No. 69
Vrijdag 19 December 1930
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
itg'fte van 4 pSi. Obiigatiên
Hendrikse Co's Bank N.V. Goes
EERSTE BLAD-
Winterjassen
GEMEENTE UTRECHT.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Zij, die zich met 1 Januari a. s. op
„De Zeeuw" abonneeren, ontvangen
de nog in deze maand verschijnende
nummers gratis.
Buitenland.
naar Maai.
J. DONNER-MEIJLER
Binnenland
Uit de Provincie.
Ik ook Koffie, Moe?
Belangrijkste Nieuws.
in stukken van f 1000 en f 500
tot den koers van 98
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Corststraat 70, Boei.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franeo per post, f?..—
Losse nummers f0,08
Prijs der AdvertentiOn:
1—4 regels 11.20, elke regel meer 30 ct.
Bi] abonnement belangrijk» korting.
Kerk en vrede.
Wat wij in een vorig nummer schre
ven over de z.g. vredescollecte vereischl
naar ons wordt medegedeeld eemge na
dere toelichting.
De „Vredes-Zondag" is n.l. uitge
schreven door den Wereldbond van Ker
ken, een organisatie die met het anar
chistisch optreden van „Kerk en Vrede"
niets uitstaande heeft.
Nu kan men over de wenschelijkheid
van zulke Zondagen verschillend oordee-
len.
Maar hoe dit ook zij, er dient reke
ning mee gehouden te worden, dat uil
het feit, dat een predikant op den a.s
Zondag in de godsdienstoefening in
't bijzonder aandacht schenkt aan het
vredeswerk, volstrekt niet volgt, dat hij
de petitionnementsactie van „Kerk en
Vrede" zou willen steunen.
Hier dient goed onderscheiden te wor
den.
Er zijn er helaas in onze dagen, die met
een beroep op sommige Bijbelteksten ons
volk weerloos willen stellen en Gods ge
bod ten opzichte van de taak der Over
heid krachteloos willen maken.
Dit aisbruik maken van de H. Schrift
moet ten sterkste worden afgekeurd.
Verstaan moet worden, dat zij die op
deze wijze optreden ons volk blootstel
len aan het gevaar van oorlog en revo
lutie. i' lil4!
Maar omgekeerd moet ook worden
verstaan, dat degenen die ijveren voor
het terugdringen van het geweld en het
bevorderen van den vrede door recht,
met de onschriftuurlijke weerloosheids
predikers niet op één lijn mogen wor
den gesteld.
De opstand in Spanje.
De revolutionaire beweging in Spanje
schijnt voorloopig tot stilstand te zijn
gekomen, hoewel in verschillende steden
de staking nog voortduurt.
Te Alicante moet het tot bloedige bot
singen zijn gekomen. De stakers bestorm
den het station, waar zij enkele spoor
wagons omwierpen, zoodat de spoor
lijnen werden versperd.
Te Saragossa zijn bij een botsing met
de stakers drie agenten gedood.
Te Barcelona zijn talrijke stakers in
hechtenis genomen.
In enkele steden van de provincie Ali
cante hebben revolutionaire elementen
ook heden nog tegenstand geboden.
Te Novolda hebben de opstandelingen
de rails van de eenige van Madrid
naar Alicante voerende spoorlijn opgebro
ken om aldus het transport van het
vreemdelingenlegioen naar Alicante,
waar de algemeene staking voortduurt,
te verhinderen. In de avonduren was
men echter weer zoo ver, dat het verkeer
weer kon worden hervat.
Het telefoonverkeer is thans ook in
Spanje zelf weer voor het publiek open
gesteld. Alleen de verbindingen met Ali
cante zijn nog geblokkeerd.
Ben Lindsey niet vervolgd.
De rechtbank heeft de behandeling
van het geval van'den bekenden voorma-
ligen kinderrechter Ben Lindsey, den
verderfelijken schrijver over sexueele
moraal, die wegens zijn protest in de
St. Johns-kathedraal te New-York tegen
voor hem onaangename uitlatingen van
den bisschop Manning tijdens dien preek
in de Kathedraal wegens het verstoren
van de openbare orde tijdens een gods
dienstoefening werd vervolgd, van de
rol afgevoerd.
Raadselachtige aardbevingen.
Het Harvard-seismografisch instituut
te Cambridge in den Amerikaanschen
staat Massachusetts registreerde reeds
eenige dagen vrij sterke aardbevingen.
Blijkens de instrumenten moeten de
aardbevingen vrij hevig zijn, doch zij
wisselen steeds van richting.
GOES.
De deskundigen van het seismogra-
fisch instituut staan voor een raadsel,
te meer, waar in de laatste dagen geen
berichten van ernstige aardbevingen be
kend zijn geworden.
De mogelijkheid bestaat nog, dat do
aardbevingen slechts den bodem van
één der zeeën in beroering brengen en
dus niet spoedig bekend zullen worden.
Bloedig einde van een debat.
Gisternacht ontstond te München na
afloop van een door de nationaal-socia-
listen belegde debat-vergadering, waarbij
sociaal-democraten waren uitgenoodigd
voor een debat, door tot nog toe niet
opgehelderde oorzaak een ernstig»
vechtpartij, waarbij 20 personen gewond
werden.
Onder hen bevond zich ook de sociaal
democratische afgevaardigde Seifrled uit
München, die door een klap met een
bierglas op zijn hoofd vrij ernstig ge
wond werd.
Een overvalcommando van de Schupo
arresteerde zes personen en herstelde de
rust.
Alle gewonden konden, na in een
ziekenhuis verbonden te zijn, naar huls
terugkeeren.
Aanval met blauwsel en rotte eieren.
Prof. Hulin de Loo, hoogleeraar aan
de universiteit te Gent en tevens aan de
Ecole des Hautes Etudes, die tot dus
ver had geweigerd zijn colleges aan
laatstgenoemd instituut te staken, wilde
gistermiddag zijn lessen aan de hooge-
school weer hervatten. Honderdvijftig
studenten van de universiteit hehben
hem dat belet, zoo meldt de „Tel." Zij
kwamen voor het lokaal, waarin hij les
zou geven, en toen de professor weiger
de de zaal te verlaten, werd er met
stinkbommen gegooid. De professor be
gaf zich hierop naar den rector, doch
deze was afwezig. De studenten hielden
eveneens een betooging voor het recto
raat. Toen prof. Hullin de Loo zich
buiten de universiteit begaf, gooiden
de studenten rotte eieren en blauwsel
naar hem.
Tumult in de Belgische Kamer.
Donderdag ter gelegenheid van een
debat over de legersterkte voor 1931
weigerde de Belgische Minister De Bro-
queville antwoord te geven op de ver
klaringen van de Vlaamsche nationalis
ten, die, zei hij, het land verraden. Toen
Hermans daarop het antwoord wilde
nemen, werd hij door verscheidene Ka
merleden onderbroken met kreten „ver
rader", terwijl andere Kamerleden drei
gend op de nationalistische groep toe
snelden. De bewakers van de Kamer
moesten de beide groepen, die dreigden
handgemeen te worden, scheiden. Dc
zitting werd gedurende vijf minuten on
derbroken.
Korte Berichten.
De Fransche Kamer heeft met 291
tegen 284 stemmen haar vertrouwen in de
regeering uitgesproken.
De regeering van Nieuw-Zeeland
heeft een verbod uitgevaardigd van het
verstrekken van coupons met premie
waarden in den kleinhandel, dat vooral
bij den verkoop van cigaretten zeer in
zwang was gekomen. Ook andere vor
men van het cadeau-stelsel zijn er door
verboden. De minister, die het ontwerpje
voordroeg, zeide, dat de commissie ad
hoe hem overtuigd had, dat al deze din
gen oneconomisch en dus schadelijk wa-
,ren.
De officieele cijfers wijzen uit, dat
de uitgaven voor openbare diensten en
sociale wetgeving van Groot-Brittannië
van 22 millioen in 1891 gestegen zijn tot
395 millioen pond in 1929. Sedert 1921
zijn de uitgaven voor de sociale wetge
ving met 77 millioen gestegen.
De verbetering in den toestand van
Poincaré blijft aanhouden. Hij heeft gis
teren gewoon kunnen dejeuneeren.
Volgens de laatste berichten uit
Toulouse heeft de explosie in de Chemi
sche Fabriek te Mancioux in totaal drie
dooden, vier zwaar- en 7 lichtgewonden
geëischt. De zwaargekwetsten verkeeren
in levensgevaar. Het opruimingswerk is
reeds geëindigd.
Volgens een bericht uit Moskou wor
den in Rusland drie bestuurbare lucht
schepen gebouwd, die tegen 1 Mei a.s. ge
reed zullen komen. Met de werkzaam
heden is reeds een bjSgin gemaakt. In Ja
nuari zal een luchtschipdag worden ge
houden, om giften in te zamelen en pro
paganda te maken voor den bouw van
luchtschepen in Rusland.
Naar de marine-medewerker van
de „Daily Tel." bericht, is in de Ver. Sta
ten een nieuwe electrische torpedo uit
gevonden, die bij de Amerikaansche ma
rine in gebruik zal worden genomen.
Het Italiaansche eskader is na een
vlucht van vijf uur bij de Balearen door
een storm overvallen. Acht vliegtuigen
slaagden er in het eindpunt van de eerste
etappe Cartagena te bereiken. De overi
ge vier, alsmede de twee vliegtuigen éie
een gedeelte van den tocht meemaken
voor eventueele reparaties bij het eska
der, zijn in de Riobaai bij het eiland Ma
jorca moeten dalen.
De postvluchten naar en van Indië.
Het 5de postvliegtuig op de terugreis
is gisterochtend om 6 u. 52 uit Bagdad
vertrokken en om 11 u. 51 te Gaza aan
gekomen. Vandaar vertrok het vliegtuig
om 12 u. 25 naar Cairo, waar het om
13 u. 47 aankwam. Alles was wel aan
boord; vandaag wordt de tocht voort
gezet.
Het 7de postvliegtuig is gisteren om
6 u. 25 van Cairo vertrokken en om
8 u. 45 te Gaza aangekomen. Vandaar
vertrok het om 9 u. 10 en het arriveerde
om 16 u. 30 te Bagdad.
Eendenhouders tegen drooglegging.
De Zuiderzee levert den eendenhou
ders thans nog garnalen, spiering en
kleine bliek, die een uitmuntend voer
voor eenden vormen.
In Tonsel bij Harderwijk hebben 25
eendenhouders thans ongeveer 60.000
legeenden loopen. De heer A. Jansen,
eendenfokker te Tonsel, pleit thans in
een open brief voor dit bedrijf, dat on-
bruikbaren heidegrond in waarde heeft
doen stijgen.
In een open brief aan de Staten-Gene-
raal vraagt hij of Nederland zijn eigen
graf niet graaft met die Zuiderzeedroog-
making.
Uit de S. D. A. P.
De heer R. Stenhuis te Beekbergen,
oud-voorzitter van het N. V. V. en oud
lid der Tweede Kamer, heeft zien aan
gesloten bij de afdeeling Apeldoorn der
S. D. A. P.
De inheemsche tarweteelt.
Het eindverslag betreffende het wets
ontwerp houdende bepalingen in het be
lang van den inheemschen tarweteeit
is reeds verschenen.
Het ontwerp zal waarschijnlijk a.s.
Maandag door de Tweede Kamer wor
den behandeld.
De Bataafsche Petr. Mij.
Uit Soerabaja wordt gemeld:
De Bataafsche Petroleum Maatschap
pij boorde op het terrein achter het ge
meentelijk land Ngagel een spuiter aan,
welke asfalthoudende olie 25 meter hoog
spuit. Deze olie wordt afgevoerd naar
het établissement dezer maatschappij te
Wonokromo.
STEENKOOL OF ANTHRACIET is
veel duurder dan centrale verwarming.
Aanleg door J. M. Polderman, Goes. Tel.
129. (Adv.)
Middelburg. Wegens het overlijden van
den heer G. Weeda, oud-directeur der
Chr. Kweekschool te Middelburg, is die
school gisteren gesloten geweest. In een
samenkomst van leeraren en leerlingen,
waarin door het lezen van een gedeelte
der Heilige Schrift en het zingen van een
psalmvers, gewezen werd op den ernst
van dood en eeuwigheid, maar ook op
de heerlijkheid van het Christelijk geloof,
werd de overledene herdacht en God ge-
\\www\\\\\\\\\^)
fa kind, vanaf heden mag jij ook koffie,
want we hebben nu Koffie Hag in huis.
Je behoeft je dagelijksche portie melk niet
meer met tegenzin naar binnen te werken.
Je krijgt nu ook, evenals je nicht, Hag-
Koffiemelk en je zult evenals zij spoedig
meer willen hebben.
Ik ben blij den dokter hierover geraad
pleegd te hebben. Ook mij bekomt deze
lekkere coffeïnevrije koffie veel beter en
vader, die wegens zijn geprikkelde zenu
wen en slechte nachtrust al lang geen
koffie meer wil gebruiken, zal met Koffie
Hag ingenomen zijn. Het is inderdaad zoo,
Koffie Hag spaart hart en zenuwen.
dankt voor zijn arbeid. Daarna ging men
naar huis.
Does. Wij verwijzen onze lezers naar
de annonce in dit nummer, waarin wordt
medegedeeld, dat nog een beperkt aantal
kaarten verkrijgbaar is voor de vertoo
ning van de Java-film op a.s.Maandag-
avond in het Schuttershof alhier. Dit is
een andere film dan die destijds .hier is
vertoond.
Naar wij vernemen heeft de harmo
nie Hosanna alhier, het plan om opa.s.
Kerstdag weder een Kerstconcert te ge
ven. Het programma zal ditmaal zoo goed
als geheel uit nieuwe nummers bestaan,
terwijl om aan veler verlangen te vol
doen, het concert wat vroeger zal aanvan
gen, om daardoor meerderen in de gele
genheid te stell'en het bij te wonen. Als
tijd is vastgesteld 's middags kwart voor
twaalf tot kwart voor één uur.
Bevolking. Ingekomen: J. L. M.
Bruel, dienstbode, van Amsterdam, de
Ruijterlaan 68; W. A. J. Tonnaer en ge
zin, kellner, van Breda, Zonnebloemstraat
6; P. M. 't Gilde, 'dienstbode, van Terneu-
zen, Middelburgschestraat 4; J. P. Brou
wer, onderwijzeres, van Arnemuiden, v.
d. Goeskade 61; D. J. Verschuur, dienst
bode, van Rotterdam, Lange Vorststraat
68; J. J. de Jong, leerl. mach., van Maas
tricht, van Galenstraat 2; A. F. Deurzen,
religieuse, van Etten en Leur, Stalstraat
3; W. de Jonge, kantoorbediende, van
Kloetinge, Lange Vorststraat 42.
Vertrokken: G. Hartman, orgelmaker,
naar Münohen; J. Verburg, kantoorbe
diende, naar Tholen, Kruithof 1; P. van
der Linde, dienstbode, naar Kruiningen,
G 37dd; M. J. van de Buuse, zonder be
roep, naar Leiden, Meidoornstraat 25; A.
C. M. Segers, dienstbode, naar Yerseke
A 117; G. Roelands en echtgen., machi
nist, naar Bergen op Zoom, Loolaan 20;
Th. H. J. Bartels, liefdezuster, naar Am
sterdam, 's-Gravesandeplein 17; D. C.
Vermaire, verz. agent, naar Zieri'kzee,
Oude Haven 406; J. C. Wisse, dienstbode,
naar Kattendijke; F. J. Wisse, dienst
bode, naar Kattendijke; M. P. Kramer,
winkeljuffrouw, naar Kortgene, Toren-
dijk; W. Daane, dienstbode, naar Yerseke
E 50; A. W. Sturm, dienstbode, naar
Middelburg, Rouaansche'kade 157; A. M.
Kil, religieuse, naar Etten en Leur.
Door B. en W. zijn benoemd tot
tellers voor de elfde algemeene volkstel
ling, de heeren: J. J. Stokmans, G. V.
Pennings, A. de Nooijer, W. G. Geuze, J.
A. Steketee, A. Oudkerk, W. 't Hooft, F.
G. van Strien en M. G. van den Ende.
Kruiningen. Donderdagmiddag en
-avond hield de Meisjesvereen. haar jaar-
lijksche tentoonstelling der gemaakte goe
deren voor de armen. Als altijd mocht zij
zich in een groote belangstelling verheu
gen. De te verloten sprei viel ten deel aan
Binnenland.
De Tweede Kamer over de defensie-
begrooting.
De Gemeenteraad van Goes over de werk
verschaffing.
Oud-Minister Kan lid van den Raad van
State.
Werkverrmnd ering bij1 Philips' Machine
fabrieken te Eindhoven.
Buitenland.
De opstand in Spanje.
Raadselachtige aardbevingen.
Storm aan de Noord-Afrikaansche kust.
Mej. B. A. Westveer en de pop Dhr
A. Krijger.
Kattendijke. In de gisteren gehouden
raadsvergadering werden als ingekomen
stukken medegedeeld: Goedkeuring van de
begrooting der gemeente voor 1931, hef-
fingsbesluiten in verband met de finan-
cieele wet, bericht ontvangst wijziging al
gemeene politieverordening, proces-ver
baal van kasopneming bij den ontvanger,
vaststelling regeling jaarwedden Burge
meester enz., en wordt in verband daar
mede de begrooting voor 1931 gewijzigd.
De voorz. deelde mede, dat de heeren
Huisstede en Hundersmarck bij den Raad
van Beroep te Middelburg inzake recla
me Hondenbelasting en schoolgeld in het
ongelijk gesteld zijn.
Het verzoek van den bouwvakarbeiders-
bond om toe te treden als lid van het
werkloosheidsbesluit 1917, werd met de
stemmen van de heeren Feleus, van der
Kemp en Hundersmarck voor, afwijzend
besloten.
P. Snoek Wz. werd met alg. stemmen
herbenoemd tot wegwerker dezer gemeen
te op hetzelfde dagloon als vorig jaar.
Dhr Hundersmarck stelde voor hem ge
durende het geheele jaar f2,50 per dag
te geven, wat evenwel geen meerderheid
kon halen.
Tot lid van het Alg. Burg. Armbestuur
werd herbenoemd de heer D. van 't Hof
te Kattendijke.
Dhr Hundersmarck stelde voor 814 pet
pensioensbijdrage van de gemeente-amb
tenaren te heffen, doch alleen dhr van der
Kemp ging met dit voorstel mede.
Wissenkerke. Bevolking. Gevestigd:
Clara Ringelberg, uit Goes; Jacobus Wis
se en gezin, uit Middelburg.
Vertrokken: Pieternella Maria Cle
ment, dienstbode, naar Middelburg, L.
Giststr. F 185; Wilhelm Jansen, naar
Greifswald (Duitschland).
Domburg. Donderdagavond had in het
lokaal „Rehoböth" een vergadering plaats
der afdeeling Domburg van de „Vereen,
tot Christelijke Verzorging van Krank
zinnigen in Zeeland".
De voorz., dhr L. J. van Voorthuysen,
opent op de gebruikelijke wijze en heet
de talrijke aanwezigen welkom.
Uit het verslag van den secr.-penn., dhr
J. de Visser Sz., blijkt, dat er een batig
saldo in kas is van f 0,35. De aftredende
bestuursleden, dhrn L. J. van Voorthuy
sen en B. Bakker, worden herkozen. Tot
afgevaardigden naar de jaarvergadering
op „Vrederust" worden gekozen dhrn J.
de Visser Lz., J. P. Almekinders en J.
L. van Dullemen en als hun secundi de
heeren J. Coomans, M. Jansen en L. de
Pagter. De geestelijke verzorger van „Vre
derust", Ds van der Vlugt, zal worden
uitgenoodigd om op Donderdag 15 Jan.
a.s. te Domburg in de Herv. Kerk de
jaarlijksche spreekbeurt ten bate van
„Vrederust" te komen vervullen.
Tenslotte deed de voorz. verschillende
mededeelingen omtrent vereeniging en
stichting, o.a. over de financiën, de nieu
we z.g. „werk-therapie" in tegenstelling
met de verouderde bed-verpleging, de
open afdeeling, het in aanbouw zijnde ad
ministratiegebouw enz. Hierna rondvraag
en sluiting.