No. 46
Zaterdag 22 Nnemkar 1930
M
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Vrouwenhanden
G.VANWILLEGEN&Z00N
Heudrikse Go's Bank N.V. Gaas
ïtiën.
itijd
EERSTE BLAD.
Politieke verhoudingen.
Buitenland.
„WILLEGEN" Naaimachines
Binnenland
HET ADRES
A. WIL KING
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
M
Prije tier Advertentie»i
1—4 regels 11.20, elke regel meer 30 ei
Bij abonnement belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 3 bladen. Qb van d©T R©$t
altijd mooi door
KAPELLE (Z.-Bev.) Telephoon 21.
Moderne Salonkast
VAOERLANDSCHE BANK
meijaarljjksGhe uitloiiog
Stukken voor den Gemeenteraad
van Vlissingen.
ALLE
per 1 NOVEMBER vervallende
worden verzilverd door
105
lubus
pons
iën in de
(Aanbod"
i contant.
ff
n
saatje
kend.
1" als
ers Is
ENS
eus
RDAf*
9
Ij
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA,
Bureau: Lange (forststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No, 11.
Postrekening No. £4455.
Bijkantoor te Middelburg,
firma F. P. DHUXJ, L. Burg. Tel. No. 256.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.-
Losse nummers
f 0,05
'w~ Het dezer dagen in de Tweede Ka
mer gevoerde mobilisatie-debat is om
meer dan één reden van belang.
In de afdeelingen der Tweede Ka
mer was ontstemming uitgesproken
over het feit, dat zoo weinig Soc.-Dem.
burgemeesters benoemd werden. Men
zag hierin een opzettelijke achteruitstel
ling van een der sterkste groepen in bet
parlement, wat echter door "de Regee
ring ontkend werd.
De beer Albarda heeft bet er nu voor
de Regeering niet gemakkelijker op ge
maakt bij dit optreden te volharden.
Want bet is wel waar, dat de lei
der der Soc.-Dem. fractie tenslotte van
tegenwerking zelfs met onwettige mid
delen niet meer beeft gerept, de bedoe
ling is niettemin duidelijk: de Soc.-Dem.
zullen met alle middelen waarover zij
beschikken, een eventueele mobilisatie
verhinderen.
Een Soe.-Democratisch burgemeester
zit .tusschen twee vuren.
Als partijman is bij verplicht alle
medewerking te weigeren en moet bij
trachten de landsverdediging onmoge
lijk te maken en als burgemeester is bij
geroepen zijne volle medewerking te
verleenen en beeft bij een vlotte uitvoe
ring van de te nemen maatregelen te
bevorderen.
Hieruit volgt, dat bij eventueele be
noeming de Regeering zich terdege zai
hebben te vergewissen welk standpunt
de candidaat ten opzichte van deze zaak
inneemt.
Wordt geen onvoorwaardelijke toe
zegging voor volledige medewerking
verkregen dan is bet zeker niet de schuld
van de Regeering als in de toekomst
de Soc.-Dem. geweerd worden uit func
tion waar bun aanwezigheid een gevaar
zou opleveren voor de veiligheid van
den Staat.
Maar bier is meer.
De S.D.A.P. ziet sinds jaren met ver
langen uit naar bet oogenblik, dat zij
met de Vrijz.-Democraten en een deel
der R.-Katholieken een parlementaire
meerderheid zal kunnen vormen.
Bij bet dezer dagen gevoerde salaris
debat kwam zelfs een oogenblik de hoop
op, dat men dit zoozeer begeerde doel
naderbij zou komen.
Thans echter is de situatie veranderd.
Bij de R.-Katholieken, ook bij de z.g.
„linkervleugel" van de R.K. Staatsparty
zal er na bet gebeurde minder dan ooit
neiging zijn om samen te werken met
een partij, die reeds bij voorbaat beeft
verklaard, dat als de veiligheid van den
Staat in bet geding komt, men zal wei
geren die veiligheid te bevorderen.
Met een partij die derwijs onze na
tionale volkskracht ondermijnt en ons
onafhankelijk volksbestaan bedreigt, kan
niet worden samengewerkt.
De z.g. democratische meerderheid is
hiermee voorgoed tot een hersenschim
geworden.
Een van de weinige mogelijkheden
om tot een extra-parlementaire meer
derheid en tot een parlementair Kabinet
te komen, is daarmee verdwenen.
Maar we zullen ook niet steeds een
extra-parlementair Kabinet kunnen
houden. Op die wijze gaat toch in do
toekomst bet parlementaire stelsel dat
zoo zegenrijke vruchten afwierp te loor.
Voor de recbtscbe partijen ligt bier
een ernstige waarschuwing om elkaar
te zoeken en daardoor het optreden
van een parlementair Kabinet mogelijk
te maken.
Doen zij dat niet, dan laden zij op zich
een ernstige verantwoordelijkheid.
De toekomst van het constitutioneel-
parlementaire stelsel, de toekomst van
ons volk is hier in bet geding.
We hebben thans nog een reobtsche
meerderheid.
Straks is het misschien mede om
dat men weigert de geboden kansen te
grijpen voorgoed telaat.
ASS. APOTHEKER
Lange Kerkstraat 42 - GOES - Telef. 168
Het speciaal adres voor
Uw GENEESMIDDELEN
voor Uw BANDAGES enz.
voor Uw TOILET-ARTIKELEN
óók voor Uw ST.NICOLAAS-CADEAUX!
Zie EtalageI Zie Etalage!
De verlaging van loonen en prijzen
in Italië.
In verband met de verlaging der amb
tenaarssalarissen bevatten de bladen
voorbeelden van geestdriftige fascisten,
die vrijwillig reeds het gevraagde offer
hebben gebracht. Een huisheer te Ve
rona, die veel staatsambtenaren onder
zijn huurders telt, liet dezen weten, dat
bij de buren met 12 pet verlaagde. Een
aantal bioscoopbezitters te Rome verlaag
de onmiddellijk de prijzen met 10 pet.
Eveneens werd besloten tot verlaging der
gemeentebelastingen en overal is de
broodprijs gedaald.
Engeland en Br. Indië.
De algemeene beschouwingen ter Lon-
denscbe ronde tafel-conferentie zijn giste
ren geëindigd met 'n rede van den Brit-
schen eerste minister.
Mac Donald begon met te verklaren,
dat bet de eerste keer is, dat alle be
trokkenen bier vereenigd zijn. Men bad
nu een mijlpaal bereikt op den weg, die
leidt van bet verleden naar de toekomst.
Al de redevoeringen, waaruit de men
taliteit van Indië aan den dag trad, had
den ten doel, ons van aangezicht tot aan
gezicht te stellen tegenover de feiten.
Zich wendende tot de gedelegeerden
der minderheden, zeide spr.: „de door u
gemaakte opmerkingen zijn niet tot doo-
ven gesproken." Wij zijn niet de geschied
schrijvers van het verleden, maar de be
wakers van wat de toekomst zal bren
gen.
De verklaring van de vorsten heeft den
toestand gunstig gewijzigd. Wat zij zei
den, heeft niet alleen onzen blik verruimd
en onze harten verwarmd, onze oogen ge
opend, en ons een lichtenden horizon ge
toond, bet heeft pok onze taak vergemak
kelijkt.
De regeering zal zich houden binnen
de groote lijnen door de conferentie aan
gewezen en zal trachten de practische
antwoorden op de aan de orde gebrachte
vraagstukken in een wet te belichamen.
5 jaar garantie.
f 144.-.
Electrische lampen en motoren passend op
elke machine. - Eigen reparatie-inrichting.
Hoog water in Zwitserland.
Tengevolge van den aanhoudenden re
genval in het gebergte en bet stormach
tige weer, is de Rijn sinds gistermorgen
ruim een meter gestegen. De was houdt
ook verder aan.
Niet alleen de beken van bet Zwarte
Woud, maar ook de Zwitsersche rivieren
voeren een ontzaglijke hoeveelheid wa
ter aan.
In Waltshut is de Rijn gedeeltelijk bui
ten haar oevers getreden; de landerijen
die aan de rivier gelegen zijn, staan on
der water.
Ook bij Breisach slaan de golven over
de oevers heen en zetten bet oude Rijnge
bied onder water.
De Russische graanuitvoeren.
De sow jet-gezant te Londen ontkent in
een interview met den correspondent van
de Manchester Guardian ten stelligste,
dat Rusland aan „dumping doet". Vol
gens hem is Rusland eenvoudig bezig
met zijn ouden graanuitvoer te reorga-
niseeren, De binnenlandsche prijzen in
Rusland worden zooveel mogelijk onaf
hankelijk gehouden van de fluctueerende
wereldprijzen. Dat is dus een vaste prijs
voor tarwe, die ongeveer op het vóór-
oorlogscbe niveau staat. Echter ook de
industrieele producten worden aan de
boeren tegen een vasten, nagenoeg vóór-
oorlogscben prijs verstrekt en van „dum
ping" ten koste van de eigen bevolking
zou dus geen sprake zijn. Er was dit
jaar een oogst van 15 millioen ton graan
meer dan bet vorige jaar. Stel, dat men
daarvan één kwart of één vijfde uit
voert, dan is de toeneming van het in
Rusland beschikbare graan nog aan
zienlijk. Voor bet overige achtte hij de
Hetze tegen Russischen invoer onzinnig,
daar Rusland zijn ontvangsten gebruikt
voor orders ten behoeve der groot-idus-
trie en de buitenlandsche industrieën
deze toch niet missen kuhnen.
Berlijns tekort van 90 millioen.
Naar het „Berl. Tag." meldt, heeft bet
gemeentebestuur van Berlijn besloten
den gemeenteraad een ontwerp voor te
leggen voor nieuwe belastingen tot een
bedrag van 25 millioen. Het deficit op
de begrooting is thans gestegen tot 90
millioen. l
Het „Berl. Tag." betwijfelt of de voor
gestelde belastingverboogingen zullen
worden aangenomen. Voorloopig moet
men rekenen op een ingrijpen door den
„Oberprasident".
Werkloosheidsbestrijding in Pruisen.
Over bet arbeidsprogramma voor de
werkverschaffing in Pruisen worden
thans nadere bijzonderheden betreffen
de de verbetering van woeste gronden
meegedeeld.
Gedurende drie jaar kunnen 80.000
arbeiders voor productieve werkzaamhe
den te werk worden gesteld, indien voor
de eerstvolgende drie jaar een bedrag
van 400 millioen mark voor grondver
betering door irrigatiewerken beschik
baar kan worden gesteld.
Dit zou aan de desbetreffende licha
men en organisaties beschikbaar kun
nen worden gesteld in den vorm van
subsidies en leeningen tegen goedkoo-
pe rente.
Aangezien daarbij 7/1Ö bestemd ls
voor uitgaven voor loonen, kan men zich
hieruit een denkbeeld vormen, van boe
een grooten invloed deze maatregelen op
de arbeidsmarkt zullen zijn.
Hevige vorst in Oost-Pruisen.
De koude in Oost-Pruisen, die baar in
trede beeft gedaan bij den eersten
sneeuwval in bet begin van deze week,
is gisteren plotseling zeer hevig gewor
den.
De meteorologische dienst te Konings
bergen deelt mede, dat de laagste tem
peratuur één der laatste nachten 15,4
graden onder nul beeft bedragen.
Korte Berichten.
Naar een telegram uit Washington
meldt, hebben de druivenkweekers van
Galifornië een beroep gedaan op bet de
partement van justitie aldaar, om regee-
ringsbescberming te verkrijgen tegen de
smokkelaars in alcoholische dranken,
die volgens de kweekers den verkoop
bedreigen van een ni^pw druivensap,
dat, nadat bet verkocht is, gaat gisten
en waarvan in den laatsten tijd enorme
hoeveelheden verkocht zijn.
In baar poging om den verderen
val van graanprijzen tegen te gaan en
den graanprijs te stabiliseeren, beeft de
Amerikaaanscbe regeering ongeveer een
tiende van den gebeelen tarweoogst der
Ver. Staten in handen gekregen. Men
schat de graanvoorraad die thans in
banden der regeering is op ongeveer
110 millioen bushel (een bushel tarwe
is ongeveer 54^ K.G.)
Te Detroit (Vereenigde Staten)
heeft men bet bestaan ontdekt van twee
groote smokkelorganisaties, die gebruik
maakten van dertig vliegtuigen voor bet
invoeren van alcoholische dranken uit
Canada naar de Ver. Staten, waar zij
op afgelegen plekken landden. Er zijn
14 personen ter beschikking, der justi
tie gesteld en twaalf vliegtuigen in be
slag genomen, die elk ongeveer 500 fles-
schen spiritualiën konden vervoeren.
De. Handels- en Landbouwbank.
Na voorgeleid te zijn voor den rechter
commissaris, mr Thorbecke, die hem aan
voor beUste waarden, 's-GRAVENHAGE
6q tegen beurskoers
g OBLIGATION
een langdurig verhoor heeft onderworpen,
is de directeur der Handels- en Landbouw
bank J. W. M. gistermiddag in het huis
van bewaring te 's Gravenbage opgesloten.
Bestrijding van omkooperij.
Dezer dagen is onder leiding van de
Nederlandsche Maatschappij voor Nijver
heid en Handel in de Industrieele Club
te Amsterdam een samenkomst gehouden
van een aantal personen uit het handels-
en bedrijfsleven, vertegenwoordigende 18
organisaties. Deze bijeenkomst was door
de Nederlandsche Maatschappij voor Nij
verheid en Handel belegd ter bespreking
van maatregelen, die genomen kunnen
worden om te geraken tot een afdoende
bestrijding van het steeds ernstiger vor
men aannemende euvel van omkooperij.
Het voorstel om een bureau op te rich
ten, dat in dezen de leiding zal nemen,
vond algemeene instemming. Besloten
werd tot bet instellen van een commissie,
die bet voorstel nader za,l uitwerken. Het
secretariaat dezer commissie zal voor
loopig behartigd worden door het secre
tariaat der Nederl. Mij voor Nijverheid
en Handel, Nassauplein 5, Haarlem.
Postvluchten op Indië.
Bij de K. L. M. is bericht ingekomen
dat het derde retourvliegtuig de P.H.-
A.E.N. Vrijdag te 6.10 uur uit Cairo is
vertrokken en te 8.5.0 te Mersamatruh
is geland. Vandaar vertrok het toestel
te 9.35 en landde te 14.15 te Athene. Al
les is wel aan boord. Morgen wordt de
tocht voortgezet.
Voorts is bericht ontvangen van het
vijfde postvliegtuig de P.H.-A.G.A., dat dit
toestel, dat zich te Calcutta bevindt, he
den niet is gestart in verband met het
nazien der motoren.
Mr Dr Ter Pelkwijk Burgemeester van
Groningen?
Naar „Ons Noorden" verneemt, moet
Mr Dr G. A. W. ter Pelkwijk, gemeente
secretaris van Den Haag, zeer sterk in
aanmerking komen voor het burgemees
terschap van Groningen.
N.V. Haven van Vlissingen. Zooals ook
reeds uit de voorstellen voor de Prov.
Staten is gebleken, zal bet gedeelte, waar
voor de gemeente deelneemt in bet maat
schappelijk 'kapitaal van de op te richten
N.V. „Haven van Vlissingen", een som
van f275.000 bedragen/Burg. en Weth.
stellen nu den raad voor te besluiten, dat
de gemeente als baar aandeel inbrengt;
a. bet erfpachts- en exploitatierecht
op de binnenhavens, met alle aanwezige
gereedschappen en los- en laadmaterieel.
De jaarlijksche gemiddelde netto-op
brengst der binnenhavens bedraagt f 12
to't f 13.000.
b. de door baar gedurende de exploi
tatie der binnenhavens gekweekte reser
ve, waarvan de waarde op 1 Januari 1930
f 53.967.90 bedraagt;
c. bare rechten, voortvloeiende uit de
bouwrekening krachtens bet tusschen
den Staat en de gemeente bestaande erf-
pach'tscontract.
Het bestuur der N.V. zal volgens de
ontworpen regeling worden opgedragen
aan een directie, bestaande uit één of
meer directeuren, onder toezicht van een
Raad van Commissarissen, bestaande uit
voor Manufacturen.
Dames- en Kinderconfectie
Tapijten Gordijnen
Bedden - Ledikanten en
aanverwante artikelen is
GOES
HULST
Binnenland.
Memorie van Antwoord op de bogroo-
ting van Binnenlandsche zaken.
De 's-Gravenpoldersche kwestie.
Buitenland.
Ernstig spoorwegongeluk in Frankrijk.
De ronde-tafelconferentie.
Dumpt Rusland?
Hoog water.
12 leden, ea van een door en uit diss Raad.
van Toezicht van 3 leden, waarvan &c
resp. 4 en één do gemeente Vlissingen
zullen vertegenwoordigen. Aan de N.V.
zal voor een 'tijd van 75 jaar bet recht tot
haven-exploitatie en de rechten van erf
pacht en gebruik worden gegeven.
Daar 'de N.V. zal worden belast met
bet beheer van een voor den publieken
dienst bestemd werk, brengt de wensche-
lijkheid mede, om dit lichaam met bet
daartoe noodige publiek rechterlijke ge
zag te bekleeden. Met het. oog hierop ligt
bet in bet voornemen, met toepassing van.
bet bepaalde in art. 194 der Grondwet,
de N.V. de bevoegdheid te geven in haar
huishoudelijk belang verordeningen, te
maken.
Ten slotte meidon Burg. ea Weth. nog,
dat ten aanzien van het personeel van
het gemeentelijk havenbedrijf, dat thans
in vasten dienst bij de gemeente is, eena
regeling wordt voorgesteld.
De inbreng voor de gemeente zal name
lijk moeten geschieden onder den last,
da't dit personeel door de N.V. wordt over
genomen en dat de tegenwoordige positie
van dit personeel (en zijn weduwen en
wezen), welke ontleend wordt aan de
thans geldende pensioenwe, gemeentelijke
wachtgeldregeling, salarisverordening tot
bet niet toepassen van het verhaal we>-
gens bijdragen voor pensioen, ten volle
wordt gewaarborgd en dat de N.V. het tot
dusver uitbetaalde pensioen van J. J.
Meijboom, oud-baas van het gemeentelijk
havenbedrijf, ad f237 per jaar, tot zijn
overlijden te haren laste neemt.
Radio distributie. Naar aanleiding van
bet verzoek van de N.V. Zuid-Nederland-
sche Radio Distributie Maatschappij', om
concessie voor bet overkruisen van ge
meentegronden 'met geleidingen tot 31 De
cember 1945, deelen Burg. en Weth. imede,
dat zij: naar aanleiding van in de vergade
ring van 29 November 1929 geuite fclach-
en betreffende de exploitatie door de N.V.
onderzoek hebben ingesteld.
Naar aanleiding van aan de aJbonné's
gestelde vragen verklaarden 87.7 pot.,
dat de muziek en het gesproken woord
duidelijk is, 7 pet. maakte eenig voorbe
houd en 5.3 pot. noemde bet minder gun
stig. De vraag of veelvuldig storingen
voor komen, beantwoordde 43.9 pet. ont
kennend, 33.3 pot. nagenoeg ontkennend
en 22.8 bevestigend.
De ingenieur der telegrafie berichtte,
dat naar zijn meening de aanleg van bet
net geen aanleiding kan geven tot ge
grimde 'klachten, terwijl de 'directeur van
bet P.T.T.-kantoor mededeelt, dat klach
ten van aangeslotenen aan bet distributie
net over het nie voldoen aan de gestelde
voorwaarden hem niet 'hebben bereikt. Bij
de controle is hem gebleken, dat de ex
ploitatie van 'het net weinig te wenschen
overlaat. Als er storingen zijn, ondervin
den ook zij, die zelf een ontvangtoestel
hebben, die storingen. Ten slotte adviseert
de accountant J. H. Crucq Jr. te Amster
dam, die in verband met de one9nigheden
in de 'directie der N.V. een rapport uit
bracht, de N.V. definitief concessie te ver
leenen. Waar echter met geen mogelijk
heid is na te gaan 'hoe de radio zich in
de naaste toekomst ontwikkelen zal, wil
len Burg. en Weth. de vergunning telkens
voor één jaar verleenen, en de opzeg
gingstermijn op 3 maanden stellen. Bo
vendien stellen zij' voor in plaats van
retributie voor het hebben van draden,
waarvan de berekening moeilijkheden op
levert, te 'bepalen, dat per kwartaal en per
aangeslotene f 0.25 in de gemeentekas
moet worden gestort.