Ho. 10
Zaterdag 11 October 1930
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank K.V. Goes
EERSTE Bj-AP.
EEN VASTE GRONDSLAG.
TUBERCULOSE
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
<*r
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
VADERLANDSCHE BANK
meijaarlUksche uitlotiag
ALLE
per 1 OCTOBER vervallende
worden verzilverd door
Stukken voor den Gemeenteraad
van Middelburg.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44*55.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
DeZeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, lranco per post. f3.—
Losse nummers 10.05
Prijs der Advertentien:
14 regels 11.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
De vele stormen van 'den 'laatsten tijd
'hebben ons doen, zien van hoe groote ibe-
teekenis het is dat we hebben sterke dijken
gebouwd op een vasten grondslag.
Ais de stormen opsteken en de kokende
golven hoog worden opgezweept, wee dan
het land waar de beschermende dijxtn een
vasten grondslag missen.
'Dit geldt ook in ander opzicht.
Er zijn tal van verschijnselen die er op
wijzen dat we «ware tijden tegemoet gaan.
De wereld is vol van onrust en verwar
ring.
Terwijl men den mond vol heeft over
vrede en ontwapening zijn de geruchten
over burgeroorlogen niet van de lucht.
Van verschillende kanten en met name
uit Zuid-Amerika komen berichten van
dreigende of reeds uitgebroken revolutio
naire woelingen.
In Spanje begint het mede te ars ken
En in 'Duitschland kan, naar dezer da
gen uit Berlijn werd gemeld in den ko
menden winter het ergste mogelijk wor
den geacht.
De positie van de millioenen werkloo-
zen wordt met den dag moeilijker. Inbra
ken en diefstallen zijn aan de orde van
den dag.
En als straks de winterkoude invalt
dan is, gezien de onrust en vertwijfeling
die nu reeds dn breede kringen valt waar
te nemen, het ergste te vreezen.
Daarbij komt nog de politieke span
ning die bij den d_ag grooter wordt.
Naar gemeld werd is er bij' de extre
mistische partijen een levendige oefening
in den wapenhandel. Naar het 'heet, met
vreedzame bedoelingen, maar het is vol
strekt niet onwaarschijnlijk, dat er als 'het
gaat kraken van de wapenen een gretig
gebruik zal worden gemaakt.
En de socialisten die 'hier roepen om
ontwapening en die van de Regeering
eischen dat zij ons land weerloos zal stel
len, hebben reeds te kennen gegeven, dat
men niet kan verwachten dat zij onder
dat alles rustig zullen blijven en dat zij
niet ongeneigd zijn het geestelijk wapen
te verwisselen voor 'het physieke.
Zoo botst en dreigt 'het van alle kan
ten.
En is het in o n s land wel zooveel beter?
'Ook hier is men rusteloos in de weer
om in deze dagen van depressie, onrust
te stoken, de hartstochten te prikkelen en
tot verzet en geiweld aan te sporen.
Er moest, zoo adviseerde een van de
leiders der S.D.A.P. maar eens wat ka
baal worden gemaakt.
En dat alles is te erger omdat er is een
grenzenlooze verwarring der geesten.
Alle vastheid schijnt zoek te zijn.
De zedelijke grondslagen van ons volks
leven worden losgewrikt.
Het huwelijk en 'het gezinsleven worden
ondermijnd en de vastheid van het gezag
ondergraven.
Met een beroep op uit het verband ge
rukte Bijbelteksten wordt de weerloosheid
gepredikt.
Terwijl God aan de Overheid het zwaard
in handen heeft gegeven om het recht te
bestellen ziet men in onze dagen zelfs
Christenen met een insigne waarop een
gebroken geweer is uitgebeeld ten teeken
dat men aan de Overhead dal zwaard uit
handen wensc'ht te nemen en aan hen die
het gezag gram zijn, de vrije hand wil
laten.
Zoo is er onrust en verwarring, overal.
Het stormachtige ruwe weer van den
laatsten tijd is een treffend beeld van
wat er woelt en werkt in het menschen-
leven.
En daarom, is het zoo noodig dat wij
hebben een vasten grondslag en een on
wankelbare overtuiging.
Alleen door onwrikbaar vast te houden
aan de Antirevolutionaire beginselen zul
len we kracht vinden om de stormen van
tiezen tijd 'het hoofd te bieden.
Alleen door 'te buigen voor de Godde
lijke ordinantiën, zullen we temidden van
de woelingen van den tijd staande kun
nen blijven.
Wie niet staat op den vasten grondslag
van Gods Woord, zal niet in staat zijn
blijvend weerstand te bieden.
En onwankelbaar vast moet zijn de
overtuiging, dat alleen in den weg van
gehoorzaamheid aan God» Woord en wet
rust e» vrede ié te vinden.
Er zijn menschen die meenen dat het nu
niet meer als vroeger noodig is zich voor
de politieke en sociale vraagstukken te
interesseeren.
Maar zij hebben het mis.
Het is noodzakelijk, juist nul
Juist nu, nu de revolutiestormen be
ginnen te woeden en de waterstroomen
van ongeloof en godverzaking dreigend
naderkomen, is het noodig dat we staan
op den vasten grondslag van het Woord
Gods.
T. B. C.-Patiënten, bespoedigt Uwe
genezing door een kuur met granuline.
Leest wat Dr. J. H. VAN GRAF
HORST, arts schrijft in zijn brochure
„Wenken en raadgevingen bij de be
handeling van Tuberculose en Scro-
fulose" over de gunstige resultaten,
daarmee verkregen bij tuberculose en
klierziekte. Deze brochure, die o. a.
talrijke attesten bevat van geneesheeren
en gewezen patiënten, wordt U, op
aanvrage, in gesloten enveloppe, gratis
toegezonden door de Pharm. Ond.
Dr. J. H. VAN GRAFHORST. Schevenin-
gen, Alkmaarsche straat, D 9.
DE SLACHTOFFERS VAN DE R. 101.
Vroeg in den ochtend hebben gisteren
manschappen van het „Royal Air Corps"
de lijken van liun kameraden van de
„R. 101" van het lijkenhuis gehaald en
ze in de statige en historische Westmin
ster Hall gelegd.
Een groote en zwijgende menigte, tot
wie, zoowel ministers als oud-ministers
als de armsten van de bevolking behoor
den, wachtte vroeg in den ochtend om in
de gelegenheid te zijn te defileeren voor
de met bloemen bedekte lijkkisten.
Om 8 uur werden de deuren geopend
en vele uren achtereen liepen de duizen
den zwijgend langs de kisten.
Gisteravond 6 uur waren 80.000 men
schen langs de te praal gestelde lijkkis
ten in de Westminister Hall getrokken en
de bloemen, die zij meegebracht hadden,
konden niet meer in de ruime hal ge
borgen worden. Aangezien de Hall eerst
om 10 uur 's avonds werd gesloten, zul
len naar schatting ongeveer 100.000 men
schen den. slachtoffers van de ramp een
stille hulde hebben gebracht.
Te 12 uur werd in de St. Paulskathe-
draal een herdenkingsdienst gehouden,
waarbij ook de Prins van Wales tegen
woordig was.
De plechtigheid was zeer indrukwek
kend.
De Antwerpsche Wereldtentoonstelling.
De Antwerpsche wereldtentoonstelling
begint op haar einde te loopen. Verschil
lende eigenaars van paviljoens zijn reeds
bezig hun paleizen te verkoopen aan de
afbrekers, die op 4 November aanstaande
heel de prachtige Witte Stad beginnen in
gruizels te slaan.
De financieele resultaten?
De tentoonstelling werd opgetrokken in
de jaren van steeds stijgende prijzen en
nu is de geweldige crisis gekomen met
haar dalingen, welke doen vreezen voor
een depreciatie van de „afbraak".
In weerwil van dezen tegenvaller zal
Antwerpen niet vallen onder het genre der
echte „strop"-expositie. Ingewonnen in
lichtingen brengen ons, aldus de Maas
bode, tot deze conclusie-
De uitgaven van de tentoonstellings
maatschappij bedragen 95 millioen fran
ken. daartegenover staan de volgende in
komsten (tot begin October) aan entrée's
en abonnementen 25 millioen frank; ver
huring der Belgische hallen 14 millioen;
tombola 17 millioen, regeeringsbijdrageD
11 millioen, vermakelijkheden 2 millioen
franks, entrée's tentoonstelling Vlaamsche
Kunst 2 millioen franken, verhuren van
gronden en concessies 5 millioen, in totaal
dus 76 millioen. Voeg daarbij nog de en
trée's gedurende de maand October en
ontvangsten uit andere hoofde zooals d3
verkoop der bestaande gebouwen enz., dan
komt men tot de eindrekening dat onge
veer 2/3 gedeelte van het kapitaal der
maatschappij voor terugbetaling ver
zekerd is.
Wanneer de verkoop der gebouwen en
andere zaken eenigszins zou meevallen,
dan zal het resultaat natuurlijk nog beter
kunnen zijn.
De tentoonstelling werd reeds door 3/4
millioen betalende personen bezocht; voeg
daarbij nog de abonnementen en de kin
deren, die vrije toegang hadden, de scho
len, de congressisten enz., dan komt men
zeker tot 6 of zeven millioen bezoekers.
17 Priesters In Leningrad gefusilleerd.
Voor vijf weken verdwenen uit Lenin
grad plotseling 17 orthodoxe priesters.
Later kwam aan het licht, dat de 17
priesters niet uit Leningrad verbannen
waren, zelfs de vroegere tsaren-residentie
niet eens verlaten hadden. En op zekeren
dag bleek, dat hetgeen men lang vermoed
had, droeve werkelijkheid geworden was;
de 17 priesters waren in de week van
1015 Sept. op hoog bevel der Gepoe
vermoord!
De sovjet-pers heeft dit schandelijk
feit verzwegen weken nadien kwamen
de naastbestaanden achter de ontstellen
de waarheid. Echter het uitleveren der
lijken werd hun wederom op hoog bevel
geweigerd.
Waarom zijn echter deze 17 priesters
vermoord? Omdat zij geprotesteerd heb
ben tegen de smadelijke dwangmaatrege
len der sovjets en in de bres wilden sprin
gen voor de geknechte arbeiders in de
bosch-gebïeden van Archangel.
De bestrijding der werkloosheid In
Engeland.
In het congres van de Labourpartij ver
klaarde de minister voor het Verkeer Mor
rison, sprekende over het regeerings-
schema voor het tewerk stellen van werk-
loozen bij de uitvoering van openbare
werken, dat van de 129 millioen Pond
Sterling voor dit doel beschikbaar gesteld
ongeveer driekwart gedeelte door zijn de
partement was gebruikt. Met den groot:
sten spoed zou een program voor brug
gen, en wegenaanleg door zijn departe
ment worden uitgewerkt. Op het platte
land was de electriciteitsvoorziening be
langrijk uitgebreid en er waren nog groo
te plannen in voorbereiding.
De Oceaanvlucht van Boyd en Connor.
Zooals bekend, wilden de oceaanvliegers
Boyd en Connor, die met de Columbia gis
teren uit Harbour Grace op Newfoundland
waren vertrokken, een poging doen om
het vliegveld Croydon bij Londen te be
reiken.
Gisteravond om 7 uur werd daar ech
ter bericht ontvangen, dat de vliegers we
gens een mankement aan ihet benzine
reservoir op Trescow, één der Scdlly-eilan-
den, voor de Iersc'he kust, waren geland.
De oceaanvlucht is dus volbracht. Zij: zou
den heden naar Londen verder vliegen.
Boyd en Connior hebben den overtocht
in 24 uur en 10 minuten volbracht, wat
de kortste tijd is van de zes nu gelukte
vluchten van Oost naar West.
Brazilië in opstand.
Volgens berichten van de grens zouden
alle staten in Noord-Brazilië. met uitzon
dering van Para en Amazonas, 'zich in
handen der opstandelingen bevinden.
Gemeld wordt, dat blijkens informaties
uit Santa Cemna drie colonnes cavalerie,
die de voorhoede vormen der revolutionai
ren, den staat Rio de Janeiro binnenge
drongen zijn.
Eén 'kruiser, ten minste zou zich bij de
rebellen gevoegd hebben, en deze trachten
andere oorlogsschepen over te halen om
hun zijde te kiezen.
Korte Berichten.
In een zandgroeve bij Lemberg zijn
tijdens het werk groote aardimassa's om
laag gestort, waarbij drie werklieden en
twee wagens met vier paarden bedolven
werden. Tot dusverre is er slechts één
arbeider in hopeloozem toestand uitge
graven. Daar er nog meer instortingen
hebben plaats gehad, "vreest men, dat red
dingswerk vergeefsch zal zijn.
Een officieele mededeeling behelst,
dat er tengevolge van het op de Fransche
kust gewoed hebbende noodweer 46 men
schen vermist worden, 39 vrouwen wedu
we geworden zijn en 80 kinderen wee
zen. 27 schepen zijn nog niet binnen ge
komen. Er bestaat echter nog hoop, dat
zij niet alle verloren zijn.
Te Hankau zijn opnieuw 14 com
munisten terecht gesteld. Onder hen be
vinden zich ook twee scholieren, in den
c-uderdom van 14 en 17 jaar. Sedert de
verovering van Tsjangtsjau werden tot
dusverre in totaal 150 communisten te
Hankau geëxecuteerd.
De groote fascistische raad heeft
zieihi uitgesproken root het herstel van de
voor beUste waarden,'s-GRAVENH AGE
I tegen beurskoers
q OBLIGATION
doodstraf in het nieuwe Italiaansche wet
boek van strafrecht.
In de streken van Verdun is de
Maas buiten haar oevers getreden en
heeft een uitgestrekte oppervlakte over
stroomd. De scheepvaartdienst meldt, dat
het water nog steeds wast.
In Mexico hebben bewapende ban
dieten een kleüi plaatsje overvallen, juist
op het oogenblik, dat in de 'R. K. kerk
de mis werd opgedragen. Zij plunderden
de aanwezige geloovigen uit, sloten daar
na de de-uren van de kerk en staken het
gebouw in brand. In het geheel moeten
80 mannen, vrouwen en kinderen in de
vlammen zijn omgekomen.
Mond- en Klauwzeer.
Naar aanleiding van de vragen van het
Tweede Kamerlid Boon, betreffende het
middel Matafto, ter bestrijding van het
mond- en klauwzeer, heeft de minister
van binnenlandsche «aken. en landbouw
aan de Kamer doen toekomen, ter depo
neering ter griffie voor kennisneming door
de leden der Kamer, het door Dr Frenkel
directeur van het Staats-Veeartsenijfcurv
dig onderzoekingsinstituuit, uitgebrachte
rapport omtrent het in zijn opdracht door
hem ingestelde onderzoek naar de in hét
buitenland verkregen resultaten met bo
vengenoemd middel.
De postvluchten naar Indië.
Uit nadere door de regeering ingewon
nen inlichtingen, blijkt, dat de reden van
het uitblijven van vergunning van de
Turksche regeering ten behoeve van de
vluchten naar Indië moet worden toe
geschreven aan het volgende:
De beslissing omtrent luchtvaartaan
gelegenheden, zoowel burgerlijke als mi
litaire, berust in Turkije geheel in han
den van den chef van den Generalen
Staf.
In verband met bestaande plannen tot
inrichting van een nationale organistatie
voor de luchtrouten worden vooralsnog
alle verzoeken voor geregeld transito-ver-
keer geweigerd, omdat de beginselen ten
aanzien van de buitenlandsche verbin
dingen nog niet zijn ontwikkeld.
Wanneer hierin verandering zal komen
is niet te voorspellen
De Nederlandsche vertegenwoordiger in
Turkije blijft diligent om in dezen voor
de ontwikkeling van de verbinding Ne
derlandNederlandsch-Indië zeer onbe-
vredigenden toestand verandering te
brengen en tot een behoorlijke regeling
te geraken.
Intusschen worden stappen gedaan om
de eerstvolgende vluchten nog over Grie
kenland en Egypte te leiden.
Zooals uit een vorige mededeling aan
de pers blijkt, werd deze houding van de
Turksche regeering geenszins verwacht
teminder daar 'thier 'n verbinding geldt
tusschen twee gebiedsdeelen van het Rijk
der Nederlanden, welke verbinding geens
zins behoeft te raken aan de belangen
van Turkije.
De boomkweekeri] van Waterstaat.
„Het Volk" meldde gisteren, dat de mi
nister van Waterstaat heeft besloten,
voortaan in eigen beheer het plantsoen
te kweeken, dat noodig is voor de be
planting der rijkswegen en wel omdat het
tegenwoordig steeds bezwaarlijker wordt
geschikt materiaal voor dat doel bij de
particuliere kweekers te koopen. Het
Staatsboschbeheer zou de technische lei
ding krijgen der onder Hoogland op grond
van de gemeente Amersfoort te stichten
5 H.A. groote kweekerij.
Tot een goed begrip der zaak wijst het
H b 1 d. er op, dat het niet de bedoeling
dezer rijkskweekerij zal zijn, om het
plantsoen z.g. van jongs af aan te kwee
ken. Integendeel zal zij het jonge goed
van de kweekers koopen, om dit eenige
jaren op te zetten, totdat het op de ge-
wenschte maat zal zijn gekomen.
Een directe concurrentie wordt den
kweekers du» feitelijk niet aangedaan.
Binnenland.
De verbetering van bet Hellegat en de
Zeeuwsche oester- en mosselhandel.
Alg. vergadering der A.R.-J. A.
Het Kon. Ned. Landbouw Comité heeft
vergaderd.
Buitenland.
De Oceaanvlucht geslaagd.
De opstand in Brazilië.
Werkloosheidsbestrijding in Engeland.
Zeventien priesters in Rusland gefusil
leerd.
Juist het verkrijgen van. plantsoen in de
zwaardere maten en in voldoende hoe
veelheden, is een bezwaar, omdat het al
te vaak weg is en plaats heeft moeten
maken op de kweekerijen, vóór"het aan
de maat is, die Waterstaat veelal wenscht.
Wet de plaats betreft, waar de kwee
kerij zal komen, n.l. op Amersfoortschen
gemeentegrond onder Hoogland, deze is
nog niet definitief aangewezen.
De Waterleiding. De commissie
van financiën vereenigt zich met het voor
stel inzake de waterleidingverbeteringen,
en meent dat er ook op de Markt blusch-
water genoeg zal zijn als B. en W. ten
minste bedoelen, dat de tweede spuit uit
de Heerengracht zal worden gevoed, zoo
als bij den brand in de „Vergenoeging".
De commissie zou gaarne vernemen of
de brandweerconimissie onbekend was
niet de andere toevoerbuizen naar da
Markt, langs Gortstraat en Pottenmarkt.
Indiër later wegens slijtage der buis-
leidingen in de Langedelft vernieuwd
moet worden zou het zijn aan te bevelen,
ter meerdere zekerheid een wijdere buis
tusschen de Heerenstraat en de Markt te
leggen.
Verder vraagt de commissie of met doze
verbeteringen alles in orde is of dat er nog
belangrijke 'herstellingen of veranderin
gen van bet buizennet zullen moeten vol
gen.
B. en W. herhalen in hun antwoord,
dat zij zijn uitgegaan van 'het standpunt,
dat bij de belangrijke en historische ge
bouwen 33 L. water per seconde beschik
baar zou moeten zijn en in de overige ge
deelte van de stad 5 L. per seconde, en dus
ook bij het stadhuis 33 L. en het er niet op
aankomt op welke wijze die 'hoeveelheid
wordt aangevoerd. De Brandweercom
missie was niet voldoende op de hoogte
met het plan om in de Heerengracht een
7 resp. 6 duims-leiding te leggen. Alle
brandkranen, nu aanwezig worden ook
weer in de wijdere buizen aangebracht,
bijplaatsing ontraden B. en W., daar de
afstand hoogstens 100 M. is en het aantal
'brandkranen niet beslissend is voor de
beschikbare water-hoeveel'heid. De waarde
van het uitkomend materiaal is door hen
zoo juist mogelijk benaderd.. Na aanne
ming van het voorstel rest nog vervan
ging van de 3 duimsbuis dn den Tram
singel door een 5 duims en verzwaring
der buis tusschen Neders treat en Veear-
sohen weg, dit laatste eerst bij toenemende
bebouwing van den Veersc'hen weg. Ten
slotte zullen nog eenige voorzieningen van
ondergeschikten aard noodig zijn, voorna
melijk bestaande uit 'het vervangen van
2 duims-leidingen door 3 duims in 'klei
nere straten.
Georganiseerd overleg. Na
advies te hebben ingewonnen van de Com
missie voor georganiseerd overleg, stellen
B en W. voor afwijzend te beschikken
op het verzoek van het Hoofdbestuur van
den Nederlandschen Bond van Gemeen
te-ambtenaren, om tot bet G. O. te worden
toegelaten en wel omdat 'het een z.g. „ca
tegorale" organisatie betreft en toelating
zou leiden tot een groot aantal in het G.O.
vertegenwoordigde organisaties, waardoor
van een vrudhtbare werkzaamheid
eprake meer sou kunnen zijn.