DE ZEEUW
derde blad.
Wat de bladen zeggen.
Kerknieuws.
Gemengd Nieuws.
Voor huis en hof.
Rechtzaken
Radio-Nieuws.
VAN
ZATERDAG 20 SEPT. 1930. No. 298.
Tegen alle oorlogsgeweld maar....
de wraak Is zoet.
Het lag voor do hand, zegt .„De Maas
bode", dat de heeren der S. D. A. P.
die zich door de Radio-controle zagen
„gemuilband", uit het penibele geval een
slaatje zouden trachten te slaan.
Achteraf bleek wel, dat het niet zoo
absoluut overbodig ware .geweest, wan
neer de heer Albarda zich een vriend
schappelijke „censuur" had laten wel
gevallen nu praatte hij 'leelijk z'n
mond voorbij maar aan de waarde van
het geval als reclame object doet dat
natuurlijk niets af.
Dies een verontwaardigde protestver
gadering: van dik bout zaagt men plan
ken I
Er heerschte onder de ontwapenaars
een effectieve oorlogsstemming, waarvan
de temperatuur kon gemeten worden aan
de manhaftige krijgsmanstaai van den
voorzitter, den heer Jan Oudegeest:
„Zoo min als wij bereid zijn oensuur
te dulden op „Het Volk" en „Voorwaarts"
zocmin aanvaarden wij de censuur van
de radio-oontrole-commissie. Een volk en
een partij, die zijn rechten prijs geeft,
zou geen recht hebben langer te be
staan.
Wij zijn niet gewend een klap te ont
vangen, zonder terug te slaan. Dat hebben
wij getoond in het verleden, dat zullen
we ook doen in het heden.
Wa.t minister Reymer ons heeft ge
daan, zal minister Deckers te betalen
hebben. (Gelach en applaus)."
Ei, eil Past dit fiere protest namens
een volk, dat zijn rechten niet wenscht
prijs te geven,'wel in het vocabulaire van
degenen, die door „zachtmoedigheid" alle
geweld uit de wereld willen bannen en
er uit dien hoofde zelfs op staan, dat ons
volk weerloos zijn bestaansrecht prijs
geeft?
Of moeten we bij de roode ontwape-
ningsleuze meer denken aan den vos,
die de passie preekt?
Gen. Synode der Geref. Kerken.
De slotzitting.
De laatste Synodedag werd aangevan
gen met het zingen van Ps. 105 2 en 3
en gebed.
Naar aanleiding van een gerezen ge
schil tusschen Gen. Deputaten naar art.
13 en de Part. Synode van Friesland-
Noord werd besloten na eenige discussie
het moderamen op te dragen met dit
Part. Synodaal ressort samen te spreken,
teneinde zoo mogelijk in der minne op
te lossen het gerezen geschil.
Ds Koopmans rapporteerde voorts
over het bezwaar van de Part. Synode
van Friesland-Noord, inzake verhooging
van de prcentagecijfers voor de bijdrage
voor de predikantspensioenen.
Een levendige discussie ontstond. Dr v.
Es deelde mede, dat, waar Friesland-
Noord niet meedoet aan het beginsel der
onderlinge verzekering, zij ook niet be
reid is om naar het in Groningen vast
gestelde percentagecijfer aan de aanvra
ge voor de Gen. kas te voldoen.
Ds Miedema wees er op, dat er
niets nieuws bepaald is inzake de percen-
tagecijfers. Hier is reeds een besluit van
de Gen. Synode van 1905.
Het bezwaarschrift werd afgewezen.
Hierna rapporteerde Ds M e y n e n
over het financieel beheer der Gen. Zen-
dingsdeputaten. Na eenige discussies
werd besloten:
al de kerken met bijzonderen nadruk
ernstig op te wekken om van alle inkom
sten voor de zending, van welken aard
ook, 10 pet te storten in de Generale Kas
en daartoe namens de Generale Synode
e sa, dooa Depateten vixcr da Ss&iisg «a 7
tevens door het moderamen der Synode j
geteekend schrijven te richten;
de te benoemen deputaten voor de Zen-
ding te machtigen met bekwamen spoed
van alle kerken een bijzondere collecte te
yragen voor den bouw van het hospitaal
te Wonosobo en het moderamen der Sy
node op te dragen die aanvragen mede
te teekenen;
aan de te benoemen deputaten voor de
zending op te dragen om, als zulks noo-
dig blijkt, namens de Generale Synode
van de kerken «en of meermalen een ex
tra collecte te vragen voor de Generale
kas;
de te benoemen deputaten voor de zen
ding machtiging te verleënen om evenals
de vorige Synode deed, in geval van be
sliste noodzakelijkheid ter voorkoming
van stagnatie in den gang der zaken kas
geld op te nemen voor rekening van de
gezamenlijke kerken tot een maximum
van f 24.000;
Prof. dr A. G. Honig bracht daarna
het eindrapport over den arbeid der Zen-
dingsdeputaten uit. Overeenkomstig de
door hem voorgestelde conclusie werd
•.besloten
le. met dank aan den Heere te
gedenken den veelvuldigen arbeid van
den overleden Deputaat dr J. Hania;
2e. aan de afgetreden Deputaten de
verzekering te bieden, dat de Synode
gaarne goedkeurt en hooge'ijk waardeert
den zoo omvangrijken arbeid, die belan
geloos met groote kunde en toewijding
onder den zegen Gods door hen verricht
werd;
3. in den geest een groet en heilbede
te brengen aan al de broeders en zus
ters die namens de kerken op onze zen-
dingsvelden werkzaam zijn.
Ds Meijering rapporteerde over een
verzoek van de classis Batavia om de
kassen ad art. 13 van de Gen. Deputaten
en van de classis Batavia gescheiden te
mogen houden en bij emeriteering zelf
standig te mogen optreden en van de
kosten van de emeritaatsvoorziening der
Ned. Kerken te worden vrijgesteld.
De commissie stelde voor daarop thans
niet in te gaan, maar Deputaten op te
dragen met de classis Batavia nader te
correspondeeren om op de volgende Sy
node met een profijtelijke regeling te ko
men. Conform besloten.
Ds Miedema rapporteerde over de
herziening van de bepalingen betreffende
de toekenning van emeritaatsgelden en
pensioenen. Dit rapport was tevoren den
Synodeleden in druk toegezonden.
Oud. Schalekamp hield een plei
dooi om de emeritaatsregeling voor den
predikant op 65-jarigen leeftijd te doen
ingaan.
Deze gedachte zal aan Deputaten voor
art. 13 worden in overweging gegeven.
Na eenige discussie vereenigde de Sy
node zich met de volgende conclusies:
De bepalingen betreffende de toeken
ning van emeritaatsgelden en pensioe
nen overeenkomstig het concept van De
putaten te aanvaarden:
met dien verstande, dat sub I met be
trekking tot de kerkeraden achter de
woorden „aan de kerken zou bedoren
(alinea 3) worden bijgevoegd de woor
den: „Terwijl voorts mag vertrouwd wor
den dat kerken, dit tot gunstiger finan-
tiëele bepalingen in staat zijn, niet zul
len blijven staan bij de mininmum be
dragen, waartoe een ontwerp dat ook voor
minvermogende kerken bestemd is zich
wel moet bepalen.
Dit alles echter met dien verstande,
dat door geene voor de toekomst vast te
stellen regeling kan worden tekort ge
daan aan de rechten, die de thans ge
pensioneerden door bepaling van hun
pensioen reeds verkregen hebben of van
rechten, die aan eenigen dienaar des
Woords reeds zijn toegekend, door een
formeel besluit van de kerk waaraan hij
verbonden ia"
Namens de commissie voor de geeste
lijke verzorging der Zuiderzee-arbeiders,
waarover de Synode reeds een beslissing
nam, stelde Ds Gerber voor om 5 De
putaten te benoemen, uit elke kustpro
vincie één. Conform besloten.
Hierna werd gepauzeerd.
In de middagzitting werden de ver
schillende deputaatschappen benoemd.
Als roepende kerk voor de
volgende Generale Synode
werd Middelburg a a ng e w e z o n
gezagvoerders en stuurlieden der Ned.-Ind. Koopvaardij is aan H. M. de
11 aangeboden het schilderij „De Haven van Soerebaya" van Willem v.
dL Boes.
De Synode verleende aan het modera
men machtiging tot {het afdoen van ver
schillende loopende zaken.
Dr v. Ea adviseerde om net tafelmeu-
bilair uit te breiden en voor de volgende
Synode een typiste te benoemen, die de
onderscheiden conclusies vermenigvul
digen kan, opdat de Synodeleden daarvan
te voren kunnen kennis nemen.
De Synode besloot aan, deze wenken
gevolg te geven.
Hierna hield, de praeses de
Sluitingsrede:
Spr. deed o.a. verschillende besluiten
de revue passeer en en wees er op,
dait inzake de uitbreiding van de belijde
nis ongetwijfeld sommigen teleurstellen
zal. Men bedenke echter, dat het 'belijdend
karakter der kerk niet allereerst uitkomt
in het uitbreiden van haar belijdenis,
maar in de betooning aan hen, die bin
nen en die buiten zijn van de handhaving
van 'haar belijdenis.
Critiek, aldus spr., zal oolk nu wel niet
uitblijven. Die buiten zijn zullen ook nu
wel weer zeggen, dat men het niet goed
deed. Men spreekt van versteening en
verstarring. Als de Synode weigert
nieuwe hanen in te slaan, zoolang zij niet
zeker weet of 'die wel liggen in het vea>
lengde van de oude paden. Het is onze
bede dalt de Koning der kerk Zijn heilige
goedkeuring moge doen rusten op de hier
'genomen 'beslissingen. Hij' doe verzoening
over het zondige en befcrone het goede
met Zijnen zegen, Zijn koninkrijk tot uit
breiding, Zijn kerken tot welzijn en Zijn
heiligen naam tot eere.
Namiens de prae-adviseerende Ihoog-
leeraren hield de oudste aanwezige pro
fessor dr A. G. Honig een toespraak.
Ds Douma, assessor der Synode,
richtte een enkel woord tot den praeses.
De leden der Synode hebben reden God
te danken, diat Hij' den voorzitter heeft
willen bekrachtigen tot ingespannen ar
beid in 5 zware weken. Deze praeses, al
dus spr., had iets eigens. De 'hamer was
in handen van een man. Het trof, hoe
de praeses zelve in den arbeid inzat en
hoe geen rapport, noch een conclusie hem
ontging. Afwerking van dit -zwaar be
laden agendum, was niet in de laatste
plaats te danken aan den zegen die God
in dezen praeses -schonk.
-Spr. bad Ds Schouten toe de vrucht
van den ter Synode verrichten arbeid te
mogen aanschouwen in de kerken, die hij
om 's Heeren wil -zoo liefheeft.
Na het staande zingen van Psalm 90
vers 9 en dankgebed' door den praeses-,
werd de Synode provisioneel gesloten.
Verduistering. Ten postkantore
te Treebeek bij Heerlén zijn de laatste
maanden herhaaldelijk brieven met gelds-
waardigen inhoud vermist. In verband
hiermee heeft de marechaussee te Hoens-
broek aangehouden den postbeambte S.,
wonende te Amstenrade, verdacht van
deze verduisteringen. S. heeft reeds een
bekentenis afgelegd. Hij is ter beschik
king van de justitie gesteld.
Een overval. In een rusthuis te
Blaricum is in den nacht van Woensdag
op Donderdag een overval gepleegd. Een
gemaskerde man is in het pavlijoen van
het personeel binnengedrongen door het
openschuiven van een raam. Onder be
dreiging met een revolver heeft hij een
20-jarige Duitsche verpleegster overwel
digd. Uit een belendende kamer snelde
een verpleegster die hulpgeroep had ge
hoord, toe. Zij werd door den man met
de revolver teruggedrongen in haar ka
mér, die ze op zijn bevel moest afslui
ten. Hij dreigde ook, dat hij, indien zij
geluid zou geven, haar met de revolver
zou neerschieten. Vervolgens begaf hij
zich weer naar de eerstgenoemde ver
pleegster. Na eenigen tijd heeft hij het
huis langs denzelfden weg verlaten, waar
langs hij gekomen is. De verpleegsters,
dia zeer overstuur waren, hebben geen
duidelijk signalement kunnen geven.
Inbraken in de buurt van
H e lm o n d. Gisternacht hebben weer een
paar inbraken in de naburige dorpen van
Helmond plaats gehad. Te Mierlo is in
gebroken in het café de Bierhal. De dief
blijkt door een raampje binnen te zijn
gekomen. In de slaapkamer van den heer
A. werd al het geld, ongeveer f400, uit
het zich daar bevindende ijzeren geld
kistje ontvreemd. Ook in de woning van
den heer V. te Mierlo hebben dieven een
bezoek gebracht, doch na in een enkel
vertrek alles overhoop te hebben gehaald,
zijn zij zonder iets mee te nemen ver
trokken. Te Beek en Donk werd bij den
al leen wonenden P. V. ingebroken tijdens
zijn afwezigheid. Een revolver en een kis
tje sigaren werden hier gestolen.
Het auto-ongeluk bij Arn
hem. Gisteren heeft de politie te Arn
hem den heer V., wiens vrouw en kin
deren Donderdagavond nabij paviljoen
Presikhaaf zijn verongelukt, een verhoor
afgenomen. Hieruit bleek, dat V., die van
Arnhem naar het eenigszins afgelegen
Presikhaaf reed, den weg niet goed ken
de en dezen aan een agent had gevraagd.
Hij zette zijn auto op den Velperweg en
ging zelf een zijweg af, welke naar Pre
sikhaaf leidt. Hij verklaarde later geen
hekken op 'den overweg te hebben ge
zien. Eenigen tijd later zei een agent tot
mevrouw V., dat zij beter deed den weg
af te rijden in verband met het drukke
verkeer op den Velperweg. Mevrouw V.,
die verklaarde zelf te kunnen rijden, deed
zulks. De agent riep haar nog achterna:
„Denkt u om den overweg". Dat schijnt
zij echter niet gehoord te hebben. Het
hek van den overweg stond open. Juist
toen sij er midden op was, kwam de
sneltrein, met de bekende noodlottige ge
volgen.
Ontvlucht. Van een onbewaakt
oogenblik hebben dezer dagen verpleeg
den van de rijkskrankzinnigengestichten
te Eindhoven geprofiteerd om de vlucht
te nemen in de naburige bosschen. Men
is er echter in geslaagd twee van hen
te Baarle-Nassau en een te Bergen-op-
Zoom op te sporen. De vierde patiënt is
nog steeds voortvluchtig.
Brand in een bloembollen-
schuur. Donderdagnacht heeft te Wer-
vershoof (N.-H.) een hevige brand in een
bloembollenschuur van J. Bot gewoed.
Deze schuur en een opslagplaats voor
kunstmest van de firma Koedooder uit
Hoogkarspel, is een prooi der vlammen
geworden. Honderden zakken kunstmest
en plm. 70 mud tulpen zijn door het vuur
verteerd. Een en ander was laag ver
zekerd.
De naderende herfst.
De natte zomer 1930 maakt aanstalten
ons te verlaten en rondom in de na
tuur doet alles reeds sterk aan het na
jaar denken. Het afstervingsproces is in
vollen gang, al doen de laatste herfst-
bloeiers hun uiterste best de leeggeko
men, kale plekken zooveel mogelijk aan
te vüllen. In menig bloemperk ziet het
er troosteloos uit en zij, die van ver
schillende planten geen stek hebben ge
stoken, doen verstandig nu de zooge
naamde moederplanten op te nemen. On
der moederplanten worden de planten ver
staan, die (j^s winters in bak of kas
overwinteren, om er 't volgend voorjaar
volop stek van te kunnen snijden. Hier
voor zoeken we de mooiste planten uit,
zorgen dat ze met een behoorlijke kluit
worden opgenomen en daarna opgepot.
Eenige dagen blijven ze buiten op een
beschut plekje, liefst uit de zon en ver
volgens wanneer bet kouder wordt naar
binnen.
Wie in den winter nog graag bloemen
in zijn tuin ziet, moet bier en daar eens
een paar potten Kerstrozen planten, bij
voorkeur op een plek, die des zomers
steeds vochtig en goed beschaduwd is.
De Kerstroos is ook voor kamercultuur
geschikt.
Tot de verdere najaarswerkzaamheden
in den bloementuin behoort het uitplan-
ten der bloembollen. Men ziet ze altijd
nog veel te weinig in den tuin en veelal
in te stijve groepen bijeen.
In den fruittuin is thans zooveel merk
waardigs niet te verrichten, uitgezon
derd het oogsten der rijpe vruchten en
het oprapen en vernietigen van afgeval
len en wormstekige vruchten, hetgeen van
belang is voor de bestrijding van aller
lei schadelijke parasieten.
Over het plukken nog een paar losse
opmerkingen. Het is van groot belang
opvolgend te plukken. Plukt men eerst
de grootste vruchten, om na ongeveer
een week later de rest te oogsten, dan
zal men opmerken, dat de laatst ge
plukte nog beduidend in grootte zijn toe
genomen. Bij nat weer wordt niet geplukt,
men wacht eenvoudig tot zon of wind
de vruchten droog gemaakt hebben. Laat
de geplukte vruchten niet in de zon staan,
maar breng ze direct naar een koele
plaats. Begin evenmin mooie vruchten
nog mooier te maken door ze op te
poetsen, hetgeen wel de schil heel fraai
glimmend maakt, doch dat de duurzaam
heid der vruchten vermindert. Nagenoeg
alle vruchten met gladde schil zijn over
trokken met een dun waslaagje, waardoor
het rimpelen zooveel mogelijk wordt be
let.
Bij de kruisbessen kunnen we nu reeds
beginnen met stekken. Hiervoor worden
de nu nog bebladerde stekken genomen,
die dezen zomer zijn gegroeid. We ne
men stekken van ongeveer 25 A 30 c.M.
lengte en snijden zoo dicht mogelijk bij
een oog af. Beter nog is stekken met een
hieltje te nemen, welke nog sneller en
gemakkelijker aanslaan. De bladeren wor
den afgeplukt en de stekken zoo diep
geplant, dat slechts 3 A 4 oogen boven
den grond blijven. Nog voor den winter
heeft er een begin van wortelvorming
plaats, zoodat we door nu te stekken
een belangrijke voorsprong hebben op die,
welke op de gewone wijze in winter
en voorjaar worden gestekt.
Men kim ca «lekken aanvaafceiigk g&.
rust op ongeveer 10 c.M. dicht bjj elkaar
plaatsen om ze later, wanneer ze aan
den groei zijn, op de gewenschte af
stand te brengen. Heeft men ruimte in
overvloed dan zet men ze meteen op de
gewenschte afstanden, waardoor tjjd en
moeite wordt uitgespaard.
Rechtbank te Middelburg.
Door de Rechtbank te Middelburg werden
gisteren de navolgende zaken behandeld:
J. J. M., 34 jaar, reiziger te Vlissingen,
verdacht van diefstal van een geldsbedrag
van f 40, ten nadeele van J. van Dalen te
Vlissingen in Mei 1930. Eisch 1 maand ge
vangenisstraf.
S. P., 19 jaar, koksleerling te Koudekerke,
verdacht van di^stal van een portefeuille en
en een rijwielbelastingplaatje ten nadeele van
11. van Eikeren te Middelburg in Augustus
1930. Eisch vrijspraak.
B|. J. B„ 24 jaar, reiziger te Middelburg was
in hooger beroep gekomen tegen een vonnis
van den Kantonrechter te Middelburg, waarbij
hij wegens overtr. van de Motor en Rijwiel-
wet (als bestuurder van een auto een nummer
bord voeren dat niet voldoet aan de bij de W;et
gestelde eiscben) werd veroordeeld tot een
geldboete van f 5 of 5 d. h. Eisch bevestiging
vonnis waarvan appèl.
A. J. v. d. B., 44 jaar, hoefsmid te
Ierseke was in hooger beroep gekomen tegen
een vonnis van den Kantonrechter te Goes
waarbij hij wegens overtr. van de Motor
en Rijwielwet (als bestuurder van een rijwiel
over een weg rijden, terwijl men verkeert
onder zoodanige invloed van alcoholhoudende
drank, dat men niet in staat wordt geacht,
dat rijwiel naar behooren 'te besturen) werd
veroordeeld tot 1 maand hechteniss:raf. Eisch
bevestiging vonnis waarvan appèl. Uitspraak
29 September a.s.
Programma van .Maandag 22 Sept.
Algemeen programma, te verzorgen door de
V.A.R.A.
HILVERSUM 1875 M. 8.00 Gramofoonplatem.
10.00 Vrijz. Morgenwijding. 11.30 Gramofoon-
platen. 2.30 Herman Middendorp- leest uit
eigen werk. 3.15 Zang. 4.15 Orgelspel. 5,30
C'nc9rt. V. A. R. A.- Orkest. 8.16 Concert.
Utrechtsch Stedelijk rOkest.
HUIZEN 298 M. Na 6 uur 1071 M. N.C.R.V.-
Uitzending. 8.159.30 Concert. 12.301.45 Or
gelconcert. 6.006.30 Concert door D-elftach
Trio. 8.0011.30 Uitzendavond. Avond voor
Christelijke Pers. Sprekers: H. Diemer, A.
Zijlstra, mr dr J. Schokking. Muzikale mede
werking.
DA VEN TRY 1554.4 M. 12.20 Orgelspel. 1.35
2.20 Orkestconcert 1.352.20 Orkestconoert.
4.35 Concert, alt en piano. 7.00 Koorzang
8.05 Liederenvoordracht door sopraan. 10.40
Concert. Orkest, bariton.
PARIJS „RADIO-PARIS" 1725 M. 12.50—
2.20 Gramofoonplatem. 4.05 Orkestconcert en
soli. 8.20 „Harmonie" (Blijspel). 9.50 Solis
ten-concert.
LANGENBERG 473 M. 12.30 Gramofoon-
platen. 1.252.50 Concert. Orkest en bariton.
5.506.50 Orkestconcert. 8.20 Concert. Or
kest, sopraan en tenor.
^ZEESEN 1635 M. 12:20—1.15 en 2.20—
2.50 Gramofoonplatem. 4.505.50 Concert. 8.20
Concert. Orkest em solisten.
i
Stand van gistermiddag 3 uur 750.
Licbt op voor fietsers:
Zondag 7 u. 42.
Maandag 7 u. 39.
De groote Dahlia- en Bloemententoonstelling in het Krelagehuis te Haarlem trekt
veel belangstelling, Een aardig detail Volendam in de bloemen.
