No. 61
Woensdag 10 December 1930
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Safe» Loketten
Hendrikse Cg's BankN.Y. Boes
EERSTE BLAD.
aurdoux,
raagd.
buur.
:ht
her,
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Ds Kersten doorDs Kersten
geoordeeld.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
in LIPS' Brand- sn Inbraakvrije
Kluisinrichting.
Vraagt inlichtingen.
Binnenland
ministerieele
dus open. En.
iet wijzer van.
tte het partij
eens te herin-
congresmotie
ie groepsvor-
rtij met afwij-
atbaar noemt,
ke de lands-
ïeslachtigheid
ïeerende par
keer licht"
dera
sitekaarten
Iddelburg.
>EN
antboomen,
-15 c.M.
10NGH, GOES.
6 y2 u., verg.
Spreker dhr
ies, over „So-
Geestver-
aar, Voorstad
het radicaal
1, besmet met
ere insecten,
leimhouding.
Jladreuzel 70
forst 100 ct.,
Mager Rook-
>llade 130 ct.,
.GE, M'burg.
|WERS.
itdagen ruim
Rundvleesch,
en. C. VER-
ddelburg.
KOOP.
iwland.
PELEN,
wartetspelen,
enz.
URDOUX,
Idelburg,
gen:
envleesch.
skerke.
ZEN,
26, Grijps-
LER, Bieze-
rg: Massief
;rk, 12 reg.,
stoeltje en
Net Werk-
D'HUIJ.
uil:
XASSE Dz.,
i JONGE
sweg, Mid-
voor Koe-,
kalfsvellen,
tte Wezels,
r Gorstraat
N EEN
;ekerke.
ld:
)R,
d in orde
C, Expedi-
573.
NOY,
urg B 16.
makken,
oeken.
S,
epolder.
S,
i de reke-
KNECHT
te Kloe-
r. Zich te
R.DHOEK,
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange forststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. £4455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma P. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13.—
Losse nummers fo.05
Prijs der AdvertentiBn:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
Bij de algemeene beschouwingen over
de Staatsbegrooting heeft de heer Ker
sten een rede gehouden, waarin de Re-
geering, in verband met haar optreden
inzake de landbouwcrisis, op zeer scher
pe wijze werd aangevallen.
De Regeering, zoo heette het toen, heeft
zicli geen rekenschap gegeven van den
ernst der omstandigheden.
Wat in de Troonrede gezegd werd om
trent de voorzieningen die noodig zouden
zijn, werd genoemd „een slag in het aan
gezicht van den diep treurigen toestand
waarin vooral land- en tuinbouw zich be
vinden".
Oogenblikkelijk ingrijpen, zoo heette 't
verder, is plicht. De Regeering moet vlug,
zonder dralen optreden.
De Regeering, zoo betoogde de spreker,
geeft blijk van den ernst van den toestand
niet overtuigd tezijn. Het heeft den
schijn, dat men zich in Den Haag van den
toestand af maken wil. De zuchtende be
volking wordt met een kluitje in het riet
gestuurd. De Regeering is doof voor ge
gronde klachten. Haar oordeel is licht
vaardig; zij neemt het niet zoo zwaar. Als
zij maar van de knorrende boeren af is.
Daartoe dient dan het kluitje dat over
wegen heet. De Regeering geeft blijk, dat
zij de kunst verstaat met veel woorden
niets te zeggen. Als de Regeering niet
spoedig verandert zal de toestand onhoud
baar worden. De Regeering ziet alles
maar lijdelijk aan en steekt geen hand
uit om den last te verlichten.
Verder werd dan nog gewezen op het
gevaar, dat de in nood verkeerende bevol
king zich tot revolutionaire daden zou la
ten verleiden. De Regeering werd daar
voor reeds bij voorbaat verantwoordelijk
gesteld, toen het heette: De Regeering
d r ij f t door haar onverantwoordelijke
houding tot daden die men bij tijdige
hulp niet zou plegen.
Wat blijkt uit deze bijkans revolutio
naire taal?
In de eerste plaats, dat de heer Kersten
de Regeering al zeer onbillijk beoordeelde.
Maar dan ook dat hij van het ingrijpen
der Regeering voor de oplossing van de
crisis zeer veel verwachtte. Anders
zou het toch geen zin hebben zoo kras
tegen haar op te treden, zulke ernstige
beschuldigingen haar naar het hoofd te
werpen en haar reeds bij voorbaat ver
antwoordelijk te stellen voor daden die
de getroffen bevolking bij tijdig optreden
niet zou plegen.
Deze woorden ze werden in extenso
in „De Banier" afgedrukt moesten wel
den indruk wekken, dat de Regeering
het platteland zou kunnen helpen als zij
slechts wilde.
De Regeering kan het doen en zij
moet het doen, dat was de korte inhoud
van dit deel van 's heeren Kerstens rede,
uitgesproken op 11 November 1930.
Ruim drie weken later voerde dezelf
de spreker weer 't woord, nu bij de Land-
bouwbegrooting.
En nu heette het; Eer ik tot meer di
recte bespreking van het algemeen land
bouwbeleid en van te treffen crisismaat
regelen kom, moge ik een waarschuwend
woord doen hooren dat men niette
hooge eischen aan de R e g e e-
ringstelle. Spant men zijn ver
achting van regeeringsmaatregelen te
hoog, dan moet dat op bittere teleurstel
ling uitloopen en zal dat verbittering on
der breede lagen van ons volk brengen.
Er is niets in de gegeven omstandigheden
gevaarlijker voor het welzijn van ons volk,
dan dat een stemming van moedeloos
heid, ontevredenheid en wrevel wordt ver
wekt. Zulk een stemming maakt het troe
bel water, waarin 't voor revolutionaire
bewegingen goed visschen is".
Zelden hebben wij een spreker zoo
zichzelf zien tegenspreken.
Zelden ook hebben wij een spreker zoo
kras zün eigen optreden zien veroor-
d e e 1 e n.
Immers op 11 Nov. deed de heer Ker
sten niets anders dan aan de Regeering
zéér hooge eischen stellen, en van het op-
i treden der Regeering groote verwachtin
gen opwekken, met het mogelijke gevolg,
Rubberhakken, ZooIplatemTip^^^
jeseeüs
n Hevea-Product
het Uw schoenmaker
zooals hii op 5 December zelf erkent, dat
de bevolking wordt verbitterd, dat een
geest van ontevredenheid en wrevel wordt
verwekt en dat de revolutionaire actie
wordt bevorderd.
De mist.
Gistermorgen installeerde de heer Jas-
par de wetenschappelijke commissie
van onderzoek, die belast is met het
vaststellen van oorzaken der geheim
zinnige sterfgevallen in de streek van
Engis in België.
Tot voorzitter van deze commissie
werd benoemd de heer Baels, minister
van binnenlandsche zaken.
Prof. Nolf, president van 't Belgische
Roode Kruis, legde de categorische ver-
klarihg af, dat mist in zuiveren toestand
doodelijk kan zijn.
Aan het slot van de bijeenkomst ver
klaarden de leden der commissie, dat het
hier een zeer ingewikkeld vraagstuk be
treft en dat men eerst verschillende stu
dies zal moeten maken en proeven zal
moeten nemen in laboratoria, om de
oorzaken te kunnen vaststellen.
Men zal dan een kunstmatigen mist
verwekken en hiermede proeven nemen
op dieren.
Naast de vele verklaringen, die reeds
van deskundige zijde zijn gegeven
omtrent het doodende karakter van den
mist in de Belgische Maasvallei, wordt
anderzijds een vrij simpele verklaring
geopperd, die minstens het voordeel
heeft, dat zij steunt op bekende feiten.
Toen op 2627 Augustus 1883 de be
kende geweldige uitbarsting van den
Krakatau plaats had, hebben millioenen
kubieke meters fijne stofdeeltjes zich
bijna over den geheelen aardbodem ver
spreid. En wat zeer merkwaardg is.
vooral over het Noordelijk halfrond.
Zelfs een vol jaar na de uitbarsting
kwamen de resten van die aschmassa's
neer in Zweden en Noorwegen.
Nu weet men, dat de Krakatau 'n
half jaar geleden weer geweldig bezig is
geweest. Zou het nu niet mogelijk zijn,
dat de mist een massa van die stof
deeltjes naar den beganen grond heeft
gevoerd, en die lava-stof zoo gebracht
heeft in de ademhalingsorganen van
mensch en dier?
Opmerkelijk is, dat vooral menschen
met zwakke ademhalingsorganen de
slachtoffers van den mist zijn geworden.
Ook gezonden ondervinden er nadeel van,
maar niet zoo erg. Wat heel natuurlijk
is. Sterk vergiftig is die mist in elk ge
val niet: anders moesten ook gezonden
het slachtoffer ervan geworden zijn.
Verder bedenke men, dat reeds 'n 10
k 12 dagen geleden een soort modder-
of bloedregen geconstateerd is in Frank
rijk en ook in Nederland.
Menschen, die in die dagen door
Rotterdam liepen, verzekerden ons zelfs
toen zij de krantenberichten daarover
lazen, dat zij ook in onze stad een hin
derlijke, brandende stof gevoeld hadden.
Dat die „regen,, elders op modder gele
ken heeft, of een roodbruin (bloed)-kleur
heeft gehad, is niet te verwonderen. In
lava-stoffen zitten elementen van alle
mogelijke kleuren.
In sommige bladen werd gemeld, dat de
mist in de Maasvallei „overal een blauw
grijze vette" zelfstandigheid nalaat. Ook
dat zou op vulcanische stoffen kunnen
wijzen.
De voorbereidende ontwapeningsconfe
rentie gesloten.
De sluitingsvergadering van de laatste
zitting der voorbereidende ontwapenings
conferentie heeft gisteren te Genève plaats
gehad.
Ongeveer een 20-tal gedelegeerden heeft
nog principiëele verklaringen over het
standpunt hunner regeeringen ten op
zichte van het ontwapeningsvraagstuk
afgelegd.
De onder-voorzitter der commissie, Po
litis, verklaarde, dat het ondernomen werk
grootsch is en dringend. Men moet met
voorzichtigheid te werk gaan, maar een
proef moet worden genomen om te ver
mijden, dat opnieuw een wedloop in do
bewapening zal plaats vinden, zooals in
het begin van deze eeuw is gebeurd en
die toen geleid heeft tot een oorlog, die
ook thans niet ontbreken zou, indien de
wedloop in de bewapening niet zou wor
den gestuit.
Politis bracht in het bijzonder hulde
aan den heer Loudon voor al zijn werk
in deze zitting en in die van 1927.
Hierop volgde Lord Cecil. Hij meende,
dat het alleen afhangt van de cijfers, die
de ontwapeningsconferentie in deze be
palingen zal doen opnemen, of werkelijk
bewapeningsvermindering zal worden be
reikt
Doch zelfs indien de eerste stap slechts
zou zijn een bescheiden vermindering van
bewapening, dan zou reeds veel gewon
nen zijn en iedere vijf of tien jaar zal
een nieuwe ontwapeningsconferentie moe
ten bijeenkomen.
Cecil wees er op, dat thans het oogen-
blik voor de volkeren gekomen is om te
toonen, dat ze werkelijk ontwapening
willen.
De volgende spreker was Gibson, de
Amerikaan, die verklaarde, dat hij onop
recht zou zijn, indien hij verzwijgen zou,
dat het ontwerp-conventie in veel opzich
ten de Amerikaansche delegatie teleur
gesteld heeft.
De Amerikaansche delegatie hoopt, dat
de regeeringen op de ontwapeningscon
ferentie zelf tot grootere wederzij dsche
concessies zullen bereid zijn dan in deze
commissie het geval is geweest.
De volkeren moeten thans nauwkeurig
worden ingelicht omtrent den stand van
het ontwapeningsvraagstuk.
Graaf Bernstorff legde slechts een korte
verklaring af, waarin hij zeide, dat het
rapport aan den volkenbondsraad duide
lijk aantoont, waarom Duitschland het
ontwerp-conventie niet kan aannemen.
Massigli (Frankr.) zeide: Ofschoon de
Fransche veiliglieidswenschen slechts zeer
gedeeltelijk zijn bevredigd, is Frankrijk
toch volkomen er toe bereid, op de ont
wapeningsconferentie er toe mede te wer
ken, dat een zoo groot mogelijk resultaat
bereikt zal worden.
De Zweedsche delegatie betreurde voor
namelijk drie leemten in het ontwerp-
conventie, namelijk het onttrekken van
bepalingen over de geoefende reservetroe
pen, over de directe beperking van het
oorlogsmateriaal der landmacht en over
de openbaarheid inzake het oorlogsmate
riaal.
Tenslotte sprak de voorzitter, Jhr Lou--
don, zijn sluitingsrede uit. Hij herinnerde
er aan, dat op 10 Mei 1926 de eerste bij
eenkomst van deze commissie was gehou
den. Vier en een half jaar had zij dus
gewerkt.
De heer Loudon was van het eerste
oogenblik af overtuigd, dat totale ont
wapening op het oogenblik nog iets on
mogelijks is.
Hij is echter evenzeer overtuigd, dat
een eerste vermindering van bewapening
reeds van de grootste beteekenis voor
het welzijn der volkeren zijn zal.
Men moet niet zeggen, dat de toestand
op het oogenblik ongunstig is voor be
wapeningsvermindering. Zelfs, indien de
verdragen van Locarno en Kellogg niet
bestonden, dan nog zou op het oogenblik
bewapeningsvermindering dringend noo
dig zijn met het oog op de bestaande
economische crisis.
De volkeren hebben dringend noodig,
dat de uitgaven voor militaire doelein
den worden verminderd.
De heer Loudon bracht dank aan al
le leden voor den verrichten harden ar
beid. Hij eindigde met het uitspreken
van een laatsten wensch, dat de gedele
geerden, weer in hun land teruggekeerd,
niet zouden nalaten, hun eigen regeerin
gen ervan te overtuigen, dat men geen
tijd meer verliezen mag.
Een hartelijk applaus volgde op de slot
rede van den voorzitter, wien daarna
onder nieuw applaus uit aller naam
dank werd gebracht door Lord Cecil en
Politis voor zijn getoond beleid, voor het
goed humeur en vooral voor zijn nauw
gezetheid en voor het geduld, waarmee
hij de vergaderingen geleid heeft.
De roode terreur in China.
In een hinderlaag tusschen de steden
Kwangshui en Hwange, 100 mijl Noor
delijk van Hankow, zijn ongeveer 20.000
man, provinciale troepen, door een even
sterke macht van het roode bandieten
leger vermoord.
Berichten uit het Noorden der pro
vincie Hupeh zeggen, dat de verliezen
van Zondag de hevigste zijn, welke de
regeering sinds het begin van den veld
tocht tegen de rooverstroepen, na hel
einde van den burgeroorlog, geleden
heeft.
President Tsjang Kai Shek verklaar
de, dat de regeering onverwijld een leger
van 300.000 man, en zoo noodig met
twintig kannoneerbooten en vliegtuigen
tegen de rooden in 't Opper-Yangtse-dai
zal zenden.
De toepassing van de Drankwet In de
Ver. Staten.
Uit het jaarverslag van de Federal
Prohibition Commissioner blijkt, dat
voor de toepassing van de drankwet m
Amerika in het afgeloopen jaar 68.173
personen werden gearresteerd, 8.633
voertuigen in beslag werden genomen en
64 schepen met een waarde van 687.000
dollar werden aangehouden.-
Vervolgingen werden ingesteld tegen
72.672 personen, waarvan 54.084 geval
len met een veroordeeling eindigden.
22.405 personen kregen gevangenisstraf.
Het totaal bedrag aan betaalde boeten
bedroeg 4.790.000 dollar.
Van der Velde over het Sowjet-régime.
In de Belgische Kamer, waar de in
terpellatie over de crisis in den landbouw
besproken werd, bij welke gelegenheid
ook de Russische dumping ter sprake
kwam, verklaarde Van der Velde, dat
hij de Russische dictatuur verfoeit, die
de ontkenning is van alle vrijheden,
maar, sprekend als economist, moet hij
erkennen, dat in de Russische republiek
een reusachtige krachtsinspanning ont
wikkeld wordt, waardoor het niet moge
lijk is te gelooven, dat het Sowjet-
régime op het punt staat om in te stor
ten. Het communistische bankroet xs
niet aanstaande.
De Fransche Kabinetsformatie.
Laval heeft aan den President der
Republiek medegedeeld, dat hij de op
dracht tot vorming van een nieuw kabi
net definitief aanvaardt. In parlemen
taire kringen meent men, dat het Kabi
net theoretisch reeds gevormd is, en dat
de practische voltooiing op zijn laatst
vandaag een feit zal worden. De kans
is zeer groot dat er een personen-kabinet
zal komen.
De film „lm Westen nichts neues".
De Berlijnsche pers acht het waar
schijnlijk, dat de film '„lm Westen nichts
Neues" ten slotte toch zal worden verbo
den en wel, omdat verschillende leden
van. het Rijkskabinet voorstanders van
een dergelijk verbod zouden zijn.
Voor zoover bekend, heeft zich het
Rijksdepartement van Buitenlandsche
Zaken uitdrukkelijk uitgesproken tegen
het verbod van de film. Het staat op het
standpunt, dat juist een verbod van de
film in het buitenland een uiterst slech
ten indruk zou maken.
Ook het Pruisische departement van
Binnenlandsche Zaken en de Berlijnsche
hoofd-eommissaris van politie zijn tegen
standers van het verbod; hetzelfde schijnt
echter niet te kunnen worden gezegd van
dr Wirth, den Rijksminister van Binnen
landsche Zaken, die op het standpunt
staat, dat voortzetting van de vertooning
van de film als een bedreiging van de
openbare rust, orde en veiligheid dient te
worden beschouwd.
De filmkeuringsdienst zal zijn besluit
eerst nemen, nadat zijn leden de film in
een bijzondere vertooning zullen hebben
gezien.
Korte Berichten.
Te Pirmasens, waar onlangs reods
een hoeveelheid bommen was ontdekt,
die vervaardigd waren door communis
ten, welke het fascisme wilden bestrijden,
is door de politie bij haar voortgezet on
derzoek een nieuwe werkplaats ontdekt,
waar bommen vervaardigd werden. In
verband hiermede zijn 24 personen, alle
behoorende tot den communistischen an-
ti-fascistischen bond, gearresteerd.
Gisternacht heeft te Pressel in Sak
sen een groote brand gewoed in de hout
zagerij van Dr Gereke, den rijksdagafge
vaardigde der landvolkpartij. De hout
zagerij ging geheel in vlammen op. Men
vermoedt, dat de oorzaak brandstichting
is. De schade is zeer groot.
Binnenland.
De Tweede Kamer heeft de begrooting
van Binnenl. Zaken en Landbouw aan
genomen.
Memorie van Antwoord betreffende de
Defensie-begrooting.
De dreigende stopzetting der jamfabriek
te Kapelle.
Buitenland.
De voorbereidende ontwapenlngs-confe-
rentie gesloten.
De kabinetsvorming in Frankrijk ge
lukt?
De roode terreur in China.
Te Valencia is de algemeene werk
staking uitgeroepen. Er vorschijnen geen
dagbladen, het auto- en tramverkeer rust
geheel. De stakers kwamen in botsing
met de politie. Hierbij werd 1 agent, als
ook een leider van de vakvereeniging
voor metaalarbeiders, gedood.
De Amerikaansche Senaat heeft het
wetsontwerp aangenomen, waardoor een
crediet van 60 millioen dollar wordt toe
gestaan voor hulpverleening aan de hoe
ren in de door droogte geteisterde stre
ken. Het wetsontwerp gaat nu naar de
Kamer.
Het Pruisische departement van
Handel heeft de schoolplicht ingevoerd
voor alle werkloozsn, die den leeftijd van
21 jaar nog niet hebben bereikt. Ze zul
len worden verplicht den een of anderen
cursus te volgen en wel gedurende 18 a
24 uur per week. Men hoopt op deze wij
ze te voorkomen, dat de werklooze jeugd
nog langer op straat ronddwaalt.
Algemeene Nederlandsche Christelijke
Ambtenarenbond.
Gisteren kwam de vakgroep Tucht- en
Opvoedingswezen van bovengenoemden
bond in algemeene vergadering te Amers
foort bijeen. De voorzitter, de heer D.
Horst, van Doetinchem opende de ver
gadering door te lezen Ef. 6 19, en
voor te gaan in gebed. In zijn openings
woord verwelkomde hij inzonderheid den
vertegenwoordiger van den Minister van
Justitie, Mr de Meyere, en besprak voorts
het onderscheid tusschen de rijks- en de
particuliere gestichten inzake de oplei
ding van den ambtenaar. In 1922 had
de opvoedingsamhtenaar al een gevestigde
positie en de Regeering droeg er zorg
voor, dat geen willekeurige toelating
plaats had, zonder zich met de opleiding
in te laten. Daarna besprekend het rap
port, dat in 1929 uitkwam en dat van be
lang is met het oog op de ophanden
zijnde reorganisatie, zeide spr., dat de
reorganisatie te veel beheerscht wordt
door financieele overwegingen. Sprekers
grootste bezwaar is, dat het personeel
uitgeschakeld wordt bij vraagstukken van
paedagogischen aard. Het is noodig, dat
het personeel ook daarin invloed zal kun
nen uitoefenen. Spr. heette welkom de
particuliere gestichten, die nu voor het
eerst ook aan dit congres deelnemen.
Getrouw aan den grondslag van den
bond, zoo besloot Spr., onderwerpen wij
ons aan het gezag, waardoor het God
belieft ons te regeeren.
Ds J. Visser, directeur van het Op
voedingsgesticht te Amersfoort, refereer
de daarna over het onderwerp: „Het
vraagstuk van de opleiding van den op
voedend ambtenaar". Spr. wilde aantoo-
nen, dat dit onderwerp gegrepen is uit
de practijk. Verbetering van de opleiding
van den opvoedend ambtenaar zal voor
dezen wellicht meebrengen positieverbe
tering en salarisvermeerdering, maar
toch mogen deze beide dingen nooit sti
mulans zijn voor het streven naar ver
betering der opleiding. Voor verbetering
der opleiding mag men slechts één mo
tief aanvoeren, n.l. dat zulks noodig is
