No. 304
Zaterdag 27 September 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
BOHEMIA
Hendrikse Co's Bank NI Goes
EERSTE BLAD.
Christenplicht.
Eieren van jonge Hennen
FLORA'S Hoenderbeschuit
JOH. QUINTEN - GOES
Buitenland.
Thee-,
Ontbijt- en Eetserviezen
Binnenland
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
Kerknieuws.
Oit nummer bestaat uit 4 bladen.
door
40-jarige reputatie
Ook verkrijgbaar voor droogvoeder
bij de wederverkoopers en
Voor iets fijns in:
Het aangewezen Adres
VADERLANDSCHE BANK
ALLE
per I SEPTEMBER vervallende
worden verzilverd door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
veZeeuw
VERSCHIJNT ELEEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.
Losse nummers10.05
Prijs der AdvertentlBn:
1t regels S 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Zij, die zich met 1 October a.s. op
„De Zeeuw" abonneeren, ontvangen de
nog in deze maand verschijnende num
mers gratis.
Op verschillende manieren is den laat-
sten tijd getracht de meening ingang te
doen vinden dat het Christenplicht zou
zijn zich uit te spreken tegen het vloot-
voorstel van Minister Deckers en voor
de ontwapening.
Deze actie gaat niet zoozeer tegen het
voorstel als zoodanig, maar veel meer te
gen het beginsel waarvan het een
uiting is.
De Regeering staat op het standpunt,
dat zij geroepen is zooveel mogelijk den
oorlog tegen te gaan en den internatio
nalen vrede te bevorderen, waarom dan
ook krachtig gesteund wordt alles wat
er toe mee kan werken om het r e ch t
en niet het geweld te doen zegevieren,
maar tegelijkertijd is zij van oordeel, dat
zij geroepen is zooveel mogelijk het gezag
te handhaven, de rust en den vrede te
bewaren, de volksbelangen te beschermen
en tegen overvallen van buiten zich zoo-
nood ig te weer te stellen.
Zij die thans, met gebruikmaking van
allerlei christelijke termen op dit punt
de Regeering bestrijden oórdeelen daar
over anders.
Zij verklaren zich niet alleen tegen het
deelnemen aan een onrechtvaardigen oor
log, maar ook tegen het onderhouden van
een weermacht, die uitsluitend dient
om orde en rust te verzekeren en de wel
vaart, de vrijheid en de zelfstandigheid
van ons volk te handhaven.
Zij prediken de w ee r 1 o o s h e i d.
Met een beroep op de liefde, verwaar-
loozen zij het recht.
Christenplicht, zoo meenen zij, is de
baan vrij te maken voor vreemde indrin
gers, voor revolutionaire horden enz., die
het op den ondergang van ons vok, van
onze welvaart, van onze vrijheden, van
den godsdienst gemunt hebben.
Hoewel bij het verdedigen van deze
denkbeelden meermalen een beroep wordt
gedaan op den Bijbel is het toch dui
delijk, dat deze volksgevaarlijke theorieën
in Gods Woord geen steun vinden.
God zelf heeft aan de Overheid het
zwaard in handen gegeven om het recht
te bestellen.
De roeping van de Overheid is niet, om
het maar rustig aan te zien als de volks
belangen worden geschaad en de rech
ten en vrijheden van het volk worden
vertrapt.
Doet zij dit, dan verwaarloost zij haar
plicht, dan blijkt zij geen besef te heb
ben van hare goddelijke roeping.
Als een man wiens vrouw en kinderen
door onverlaten worden bedreigd, met
een beroep op de eischen van liefde en
vrede werkloos blijft toezien, dan gevoelt
ieder, dat hij zijn Christenplicht
verzaakt.
Hetzelfde geldt ook van de Overheid.
Als daar, om een voorbeeld te noemen,
aanslagen worden gepleegd op de Euro-
peesche bevolking in Indië en op allen,
die daar het gezag wenschen te hand
haven, dan is de Overheid indien ze
daartegen geen maatregelen neemt, daar
voor verantwoordelijk.
Dan kan van haar gezegd worden, dat
zij haar Christenplicht verzuimde.
Gedurende den wereldoorlog werd ons
land van alle kanten bedreigd.
De Regeering heeft toen o.m. door een
snelle mobilisatie al het mogelijke ge
daan om te voorkomen, dat onze neutra
liteit geschonden zou worden.
Had zij dit niet gedaan, dan was reeds
in het begin van den oorlog ons land
door de\8trijdende legers overstroomd, en
zou ook ons land geworden zijn tot een
slagveld der natiën.
Doordat zij zich echter van hare roe
ping bewust was en deed, wat Christen
plicht haar voorschreef, is dit gevaar van
ons afgewend.
Christenplicht is voor de Regee
ring om het recht en den vrede ook naar
buiten te helpen handhaven en voor ons
volk, om haar daarbij te steunen.
Natuurlijk kan de Overheid niet ge»
«itcht worden, dat zij maatregelen zal
nemen, die uitgaan boven de draagkracht
van ons volk.
Haar verantwoordelijkheid is beperkt.
Waar hier precies de grens ligt is niet
zoo gemakelij k aan te geven, evenmin
als het zoo gemakkelijk is uit te maken
of wat de Regeering voorstelt in overeen
stemming is met wat van een land als
het onze op dit gebied kan worden ge-
ei scht.
Trouwens, daar gaat het in de actie
tegen het aanhangige vlootplan ook niet
om.
Het bezwaar van de Christelijke nihi
listen is niet, dat het voorstel teveel
geld kost of wat dan ook, maar zij kee-
ren zich tegen het beginsel.
Zij verdedigen de weerloosheid.
Een standpunt, dat in Gods Woord ner
gens verdediging vindt,
Christenplicht is, dat de Over
heid al die maatregelen neemt, die noo-
dig zijn om het recht te handhaven en
den vrede te verzekeren.
Christenplicht is de Overheid in
staat te stellen hare roeping te vervul
len.
Christenplicht is de weerloosheidsactie
als in strijd met Gods Woord en
als gevaarlijk voor ons volksbe-
staan te bestrijden.
Christenplicht is om de petition
nementsactie te weerstaan.
De onrust in Britsch-Indië.
Eergisteravond zjjn aanhangers van de
Congres-partij, toen zij te Bombay een
bijeenkomst hielden om deelneming aan
de Ronde-tafel-conferentie te 'Londen te
wraken, slaags geraakt met een vijandige
menigte van Muzelmannen. Dezen wier
pen met steenen en andere voorwerpen.
Er werde-n 25 lieden lioht gekwetst.
Te Panvel in het district Kolabadi zijn
onlusten voorgevallen, waarbij de politie
meest vuren.
Een aanlal menschen werd gedood en
gekwetst.' Een nader bericht meldt, dat
men te Panvel vijftien dooden telt, onder
wie twee Indische ambtenaren en vijftig
gewonden.
Het smokkelbedrijf in Amerika.
Uit New-York .ivordt gemeld, dat de
regeering eenige cijfers heeft gepubliceerd
over den omvang van den smokkelhandel
naar de Vereenigde Staten in 1929.
Volgens de statistieken, welke thans
worden gepubliceerd, werden in 1929 via
verschillende havens diamanten ter waar
de van meer dan honderd millioen dol
lar in bet land gesmokkeld.
Alleen in de stad New-York, waar dage
lijks 200 schepen ongeveer binnenkomen,
is een groote staf beambten iederen dag
in de weer, om smokkelwaar op te spo
ren. Toch wordt de haven van, New-York
als een paradijs voor de smokkelaars
beschouwd.
Het afgeloopen jaar werden meer dan
400 mannen en vrouwen wegens smok
kelarij gearresteerd. Volgens zeggen van
de beambten .zijn de vrouwen listiger
dan die mannen.
De individueele smokkelaar, de rijke
tcerist, die uit het buitenland terugkeert
met een groot aantal in het buitenland
gekochte juweelen bii zich, baart de re
geering niet de meeste zorg.
Er bestaat evenwel een goed georgani
seerde internationale smokkelaarsbende,
die tracht voor 500.000 dollar gesneden
diamant in de Vereenigde Staten te smok
kelen zonder daarvoor de 20 pet. invoer
rechten te betalen.
Slechte wijnoogst.
Naar het „Journal des Débats" meldt,
zjjn sommige wijnboeren .in de Gironde
naar aanleiding van den aanhoudenden
regen vair de laatste dagen tot een ver
vroegden pluk overgegaan, in de hoop,
althans nog iets te redden van het ma
gere gewas dat hun nog rest, .al zijn
dan ook sommige variëteiten nog verre
van rijp. Zij wanhopen ér aan de zon,
die de druiven nog zoo noodig hebben,
te zien „weerkeeren. Over een week zal
de oogst algemeen beginnen. Deze belooft
niet veel. Hij zal klein zijn, en van mid
delmatige kwaliteit. Verschillende plan
tenziekten, vooral het wif. en de meel
dauw, hebben de groote verwachtingen,
die het fraaie uiterlijk der wijngaarden
in het laatst van Juni gewekt had, te niet
gedaan. Er zijn perceelen, waar men geen
druif zal oogsten, andere waar de oogst
net voldoende wijn voor het personeel
zal opleveren. Ondanks de plotselinge
en belangrijke stijging der prijzen is de
toestand voor tal van wijnboeren hoogst
bedenkelijk.
Nieuw schandaal bij Berlljns Inkoop
bureau?
In het inkoopbureau van de stad Ber
lijn zijn een gedeelte der correspondentie
en een aantal dossiers in beslag genomen.
Tegelijkertijd werd een huiszoeking ver
richt bij de Deutsche Papiermanifaktur.
De reden voor dit optreden is, dat de
chef \an de afdeeling schrijfbehoeften en
drukwerken zijn ontslag bij het inkoop-
bureau heeft genomen en mede-firmant
is geworden van genoemde papierfirma.
Het O. M. vermoedt, dat de ambtenaar
de iirma reeds direct of indirect, tijdens
de waarneming van zijn functie, heeft
bevoordeeld.
Accurate postdienst met 111 millioen
gulden winst.
De directeur-generaal der Engelsche
posterijen heeft verklaard dat de reke
ningen der posterijen voor het afgeloopen
begrootingsjaar waarschijnlijk de record
winst van circa 9^4 millioen pond zullen
aantoonen.
Hij verklaarde, dat er in zijn departe
ment over het algemeen meer efficiency
bestaat, dan in andere bedrijven.
De posterijen hebben per jaar zes mil
lioen brieven besteld en verkeerde be
stellingen behoorden tot de groote zeld
zaamheden.
Bij den telefoondienst was het percen
tage verkeerde aansluitingen 1 pet. in de
provincies en 3^4 pet. in Londen, terwijl
de gemiddelde tijd, dien de aanvrager
moest wachten eer de telefonist hem ant
woordde in de provincies 6.4 seconden
en in Londen 5.3 seconden bedroeg.
Het Ontwapeningsvraagstuk.
De derde commissie van den Volken
bond heeft de resolutie Bernstorff, waar
in de wensch wordt te kennen gegeven dat
de voorbereidende ontwapeningscommis
sie in haar aanstaande zitting haar taak
zal beëindigen en dat de Volkenbonds
raad dan de ontwapeningsconferentie nog
in 1931 zal kunnen bijeenroepen, ver
worpen.
Alleen de gedelegeerden van Duitsch-
land, Italië, Oostenrijk, Hongarije, China,
Paraguay en Nederland stemden voor.
Op voorstel van Lange zal de rappor
teur Matof in zijn rapport het verlangen
der commissie uitdrukken, dat de con
ferentie zoo mogelijk nog in 1931 bijeen
komt.
Bovendien heeft de derde commissie
nog de resolutie aangenomen van Matof,
waarin de hoop wordt uitgesproken, dat
de commissie Loudon in November met
haar werkzaamheden zal klaar komen
en dat de raad daarop zoo spoedig mo-,
gelijk de conferentie zal bijeenroepen.
Korte Berichten.
Lloyd George heeft weer een lange
conferentie gehad met MacDonald en
Snowden om eenige nieuwe gezichtspun
ten te vinden ter bestriding van de werk
loosheid.
voor belaste waarden - 's-GRAVENHAGE
60 j tegen beurskoers
q OBLIGATION
met jaarlijksche uitloting
Postvluchtdienst op Ned.-Indië.
Volgens bij de K. L. M. ingekomen be
richt is het eerste postvliegtuig naar In
dië, de P.H.-A.G.R. gistermorgen om 7.20
plaatselijken tijd van Boedapest vertrok
ken en om 14.47 plaatselijken tijd te
Konstantinopel aangekomen. Alles welaan
boord. Heden wordt de tocht voortgezet.
DE NACHTPOSTTREINEN.
Alleen van begin- tot eindpunt voor
reizigers toegankelijk.
De nacht-posttreinen, 'die met ingang
van 15 October gaan loopen (welke das
avonds te 12 uur in de groote hoofdste
den des lands geposte brieven nog tijdig
in het Noorden en Zuiden zullen aan
brengen, om die correspondentie te doen
opnemen in de eerste morgenbesteling
van de daar gelegen plaatsen) zullen
eveneens gelegenheid bieden voor reazi-
gersvervoer. Wij' hebben 'dit reeds aange
kondigd, toen het voornemen tot het doen
loopen dezer nachttreinen was opgevat.
Reizigers voor Groningen en Maastricht,
die zich 's avonds laat nog in Amster
dam bevinden, 'kunnen gebruik maken
van de nacht-posttreinen, die omstreeks
2 uur uit Amsterdam vertrekken en deze
passagiers nog vóór het aanbreken van
den morgen in Groningen en Maastricht
doen aankomen. Zij kunnen zich dus den
ganschen avond in Amsterdam). (Rotter
dam of Den Haag) ophouden, hebben zich
niet te bekommeren om laatste treinen,
die al om 7 uur vertrekken, maar stap
pen des nachts in den posttrein en komen
vóór het 'gewone leven daar een aanvang
neemt, in de plaats hunner bestemming.
Dit reizigersVervoer per nachttrein ge
schiedt bij wijze van proef. Men weet na
tuurlijk niet, of de behoefte aan deze ver-
voergelegenhed'd bijzonder groot zal we
zen De tussoben-stations worden, zooalis
reeds gemeld, bij' de proef uitgeschakeld.
Men kan met de nachttreinen niet reizen
naar Utrecht of Zwolle; het gaat alleen
van begintpunt tot eindpunt. Alle steden,
die daar tusschenin gelegen zijn vallen
uit.
Het U. D. heeft speciaal geïnformeerd,
waarom deze beperkende bepaling getrof
fen is en vernam daaromtrent, dat het
opnemen van reizigers voor de tusschen-
stations is uitgeschakeld, omdat deze
passagiers het zouden noodig maken, des
nachts personeel in 'dienst te houden voor
controle aan de uitgangen, terwijl het
daarenboven noodzakelijk zou worden,
deze nacht-pos t-goederentreinen te laten
vóórloopen aan de stationsperrons, om in-
en uitstappen te vergemakkelijken. Op
onderscheiden tusstfhen-stations toch 'zul
len deze nacht-treinen niet voor perrons
vóór-loopen, maar op de emplacementen
aankomen en, na rangeeren vandaar ook
weer vertrekken. Dit zou men niet kun
nen volhouden als op deze tusschenge-
legen plaatsen reizigers zouden moeten
uitstappen; men kan hen toch n'iet over
uitgestrekte rahvelden laten loopen, waar
over des nachts treindeelen worden ver
zet.
Mocht in dé toekomst blijken, dat er
voor sommige steden een bepaalde wensch
gekoesterd wordt, zoodat inderdaad eenig
reizigersvervoer van 'beteekenis gedurende
den nacht is te verwachten, dan kan de
Spoorwegdirectie nader overwegen of
voor enkele steden een uitzondering zou
kunnen worden gemaakt.
Men gelooft voorshands echter nog niet
aan een druk nachtvervoer van passa
giers van 'het midden des lands naar de
vergelegen provincies; maar men wil voor
Groningen en Maastricht de gelegenheid
openstellen en de resultaten van die proef
afwachten.
Brouwershaven. A.s. Zaterdag, des
avonds 8 uur w.t., zal het electrisch net
straatverlichtingsnet ingeschakeld wor
den. Ook zal dien avond het stadhuis
electrisch verlicht worden met schijnwer
pers, .terwijl het muziekgezelschap een
concert zal javen op de tent. Verder sul-
Binnenland.
Voorloopig Verslag over de herziening
der 'Gemeentewet.
De postvlucht op Indië.
Buitenland.
Financieel schandaal te Berlijn.
Weer onrust in Britsch-Indië.
Het ontwapeningsvraagstuk.
len op genoemden dag nog enkele fees-
te" ijkheden plaats hebben als tracta'ie der
schoolkinderen, eenige volksspelen, enz.
Het gisternacht ook boven deze ge
meente gewoed hebbende hevig on-
weder, is o.a. ingeslagen in den hou
ten standaardmolen „Het Hart", eige
naar dhr. W. Markusse. Vrijdagmorgen
werd aldaar bij het betreden van den
molen een begin van brand ontdekt. De
motorspuit was zeer spoedig ter plaatse
en bedrijfsklaar. Zij behoefde echter ge
lukkig geen dienst te doen, daar het
begin van brand reeds met emmers wa
ter gebluscht was. Gelukkig dat deze on
geveer twee eeuwen oude molen gespaard
gebleven is. (Z. Nsb.)
Zoutelande. Vrijdagmiddag werd dhr
Heusinkveld van Hoogkeppel als hoofd
der Christ, school alhier geïnstalleerd.
Ds v. Evert, die deze samenkomst leidde,
opende met het lezen van Ps. 95 en ge
bed. Na een toespraak van Ds v. Evert
werd dhr Heusinkveld toegezongen: „Dat
's Heeren zegen op U daal". Hierna voer
den het woord dhr Wit, Inspecteur van
het L. O,,de burgemeester, dhr Kooi-
mans, hoofd der Chr. school te West-
kapelle, dhr Dekker, waarnemend hoofd
alhier, terwijl dhr Heusinkveld dankte
voorde goede wenschen tot hem gericht.
Hierop werd gezongen Gez. 961 en ging
dhr Heusinkveld voor in dankgebed.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Schildwolde, P. Beijer te Over-
schild. Te Meppel, A. C. van Uchelen te
Hoenderlo. Te Bennekom, Wi Rijnsburger te
Polksbroek. i
Geref. Kerken.
Beroepen te Middelhamis, P. A. Zeilstra,
te Sliedrecht
Neder 1. B ij beige nootschap. De
Jeugdcommissie van het Ned. Bijbelgenootschap
stelt dit jaar weder twee boekjes beschikbaar
voor alle Zondagsschoolleerlimgein in ons land.
Het eene, voor oudere kinderen, is geschreven
door Mevr. A. NorelStraatsma te Leeuwarden
naar aanjeiding van het Zondagsschooljubi
leum, het tweede, voor jongere kinderen, is
van de hand van den heer M. G. van de
Hulst te Utrecht.
Raad van Beheer. Kerkvoogden en
notabelen te Epe hebben omtrent de betaling
van den achterstand in den aanslag aan de
generale kas voor de pred.kants-tractementen,
met den raad van beheer een overeenkomst
getroffen en besloten voortaan den aanslag ta
voldoen.
De Reformatie. Prof. Dr. V. Hepp
deelt in de Reformatie mede, dat hij zijn
werkzaamheid als redacteur van dit blad heeft
beëindigd.
Geschorst. Het classikaal kerkbe
stuur te Heerenveen heeft den predikant ds
Pijnacker Hordijk en den kerkeraad der Herv.
gemeente te Nijehome provisioneel geschorst.
Deze schorsing is direct ingegaan en zal eerst
eindigen, wanneer de kerkelijke zaken, als
het houden van vergaderingen, enz. weer ge
regeld zijn.
Zooals bekend is, bestaat er tusschem dezen
rechtzinnigen predikant en den vrijzinnigen
kerkeraad sedert verscheidene jaren een zeer
gespannen toestand.
Het geschil van Dokkum. Het
Herv. classicaal bestuur van Dokkum heeft
een beslissing genomen in het geschil tussehsn
den ring Dokkum en den kerkeraad der Ned.
