeeringssteun inderdaad zal komen. Er bestaat in de daarbij be trokken streken ten plattelande een onze kerheid, welke met den dag grooter wordt en welke slechts kan worden weggenomen als de regeering spoedig haar plannen te dezen aanzien bekend maakt. Uw raad gelieve er zich wel rekenschap van te geven, dat een niet tijdig tot stand komen c.q. indienen van wettelijke steun maatregelen ten opzichte van de genoem de arbeidsintensieve cultures 'n groote in krimping daarvan het gevolg zal hebben, met het resultaat dat de diensten van een groot aantal landarbeiders niet meer noodig zullen blijken. Nu er wegens den slechten toestand van het akkerbouw bedrijf toch al groote werkloosheid voor de deur staat, is ook te dezen opzichte volgens onze meening de noodzakelijk heid alleszins geboden al datgene te be vorderen wat kan voorkomen, dat de ver bouw van fabrieksaardappelen en van suikerbieten belangrijk zou moeten wor den ingekrompen. Wij doen een dringend beroep op uwen raad, het bovenstaande wel in ernstige overweging te willen nemen en wel te willen bevorderen, dat de hierboven be doelde wettelijke steunregelingen spoedig worden bekend gemaakt en door de beid8 Kamers der Staten-Generaal worden aan genomen ^óór 1 H»art a.8."

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1931 | | pagina 1