Woensdag 19 November 1930
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
KING
NIEMEÜER'S
IT GESCHENK
FRIESCHE HEERENBAAI
GEEF HE
T. NICOLAAS
Hendrikse Co's Bank NI Boes
EERSTE BLAD.
Buitenland
EEN LUXEi-DOOS
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
OVERAL VERKRIJGBAAR
ALLE
per 1 NOVEMBER vervallende
worden verzilverd door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. M455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
veZeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13.—
Losse nummers f0.05
Prijs derAdvartentlSn:
1—4 regels 11.20, elke regel meer 30 et.
BI] abonnement belangrijke korting.
Karakter van het Kabinet.
Er is in deze dagen zoo sterke belang
stelling voor zaken van economischen en
socialen aard, dat het gevaar bestaat,
dat andere, meer gewichtige punten op
den achtergrond geraken.
Als er over de malaise en alles wat
daarmee samenhangt, gesproken wordt,
dan gaan de ooren open.
Maar als de beginselen ter sprake
komen, dan luwt bij velen de belang
stelling.
Nu moge dit, in verband met de om
standigheden, eenigszins verklaarbaar
zijn, goed te keuren is het daarom niet.
En in elk geval mag het ons niet weer
houden volle aandacht te schenken aan
wat de Minister-president de vorige week
opmerkte omtrent het karakter van het
Kabinet.
Na er op gewezen te hebben, dat dit
Kabinet een extra-parlementair Kabinet
moet üeeten, verklaarde de heer Ruys
de Beerenbrouck, dat de Ministers zich
toch cis mannen van rechts met de drie
reclusche partijen nauw verwant blijven
gevoelen en als zoodanig ook zooveel mo
gelijk in rechtschen geest het bewind
voeren.
En verder heette het nog, dat het Ka
binet geleid wordt door de beginselen,
die in de rechterzijde leven.
Uit ucn aard der zaak zou een meer
positieve verklaring ons welkom zijn ge
weest en zouden we ook gaarne zien een
meer positief optreden van het Kabinet.
Maar wij vergeten niet, dat de recht-
sche partijen, daartoe in de gelegenheid
gesteld, geen Kabinet hebben kunnen
leveren.
De oorzaak daarvan bespreken we nu
niet. Het feit ligt er. En daarmee heb
ben we te rekenen.
Zóó gezien kunnen we ons over de uit
spraken van Minister Ruys de Beeren
brouck verblijden.
Het is feitelijk méér dan in de gegeven
omstandigheden verwacht kon worden.
Huichelachtig vertoon?
De heer Henri Polak gebruikt zijn
Kroniek in „Het Volk" om te brandmer
ken de methode om het voor te stellen
alsof zich Christen noemen en naar
de kerk loopen synoniem is met hooge
moraliteit, zachte zeden en onberispelijk
gedrag.
Op zichzelf is daar niets tegen.
Het is het zelfde wat ook in de Kerken
de heer Polak zal dat zoo niet we
ten, maar toch is het zoo voortdurend
wordt gedaan.
De manier echter waarop de Soc.-Dem.
Kroniekschrijver zich van zijn taak
kwijt kunnen we niet zonder meer toejui
chen.
Hij zegt o.m. dit:
„Dat is de methode die haar merk
waardigste toepassing vond in wijlen dr
Kuyper's verdediging van de Speetwet
Voor de jonge lezers zal ik het geval in
beknopten vorm mededeelen. Dr Kuyper
had een wetsvoorstel ingediend, strek
kende om vrouwen toe te staan nachtwerk
te verrichten bij het haringspeten te Hui
zen. Daartegen rees in de Tweede Kamer
verzet, en men vroeg, als nachtwerk bij
het speten nu eenmaal onvermijdelijk was
en er te Huizen niet genoeg mannen wa
ren om het te verrichten, waarom men
dan niet mannen van elders kon laten
komen, bij voorbeeld uit Amsterdam, waar
er altijd wel in voldoende mate beschik
baar zouden zijn. Waarop dr Kuyper
antwoordde, dat aldus de ingetogen Chris
telijke Huizers in aanraking zouden ko
men met bedorven en bedervende Amster
dammers, hetgeen de zedelijkheid der
eerstgenoemden in gevaar zou brengen
en dus niet kon worden gedoogd."
Zulke uitlatingen, zoo voegt hij daar
aan toe, zijn een ergernis, omdat zij niels
zijn dan een huichelachtig vertoon
Is de ergernis van dezen Soc.-Dem.
volksleider gegrond?
Of hebben we hier te doen met niet
anders dan huichelachtig vertoon?
Voor de jonge lezers die misschien
wel eens hebben hooren verluiden, dat
de indiening van het z.g. Speetwetje een
.bewijs was van Dr Kuypers anti-sociale
gezindheid willen we 't geval in beknopten
a ywtoUaa.
Voorgesteld was om in 't belang van
de visscherij aan een aantal vrouweD
gedurende vier, hoogstens tien nachten,
twee uren nachtarbeid toe te staan, d.i.
dus hoogstens twintig uren in een ge
heel jaar.
In de Kamer werd daartegen be
zwaar gemaakt.
Gevraagd werd of men dit werk niet
door mannen, b.v. uit Amsterdam, kon
laten verrichten.
In antwoord hierop werd door Minis
ter Kuyper betoogd, dat zulks geen doel
zou treffen, omdat de noodige handig
heid voor het speten bij die mannen zou
ontbreken.
Dat is dus heel wat anders dan wat
de heer Polak ter voorlichting van do
jonge lezers meedeelt.
Het huichelachtig vertoon van erger
nis en verontwaardiging had dan ook ge
voegelijk achterwege kunnen blijven.
Het beste
dauehjksche
middel ter
opwekkinq en
verfrissching.
De Economische Volkenbondsconferentie.
De uiting van dr Nederbragt (zie 2e
blad) heeft aanleiding gegeven tot meer
geruststellende verklaringen, zoowel van
Duitsche als van Fransche zijde.
De Fransche gedelegeerde verzekerde
aan dr Nederbragt de sympathie van
Frankrijk voor Nederland en den
wensch van Frankrijk de handelsbetrek
kingen met Nederland niet te verzwak
ken.
De Fransche uitvoeren naar Neder
land zijn vrijwel even groot als de Ne-
derlandsche uitvoeren naar Frankrijk en
beide landen hebben belang erbij, dat
deze toestand zoo blijven zal.
De Fransche gedelegeerde verzekerde,
dat Frankrijk bereid is, met Nederland
in gedachtenwisseling te treden over bij
zondere Nederlandsche wenschen tot ta
riefherziening.
De Duitsche gedelegeerde verklaarde,
dat hij niet in het bijzonder over Ne
derland had gesproken, omdat er op het
oogenblik Nederlandsch-Duitsche onder
handelingen aan den gang zijn in een
vriendschappelijken geest en het hem
niet wenschelijk toescheen, deze in het
openbaar voor de conferentie te bren
gen.
Het sprak echter van zelf, dat Duitsch-
land het betreuren zou, als Nederland
zijn vrijhandelstelsel zou opgeven.
Storm in de Ionische Zee.
Boven de Ionische Zee heeft gedurende
48 uur een hevige storm gewoed, die o.a.
te Syracuse groote schade heeft aange
richt. In de haven werden tal van sche
pen vernield. Een aantal zeelieden is door
verdrinking om het leven gekomen. Ook
de te velde staande gewassen hebben
ernstig te lijden gehad.
De ramp te Lyon.
Volgens het laatste bericht ziet de ba
lans van de instortingsramp te Lyon er
uit als volgt:
Geborgen zijn de lijken van 7 brand
weerlieden, £én burger, 7 vrouwen en
één kind.
Onder de puinen liggen nog 12 brand
weerlieden, 4 politieagenten en verschei
dene bewoners van de ingestorte hui
zen, wier aantal men op 10 schat.
Treedt Chili uit den Volkenbond?
Fen telegram uit Santiago de Chili deelt
mede, dat uit zeer betrouwbare bron ver
luidt, dat Chili uittreding uit den Volken
bond overweegt. Dit zou te wij'en zijn
aan de gevolgde procedure bij de laatste
verkiezing van leden voor het Interna
tionaal Gerechtshof, toen de Chileensche
en Braziliaansche candidaat afvielen.
De stakingen in Spanje.
Te Barcelona hebben Maandag niet min
der dan 250 arrestaties plaats gevonden.
Het aantal menschen, dat bij botsingen
met de politie gewond werd, is nog niet
bekend. Van beteekenis waren de ver
schillende relletjes niet. D© staking zou
wellicht nog gisteren in den loop van
den dag eindigen.
Later wordt nog gemeld, dat te Barce
lona bjj botsingen tusschen leden van
verschillende vakvereenigingen drie doo-
detn zijn gevallen.
Te Madrid is alles rustig. De radicale
arbeiders zijn er Dinsdag in geslaagd een
aantal arbeiders van de bouwbedrijven te
bewegen het werk opnieuw neer te leg
gen. Hierdoor is de toestand weder ta
melijk verward geworden. De socialisti
sche vakvereenigingen hebben alle sta
kers aangespoord tot hervatting van den
arbeid.
Te Granada duurt- de algemeene sta
king voort. Ook in het kolengebied van
Asturië wordt nog gestaakt, zonder dat
hier echter van een algemeene staking
sprake kan zijn. Te Sevilla staken sinds
Einsdag de studenten.
Salarisverlaging in Italië.
De Italiaansche ministerraad heeft met
het oog op het feit dat de begrooting
voor de eerste vier maanden van het
loopende financiëele jaar een deficit van
729 millioen lire aanwijst, het besluit
genomen om de salarissen van het per
soneel in staatsdienst en openbare be
drijven werkzaam met twaalf pet. te ver
minderen. De vermindering zal 25 pet.
bedragen voor hen, die een inkomen heb
ben hooger dan 40.000 lire, 35 pet. voor
inkomens boven 60.000 lire. Dit besluit
treedt 1 December in werking.
Nader wordt gemeld, dat door het be
sluit rond een half millioen arbeiders en
beambten wordt getroffen. De regeering
zou een besparing verkrijgen van meer
dan een milliard lire. De regeering heeft
maatregelen getroffen voor het doen dalen
van de prijzen van verscheidene artikelen.
De Engelsche landbouwwetten.
Het Lagerhuis heeft gisteravond de 2e
lezing van de regeeringsontwerpen tot
steun aan den landbouw met 297 tegen
216 stemmen goedgekeurd.
Mac Eonald en Addison, de minister
van Landbouw, hebben gistermiddag een
bespreking gehouden met vertegenwoor
digers van stedelijke en landelijke corpo
raties over de inrichting van kleine boe
renbedrijven, voornamelijk voor werkloo-
zen. MacDonald deelde mee, dat een eer
ste proefneming in de door de steenkool
crisis zwaar getroffen Rhonda-vallei gun
stige resultaten had opgeleverd en dat
het evengoed mogelijk moest zijn in de
industriegebieden van Lancashire en
Yorkshire een deel der overtollige arbei-
ders naar het platteland terug te bren
gen. Addison deelde mede, dat de regee
ring tot zekere hoogte steun zou verlee-
nan, maar dat het particulier initiatief
ook mee moest helpen.
Uit de Fransche Kamer.
De Kamer heeft met 348 stemmen tegen
248 een socialistische motie verworpen,
welke het onmiddelliik ontslag vorderde
van de miliciens der klasse van 18 maan
den, die uitstel gekregen hadden, doch
zich thans één jaar onder de wapens
bevinden. Maginot had de kwestie van
vertrouwen gesteld.
Korte Berichten.
Het aantal werkloozen in Engeland
bedroeg op 10 Nov. 2.231.777, d.i. 1350
minder dan de voorgaande week, maar
1.002.643 meer dan verleden jaar.
D'e Argentijnsche ex-minister van
buitenlandsche zaken Oyhanarte is te
Montevideo aangehouden. Men beschul
digt hem van administratieve vergrijpen.
Te Veles in Servië zijn 30 lieden
na het gebruik van bedorven kaas
onder verschijnselen, die op vergiftiging
wezen, ziek geworden. Achttien personen
verkeeren in levensgevaar.
De Engelsche industrie heeft van
Rusland bestellingen tot een bedrag van
800.000 pond sterling ontvangen.
Nederlandsch fokvee naar Frankrijk.
Volgens mededeeling van den Rijks-
landhouwconsulent te Parijs, heeft het
Fransche Mninsterie van Landbouw be
sloten voorshands geen vergunning voor
den invoer van Nederlandsch fokvee te
verstrekken, met uitzondering van en
kele fokstieren.
De dieren waarvoor reeds vergunnin
gen zijn verleend zullen nog worden toe
gelaten.
K. Ter Beeke. f
Op den leeftijd van 55 jaar is gister
avond tijdens een avondwandeling plot
seling overleden de heer K. ter Beeke,
hoofd van de Christelijke school aan de
Bloemstraat te Amsterdam. De heer Ter
Beeke beoefende voornamelijk het vak-
wiskunde en was in die qualiteit leeraar
aan de hoofdactecursus van de Jan van
Nassau-kweekschool, terwijl hij ook zit
ting had in de examencommissie voor de
hoofdacte. Voorts was hij een bekend
medewerker van het tijdschrift „Timo-
theus".
Het maal- en menggebod.
Op initiatief van den Nederl. Bond
van Graan- en Meelhandelaren is giste
ren te Utrecht een vergadering gehou
den om de middelen te bespreken welke
er toe zouden kunnen leiden, dat het
door de regeering ingediende wetsont
werp inzake steun aan de inheemsche
tarweteelt (door middel van een z.g.
maal- en menggebod wordt ingetrokken
of in het geval het gehandhaafd blijft,
door de Tweede Kamer zal worden ver
worpen.
De niet alleen door handelaren, doch
ook door meelimporteurs en andere be
langhebbenden druk bezochte vergade
ring heeft met algemeene stemmen twee
moties aangenomen welke beide naar de
regeering zullen worden gezonden. In de
eerste motie doet de vergadering de re
geering weten, dat zij tegen een maal- en
menggebod is; in' de tweede noodigt zij
de regeering uit, het wetsontwerp terug
te nemen en met nieuwe voorstellen te
komen, die gaan in de richting van di-
recten steun aan de tarweverbouwers.
Bemoeilijking van den uitvoer.
De heeren Van de Bilt en Kamp-
s c h e r hebben aan de ministers van
Buitenlandsche Zaken en van Binnen-
landsche Zaken en Landbouw de volgen
de vragen gesteld:
Is het den minister bekend, dat bij den
Duitschen Rijksdag is ingediend een ont
werp Handelsklassengesetz, waarbij de
Rijksregeering met toestemming van den
Rijksraad bepalingen kam uitvaardigen
nopens het indeelen in Handelsklassen,
o.m. van landbouw- en tuinbouwvoort-
brengselen en dat voor elk minimum
eischen zullen kunnen worden vastge-
Binnenland.
De Tweede Kamer over de begrooting.
Het antwoord van den heer Albarda.
Algemeene vergadering der Z.L.M en
crisisvergadering der Zeeuwsche land
bouwers.
De verduistering bij de Handels- en
Landbouwbank,
Buitenland.
De Economische Volkenbondsconferentie
over de Nederlandsche handelspolitiek
De stakingen in Spanje.
steld, terwijl daarnaast voor die arti
kelen bepalingen kunnen worden uitge
vaardigd nopens kenmerking van artike
len en hun verpakking, uniforme em
ballage, benevens wat betreft de hoeveel
heden, waarin zij in groot- en kleinhan
del worden verhandeld.
Bij bevestigend antwoord op boven
staande vraag, zijn de ministers dan be
reid stappen te doen bij de Duitsche re
geering, opdat deze bepalingen niet zul
len gelden voor voortbrengselen uit ons
land, waarvan de invoer bij handels
overeenkomst is vastgesteld, wijl anders
aan onzen uitvoer weer nieuwe bepalin
gen kunnen worden in den weg gelegd,
die dien uitvoer practisch onmogelijk
maken?
Eieren naar Engeland.
De vorige week werden naar Engeland
uitgevoerd 5.276.800 eieren.
Nationale landstormcommissie.
Ter kennis wordt gebracht in een eerst
daags te verschijnen legerorder, dat de
Nationale Landstormcommissie, welke in
1919 met instemming der regeering is
gevormd, thans als volgt is samengesteld:
Dr H. Colijn, minister van staat, eere
voorzitter; L. F. Duymaer van Twist, lid
van de Tweede Kamer, voorzitter; J. R.
Snoeck Henkemans, Mr A. G. A. Ridder
van Rappard, A. N. Fleskens, leden van
de Tweede Kamer en J. H. Borel, reserve
luitenant-generaal, adjudant in buiten-
gewonen dienst van de Koningin, inspec
teur van den vrijwilligen landstorm.
Deze commissie stelt zich ten doel, de
bereidverklaring van gewone dienst- en
van reserve-plichtigen, om zich in voor
komend geval als bijzonder vrijwilliger
beschikbaar te stellen, te bevorderen.
J. J. G. Baron van Voorst tot Voorst.
Ondanks de hoopvolle berichten van de
vorige week is, naar de „Maasbode" meldt,
sinds Zondagavond in den toestand van
het Eerste-Kameriid J. J. G. baron van
Voorst tot Voorst een algemeene ver
zwakking ingetreden.
De Indische postvluchten.
Het 3de retourvliegtuig is gisteren om
6.35 uur uit Jodhpur vertrokken en om
10.10 uur te Karatsji aangekomen. Van
daar werd om 11.05 vertrokken en om
15,10 uur te Djask geland.
Alles is wel aan boord; heden gaat de
reis verder.
Aneta-Vaz Dias meldt, dat bij de K.L.M.
bericht is ingekomen, dat het vijfde post
vliegtuig op weg naar Nederlandsqh-In-
dië, de P.H.-A.G.A., Dinsdag te 4.50 uur
uit Bushir is vertrokken en te 10.13 te
Djask is geland. Vandaar vertrok het
toestel te 11.18 uur en arriveerde te 18.02
te Karachi.
Economisch Instituut voor den Midden
stand.
Te 's-Gravenhage is Maandag de com
missie van bijstand der stichting Econo
misch Instituut voor den Middenstand
voor de eerste maal onder voorzitterschap
van den heer F. K. J. Heringa bijeen
gekomen.
Na breedvoerige besprekingen inzake
de beteekenis der nieuwe instelling voor
den middenstand in het algemeen en in
het bijzonder over den aard harer werk
zaamheden en de wijze waarop de com
missie van bijstand haar arbeid zal ver
richten, werd in beginsel besloten, het
