No. 97
Zaterdag 24 Januari 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
J. DONNER'MEIJLER - BOES.
Nieuwe Voorjaars- en Zomerstoffen
Hendrikse Cos Baak N.V. Goes
EERSTE BLAD,
Samenwerking.
Buitenland.
HEERENKLEEDING NAAR MAAT.
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
Binnenland.
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
DOOR
VADERLANDSCHE BANK
metjaarlijksGhe uitloling
ONTVANGEN:
Zwarte Stoffen en Gestreepte Pantalons.
ALLE
perl JANUARI vervallende
worden verzilverd door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange forststra at 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, !3,—
Losse nummers10.05
Prijs der Adverten>,8n:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Door Dr. H. Colijn is in zijne in Dries-
land gehouden redevoeringen opnieuw de
noodzakelijkheid van de samenwerking
der rechtsche partijen aan de orde ge
steld.
Met nadruk heeft hij er op gewezen,
dat het thans de tijd is te zoeken naar
wat vereenigt.
Niet de verschillen moeten naar den
voorgrond worden gedrongen, maar de
nood van dezen tijd eischt samenbinding
en samenwerking.
Dat we in een belangrijken tijd, in een
crisistijd leven, behoeft niet nader
te worden aangetoond.
Daar is de economische crisis.
We behoeven er niet verder over te spre
ken. Het is h e t onderwerp van den dag.
Daar is de politieke crisis, 'tParle
mentaire stelsel begint ook in ons land
harsten en zwakke plekken te vertoonen.
Er is nog wel geen sprake van, dat hier,
als in andere landen, het parlement ter
zijde wordt geschoven, maar van een be
hoorlijke functionneering van de parle
mentaire machine kan men toch ook niet
spreken. Wij hebben nu reeds sinds een
zestal jaren een niet-parlementair Kabi
net, met ai de bedenkelijke gevolgen daar
van.
En dan kan zeker ook van een zede
lijke crisis worden gesproken. De funda
menten wankelen. Gezin en huwelijk heb
ben het zwaar te verantwoorden. De
Christelijke grondslagen, waarop ons
volksleven is opgebouwd, worden steeds
meer losgerukt.
Wie over deze dingen nadenkt, en let
op wat er in het buitenland gebeurt, ge
voelt, dat we leven in een zeer ernstigen
tijd, vol van spanning, een crisistijd bij
uitnemendheid.
De groote vraag is nu: zal ons volk
deze crisis doorstaan en straks met ver
jongde kracht vooruit gaan, of zal het
wegzinken, steeds dieper, om tenslotte
onder te gaan?
Het antwoord op deze vraag wordt niet
geheel beheerscht door de houding der
Regeering. De allesbëslissende vraag is,
of er bij ons volk nog is: innerlijke kracht,
of de grondtoon van ons volkskarakter
zich nog doet gelden. Dat is het voor
naamste.
Maar dit neemt niet weg, dat de Re
geering wel veel kan doen om een goed
verloop van het proces te bevorderen. Het
optreden van de Regeering in samenwer
king met de Volksvertegenwoordiging is
wel van veel belang.
Het is dan ook zeer goed te verstaan,
dat de heer Colijn de rechtsche partijen
opriep om niet in de eerste plaats te
letten op eigen speciale verlangens, maar,
om het groote doel in het oog houdend,
met volle aandacht en energie samen te
werken.
Deze oproep, wij wezen er reeds op,
heett weerklank gevonden. Van alle kan
ten is de juistheid van wat de heer Colijn
betoogde, toegestemd.
De groote vraag is nu slechts of het
ook tot daden zal komen.
Ook in het liberale kamp heeft de rede
van 'den heer Colijn de aandacht getrok
ken.
En 't is in verband daarmede, dat de po
litieke hoofdredacteur van „Het Vader
land" de vraag aan de orde stelt, waarom
de samenwerking beperkt moet worden tot
de rechtsche partijen. Naar zijne meening
zouden ook, althans de liberalen, tot zulk
een combinatie kunnen toetreden.
De gedachte hier geopperd, behoeft niet
zonder meer terzijde te worden geschoven.
Er kunnen omstandigheden zijn, dat
samenwerking op breede basis noodig is,
om een z.g. Nationaal Kabinet te kun
nen vormen.
In dezen tijd nu er achter de economi
sche en de politieke crisis, een andere
crisis staat, DE groote crisis waardoor
het wereldleven tot op zijn fundamenten
wordt bewogen, wat wel heel duidelijk
blijkt uit de geweldige aanvallen op het
gezag en het gezin, zouden we daar
mee echter niet verder komen.
Om dit te doen zien, hebben we slechts
even naast elkaar te leggen, het Antire
volutionaire- en het liberale program.
De Antirevoltionaire partij belijdt ook
op str "'tkundig terrein de eeuwige begin
selen die ons in Gods Woord geopen
baard zijn; «ij erkent dat da bron van het
souvereine gezag alleen in God ligt, en
dat de Overheid die regeert bij de gratie
Gods, ook als dienaresse Gods heeft op te
treden.
En daartegenover spreekt de Liberale
Staatspartij uit, dat zij uitgaat van do
waarde der menschelijke persoonlijkheid.
Erkend wordt, dat het ethisch en gods
dienstig gevoelsleven voor de vorming
van geest en karakter onvervangbare
waarden bevat, maar voorop gaat, de
eerbiediging van de persoonlijke vrijheid.
Een rechtstreeksch verband tusschen
godsdienst en politiek gebied wordt op do
meest besliste wijze ontkend.
Hier is dus niet alleen een groote af
stand, maar een scherpe tegenstel
ling.
Het gaat om de vraag God of mensch
Het is de oude, vaak doodverklaarde,
maar steeds voortlevende antithese,
die gezonde en vruchtbare samenwer
king van linksche en rechtsche partijen
in één verband, tot oplossing van de
groote crisis onmogelijk maakt.
Nederlandsch fabrikaat.
Door een 40-tal vooraanstaande in-
dustrieelen is eenigen tijd geleden een
comité gesticht dat zich o.m. ten doel
stelt het verloren afzetgebied in Indië en
elders zooveel mogelijk te heroveren en
het gebruik van de industrieele- en land
bouwproducten van eigen volk zooveel
als zulks wenschelijk is te stimuleeren
Wat het laatste betreft, wordt speciaal
gewezen op de dringende noodzakelijk
heid om eiken Nederlander bij te bren
gen de wetenschap, dat hij het algemeen
Nederlandsch belang en daarmee dus
zijn eigen belang dient door zooveel mo
gelijk Nederlandsch fabrikaat te koopen,
wanneer dit van dezelfde kwaüteit is als
het buitenlandsche en wanneer de prijs
daarvan niet noemenswaardig met dien
der geïmporteerde goederen verschilt.
De individualistisch gerichte Neder
lander laat zich niet gaarne in een be
paalde richting dringen; het is hem een
last, wanneer hij bij zijn inkoopen steeds
zou moeten denken aan het feit, dat hij
het Nederlandsch product de voorkeur
moet geven.
Hierbij moet echter gedacht aan do
groote belangen die hier op het spel
staan. Aan de waarde van de Nederland-
sche industrieele aandeelen, aan die van
de Indische cultuurpapieren, aan de ern
stige gevolgen van slapte in zaken.
„Van den hoogste in den lande af tot
aan de massa toe is een ieder min of
meer afhankelijk van den goeden gang,
van de welvaart in het Nederlandsch be
drijfsleven; onze belastingen zullen door
werkloozenuitkeeringen, crisismaatrege
len moeten stijgen.onze koopkracht
zal verminderen en de voorraden angst
wekkend accumuleer en!
Wij kunnen daarvoor gedeeltelijk wa
ken.
Elk Nederlandsch product, dat in
stede van buitenlandsch fabrikaat ge
kocht wordt, beteekent werkverruiming
voor den Nederlandschen stam en het
zou te betreuren zijn, wanneer wij door
laksheid, door gebrek aan voldoend in
zicht, de ellende zouden helpen verscher
pen. Er is voor elk Nederlander een
grootsche taak weggelegdgrootscb
in het kleine, want al is ten slotte het
koopen van Nederlandsche artikelen voor
den enkeling een kwestie van luttele gul
dens, het totaal zal vermoedelijk in de
tientallen millioenen loopen."
Het is zeker van belang dat in dezen
malaise-tijd aan dit vraagstuk aandacht
wordt geschonken.
In de eerste plaats door de Overheids
personen, die over het algemeen nog veel
te weinig van de groote belangen die hier
op het spel staan doordrongen schijnen
te zijn. Met name vele hoogere ambtena
ren hebben een buitengewone voorliefde
voor buitenlandsch fabrikaat.
In een van de groote gemeenten in
ons land, werd dezer dagen door B. en
W. gewezen op de groote bedragen die
toch al uitgegeven waren voor werk
verruiming.
En er waren inderdaad groote bedra
gen besteed, maar zooals nader
bleek in hoofdzaak in het buitenland.
Ook de particulieren hebben hier een
taak.
En eindelijk kunnen ook de industriee-
len zelf misschien in niet geringe mate
meewerken om te voorkomen dat het Ne
derlandsche fabrikaat door het buiten
land wordt verdrongen.
Door samenwerking kan ook op dit
gebied veel worden bereikt.
Meer en beter dan wanneer de Over
heid als bij het Tarwewetje met dwin
gende maatregelen moet komen.
SIERT OEWONIN&
voor belaste waarden, 's-GRAVENHAGE
6q tegen beurskoers
/q OBLIGATIËN I
W
'O
Voorrad!» In afmetingen
DIK:. 11 roJSd.
BREED91-121 cJVL
LANG24-4-2(30-270
30B.380.427 c.M.
A. DE J AGER-
TOLHOEK
KLOETINGE - GOES
De ontwapeningsconferentie.
Het staat thans vast, dat de ontwape
ningsconferentie zal worden bijeengeroe
pen tegen 2 Februari 1932, onmiddellijk
aansluitend aan de raadszitting van Janu
ari van datzelfde jaar, die op den 25en
zal aanvangen.
De ontwapeningsconferentie zal plaats
vinden te Genève, doch alleen onder deze
voorwaarde, dat vóór de raadszitting de
regeering van Genève en de regeering
van Zwitserland voldoende waarborgen
zuilen .geven voor een goede huisvesting
van de gedelegeerden, journalisten en be
zoekers der ontwapeningsconferentie en
voor goede telefonische en telegrafische
verbindingen met alle landen der wereld.
Vooral zal worden aangedrongen op
behoorlijke prijzen in de hotels, die op
het oogenblik in drukke tijden te wen-
schen overlaten.
De Kabinetscrisis in Frankrijk.
De president der Fransche republiek
ontving de voorzitters van Kamer en
Senaat, vervolgens Herriot en Bienvenu
Martin, en de leiders 'van verschillende
andere fracties.
Men verwacht, dat de opdracht tot vor
ming van een Kabinet eerst vandaag
döor Doumergue zal worden verstrekt.
In politieke kringen schijnt men nog
steeds het meeste voor een concentratie
kabinet te voelen, daar anders de toe
stand toch onzeker blijft, terwijl de tijd
voor de aanneming van de begrooting
dringt.
Bolsjewistische dreigementen.
Prof. Wilden-Hart, te Londen woon
achtig, ontving dezer dagen een brief van
Bolsjewistische zijde en onderteekend met
„Tektra Derolky" van den volgenden in
houd:
„Mijnheer! Als deelnemers aan de groo
te omwenteling der Russische revolutie,
waarschuwen wij u, dat, indien nog één
artikel in een of ander blad, Engelsch of
buitenlandsch, door u zal worden ge
schreven, wij stappen zullen doen u te
ontvoeren, hetgeen uw dood zal beteeke-
nen".
De brief bevatte nog de mededeeling,
dat de Bolsjewieken niet van plan zijn
Britsche onderdanen te ontvoeren of te
vermoorden, wanneer zij zich niet met
Rusland inlaten, maar doen zij dit wel,
dan deinzen zij voor niets terug. De brief
eindigde:
„Wij zullen 8 Februari in Londen te
rug zijn en, indien u niet hebt opgehou
den, zullen wij onze maatregelen nemen".
De enveloppe droeg het poststempel uit
Derby. De professor is bezig een anti-
Sovjetclub te stichten en deelde mede,
vroeger al eens kennis te hebben gemaakt
met Bolsjewistische wraakplannen. An
derhalf jaar geleden is hij te Dulwich
tot drie maal toe beschoten, zonder even
wel geraakt te zijn. De eerste en tweede
keer op twee achtereenvlogende avonden,
terwijl hij thuis zat te dmeeren, werd er
door het geopende venster geschoten. De
derde keer geschiedde het, nadat hij 14
dagen door politie bewaakt was, op den-
zeliden avond, dat de bewaking ophield,
toen werd er een schot op hem gelost
op het moment, waarop hij van den
schouwburg naar huis keerde.
Korte Berichten.
De Belgische mijn-commissie heeft
besloten tot het verlagen der mijnwer-
kersloonen met 5 pet., met ingang van 1
Februari a.s.
Uitgebreide sorteering in:
Een politiek debat te Berlijn.
Donderdagavond zou te Berlijn een de
batavond gehouden worden door de na-
tionaal-socialisten met de rijksbanier en
de communisten.
De debatten ontaardden al heel spoe
dig in een heftige vechtpartij.
Alle pogingen van de vergaderingslei
ding en de zaalwachters om de orde te
bewaren, mislukten. Met stoelen sloeg men
op elkander in en ook van de galerij af
werden stoelen naar beneden geworpen.
Toen ten slotte verscheidene gewonden
door den geneeskundigen dienst moesten
worden weggehaald, drong de in gereed
heid gehouden politie de zaal binnen en
ontruimde die onder gebruikmaking van
den gummistok.
Officiëel werd later in den avond me
degedeeld, dat in totaal 2500 personen
aan de vergadering hadden deelgenomen.
Tijdens de vechtpartij werd de geheele
zaalinventaris verwoest, terwijl ongeveer
100 personen werden gewond, waarvan er
verscheidene ter verpleging moesten wor
den opgenomen.
22 personen werden gearresteerd we
gens het toebrengen van schade, mishan
deling en verzetpleging tegen de politie.
De arbitrale uitspraak, waarbij de
salarissen der Duitsche rijks- en Pruisi
sche staatsambtenaren en beambten met
5 pet worden verlaagd, is door de ambte
naarsorganisaties aanvaard, doch door de
rijks- en Pruisische regeering verworpen.
De organisaties hebben verbindendver
klaring gevraagd.
Gisterochtend is bij Würzburg een
31-jarig koopman uit Ochsenfurth dood
in een automobiel aangetroffen. Een der
longen was door een revolverkogel door
boord.
Twee skiloopers zijn gisteren in de
Oetztaler Alpen in Tirol onder een lawine
bedolven. Ofschoon zij gewaarschuwd
waren, zijn zij toch den bergtocht begon
nen. Tot nu toe heeft men de veronge
lukten niet kunnen uitgraven.
Volgens een mededeeling van het
hoofdkwartier der nationalisten zijn er
de laatste twee dagen in Noord-Sjansi
200 soldaten doodgevroren.
Te Huizingen bij Brussel is een car-
tonfabriek geheel door brand verwoest.
Ook de machines en groote voorraden
gingen verloren. De schans is aanzienlijk.
Binnenland.
Discontoverlaging der Nederlandsche
Bank.
Kamer van Koophandel te Middelburg
Statenverkiezing op 22 April.
Buitenland.
De ontwapeningsconferentie.
Te Milaan vernielde een groote
brand de opslagplaats van den droge
rijengroothandel der firma gebr. Golla.
De schade bedraagt meer dan een mil-
lioen lire.
Snowden, de Engelsche minister
van financiën eischt van het ministerie
van oorlog een vermindering van de mi
litaire uitgaven met 2.000.000. De jong
ste begrooting van het ministerie van
oorlog bedroeg £40.5 millioen.
Discontoverlaging.
De directie van de Nederlandsche Bank
heeft al haar rente-tarieven met ingang
van heden met 1/2 pot. verlaagd. Het wis
seldisconto, dat op 24 Maart 1930 van
31/2 opi 3 pet. was gebracht, is thans ver
der verlaagd tot 21/2 pet., terwijl het pro-
messendisconto, dat op genoemden da
tum tot 31/2 pet. werd verminderd, thans
tot 3 pet. is verlaagd. De rentetarieven
voor de beleening van effecten en goe
deren en voor voorschotten in rekening
courant, die op 4 October 1930 van 4 pet.
tot 31/2 pet. werden verminderd, zijn thans
met nog 1/2 Pot- 3 Pct- verlaagd.
Het Notariaat.
In do Memorie van Antwoord op het
Voorloopig Verslag over het wetsontwerp
houdende voorzieningen, door wijziging
van de wet op het Notarisambt, tot meer
deren waarborg voor hen, die belangen
toevertrouwen aan notarissen, deelt de
minister van Justitie mede, dat nadere
overweging van de quaestie van het ho
norarium van den vervanger heeft geleid
tot jiet voorstel om zekerheidshalve art.
50d aan te vullen met een bepaling,
krachtens welke de voorzitter van de
Kamer van Toezicht, indien noodig, een
regeling omtrent het honorarium treft.
„Indien noodig", want de minister
meent dit te mogen volhouden de
notaris en de plaatsvervanger zullen
meestal zelf wel onderling eene regeling
treffen; immers, zou de notaris daarin
niet willen medewerken, dan ware rech
tens het geheele honorarium voor den
vervanger.
De postvluchten naar Indië.
Bij de K L M is bericht ingekomen,
dat het tiende vliegtuig, de PHAGR
gistermorgen om 8.25 M.E.T. uit Boeda
pest is yertrokken.
Het achtste postvliegtuig de PHAFO
heeft gisteren zijn retourvlucht naar Ne
derland aangevangen. Het vertrok om 6.20
uit Batavia en heeft 146.8 K.G. post aan
boord. Het vliegtuig landde te 9 uur 13
te Palembang, steeg te 10 uur op en
kwam te 15 uur 50 te Medan behouden
aan.
DE TOEKOMST VAN RUSLAND.
Een bijzondere medewerker van de
Maasbode, die een bezoek bracht aan
Rusland, schreef in dat blad een reeks
interessante artikelen, over wat hij daar
zag en hoorde.
Hij eindigt zijne beschouwingen met
er op te wijzen, dat het Russische volk
honger lijdt en dat een volk van hon
derd en vijftig millioen zielen onderdrukt
wordt op de meest infame wijze door een
partij, die met meetelling der jeugd-or-
ganisatie (kinderen beneden den leef
tijd des onderscheids) nauwelijks een en
een half millioen leden telt. Dat is een
waarheid, die vast staat en die elk com
munist, die zijn partij kent, «al toegeven.
