No. 35
Maandag 10 November 1930
45e Jaargang
ANK
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Co's Bank N.V. fioes
id.
ION
doeningen
theker
zeker-
OLEN.
kantore
|ertegen-
iAARDS
v if.
tbaar is,
lijk stuk
net 1
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
EERSTE BLAD.
De landbouwcrisis.
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 NOVEMBER vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
Uit de Provincie.
A
Asthma
ïoplossen-
g. Eetlust
■stellenden
an smaak
- T
1 o/
2 10
.en be-
Irmj ge-
lijn haar
|ch zeer
is geen
indruk
my
ktis en
70
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13.—
Losse nummers £0.05
Prijs der AdverteniiOn:
1I regels 11,20, elke regel meer 30 ct
Bi] abonnement belangrijke korting.
V Steeds onbegrijpelijker.
De houding van de S.D.A.P. ten op
zichte van het vraagstuk der landsver
dediging wordt steeds onbegrijpelijker.
Terwijl de leider der Soc.-Dem. fractie
in de Tweede Kamer openlijk verklaart,
dat dom en dwaas, hoosaardig en onver
antwoordelijk is de voorstelling, dat de
Nederlandsche regeering van plan zou
zijn een oorlog te ontketenen, werd toch
bij de petitionnements-actie tegen het
vlootplan geageerd met het argument, dat
dit plan een bedreiging van den vrede
beteeksnde.
Maar er is meer.
Tegen den door alle partijen met ook
maar eenig verantwoordelijkheidsgevoel
gestelden eisch van nationale weer
baarheid roept de S.D.A.P. om na
tionale ontwapening.
Daarvoor wordt gepropageerd en ge
demonstreerd.
Maar temidden van dat geroep om een
zijdige ontwapening, schrijft het hoofd
orgaan van de S.D.A.P. en het wordt
gespatieerd gedrukt dat eenzijdige ont
wapening een onding is.
Een speciale verslaggever van genoemd
blad te Weenen, geeft n.l. een verslag van
een rede door den voorzitter van de
„arbeidersweer", tijdens een socialistische
demonstratie gehouden, waarin het o.m.
heet:
„De arbeidersweer, die steeds heeft
verklaard de vreedzame ontwikkeling van
het land te willen bevorderen en dat ook
trouw heeft gedaan, moet worden ontbon
den. Doch de burgerwachten, die openlijk
geweld prediken en de 'grondwet schen
den. moeten voor dit arme land gehand
haafd blijven. Daar tegenover herhalen
wij opnieuw: iedere eenzijdige
ontwapening is onmogelijk, is
een onding, zal niet gelukken."
Iedere eenzijdige onwapening een on
mogelijkheid, een onding.
En dat wordt geschreven en zelfs ge
spatieerd gedrukt in hetzelfde blad, waar
in de arbeiders worden opgeroepen om
met alle kracht te ijveren voor de zaak
der eenzijdige nationale ontwapening.
Een uitspraak van Albarda.
In „Het Volk" schrijft de heer Albarda
een artikel om de partijgenooten, die in
verband met wat bij sprak en schreef
over de zaak der landsverdediging, min
of meer van de wijs zijn geraakt, genist
te stellen.
Hij zegt daarin o.m., dat hij zich in
zake de landsverdediging stelt tegenover
de houding der regeering. maar om er
aan toe te voegen:
„Is het nu voor een Nederlandsehen
sociaal-democraat een tekortkoming, als
hij erkent, dat de tegenwoordige Neder-
landsche regeering het plan om een oor
log te ontketenen niet koestert? In 'kan
-het niet inzien. Ik zou het integendeel een
tekortkoming en meer dan dat achten, als
iemand onzer, die de tegenwoordige
ministers kent, hen van zulk een voor
nemen beschuldigde. Ik noemde dan ook
met volle overtuiging de gebruikelijke be
wering der communisten, alsof de Neder-
landsche regeering deelneemt aan de
voorbereiding van een aanvals-oorlog te
gen Rusland, „dom en dwaas, onverant
woordelijk en boosaardig". Men mag de
arbeiders zulke onwaarbeden niet op de
mouw spelden. Men moet aan de arbei
ders keren de waarheid te zien, al is
deze voor een agitatie minder bruikbaar
dan een leugenachtige voorstelling. Op
leugens en bombast staat ook niets stevig."
Voor deze uitspraak, zoo vlak na de
met leugens en bombast gevoerde peti
tionnements-actie, mogen wij den heer
Albarda dankbaar zijn.
In zijn economische kroniek in „Stem
men des Tijds" behandelt Prof. Diepen
horst de vraag wat er gedaan kan wor
den om het leed van de landbouwcrisis
te 'verzachten en herstel te bieden.
Op den voorgrond wordt gesteld dat
een radicaal heilmiddel dat alle kwaad
bezweert, niet bestaat.
„Wel prijst men in socialistischen
kring de socialisatie van den bodem als
het wondermiddel aan, maar ons ont
breekt alle geloof aan de zegenende
kracht van deze artsenij. Ook al werd
de bodem aan de gemeenschap overge
dragen, dan zou blijven de druk die het
gebeuren buiten Nederland ons brengt.
Wat vooruitgang zou het beteekenen, in
dien de boer inplaats van de p a ch t-
kat of een bypothecairen bond
in de toekomst gebeten zou worden door
den belastingkater. Wie peilt de
verwording, die zeker komen moet als
hun intrede doen de staatsboer en staats-
huurder, die over den rotsachtigen bo
dem der ambtenarij hun bestaan moe
ten voortslepen."
Maar al is er geen radicaal heilmid
del, met een lijdelijk berusten in hetgeen
over ons komen zal, kan toch niet worden
volstaan.
Ook de Overheid heeft er toe mee te
werken om voor haar deel het crisisleed
te verzachten.
Negatief door af te zien van el-
ken niet strikt onvermijdelijken last op
het landbouwbedrijf.
In dit verband wordt o.a. genoemd:
afschaffing van den druk voor den grond
gebruiker dien de crisisopcenten op de
grondbelasting uitoefenen en verlaging
van de dikwijls onredelijke vrachtarieven.
Positief, behalve door maatregelen
wier werking zich eerst over langen tijd
kan openbaren, door steun aan de Sui
kerbietenteelt, de aardappelmeelcultuur,
en den verbouw van tarwe en rogge.
(In welken vorm deze steun dient te
worden geboden, wordt niet nader aan
gegeven.)
Bovendien is bet naar Prof. Diepen
horst oordeelt, vooral noodig, dat gebro
ken worde met een vrijhandelsfanatisme
dat onze veerkracht verlamt en ons te
genover het buitenland bespottelijk
maakt.
„Wij begrijpen niet zoo vervolgt de
schrijver waarom, wanneer heel de we
reld rondom ons strijdt, Nederland toch
lijdelijkheid ais het hoogste goed moet
betrachten.
Wij begrijpen niet waarom Nederland
in afwijking van alle landen, aan zijn
onderhandelaren alle ruilobjecten ont
houdt en hen als requestranten aan de
ronde tafel doet plaats nemen.
Wij begrijpen niet, waarom beveiliging
tegen onnatuurlijke concurrentie als ver
grijp tegen het heilig vrijhandels-beginsel
moet worden gebrandmerkt.
Een andere koers in onze handels
politiek is niet het minst belangrijke wat
wij begeeren. Geen hooge tariefmuren
zullen wij oprichten, het al maar ver-
hoogen der buitenlandsche, willen wij
naar onze krachten keeren. Geen syste
matische bescherming van hetgeen in
zichzelf levenskracht mist, begeeren wij.
Maar wel begeeren wij, dat een eind
lome 'aan deze economische weerloosheid
door het geven van ruilobjecten aan onze
onderhandelaren, door maatregelen van
beveiliging tegen die landen, welke door
dumping, door uitvoerpremies, door'kunst
matige middelen onze productie schaden.
Voor vrijhandel, voor internationale vrij
handel in het vuur gaan is voortreffelijk,
echter mag erkenning der waarheid, dat
Nederland's economische structuur om
vrijen invoer roept niet leiden tot het ver-
waarloozen van maatregelen ter beveili
ging tegen degenen, die onze positie in
het internationale ruilverkeer onbillijk ver
zwakken.
Na dan in den breede te hebben ge
wezen, op hetgeen te Genève geschiedde
besluit prof. Diepenhorst:
„De plicht tot het voeren van een ac
tieve handelspolitiek is na het Convent
van Genève niet verzwakt, maar ver
scherpt, verscherpt ook door den nieuwen
druk die, vlak na het uiteengaan van
de Tariefconferentie, 24 Maart 1930,
vreemde landen over ons bedrijfsleven,
over land- en tuinbouw vooral, door de
verhooging hunner rechten, brachten".
Verkiezingen in Oostenrijk.
De vermoedelijke uitslag van de verkie
zingen voor den Oostenrijksohen Nationa-
len Raad luidt:
Sociaal-democraten 72 zetels, winst 1;
Christelijk-socialen 61 zetels, verlies 12;
Scho'berblok (Groot-Duitschers en Land-
hond) 27 zetels, winst 6; Heimatblock 5
zetels, winst 5.
Het is nog mogelijk, dat het Heimat
block geen enkele zetel verovert, n.l. wan
neer de verdeeling van de reststemmen
voor dit blok nadeelig uitvalt. In dit ge
val worden de 5 zetels onder de drie
grootste partijen verdeeld.
Storm en overstroomingen.
Opnieuw hebben in Frankrijk over
stroomingen plaats gehad. Bij Parijs is
de Seine buiten haar oevers getreden.
Aan de Zuid-Weskust van Frankrijk
heerscht stormachtig weder.
In de nahijheid van Bordeaux is een
stoomschip tengevolge van den hoogen
zeegang op een zandbank geloopen.
Een ander stoomschip, dat van Bor
deaux naar Fransch Noord-Afrika onder
weg was, werd in de Golf van Biscaye
zoo zwaar beschadigd, dat het maar
nauwelijks een nabijgelegen haven kon
bereiken.
Volgens een telegram uit Nantes is,
tengevolge van de hevige stormen der
laatste dagen, de dijk, die het 20.000
H.A. beslaande moerassige Vendée-
gebied moest beschermen, bezweken.
De schade, door de overstrooming aan
gericht, bedraagt 4,5 millioen Francs.
300 Russische boeren neergesabeld.
Volgens een bericht van een te War
schau verschijnend blad zijn in het Wil-
nagebied twee Russische boeren aange
komen, die behoorden tot een groep van
300 boeren, welke zich tegen de invoering
van het collectiebedrijf hadden verzet en
manschappen van de tegen hen uitgezon
den strafexpeditie hadden gedood.
Naar de twee meedeelden, hebben de
300 boeren getracht naar Polen uit te
wijken, doch op hun vlucht zijn zij door
een afdeeling van de Gepoe achterhaald,
die allen neergesabeld heeft.
Slechts de twee in het Wilnagebied
aangekomenen zijn in bet leven gebleven.
Hervorming van het Engeisch Kabinet?
De „News Chronicle" meldt: In ver
band met de weigering van Snowden,
om zijn toestemming te geven voor het
uitschrijven van een leening ten be
hoeve van werkverschaffing aan werk-
loozen, de z.g. „development lóan", drin
gen afgevaardigden van de arbeiderspartij
in het lagerhuis erop aan, het kabinet
geheel te hervormen.
Dit zou het aftreden van Snowden, den
kanselier der schatkist, en mogelijk ook
van Alexander, den eersten lord der ad
miraliteit, en Wedgwood Ben, den minis
ter voor Indië, ten gevolge hebben.
Een later telegram meldt, dat zeker
van het aftreden van laatstgenoemden
geen sprake is.
Wat Snowden betreft, is het bekend,
dat zijn starheid van inzicht hem bij een
niet onaanzienlijk deel zijner partij
„persona ingrata" maakt.
Uitgesloten is dan ook het a.s. aftre
den van Snowden niet. Waarschijnlijk
zou de tegenwoordige minister van han
del, Graham, dan zijn opvolger zijn.
De prijzen der levensmiddelen in
Duiischland.
Zaterdag hebben op het rijksministe
rie voor de volksvoeding te Berlijn be
sprekingen plaats gehad tusschen ver
tegenwoordigers der regeering en verte
genwoordigers van den Duitschen klein
handel over een verlaging van de prij
zen der levensmiddelen.
Tevoren was onderhandeld met de
vertegenwoordigers van de bakkers, de
vleeschhouwers en de melkslijters.
De vertegenwoordigers van de regee
ring wezen er op, welke prijsverlagingen
op verschillend gebied in den loop van
de laatste maand reeds hebben plaats
gehad. De vertegenwoordigers van den
kleinhandel gaven blijk van bun ernsti-
gen wil, om met de wenschen van de
rijksregeering voor een algemeene verla
ging van het prijspeil ook van hun zijde
zooveel mogelijk rekening te houden.
Verder deelden zij mede, dat zij dezer
dagen nauwkeurige gegevens zullen
overleggen over de prijsvorming en de
winstmarge van den handel.
De besprekingen' zullen worden voort
gezet.
Korte Berichten.
Volgens een bericht uit Saigon be
draagt het aantal menschen, omgekomen
bij den wervelstorm boven de eilanden
groep Poelo Condor, reeds meer dan
130. Daarbij betreft het nog slechts be
richten uit afzonderlijke districten.
Te Antwerpen is een kaslooper aan
een der groote bankinstellingen, die een
half millioen moest innen met dit bedrag
spoorloos verdwenen.
Nadat eerst kort geleden in Trost-
berg een slachtoffer van spinale kinder
verlamming te betreuren viel» werden
thans te Inzeil bij Siegsdorf vier lichte
gevallen van spinale kinderverlamming
geconstateerd. Om te voorkomen, dat de
ziekte zich uitbreidt, werd de school van
het dorpje gesloten.
Het getal der werkloozen in Duitsch-
land bedraagt volgens de laatste opgaaf
3.323.000 meer dan de vorige maand.
Van deze 3.323.000 werkloozen ge niet
ten 2.020.000 volle ondersteuning.
Van het Hof.
Met den Staatsspoortrein van 4 u. 56,
waarin zich een salonrijtuig bevond, is de
Koningin-Moeder Zaterdagmiddag na
haar verblijf in Beieren, gevolgd door
een kort verblijf op het Loo bij de Ko
ningin,, in Den Haag teruggekeerd.
Hare Majesteit, die een bloemruiker
droeg, werd op het perron verwelkomd
door den gouverneur der residentie, lui
tenant-generaal Insinger, en door den
waarnemenden burgemeester, wethouder
dr Van der Meulen. Vele belangstellen
den op bet perron juichten de Koningin-
Moeder toe.
In gesloten auto's is men naar het pa
leis in het Lange Voorhout gereden.
De Siaatsboomkweekerij.
De voorzitter en de secretaris van den
Nederl. Tuinbouwraad, de heer en Jac.
Smits, jhr Mollerus, hebben met den mi
nister van Waterstaat een onderhoud ge
had in zake dè voorgenomen stichting
van een staatsboomkweekerij. Zij hebben
een uitvoerige toelichting gegeven bij een
adres, waarin de Nederl. Tuinbouwraad
den minister verzoekt, het daarheen te
leiden, dat de post van f 30,000 van de
begrooting van het Wegenfonds voor 1931
voor de stichting van een staatsboom
kweekerij een andere bestemming krijge
en wel deze, dat het genoemde bedrag
zal worden bestemd om boomen van
zwaardere afmetingen dan thans ver
krijgbaar, voor de beplanting van de
rijkswegen op contract te doen kweeken
door Nederlandsche boomkweekers.
De gemeenteraad van Boskoop heeft
aan den minister van Waterstaat en aan
de Tweede Kamer een adres gezonden,
ter ondersteuning van het protest van den
Bond van Boomkweekers uit de Neder
landsche Tuinbouwhandelsvereeniging te
gen de door den minister voorgenomen
oprichting van een staatsboomkweekerij.
De steun aan het aardappelmeel.
Na de N.V. W. A. Scholten's Aard
appelmeelfabriek te Groningen hebben
thans ook de particuliere aardappelmeel
fabriek Duintjer-Wilkens-Meihuizen en
Co. te Veendam, benevens de z.g. „vrije
Coöperatieve Aardappelmeelfabriek Wes-
terwolde te Veelerveen bij de regeering
geprotesteerd tegen eventueele eenzijdige
credietverleening aan het Avébé.
Tegen het maal- en menggebod.
De Kon. Ned. Middenstandsbond heeft
aan den minister van Bmnenlandsche
Zaken en Landbouw bet volgende adres
gezonden:
„Het Algemeen Bestuur van den Ko
ninklijken Nederlandschem Middenstands
bond, laatstelijk goedgekeurd bij Kon be
sluit van 14 Augustus no 33.
kennis genomen hebbend van de pers-
bericl ten over het voornomen der regie
ring tot invoering van 'n maal- en meng-
vj"!, d van inlandsc'ie tarwe, l.eiwelk
moet strekken tot steun aan den land
bouw.
overwegende, dat het nog zeer de vraag
is, of langs dezen weg het gestelde doel
wel zal worden bereikt, doch dat wel
vaststaat, dat een groote groep van den
handeldrijvenden en industrieelen mid
denstand door vorenbedoelde maatrege
len ernstig zal worden geschaad.
overwegende ^order, dat het gevolg van
opgemelde ma?"-egelen noodwendig zal
zijn, dat het brood minder van kwaliteit
en hooger in prijs zal worden, wat toch
zeker niet in het algemeen belang is,
verzoeken Uwe Excellentie met den
meesten aandrang, geen gevolg te geven
aan haar voornemen, om een maal- en
menggebod in te voeren, doch den land
bouw zoo mogelijk op andere wijze te
steunen".
Ontginning stopgezet.
Uit Vlagtwedde wordt gemeld: In ver
band met de malaise in de aardappel-
meelindustrie is de ontginning op het
land van de Coöp. Aardappelmeelfabriek
M. en O. stopgezet, waarbij 60 personen
werkzaam waren.
Binnenland.
Memorie van Anwoord van den Minister
van Buitenlandsche Zaken.
Vragen van het Kamerlid Drop over do
oesterteelt.
Jhr de Savornin Lohman neemt ontslag
als president van den Hoogen Raad
der Nederlanden.
Buitenland.
Storm en overstrooming in Frankrijk.
Crisis in het Engelsche kabinet?
Verkiezingen in Oostenrijk.
Salarisverhooging en malaise.
Wij ontvingen via het persbureau „De
Zeeuw" een ongeteekend schrijven, waar
in de houding van Ged. Staten inzake de
verhooging der salarissen van burge
meesters, secretarissen en ontvangers ver
dedigd wordt en waarin het heet, dat de
hiertegen gevoerde actie den schijn wekt
te zijn voortgekomen „uit onkunde met
betrekking tot de zaak waarover men
meent een o o r d e e 1 te mogen
vellen, zoo niet uit onwil om zich
dienaangaande een juist oordeel te vor
men".
De zaak is belangrijk genoeg om be
sproken te worden.
En gaarne zijn we bereid, ook hier het
hoor en wederhoor toe te passen.
Maar dan niet in artikelen, waarvan
men de herkomst slechts kan gissen.
Kleine oorzaken, groote gevolgen.
Uit het deskundig onderzoek is ge
bleken, dat de brand, welke de vorige
week te Oostburg, de woning van den
H.B.S.Ieeraar T. in de asch legde, is
ontstaan doordat verzuimd was een onder
stroom staande electrische soldeerbout,
stroomloos te maken, tengevolge waar
van een tafel in brand geraakte.
Faillissementen.
Door de Rechtbank te Middelburg is he
den failliet verklaard:
Honore Meervis, autoverhuurder te
IJzendijke.
Rechter-commissaris: Mr A. van der
Hoop, rechter.
Curator: Mr J. Erasmus, advocaat te
Oostburg.
O geheven wegens gebrek aan ba
ten, het faillissement van P. J. Daalhui
zen, koopman te Vlissingen.
't Hooge water in Zeeuw ach
Vlaanderen. Tengevolge van het hoo
ge water kunnen de kinderen der R. K.
school te Ossenisse (Zeeuwsch-Vlaande
ren) deze niet bereiken, zoodat de school
tijdelijk gesloten moest worden. Het wa
ter staat in sommige woningen zoo hoog,
dat de bewoners bij andere personen on
derdak hebben moeten zoeken.
't Water in de kreeken en polderleidin
gen in Z.-Vl. is Zaterdag plm. 5 c.M.
gevallen. Indien de wind uit het Oosten
blijft waaien, kan de eerstvolgende da
gen flink gespuid worden. De Groote
Kreek van Axel naar de Sassing heeft
de aangrenzende weilanden geheel over
stroomd en heeft thans een breedte van
ongeveer 600 M. op sommige plaatsen.
Het uitgestrekte concours-hippique-ter-
rein te Axel staat gedeeltelijk blank. In
de buurt Kijkuit hebben de bewoners
planken moeten leggen om hun huizen
te bereiken. Vele landbouwers hebben
groote waterschade aan hun ingekuilde
aardappelen. Ook groote stapels vlas, die
op sommige boerenerven staan, hebben
veel van het water te lijden. Voorname
lijk is dit het geval in de grensgemeenten.
Korfbal. De Zeeuwsche Korfbal-
bond heeft dit jaar een wintercompetitie
uitgeschreven, waaraan zes vereenigin-
gen deelnemen, t.w. Volharding, Ierseke;
Zeelandia, Hansweert; Elto, Kloetinge;
Zeevaartschool-combinatie, te Vlissingen
D. O. S., Middelburg ea V. I. 0. S.,
't Zand.
