Maandag 12 Januari 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank N.V. Goes
EERSTE BLAD.
COUPONS EN LOSSINGEN
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
perl JANUARI vervallende
worden verzilverd door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange forststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie Mo. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKRN WERKDAG,
A b o p e e m g t s n r ij s:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.
Losse nummers 10.05
Prijs der Advertentien:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
DR COLIJN OVER DEN POLIT1EKEN
TOESTAND.
Br H. Colijn heeft de vorige week in
verschillende plaatsen in Friesland een
rede gehouden waarin door hem ook ge
handeld werd over de politieke verwar -
ring.
Het gedeelte van het verslag zooais wij
dat vonden in de „Standaard" laten wij
hier volgen:
In haar diepsten grond, aldus Spr.,
is de huidige crisis een gevolg van de
ontzaglijke ontwrichting, tengevolge van
den wereldoorlog.
Er is overal verwording en verwar
ring. Dat is merkbaar over de geheele
wereld. Er is een verwarring, die met
angst doet vragen: waar gaan we heen?
Het schijnt, dat het oude bezig is, weg te
sterven, maar tevergeefs ziet men naar
het nieuwe ter vervanging uit.
Er zijn landen, waar een dictatuur op
trad. In andere voert het parlementaire
stelsel een kwijnend bestaan. Ook in ons
eigen land met zijn 11 partijen in het
parlement, was de vorming van een par
lementaire regeering al eenige malen
niet mogelijk.
Wat is hiervan de oorzaak?
Dit, dat de groote lijn in het staat
kundig leven niet meer wordt gezien en
dat de onbeduidende kleinigheden een
versplinterenden invloed oefenen.
Wanneer ieder voor zich de hand op
het hart legt en zich indenkt', de we
reld wankelt en het gevaar van alge-
meene instorting is niet denkbeeldig
is er dan waarlijk rechtvaardiging voor,
dat de Protestantsche groep in ons land
in vier partijen uiteenvalt, terwijl we ver-
eenigd een machtigen invloed konden
oefenen?
Spr. verdoezelt de verschillen niet
Maar spr. vraagt, tegenover het gewel
dig wereldgebeuren staande, of het voor
God gerechtvaardigd is, dat we op aller
lei haarkloverijen uiteen gaan en niet als
protestantsche Christenen als één man
staan voor de groote zaak, waarom het
gaat?
Juist de geestelijke verslapping, het
gemis aan diepte in het leven is oorzaak,
dat we de waarachtig groote dingen uit
het oog verliezen en gebonden worden
aan het stof, aan wat vlak voor de voe
ten Ligt. Daarvan moeten we los. En als
we het niet zelf doen, zal God het ons
wel leeren.
Spr. vraagt nu: wat moet onze roe
ping zijn als A.R. tegenover die onzeker
heid en verwarring.
Spr begint dan met op den voorgrond
te stellen, dat de A.R. zich moeten ken
merken door een nuchter benaderen van
de dingen van dit leven. Niet met het
hoofd in de wolken, maar met beide bee-
nen op den bodem der werkelijkheid.
We moeten letten op de tijdsomstandig
heden en de tijdsbehoeften. Allerlei din
gen die daarmee niet direct verband hou
den, behoeven we niet te vergeten, maar
ze vragen thans niet in de eerste plaats
de aandacht. Spr. denkt hier aan: in
voering van de doodstraf, afschaffing
van vaccine- en leerdwang e.d. Op dit
oogenblik hebben andere dingen onze
volle aandacht en energie noodig.
Het eerste wat spr. dan stelt is, dat
wij staan moeten naar wat vereenigt ten
aanzien van allen, die met ons uit het
zelfde grondbeginsel leven. En ten twee
de, dat wij dan tegelijkertijd moeten
zoeken naar de mogelijkheid, dat de sa
menwerking met hen, die niet in den eng-
sten zin onze geestverwanten zijn, maar
met wie wij vele jaren vruchtbaar heb
ben samengewerkt, wordt hersteld.
Wij willen als A.R. niet prijsgeven de
rechtmatige uitoefening van den volks
invloed bij de Regeering. Dat is een be
ginsel waaraan wij niet laten tornen,
maar daartoe moeten we onze parlemen
taire instellingen behouden en moeten we
terug naar een gezonde werking van het
parlementaire stelsel. Als wij doorgaan
in ons land met interparlementaire kabi
netten, is over tien jaar de volksinvloed
dood.
Daar komt bij, dat alles, wat men be
proefd heeft ter vervanging van het par
lementaire stelsel in geen enkel opzicht
bevredigd heeft. Noch de fascistische dic
tatuur in Italië, noch de communistische
in Rusland hebben bevrediging gebracht.
Daarom moeten de kleine verschillen
wijken voor de groote dingen, waarin
wij één zijn. Dat is het licht, waarin Spr
de A.R. politiek voor dezen tijd wil zien.
Als dan de vraag komt, welke punten
er dan zijn, waarvoor de A.R. partij in
het gareel moet gaan, dan wil Spr. er ten
eerste op wijzen, dat wij een open oog
hebben te houden voor de bedreiging van
het staatsgezag. Er is geen grooter ge
vaar voor de orde en rust in den staat,
dan dat het gezag der overheid wordf
ontkend en de willekeur van den enke
ling hoogtij viert. Dat is de anarchie. Dal
beginsel is zoo uitermate gevaarlijk, om
dat het het gezag in den wortel aantast
en alle wezenlijke vrijheid, die alleen on
der een krachtig gezag bloeien kan, ver
nietigt.
Juist in dezen tijd, nu het revolutie
gevaar met vernieuwde kracht zich laat
gelden en van alle kanten het verlangen
brandt, om het van God gegeven gezag
neer te werpen en daarvoor te stellen de
wil van bet eigen hart de oude para
dijszonde is dat van béteekenis.
Het is thans geen studeerkamer-vraag
wat de verhouding van gezag en vrijheid
moet zijn, het is een vraag van levensbe
houd, van to be, or not to be. Als men in
dit opzicht verslapping toelaat, is de el
lende niet te overzien.
Daarom verlangen we van de regee-
ring, dat ze waarborgen treffe, dat ze
haar gezag onder alle omstandigheden
zal kunnen handhaven en dat ze het ook
zal handhaven.
Vliegongeluk op de lijn Brussel-Londen.
Zaterdagnacht is het van drie moto
ren voorziene vliegtuig O.O.A.I.N., van
den nachtpostdienst BrusselLonden te
Melle bij Gent verongelukt.
Boven Aalst bleek er een mistbank te
liggen, welke het noodig maakte tot 200 M.
te dalen. Het blijkt, dat bij een zwenking
boven Melle het vliegtuig met den rechter
vleugel den grond moet hebben geraakt
wat het onheil veroorzaakte en het leven
kostte aan den piloot Dery en den monteur
De Ceuster.
De eerste was 27 jaar oud, gehuwd en
vader van 1 kind; de tweede was 29 jaar,
eveneens gehuwd en vader van een kind.
Volgens een officieele' mededeeling is de
post, welke zich aan boord van het ver
ongelukte vliegtuig bevond, zoo goed als
geheel gered. Alleen enkele pakketten
blijken verloren t.e zijn. Het vliegtuig zelf
is totaal vernield.
Conferentie inzake ontwapening.
In Volkenbondskringen, aldus „Het
Volk", ziet men thans met 'heel wat meer
vertrouwen dan verleden maand het geval
was de beraadslagingen in den Volken
bondsraad over de verschillende kwesties',
die met de Ontwapeningsconferentie sa
menhangen, tegemoet.
Het schijnt al overeengekomen te zijn,
dat de Ontwapeningsconferentie op 1
Maart 1932 beginnen zal.
Wat betreft de plaats van de confe
rentie schijnt men de gedachte aan een
andei'e stad te hebben opgegeven. Nadat
de Zwitsersche autoriteiten er voor heb
ben ingestaan, dat minstens 4-000 gedele
geerden en journalisten goed in Genève
kunnen worden ondergebracht, bestaat er
geen enkel aanvaardbare reden meer om
de conferentie buiten Genève te houden.
Men rekent dan ook vrij' algemeen er
mede, dat Genève als plaats zal worden
aangewezen.
Wat ten slotte bet voorzitterschap be
treft, schijnt een compromis verkregen te
zijn op dezen grondslag, dat Benesj inder
daad ondanks de aanvankelijke Duitsche
en ItaJliaansche bezwaren voorzitter zal
worden, doch dat een staatsman uit een
der ex-onzijdige staten en wellicht ook
een Amerikaan reeds terstond als onder
voorzitters worden gekozen om met Benesj
de verdere voorbereiding der conferentie
op zich te nemen. Als ex-onzijdige staats
lieden die hiervoor het eerst in aanmer
king komen, worden genoemd minister
Beelaerts van Blokland en de minister van
Buitenlandsöhe Zaken van Denemarken,
Munc'h.
Aardverschuiving in Ecuador. 170
dooden.
In de republiek Ecuador is bij een
aardverschuiving op het station Huigra
(ongeveer 115 K.M. van Guayaquil) een
trein bedolven, tengevolge waarvan 170
reizigers om het leven zijn gekomen.
De trein stond juist op het station stil,
toen de aardverschuiving plaats had.
Rijkskanselier Bruning te Breslau
uitgejouwd.
Bij de aankomst van rijkskanselier
Dr Brüning te Breslau werden hij en de
personen van het hem begeleidende ge
zelschap door radicale elementen uitge
jouwd.
Vóór het stadhuis kwam het tot ern
stige botsingen met de politie. Een agent
werd zoodanig met stokslagen mishan
deld, dat hij bewusteloos weggedragen
moest worden.
Voortdurend werd de roep „Honger,
honger" gehoord. Ook werd de interna
tionale gezongen.
Toen de kanselier het stadhuis verliet,
schoolde de menigte ook op het Dom-
eiland samen en jouwde den rijkskanse
lier uit.
Ook voor het Savoyhotel, waar de
rijkskanselier zijn intrek had genomen,
kwam een groote menigte bijeen, die hem
uitjouwde.
Het hotel was echter door een sterke
politiemacht afgezet, zoodat verdere on
geregeldheden voorkomen werden.
De Ver. Staten en het communisme.
Te New-York is een vergadering ge
houden van tegenstanders van de com
munisten. Ter vergadering werd ook hei
woord gevoerd door Hamilton Fish,
voorzitter van een commissie uit hel
Congres, welke commissie een onderzoek
instelt naar den omvang en den invloed
van het communisme in de Ver. Staten.
Hamilton Fish stelde den eiscü, dat de
communistische beweging in de Ver. Sta
ten onverwijld zal worden verboden. Er
werd een resolutie aangenomen, waarin
wordt aangedrongen op verbod van in
voer van Russische producten. Ook zou
het kiesrecht moeten worden ontnomeD
aan leden der communstische partij en
van de Amerikaansche arbeiderspartij.
Poolsche legervliegtuigen boven Duitsch
gebied.
Vrijdag hebben drie Poolsche militaire
vlieguigen boven Duitsch gebied in Sile
zië gevlogen.
Twee moesten bij Oppeln, bet derde bij
het dorp Ghrovsina bij Rosenberg een
noodlanding doen.
De bij Oppeln gelande vliegers werden
gearresteerd en naar Oppeln overge
bracht, het vliegtuig werd in beslag ge
nomen.
De bij Chrovsina gelande vlieger, ver
nemende, dat hij zich op Duitsch gebied
bevond, steeg in allerijl op en ontkwam
over de Poolsche grens.
De Duitsche bladen wijzen op het sa
menvallen van dezen vliegtocht met he'
bezoek van den rijkskanselier aan Opper-
Silezië.
Tunnel onder de Schelde.
Zaterdagavond werd de aanbesteding
voor het graven van een tunnel onder de
Schelde toegewezen aan de Luiksche fir
ma Cie. Internationale des Pieux Armés
Frankignoul. Het aangenomen project
voorziet in twee tunnels: een kleine voor
voetgangers en fietsers, een groote voor
bet rijtuig ver keer. Binnen 650 werkda
gen moet de kleine tunnel voltooid zijn
De groote tunnel zal een middellijn heb
ben van 9 M. 40 en de rijweg zal 6 M. 75
breed zijn. Geen trams zullen er door rij
den, wel autobussen. De groote tunnel zal
binnen de 1000 werkdagen voltooid moe
ten zijn. De totaalprijs der werken zal
280 millioen francs bedragen.
Korte Berichten.
Het bericht omtrent een spoorweg
ramp bij Wilna, veroorzaakt door dron
kenschap van een machinist, blijkt on
juist te zijn. Wel beeft geruimen tijd ge
leden te dier plaatse tengevolge van
dronkenschap van den machinist een
spoorwegongeluk plaats gehad.' Het on
derzoek in deze zaak is eerst thans be
ëindigd. Het schijnt, dat hier een
vergissing in het spel is.
De Duitsche rijksminister van ar
beid, heeft zijn toestemming verleend
voor de verlenging van den duur der
uitkeeringen aan werkloozen, die reeds
op 3 November 1930 crisisuitkeering
ontvingen, van 39 tot 52 weken, zoodat
zij, wier uitkeeringsperiode in Maart a.s.
zou zijn afgeloopen, nog weer voor ver
scheidene maanden voor crisissteun in
aanmerking komen.
Zaterdag begon te Burnley (Eng.) de
uitsluiting van 25.000 arbeiders aan de
katoenweverijen.
De 1500 pagina's druks beslaande
acte van beschuldiging tegen de uit de
groote corruptiezaak bekende Gebroe
ders Sklarek, bevindt zich thans bij den
drukker. Gelijk bekend staan, behalve
de gebroeders ook nog verscheidene
hoofdambtenaren en handelslieden te
recht.
De sovjet-regeering maakt plannen
voor een intensiever propaganda in
West-Europa. Tot dat doel zal een reus
achtig radio-station worden opgericht in
de buurt van Moskou.
Professor Brahm, de voorzitter van
het scheidsgerecht, heeft uitspraak in het
loongeschil in het Ruhrgebied gedaan cn
de loonsvermindering voor delvers op
zes procent bepaald.
De eigenaars hadden 8 procent ge
vraagd, de delvers wilden 4 procent toe
staan, zoodat de uitspraak daar precies
tusschen in ligt. De arbeiders hebben
reeds verklaard er geen genoegen mee
te nemen.
Vereen, voor Actieve Handelspolitiek.
De Vereeniging voor Actieve Handels
politiek heeft zich tot de Regeering en
de Staten-Generaal gericht met aanbie
ding van een proeve van een ontwerp
van wet in zake een onderhandelingsta
rief, met verzoek, de invoering van een
onderbandelingstarief te bevorderen. Zij
voert daarvoor aan:
De consequenties van bet hier te lande
gehuldigde lijdelijkheidsbeginsel doen
sinds jaren de behoefte naar meer ac-
tieviteit in onze handelspolitiek duidelijk
voelen.
Die activiteit moet worden gezocht
vooral nu van een ommekeer, die de geest
van Genève zou brengen, in de practijk
niets blijkt.
De vrijgevigheid, waarmede de Sbuiten-
landsche handel hier een afzetgebied
vindt, is in schrille tegenstelling met de
wijze, waarop in het buitenland de
vreemde mededinging stelselmatig wordt
geweerd. Dat contrast, dat meer en meer
een blijvend karakter gaat aannemen, is
de bestaansgrond voor de maatregelen,
welke worden bepleit.
De uitholling van de meestbegunsti-
gingsclausule.
De wenschelijkheid, dat Nederland bij
tariefsonderhandelingen wezenlijk par
tij is.
Steunverleening aan Land- en-Tuinbouw
in Limburg.
Ged. Staten van Limburg ontraden met
allen nadruk het voorstel-Quaedvlieg c.s.
inzake steunverleening van provinciewe-
ge aan land- en tuinbouw aan te nemen.
Ged. Staten wijzen er op, hoe verschil
lend de toestanden en verhoudingen in
Limburg en de provincie Noord-Holland
zijn, betgeen in den breede wordt uitge
werkt. Vervolgens wijzen ze erop, dat de
aanneming van het voorstel een verkeerd
precedent zou scheppen en op- de moei
lijkheden, die de uitvoering meebrengt.
Afgezien van het feit, dat niet geble
ken is, dat aan dezen bepaalden vorm van
steunverleening behoefte zou bestaan, ach
ten Ged. Staten dit voorstel ondoelmatig
en niet wel uitvoerbaar.
Dit neemt niet weg, dat Ged. Staten
gaarne bereid zijn aan het vraagstuk van
de crisis in land- en tuinbouw hun volle
aandacht te blijven schenken en in sa
menwerking met de regeering maatrege
len te helpen beramen, die ertoe kunnen
leiden, dat ook in Limburg' de akker- en
tuinbouwers het hoofd kunnen bieden aan
de moeilijkbeden waarin de crisis hen
plaatst.
De debacle van den Postchèque- en
Girodienst.
Bij de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend, strekkende tot kwijt
schelding van een vordering van den
Staat (Postchèque- en girodienst) op J.
W. Holscher te Wildervank tegen beta
ling van een som van f 5000. Deze vor
dering van het Rijk is ontstaan tengevol
ge van onjuiste boekingen, welke in het
jaar 1923 tijdens de onregelmatige toe
standen bij den Postchèque- en girodienst
na de centralisatie van dien dienst heb
ben plaats gehad, terwijl de saldi dezer
rekeningen naderhand ontoereikend wa
ren voor herstel van de gemaakte fouten.
Thans wordt voorgesteld tegen betaling
van f 5000 ineens de vordering, groot
f 73.861.93 kwijt te schelden. Het nadee-
Uge veroM mJ. word> gedekt door ge-
Binnenland
Verlenging van den duur der uitkeerin
gen aan werkloozen.
Buitenland
De ontwapeningsconferentie.
De Sovjet-luchtmacht.
Aardverschuiving in Ecuador. 170
dooden.
Vliegongeluk bij Gent.
deeltelijke beschikking over het bedrag
van f 200.000, hetwelk in 1923 door het
Staatsbedrijf der P. T. T. werd gerekend
voor onverhaalbare vorderingen op post
rekeningen.
Na vereffening van de in dit ontwerp
genoemde vorderingen zijn nog dubieuze
posten betreffende 7 postrekeningen, loo-
pende tot een totaalbedrag van f 523,12.
Verpleging van zieke militairen.
Ten departemente van Defensie is een
regeling in voorbereiding, waardoor het
mogelijk zal worden, dat militairen van
zee- en landmacht, die verpleegd zouden
moeten worden in een aangewezen bur-
ger-ziekeninrichting, desverlangd in een
andere ziekeninrichting van hun gezindte
of keuze ter plaatse kunnen worden opge
nomen, zonder dat zulks voor hen kos
ten medebrengt.'
Werkloosheidsverzekering.
De Haagsche correspondent van het
Hbld. meldt:
Naar wij vernemen is te 's Gra.venhage
een vergadering gehouden van de Rijks
commissie van advies voor de Werkloos
heidsverzekering, waarin behandeld is
een voorstel der regeering tot verlenging
van den duur der z.g.n. kasuitkeering aan
werkloozen.
Dit voorstel is in de commissie zeer
gunstig ontvangen. Op enkele punten werd
nog geen volledige overeenstemming be
reikt. Intusschen werd besloten in een
vergadering, welke de volgende week zal
worden gehouden, het standpunt der com
missie omtrent het regeeringsvoorstel in
een advies uiteen te zetten.
Omtrent bijzonderheden met betrekking
tot het regeeringsvoorstel het initiatief
van minister Verschuur in deze werd in
de commissie naar wij vernamen zeer
gelukkig geacht kon men ons onder
de gegeven omstandigheden nog niets
geven.
Werkloosheidsvoorziening.
Het Tweede Kamerlid de heer Van den
Tempel heeft den minister van Binnenl.
zaken en Landbouw de volgende vragen
gesteld:
Is de minister bereid, mede te deelen
of de Regeering voornemens is, ter bevor
dering van een bevredigende voorziening
in de behoeften der werklooze arbeiders -in
dezen crisistijd een regeling van bijdra
gen van Rijkswege in de kosten van ge
meentelijke steunregelingen tot stand te
brengen en zich in verband daarmede met
de gemeentebesturen voor zooveel noodi'g
over bet invoeren van doelmatige steun
regelingen of het verbeteren van onvol
doende steunregelingen te verstaan?
Kan de Minister, indien de Regeering
vorenbedoeld voornemen heeft, mededee-
len, op welken datum bet in werking tre
den van zoodanige regeling mag worden
tegemoet gezien en welke de leidende be
ginselen van deze regeling zullen zijn?
Ter bestrijding der werkloosheid.
Volgens een bericht in „De Gelderlan
der" hebben de commissarissen van de
P.G.E.N. besloten een nieuwe Maas- en
Waalcentrale te bouwen in verband met
de vele stroom-aanvragen en tevens ter
bestrijding van de werkloosheid in Nij
megen en Groesbeek.
De werkzaamheden zullen zoo spoedig
mogelijk worden begonnen, terwijl do
werkloozen eveneens zoo spoedig moge
lijk te werk zullen worden gesteld.
Ruim 700.000 M3. grond moet worden
verwerkt.
