Vrijdag 2 Januari 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hindrikse Co's BankN.V. Sobs
BOLS
Buitenland.
Binnenland
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
perl JANUARI vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
Z.O.OENEVEB
ELKEN DAG
ÉÉN GLAASJE
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13,
Losse nummers10,
Prijs der Advertentien:
1—4 regels fl.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
Directeur-Hoofdredacteur;
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Corststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
Dreigende gevaren.
Het kan misschien goed zijn nog even
een kijkje te nemen bij den Bond van Ned.
Onderwijzers, die de vorige week zijn al-
gemeene vergadering hield.
Aan de orde kwam een voorstel om
zich uit te spreken voor de verplichte
absoluut neutrale staatsschool, neutraal
zoowel in godsdienstig als politiek op
zicht.
Dit voorstel werd na breede bespre
king verworpen.
En dus is de Bond tegen de ver
plichte neutrale staatsschool?
Neen, dat ook weer niet.
De meeste sprekers die zich tegen het
voorstel verklaarden, deden dit uit tacti
sche overwegingen.
Het beginsel van de verplichting werd
gaarne aanvaard, maar men deinsde er
voor terug dezen dwang reeds thans toe
te passen.
Men zou, zoo werd geredeneerd, de te
genpartij een wapen in de hand geven,
aan de coalitie zou nieuw leven worden
ingeblazen, enz., en daarom sprak men
zich uit tegen de verplichting, hoewel
men er voor is.
Het is duidelijk wat dit beteekent.
Zoodra de kans schoon is, zal men
trachten zijn slag te slaan en heel ons
volk te brengen onder het juk van de
openbare school.
De kans, dat deze dwang-idealen ver
wezenlijkt zullen worden, is vooralsnog
niet groot, maar we zullen toch verstan
dig doen, met deze waarschuwing niet in
den wind te slaan.
Niet minder dan vroeger is het ook
thans noodzakelijk belangstelling te kwee
ken voor de Ghr. school en vast te houden
aan het oude devies: „de vrije school
voor heel de natie".
Duitschlands industrieels moeilijkheden
Van werkgeverszijde in de mijnindus
trie van het Roergebied wordt meege
deeld, dat de onderhandelingen over een
nieuwe loon-overeenkomst ingaande 2
Januari, zijn mislukt. In verband hier
mede wordt de bestaande loonovereen-
komst tegen 15 Januari 1931 opgezegd.
Elke arbeider, die aan den arbeid wil
blijven, kan zulks doen, wanneer hij zich
bereid verklaart tegen verminderd loon
te werken.
De werkgeversbond in de textiel-in-
dustrie van Gladbach-Rheydt heeft de
collectieve contracten tegen 28 Februari
opgezegd. De werkgevers willen een
loonsverlaging van 15 procent.
Naar Wolff uit Aken seint is ook in
de textielindustrie aldaar het looncon-
tract door de werkgevers opgezegd. De
werkgevers eischen een loonsverlaging
van ongeveer 15 percent.
De opstand in Britsch-lndië.
't Verzet der opstandelingen in Bur
ma duurt voort. Niettegenstaande zij
door de Engelsche troepen omsingeld
zijn, is het den rebellen toch nog gelukt,
de spoorwegbrug van Inyna te bombar
deeren, zoodat het verkeer over deze
brug des nachts gestaakt moest worden.
De verdediging der opstandelingen is
zeer goed georganiseerd, waaruit blijkt,
dat de leiding van de opstandelingen
over wiens persoon men nog steeds in
het onzekere verkeert een goede militaire
opleiding moet hebben genoten. Hij heeft
een officierencorps en een staf georgani
seerd en voorts een uitstekend werkend
waarnemings- en seinsysteem ingevoerd,
zooals dat ook in den wereldoorlog be
stond.
Als de fiscus straft.
De hoofdman van Al Capone's bende te
Chicago, Jack Cuzik, die onlangs wegens
belastingontduiking ten bedrage van
220.000 dollar werd gearresteerd, is tot
5 jaar gevangenisstraf en 175.000 dollar
boete veroordeeld.
Gedurende de laatste drie jaar bedroeg
zijn inkomen meer dan een millioen dol
lar. De financieele secretaris van Al Ca
pone's bende, Frank Nitti, heeft bekend,
voor een bedrag van 160.000 dollar be
lasting te hebben ontdoken. Hij werd
veroordeeld tot 18 maanden gevangenis
straf en 10.000 dollar boete.
Werktijdverkorting.
Het gemeentebestuur van Berlijn heeft
op grond van een overeenkomst met de
arbeiders in verband met den ongunsti-
gen c9conomischen toestand, met ingang
van 12 Januari a.s. voor de arbeiders der
gemeentedomeinen en regiebedrijven de
invoering der 44-urenweek gelast, terwijl
in bedrijven met ploegenstelsel de 42-
urenweek kan worden ingevoerd.
De maatregel wordt genomen om ont
slagen onnoodig te maken en indienst-
stelling van steuntrekkenden in gemeen
tebedrijven mogelijk te maken.
Den anderen stedelijken bedrijven is de
invoering van denzelfden werktijd aan
bevolen.
Krachtige aardschok bij Napels.
Ongeveer 50 K.M. ten oosten van Na
pels, te Sein Sossio en te Baronissi in de
provincie Avellino is Dinsdagmiddag een
hevige aardschok waargenomen. Een
aantal huizen, die bij de groote aardbe
ving van den afgeloopen zomer reeds
schade hadden opgeloopen, stortte in. Op
verschillende plaatsen zijn de electrici-
teits- en gasleidingen vernield, tengevol
ge waarvan eenige branden ontstonden
Uitsluiting in Zuid-Wales.
Alles is rustig in Zuid-Wales, waar
140.000 mijnwerkers werden uitgesloten.
Slechts duizend arbeiders hebben de
voorwaarden van de werkgevers aan
vaard en gingen aan het werk. De ar
beiders verzetten zich niet alleen tegen
de eischen van de werkgevers tot loons
verlaging, doch zij keuren tevens de
methode van onderhandeling af.
In het ministerie gelooft men, dat mor
gen een accoord zal kunnen worden ge
troffen, zoodat Maandag het werk zou
kunnen worden hervat.
Korte Berichten.
Men meldt uit Frankfort a.d. M.:
Tengevolge van het onnatuurlijk warme
weer en de regens der laatste dagen zijn
plotseling groote massa's sneeuw in het
gebergte gesmolten, zoodat een sterke
was van den Rijn te wachten is.
Het draadlooze station op Britsch
Nieuw-Guinea (of Papoea) seint, dat,
volgens door het stoomschip Duris ge
zonden bericht, dat op 24 dezer een
rampspoedige aardbeving, die met een
vloedgolf gepaard ging, de Westelijke
Eilanden (drie kleine eilanden in den
Bismarckarchipel) geteisterd heeft. De zee
sloeg acht voet hoog over het land. Te
Awinn werden huizen en vee wegge
spoeld.
Ondanks de slapte is de havenbe
weging te Londen in de eerste negen
maanden van het afgeloopen jaar weer
met 800.000 registerton vooruitgegaan.
De Beiersche regeering heeft beslo
ten met ingang van 1 Februari a.s. ge
durende drie jaar de salarissen der
staatsambtenaren (ministers, staatssec
retarissen enz. inbegrepen), alsmede de
staatspensioenen met 6 pet. te verlagen.
Salarissen van 1500 mark en lager zijn
vrij. De gemeenten en districten moeten
denzelfden maatregel nemen.
Volgens 'n bericht uit Moskou wil men
in Rusland voortaan ook de viering van
den Nieuwjaarsdag afschaffen, om daar
mede de burgerlijke traditie te vernieti
gen. Alle fabrieken en staatsondernemin
gen in de sovjet-unie hebben daarom op
1 Januari gewoon doorgewerkt.
De leidèr der baanwacht in Halber-
stadt wordt verdacht van de talrijke aan
slagen op spoortreinen, welke in het af
geloopen jaar hebben plaats gehad. Hij is
gearresteerd.
Het verblijf van den Spaanschen
generaal Franco te Antwerpen heeft
slechts kort geduurd. Per auto is hij
naar Brussel gereden, waar hij zijn in
trek heeft genomen in een hotel op de
Rogierplaats. Het is Franco's bedoeling
een verbintenis aan te gaan als vlieger in
een der Zuid-Amerikaansche staten.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer is bijeengeroepen in
openbare vergadering tegen Dinsdag 6
Januari, des avonds 9 uur, ter mededee-
Iing van het besluit der centrale afdee-
ling.
De voorzitter is voornemens, aan de
centrale afdeeling voor te stellen, in de
afdeelingen te doen onderzoeken op
Woensdag 7 Januari des voormiddags
11 uur, met voortzetting op voltrende da
gen, de Rijksbegrooting voor 1931, en eeni
ge andere ontwerpen, waaronder dat tot
aanleg van een scheepvaartverbinding
van Amsterdam met den Boven-Rijn.
Jhr Mr W. H. de Savornin Lohman.
Naar wij vernemen, ziet de behande
lende geneesheer den toestand van jhr. mr
W. H. de Savornin Lohman, den afgetre
den president van den Hoogen Raad,zeer
ernstig in.
Belgische loodsdienst op de Schelde.
Te Vlissingen is ten behoeve van het
Belgische loodswezen uit Antwerpen aan
gekomen een motorboot, bestemd voor den
afhaaldienst. Ze is grooter en moderner
dan de reeds in gebruik zijnde booten.
Nog twee van zulke booten zullen worden
afgeleverd. Drie oudere worden dan van
Vlissingen naar Zeebrugge en Nieuw-
poort overgebracht voor den kustdienst
in die plaatsen. Vlissingen heeft dan vijf
moderne booten van het Belgische loods
wezen.
Belasting-inning.
Als gevolg van de uitbreiding van de
gelegenheid tot het betalen van diecte
belastingen op veschillende post-, bijpost-
en hulppostkantoren, postagentschappen
en poststations, o.a. ook in de gemeen
ten Oost- en West-Souburg en Ritthem,
zal de ontvanger der directe belastingen
te Vlissingen voortaan in die gemeen
ten geen zitdagen meer houden.
Aan het postkantoor Krabbendijke
en de daaronder ressorteerende hulp
postkantoren werd gedurende de maand
December 1930 ingelegd f 56.566.95, te
rugbetaald f 1296.64.
Bij beschikking van den directeur-
generaal der P.T.T. is met ingang van 1
Mei 1931 aangewezen als directeur van
het postkantoor te Tholen de adjunct
referendaris der P.T.T. J. P. van Megche-
len te Amsterdam.
GEZOND BLIJVEN door Phüips
hoogtezon voor huiselijk gebruik. Vraag
het Uw huisdokter! Verkrijgbaar bij J.
M. Polderman, Goes. Tel. 129. (Adv.)
N o g e e n. Naar wij vernemen, stelt
dhr P. G. Laernoes te Vlissingen zich niet
meer beschikbaar voor een candidatuur
voor de a.s. Statenverkiezingen.
Middelburg. In een stampvolle Schut
tershofzaal trad Dinsdagavond op dhr
Arie Post, voordrachtkunstenaar te Sche-
veningen, met een programma van ernst
en humor.
Hij opende met „Pastel" van L. Engel-
berts, dat met gespannen aandacht werd
gevolgd en een diepen indruk maakte, wat
trouwens met het volgende stuk, een frag
ment uit „Stormgetij" van G. G. van As,
eveneens het geval was.
Na de pauze bracht hij iets van ander
genre. Bij de „Grootsche Feestplannen"
van J. H. Been, dartelde de humor bij
iederen zin de zaal door. Men genoot van
de vele geestige trekjes, die door hem
keurig werden uitgebeeld.
Met een fragment uit den roman van
J. L. F. de Liefde „In liefde bloeiende"
werd deze avond besloten.
Woensdagavond heeft tusschen 9 u.
en half tien het Ghr. Muziekgezelschap
Oefening na den Arbeid, begunstigd door
zacht en droog weder, op de Markt en
kele koralen gespeeld, welke door een
deel der aanwezigen werden meegezon
gen.
Tegen 12 uur heeft men door het lui
den van de klok van den Langen Jan
het naderend einde van het jaar aange
kondigd.
Bij den aanvang van het werk aan
de Langevielebuitenbrug werd aangeno
men, dat dit 31 December 1930 voor de
eerste keer gereed zou worden opgeleverd
Thans is daarvan natuurlijk door den
velen tegenslag geen sprake geweest en
dat men dit nog in den eersten tijd niet
verwacht, nfoge blijken uit het feit, dat
Ged. Staten de vergunning tot afsluiting
van het deel van den openbaren weg heb
ben verlengd tot uiterlijk 29 Maart, dus
wederom ongeveer 4 maanden.
Woensdagavond heeft op den ge
vaarlijken hoek Balans-St Pieterstraat
weer een aanrijding plaats gehad. Een
auto kwam in kalme vaart door de St Pie
terstraat en de bestuurder gaf signalen,
doch deze werden eerst op het laatste
oogenblik gehoord door den bestuurder
van een melkwagen, die in draf van uit
de Abdij was komen rijden naar den be
doelden hoek. De melkman trok zijn paard
nog in steigerende houding, doch toen
het dier zijn voorpooten weer neerzette,
trapte hij de ruiten van den auto in. Per
soonlijke ongelukken bleven wonder bo
ven wonder uit.
Een bekend en door velen hoog geacht
ingezetene, de heer J. A. V e r t r e g t,
viert vandaag zijn 70sten verjaardag.
Wie den heer Vertregt meer van nabij
kent, weet, dat hij van alles, wat ook
maar zweemt naar persoonlijke reclame,
een afkeer heeft. Maar toch meenen wij
goed te doen, door van dezen verjaardag
met een enkel woord gewag te maken,
daar het leven van den jubilaris ook een
publieken kant heeft.
De heer Vertregt behoort niet tot de
genen, die gewoon zijn'met de ellebogen
te werken en zich naar voren te dringen.
Toch kwam hij op den voorgrond, uitslui
tend door zijn capaciteiten.
Reeds gedurende 18 jaren is de heer
Vertregt lid van den Gemeenteraad en,
mede als voorzitter van de Commissie van
Financiën, een invloedrijk lid.
Voor de tribune spreken doet hij nooit.
Hij is niet een prater, maar een wer
ker; iemand, die de zaken grondig be
studeert, die, als hij spreekt, altijd iets
te zeggen heeft en van wiens adviezen
dan ook steeds met belangstelling kennis
wordt genomen.
Zonder overdrijving kan worden ge
zegd, dat de heer Vertregt één der meest
invloedrijke leden van den Gemeenteraad
is, wat ook meermalen tot uiting kwam
in zijn herhaalde verkiezing tot tijdelijk
wethouder.
Ook op ander terrein heeft de jubilaris
zich bewogen. Gedurende een tijdvak van
35 jaren heeft hij de A. R. Kiesvereen.
als bestuurslid gediend; verder is hij lid
van de Gezondheidscommissie, bestuurs
lid van het Tehuis voor Militairen, en
president-commissaris van de Zeeuwsche
Hypotheekbank.
Eindelijk en dat is voor ons het
voornaamste is de heer Vertregt reeds
meer dan 20 jaar bestuurslid en geduren
de een 5-tal jaren president-commissaris
van de N. V. „De Zeeuw".
Wij weten te spreken namens zeer velen
wanneer wij den heer Vertregt met het be
reiken van zijn 70sten verjaardag van
harte gelukwenschen en de hoop uitspre
ken, dat God hem nog vele jaren mag
sparen voor zijn gezin en arbeid, dat Hij
hem mag zegenen en bij den voortduur
tot een zegen stellen.
Aan den heer J. A. Baljeu, concierge
bij den Raad van Arbeid, is wegens ge
vorderden leeftijd met ingang van 1 Jan.
1931 pensioen verleend. Op 31 Dec. j.l.
is hij door den voorzitter van den Raad
van Arbeid, in tegenwoordigheid van de
Ambtenaren op zeer waardeerende wijze
toegesproken, waarin deze wees op zijn
opgewekte en getrouwe plichtsvervulling
en hem, ook namens alle ambtenaren,
eenige boekwerken in prachtband aan
bood, die door hem in dank werden aan
vaard en hem een herinnering aan de
aangename samenwerking zouden zijn.
Op Woensdag 7 Januari zal in de
nieuwe Hofpleinkerk een Guido Gezelle-
avond worden georganiseerd, waar Ds D.
Scheele zal spreken en Mevr. van der
Mark uit Den Haag zal zingen.
Vlissingen. Het onlangs opgerichte co
mité in Tuinstad voor de a.s. havenfees
ten heeft besloten, geen verdere mede
werking te verleenen, wegens verschil met
het hoofdcomité over de aan te brengen
versiering, en ook om de geringe deelna
me der bewoners.
Over het algemeen is de deelname der
ingezetenen zeer gering te noemen, behal
ve in de winkelstraten.
De oorzaken hiervan zijn wel de zorge
lijke tijden en het feit, dat haast iedereen
sceptisch staat tegenover de levensvat
baarheid der nieuwe buitenhaven.
Binnenland.
Onze tuinbouw en de Duitsche handels
politiek.
Buitenland.
Aardschok in Italië.
Economische moeilijkheden in Duitsch-
land.
Uitsluiting in Engeland.
De strijd in Britsch-lndië.
*^*wbbbbbmsb;SB
Dinsdagavond te 9 uur werd de
brandweer gealarmeerd voor een brand in
het pakhuis, annex stal van v. d. B. in
de Slijkstraat. Te 11 uur was de brand
gebluscht en kon de brandweer inrukken.
Een tweetal paarden had men nog kun
nen redden. De oorzaak is onbekend.
Zooals reeds gemeld, hebben Ge-
deput. Staten hunne goedkeuring ver
leend aan het raadsbesluit der gemeente
Vlissingen, waarbij de gemeente zich ga
rant verklaarde voor het benoodigd ka
pitaal en voor de huur van het terrein
benoodigd voor den bouw van een slacht
huis op coöperatieven grondslag. Thans
zal door de S. D. A. P.-raadsfractie be
roep bij de Kroon worden aangeteekend.
Goes. Maandag had in het Landbouw-
huis alhier een vergadering plaats van
de Crisis-Commissie uit de Zeeuwsche
landbouworganisaties met de vertegen
woordigers van de vereenigingen van
Smeden-, Wagenmakers- en Timmerlie
denpatroons. De vergadering, die onder
leiding stond van Mr P. Dieleman, was
zeer druk bezocht. Evenals in de verga
deringen met de Landarbeidersbonden en
met de Middenstandsorganisaties kwam
ook hier weer sterk naar voren dat een
welvarende landbouw een levensbelang is
voor de maatschappij in al hare geledin
gen.
Eenige afgevaardigden uit de ambachts
kringen gaven hun verwondering te ken
nen, dat de landbouworganisaties in de
zen benarden toestand nog zoo lankmoe
dig zijn en inplaats „vragen" nog niet
het „eischen" stellen. In ieder geval was
men het er over eens, dat de verlangens
van het Centraal Urgentieprogram veel
te zwak waren en ter verlichting van den
crisis veel ingrijpender 'maatregelen
krachtig en snel moesten genomen wor
den, gevende ook de voorgestelde tarwe-
wet en suikerbietenpremie geen uitzicht
op voldoende verhooging van tarwe- en
suikerbietenprijzen, wanneer loonen en
andere noodzakelijke uitgaven blijven zoo
als deze zijn. Ook de organisaties der
ambachtslieden stemden ten volle in met
het streven der landbouworganisaties om
door het verkrijgen van steunmaatregelen
een bestaansmogelijkheid voor onzen land
bouw te scheppen.
Van verschillende zijden werd nog ge
wezen op de soms schrille tegenstelling,
die er bestaat tusschen het platteland en
de steden, wat door verschillende over
heidsmaatregelen in de hand wordt ge
werkt.
Ook werd de nadruk gelegd op de nood
zakelijkheid van organisatie, waardoor
eventueele geschillen gemakkelijker langs
organisatorischen weg opgelost kunnen
worden.
Kapelle. Alhier is door de neringdoen
den veel werk gemaakt van de winkelver
siering. Vooral de uitgeschreven etalage
wedstrijd heeft velen aan het werk ge
zet. Sommigen wisten er iets moois van te
maken. De winkelweek heeft werkelijk
succes. Er wordt meer gekocht dan an
ders.