o. 30 Dinsdag 4 November 1930 45e Jaargang Dagblad voor de Provincie Zeeland Hendrikse Cos Bank N.V. Goes EERSTE BLAD. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Buitenland. Binnenland Belangrijkste Nieuws, i ALLE per 1 NOVEMBER vervallende COUPONS EN LOSSINGEN worden verzilverd door Uit de Provincie. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Bureau: Lange Vorstetraat 70, Goes. Tel.: Redactie en Administratie No. 11. Postrekening No. Mi5B. Bijkantoor te Middelburg. Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 359. ve Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f3.— Losse nummers e s s s s Prijs derAdvertentiBn: 1—i regels f 1.20, elke regel meer 30 ct. Bi] abonnement belangrijke korting. V Geen „ja-noch-neen"-politiek. De heer Albarda heeft van zijn uit spraak op het Haagsche Congres der, S.D.A.P., dat als de regeeringen de mis daad van een nieuwon oorlog ontketenen, de arbeidersklasse zich daartegen met alle doelmatige middelen zal verzetten, ook al vallen ze ver buiten de wettelijk-ge- oorloofde, niet veel plezier beleefd, be halve dan 'het „geweldig applaus" der congresgangers. Ia. de Tweede Kamer voor deze uit spraak ter verantwoording geroepen, trachtte de heer Albarda er zich uit te draaien door te verklaren dat deze woor den niet tot de Nederlandsche regeering gericht waren. Fen verklaring die niemand bevredigde. Ook zijn eigen partijgenooten niet, zoo als thans blijkt. Zoo schrijft „De Socialist", het orgaan van den linkervleugel der S.D.A.P.: Dit was onder de gegeven omstandig heden toch wel de ongelukkigste u i 11 e g g i n g, die Albarda aan zijn woor den kon geven. Wat beteekent dit alles? Waarom moet men bij de behandeling, nota bene van de vloot-uitbreiding, in 't bijzonder voor Indonesië, een onge vraagd votum van vertrouwen aan een burgerlijke regeering geven, juist t.o.v. het punt waarop het diepste wantrouwen van den kant der Nederlandsche socia listische arbeidsbeweging geboden is? De partij heeft recht op een duidelijk antwoord. De Kamerfractie is voor een dergelijke uitlegging van haar houding in geval van oorlog verantwoording schuldig aan de Partij, aan de Vakbeweging, aan de ar beidersklasse. We staan 'thans opnieuw voor de jam merlijke „ja-noch-neen"-politiek van 1928. Zullen wij de Nederlandsche arbeiders klasse in geval van mobilisatie in Ne derland oproepen om die mobilisatie te saboteeren en oorlog te verhinderen met alle middelen, wettige of onwettige, ja of neen? Aan alle verwarring stichtende aarze ling en halfslachtigheid op dit punt moet nu eindelijk eens een eind komen. Onze actie moet voor de Nederlandsche bourgeoisie wel „gevaar beduiden". De Partij zal moeten doen wat Albarda en de Kamerfractie verzuimden te doen: een duidelijke uitspraak geven, die geen ruimte voor eenig „misverstand" laat en tegelijkertijd met alle ernst en kracht gaan werken aan de voorbereiding van de resoluties van Rome en Den Haag, waarbij revolutionaire actie van de arbei dersklasse in geval van oorlog wordt ge- ëischt. Met de strekking van dit artikel zijn we het volmaakt eens, althans voorzoo- ver hier op een d u i d e 1 ij k antwoord wordt aangedrongen. Daarop heeft niet alleen de partij maar heel ons volk recht. Wij moeten weten wat wij in dit opzicht aan de S.D.A.P. hebben. Geen v„ja-noch-neen-poIitiek". Laat de heer Albarda den moed heb ben om eens precies te zeggen hoe 'hij over deze gewichtige zaak denkt. De positie van het Engelsche Kabinet. In 't Lagerhuis heeft Neville Chamber lain het officieele conservatieve amende ment op het adres van antwoord op de troonrede ingediend. Daarin wordt be treurd, dat de regeering geen doeltreffen de maatregelen heeft voorgesteld om da handels-, landbouw- en industrieele crisis te bestrijden of de toeneming der werke loosheid te belemmeren. In feite is het amendement een motie van wantrouwen. Ofschoon, naar men zegt, verscheidene leden der arbeiderspartij ontevreden zijn over de politiek der regeering, verwacht men geen nederlaag der regeering. In het Lagerhuis heeft n.l. Samuel, een der liberale leiders, de passieve houding der regeering tegenover de tegenwoordige crisis gelaakt, maar hij kondigde aan, dat de liberalen niet voornemens zijn het conservatieve amendement te steunen. Deze verklaring beteekent, dat het Ka binet niet verdagen sal worden. Samenzwering in Griekenland. In den loop van Zondag en Maandag zijn een groot aantal officieren, die bij de laatste samenzwering waren betrok ken, verhoord. Daaruit blijkt, dat behal ve de arrestanten, nog een twintigtal of ficieren van het garnizoen van Athene aan de samenzwering hebben deelgeno men. Een aantal van hen blijkt echter niet volkomen te hebben geweten, wat de bedoeling was. De burgers, die in hechtenis genomen zijn, verklaren allen onschuldig te zijn, en zeggen, dat zij slechts zijn samenge komen om over den politieken toestand te spreken. Alle officieren en reserve-officieren, die in de zaak betrokken zijn, zullen ge degradeerd worden. In het huis van Andolopoelos, waar de samènzweerders werden omsingeld, werd bij een huiszoeking een lijst van 150 offi cieren gevonden, aan wie verschillende posten waren toegezegd voor het geval, dat de samenzwering zou gelukken. De minister van oorlog zal nog beslissen, of deze in hechtenis genomen zullen wor den, dan wel eenvoudig naar een straf- garnizoen overgeplaatst. Pangalos zelf heeft aan de journalis ten verklaard, dat hij met de samenzwe ring niets had uit te staan. Er was geen sprake van een complot, maar wel van een spontane beweging tegen de regee ring, waaraan niet alleen talrijke offi cieren, maar ook hooge staatsambtenaren hadden deelgenomen, welke de regeering niet in hechtenis durft te nemen. Deze beweging was het gevolg van de ontevre denheid met de Turksche politiek van de regeering en van de overdreven vredelie vendheid van Venizelos. De regeering verklaart daarentegen, dat een huiszoeking bij Pangalos een groote hoeveelheid compromitteerend ma teriaal heeft opgeleverd. Tegelijkertijd werden nieuwe inhechtenisnemingen aan gekondigd. De Vlaamsche Universiteit te Gent. Aan de Universiteit te Gent, waar met de vernederlandsching van het eerste jaar in al de colleges der verschillende faculteiten een begin is gemaakt, blijkt het totale cijfer der inschrijvingen alle verwachtingen te overtreffen. Sommige anti-Vlaamsche bladen hadden voorspeld dat de Vlaamsche universiteit te Gent niet levensvatbaar zou zijn en in Vlaam sche kringen zelf verwachtte men dat jaar niet meer ddn 600700 studenten. Gisteravond echter waren reeds meer dan 1100 studenten ingeschreven. De Duitsche werkgevers en de bestrijding der werkloosheid. De Vereeniging van Duitsche werkge versbonden heeft een zitting gehouden, waarin de kwestie van de bestrijding der werkloosheid door verkorting van den arbeidsduur uitvoering behandeld werd. Men kwam tot de conclusie, dat de sche matische en algemeene verkorting van den arbeidstijd, zooals zij thans geëischt wordt, geen geschikt middel tot ver mindering der werkloosheid is, dat zij in tegendeel door de met haar verbonden stijging der productiekosten de in haar besloten beperking der bewegings vrijheid der bedrijven, de werkloosheid vergrooten zou. Korte Berichten. Door een brand in een rubberfabriek te Singapore is voor f 720000 schade aan gericht. Te Toronto is een luchtacrobaat met zijn vliegtuig van 200 voet naar bene den gestort. De drie mensehen in het toestel, van wie twee vrouwen waren, zijn onder de oogen van de toeschouwers die hun geen hulp konden brengen, ver brand. Tengevolge van de slagregens was de Moezel gisterochtend 1.50 M. geste gen. Ook de Rijn wast voortdurend, maar overstroomingsgevaar is er voorloopig nog niet. Te Aarlen, de hoofdstad van de provincie Luxemburg, hebben zich nieu we gevallen van kinderverlamming voor gedaan. Een der kinderen is overleden. De Philippijnen zijn door een he- vigen typhoon geteisterd. De bevolking heeft hulp gevraagd; het aantal slacht offers moet vrij groot zijn. De vereeniging voor Handel en Nij verheid te Antwerpen, heeft een protest- telegram aaa de regeering gezonden te gen de maatregelen tot beperking van den Russischen graaninvoer, aangezien de Antwerpsche havenindustrie hier zeer onder lijdt. In Engeland is in het afgeioopen jaar het aantal geboorten verder vermin derd. Er werden 16500 kinderen minder geboren dan in 1928. Volgens een officiëele opgave zijn bij de jongste aardbeving in Italië 362 personen gewond, van wie verscheidene ernstig. De Tel. meldt, dat de Duitsche Rijks- regeering heeft besloten geen verlof te geven voor invoer van meel en meelpro- ducten. In het Kanaal van Bristol heeft men wrakstukken gevonden, die doen vreezen dat de Fransche schoener „Commandant Marchand" is vergaan, waarbij de vijf leden der bemanning zouden zijn omge komen. Door den aanhoudenden storm en regen is de Dender bij Denderleeuw bui ten haar oevers getreden. Groote opper vlakten land staan onder water; de scheepvaart op de rivier is gestremd. Ook in het land van Wales is de toestand critiek. Gisterochtend is de sneltrein Boe karestCzernowitz bij de binnenkomst van het station Mincla door te groote snelheid ontspoord. De locomotief, de tender, de bagagewagen en drie reizigers wagons vielen om. De machinist werd gedood, de stoker en 7 andere treinbe- ambten werden zwaar gewond. De reizi gers bleven wonder boven wonder onge deerd. Tengevolge van den sinds Zaterdag j.l. in het Noordzeekustgebied woedenden storm, is het water te Hamburg aanzien lijk gestegen. De scheepvaart in de Deen- sche Bocht ligt geheel stil. Waterstaat als boomkweeker. De Bond van Booinkweekers uit de Ned. Tuinbouw-Handelsvereeniging, cen traal georganiseerd in den Ned. Tuin- bouwraad, heeft aan den minister van Waterstaat een adres gezonden, waarin hij uitgenoodigd wordt niet over te gaan tot stichting van een kweekerij van laan plantsoen, doch liever thans reeds con- tinuiteits-contracten met de kweekers af te sluiten, waartoe de groote voorraden ook van zeer jonge laanboomen aanlei ding kunnen geven. De regeering behoort volgens dit adres eerst dan tot oprichting van een staats- kweekerij over te gaan, indien zij te ver geefs beproefd heeft, de oplossing te vin den door het afsluiten van contracten met solide kweekers. De steun aan de tarwecultuur. Naar het „Hbld." verneemt, heeft het alg. landelijk bestuur van den Ned. Bak- kersbond, nadat bet zich met algemeene stemmen tegen een eventueel maal- en menggebod had uitgesproken, in een te Amsterdam gehouden vergadering óók hel denkbeeld van een teeltpremie (meelac- cijns), zooals voorgesteld was door de heeren Snapper en Goudeket verworpen en wel met op twee na algemeene stem men. Wij herinneren er aan, dat op de groote vergadering van alle belanghebbenden al léén de Ver. van Meelfabrikanten tegen een teeltpremie (f 0.25 per baaltje meel van 50 K.G.) was, terwijl de Ned. Bak- kersbond zich in een vergadering van zijn landelijk bestuur daarover nog nader wenschte te beraden. HET PACHTVRAAGSTUK. Wij lezen in de Standaard: Vrijdag j.l. werd de openbare behande ling der pachtwet in de Tweede Kamer beëindigd. Over het resultaajt zal men zich be zwaarlijk kunnen verheugen. Want wel 'brengt het aangenomen ontwerp op enkele punten wezenlijke verbeteringen, die ook door ons Toegejuicht worden, maar er is één element ingebracht dat, naar het ons voorkomt, erns.tige bezwaren op roept. We denken daarbij aan het z.g. conti- nuatierecht. Op zichzelf reeds is het zeer de vraag of het gewenscht is, menschen die het met elkaar niet kunnen vinden, contrac- Ir. M. B. van Marle te Haarlem, is (be noemd tot inspecteur-generaal der Spoor- en Tramwegen. tueel aan elkaar vast te ketenen. Al er kennen we ook volmondig, dat de ver houdingen op agrarisch terrein niet zonder jmeer op één lijn zijn te stellen <met die op ander gebied. Dat element in de zaak kwam ook tot uitdrukking in het amende^ ment Eb els, waaraan onze fractie in de Kamer gaarne haar stem gegeven heeft. Doch wat thans door de Kamer werd aanvaard, achten wij bedenkelijk. Men weet, dat de Staatscommissie-Die penhorst van het z.g. continuatie-recht niet wilde weten. Niet zonder reden was zij bevreesd, dat het noodzakelijk com plement van zulk een recht zou zijn: vaststelling vanden pachtprijs van Overheidswege. De Regeering duchtte dat gevolg even wel niet. Zij nam daarom het continuatie- recht wél in haar ontwerp op, doch zon der het complement dat er naar het oordeel der commissie-Diepenhorst, bij hoorde. Lat de Regeering daardoor zelf heeft uitgelokt wat, naar het oordeel van Minister Donner, een „revolutie" in ons burgerlijk recht beteekent, valt niet te ontkennen. Want de meerderheid der Ka mer heeft metterdaad de conclusie getrok ken, die de commissie-Diepenhorst voor zien heeft. Zij heeft verlangd, dat de Overheid .(in casu de rechter) onder be paalde omstandigheden den pachtprijs zou vaststellen. En heeft daarmee in ons Bur gerlijk Wetboek een beginsel ingevoerd, dat tot zeer ernstige gevolgen kan leiden. Hadde men een geheel afzonderlijke wet gehad, regelende alles wat op den bodem en zijn gebruik betrekking had, dan zouden onze bezwaren wel niet op geheven zijn, maar ze zouden toch niet zóó zwaar gewogen hebben als thans, nu in een Wetboek van algemeen karakter het beginsel van prijszetting door Overheidsorganen aanvaard is. In meer dan één opzicht achten wijl (da beslissing van j.l. Vrijdag een ongelukkige. Het is één van die verschijnselen, die we de laatste kwarteeuw bij herhaling hebben kunnen waarnemen: een kleine afwijking als men haar ziet in het kader van momentpolitiek, elke afwijking af zonderlijk. Maar elke stap op zijn beurt weer precedent voor wat anders. Totdat men, na een kwarteeuw, verbaasd staat over de s o m der afwijking en men zelf Jhaast niet begrijpen kan, dat men dien weg mee bewandeld heeft. Wij vreezen, dat de crisisomstandighe den in den landbouw niet steeds geheel zonder invloed geweest zijn op de stem mingen. Ten onrechte natuurlijk. Want de nieuwe regelen inzake de pachtover eenkomst zijn bestemd voor de normale tijden, gelijk elke algemeene regel van wetgeving. En zoo zou het niet onmogelijk zijn, dat het onoordeelkundig gekozen tijd- fetip van behandeling der z.g. Pachtwet voor een deel mede verantwoordelijk is voor de, naar ons oordeel, af te keuren beslissing inzake het continualerecht. Binnenland. Zes man verdronken bij de aanvaring van een trawler. Brutale diefstal in een juwelierszaak te Den Haag. De exploitatie van de Vlissingscho haven. Voorloopig Verslag over de Waterstaats- begrooting en bet Wegenfonds. Buitenland. Hoog water in verschillende landen. De Vlaamsche Uuiversiteit te Gent. De positie van het Engelsche kabinet. BEGROOTING STAATSMIJNEN 1931, Blijkens het Voorloopig Verslag over de begrooting van de staatsmijnen in Lim burg voor 1931 stelden sommige leden de k vraag, of de regsmng kan goedkeuren dat de staatsmijnen prijsovereenkomsten aan gaan met buitenlandsche mijnen of syndi caten. Door een zoodanige overeenkomst, wel ke de Staatsmijnen hebben gesloten met bet Rheinisch Westphalisch kolensyndi- caat, zijn de prijzen met ingang van 1 Januari 1930 met f 1.50 per ton verhoogd. Dit beteekent een indirecte belasting op de kolenverbruikers en wegens die prijs- verhooging moesten ook vrachtschepen met ongeveer 2 millioen ton inhoudsruim- te worden opgelegd. De Staatsmijnen spannen samen met de Duitsche mijnen om een prijzenpolitiek te voeren, die hoogst nadeelig is voor onze industrie en dientengevolge de werk loosheid in de hand werkt. De Staatsmij nen zouden de geheele Nederlandsche in dustrie voldoende van kolen kunnen voor zien en dus Nederland in dit opzicht on afhankelijk kunnen maken van het bui tenland. Door hun prijzenpolitiek aan te sluiten bij die van buitenlandsche kartels wordt dit nationale belang echter nie't door ben gediend doch geschaad. Andere leden merkten hiertegen op, dat men het Staatsmijnbedrijf, waarvan her haaldelijk in deze Kamer is geëischt, dal bet een goed economisch beheer moet voe ren en waarvan de gemiddelde winsten tot dusver niet eens een behoorlijke rente vergoeding voor het hierin vastgelegde kapitaal hebben opgeleverd, ten aanzien van het particuliere steenkolenbedrijf niet moet plaatsen in een uitzonderingsposi tie. Binnengekomen is te Vlissingen het Zweedsche stoomschip Gunnel met een lading hout uit Finland en bestemd voor Middelburg. BADEN en waschtafels met stroo- mend water, geïnstalleerd door J. M. Pol derman, Goes. Tel. 129. (Adv.) Middelburg. Uit 72 sollicitanten is tot weger van de weegbrug Middelburg B. M. benoemd dhr A. Besuijen te Oost- en West-Souburg. Wolfaartsdijk. Maandag vergaderde de raad dezer gemeente. Afwezig met ken nisgeving dhr Luikenaar. Ingekomen was bericht van de heeren A. Weijns en D'. Vleugel Dv„ dat zij hun benoeming tot lid van bet burgerlijk arm bestuur aannemen. Ook dhr M. Klooster man had reeds in de vorige raadsverga dering medegedeeld, deze benoeming aan te nemen. Op advies van de brandweer en den gemeenteopzichter werd besloten de drooginrichting van de brandslangen aan te brengen door een der achterven sters van het Raadhuis, wat slechts een derde van de geraamde kosten (f 185) zal bedragen. Op het verzoek van het B. A. tot wijziging van zijn reglement om de nieuw benoemde leden na goedkeuring van Ged. Staten dadelijk in functie te doen treden, werd na eenige bespreking gunstig beschikt. De gemeentebegrooting 1930 werd verhoogd in den kapitaaldienst met f 12.871, een en ander in verband met ondergrondsch electriciteitsnet en de electriscbe straatverlichting. Aan B. en W. werd machtiging verleend tot het aan gaan van een geldleening, groot f 12000 met de Baak voor Ned. Gemeenten,

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1930 | | pagina 1