Dinsdag 6 Januari 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank N.V. Soes
ROOKT
EERSTE BLAD.
v.ROSSEM5
TROOST
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
m:
PER PAKJE
Binnenland
Salarisverlaging.
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
perl JANUARI vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Corststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. Ui55.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
2Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, !3.—
Losse nummers SQ.09
Prijs der AdyertentiBns
1i regels fl.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
Donkere dagen.
In de altijd belangrijke en interessante
overzichten, die „De Standaard" gewoon
is aan een afgeloopen jaar te wijden,
wordt zeker niet ten onrechte opgemerkt
dat gesproken kan worden van een we
reldcrisis, die zich op politiek, econo
misch en financieel gebied doet gelden.
Bij de algemeene staatkundige ver
warring, die een chaotisch karakter
dreigt aan te nemen, voegt zich een in
de laatste jaren ongekende financieele en
economische malaise op beurs en wereld
markt, iu industrie en handel, hij scheep
vaart en landbouw.
„Wij hebben aldus de schrijver
tegenwoordig wel in zeer sterke mate
het optimisme des geloofs noodig, om
voor een wanhopig pessimisme ten aan
zien van de „heiligste goederen" der
Europeesche volken te worden bewaard.
Onze beschaafde wereld is in een impasse
geraakt en weet geen uitweg. Men moge
den Volkenbond nog zoo luid prijzen voor
allerlei hijkomstigen arbeid, hij beant
woordt geenszins aan de gekoesterde ver
wachtingen wat verduurzaming van den
wereldvrede en internationale economi
sche samenwerking betreft.
„Buiten ons werelddeel opstanden en
oorlogen; in ons werelddeel zelf een
staag toenemende spanning en woeling,
die te avond of morgen tot een noodlot
tige ontploffing kan leiden. In de Parle
menten een toenemende verbrokkeling der
partijen en dientengevolge stijgende on
macht om naar ouden trant het bewind te
voeren. Daarnaast de voortvretende kan
ker van het Communisme en, deels als
reactie daartegen, het al driester optre
den van 't Fascisme. Overal een politiek
laveeren totdat het vastloopt. Allerlei
krachten en machten botsen tegen elkan
der in. Het is geen overdrijving, te zeg
gen, dat nergens de politieke atmosfeer
helder is; boven de meeste landen pakken
zich donkere wolken saam, bezwangerd
met onweders die op een gegeven oogen-
blik kunnen losbreken en dan groote ver
woestingen aanrichten".
Reikhalzend wordt uitgezien naar nor
male toestanden, maar waar is de kracht,
waar de wil, die boven de Macht weer
het Recht doet gelden en tot de boven-
menschelijke taak van den opbouw eener
nieuwe wereld het initiatief neemt?
„Van de moreele ontwapening der vol
ken moet het komen, zoo zegt men, maar
juist met de zedelijke en geestelijke waar
den is het thans onder de menschheid
zoo jammerlijk droef gesteld. Onder allo
rangen en standen zijn de geesten allengs
geheel vermaterialiseerd. Het is wel zoo,
dat een goed-geordend wereldbestel niet
uitsluitend tot 'n zedelijk of godsdienstig
vraagstuk is terug te brengen. Daartoe is
vooral ook groote economische kennis en
staatsmanswijsheid, benevens een goede
internatonale verhouding tusschen de
volken, noodzakelijk vereischte. Daartoe
moeten alle geledingen der maatschappij
haar capaciteiten aanwenden, haar werk
kracht geven en in onderlinge harmonie
samenwerken. Maar geen ernstig mensch
zal ontkennen, dat, om zoowel den natio-
nalen als den internationalen wagen in
een goed spoor te brengen, en te houden
zedelijke en geestelijke krachten, moreele
waarden, onmisbaar zijn".
Het is geen opwekkend beeld, dat ons
hier wordt voorgehouden.
Maar wie zal durven zeggen dat het
onjuist is?
Wij leven te midden van een wereld
crisis, waaruit volgt, dat we, van wat in
ons land gedaan wordt om den crisis
nood af te wenden, niet te hooge ver
wachtingen mogen koesteren.
De crisis draagt in de eerste plaats een
zedelijk en een geestelijk karakter.
Dat wil zeggen, dat wel de politieke en
economische vraagstukken onze volle aan
dacht moeten hebben, maar dat we toch
allereerst hebben te Ietten op den ach
tergrond der dingen, dat in de eerste
plaats noodig is een omzetting van den
volksgeest.
Als de volken van Europa weigeren
voor God zich te buigen, dan kan er geen
dageraad zijn, en ia de ineenstorting on
afwendbaar.
COMMUNISTISCH COMPLOT IN HON
GARIJE ONTDEKT.
De politie te Boedapest is er in ge
slaagd, een nieuw communistisch com
plot te ontdekken.
De leider hiervan is de vroegere hoofd
redacteur van het indertijd tijdens de dic
tatuur van het proletariaat in Hongarije
verschenen officieuze blad Vörös Ujsag
(De roode courant), Joseph Re val, een
intiem vriend van Béla Kun, die na den
val van het bolschewisme in Hongarije
naar sovjet-Rusland gevlucht was.
Eenige weken geleden was hij uit
sovjet-Rusland naar Hongarije terugge
keerd, om een nieuw communistisch
complot te smeden.
Bij zijn verhoor bekende hij, dat hij
reeds driemaal onder een schuilnaam in
Hongarije geweest was.
Verder werden nog twee jonge mannen
gearresteerd, die na den val van het
bolschewisme in Hongarije als kinderen
met hun ouders naar Rusland waren
vertrokken, waar zij later in dienst van
de Gepoe traden. Ook zij waren thans
naar Hongarije teruggekeerd, om een
bolschewistische beweging te organisee-
ren.
Tenslotte arresteerde de politie nog
zestien personen, die reeds leden waren
van de beweging van Reval.
In de woning van de gearresteerde
personen werden groote hoeveelheden
drukwerk en ook groote bedragen aan
geld gevonden.
Geruïneerde boeren dreigen zich met
geweld voedsel te zullen verschaffen.
Vijfhonderd boeren, die door de droog
te en de crisis in den landbouw ge
ruïneerd zijn, zijn Zaterdagavond de
winkelwijk van de stad Engeland in den
staat Arkansas binnengedrongen, onder
bedreiging, de winkels te zullen plunde
ren, wanneer aan hen en hun gezinnen
geen levensmiddelen werden verstrekt
De winkeliers, die zelf verarmd zijn door
de malaise in het zakenleven en door het
faillissement van een bank daar ter
plaatsg, hielden een bespreking met het
Roode Kruis, dat reeds duizenden inwo
ners van den staat geregeld van levens
middelen voorziet. Het Roode Kruis gaf
den winkeliers ten slotte machtiging, aan
alle boeren levensmiddelen ter waarde
van 2 dollar 75 per gezin uit te reiken
Hierdoor werd de menigte kalmer ge
stemd en ging zij voor het oogenblik uit
een.
De leiders van het Roode Kruis in Ar
kansas vreezen, dat de ongeregeldheden
van Zaterdag slechts de inleiding zijn
geweest van onlusten op grooter schaal
in den geheelen staat, waar overal de
zelfde toestanden heerschen.
De werkloosheid in de V. S.
'De voorzitter van den Amerikaanschen
vakvereenigingsbond stelt in een verkla
ring over den economischen toestand
vast, dat er thans 5 millioen arbeiders
en kantoorbedienden in de V. S. werk
loos zijn.
De inkomsten van de loontrekkers zijn
in het afgeloopen jaar sterk gedaald en
de ingevoerde loonsverlagingen hebben
den ongunstigen toestand nog ver
scherpt.
Weliswaar moeten de werkloozen on
dersteund worden, doch een eerste eisch
is, dat behoorlijk gelegenheid voor werk
verschaffing wordt gegeven, wamt daar
door alleen is een duurzame verbetering
van den economischen toestand mogelijk.
Voor een verbetering van den econo
mischen toestand is noodig, dat de loo-
nen weder verhoogd worden, waardoor
de koopkracht zal stijgen en ten tweede,
dat een kortere arbeidstijd wordt inge
voerd, ten einde werkgelegenheid voor
zooveel mogelijk arbeiders te scheppen.
Het economische leven is aangewezen op
samenwerking tusschen ondernemers en
arbeiders en de vakvereenigingen zijn be
reid, daartoe mede te werken.
Hevige sneeuwstormen boven
Denemarken.
Hevige sneeuwstormen, die sedert
Zondag boven Denemarken woeden en
nog steeds aanhouden, hebben groote
verkeersstoringen veroorzaakt.
Het telefonische en telegrafische ver
keer is voor een groot gedeelte gestoord.
Alle directe lijnen tusschen Kopenhagen
en Jutland zijn onderbroken.
Op het eiland Seelaad zijn vele auto's
in de sneeuw blijven steken. Alle treinen
hebben groote vertragingen.
De onrust in het Roergebied.
De minister van arbeid dr Stegerwald
had gisteren besprekingen met vertegen
woordigers der vakvereenigingen van
mijnwerkers en der mijneigenaars. De
besprekingen zullen vandaag worden
voortgezet.
Het aantal stakers blijft gestadig dalen
en bedroeg gisteren nog slechts 6.5 pet.
tegen Zaterdag ongeveer 15 pet. De sta
king beperkt zich meer tot de districten
Duisburg, Hamborn en Krefeld.
Gistermorgen ontbraken bij de och
tendploegen in het geheele Roergebied
nog 9000 mijnwerkers.
Verscheidene communisten, die tot het
werkloozencomité behoorden, zijn In
hechtenis genomen.
Begin van afschaffing van baar geld in
de Sovjet-Unie^
Het Centraal Comité der Sovjet-Unie en
de Centrale Controlecommissie hebben be
sloten tot invoering van zgn. gesloten
coöperatieve winkels, die uitsluitend be
stemd zullen zijn voor de arbeiders van
bepaalde fabrieken en ondernemingen.
De waren zullen niet geleverd worden
tegen baargeld, doch tegen inwisseling
van bons, die gedeeltelijk het arbeids
loon zullen vervangen. Deze coöperatieve
winkels zullen voorloopig nog slechts wor
den opgericht voor ondernemingen met
meer dan 5000 arbeiders en ondernemin
gen met minder dan 5000 arbeiders, die
voor het Volkscommissariaat van Oorlog
werken. Met dit systeem zal voorloopig
een proef worden genomen, waardoor men
hoopt tegemoet te komen aan de goud
en zilvermoeilijkheden. Mocht het
systeem slagen, dan overweegt men uit
breiding ervan.
De Zondagswet in Engeland.
Voorstanders van behoud en toepas
sing der oude Zondagswet van 1780 zijn
Maandag te Manchester bijeengekomen
en hebben besloten een der artikelen ter
beoordeelingt voor den rechter te brengen.
Zij hebben daartoe het artikel uitgeko
zen, dat bepaalt dat de burgemeester en
de stadsadvocaat Zondags den kerkdienst
in de staatskerk moeten bijwonen. De
burgemeester bleek Zondag ter kerk te
zijn geweest, maar de stadsadvocaat niet.
De vereeniging heeft nu een dagvaarding
tegen dien advocaat uitgebracht en dus
een rechterlijke beslissing daaromtrent bij
het Hof te Manchester ingeroepen.
Immigratiebeperking in de V. S.
De immigratiecommissie van den Se
naat zal Maandag bijeenkomen ter her
vatting van de bespreking der ingrijpen
de beperking van de immigratie volgens
de formule van minister Stimson: 90 pro
cent beperking in twee jaar.
Stimson wil de immigratie uit West
en Noord-Europa verminderen tot 12565
personen tegen 125.563 in het afgeloopen
begrootingsjaar en voor Zuid- en Oost-
Europa tot 2538 personen tegen 22.813.
Bovendien zullen uit de kleine landen nog
4000 immigranten worden toegelaten.
Het plan is uit Nederland 315 per
sonen toe te laten. Voor de andere lan
den zal de verlaging eveneens in ver
houding zijn tot het huidige percentage.
Korte Berichten.
De tunnel onder de Schelde te Antwer
pen zal toch, na eindelooze voorafgegane
besperkingen worden verwezenlijkt. Het
werk voor het graven en bouwen zal in
den loop van Januari worden aanbesteed.
Het centrum van de Philippijnen is
geteisterd door een typhoon, die aanzien
lijke schade heeft aangericht en waarbij
82 mensc'hen zouden zijn omgekomen, ter
wijl er nog vijftig vermist worden. Ver
scheidene visschersvaartuigen zijn ver
gaan. De berichten over de ramp 'komen
met vertraging binnen, doordat de tele
grafische en spoorwegverbindingen ver
broken zijn.
In den sneltrein MilaanAgram
Belgrado is dicht 'bij het station Agram
een bom ontploft in een coupé eerste klas.
In de afdeeling bevond zich slechts een
fabrieksdirecteur uit Agram, die licht aan
een voet verwond werd. Uit het onderzoeik
is gebleken, dat men blijkbaar met een
communistisohen aanslag te doen heeft.
Volgens een Reuterbericht hebben
3500 arbeiders van! negen 'katoen-weve
rijen te Burnley (Eng.) den arbeid neer
gelegd. Door deze staking staan 13.628
weefgetouwen stil.
Van de 440.000 leden der vakbonden
in Italië, is er één op elke vier werkloos
en volgens de officieele cijfers beloopt
het aantal werkloozen 'in Australië thans
200.000.
Tegen de afsluiting van de Zuiderzee.
In de stadshal te Harderwijk is een
druk bezochte openbare vergadering ge
houden voor mogelijke instandhouding
van de Zuiderzee-visscherij. Het comité
voor behoud van de Zuiderzee-visscherij
had den heer S. ten Bokkel Huin-mk uit
Haarlem uitgenoodigd om een uiteenzet
ting te geven.
De heer Ten Bokkel Huinink zeide, dat
de vergadering uitsluitend ten doel heeft
om het, zoo mogelijk, in 's lands belang
door een rustige en waardige actie daar
heen te leiden, dat, voordat het te laat
is, nog wordt teruggekomen op de wijze
van uitvoering van de werken, welke
zijns inziens in 1932 bij de finale dich
ting van den dijk ter afsluiting van de
Zuiderzee de oorzaak van een nationale
ramp kan worden. Onder de huidige zeer
critieke omstandigheden, nu millioenen
voor het land op het spel staan, is er,
zoo zeide hij verder, nog één afdoend
middel en wel over de in dit jaar en 1932
nog resteerende dijkslengte een betonnen
brug te bouwen. Teneinde de felle stroo
mingen te voorkomen worde de brug over
8 K.M. noodig geacht, zoodanig gecon
strueerd, dat de visschen de Zuiderzee-
kom kunnen bevolken. Bedijking van de
andere polders dient dan achterwege te
blijven, mede in 's lands belang, wegens
hun diepe ligging en te verwachten te
genvallers op de gronden.
De kosten van de betonnen brug zullen
ongeveer 48 millioen gulden bedragen, te
genover 60 millioen volgens de tegen
woordige werkwijze terwijl bovendien het
dreigende risico van mislukking van de
algeheele dichting wordt uitgeschakeld.
Uitvoerig behandelde spreker de naar
zijn meening, vele voordeelen van de
brug boven algeheele dichting zooals
instandhouding van de Zuiderzeevissche-
rij, eendenhouderij, pluimveebedrijf, gar-
nalenpellerij, werven en timmerij,
transport-autobedrijven, behoud van de
Zuiderzeevisch als voedsel voor de Ne-
derlandsche bevolking, behoud van de
zeilsport, van natuurschoon, voordeelen
voor vreemdelingenverkeer en directe
werkverruiming door veel handarbeid
voor de betonnen brug, totaal gekapitali
seerd f 664,000,000 met post 1 een be
drag van f 1,114,000,000, waarvan de
visschers voor reeds geleden schade wel
4 millioen toekomt, en, indien noodig,
zouden met 5 millioen de Zuiderzeekus
ten kunnen worden beschermd. Naar
sprekers berekening dus ruim 1 milliard
aan voordeelen.
De verdwijning van de Zuiderzeevis-
scherij zou zijns inziens tot geestelijke
en stoffelijke verarming leiden. Spreker
zou wenschen, dat een onpartijdige des
kundige commissie onverwijld 8en ern
stig onderzoek instelde.
lij d? deinapMta jpiine*? te Kpr&rade
Binnenland.
Het Handelsblad bepleit een brug over de
Schelde.
Overleden de heer J. Zegers, wethouder
van Kapelle-Biezelinge.
Natuurboter in het leger.
De handelsovereenkomst van Genève.
De vliegplannen op Schouwen.
Buitenland.
Communistisch complot in Hongarije,
ontdekt.
Sneeuwstormen boven Denemarken.
De onrust in bet Ruhrgebied.
is een belangrijke verlaging van de sa
larissen der beambten aangekondigd, be
staande in een vermindering van do pre-
mies, varieerende van 10 tot 25 pet Hot
bestuur der beambtenvareeniging heeft
een onderhoud met de directie aange
vraagd.
lnvaliditeiis- en Ouderdomswet.
Op 1 December j.l. werden 16,523 we-
duwenrenten en 12,176 weezenronten
krachtens de Invaliditeitswet genoten
Op genoemden datum waren krachtens
artikel 373 dier wet 86,577 personen in
het genot van een als vrucht van hun
verzekering verkregen ouderdomsrente
van drie gulden per week.
Voorts genoten 28,924 personen een
invaliditeitsrenta als bedoeld in artikel
71 dier wet.
Krachtens artikel 24 der Ouderdoms
wet 1919 waren op genoemden datum
131,213 personen in bet genot van een
als vrucht van hun verzekering verkre
gen ouderdomsrente van drie gulden per
week.
Zilverbons.
De minister van financiën maakt be
kend, dat in December bij de Algemeene
Rekenkamer zijn overgebracht: 5866
stuks onbruikbaar geworden zilverbons
a f 1, van den bij Koninklijk besluit van
19 Februari 1920 (Stbl. no. 82) bepaal
den vorm:
400.000 stuks onbruikbaar geworden
zilverbons a f 2.50 van den bij Koninklijk
besluit van 14 Juni 1918 (Stbl. no. 357)
bepaalden vorm.
Draadlooze op de K. L. M. postvluchten.
Op verzoek van den bestuurder Tepas
die in zijn diensttijd bij den Marine-
Luchtvaartdienst zich in telegrafeeren
had bekwaamd, is het K.L.M.-postvlieg-
tuig, de P.H.A.F.O., waarvan Maandag de
aankomst te Akyab werd gemeld, uitge
rust met een kleinen draadloozen zender
en ontvanger.
Volgens van bestuurder Tepas ontvan
gen bericht, heeft dit draadlooze toestel
goed voldaan en is tot nu toe met alle
daarvoor in aanmerking komende grond
stations langs de route in verbinding ge
weest.
Jhr mr W. H. de Savornin Lohman.
De toestand van jhr mr W. H. de Sa
vornin Lohman, onlangs afgetreden pre
sident van den Hoogen Raad, was gister
avond bevredigend.
Vervoer van land- en fuinbouwproducien
Op de vragen van het Tweede Kamer
lid den heer Kampschöer, betreffende
het verstrekken van een opgave van het
bedrag, dat over 1929 door de Neder-
landsche Spoorwegen is ontvangen ter
zake van bet vervoer van Nederlandsche
land- en tuinbouwproducten en betref
fende verschil in tarieven voor het ver
voer van buitenlandsche en Nederland
sche land- en tuinbouwproducten heeft
de minister van Waterstaat geantwoord:
De directie der Nederl. Spoorwegen
zou de ontvangsten uit het vervoer van
land- en tuinbouwproducten in het alge
meen slechts ten koste van veel tijd en
moeite kunnen vaststellen. Afzonderlijke
berekening daarnaast van de opbrengst
van het vervoer van Nederlandsche land-
sa tuinbouwproducten gsheel ea-
