Uit de Provincie
Kerknieuws.
Gemengd Nieuws.
De heer Tyen van de Cacaofabrieken der fa. Van Houten te Weesp, die in zijn
Pandervliegtuig een solovlucht naar Lndië zou maken voor commarcieele doel
einden, is Woensdagmorgen vroeg van Schiphol opgestegen voor het vertrek
naar lndië. De heer Tyen stapt in het vliegtuig even voor het vertrek.
genomen met 10 tegen 6 stemmen.
(Tegen dhrn Paul, Wondergem en Me
vrouw Weyl, dhr v. d. Feltz, v. d. Weel
en Gornelisse).
Afwijking van algemeene sala
risverordening. Dhr Gornelisse
S. D., zegt, dat dhr Quartel toch nog
eenigszins benadeeld wordt door het voor
stel van B. en W.
Weth. de Veer acht hier alle reden
voor klacht uitgesloten. B. en W. behan
delen hem heel billijk. Zijh pensioen gaat
nu ook evenredig naar boven.
Dhr Jeronimus zou de uitzondering
alleen van toepassing willen verklaren op
den tegenwoordigen machinebankwerker.
Weth. de Veer wil dit aan de toe
komst overlaten. Na eenige discussie
wcrdt het voorstel Jeronimus echter aan
genomen met alg. stemmen.
Verzoek Gebr. Van Sluys in
zake bebouwing tuin „Over-
d a m m e". Dhr H o n d i u s, A. R., her
innert er aan, dat destijds geweigerd
is daar een kerkgebouw te" plaatsen. Dit
geschiedde om schoonheidsoverwegingen.
Spr. dacht, dat er nu toch tegen een
villa geen bezwaar was. Spr. heeft ech
ter bemerkt, dat B. en W. daar in het
geheel geen bebouwing wenschen.
De voorz. bevestigt dit.
Dhr Hondius heeft wel eens ge
hoord, dat er aan particuliere bouwers
moeilijkheden in den weg werden ge
legd.
De voorz.: noem u eens een naam?
Het is een pertinente leugen. Spr. zou
het betreuren, indien daar op dien hoek
van den singel, vlak bij de villa van Dr
Schouten, een gebouw kwam.
Weth. Onderdijk zegt, dat indertijd
de bedoeling van den Raad was, dat aan
den Seissingel niet verder gebouwd zou
worden, dan toen voor bouwgrond was
uitgegeven. Zet men bet hek van den
dam, dan wordt de Seissingel eentwee^
de Noordsingel.
Dhr Jeronimus vraagt voorlezing
van het schreven van de heeren Van
Sluys.
De voorz. voldoet hieraan. Een be
paalde bouwvergunning wordt niet ge
vraagd, Zij vragen alleen den bedoelden
grond als bouwgrond te koop te mogen
aanbieden.
Dhr Paul: Grondspeculatie dusl
Dhr Jeronimus begrijpt niet, dat
op zulk ©en mager prae-advies zoo lang
gewacht is moeten worden. Spr. meent,
dat de heeren Van Sluys. met een con
creet plan moeten komen. Gevetn B. en
W. een weigerend antwoord, dan kun
nen adressanten in beroep komen bij
den Raad.
Spr. bejammert het, dat B. en W. nu
reeds zeggen, dat ze geen faciliteiten
zullen verleenen. Dat zij: de zaak toet
sen aan de verordening is hun recht.
Maar deze uitlating is niet tactisch.
Weth. de Veer zegt, dat voor dit
geval van de bouwverordening niet zal
worden afgeweken. B. en W. meenen
goed te doen, dit vooraf te zeggen. Dan
kunnen de betrokkenen er mee rekenen.
Als er echter een plan komt volgens da
bouwverordening, dan moeten B. en W.
dit natuurlijk toestaan.
Verhuring perceel Overwa-
t e r. Dhr C o r n e 1 i s s e, S. D., vindt
de huurverhooging van f 100 per jaar
wel wat te veel. Er is voor aanleg van
electriciteit en waterleiding slechts f200
uitgegeven.
De voorz. zegt, dat de' huur vroe
ger wel wat laag is gesteld. Huis en grond
zijn de hoogere huur wel waard. Het
voorstel wordt z.h.st. aangenomen.
Opheffing Gemeente-apotheek
bij het Gasthuis. Dhr Portheine
betreurt het, dat B. en W. deze zaak
hebben afgescheiden van de rekening en
begTooting der Godshuizen. Spr. stelt aan
houding van het voorstel tot de e.v.
vergadering voor. Spr. ziet geen kans
om dit voorstel te beschouwen los van
rekening en begroo-tinig.
Mevr. Weyl, V. D., voorziet van uit
stel groote moeilijkheden voor het Be
stuur der Godshuizen. Spr. meent, dat
het ook niet noodig is. Men kan deze
zaak wel apart beschouwen.
Dhr Portheine stelt .daartegenover
dat de moeilijkheden bij behandeling in
deze vergadering voor de Raadsleden
groot zijn. Spr. wil deze zaak enkel en
alleen uit financieel oogpunt beschouwen,
temeer daar Spr. over de toekomst van
bet Gasthuis niet zoo optimistisch ge
stemd is. Spr. persisteert bij zijn ver
zoek.
De voorz. dringt toch op spoed aan.
Anders kan het Bestuur der Godshui
zen niet komen met een nieuw voorstel
inzake de verhouding tot de gemeente.
Do bestaande regeling loopt 31 Deo. af.
Daar is dus baast mee.
Dhr v. d. Feltz: dus we moeten
maar ja zeggen, zonder bet te kunnen
beoordeelen?
De voorz. het Bestuur der Godshui
zen heeft met alg. stemmen besloten te
adviseeren tot opheffing der apotheek.
Dit is toch wel op de hoogte.
Dhr Portheine: maar wij moeten
de financieele zijde bezien.
Dhr Portheine "'gelooft nog niet, dat
het opheffen der apotheek een voordeel
voor de gemeente zou zijn. Spr. voorziet
zelfs een belangrijk nadeel, temeer daar
Spr. de zaak beziet in verband met het
laboratorium.
De voorz. kan best begrijpen, dat het
Bestuur der Godshuizen het Gasthuis zoo
modern mogelijk wil inrichten. De ge
meente zal het wel betalen.
Mevr. W e ij 1 ziet naast de financieele
band tusschen gemeente en Godshuizen
toch ook een moreele band. De Raad
moet daarom niet alleen naar de cijfers
kijken. Als het aanhangige voorstel in
't belang is van de Godshuizen, moet de
Raad desnoods tegen een meerdere uit
gaaf niet opzien.
Over het voorste 1-Portheine
tot aanhouding staken de stem
men. (Voor dhrn Naezer, Portheine,
Streefkerk, Jeronimus, v. d. Feltz, Mes,
Hondius en den Hollander).
Het slachthuis. Bij de 14e wijzi
ging der gemeentebegrooting 1930 vraagt
dhr Paul hoever het staat met het slacht
huis. I 1 j
De voorz. zegt, dat alle plannen en
onderdeden klaar zijn. Aan den secretaris
is opgedragen, de gegevens te verzamelen
en de rapporten op te stellen. Deze kun
nen spoedig tegemoet worden gezien.
Wachtgeldregeling perso-
üeel Meelfabriek. De voorz.
verwacht, dat de fabriek weer spoedig
zal gaan werken.
Dhr Jeronimus gelooft ook wel, dat
de meelfabriek eerlang in werking zal
treden.
De voorz.: het maalgebod.
Dhr Jeronimus: Ja, dat zal het
brood duurder maken 1 Spr. vraagt verder
naar de kosten van de voortzetting der
wachtgeldregeling.
Weth. Onderdijk antwoordt, dat
met den nog resteerenden post van f 600
voor deze drie maanden zal kunnen wor
den volstaan.
Het voorstel wordt z.h.st. aangenomen.
Rekening 1929 Burg. Armbe
stuur. Dhr Hondius, A.R., merkt op,
dat de verpleeggelden van weezen door
het Burg. Armbestuur worden vergoed
aan da Godshuizen. Uit de balans van
het Burg. Weeshuis is Spr. echter geble
ken ,dat over 1929. een winstsaldo is bijge
schreven _van meer dan f 2600. Waar het
kapitaal van het Weeshuis zoo groot is,
waarom moet dan het Burg. Armbestuur
nog die kosten betalen?
Dhr v. d. Weel zegt, dat dit een
oude bestaande regeling is. Men zal die
dan eerst moeten wijzigen.
De voorzitter zegt, dat dan de
Godshuizen weer om meer geld zullen
komen.
Dhr Paul acht dit toch juister.
Dhr Jeronimus heeft gezien, dat de
broodprijzen in 1929 constant zijn geble
ven, ondanks de daling van de bloem-
prijzen. Spr. zou wol een onderzoek naar
de broodprijzen willen instellen en die
vergelijken met andere plaatsen. Spr. zou
aanbesteding willen prefereeren.
Dhr Wondergem is tegen aanbeste
ding. Dan zou men het op de kwaliteit
wel vinden. i
Dhr Jeronimus acht dit gevaar niet
aanwezig. De Keuringsdienst waakt te
gen knoeierijs
Dhr Mes voorziet geen bezuiniging
bij aanbesteding. Het zal hoogstens: f50
h f60 per jaar scholen. De voorz. be
strijdt dit. i
Dhr v. d. Weel ontraadt ook aanbei-
steding. Wanneer er ingeschreven wordt
geschiedt dit op een standaard-monster.
Maar daarmee wordt later de hand ge
licht. De kwaliteit zal er onder lijden.
Dhr Cornglissa zegt, dat het Burg.
r Armbestuur aanbesteding der levensmid
delen overweegt. Dat heeft echter Spre
kers instemming niet. Er is dan ook reeds
een schrijven van den Bakkersbond inge
komen, dat onder aanbesteding de kwa
liteit zal lijden.
De rekening wordt goedgekeurd.
Aanleg betonbrug over drai-
nearkanaal Duinwaterleiding.
Met alg. st. aamgenomen.
(Zie vervolg Tweede Blad.)
Het Zeeuwsch-Vlaamsche waterleiding-
plan.
Zooals gemeld besloten Terneuzen,
Hulst en Sas van Gent tot aansluiting
bij het nieuw ontworpen beknopte water
leidingplan. Thans is het woord aan de
vijf gemeenten in het Westelijk deel.
De gemeenteraad van Aardenburg zal
hierover beslissen in een vergadering op
Maandag 20 October a.s. B. en W. stellen
yoor tot aansluiting over te gaan.
DE ACCU LEEG? Wij laden niet
alleen, doch onderhouden ook Uw accu's.
J. M. Polderman, Goes. Tel .129. (Adv.)
Vier van Walcheren en één
van Schouwen. Naar wij Vernemen,
verschijnt binnen enkele welsen bij: den
uitgever F. v. d. Peyl te Kruiningen
een werkje van de hand van Lavien de
Bree, onder bovenstaanden titel, inhou
dende eenige Zeeuwsche vertellingen'.
Gezien den lagen prijs (65 ets) twijfe
len we niet, of dit boekje zal zijn weg
wel vinden, immers de Zeeuwen stellen
veel belang in de .geschiedenis en le
genden van hun geboortegrond.
Voor verdere bijzonderheden verwijzen
we naar de in dit nummer voorkomende
advertentie.
Goes. De A. R. Kiesvereeniging
zal a.s. Woensdag 22 October een ver
gadering houden, waarin de heer Schuit
maker hoopt te spreken over: Roeping
en grens der Staatstaak".
Naar wij vernemen is reeds toezegging
ontvangen, dat dhr Mr J. A. de Wilde
te 's Gravenhage in het a.s. voorjaar
voor de Kiesvereeniging hoopt op te tre
den.
Westkapelle. Woensdag vergaderde de
raad. In behandeling kwam een verzoek
van het hoofdbestuur van den Centr.
Bond van Transportarbeiders en van de
afd. Westkapelle van dien Bond, of de
gemeente zich zal aansluiten bij het werk
loosheidsbesluit 1917.
De voorz. merkt op, dat genoemd be
stuur dus weer een poging doet om den
raad tot andere gedachten te brengen.
Spr .meent, dat er circa 100 aangeslote
nen bij een werkloozenkas zullen zijn,
wat bij aansluiting de gemeente zal ko
men te staan op een uitkeering van f 500
per jaar, bij een werktijd van bedoelde
arb. van 40 weken. Bovendien meent spr
er nog op te moeten wijzen, dat er door
het nieuwe belastingstelsel, als gevolg van
de fin. verhouding tusschen Rijk en Ge
meenten, ook hier betaald zal moeten
worden voor de uitkeering die elders van
Rijkswege gedaan wordt aan de arbeiders.
Dhr Huibr. Cijsouw zegt, dat bet ver
schillende categoriën arbeiders buiten
deze georganiseerden zoo slecht gaat, dat
hij het niet op zich durft nemen, om zijn
stem uit te brengen vóór toetreding.
Dhr K. Cijsouw zegt niet te begrijpen,
dat dhr Huibr. Cijsouw deze verantwoor
ding niet op zich durft te nemen, met
het oog op de werkloosheid, die in deze
gemeente voor de deur staat.
Dhr J. Mindarhoud wijst op de malaise
in den kleinen landbouwersstand in de
laatste jaren.
Dhr Louwerse meent er op te moeten
wijzen, dat bij aansluiting toch ook nog
een aantal personen overblijven, die niet
in de gelegenheid zijn, om zich aan te
sluiten biji de werkloozenkas, terwijl de
gemeente dan toch ook verplicht zou
zijn, deze personen te helpen.
De voorz. is van meening, dat er in 't
vervolg veel werkloosheid zal zijn en
zegt, dat bij aansluiting dan voor de
georganiseerden geen werkverschaffing
zou plaats hebben. Dhr Huibregtse meent,
dat door de nieuwe financ. verhouding
tusschen Rijk en gemeenten heel wat
van vroeger aangevoerde bezwaren tegen
aansluiting vervallen.
Spr. meent, dat voorloopig slechts een
grootere uitgaaf van de gemeente ge
vergd wordt, maar dat later de Rijksuit-
keering aan de gemeente hooger zal zijn.
Spr. wijst er nog eens op, dat zeker
groote werkloosheid voor de deur staat,
als er dezen winter geen stormschade
aan den dijk komt. Bovendien wijst spr.
er ook nog op, dat de georganiseerden die
geregeld werk hebben, ook mee betalen
voor aangeslotenen in andere gemeenten,
terwijl deze hier slechts de helft van de
uitkeering krijgen.
Dhr Huibr. Cijsouw zegt, dat de voorz.
gesproken beeft over een bedrag van
circa f500 per jaar. Maar spr. vreest,
dat de kosten in de toekomst belangrijk
hooger zullen, worden, vooral wanneer
taien begint met aansluiting in alle vak
ken.
Dhr Louwerse merkt nog op, wanneer
de raad gesluit f 500 p. jaar uit te trekken
dit bedrag op andere uitgaven moet be
snoeid worden, waarop dhr Huibregtse
opmerkt, dat z.i. dat bedrag ook gevonden
kan worden uit het goed slot van het
vorige jaar.
De voorz. zegt nog, dat het niet on
mogelijk is, dat in de toekomst de ge
meenten, die niet aangesloten zijn bij
bet Werkloosheidsbesluit, van Rijkswege
zullen worden gedwongen. Aan de hand
van ontvangen gegevens leest spr. voor de
De „Kota Agoeng", de nieuwe boot van de Rotterdamsche Lloyd, heeft een
proeftocht gemaakt. Het schip is uitgerust met een bijzondere machine-instal
latie, welke voor het eerst op scheepvaartgebied wordt toegepast. Een kijkje
tijdens de proefvaart
namen der gemeenten, die niet zijn aan
gesloten, waaruit blijkt, dat dat aantal vrij
gering is. Dhr Huibr. Cijsouw wijst er
op, dat de gemeente destijds subsidie
heeft gegeven voor onderhoud van het
fietspad ZoutelandeVlissingen in het be
lang van de werklieden, die in Vlissingen
werk vinden; ook, dat de gemeente een
gedeelte garandeerde in de kosten van de
exploitatie van den werkmanstram, dus
alles ter wille van den werkman, maar
dat voor den kleinen middenstand, die
ook in moeilijkheden verkeert, niets is
gedaan kunnen worden.
Daarop wordt het verzoek in stemming
gebracht; het wordt van de hand gewezen
mtst 4 tegen 3 st. (tegen de heeren H. de
Kam, J. Minderhoud, Huibr. Cijsouw en
Hendr. Cijsouw.)
Daarop komen in behandeling twee
verzoeken van belanghebbende aangelan
den tot wijziging van de ligger der we
gen en voetpaden. In verband met de
verharding van verschillende kleiwegen
wordt verzocht de langs die verharde we
gen gelegen voetpaden van den ligger af
te voeren.
Dhr. K. Cijsouw voorziet bezwaren. De
heer Huibr. Cijsouw durft te adviseeren
om alle voetpaden, voor zoover deze
langs de thans verharde wegen liggen,
van den ligger af te voeren, omdat deze
daar indertijd gekomen zijn door de on
begaanbaarheid der wegen. Dhr. Min
derhoud vreest voor het afvoeren van
enkele gedeelten reclames.
Op voorstel van dhr. Hendr. Cijsouw
wordt daarop met algemeene stemmen
besloten wijziging in den ligger nog een
jaar uit te stellen, in afwachting van
eventueele verharding van den Noordweg.
Daarop komt, in behandeling de ge-
meente-begrooting 1931.
De heer K. Cijsouw zegt opgemerkt te
hebben, dat op de begrooting geen post
is uitgetrokken voor werkverschaffing.
De voorzitter zegt, dat het dit jaar niet
gemakkelijk was, de begrooting op to
maken in verband met de nieuwe finan
cieele regeling tusschen Rijk en Gemeen
ten. De raming van de inkomsten is zoo
veel mogelijk aan den veiligen kant ge
schied. De uitgaven zijn iets ruimer ge
nomen dan vorige jaren, om te voorko
men, dat telkens wijziging in de begroo
ting voorgesteld moet worden.
Post vronen: Hierbij merkt de voor
zitter op, dat in de vergadering van B.
en W. is besproken, om door de vroon-
beweiders in 1931 f 250 minder te doen
opbrengen. Spr. zegt, dat 1930 door het
vele gras op de vronen een gunstig jaar
is geweest, maar dat de bijdragen voor
dat jaar door de beweiders toch hooger
zullen zijn, tengevolge van het kleiner
aantal stuks vee, dat op de vronen ge
weid heeft. Dhr. Huibregtse vraagt, of
de kosten van onderhoud van de vronen
ook minder zullen zijn in 1931. De voor
zitter zegt, dat de kosten ongeveer de
zelfde zullen zijn.
Dhr. Louwerse vraagt, of de vermin
dering per jaar kan gebeuren.
De heer Minderhoud merkt op, dat de
vroonbeweiders zich slechts voor één jaar
verbinden. Daarop wordt besloten goed
te keuren, dat de opbrengst voor vroon
beweiding met f 250 verminderd wordt.
Post bestrating: De voorzitter zegt, dat
het volgend jaar een gedeelte van het
Noordkerkepad zal bestraat worden en
een deel vanaf het „Kasteel van Batavia"
naar den dijk.
Dhr. K. Cijsouw zou het beter vinden,
om het gedeelte onder den dijk langs de
nieuwe gebouwen te bestraten.
De voorzitter zegt, dat dit vermoede
lijk in 1932 aan de beurt komt.
Dhr. K. Cijsouw vraagt daarop een
post uit te trekken van f 1000 voor werk
verschaffing.
Dhr. Huibr. Cijsouw zegt, dat bij het
opmaken van de begrooting nog nooit een
post voor werkverschaffing is uitgetrok
ken, doch als het later werkelijk noodig
blijkt, daarin voorzien wordt.
Dhr. K. Cijsouw neemt hiermede ge
noegen.
Daarop wordt met algemeene stemmen
de begrooting 1931 vastgesteld in ont
vang en uitgaaf op f 45617.43.
De heer Hendr. Cijsouw verzoekt aan-
teekening gestemd te hebben tegen den
post voor verzekeringen
Bij de rondvraag wijst dhr Hendr.
Cijsouw op het slechte gedeelte van de
kanten van den weg langs het oude
kerkhof. De voorzitter zegt, dat deze kan
ten met puin opgevuld zullen worden.
Dhr. K. Cijsouw vraagt, in verband
met de drukte in het slachthuis in de
laatste weken, een tweede weegschaal
aan te schaffen. De voorzitter gaat met
dien wensch accoord, mits er zorgvuldig
mee wordt omgegaan.
Dhr. Minderhoud vraagt, of geen bui
tengewone opneming kan plaats hebben
van de kleiwegen, met het oog op den
slechten toestand dier wegen. De voor
zitter zal zulks overwegen.
Dhr. Louwerse wijst nog op het groote
gevaar, dat bestaat bij de tegenwoordige
wijze van vervoer van steenen met de
vrachtauto's. Meermalen is het toch
voorgekomen, dat zware' steenen onder
het rijden van den auto vallen. Dhr.
Hendr. CÜsouw zegt nog, dat de weg
naar het station door de palen voor het
electrisch licht wel wat smal geworden
is. De voorzitter zegt overweging van een
en ander toe.
Daarna sluiting.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Rijssen, W. G. Mulder te
Voorthuizen. Te Hellevoetsluis, G. D.
Buenk, cand. te Zeist.
Aangenomen naar Meppel, A. C. van
Uchelen te Hoenderloo. Naar Enkhuizen,
G. J. Romijn te Hornhuizen. Naar Oost
huizen, E. B. Meijer te Gasselte.
Bedankt voor Kortenhoef, A. G. Buenk,
cand. te Zeist. Voor Soest en Ooltgens-
plaat, A. van Willigen te 's-Grevelduin-
Capelle.
Goes. Bij de opening van de vergade
ring van de Classis Goes der Gered.
Kerken, werd door Ds A. Scheel© na
mens de roepende jcerk ©en kort openings-
woerd gesproken. Het oude gebouw
waarin zoovele jaren vergaderd werd, is
nu verlaten; de classis kan thans in de
nieuwe lokaliteiten, die door de Kerk
van Goes weer welwillend werden open
gesteld, bijeenkomen.
Maar ook in ander opzicht is er veel
veranderd de laatste jaren. D© trouwe
Ds Doekes ging van ons heen; de ern
stige Ds Meyer werd van deze aardel
weggenomen en thans is ook Ds v. d.
Veen, die zoovele jaren do classis met
zijne waardevolle en voorzichtige advie
zen diende, heengegaan, om, naar Spr.
hoopt, nog vole jaren van de rust te ge
nieten.
Spr. eindigde met den wensch uit te
spreken, dat bij alle wisseling en veran
dering de classis met dezelfde trouw en
opgewektheid de belangen van de Ker
ken zal blijven dienen.
Hierna werd onder leiding van Ds
Koolstra met de afdoening der gewone
werkzaamheden een aanvang gemaakt.
GRJJPSKERKE. De heer 'H. Pestman, be-
roepen predikant bij de Geref. Kerk alhier,
hoopt op Zondag 9 November alhier zijn in
trede te doen, na bevestiging door Dr K. Dijk
te 's-Gravenhage (West).
Vergiftiging door lever
pastei. Naar gemeld wordt, zijn in het
stedelijk tehuis voor kinderen en moeders
in Ghariottenburg zeven en twintig per
sonen aangetast door paratyphus na het
eten van ganze-leverpastei, onder wie ze
ventien zusters, zeven verplegers en drie
moeders, die hier op het o ogenblik, ver
blijven.
De meesten dezer zieken, die izioh even
wel niet in levensgevaar bevinden, zijn
naar het ziekenhuis Westend vervoerd,
om daar verder behandeld te worden.
Twee schuren afgebrand.
Gisterenavond te ongeveer half zes braik
brand uit in de bloembollenschuur van
den heer J. K. te Beverwijk. De houten
schuur met haar brandbaren inhoud van
bloembollen en 'houten stellingen stond,
spoedig in lichte laaie.
Nog vóór de brandweer verscheen, werd
ook een groote aangrenzende iandbouw-
sohuur von B. v. R. door het vuur aange
tast. In de daar opgeslagen partij bood
vond het vuur gretig voedsel, zoodat ook
daar spoedig de vlammen 'hoog oplaaiden.
Door den vonkenregen liepen de belen
dende woningen groot gevaar, doch door
energiek optreden van de brandweer kon-