No. 84
Vry'dag 9 Januari 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Co's Bank N.V. Oces
ngen.
DDELBÜRG
aboomen,
n Melkwijk,
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
inschrijving
It en 15 a 20000
Hooi.
leisje,
nstbode,
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
ALLE
perl JANUARI vervallende
worden verzilverd door
M. 12.25—1.50
--5.20 Concert.
7.05 Con-
3k.
102.20 Gromo-
Irkestconcert.
iolisten, koor en
sra.
ederland.
5 Gibraltar.
Said.
Colombo.
p. 6 Perim.
7 te IJmuiden.
6 v. Algiers,
boot Hij
te Iquique.
v. Corral.
1. Stettin,
e Varna.
Lloyd.
Marseille,
n. Batavia.
>z.
te Soerabaja.
7 Sagres.
!Z.
p. 7 Kaap del
BRBERICHT.
md van 9 Jan.:
s, veranderlijke
Zuid-Westelijke
bewolkt, met ia
ruing, weinig of
orst des nachts,
't vriespunt.
3 uur:
ag 3 uur 777.
ietsers;
H. ZWEEMER te
hofstede te Krui-
Grindweg.
etten in te leve-
Januari 1931, ten
Notaris J. J. VAN
ngen, alwaar na-
zijn te bekomen.
inschrijving:
n heer A. M. PE-
LE, Voorstad,
loetinge:
jMEBOOMEN, a/d
es naar Kloetinge
t tot den Tol) en
travenpolderschen
len Watertoren.
JHEBOOMEN (tot
de hofstede „Wei-
stad.
allen met rood
en vóór 1 Maart
vorden ingewacht
instaande, 12 uur,
Notaris VAN DIS-
raar de voorwaar
den.
huur.
De Zeeuw" Goes
lOOP:
De Zeeuw" Goes
werken, v. g. g. v.
NS—MEINEMA.
agd:
)uder. Loon f 6.
iOER, Oostzeedijk
23
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZÜIDEMA.
Bureau: Lange <forststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Pirma P. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummers f 0.05
Prijs der Advertestlën:
14 regels fl.20, elke regel meer 30 et
Bi] abonnement belangrijke korting.
Theorie en practijk.
Toen het Labour-Kabinet in Engeland
aan het bewind kwam, waren de ver
wachtingen in Soc. Dem. kringen hoog
gespannen.
Len nieuwe tijd zou aanbreken.
Nu zou men dan eens in de practijk
zien, wat het socialisme voor de mensch-
heid beteekende.
Tot nu toe echter zijn de hooggestemde
verwachtingen niet vervuld.
Van de ontwapening, waarover men
hier niet uitgepraat raakt, hoort men in
Engeland niets.
Hier wordt als eisch van het socialisme
gevraagd, dat de band met Indië zoo spoe
dig mogelijk moet worden verbroken, maar
in Engeland deinst men er niet voor te
rug met geweld van wapenen zoo noodig,
het Engelsche gezag in Britsch-Indië te
handhaven.
Maar op sociaal gebied dan?
Heeft de Engelsche regeering niet een
eigen methode om de gevolgen van de
economische crisis weg te nemen of te
verzachten?
Ziehier wat „Het Volk" daaromtrent
weet mee te deelen:
„De menschelijke kant van de crisis in
Groot-Brittannië is, dat allengs voor
groote groepen van de arbeidersklasse de
fabriekspoorten voor goed gesloten blij
ven. Dat zij worden gedwongen tot ledig
heid. De volkskracht ondervindt daarvan
onberekenbare schade, moreele en econo
mische schade. De commissie, door Mac
Donald benoemd, heeft tot opdracht, het
vraagstuk van deze twee kanten te on-
tezoeken. Vertegenwoordigers van de vak
beweging zijn er buiten gehouden; en het
Britsche Vakverbond maakt zich onge
rust, niet zonder reden, dat de commissie
zal trachten de schatkist te sparen, door
onderscheid te maken tusschen werkloo-
zen en werkeloozen, tusschen ongeneeslijke
patiënten, en patiënten voor wie nog hoop
op herstel is. Dit gaat den verkeerden
kant uit; het is onaannemelijk voor de
vakbeweging. En het schept een tegen
stelling tusschen het ministerie en de
organisaties waarop zij steunt, die voor
de arbeidersregeering noodlottig kan wor
den".
Toegestemd moet worden, dat 'tin En
geland anders gaat dan hier onder „ka
pitalistisch" regime.
Hier wordt op alle manieren overleg
gepleegd met de vakorganisaties.
Maar in Engeland, waar een socialis
tisch Kabinet aan. het bewind is, worden
de vertegenwoordigers der Vakbeweging
er buiten gehouden.
Theorie en practijk I
Bolsjewisme en Fascisme.
Als er gesproken wordt van de gewel
dige gevaren, die de Westersche bescha
ving bedreigen, dan hebben we neiging
daarbij in de eerste plaats te denken aan
het Bolsjewisme, zooals dat in Rusland
zijne triomfen viert.
En dat ligt ook wel eenigszins voor de
hand.
Wij zien daar het gevaar in den meest
stuitenden vorm.
Toch zouden we verkeerd doen, door
alleen op 't Bolsjewisme en niet ook op't
in den grond even gevaarlijke Fascisme te
letten.
Terecht zagen we de opmerking ge
maakt:
„Hoe tegengesteld Bolsjewisme en Fas
cisme ook aan elkaar zijn mogen, hierin
stemmen ze overeen, dat ze tenslotte geen
andere wet kennen dan die van den Staat.
Voert het Bolsjewisme daarbij den strijd
tegen alle ordinantiën Gods, om een anti-
Christelijke bedeeling in te luiden het
Fascisme ontleent zijn inspiratie aan den
ouden Romeinschen geest van nationalis
me en imperialisme, maar beiden zijn 'n
wereldverschijnsel en deinzen voor geen
enkel machtsmiddel terug om hun doel
naderbij te komen".
Er is tusschen Bolsjewisme en Fas
cisme een groot verschil.
Maar in den wortel zijn ze één.
Het zijn beide revolutionaire bewegin
gen, die met God en den Christus niet
rekenen, die den mensch stellen boven
God, die door eigen kracht een nieuwe
wereld willen grondvesten.
En deze stroomingen zijn déérom zoo
gevaarlijk, omdat «e, wat hun diepere
beginselen betreft, overeenkomen met den
geest van den modernen tijd, die met de
Wet Gods niet meer wenscht te rekenen.
Daarom moet onze strijd gaan zoowel
tegen het Bolsjewisme als het Fascisme,
maar allereerst tegen het beginsel waar
door beide richtingen worden beheerscht,
het beginsel van ongeloof en revolutie.
Hei verkeersvraagstuk in Engeland.
In het gisteren verschenen rapport van
de commissie nopens de verkeersvraag-
stukken in Engeland wordt gezegd, dat
de spoorwegen bestaansrecht zullen be
houden, maar om de concurrentie met de
auto's en de autobussen te kunnen vol
houden en de verliezen der laatste jaren
in te halen, zullen ingrijpende verbete
ringen noodig zijn. Als zoodanig noemt
de commissie electrificatie van alle lijnen
in groote verkeerscentra, niet alleen Lon
den, maar ook rondom alle grootq ste
den; verder vermindering der passa
giers- en op sommige lijnen ook de
vrachtprijzen, vlugge verbindingen en
behoorlijke zitgelegenheden voor de pas
sagiers door verruiming der plaatsen.
De commissie merkt op, dat sinds
kort voor den oorlog geen ingrijpende
verbeteringen in het spoorwegstelsel zijn
aangebracht, behalve een paar hoofd
verbindingen, en dat materiaal, bedie
ning, stations, enz. zeer verouderd zijn
De commissie raadt aanleg van tram
wegen ook zelfs in kleinere plaatsen ten
sterkste af en is van meening, dat de
tram overal moet verdwijnen en door do
veel snellere en zich ook veel beter aan
snelverkeer aanpassende autobussen
moet worden vervangen.
Ernstige suikerrietbranden op> Cuba.
In weerwil van de krachtige voor
zorgsmaatregelen, door de regeering ge
troffen met betrekking tot het complot
tot het in brand steken van de Cubaan
sche suikerrietplantages, braken toch
ernstige branden uit op de suikerplan
tages van Finas del Rio en in bepaal
de gedeelten van de provincie Matanzas.
In totaal werden 207.000 arrobas suiker
riet vernield (een arroba is pl.m. 11.5 kg.i
De staking in Zuid-Wales.
Vandaag vindt te Cardiff een bijeen
komst plaats van vertegenwoordigers
van mijnwerkers en mijneigenaars, waar
zoo goed als zeker het conflict in de ko-
lenindustrie in Zuid-Wales zal worden
bijgelegd.
Dit verwachtte men reeds door den
hoopvollen toon van de gemeenschappe
lijke verklaring, uitgegeven na de giste
ren gehouden conferentie met den voor
zitter van de Board of Trade.
Deze verwachting werd bevestigd door
een latere verklaring van den voorzitter
der mijnwerkersfederatie, Richards, die
zeide, dat de basis, die voor de bespre
kingen gelegd was, alle hoop geeft, dat
een overeenkomst zou worden bereikt.
Vloedgolf op N.-Guinea.
Een geweldige vloedgolf overstroom
de de Noordkust van Nieuw-Guinea.
De golven bereikten een hoogte van
drie en twintig voet.
De missiegebouwen te Sapora en de
handelskolonie van Madang werden ver
woest. Zes personen werden gedood en
drie gewond. Eén persoon wordt ver
mist.
De staking in de Duitsche mijn-industrie
Naar van werkgeverszijde wordt mede
gedeeld, staakte gisteren een gedeelte dei
arbeiders nog slechts op drie mijnen, n.l.
op de mijn Lohberg te Dinslaken 55 pet.,
op de mijn De Wendel te Hamm 18 pet
en op de mijn Westphalen te Ahlen
13 pet.
In totaal waren van de 2246 mijnwer
kers gisteren 663 man niet opgekomen.
De communistische wilde staking iu
Opper-Silezië begint meer en meer te
verloopen. Er staken nog 7430 mijnwer
kers, of 16.2 pet. van het totaal.
Gisternacht werden op verschillende
punten der stad Essen en op vele gebou
wen van mijnbedrijven manifesten der
stakers aangeplakt, waarin de politie tot
ongehoorzaamheid aan de wet wordt
aangespoord. Er wordt een onderzoek
ingesteld.
Een leeuwenplaag.
Uit Tabora (Afrika) wordt gemeld:
Dezer dagen is een leeuw de hoofdstad
Tabora binnengedrongen, (waar de
Apostolische Vicaris van Tabora, mgr
Michaud, woont) en deze leeuw heeft
T een van de Engelsche soldaten aangeval
len en verscheurd.
Bij een klopjacht, die men onmiddellijk
daarop gehouden heeft, werd het ko
ninklijke dier neergeschoten: het was een
verbazend groote leeuw.
In het naburige Nyassaland heerschl
een ware leeuwenplaag. In den laatsten
tijd werden 34 inboorlingen het slacht
offer van deze verscheurende dieren; één
dezer negers werd zelfs overvallen en ge
dood onder de waranda van het huis van
een Europeaan.
De Italiaansche Oceaanvlucht.
Mussolini heeft uit Port Natal een
rapport ontvangen van Balbo over den
tocht van het Italiaansche vliegtuigeska
der over den Oceaan. Sprekend over de
toebereidselen voor het vertrek verklaart
hij, dat de vliegers alles achtergelaten
hebben, wat niet strikt noodzakelijk was,
t.w. de navigatie-instrumenten en een
enkel anker om zooveel mogelijk mimic
te hebben voor de benzine. Elk vliegtuig
voerde 4600 K.G. mee, hetgeen 1/3 meer
is dan ooit bij vroegere vluchten in equa
toriaal gebied is vervoerd.
De escadrille startte in volkomen
orde. Een man van Balbo's escadrille.
Valle, wiens machine te zwaar geladen
was, moest naar de kust terugkeeren
om benzine uit te storten. Daardoor had
hij 1 y* uur vertraging, maar hij haalde
de anderen in hij de Braziliaansche kust.
In volkomen duisternis moest waarlijk
wetenschappelijk gevlogen worden, al
leen met behulp van de instrumenten.
Na het eiland Oranje op 90 K.M. van
Bolama werd de Oceaan dreigend. Bij
het aanbreken van den dag ging Balbo
over tot een appèl, waarop door 10 vlieg
tuigen geantwoord werd. Door de radio
vernam hij, dat er twee te Bolama waren
achtergebleven.
Vervolgens brengt Balbo verslag uit
over het ongeluk, dat aan deze twee
machines is overkomen en waarbij 5 der
manschappen het leven hebben verloren.
Tijdens de laatste 3 uren van den
tocht werd de wind heviger uit het Z.O.
en belemmerde de vlucht, maar deson
danks bereikten de vliegtuigen na 15 uur
het eiland Noronha en na 18 uur de Bra
ziliaansche kust, waar men om 19.30 u.
daalde te midden van het gejuich der
menigte.
„Vader" en „moeder" zijn in Rusland
verboden.
In het sovjet-Russische Orgaan „Oga-
noka" publiceert de volkscommissaris
Lunatscharski een artikel over de com
munistische stad der toekomst. In deze
toekomststad mogen alleen mijnwerkers
wonen en wel in barakken; ieder vol
wassene kan over een kamer beschikken,
die alleen met een tafel, twee stoelen, een
rustbed en een waschtafel mag gemeubi
leerd worden.
De arbeiderskinderen worden tot ban
hun 16de jaar in een staats-asyl opge
voed.
In wettelijk bepaalde tijdsruimten zal
den ouders een bezoek aan hun kinderen
worden toegestaan. Het kind mag de na
men vader en moeder niet meer bezigen
Deze woorden zullen vervangen worden
door 't epiteton volwassenen. Voor het
bezoek aan hun kinderen worden den
ouders passen verstrekt, waarop een
aangegeven uur en dag waarop de vol
wassene nohet kinder-asyl mag
hezoeken.
Het gezin, schrijft Lunatscharski, is
een bourgeois begrip het communisme
zal het vervangen door het staats-asyl
der toekomst.
Korte Berichten.
Door de Belgische regeering wordt
in verband met de jongste daling van
het indexcijfer de mogelijkheid van eem-
ge verlaging der ambtenaarssalarissen
overwogen. Vermoedelijk zal dit een
punt van bespreking uitmaken in één
der volgende wekelijksche bijeenkomsten
van de regeering.
Aan het Engelsche leger des heils
is door een Engelsch fabrikant een ver
mogen van ruim 200.000 vermaakt. Dit
bedrag moet voor sociale en emigratie
doeleinden worden besteed.
Goederentarieven spoorwegen.
Naar wij vernemen zal de minister vein
Waterstaat gevolg geven aan zijn in de
Tweede Kamer op 17 Dec. j.l. gedane
toezegging, binnen enkele dagen een
commissie te benoemen nopens de goe
derentarieven der Nederlandsche Spoor
wegen. De commissie zal staan onder
voorzitterschap van mr F. de Vrie3,
hoogleeraar in de economie aan de Ned.
Handelshoogeschool te Rotterdam. Naast
land- en tuinbouw zullen ook handel en
nijverheid erin vertegenwoordigd zijn.
Dr Eckener naar Ned.Indië?
Dr Eckener heeft gisteren aan den cor
respondent van de Berliner Zeitung am
Mitdag te Friedrichshafen medegedeeld,
dat hij weldra naar de Vereenigde Sta
ten en vervolgens naar de Nederland
sche koloniën zal reizen. In bepaalde
kringen bestaat n.l. groote belangstel
ling voor de oprichting van een vennoot
schap voor luchtverkeer, die een dienst
tusschen Amsterdam en Java zou orga-
niseeren. Van andere zijde verneemt de
B.Z. nog, dat de betreffende Nederland
sche kringen bereid zouden zijn een ka
pitaal van 40 millioen mark ter beschik
king van een dergelijke vennootschap te
stellen.
De postvluchten naar en van Indië.
Het achtste postvliegtuig, de P.H.-
A.F.O. is Donderdagochtend 5 uur 48 uit
Medan vertrokken en om 12 uur 7 te Pa-
lembang geland. Vandaar vertrok hot
toestel om 13 uur en om 15.58 is het te
Batavia aangekomen. Om 16.23 werd
doorgevlogen naar Bandoeng, waar hef
toestel om 17.3 is geland.
Het negende postvliegtuig, dat Donder
dagochtend 7 uur van Schiphol is ver
trokken, is 's middags om 13.5 te Wtanen
geland.
Het negende postvliegtuig is om 15 u.
50 te Boedapest geland. Alles was wel:
vandaag verder.
J. Schouten.
Naar de „Rotterd." verneemt heeft de
heer J. Schouten aan het bestuur der
Centrale Anti-Revolutionaire Kiesver-
eeniging te Rotterdam medegedeeld, dat
hij zich wegens drukke werkzaamheden
niet meer beschikbaar zal stellen voor
een candidatuur bij de a.s. Raadsverkie
zing.
J. Das Dzn. f
Op 65-jarigen leeftijd overleed te
Utrecht de heer J. Das Dzn., ridder in de
Orde van Oranje-Nassau, bekend als
voorzitter van den Molenaarsbond, oud-
penningmeester van den Ned. Midden
standsbond, oud- (A.R.) raadslid der ge
meente Utrecht.
Do Kon. Luchtvaartmaatschappij.
De cijfers der K.L.M. over 1930 geven
reden tot tevredenheid. In het bijzonder
ontwikkelde het vrachtvervoer zich gun
stig, het bereikte een nieuw recordgetal
van 950,000 kg.
In alle takken van den handel is een
groeiende belangstelling voor het lucht
verkeer te ontwaren, en de verscheiden
heid der artikelen, welke door de lucht
vervoerd worden, breidt zich met den
dag uit. Ook de dienstregelmaat kon op
nieuw op een hooger peil worden ge
bracht.
Van zeer groote beteekenis was de
opening van den geregelden dienst op
Indië. Hiermee is een der grootste idea
len der K.L.M. verwezenlijkt, en de ver
kregen resultaten van de exploitatie van
deze langste luchtlijn ter wereld geven
alle reden tot tevredenheid.
Door gunstige overeenkomsten met dö
buitenlandsche maatschappijen en goede
internationale verstandhouding, wacht
ons in 1931 een veel omvattend lucht-
programma.
Aan de vloot der K.L.M. zullen opnieuw
moderne vliegtuigen worden toegevoegd,
zoodat verwacht kan worden, dat in 1931
de K.L.M. wederom een voorname rol in
het internationale luchtverkeer zal spe
len.
Ten slotte vermelden wij eenige cijfers,
aantal vervoerde reizigers 17,300; vracht
950,000 kg.; briefpost 67,850 kg.; pak-
ketpost 29,350 kg.; dienstregelmatigheid
97.1 pet.; aantal gevlogen K.M. van de
vliegtuigen der K.L.M. 1.451,200; deelne
mers aan rondvluchten 11,870.
Binnenland
Nieuwjaarsrede burgemeester van Vlis-
singen.
Ontwikkeling Kon. Ned. Luchtvaart Mij
Buitenland.
De stakingen in Zuid-Wales en in de
Duitsche mijnindustrie.
De Italiaansche Oceaanvlucht.
Een gedenkboek voor de Koningin.
De Koningin heeft gistermiddag een
deputatie ontvangen van de vereeniging
Locale Belangen in Ned.-Indië, bestaande
uit de heeren mr A. B. Cohen Stuart en
W. J. A. G. Bins, teneinde deze in de
gelegenheid te stellen, Hare Majesteit een
gebonden pracht-exemplaar aan te bieden
van het door genoemde vereeniging ter
gelegenheid van het 25-jarig bestaan der
decentralisatie in Ned. Indië uitgegeven
gedenkboek.
Dit gedenkboek bevat naast tal. van por
tretten, vele artikelen, onder meer van
den heer A. W. F. Idenburg, onder wiens
bewind de decentralisatiewetgeving is tot
stand gekomen, en van mr A. B. Cohen
Stuart, oud-adviseur voor de decentra
lisatie.
H. M. toonde veel belangstelling voor
het. gedenkboek en liet zich nader voor
lichten over de werkzaamheden der ver
eeniging Locale Belangen.
Het werktijdenbesluit voor kantoren.
Naar „het Volk" verneemt, heeft de
voorzitter van den Hoogen Raad van Ar
beid, dr Nolens, benoemd tot voorzitter
en leden van de commissie, welke aan den
Raad prae-advies zal uitbrengen omtrent
het voorontwerp van een werktijdenbe
sluit voor kantoren;
lid en voorzitter: C. J. Fh. Zaalberg
leden: Jac. Bakker (N.V.C.); S. de la
Bella Jr. (N.V.V.); L. J. A. van Doorn
(R K. Middenstandsbond); A. A. van Ha-
mersveld (R.K. werkgeversvereeniging):
Mr R. Kooien (Amsterdamsche Ban-
kiersvereen.); prof. dr H. W. Methorst;
J. Nauta (C.N.V.); ir. A. Plat (Scheep-
vaartvereen.)H. Roelvink (Bond voor
den geld- en effectenhandel); mr B. Slo-
temaker Verbond van Ned. Werkgevers)
en G. J. A. Smit Jr. (N.V.V.).
De eerste bespreking in deze commissie
van genoemd voorontwerp zal worden ge
houden op Vrijdag 16 Januari. Daarna
zullen vermoedelijk nog enkele vergade
ringen moeten plaats hebben.
HET LEGER ALS VREDESWAPEN.
In een hoofdartikel ter gelegenheid
van het eeuwfeest der infanterie-batal-
jons schrijft de „Locomotief":
Men stoort de feeststemming niet, in
tegendeel men geeft zich eerst werkelijk
rekenschap van de groote beteekenis van
ons leger, wanneer men wijst op den ern-
stigen toestand, waarin de wereld rond
om ons thans verkeert. Men vindt dan:
lste: een zoo ernstige economische
en vooral sociale crisis in Europa en
Amerika als wel nimmer voorkwam, met
vele kwade kansen voor slechte wendin
gen en verdere verstoring;
2de: een mede hierdoor verwikkeld
kluwen van internationale belangencon
flicten, met sterke bewapening en oor
logstoerusting als gevolg, waartegen
overleg tot dusver niet baatte;
3de: een gestadige bedreiging door het
bolsjewisme, dat tot aanwending van de
desperaatste middelen bereid schijnt.
Dat alles voltrekt zich rondom ons.
Deze geweldige krachten werken in het
Westen en in het Oosten; en temidden
daarvan ligt ons wijdverspreide eilan
denrijk met zijne 60,000,000 menschen,
die in vergelijking met vrijwel ieder
land ter wereld, in omstandigheden leven
waarvan zij en wij allen de voor-
deelen alleen daarom niet herkennen om
dat het middel tot vergelijking ontbreekt.
Hef ie merkwaardig hoe «elden men