No. 22
Zaterdag 25 October 1930
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Bank voor Zeeland NI
..BOHEMIA"
W. J. VAN DOESELAAR - lange Vorststraat SB - Telef. 256
Hendrikse S Go's Bank H.V. Eces
EERSTE BLAD,
Geen onthouding.
Buitenland.
Voor SOLA-SILVER nog steeds het aangewezen adres.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
Staten-Generaal.
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
Als woekeraars met de talenten, die
God hun schonk en voor het rechte
gebruik waarvan zj verantwoording
schuldig; zijn.
G O E
Ill
Credieten
Hypotheken
Deposito's
Spaarbank
Rekening-Courant
19
Minimum-fabrieksprijzen.
VADERLANDSCHE BANK
metjaarlüksche uitloting
Wilbra Lederverf voor het
verven van Schoenen.
ALLE
per 1 OCTOBER vervallende
worden verzilverd door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZTJIDEMA.
Bureau: Lange Voretstraat 70, Goés.
Tel.i Rednotle en Administratie No. 11.
Postrekening No, 444B5,
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 239.
1)e Zeeuw
VERSCHIJNT ELEEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummers
10.03
Prijs der Adyertestlin:
1—4 regels fi.20, elke regel meer 30 et.
BIJ abonnement belangrijke korting.
In een vorig nummer hebben wij
er aan herinnerd, dat het zich inte
resseeren voor de politiek, het zich
geven voor de publieke zaak niet een
kwestie is van persoonlijk gevoel of
willekeur, maar een zaak van roeping
en plicht
Wij belijden, dat God de Heere den
hemel en de aarde geschapen heeft,
met al wat zich beweegt en leeft.
Hieruit volgt, dat Hij is de Opperste
Souverein, aan Wiens gezag alles on
derworpen is.
'tMoet blies naar Zijn wetten
hoorenl
God moet gediend worden niet al
leen in de dingen 'die het geestelijke
leven aangaan, maar ook het aardsche
leven moet zoo worden geschikt en
gericht, dat daardoor de heilige Naam
van God wordt geëerd en geprezen.
Toch zijn er niet zoo weinigen, die
zeer nauw leven, die Gods Woord
beschouwen als de lamp voor hun
voet, en het licht op hun ,pad, op wie
men steeds tevergeefs een beroep doet.
als het er om gaat de ordeningen des
Heeren ook in staat en maatschappij
tot toepassing te brengen.
Zn zien een .tegenstelling tusschen
het stoffelijke en het geestelijke. Zij
zouden zien het liefst met een hoekje
in een hoekje terugtrekken en zij den
ken er dan ook niet aan, om zich met
de vragen van politieken en socialen
aard in te laten.
Geheel onverklaarbaar is zulk een
houding niet.
De kans is toch groot, dat men zóó
in al die dingen opgaat, dat da ziel
verarmt en schade lijdt.
Daarbij komt dat de politieke strijd
en de actie op sociaal gebied vaak
minder aantrekkelijke kanten te zien
geven.
Het is zoo gemakkelijk uit te spre
ken, dat we hebben te zoeken de'eere
Gods op alle levensterrein,. maar het
gebeurt zoo vaak, dat er in de practijk
allerlei bij-oogmerken in het spel zijn.
We behoeven hier niemand te be
schuldigen.
Wie kan hier zonder vrees 'de hand
in eigen boezem steken?
Daarenboven, wie werkt maakt niet
alleen fouten, maar staat ook telkens
voor moeilijke beslissingen.
Gods Woord is geen wetboek waar
van wij slechts de artikelen hebben
op te slaan om te weten in welke
richting wij hebben te gaan.
Den rechten weg te vinden, kost
vaak heel wat moeite en strijd en in
spanning.
En dan, hoe vaak gebeurt het niet,
dat in den grooten strijd allerlei kleine
dingen op den voorgrond worden ge
schoven, die meer met het persoon-
Jijk- of het groepsbelang in verhand
schijnen te staan, dan met de diepere
beginselen-
Zoo is de weinige belangstelling in
de politieke vraagstukken vooral bij
fijngevoelige naturen zeer wel te ver
klaren.
Maar met zulk een verklaring
mag toch geen genoegen worden ge
nomen, orhdat de aangevoerde argu
menten, hoe vroom ze ook mogen
schijnen, toch inderdaad sterke over
eenstemming vertoonen met eeneigen-
willigen Godsdienst.
De vraag, die hier den doorslag
eeft, is, wat God ons zegt m Zijn
oord.
En dan weten we, dat in dat Woord
ook volle aandacht geschonken wordt
aan de dingen van het aardsche leven.
De Heere Jezus bidt dan ook niet,
dat Zijne discipelen .uit deze wereld
zullen worden weggenomen.
Zij hebban een taak te vervullen,
nrydaen in de wereldte staan midden
in het volle leven.
Niet passief, maar .actief.
Niet als mediteerende toeschouwers,
maar ais werkers en strijders, voor
zien van de wapenrusting des geloofs.
Zij hebben te zijn een zoutend zout,
en lichtende lichten. Als kaarsen ge
plaatst op den kandelaar.
Dit alles moge worden bedacht, nu
we straks weer staan voor de Staten-
en de Raadsverkiezingen, waarvan de
uitkomst in Gods hand ligt, maar
waarvoor wij, voor wat onze taak be
treft, verantwoordelijk zijn.
Laffe houding.
De leider der Soc. Dem. fractie m
de Tweede Kamer, heeft op 15 Sept.
j.l. toen het er om ging de massa
tegen de „misdadige regeeringsplan-
nen'' op te zetten, o.m. verklaard:
Spr. aarzelt niet te zeggen, dat,
wanneer de regeeringen de- misdaad
van den oorlog zouden ontketenen,
daartegen elk doelmatig middel ge
oorloofd is, ook ai v a 11 h e t ver
buiten het wettel ij k geoor
loofde.
Men zou zoo zeggen, dat is duide
lijke taal. Het ging toch over een
ontwerp van de Nederlandsen©
regeering en het werd gesproken voor
het oor van het Nederlandsche
volk.
De bewuste roode volgelingen, die
pas een week tevoren in hun lijfblad
tot georganiseerd verzet in mobilisatie
tijd waren opgewekt, begrepen het dan
ook zóó goed, dat een langdurig ap
plaus losbarstte.
Maar nu werd de heer Albarda in
de Tweede Kamer over deze woorden
aan den tand gevoeld.
Hem werd gevraagd, nu eens dui
delijk te zeggen wat hij bedoelde.
Eerst ging hij er niet op in.
Maar toen zwijgen niet meer moge
lijk bleek, toen heette het, dat het
ging over internationale aange
legenheden endat die woorden
niet gericht waren tot de Nederland-
sche regeering.
Laffe uitvluchten!
Het is weer de oude geschiedenis.
De onverantwoordelijke massa op
hitsen en zelf achter de schermen
blijven.
Kantoor: Groote Markt 21.
Telefoon 74 (2 lijnen).
DE REVOLUTIE IN BRAZILIË.
De regeering ten val gebracht; de presi
dent afgetreden.
De regeering van Brazilië is ten val
gebracht. President Washington Luiz
heeft verklaard, dat hij aftreedt.
Een draadloos bericht uit Rio de
Janeiro meldt, dat de leerlingen van de
krijgsschool in de hoofdstad onder aan
voering van hoofdofficieren tot opstand
zijn overgegaan, en dat de vloot, die tot
nog toe der regeering trouw was geble
ven, zich bij de opstandelingen heeft aan
gesloten.
Kort daarna trad de regeering af.
Toen het nieuws zich door de straten
verspreidde, barstte de menigte in vreug
de uit. De banken en winkels sloten hun
deuren ter eere van de overwinning der
revolutionnairen.
Een bericht meldt, dat manifestanten
de bureaux der bladen, die de bonds-
regeering steunden, hebben geplunderd.
t De beweging, die met den val der re-
geering-Luiz eindigde, was te Rio de
Janeiro reeds in de vroegere morgenuren
te merken. In de middaguren brak op
verscheidene plaatsen in de benedenstad
brand uit. Vijf gebouwen van een firma,
die de regeering-Luiz had gesteund, wer
den in brand gestoken. Tengevolge van j
gebrek aan water was de brandweer vrij-
wel machteloos. Verscheidene branden
werden gesticht in de wijk, waar het
Amerikaansche consulaat-generaal zetelt.
De menigte had de vrije hand en plun
derde o.a. de wapen- en munitiewinkels.
Nader wordt gemeldt dat de ongere
geldheden te Rio zijn geëindigd. De po-
litie heeft de strategische punten in de
stad bezet.
De a.s. Britsche Regeeringsverklaring.
Over den inh-oud van de regeerings
verklaring, die Dinsdag a.s. bij de
heropening van het Engelsche parlement
zal worden voorgelezen, weet de „Daily
Herald" al een en ander te vermelden.
De voornaamste wetsontwerpen, die
aangekondigd zullen worden, 'zijn de
landbouw- en de vakvereenigingswet.
De landbouwwet zal het mogelijk ma
ken, arbeiders uit de steden op het land
onder te 'brengen.
Er zal een maatschappij worden ge
vormd voor de stichting van boerderijen
en woningen.
De mijnramp te Alsdorf.
Het bestuur van de Berlijnsche beurs
heeft besloten, wegens de begrafenis van
de slachtoffers van de mijnramp, om 12
uur van middag gedurende vijf minuten
het geheele beursbedrijf stop te zetten.
Naar gemeld wordt zijn nog twee lijt-
ken gevonden en twee gewonden overle
den, zoodat het aantal dooden is gestegen
tot 262.
Het zwaar beproefde Alsdorf maakt
zich op ter uitvaart. Het zal een rouwdag
worden vandaag, zooals -dit plaatsje nim
mer heeft gekend; en heel het rijk zal dee-
len in zijn smart.
Reeds ligt het massagTaf, waar de zoo
tragisch gesneuvelde helden vein den ar
beid den dag der opstanding zullen verbei
den, wijd open.
„Im Grafae ist Ruhe" staat op de dood
kisten.
Alom heerscht somberheid.
De lijken zijn met auto's naar de hallen
der cokesfabrielk gebracht.
Wat onnoemelijk lijden moet zich in
dien afgrond hebben afgespeeld onder de
opgesloten mijnwerkers, toen de doodsbe
dreiging al nader en nader kwam!
Op de wanden van een kleinen kolen
wagen vond de reddingsbrigade de woor
den met krijt geschreven: „Wir leben
noch" en daaronder telkens de uren: 9,
10, 11 uur. De laatste leesbare notitie
was: 2 uur 30, dan nog slechts enkele
onleesbare woorden en teekenshet
uur van den doodstrijd.
Het ontzettend doodkisten-transport
door de dorpsstraten naar de lijkhalien
heeft* het volk geweldig aangegrepen. Bij
sommigen heeft de doffe smart der eerste
dagen plaats gemaakt voor heftige ver
bittering.
voor bel iste waarden,'s-GRAVENHAGE
tegen beurskoers
OBLIGATION H
Korte Berichten.
Het aantal ondersteunde werkloozen
in Oostenrijk bedroeg einde September
175.000 zijnde 11.000 meer dan bij het be
gin van deze maand. Verder waren er
nog 35.000 werkloozen ingeschreven, die
geen ondersteuning genoten.
Het Duitsche kabinet heeft gisteren
het ontwerp-begrooting voor 1931 afge
handeld. De ministers besloten daarbij
een aanzienlijke verlaging hunner tracte-
menten niet af te wachten, maar uit eigen
beweging reeds met ingang van 1 Novem
ber afstand te doen van 20 pet. van faun
safari#.
Uit Britsch-Indië.
Uit Noordwest Britsch-Indië komen be
richten over een vernieuwde activiteit der
grensstammen met name der Afridis. On
geveer 1000 Afridis hebben een heuvel
bezet, die vanuit strategisch oogpunt zeer
belangrijk is.
Of de opstandelingen een nieuwen alge-
meenen aanval op de Britsche troepen
beramen kan niet met zekerheid worden
vastgesteld.
HET MAALGEBOD.
De meelfabrikanten en de bakkers zijn
er tegen.
Gisterenmiddag is in „Parkzicht" te
Amsterdam, onder voorzitterschap van
van den heer Hetzel, een vergadering ge
houden van de besturen van de volgen
de Vereenigingen: Ned. Ver. van Meel
fabrieken van de Ned. Bakkerij', de Ned.
Vereen, van Meelimporteurs, de Ned.
Ver. van Meelfabrikanten, de Ned. Bond
van Graan- en Meelhandelaren, de Ned.
Molenaarsbond, de Vereen, van werkge
vers in het Bakkersbedrijf, den R. K.
Bakkersbond, den Bond van Ghr. Bak-
kerspatroens, de Vereen, van Vermicelli-
en Stijfselfabrikanten, en den Ned. Bak
kersbond.
Besproken werd de nota van den Mi
nister inzake het maal- en menggebod
en het voorstel-Snapper-Goudeket inzake
fondsvorming (t e e 11 p r e m i e). Breed
voerig werd een en ander besproken en
men bleek algemeen van pordeel, dat
zoowel voor het bedrijf als voor den
consument een maal- en menggebod niet
is te aanvaarden. Omtrent dit punt werd
eenstemmigheid verkregen.
Niet was dat het geval met het voor
stel-Snapper-Goudeket, waar de Ned. Bak
kersbond en de Vereen, van Meelfabri
kanten tegen waren.
Aan bet Ministerie van Arbeid te 's
Gravehhage is nog een conferentie ge
houden met minister Verschuur inzake
het maal- en menggebod. Aan de confe
rentie namen verder deel de heeren Het
ze], Van der .Meer Van Noppen', Snapper,
en Hendriks.
Langdurige besprekingen werden ge
voerd over de moeilijkheden, die het
maal- en menggebod met zich zou mede
brengen.
De minister gaf in overweging, dat het
particuliere initiatief met voorstellen zou
komen.
Aardappelmeel.
In het midden der volgende week zal
in de koffiekamer van de Tweede Kamer
brood geserveerd worden, dat gebakken
is van meel, vermengd met aardappel
meel.
Werkverschaffing.
De minister van binnenlandsche zaken
en landbouw heeft in verband met de vrij
groote werkloosheid in sommige gemeen
ten van Oostelijk-Friesland, machtiging
gegeven tot heropening van de door het
Rijk gesubsidieerde werkverschaffingen
over te gaan.
De loonen der typografen.
Het Handelsblad heeft bereikend, dat
het offer, dat de federatie van patroons
in het 'drukkersvak ter wille van den be-
drijfsvrede heeft gebracht, over twee jaar
verdeeld een som van 3 ton beteekemt,
voor 13.000 typografen.
Ons vee en België.
Het Tweede Kamerlid de heer Lovink
heeft den minister van Binnenlan'dsche
Zaken en Landbouw verzocht mede te dee-
len, aan welke bijzondere omstandigheden
de plotselinge sluiting van den invoer van
vee uit Nederland in België is toe te
schrijven.
GEBR. MULDER GOES.
Binnenland.
Rumoerige zitting der Tweede Kamer.
Het vlootplan aangenomen.
Bijzonderheden omtrent de stopzetting
van den vee-uitvoer naar België.
Meelfabrikanten en bakkers verklaren
zich tegen een maalgebod.
Telefonisch vergaderen mogelijk gemaakt.
Buitenland.
De regeering van Brazilië ten val ge
bracht.
De toestand in Britsch-Indië.
TWEEDE KAMER.
Het Vlootplan.
Een rumoerige vergadering.
Aan de orde is de voortzetting van de
algemeene beschouwingen over het Vloot
plan.
De heer Brautigam, S.D.A.P., meent
dat men de grootte eener vloot alleen
moet beoordeelen naar het aantal sche
pen, dat gevechtswaarde heeft.
De heer Marchant, V.D., zet uiteen,
dat wanneer een gewapend conflict in
het verre Oosten uitbreekt, wij van de
partij zullen zijn als wij cr een vloot op
na houden. Met verbazing heeft spr. ge
hoord hetgeen de heer Slotemaker de
Bruine zeide, die geen verschil zag tus
schen den ouden en een nieuwen oorlog.
De heer Van der Heide, S.D.A.P.,
ontkent, dat het karakter van den oorlog
alleen iets met het gevoel en niets met
het geweten heeft uit te staan. Het is
ook niet juist, dat de oude Christenen
het leger niet wilden omdat zij den staat
niet erkenden.
De heer Albarda, S.D.A.P., zegt, dat
sprekers en de minister scherpe aanvallen
op hem hebben gericht, in verband met
het door hem gesprokene op 30 Septem
ber. De woorden, die de minister aan
haalde, heeft spr. inderdaad gesproken.
De gewraakte uitlating kwam voor in het
eerste gedeelte van zijn rede, dat ging
over internationale aangelegenheden.
Hieruit kan blijken, dat het niet juist is,
die woorden op te vatten alsof die gericht
waren tot de Nederlandsche regeering.
„Wanneer de regeeringen van plan zijn
oorlogen te ontketenen..." heeft spr. ge
zegd.
Het ontketenen van een oorlog is de
grootste misdaad, die denkbaar is. Er zijn
middelen beschikbaar om geschillen zon
der oorlog op te lossen.
De heer Heemskerk: dat is geen
nieuws.
Met ingang van 1 November is benoemd
tot kolonel, commandant der derde ar
tilleriebrigade te Breda, luitenant-kolonel
A. M- Geesipk.