No. 18 Dinsdag 21 October 1930 45e Jaargang Dagblad voor de Provincie Zeeland EERSTE BLAD. Binnenland In Iriitf ten. igen. iws I Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Birtenland. HET GOUDEN FEEST VAN DE VRIJE UNIVERSITEIT. Belangrijkste Nieuws. Hsnürikse Cos Bank N.V. Goes Agentschap van de Assurantie Maatschappij de „Nederlanden" van 1845 ■hit, ^«fl.TOüde cifci van den, bran- egulow-douche 400 liter (nor- ter (ttorkbran- laatschappij R. e Inventa Sud- idel brengt, ia jereids octrooi „Zuid-Beveland", in: Beurré Clair- i, Blanke Bieurré Duch. d'Angou- 12, Comtesae de 220, Triumphe :he Maagdeperen 1—14, Dorothea adsiperen, '1116, in 1416, Stoof- sn 2—6. Appels: >els 31, Reinette Salomé 17, zure Bellefleur 19, e Armgaarde 20 1—18. 65, Mispels 16, an 3049, dub- iten 1923, Sja- 100 K.G. Noten Roodekool 4, ikomniiers 1, per Wortelen. 3, Kro nen 1725 per Fazanten 0.79 lenden 0.47 per erste helft dezer intoor alhier de |telbaar terugont- Gawege; Bureau Igvereenigingen te Ierland. I7ELT, thuisr., 18 han Port Said. 18 v. Colombo. Gibraltar, n. Hamburg. Loot-Mij lain, p, 17 Flores. kam n. Hamburg. [iloyd. itterdam. Belawan. |3 u. n.m. verw. iGibraltar. perim. p. 18 Panfellaria. perim. Perim. 21 October, |itzending, 8—9.15 Concert. 1.45 Vrouwenuurtje, platen. 6.15 Gra- Arnbemsche Or- |R.0.-uitz. 89.45 Morgenwijding A.V.R.O.-Kwiintet, het Rembrandt- I Voor de vrouw. Woonplaten. 5.80 lest. 7 Engelsche lor. 8.30 Kamer piano. 9.40 Ver- üoncert, sopraan, Orkestconcert. keert. Kwintet, so- |st en solisten. L726 M. 12.50— I Orkestconcert, en piano. 2.25—1.50 Orkest- Guitaarsoli. 7.20 Brautschau". 3RBERIGHT. kan 21 October: tot Z. W. wind, ren, met tijdelij1- Inlijfc eenige rei- Tin temperatuur. (dag 3 uur: As- /gen 10 uur: 75G. letsers! Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Bureau: Lange Vorststraat 70/ Goes. TeL: Redactie en Administratie No, 11. Postrekening No. <4458. Bijkantoor te Middelburg. Firma F. P. DHTJIJ, L Burg. TeL No. S59, 1Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f3.- Losse nnmmers f 0,0 Pr Ij s derAdvertentlin: 14 regels fl.20, elke regel meer 30 ct Bij abonnement belangrijke korting. *m* Waken en werken. Wij moeten nog met een enkel woord terugkomen op wat wij gisteren schreven. Juist omdat wij voorheen, in de over tuiging met een organisatie te doen te hebben, die aller steun verdient, het werk van den Blindenbond weieens hebben ge steund, gevoelen wij bij nadere infor matie behoefte onze gisteren geplaatste waarschuwing tegen den z.g. neutralen, maar inderdaad sterk rood gekleurden Blindenbond te herhalen. Men steune dit werk nietl Tegen de verkeerde invloeden van de zen Bond hebben wij te waken. Maar dat is niet voldoende. Wij moeten waken en werken. De blinden, menschen die zoo heel veel moeten missen en voor wie alles wat mogelijk is gedaan moet worden om hen een behoorlijke plaats in de maat schappij te verzekeren, mogen van onze waakzaamheid niet de dupe worden. Wij hebben te werken voor onze Christelijke organisaties op dit gebied. Biet is toch niet zoo, dat er in onze kringen voor de blinden niets gedaan wordt. Er zijn verschillende christelijke blin- den-inrichtingen, Bartimeus te Zeist, Sonneheert te Ermelo en de plantage inrichting te Amsterdam. Bovendien bestaat reeds zes jaar lang de Nederlandsche Christelijke Blinden bond, die o.m. in zijn orgaan „De Blin- dengids" samenwerkt met de verschillen de Blindenvereenigingen in ons land. Deze organisaties hebben een circu laire verspreid, waarin wordt gewezen op de beteekenis van den zgn. neutralen blindenbond en zijn actie en op het be- Btaan van den Christelijken Blindenbond en de christelijke actie. Gevraagd wordt om te berichten aan het daartoe opgegeven adres: Mevr. Die penhorst, Koninginneweg 4, Amsterdam- Zuid, wanneer een optreden van den blindenbond ergens mogelijk en ge- wenscht zou kunnen zijn, ook wanneer in die plaats iets op touw wordt gezet de blindenactie betreffende, en het adres der blinden, ook vaij blinde kinderen, die zich in de gemeente bevinden. Men wordt dus uitgenoodigd waak zaam te zijn tegenover een actie, levend uit geheel verkeerd beginsel, maar, wat meflr zegt, werkzaam te zijn voor de actie, die op de basis der goede begin zelen staat, ten behoeve van de lijdenden, die geholpen moeten en kunnen worden. Onderhoud met Kellogg. Gisterochtend is in ons land aangeko men de nieuwe rechter in het Perma nente Hof van Internationale Justitie, oud staatssecretaris van Buitenlandsche Za ken der Vereenigde Staten, Kellogg. In den loop van den middag heeft de heer Kellogg enkele Nederlandsche jour nalisten ontvangen. Naar zijin meening gevraagd over den huldigen economi- schen toestand, zeide de heer Kellogg, dat de geheele wereld ongetwijfeld leed aan een ernstige depressie. Ook in de Vereenigde Staten is deze economische depressie in vollen gang en Jaar hoofd zakelijk van industrieelan en landbouw kundigen aard. De algemeens economische achteruit gang veroorzaakt natuurlijk agitatie. Duitsohland is daar wel een typisch voorbeeld van. Toch meende dhr Kel logg. dat men zich daar niet te zeer on gerust over behoefde te maken. Sprekende over de pogingen tot be vordering van den wereldvrede zeide de heer Kellogg, dat hij dienaangaande een optimist was. „Voor pessimisme", zoo zeide de staats man, „is werkelijk geen reden en mag ooM ^een plaats zijn. De wereld gaat ge lukkig vooruit en niet achteruit. Hat is slechts de kwestie of de staatslieden en de volken zich willen vrijden aan den vrede. Wanneer de volken zeggen: wij willen vrede, dan hebben zij den vrede ook. Wat ons land betreft, Holland heeft altijd een belangrijke plaats in de we reld ingenomen. Holland heeft handel, industrie en boven alles een mach- ig koloniaal lp. De heer Kellogg hoopte, dat ons land, dat naar zijn meening minder door dia (malaise geleden heeft dan de meeste andere landen, zich voorspoedig zou mogen ontwikkelen. Overstroomingen. Niet alleen Z.-Frankrijk, ook N.-Spanje wordt door overstroomingen geteisterd, met name de omgeving van Tarragona. Volgens een bericht zijn daar ter stede tengevolge van den watersnood vele men- schenlevens te betreuren. Er werden 14 dooden en 20 zwaargewonden geborgen. De regens zijn thans opgehouden en 'het water daalt eenigszins. De moratoriumgeruchten. In verhand met het gerucht, dat e.r een plan zou worden opgemaakt met het oog op een eventueel moraorium voor de be talingen der vroegere geallieerden aan de Vereenigde Staten uit hoofde der oorlogs- schulden, heeft de correspondent van Reu ter, den onderstaatssecretaris van de Ainerükaansche Schatkist geïnterviewd, die verklaarde nooit iets dergelijks ver nomen te hebben. De opstand in Brazilië. Uit Porto Alegre wordt bericht: De strijdkrachten der opstandelingen rukken op over het geheele front; zij' hebben op verscheidene plaatsen de rivieren Parana- panema en Itare overschreden. Zij zijn op het gebied van den Staat Sao Paolo doorgedrongen en hebben het contact ver loren met de regeeringstroepen, die snel terugtrekken en alle contact vermijden. Onveilig Chicago. Van alle wijken van Chicago, waar ge moord en geterroriseerd wordt, is de voorstad Evanston wel het meest onvei lig. Weliswaar heeft de politie in Evanston speciale maatregelen genomen, maar meer en meer gaan de bewoners tot maatrege len van zelfverdediging over. Thans is on der leiding van de politie-autorieiten te Evanston een Vrouwen Revolverclub op gericht waarbij zijn aangesloten bijna alle echtgenooten en dochters van zaken lieden, winkeliers en vele werkende vrouwen, die onder leiding van politie agenten wekelijks cursussen krijgen in het revolverschieten en in zelfverdedi ging. De koning van Albanië ernstig ziek. Volgens een mededeeling uit de Alba- neesche kolonie te Weenen zou koning Achmed Zogoe van Albanië op sterven lig gen. Keelkanker en suikerziekte zouden de gezondheid van den vorst hebben on dermijnd. Volgens deze mededeeling zou Italië troepen gereed houden om, bij moge lijke ongeregeldheden, tot welke Zogoe's dood aanleiding zou kunnen geven, Alba nië binnen te rukken. Sneeuwstorm In den staat New-York. Het westen van den staat New-York is Zaterdag door een sneeuwstorm geteis terd. Ten Zuiden en Westen van Buf falo was het verkeer op de wegen en spoorlijnen gestremd. De sneeuwval was het hevigst in Angola, waar de sneeuw 1.20 M. dik ligt. Binnen een mijl van het dorp stonden meer dan 200 auto's inge sneeuwd. Korte Berichten. Uit een steengroeve bij het dorp Frenchay in Gloucestershire, is een hoe veelheid geligniet gestolen, genoeg om een heele stad in de lucht te doen vlie gen. Er is onmiddellijk een S. O. S. uit gezonden. In 't Zuidoosten van Louisiana zijn aardschokken gevoeld in dertien of meer steden, waaronder New Orleans. Er is geen schade van 'beteekenis aangericht; ook zijn er geen menschenlevens verloren gegaan. De Fransche vliegeir Laugereau is tengevolge van een defect aan zijn ma chine gedwongen geweest een noodlan ding te maken in het district Bykhow. Hij werd gearresteerd, omdat hij over Russisch grondgebied gevlogen had zon der in het bezit te zijn van een ver gunning der Sovjet-autoriteiten. DE DREIGENDE STAKING IN HET DRUKKERSBEDRIJF. Uitlatingen van warbnemerezijde. Zocals bekend, waren de werkgevers ten «lotte bereid op 1 Januari 1931 te geven één cent verhooging van 't uurloon; 1 Jan. 1932 weer een cent, 1 Jan. 1933 andermaal, in totaal drie cent, doch van die laatste verhooging met 1 cent zou Amsterdam worden uitgeslo ten. De patroons zeiden onmogelijk verder te kunnen gaan. Daardoor waren de verdere onderhandelingen vastgeloopen. De heer Van der Wal, de leider van, den modernen typografenbond, zegt hier over in het Hbld: „Ofschoon de woordvoerders der ge zellen hadden besloten, ter wille van het behoud van de collectieve arbeids overeenkomst en wat daaraan annex is, in tegemoetkomingen tot heit uiterste te gaan, kon d i t aanbod niet door hen worden geaccepteerd. Waren de werkgevers nog een kleine schrede verder gegaan met hun aanbod, dan zou zeer waarschijnlijk door de werkliedenafgevaardigden besloten zijn, 't aanbod aan het oordeel hunner organi saties te onderwerpen". „Acht gij echter thans alle toenadering tusschen de partijen onmoge'ijlk?" vroeg het Hbld aan den heer Van dar Wal. Het antwoord luidde: „Aan ons zal het niet liggen! Wij zijh nog steeds bereid tot iedere „redelijke oplossing piede te werken, doch daarvoor is ook de anders partij noodig!" In het orgaan van de dhr. Typografen schrijft de heer J. Hofman: Er is dus zoo goed als geen kans op een oplossing vóór 25 October. De arbei dersbonden hebben tot nu toe samenge werkt en er is geen reden om aan te ne men, dat daarin verandering zal komen. Alle arbeiders uit a!le bonden hebben hun verlangens ingediend. Nu zijn er, waarschijnlijk in alle bonden, die, zien de hoe het spant, wel zouden willen, dat er geen eischen waren ingediend. Het zijn er enkelen, maar ze zijh er. Zij komen echter te laat tot naden ken. Bovendien, bij de werkgevers zul len er ook wel zijn, dia praten van al les toegeven. Het zijn er enkelen, maar ze zijn er. Ook die komen te laat. Thans heeft bij de patroonsfaderatie de leiding de zaak ter hand genomen. De patroonsfederatie is één. Zoo hoort het ook. De arbeiders hebben géén federatie. Maar hoewel wij dus over grooter zelf standigheid beschikken, dan de patroons organisaties afzonderlijk, dat beduidt niet, dat van die grootere zelfstandigheid één der organisaties gebruik zal maken om zelfstandig Je handelen. Want bij! ons geldt precies hetzelfde als bij de werk gevers: de leiding heeft nu de zaak in handen genomen. Aan beide zijden, bij patroons an bij arbeiders, overweegt de leiding wat zal gaan geschieden. Bij de patroons eens gezind. Bij de arbeiders: eensgezind. Bij de werkgevers wordt in de bestuurskamer overleg gepleegd. Mannen van verschil lend inzicht geven hun argumenten en laten hun invloed gelden. Dan wordt er besloten en het besluit geldt voor allen. Bij de arbeiders wordt in de bestuurs kamer overleg gepleegd. Mannen van verschillend inzicht geven hun argumen ten en laten hun invloed gelden. Dan; wordt er besloten en het besluit geldt voor allen. Zoo staat het nu eenmaal in onze be drijven en in deze moeilijke omstandig heden bestaat er slechts één mogelijkheid: het besluit geldt voor allen! Mededeelingen van werkgeverszijde. De Federatie van Werkgeversorganisa- tiën in het Boekdrukkersbedrijf deelt ons mede, dat zij, in antwoord op vele vra gen van haar leden, besloten heeft vast te stellen, dat eventueel royement door werknemersbonden van werknemers die bij de aangekondigde onverdedigbare sta king blijven werken of gaan werken, nim mer door haar zal worden erkend. De werkwillige werknemers zullen hun volle rechten blijven behouden. De vereeniging van Dagbladdirecteuren „De Nederlandsche Dagbladpers", gister middag in vrijwel voltallige vergadering te Amsterdam bijeen, ter bespreking van het dreigend conflict in de typografie, heeft eenstemmig besloten niet toe te geven aan ongemotiveerde eischen der werknemers bonden. Uitgebreide maatregelen van verweer zjjn in voorbereiding, waarmede de ver gadering zich met algemeene «temmen vereenigde. Voor den aanvang der vergadering ver zocht de voorzitter namens het bestuur, den heer Y. G. van der Veen, directeur van Volk en Voorwaarts, die als lid de vergadering bezocht, niet aan de beraad slagingen deel te nemen en de vergade ring te verlaten. Nadat de voorzitter had verklaard, dat het bestuur geen gelegenheid wenschte te geven omtrent de aan te nemen houding in de komende dagen te spreken, maar dat uitsluitend gesproken zou worden over de bij het uitbreken van het conflict te ne men maatregelen, verklaarde de heer Van der Veen, dat hij aan het verzoek zou voldoen en ver iet de vergadering. De heer Van der Veen heeft, (naar de Voorwaarts meedeelt) schriftelijk aan het bestuur der organisatie bericht, dat hij in bovenstaand feit, waarin hij een beknot ting van zijn rechten als lid ziet, aanlei ding heeft gevonden als lid te bedanken. De postvluchten op indië Bij de K. L. M. is bericht binnenge komen, dat de PHAGR, het eerste re tourvliegtuig, gisteren te 2.04 van Alla habad is vertrokken en te 17.23 te Djask is geland. Voorts is bij de K.L.M. bericht ont vangen, dat het derde postvliegtuig, de PH—AFN gisteren te 6.15 uur uit Cairo is vertrokken en te 16.20 uur te Bagdad is aangekomen. Dr D. Schermers, f Zaterdag is in den ouderdom van 67 jaa(r te Zeist overleden Dr D. Schermers, oud-geneesheer-directeur van het sanato rium der vereeniging tot Ghr. verzorging van zenuwlijders te Zeist Dr H. Colijn. In dit doctoraat is iets, dat ons hin dert, schrijft „de Nederlander". Een an dere Senaat had zichzelf de eer van de ze eere-promotie moeten gunnen. WA Ar om na dr van Aalst en dr Wi- fcaut niet dr Colijn?, Doch nu dit toefde, verstaat ieder den Senaat der Vrije Universiteit en verstaat het, dat hij toegreep. Nationaal en internationaal toonde op economisch terrein de nieuwe doctor de theorie te kennen, de studie te verstaam Hij verstond, haar tevens practisch; wgt ook in een universitair gegradueerde niet misstaat! Wij verheugen ons zeer over de_pro- motie. Lfm P. C. van der Have. f Gistermiddag is de heer P. G. van der Have, ontvanger der gemeente Rotter dam, plotseling tengevolge van een hart verlamming overleden. De heer Van der Have is den 18den Januari 1874 te Oosterland (Z.) ge boren. In 1900 kwam hij als adjunct commies bij de gemeente in dienst. In 1902 volgde de benoeming tot commies, in 1908 tot hoofdinspecteur van financiën, in 1914 tot hoofdambtenaar-chef van de afdeeling financiën, totdat hij in 1927 als ontvanger der gemeente optrad. Nog geen drie jaren heeft de heer Van der Have dus als gemeenteontvanger gediend. De eere-docforaien. Zooals gisteren reeds gemeld had na de rede van prof. dr H. H. Kuyper de promotie plaats van de heeren H. Colijn, dr J. Sebestyen, ds D. Bakker en ds J. G. Rullmann. Prof. Diepenhorst schetste uit voerig Colijn's levensgang, eerst de mili taire periode, voor een goed deel samen- gestrengeld met de koloniale, dan de eco nomische prestaties van Colijn, zijn op treden tweemaal als minister, eerst als minister van oorlog, later als minister van financiën, dan zijn .zeer groote be teekenis als een der hoofdfiguren van de Geneefsche .conferenties en huldigde warm de meesterschap, waarmee „Colijn da ingewikkelde vraagstukken van inter nationaal economisch verkeer beheerscht. Dr H. C c 1 ij n richt zich eerst tot den rector-magnificus, prof. dr H. H. Kuyper en dankt in warme woorden voor het besluit van den Senaat der Universiteit, welke hem Jietf is. Bleef in mijn leven, aldus Spr. al weinig tijd tot we tenschappelijke studie, voor zoover ik op dit terrein ooit iets verricht heb wat u tot verleening van dsn toegekenden graad geleid kan hebben, zijn m(j daarbij de beginselen, die aan den arbeid der vrjja Universiteit ten grondslag liggen, steeds 1 tot richtsnoer geweest, Binnenland. Het 'gouden feest der Vrije Universiteit. De dagbladpers en de dreigende typogra- fenstaking. De Gemeeneraad van 's Gravenpolder en Gedep. Staten. Het Hoofdbestuur van de Z. L. M. heeft vergaderd. Buitenland. Sneeuwstorm in Amerika. Overstroomingen in Frankrijk en Spanje. Nederlaag der arbeiderspartij in Noor wegen. Mijnramp te Alsdorf. Vertegenwoordiger: A. A. DE BUCK. Daarna verkrijgt prof. dr F.. W. Gros heide, promotor van prof. dr. J. Sebe- stijen van Boedapest, het woord. Hij wijst er op, dat prof. Sebestijen door zijn grondige kennis van de Nadedasidsche taal de gelegenheid vond de Nederland sche gereformeerde theologie te bestudee- ren met deze vrucht, dat hij er een over tuigd aanhanger en vurig apostel van werd In Hongarije was eens een: machtige gereformeerde beweging. Zooiheel veel is daarvan, helaas, niet overgebleven en wat ex van overbleef, lijdt aan verschrom peling, onder den invloed van een doode orthodoxie. Sebestijen is een pioniers werk begonnen. Eerst heeft hij vrij!wel al leen moeten strijden. Doch God zegende zijn arbeid en gaf hem straks een schaar van geestdriftige leerlingen, die in zijn voetstappen wandelen. Dit pionierswerk is op waarlijk wetenschappelijke wijze verricht. Prof. dr Sebestijen antwoordde in uitnemend Nederlandsch hierop en zei o.m.: Wat wij op het gebied van de Ge reformeerde ontwaking gedurende do laatste jaren met de hulp des Heeren be reikt hebben in Hongarijë, dat kunnen wij alleen en uitsluitend aan u en aan uw zegenrijken invloed danken. Ook breng ik, nu in mijn hoedanig heid als rector van de Geref. Theol. Hoo- geschool te Boedapest, de beste zegen- wenschen van onze Akademie over. Prof. dr G. Gb. Aalders promo tor van ds D. Bakker, memoreert de ver diensten van dezen zendingsman. Van gijn diep inzicht in de theorie en zijn juisten blik op de practijk der zending getuigen de talrijke publicaties die hij in onder scheidene, zoo Nederlandsche als Javaan- sche, periodieken het licht heeft doen zien. Dr Bakker brengt daarna zijn pro motor en den senaat grooten dank voor de verleende onderscheiding. Hij zegt, dat eenmaal zijn grootste vrees was, dat wel licht de Gereformeerde opvatting niet ge schikt zou zijn voor het hart van den Oosterling. Toen schreef prof. De Kat An- gelino in 'n meesterlijk werk, dat er geen absolute kloof is tusschen het Westen en het Oosten. „Ik durf nu zeggen", aldus dr Bakker, „dat de Geref. belijdenis het best zich aansluit aan de behoefte van het wedergeboren hart, zoowel van den Westerling als van den Oosterling." Tenslotte -verrijst prof. d r H. H. Kuyper om den kerk-historicua van de Vrije Universiteit te bevorderen tot doctor honoris causa in de theologie. Ds J. G. Rullmann aldus prof. Kuy per heeft zich op bijzondere wijze ver dienstelijk gemaakt door zijn studie van de kerkgeschiedenis in Nederland van de 19de eeuw. Prof. Kuyper noemt o.a. als vooral van beteekenis de uitvoerige bibliografie van dr A. Kuyper's werken in twee deelen, waarvan het eerste in 1923, het tweede in 1929 verscheen. Voorts beschreef prof. Kuyper ook den ar beid van den promovendus op school- en politiek gebied. Dr Rullmann antwoordend, zegt, dat indien bij op kerkhistorisch gebied iets gepresteerd heeft, hij dit dan dankt aan de Alma Mater, die hem weten schappelijk voedde en opvoedde. En zoo heeft dan de Yrije Universiteit ia he*

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1930 | | pagina 1