No. 15 Vrijdag 17 October 1930 45e Jaargang Dagblad voor de Provincie Zeeland j. Kendrikse Go's Bank N.V. Soes EERSTE BLAD. Bieten rooien )UW Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Buitenland. Belangrijkste Nieuws. Agentschap van de Assurantie Maatschappij de „Nederlanden" van 1845 Binnenland is we b9- ekanhtos te eid de smok te Vaals, ge- litenppiwaoiri vensgevaaf. rijn in Vaals d ontvangen, )uBseldorf te oote moeite saui van het vas hijl spoor- skleed in de der hoed of ijl zdjh vlucht niet worden vruchteloos:, erin is ge ien. De man istig biji zijh belasting- deelt mede, agen te Alk- dat de heer der dar Be ide een lan- ikomen zou alastingdienst erkalijka. 5©r aldus berg tevens in de Ar- llkmaar en worden te ontduikers, mingimeester rikt. Gister- Lgeluk plaats antral e aan dam. n waren drie deeg, de 24- |;e Smit, foe- i, die daar vriji spoedig rijd. Met S. Het duurde te voorschijh ,ciht men, dat den Genees- aatige adem- lan zuurstof niet gehaat; as. lachtbare aandagmiddag raad der ge- ouder IC., na- ede en waar- >oren bij het em-eentebelan- sooht nimmer eg[?en op den Zijn Edelacht- met 11 raads- zou daarvan luiten hadden ze hem in n. Wilt u 't eg Zijn Edel- rustige wijze, adslid. Alleen ird niet bang Edelachtbare zouden heb- op boter. b 1,, met het Kort gezegd Duitschland inland op 28 per 29 Nov. ide, dat deze worden be- jmd handels- i vóór dien sdag worden n. lat het auto- per 100 K.G. iber a.s. van October ,V.-uitzending. idienst. 11.00 .CO Concert, Gramofoonpl. ol, piano en .15—6.15 Or- den Radio- 5. 7.15—7.45 tl tuin" 8.00 t-Vercenig'ng. Naar Rome"! 12.00—2.00 2.05—2.30 Gramofoonpl. orgen wijding. >0 Orgelspel, Irkestconcert. 8.20 „Mada- 5 M.12.50 en soli. 9.05 Wagner, tl van oude 50„Der lus- .ss. 9.05 Mo- no. •muziek. 6.50 i. Op. „Rigo- Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes. Tel.: Redactie en Administratie No. 11. Postrekening No. <4455. Bijkantoor te middelburg. Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259. De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, 13.-— Losse nummers 10.05 Prijs der AdvertenUBn? 1i regels fl.20, elke regel meer 30 cl. Bij abonnement belangrijke korting. Nog meor versplintering? Van verschillende kanten wordt den laatsten tijd gewerkt voor de stichting van een speciale Boerenpartij. Maar daarbij blijft het niet naar het sohijnt. Mag men sommige berichten gelooven, dan is er ook een A.V.R.O.-partij in de maak. In verband hiermede trekt de aandacht het volgende bericht in het „Utr. DagbL": „Zaterdagmiddag heeft ten kantore van mi- Van Doorns te Utrecht een vergade ring plaats gehad, waaraan heerem uit verschillende deelen van het land en van verschillende levensrichting hebben deel genomen, ter bespreking van de midde len, die kunnen worden aangewend om de verpolitieking van ons land tegen te gaan. Deze vergadering besloot tot het oprichten van een genootschap, dat met kracht zal optreden tegen verschillende misstanden in ons maatschappelijk leven, die een gevolg zijn van de dictatuur der politieke partijen. Een voorloopig comité zal de statuten opstellen, waarna een uit gebreider vergadering zal worden be legd." Mr van Doorne is gelijk bekend een der voormannen in de Avr o-beWeging. Zoodat er dus inderdaad plannen schij nen te bestaan om een Avro-partij te stich ten en de politieke atmosfeer te zuiveren door de politieke verwarring nog 'greater te maken. Gaat het in deze richting door dan zal een constdtutioneel-parlementaire regee ring in de toekomst voorgoed onmogelijk worden. Van de heteekenis van het parlement blijft dan niet veel over, met 'het gevolg1, dat de rechtmatige volksin vloed, voor het volksleven van 'zoo groote heteekenis, teloor gaat. Ondemocratisch gedoe. Door een der Maden, onze „'Rotterdam mer", werd het petitionnement inzake de vlootwet gekarakteriseerd als „ondemior- cratiseh gedoe." Het „Vaderland" is 'tmet deze opmer king niet eens en herinnert in verband daarmee aan het volkspetitionnement van 1878 tegen de schoolwot-Kappeyne. Deze vergelijking gaat naar 't oris voor komt, niet op. Het kiesrecht was toen. zeer beperkt. Het volk achter de -kleine groep 'kiezers kreeg geen gelegenheid zijn invloed te la ten gelden. In die dagen toen er van behoorlijke volksinvloed geen sprake was, en toen de minderheid op ruwe wijze onderdrukt werd, was een petitionnement op zijn plaats. De toestand is echter veranderd. We hebben gekregen het algemeen kiesrecht. Niet alleen voor de mannen maar ook voor de vrouwen. En dat is immers het summum van democratie? Zoo is 't althans altijd van de zijde der S.D.A.P. voorgesteld. Als het Algemeen 'Kiesrecht er maar eenmaal was, dan, zoo heette het, zou de heilstaat zoo ongeveer zijn bereikt, omdatmen leefde, in de .verwachting, dat dan de S.D.A.P. het voor het zeggen zou 'krij gen. Die rekening is echter mis geweest. En 'tis daarom dat men nu telkens zijn eigen stelsel loslaat. In 1918 door te eischen dat de minder heid het voor 't'zeggen hebben. Men moest zoo heette het toen, de stemmen niet tellen maar wegen. En nu weer door een poging te doen de uitspraak van de kiezers ongedaan te maken door broekjes van 18 jaar te la ten teekenen voor een zaak waarvan de meesten geen flauw benul hebben. Echt „ondemocratisch gedoe". DE DUITSCHE RIJKSDAG. Een regeeringsverklaring. De Duitsche Rijkskanselier heeft gis teren in den Rijksdag een! verklaring afgelegd dn verhand met de noodverorde ning, de wet tot schulddelging, en 21 voorstellen, die door verschillende pan tijen zijn ingediend inzake opheffing van de noodverordeningen, revisie of ophef- aardappelen rooien en andere landarbeid, veroorzaakt kloven in de handen en maakt ze ruw en pijnlijk. Dit verzacht en geneest men met Doos 30, 60 en 90 ct. PUROL fing van het plan-Young, doorvoering van de amnestie voor de veemmoorden en andere binnen- en buitenlandsche poli tieke kwesties. Het ging er soms rumoerig toe. De rijkskanselier werd door de com munisten ontvangen met den kreet: „Weg met den hongerdictator!" Dr Brüning begon zijn rede met een herinnering aan de zware economische crisis, die niet alleen Duitschland treft. De regeering verlangt de verwerping van de voorstellen tot terugneming der nood verordening. Deze verordening maakt het in evenwicht brengen der begrooting en daarna een verwezenlijking van de soci ale politiek mogelijk. (Lawaai bij de nat.-soc. en comm.) Nieuwe bronnen van inkomsten zijn door de noodverordening geopend. Be langrijke deelen van de sociale verzeke ring hebben een vorm gekregen, welke de redding van de verzekering mogelijk maken. Het tekort over het volgende jaar wordt op een milliard ge schat. (Hoort, hoort!) Met nieuwe be lastingen en lasten is de nood niet op te heffen. Daartoe heeft de regeering zich tot dusver beholpen met leeningen. Maar in tusschen is de geldmarkt gewij zigd. Vele Duitesche kapitalisten hebben in verblinding, hij gebrek aan voldoende vaderlandsliefde, hun geld naar het bui tenland gebracht, (levendige kreten van hoort, hoort!) Geroep bij de comm.: „Daar ginds rechts zitten de lieden van de ka- pitaalsvlucht!" Daardoor is aan het financiewezen zeer groote schade toegebracht. Indien dit niet ware geschied, zou de Duitsche geldmarkt wel in staat zijn geweest, onze meest dringende financiëele behoeften te vol doen. Nu echter waren wij gedwongen ons tot het buitenland om hulp te wen den. Daarvoor hebben wij de noodige middelen op bevredigende wijze bekomen onder voorwaarde, dat de machtiging tot afdoening door een wet behoorlijk wordt vastgesteld. Ik stel u, Mijne Heeren, den eisch, hetzelfde vertrouwen te hebben in het Duitsche economische kunnen en de regeering als het buitenland. (Lawaai en interrupties bij rechts en com.) De Rijkskanselier betoogde verder, dat alle lagen van het Duitsche volk offers zullen moeten brengen. Ook de ambtenaren. De regeering zal al het mogelijke doen om het grootst aantal arbeidswilligen en tot arbeid in staat zijnden aan arbeid en brood te helpen. In elk geval zal zij voor een voldoende ondersteuning van de werkloozen zorgen. De kolenprijsbepaling is beslis send voor de productiekosten van de ge- heele productie. De mijnbouwindustrie heeft zich bij de door de regeering ge opende onderhandelingen thans bereid verklaard vanaf 1 Dec. de prijzen met zes procent te verlagen. Ik waardeer deze beteekenisvolle stap des te meer, daar de 'toestand van de Duitsche kolennijver- heid tengevolge van haar tekort aan elasticiteit bij aanpassing aan den markt- toestand van het oogenblik in de huidige coujunctuur bijzonder moeilijk is. (Bij val bij de meerderheid, onrust links). Zoo noodig zal de regeering ook tot krach tige maatregelen tot verlaging van den prijs overgaan. (Gelach links). In het b ij zonder heeft de land bouw het zwaar, die lijdt onder de lage prijzen op de wereldmarkt. De regeering beschouwt het als haar taak, de overstrooming van Duitschland met buitenlan-d- sche landbouwproducten te gen te gaan. De regeering moet den landbouw bij zijn streven zich te handhaven, bijstaan.. Van credietinstellingen verwacht de re geering in het bijzonder steun voor de landbouwbedrij ven. Een avontuurlijke politiek wijst de rijks- regeering af. (Bijval in het midden). Nadat internationale deskundigen hun oordeel hebben gegeven, is de economi sche toestand in Duitschland van maand tot maand slechter geworden. Voortgaande zeide Brüning, dat de ernstige crisis, die Duitschland thans te boven moet komen, zedelijke kracht eischt en een eenparige aaneensluiting van al len, die hun vaderland lief hebben. De nood van het vaderland kan geen zelf verminking der partijen verdragen. Te genstellingen uit den verkiezingsstrijd moeten worden vergeten. Er worden zwa re offers verlangd. Zij moeten den weg banen naar de vrijheid en naar de op komst van het Duitsche volk. (Levendige bijval bij de regeeringspartijen; lawaai en gelach rechts en links). De staking te Berlijn, Omtrent het aantal stakers luiden de gegevens nog steeds verschillend. Ter wijl de vakvereenigingen verklaren, dat negen tienden van alle metaalbewerkers staken, wordt van den kant der werk gevers verklaard, dat circa 25 procent van alle metaalbewerkers hun werk in de fabrieken voortzetten. In politieke kringen houdt men zich thans ook bezig met de invloeden van de staking der Berlijnsche metaalbewerkers op den parlementairen toestand. De sociaal-democraten hebben een mo tie ingediend, waarin het rijkskabinet verzocht wordt, er bij den rijksminister van arbeid op aan te dringen, dat de scheidsrechterlijke uitspraak van 10 Oc tober j.l. niet bindend worde verklaard. In den rijksdag twijfelt men er niet aan of de sociaal-democratische motie zal een meerderheid van stemmen verkrijgen. De Thüringsche metaalindustriëelen hebben den werknemers medegedeeld, dat zij het looncontract van 19 Juni j.l. met ingang van 15 November a.s. opzeggen. De rust is tot nu toe nog nergens ge stoord. Voor alle fabrieken en werkplaat sen waar de arbeid nog niet geheel rust, staan stakers op post. Toen de werkwil ligen gisterochtend verschenen, kregen ze wel wat onvriendelijkheden te hoeren ■maar daar Meef het ook hij. De politie moest nergens tusschenheide komen. De communisten pogen straathetoogin- gen der stakers te organiseeren. Voorts 'hebben ze in den Berlijnschen gemeente raad voorgesteld een bedrag van 5 mil- lioen mark ter beschikking te stellen als steun voor de stakende arbeiders. Radicale maatregelen. De Duitsche nationaal-sociaJistischa rijksdagfractie heeft een voorstel inge diend om de 'hypotheken en leeningen te heffen rente vast te stellen door middel van een wetsbepaling op ten hoogste 5 procent. Daarvan moet minsens i p'Gt. voor de delging van de schuld verrekend worden. Na hoogstens 50 jaar geldt de schuld als gedelgd. Wie een hoogeren rentevoet verlangt, wordt wegens woeker gestraft met een gevangenisstraf van minstens drie maan den. Voorts 'behoort van 'het uitstaan van gelden of vermogens 'in 'het buitenland de bevoegde autoriteit in kennis te worden gesteld, die desgewenseht het terugbren gen van deze gelden naar 'Duitschland zal kunnen eischen. Van belastingplichtigen, die een on juiste aangifte van de gTootte van 'hun vermogen doen, kan 'het geheele vermo gen ten bate van het geheele Duitsche volk in beslag genomen' worden. Alle termijn-transacties aan de beurs moeten verboden worden en beursspecu latie moet strafbaar worden 'gesteld. Tumult in den Münchener Gemeenteraad. In den gemeenteraad van München hebben ernstige incidenten plaats gehad bij de behandeling van de voorstellen der Nat. Socialisten, gericht tegen den Mün chener politieprefect en betrekking heb bend op het uniformverbod. De nationaal- socialisten geraakten handgemeen met de fraotie der Beiersche Volkspartij. Er werd met aschbakjes en vloeidrukkers gewor pen en al spoedig bemoeiden ook de tri- bunebezoekers zich met het geval, zoodat de zitting geschorst moest worden. De ontvoering van Generaal Koetjepoff. Een bericht van de K.W.P. bevestigt de geruchten, volgens welke de geschiedenis van de geheimzinnige verdwijning van generaal Koetjepoff eindelijk tot klaar heid is gebracht, dank zij de onvermoeide nasporingen van den Russischen journa list, Wladimir Bourtzeff. Eenige maanden geleden heeft mr Bour- zeff in een Russisch blad, dat te Parijs verschijnt (la Cause Commune) een arti kel geschreven over Koetjepoff, waarin hij de namen noemde van diegenen, die den generaal hebben ontvoerd. Dit bericht werd slechts onder voorbe houd door genoemd blad opgenomen, om dat men de bron, waarvan de gegevens omtrent deze formeele beschuldiging wa ren ontleend, niet voldoende betrouwbaar achtte. Thans is mr Bourtzeff teruggekeerd van een reis naar Berlijn en hij brengt van die reis, behalve bevestiging van genoemd bericht, zeer opzienbarende mededeelin- gen over de affaire mee. „De zaak Koetjepoff", zoo schrijft hij, „is thans tot klaarheid gebracht. Wij ken nen de juiste omstandigheden, waaronder de ontvoering plaats had en ook de na men van de daders en aanstichters van deze misdaad. Mr Bourtzeff heeft al zijn gegevens ge baseerd op mededeelingen, hem verstrekt door André Fikner, die raadsman was bij de ambassade der sovjets in Berlijn en den laatsten tijd aan het hoofd stond van ie tschjeka-organisatie in Europa. Deze Fikner heeft zelf deelgenomen aan de ontvoering van Koetjepoff: men had een heele epxeditie uitgerust waar van de leiding berustte bij GoMenstein, Guelfout, Kellert en Janovitch. Wat generaal Koetjepoff zelf aangaat, hij is daags na de ontvoering tengevolge van bij en door die ontvoering bekomen letsel overleden. De werkloosheidsbestrijding in Engeland. In het Engelsche kabinet moeten mee- ningsverschillen over de politiek tot be strijding van de werkloosheid zijn ont staan. Volgens de „Daily Mail" zou men haast van een crisis kunnen spreken. Verscheidene ministers moeten tot de overtuiging overhellen, dat op den tot nu toe beganen weg een oplossing van het vraagstuk onmogelijk is. Zij verlan gen daarom beschermende rechten voor de Engelsche industrie. De minister van handel, de kanselier van de schatkist en de minister van oorlog verzetten zich daartegen krach tig. Aardbeving in Baden en den Elzas. Woensdagavond is om 11 uur 20 in verschillende plaatsen van Boven-Baden en den Elzas weder een aardbeving waargenomen, die verscheidene seconden duurde en van een onderaardsch gerom mel vergezpld ging. Zij is o.a. waarge nomen in Freiburg, Donaueschingen en te Mühlhousen in den Elzas. Voor zoover bekend, is geen schade aangericht. De sluis te Terneuzen. Het Gentsche stadsbestuur heeft naar aanleiding van de aanvaring en bescha diging van een der deuren der groote schutsluis te Terneuzen, waardoor het verkeer voor zeeschepen van meer dan 1800 ton op het kanaal TerneuzenGent tijdelijk is gestremd, een stap gedaan bij de Belgische regeering en nogmaals haar aandacht gevestigd op de dringen de noodzakelijkheid van een nieuwe schutsluis voor zeeschepen van groote afmetingen te Terneuzen. Aan verscheidene onderweg zijnde zee schepen, bestemd voor de haven van Gent, hebben de Gentsche reeders order gegeven naar Antwerpen op te stoomen of, in de voorhaven van Terneuzen, haar lading te lossen. Korte Berichten. Het Amerikaansche .arbeidersver- bond heeft in een vergadering te Boston met eenparigheid van stemmen besloten, in verband met de groote werkloosheid, president Hoover en de gouverneurs van alle 48 Staten, benevens den burgemees ters van alle steden dringend te ver zoeken, onmiddellijk hulpmaatregelen te nemen. Het Fransche ministerie van land bouw heeft bekend gemaakt, dat de graanopbrengst dit jaar 27 pet minder bedraagt dan geschat was. Het Aritwerpsche stadsbestuur heeft besloten, de burgemeesters van Amster dam en Rotterdam uit te noodigen tot het brengen van een officieel bezoek aan de wereldtentoonstelling en de haven van Antwerpen, tegen het einde dezer maand. Na 't bezoek van de Graf Zeppelin aan Rusland wordt te Moskou sterke pro paganda gemaakt voor den bouw van eigen sow j eLRussisdhe luchtschepen. Naar de bladen mededeelen, heeft men voor dit doel alleen in het district Mos kou reeds meer dan 300.000 'gulden bij eengebracht. Ook uit andere districten worden goede resultaten gemeld. Uit Leningrad wordt gemeld: De be kende natuurkundige kolonel Karatiev, oud-professor aan de hoogere krijgsschool is van honger en gebrek gestorven. Binnenland. De Tweede Kamer over de Zuiderzee- steunwet. De rijksmiddelen in September. Buitenland. Regeeringsverklaring in den Duitschen Rijksdag. De werkloosheidsbestrijding in Engeland. Vertegenwoordiger: A. A. DE BUCK, HET MAALGEBOD. Een voorstel uit de bakkerswereld. Gisteren werd te Utrecht een vergade ring gehouden, waaraan deelnamen do vertegenwoordigers van alle bakkersorga nisaties in Nederland, en waarin 'n voor stel werd gedaan, om den minister te advi- seeren, een belasting (of accijns) te hef fen van de bakkers voor elk baaltje meel van 50 k.g., dat zij verbruiken en wel ten bedrage van f 0.25. De opbrengst daar van zou dan moeten dienen voor steun aan de akkerbouwers. De voorstellers de heeren Snapper en Goudeket stellen zich de inning voor door middel van speciale factuur zegels. Aangezien in ons land per jaar pl.m. 10 millioen baaltjes meel worden ver bruikt, zou de opbrengst pl.m. i 2% mil lioen bedragen. De jaarlijksche tarwe- productie op 150.000 ton stellende, zou dit dus neerkomen op een steun van plm. f 1.70 per 100 k.g. inlandsche tarwe. Nader wordt gemeldt, dat de bespre kingen nog niet tot een definitief resul taat hebben geleid. De vertegenwoordi gers van het groote bakkersbedrijf heb ben op het voorstel van de heeren Snap per en Goudeket een amendement inge diend, in dien zin, dat in plaats van een belasting (of accijns) van 25 cent per baaltje meel zal worden gelezen „teelt premie" van 25 cent, uit overweging dat uit deze benaming duidelijker het crisis karakter spreekt. De heer Van der Sluys van den Ned. Gentr. Bond van verbruiks coöperaties was in beginsel tegen steun, maar hij meende dat in het onderhavige geval de bakkerij weinig anders kan doen, dan het voorstel van een accijns (of teelt premie) als een „noodzakelijk kwaad" te aanvaarden. Er is lang en vaak heftig over een en ander gsproken. Voor een maalgebod ge voelde men niets, maar men was wel be reid den minister tegemoet te komen. Tot een eensluidend advies is men niet ge komen. Dinsdag a.s. zal men in het Jaar beursgebouw verder over deze zaak spreken. Conflict aan de spoorlijn NuthMaurits. Woensdagochtend hebben de arbeiders in dienst van de firma de Breejen v. <i. Bosch, die voor rekening van de Staats mijnen de spoorlijn NuthStaatsmijn Maurits aanlegt, het werk neergelegd. Het werk ligt volkomen stil. Het aantal bij de staking betrokken arbeiders be draagt circa 200, van wie de meesten bij den R.-K. en Alg. Bouwarbeidersbond zijn aangesloten. Men verwacht, dat de staking van lan gen duur zal zijn. Nederland en Duitschland. In hotel „Vier Jahreszeiten" te Ham burg werd een buitengewone algemeene vergadering der Nederlandsche Kamer van Koophandel voor Duitschland gehou den. De heer A. Huebbe, voorzitter der Ham- burgsche Handelskamer, besprak in zijn rede de afweerpogingen van Nederland sche zijde tegen de laatste uitingen der Duitsch—Nederlandsche politiek. Hij ver klaarde, dat hij wel begreep, dat deze van Nederlandsche zijde noodzakelijk was geweest, maar hij verzocht toch ook zijnerzijds den Nederlandschen gasten om de moeilijke omstandigheden wel te willen begrijpen, waarin Duitschland zich

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1930 | | pagina 1