Nü. 62
Donderdag 11 December 1930
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Safe-Loketten
Handrikse Co's Bank N.V. Goes
'm
4
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
in LIPS5 Brandr en inbraakvrije
Kiuisinrichiing.
Vraagt inlichtingen.
Staten-Generaal
urg.
)3ü.
ren gedag-
t-ivierventer
ideling van
of 15 d. h.
Eede, we
ns Bloinme
15 d. h.
dnkelier te
van Lode-
Eisch f25
of 10 d. h.
uburg, we-
Soe. Eisch
e Zierikzee
n~het café
2o. weder-
en 3o. we-
ïg van Rei
ch en uit-
•sknecht te
een porte-
)ebehooren-
1
le te Oost-
subsidiair
lat hij die
had, Vöor
uitspraak
beroep te
an geldbe-
een doosje
J. P. de
ugustus, 3
18 Septem-
mnd. gev.
bijzondere
s Axel, wo-
rscliillendo
toebehoo-
;e geldsbe-
daarvoor
uitspraak
L- en St.-
van den
ee Fokker
sr j.l. toen
irvoor ver
in verkoop
in, de na
rde. Eisch:
f25 b. of
tg 11 Dec.
litzending,
12 Con-
ricert. Or-
n. 8.30—1.0
rramofoon-
ikoor. 10.30
12.15—1.45
2—2,45 en
N.C.R.V.
ioris Lens-
iplalen.
Orgelspel.
)rkest-con-
vvartot Nr
an. 10 Ka-
1 M. 12.30
laten. 8.20
n solisten.
51.50 Or-
sn-concert.
rking van
nofoonpla-
cert geor-
3t bisdom
met dui-
rband met
vaarbij de
i af) weer
oruik ma-
en Minis-
op wordt
golflengte
de groo-
jnselen en
stations.
et buiten-
ers steeds
in Neder-
ïkomst is
'n krach-
taan, wel-
tebied der
208.8 M.
ender een
de pro-
3s Noord-
in staat
ontvangst
lister met
ten maat.-
oo hoogst
verand a-
y- 11
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange forststra at 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
2ïe Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13.—
Losse nummers 10.05
Prijs der Advertentiën:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
Gelukkig land
Het Maandblad voor berechting en
reclasseering schrijft bet volgende:
Gezegend landl Met politiek geze
gend namelijk. En hoe rijk moet bet
land zijn, dat zich de luxe veroor
looft de aangeboden diensten van zqn
goede mannen te weigeren.
Het College van Regenten over de
gevangenissen te Groningen (een van
de beste Regentencolleges van het land,
dat met warmte, vooruitstrevendheid en
gematigdheid de zaken van baar gevan
genis behartigt en bevordert) had de
volgende aanbevelingen gemaakt voor de
vervulling van twee vacatures iu haar
college. In de eene vacature: 1. prof. mr
Vrij, hoogleeraar in het strafrecht, 2. van
Geuns, lid van Gedeputeerden, tevens lid
van de S. D. A. P. In de andere vaca
ture: 1. S. van Mesdag (wiens tegen
woordige en vroegere functies in ge
vangeniswezen en reclasseering wij wer
kelijk niet meer behoeven te vermelden),
2. dr H. R. Offerhaus, de onlangs afge
treden rijksambtenaar der reclasseering.
De minister benoemde dezer dagen de
heeren van Geuns en prof. Aalders,
hoogleeraar in de theologie. Wij moeten
erkennen, dat er tegen dit tweetal be
noemingen niets valt in te brengen: want
de eene is een man van links en de an
dere een man van rechts, zoodat alle ge
wettigde wenschen en belangen op be
hoorlijke wijze zijn bevredigd. Wij zou
den misschien alleen een uitzondering
kunnen maken voor bet belang van de
Groningscbe gevangenis.
Wij hebben niets tegen de personen
van de beide benoemden en wij houden
ons overtuigd, dat bet voortreffelijke
mannen zijn. Echter op ander gebied
dan bet penitentiaire. En ons bezwaar is
dat men de twee autoriteiten op peni
tentiair en criminalistisch gebied, die
waren bereid gevonden, eenvoudig uit
veegt.
De minister heeft uiterst belangrijke
wetten gemaakt. Maar wij hebben al eens
opgemerkt, dat bet eigenlijke werk nu
eerst beginnen moet: de uitvoering van
die wetten, die overal in bet land moet
gebeuren en die alleen goed kan wor
den, als men overal de medewerking van
de beste ambtenaren en de beste vrij
willigers weet te verkrijgen.
Rampzalig land, waar de politiek hoog
tij viert en waar mannen, die op ouder-
wetscbe wijze het vak liefhebben om bet
vak zelf, worden genegeerd of gene
gerd."
Wij zien deze zaak een weinig an
ders.
Het is een bekend feit, dat bij de be
noemingen voor allerlei colleges de oude
liberale uitsluitingspolitiek nog altijd
toepassing vindt. Vooral bij tal van re
genten-colleges die zichzelf zoo onge
veer kannen aanvullen is dat heel sterk.
Angstvallig weet men daar vaak de
deuren voor niet-liberalen gesloten te
houden.
En daarom zeggen wij, rampzalig
land waar een dergelijke politiek hoogtij
viert en waar een deel van het volk op
ouderwetsche manier wordt genegeerd
of genegerd.
Maar gelukkig bet land, waar dank
zij mede den strijd op politiek gebied een
andere wind is gaan waaien en waar ook
voor regenten-colleges met bet verfoei
lijke systeem van uitsluiting van anders
denkenden wordt gebroken.
Prof. dr Storm van Leeuwen over de
doodelijke mist.
Prof dr Storm van Leeuwen, hoog
leeraar in de pharmacodynamic te Lei
den, die naar Luik en omgeving was
gegaan, is van zijn onderzoekingsreis
teruggekeerd. De hoogleeraar beeft een
zeer uitvoerig onderzoek ingesteld, tal
van personen uit de omgeving van Luik
gesproken, waaronder ook verscheidene
artsen en heeft ook een onderhoud ge
had met den voorzitter van de ingestel
de hygiënische commissie. De conclusie
waartoe prof. Storm van Leeuwen is ge
komen, is, naar het „Vad." meldt, de
volgende:
De sterfgevallen in bet Maasdal zijn
zeker niet door den mist alleen veroor
zaakt. Op grond van zijn onderzoek
blijft hij bij zijn reeds te voren geuite
meening, dat giftige stoffen, afkomstig
van de fabrieken, en.die reeds in nor
male tijden in die streek in de lucht
aanwezig zijn, gedurende de mistperiode
in geconcentreerden vorm hebben inge
werkt en daardoor zeer veel menscben
en dieren hebben ziek gemaakt. 63 Men
scben zijn overleden.
Welke van de giftige stoffen, die in
aanmerking komen, het meest de schade
hebben aangericht, is thans nog niet uit
te maken. De hygiënische commissie doet
daarover nog uitvoerig onderzoek.
Weer mist in Engeland.
Blijkens een telegram uit Londen hing
er gisteren om twaalf uur 's middags
een zoo dikke mist in het Nauw van Ga
lais, dat tal van schepen voor anker
moesten gaan.
Het Zuid-Oosten van Engeland en bet
Kanaal waren weer in dichten nevel ge
huid.
Tengevolge van den mist is bet aantal
aandoeningen van ademhalingsorganen
met ongeveer 25 gestegen. Het aantal
sterfgevallen is in deze mistweek met
2 pet. toegenomen.
Steeds meer werkloozen in Engeland.
De officieele cijfers toonen dat bet
aantal ingeschreven werkloozen in Groot-
Brittanje op 1 December j.l. bedroeg
2.305.639, of een stijging van 19.174 ver
geleken met de week daarvoor en een
toename van 1.002.709 in vergelijking
met bet aantal werkloozen op 1 Decem
ber 1929.
Tumult in den Duitschen Rijksdag.
In den rijksdag beeft gistermiddag een
woordvoerder van de nationaal-socialis-
tische fractie onder veel tumult geprotes
teerd tegen het feit, „dat het rijksdaglid
dr Fabricius het slachtoffer is gewor
den van bet optreden der politie" ten
gunste van een film, die de frontsolda
ten op de gemeenste wijze door bet slijk
baalt."
Dr Fabricius bevond zich n.l. in pre
ventieve hechtenis.
De spreker drong er bij den rijksdag
op aan, dat tot onverwijlde invrijheid
stelling van Fabricius besloten zou wor
den.
Met 214 tegen 137 stemmen werd be
sloten de beraadslagingen te schorsen.
Na heropening der rijksdagzitting werd
bet voorstel om Fabricius uit de preven
tieve hechtenis te ontslaan, met alge-
meene stemmen aangenomen.
Dr Fabricius werd door den „snelrech
ter", voor wien hij zich te verantwoorden
had wegens het niet opvolgen van de
politievoorschriften tijdens de „Remar-
que-betooging" veroordeeld tot 30 Mark
boete wegens het overtreden van de Ber-
lijnsche straatverordening en tot 150 M.
boete wegens beleediging van een ambte
naar in de rechtmatige uitoefening zijner
bediening.
De verdediger ging onmiddellijk in
booger beroep.
Aanslag op een Deenschen minister.
In het Folketing te Kopenhagen is gis
termiddag tijdens de zitting pen aanslag
gepleegd op den minister van sociale
voorzorg, Steincke, juist terwijl hij een
rede hield.
Een bezoeker op de publieke tribune
stond plotseling op en loste een scliot,
onder het uitroepen van de woorden: ,.In
naam der werkloozen!" een revolver
schot, dat ongetwijfeld bestemd was voor
den minister van sociale voorzorg.
Het schot boorde een gat in het pla
fond, van de zittingzaal. Twee beamb
ten van de geheime politie wierpen zich
onmiddellijk op den dader en arresteer
den hem.
Na een korte onderbreking kon de mi
nister zijn rede voortzetten.
Frankrijk heeft nog geen Kabinet.
Pierre Laval beeft van de kabinetsfor
matie afgezien.
Hij heeft verklaard, dat hij den presi
dent der republiek 'n afwijzend antwoord
inzake de hem verleende opdracht tot het
vormen van een kabinet had gegeven.
Om een republikeinscbe verzoening
te verwezenlijken, overeenkomstig de
stemming in den Senaat en den wenseh
des lands, ondernam hij hardnekkige en
geduldige pogingen. „Ik heb een ontspan
ning gewild", zeide hij. „doch ben op de
politieke conflicten gestuit, welke de groe
pen verdeelen, en op het onderscheid in
sterkte van de meerderheid in de beide
Kamers."
In parlementaire kringen neemt men
aan, dat thans Poincaré met de vorming
van een kabinet zal worden belast, niet
tegenstaande hij eenige dagen geleden een
dergelijke opdracht om gezondheidsrede
nen van de band wees.
Interpellatie in de Belgische Kamer
over de Russische dumping.
Het Belgische katholieke Kamerlid
Maenbaut beeft in de Kamerzitting van
Dinsdagmiddag den eersten minister van
landbouw geïnterpelleerd over de te ne
men maatregelen tegen de Russische
dumping.
Spreker verklaarde, dat de „Boeren
bond", in tegenstelling van wat men be
weert, geen gram Russisch graan beeft
gekocht; dat buitendien Rusland niet bet
eenige land is, dat de dumping voert.
Spreker eindigde met compensatierech
ten te vragen.
De liberaal Joris was van oordeel, dat
de bopelooze toestand, waarin de we
reld-graanmarkt verkeert, niet aan de
Russische dumping kan toegeschreven
worden.
Het Nederlandsche gouverne
ment, dat toch niet verdacht kan wor
den van sympathie Jegens de sovjet3,
heeft bet beter geacht geen maatregelen
te nemen tegen bet binnenkomen van
Russische granen, evenmin als Enge
land, dat zijn handelsrelaties met Rus
land niet verbroken heeft.
Het regime der vergunningen in Bel
gië beeft geen goeden invloed uitgeoefend
op de wisselmarkt. De schepen der
sovjets werden er door van Antwerpen
naar Rotterdam gejaagd.
De socialistische leider Vandervelde
stelde vast, dat de maatregel der regee
ring op economisch gebied geheel ver
keerd is. Het besluit van 25 October
beeft niet bet minste gevolg gehad.
De Minister van Landbouw wees den
interpellanten op de overwegingen, die
de regeering tot het nemen van dezen
maatregel genoopt hebben. Hij voegde
bier nog aan toe, dat de regeering eerst
het advies had ingewonnen van de Ant-
werpsche Kamer van Koophandel en
herbaalde, dat de regeeringsmaatregel
niet van toepassing is op Russisch
graan, dat in transito wordt vervoerd.
Fascistenleider er van door.
Majoor Pabst, de bekende leider der
Oostenrijksche fascisten, heeft, naar Het
Volk meldt, Oostenrijk verlaten en is
naar Duitschland gereisd. Te verwachten
valt, dat deze onverwachte vlucht een
reusachtig schandaal in Oostenrijk ten
gevolge zal hebben. Pabst was namelijk
de kassier der Oostenrijksche Heim-
webren en beheerde tevens de groote be
dragen, die Mussolini, de fascistische
organisaties en de groot-kapitalisten te
zijner beschikking hadden gesteld voor de
fascistische propaganda in Oostenrijk.
Pabst weigert thans deze gelden, die bij
'n Zwitsersche bank zijn gedeponeerd, aan
de Heimwehren uit te leveren.
Korte Berichten.
Te Parrs is een door vertegenwoor
digers van 50 staten bijgewoond congres
begonnen om een internationale actie tl
beginnen tegen de ongelukken bij de vlieg-
diensten. Men zal de rapporten over on
gelukken aan elkaar meedeelen en ook
technische verbeteringen, alsmede alle
voorstellen, die de veiligheid kunnen be
vorderen, uitwisselen en telken jare op
bet volgend congres bespreken.
In het Engelsche Lagerhuis beeft
een afgevaardigde bet denkbeeld geop
perd om eens na te gaan of de prijs van
thee in het klein wel beantwoordde aan
de daling in het groot. Graham, de minis
ter van Koophandel, antwoordde, dat hij
er de levensmiddelenraad verslag over
uit zou laten brengen.
De vertegenwoordigers der spoor
wegarbeiders en directies van de maat
schappijen in Engeland zijn niet tot een
accoord kunnen komen over het voorstel
voor een algemeene loonsverlaging en bet
geschil is aan den Centralen Loonraad
onderworpen.
De „Empress of Scotland", die in de
haven van BMh in brand is geraakt, is
geheel uitgebrand. Alleen de romp van
het schip is nog over. De „Empress of
Scotland" is het voormalige Duitsche s.s.
„Kaiserin Augusta Viktoria", dat krach
tens het Vredesverdrag van Versailles
werd uitgeleverd.
Gisteravond waren weer eenige
nationaal-socialisten in de Mozartzaal te
Berlijn, waar de film „lm Westen nichts
Neues1" wordt gedraaid, binnengekomen.
Zij lieten 'drie groote. slangen los waar
door een paniek ontstond, die spoedig
eindigde toen bleek, dat het ongevaar
lijke 'dieren waren.
Prinses Juliana te Leiden.
Prinses Juliana beeft gisteren een niet
officieel bezoek aan Leiden gebracht. Te
ongeveer 11 uur kwam zij in de stad aan
en is tot ver in den middag gebleven. Ten
huize van mej. Van Straten heeft de Prin
ses genoenmaald, terwijl zij nadien een
bezoek beeft gebracht aan bet clubge
bouw van de V. V. S. L. en andere bezoe-
i ken beeft afgelegd.
Extra uitkeering Spoorwegpersoneel
In de gisterenmiddag genouden confe
rentie tusschen de directie der Neder-
lansche Spoorwegen en den Personeelraad
is overeengekomen dit jaar aan bet per
soneel 2 dagen extra-loon met een mini
mum van f 10 uit te keeren.
In verband met de uitkomsten van het
bedrijf kan de directie niet verder gaan.
Over de jaren 1928 en 1929 werd aan
het personeel onderscheidenlijk 7 en 1U
dagen loon toegekend.
Verlenging termijn art. 88a Tabakswet.
In de Memorie van Antwoord aan de
Eerste Kamer inzake het ontwerp tot ver
lenging van den termijn genoemd in art.
88a der Tabakswet, zegt de minister, dat
de regeering bet systeem der centrale
werkplaats en de daaraan verbonden
vóór- en nadeelen eerst nauwkeurig heeft
willen toetsen alvorens de oprichting van
soortgelijke inrichtingen in andere ge
meenten (in Amsterdam is sedert 1925
een centrale werkplaats ingericht) in
overweging te nemen.
Intusscben is het aantal ontheffing-
houders alom in den lande zoodanig ge
daald, dat er slechts vier gemeenten bui
ten Amsterdam zijn waar bun aantal meer
dan 10 bedraagt. In drie van die gemeen
ten, met resp. 45, 24 en 21 ontheffinghou
ders, zou de oprichting van een centrale
werkplaats kunnen worden overwogen,
ware het niet dat het eensdeels niet ge
makkelijk is op een daarvoor geschikt
pand de band te leggen en anderdeels bij
velen van de bedoelde ontheffinghouders
om persoonlijke of feitelijke redenen te
gen verplaatsing van bun bedrijf over
wegend bezwaar bestaat.
Om deze reden bliift de minister er de
voorkeur aan geven bet uitoefenen van
drang tot overbrenging van bedrijven
naar een centrale werkplaats slechts met
de uiterste behoedzaamheid te doen ge
schieden.
Verlaging landhuren.
Het kerkbestuur der Ned. Herv. Gem.
te Harkstede (Gron.) heeft aan alle
huurders der pastorie- en kostorielanden
bij de betaling der huurpenningen een
reductie van 15 pet. toegestaan voor bet
afgeloopen huurjaar.
Luchtverkeer in November.
Schiphol, de haven van Amsterdam, is
in November aangedaan door 254 ver
keersvliegtuigen van de geregelde lucht
lijnen, 302 vliegtuigen van leger en ma
rine en 7 extra vliegtuigen. Voorts zijn
16 proefvluchten met vliegtuigen van de
K.L.M. en andere luchtvaartmaatschap
pijen uitgevoerd.
Tevens hadden er 18 vluchten plaats
met vliegtuigen van de N.V. Ned. Vlieg-
tuigenfabriek Fokker en 23 vluchten met
Panders-vliegtuigen van de nationale
Lucbtvaartscbool.
Waalhaven, de luchthaven van Rot
terdam is in November aangedaan door
188 verkeersvliegtuigen, 136 vliegtuigen
van leger en marine, 20 vliegtuigen van
de Nationale Luchtvaart School, de
Koolhovenfabriek en eenige particulie
ren.
Bovendien zijn op Waalhaven 15 proef-
rond en oefenvluchten uitgevoerd door
verkeersvliegtuigen van de K.L.M., 117
door vliegtuigen der Nationale Lucht
vaart School en de Koolhoven Fabriek
en 12 door op Waalhaven gestation-
neerde militaire vliegtuigen.
Accijnsverhooging op gedistilleerd.
In de gistermiddag gehouden vergade
ring van de Kamer van Koophandel voor
de Beneden Maas te Vlaardingen werd
door ir. Houtman (Schiedam) mededee-
ling gedaan van een gehouden audiëntie
bij Minister De Geer, welke hij en de secr.
der Kamer hebben gehad.
In deze audiëntie heeft spr den Minis
ter gewezen op het fatale van de voorge
stelde verhooging van den accijns op ge
distilleerd voor den handel. Het prijsver
schil in België en Nederland en in
Duitschland en Nederland zal zoo groot
Binnenland.
De Tweede Kamer behandelde de be-
grooting van Justitie.
Ged. Staten van Zeeland over de pacht-
verlaging.
Extra-uitkeering aan het spoorwegper
soneel.
De toestand van onze veeteelt.
Buitenland.
Aanslag op een Deenschen minister.
Nog geen kabinet in Frankrijk.
België en het Russische graan.
Aardbeving in Aziatisch Turkije.
worden dat de smokkelhandel in sterke
mate zal toenemen.
Ook bestaat de meening dat de café
houders die f 4 millioeu zullen kunnen
betalen, maar met cijfers heeft spr, den
Minister aangetoond, dat dit te eenenmale
uitgesloten is. Zij zullen zeker direct den
prijs per glas met 12 cent verhoogen en
het gevolg zal zijn, dat er minder ge
bruikt zal worden.
Spr heeft den Minister er op gewezen
dat het gebruik in Nederland sinds 1900
gedaald is van 8 tot 2 liter per hoofd en
dat Nederland behoort tot de meest ma
tige landen.
De verhooging zal dan ook enkel en al
leen neerkomen op prijsverhooging van
het artikel; dit zal het gebruk doen afne
men en inplaats van f 4 millicen meer,
zal er minder voor de schatkist opge
bracht worden en het eenige gevolg zal
zijn, dat de toch reeds gedrukte handel
in nog grooter moeilijkheden zal gera
ken.
Tegen de Tariefwei
De Alg. Nederl. Bond van Arbeiders
(sters) in het bakkers-, chocolade- en sui-
kerbewerkingsbedrijf, de Alg. Nederl.
Bond van Handels- en Kantoorbedienden
en de Centrale Bond van transportar
beiders hebben besloten tot het houden
van een demonstratief congres tegen de
voorstellen der regeering, belichaamd in
de Tarwewet. Dit congres zal op Donder
dagavond 18 dezer worden gehouden te
Rotterdam. Bovengenoemde bonden heb
ben tevens besloten tot het verzenden van
een gezamenlijk adres aan de Tweede
Kamer, waarin hun bezwaren tegen het
wetsontwerp zijn vervat.
Het vaccinatiewetjs.
Op het wetsontwerp Verlenging van den
geldigheidsduur van tijdelijke bepalingen
betreffende de Vaccinatie heeft mevr. De
VriesBruins een amendement inge
diend, om in art. I het jaartal 1933 te
veranderen in 1932.
Dr Vos heeft een amendement inge
diend om aan het slot van art. I te lezen
1932 in plaats van 1933.
TWEEDE KAMER.
DE BEGROOTING VAN JUSTITIE.
Gisteren werd de behandeling van de
Justitie-begrooting voortgezet.
Mej. K a t z, G. H., verheugt zich over
de goede werking van de Kinderwetten,
wier 25-jar.ig bestaan dezer dagen op
waardige wijze is herdacht. Bij voorwaar
delijke veroordeeling en voorwaardelijke
invrijheidstelling kan echter meer wor
den gedaan dan tot nu toe in de richting
van gezinsverpleging en controle.
Ten aanzien van de jeugdgevangenis
sen bepleit spreekster de instelling van
het paviljoensysteem.
De opleiding van gevangenis- en ge
stichtsbeambten dient te worden verbe
terd; de schifting van de veroordeelden
dient te worden uitgebreid.
De heer G o s e 1 i n g, R. K., wijst o.a.
op de wenschelijkheid van vergoeding van
sommige kosten aan den advocaat van
strafzaken. Wanneer b.v. de toegevoegde
verdediger in Den Haag woont en de
-