No. 297
Vrijdag 19 September 1930
44e Jaargang
3
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse S Eo's Bank N.V. Soes
AMSTEL-
BATTERU
aken
EERSTE BLAD.
2UWS.
en Kunst
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 SEPTEMBER vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
Prns per stuk 25 et
ovecai \>etkiuóhaxic
nv.Sebf.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
•icht met op den
,aa.
ling aan „garni-
Ds F. Tollenaar
Synode op hun
een gronden wor-
t onjuistheid van
van Utrecht 1923
tigd door het be-
Groningen 1927,
ie verzorging van
i militairen dienst
mbtelijken arbeid
ton behoort, wat
le geestelijke ver
tijdens de herha-
redikanten die tij-
worden uitgenoo-
eerde verdor over
lemer, te Vijfhui-
jenden arbeid in
>n werd, aan zijn
aandacht dor ker-
3 voldoen, als be-
n verlangde niet.
e, noch van naar
e der garnizoens-
le Ds Meijering
heer A. van Hnl-
roor de verzorging
ngen der militai-
hillende mededee-
besloot den heer
n, dat zij met be-
aarheid van zijn
genomen.
,ag 19 Sept. 1930.
'298 M. Ned. Om-
IJ.G.R.V. 8.16—9.30
Bijbellezen. 12.30
cello en piano.
46.30 Concert
warlet. 6.306.30,
ramofoonplaten. 7
Mooie Dahlia's en
i den tuin". 7.30
Radio-dokter. 8—
rink: „Onbegrepen
Gramofoonplaten.
|M. 8 u. V.A.R.A.
ert omroep-orkest.
ïano. 23 Gramo-
.0. Concert.
M. 10.35 Morgen-
cello en piano-,
n. 1.602.50 gra-
•kestconcert. 7 u.
envoordracht, 8.20
eest. 10.40 Orkest-
1725 M. 12.50
i. 4.05 Orkestcon
cert instrumentale
M. 12.30 gramo-
5.50—6.50 en 8.20
en te Vllssingen.
m den Kunstkring
rende het seizoen
bezocht door 3327
brachten verschil-
oek en werden af
ren Jacobs. Bergs*
idgeleid. Hieronder
;ing Instituut voor
:elfs vier maal aan
lassen resp. onder
Van der Steen en
ngelingsvereeniging
leiding van den,
eken kwamen ba
ander kam men
belangstelling voor
ende is.
g. De kantoorklerk
ermissing werd ge-
ie in Bocholt geajft
van verduistering
der N. V. Stoo-m-
riessen en Zn te
czaam was. Hij is
cht.
-1
Bureau: Lange Vorststraat 70, Does.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma P. P. DHUtJ, L. Enrg. Tel. No. 250,
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Fe; 3 maanden, franco per post, 13.—
Losse nummers 10.03
Prljs der Advertentien:
1I regels f 1.20, elke regel moer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting.
Zij, die zich met 1 October a.s. op
„De Zeeuw" abonneeren, ontvangen de
nog in deze maand verschijnende num
mers gratis.
Niet teekenen.
Blijkens een bericht in „Het Volk"
zijn de Sociaal-Democraten ook in Zee
land ijverig in de weer, om namen te ver
zamelen voor het volkspetitionnement te
gen het vlootplan van Minister Deckers.
Groote beteekenis kan aan deze actie
niet worden toegekend.
Wat waarde kan men toch hechten
aan handteekeningen, die verkregen wer
den door van de zaak, waartegen men
ageert een misleidende voorstelling te
geven, die met de waarheid vierkant in
strijd is?
Zóó bezien, maakt het geen verschil,
hoeveel handteekeningen voor dit petiti
onnement verzameld worden.
Dit mag echter voor onze lezers geen
reden zijn, om deze beweging dan maar
te steunen, door op de aangeboden lijs
ten hunne handteekening te plaatsen, en
mee te doen aan een beweging, die er in
den grond der zaak op gericht is ons
land naar den ondergang te
voeren en oorlog en revolutie
binnen onze grenzen te halen.
Daarom: geeft uwe handteekening niet!
Mannen en vrouwen: teekent nietl
Doet niet mede aan dit demagogische
spel.
De toestand in Spanje.
Naar uit Barcelona gemeld wordt,
blijkt de toestand steeds ernstiger te
worden. De straten van de stad maken
een verlaten indruk. Er is order gegeven
om de stakingsleiding van de bouwvak
arbeiders te arresteeren, maar deze heb
ben reeds van te voren plaatsvervangers
aangewezen.
Te Barcelona zijn eenige bonderden
gendarmen samengetrokken. De gouver
neur der provincie heeft uitgebreide vol
machten ontvangen.
De algemeene slaking is geëindigd te
San Sebastian en te Granada, waar alle
arbeiders weer aan bet werk zijn gegaan.
Er heerscht volmaakte rust.
De politieke toestand In Duitschland.
De bladen te Berlijn houden zich druk
bezig met de ontwikkeling in den kring
der Nationaal-socialistiscke partij. De
aanleiding is een sensatiebericht van een
communistisch blad, bewerend, dat de
Hat.-socialisten een militairen Putsch
voorbereiden, waarvoor de betrekkelijk
rustige verklaring die Hitier Dinsdag te
München heeft afgelegd, als rookscherm
zou moeten dienen. De bevoegde regee-
ringskringen hechten echter geen groote
waarde aan dit bericht. Het spreekt ech
ter vanzelf, dat zij de ontwikkeling in bet
nationaal-socialistiscbe kamp met de ge
boden aandacht volgen. Men wijst er ech
ter op, dat er geen reden is om zenuw
achtig te worden, omdat de machtsmid
delen van den Staat sterk genoeg zijn
om ernstige ondernemingen te dwars-
boomen. Overigens schijnt bij de Natio-
naal-socialisten een uitgesproken neiging
te bestaan om een weg naar de regeering
te zoeken.
In de buitengewone zitting van den
Berüjnscben gemeenteraad werd namens
de Nationaal-socialistiscbe fractie eene
verklaring afgelegd, waarin er de nadruk
op wordt gelegd, dat de samenstelling van
uen gemeenteraad niet meer overeenkomt
met den wil der Berlijnsche bevolking.
Aangezien de meerderheid der verga-
den nationaal-socialisten on-
gelijk maakt den goeden gang van za-
S ;®Xdhaven 011 i* het belang van
■uehtdragen arbeid op te kunnen
oj&'J'ÏKJUj/UC» C/50A//VC£"A'
treden, zal de fractie der nationaal- soci
alisten de beraadslagingen niet verder
biiwonen.
De Berlijnsche Nationaal-socialistiscbe
raadsleden verlieten hierop de zaal.
Drukke beraadslagingen van de
Engelsche regeering.
Na Woensdag reeds vier uur lang ver
gaderd te zijn geweest, is het Engelsche
kabinet gister opnieuw bijeengekomen en
men voorziet dat de zitting den heelen
dag zou duren en vandaag weer voort
gezet zal worden.
Deze week moet onder de bedrijvigste
in de geschiedenis van de tegenwoordige
regeering gerekend worden.
Na de kahinetszitting zal MacDonald
met Lloyd George over het vraagstuk
van de werkloosheid overleg plegen.
Bestrijding van de werkloosheid in
Italië.
Ter bestrijding van de werkloosheid zal
men in Italië den komenden winter tal
rijke openbare werken doen uitvoeren.
Nieuwe straten, wegen en spoorlijnen zui
len worden aangelegd. Woeste grond zal
voor .bebouwing worden geschikt ge
maakt. In totaal heeft de Italiaansdie
regeering een bedrag van 30 millioen
gulden beschikbaar gesteld voor Tiet uit
voeren 'dezer werkzaamheden. Hierdoor
wordt aan 60.000 arbeiders werk ver
schaft
Verder wordt medegedeeld, dat ver
schillende groote Italiaansche steden even
eens openbare werken zullen doen uit
voeren om het aantal werkloozen te doen
afnemen. Naar bekend is, bedroeg het
aantal werkloozen enkele jnaanden! ge
leden 350.000 man.
Begrootiugswee.
Trots de nieuwe bezuinigingen door
den Belgischen minister van financiën
voorgesteld, blijkt het, ten gevolge van
de oeconomische crisis en de daaruit
voortgesproten vermindering der rijksin
komsten, zeer moeilijk, zoo niet onmoge
lijk te zijn, het evenwicht der begrooting
voor 1931 te verzekeren. In ministerieele
kringen denkt men dan ook ernstig over
bet wederinvoeren van sommige, sedert
eenige maanden afgeschafte belastingen
en beffingen.
In Parijs zijn Tardieu en zijn helpers
bezig geweest met de definitieve vaststel
ling van de cijfers, die op de verschillende
begrootingen aan inkomsten en uitgaven
voorkomen. Belangrijke besparingen wer
den aangebracht en opdat niet zal kun
nen worden beweerd dat deze slechts
schijnbaar zijn, zal de begroeting ?oo
worden .opgesteld, dat geen suppletoire
credieten de uitgaven van het J>egroo-
tingsjaar kunnen verhoogen.
De ministerraad heeft de voorstellen
goedgekeurd, die strekken, om de begroo
ting J9311932 in evenwicht te brengen.
De ontwerp-begrooting zal 50 milliard
100 millioen „francs bedragen, wat 298
millioen minder is dan de loopende be
grooting. Voor bet eerst sinds de -franc
op den buidigen koers gestabiliseerd is,
is de begrooting nu eens Jager dan de
voorgaande.
De regeering zal ten aanzien] van baar
begrootingiscijfex de kwestie van vertrou
wen stellen.
Korte Berichten.
Een telegram meldde gisteravond
uit Madrid: Na zeven jaar is beden de
censuur op de pers opgeheven.
Naar gemeld wordt, neemt de boy
cot van Engelsche goederen in Britsch-
Indië af. In Engelsche, textielkringen
wordt verklaard, dat de export-vooruit
zichten van Engelsche goederen naar
Indië gunstiger beoordeeld kunnen wor
den.
In Noordelijk Mandsjoerije breidt
de builenpest zich ondanks de door de
autoriteiten getroffen maatregelen steeds
meer uit. De spoorwegverbindingen met
de door de epidemie aangetaste streken
zijn verbroken,
Plet is gisternacht vooral aan de
westkust vau Engeland zeer slecht weer
geweest. Te Glasgow stond in sommige
straten het water 3 tot 4 voet hoog,
op jhet eiland Man zijn drie 'bruggen
weggeslagen en in Cheshire is 3 c.M.
regen gevallen in 12 uur. In Zuid-Wales
traden kleine rivieren buiten haar oevers
en de omgeving van Swansea stond
blank.
De Londensche dokken, waar in
den regel lieden, die er niet te maken
hebben niet tot een bezoek aangemoedigd
worden, zullen de volgende week bezich
tigd kunnen worden. Er worden dan toch
ten langs de kaden, de havens en over
de rivier georganiseerd tegen een zekere
betaling, die ten goede zal komen aan
het fonds voor een ziekenhuis en voor
liefdadige werken in bet havengebied.
De arbeidsvoorwaarden bij de K. L. M.
Het Tweede Kamerlid Van Braambeek
heeft den minister van waterstaat ge
vraagd:
Is de minister van waterstaat alsnog
bereid, antwoord te geven op de eerste
drie der door mij op 2 September 1930
ingezonden vragen betreffende de regeling
van de arbeidsvoorwaarden van het per
soneel der K.L.M. daar in het antwoord
van den minister van 13 September 1930
deze vragen onbeantwoord werden gela
ten?
Herziening R. D. V. spoorwegpersoneel.
Reeds gedurende eenigen tijd zijn be
sprekingen gevoerd tusschen de directie
der N. S. en den personeelraad over
de herziening van het reglement dienst-
voorwaarden, voor welke herziening een
tweetal geniengde commissies .zijn be
noemd n.l. een voor den 'tekst van] het
R.D.V. en ©en voor de loonregeling.
Echter lijkt "het in verband met den
heerschenden economischen toestand
thans weinig wenschelijk een contract
voor de komende vijf jaar af te sluiten.
Daarom zijn onderhandelingen gaande
tusschen de directie en den personeel
raad om de herziening van het R.V.D.
gedurende één jaar uit te stellen. Onder
welk beding zulks .zal geschieden maakt
nog een punt van overweging en onder
handeling uit.
Teneinde 'deze belangrijke vraag in
haar vollen omvang met de erkende vak
organisaties van spoor- en trampersoneel
te behandelen, zijn de hoofdbesturen door
den raad uitgenoodigd tot een gecom
bineerde vergadering op 6 October a.s:
De besprekingen terzake tusschen de
directie .en .den personeelraad zullen
plaats hebben op 7 October d.a.v.
Reflectoren op rijwielen.
De voor rijwielen verplichte reflecto
ren worden dikwijls zóó geheel verkeerd
op het rijwiel geplaatst, dat zij niet het
minste effect sorteeren. De kwaliteit van
de reflectoren is dikwijls zoo slecht, dat
van terugkaatsing van het daarop ge
worpen licht geen sprake is.
Tot de Ministers van Justitie en Wa
terstaat heeft de B. B. N., Bond van Be
drijfsautohouders in Nederland zich ge
wend om aan te dringen op meer toe
zicht op de reflectoren en naleving van
art. 59 van het Motor- en Rijwielregle-
ment.
Wegenbelasting.
Het komt meermalen voor, dat bij af
koop wegens overtreding van de We
genbelastingwet door den Directeur der
directe belastingen de eisch wordt gesteld
EEN, ZILVEREN JUBILEUM IN DE
STATEN-GENERAAL.
Op 20 Sept. herdenkt de heer A. G. A.
van Vuuren zijn 25-jarig lidmaatschap der
Tweede Kamer.
dat de volle belasting over het jaar, waar
voor de belastingkaart is afgegeven zal
moeten worden betaald, onder aftrek van
het voor het belastingjaar reeds betaalde.
Deze eisch wordt ook gesteld, wanneer
's Rijks schatkist door de overtreding in
geen enkel opzicht is benadeeld. Bijv.: 'n
chauffeur rijdt met een auto, waarvoor
een 60-dagenkaart is afgegeven, uitzon
der dat die kaart was afgeteekend. Van
de beschikbare 60 dagen waren pas wei
nige gebruikt. Door het niet-invullen had
de schatkist dus geen nadeel, maar toch
werd de automobilist voor de keuze ge
steld strafvervolging of f 25 als afkoop
som, vermeerderd met de volle jaarbe
lasting, minus het bedrag, dat voor de 60-
dagenkaart is betaald.
De B. B. N., Bond van Bedrijfsauto-
houdres in Nederland, heeft zich thans
tot den Minister van Financiën gewend,
om op deze onbillijke eischen te wijzen
en te verzoeken, dat een dergelijke voor
waarde bij de mogelijkheid tot afkoop
niet zal worden gesteld in de gevallen,
waarbij de overtreding kennelijk te goe
der trouw is begaan of wanneer 's Rijks
schatkist niet is benadeeld.
DE LICHTSTORINGEN TE GOES.
In de „Middelb. Grt" maakt Ing. Boe
len enkele opmerkingen over de vraag,
waarom in Goes bij de Oranjefeesten de
verlichting te wenschen overliet.
Z.i. ligt de oorzaak in de te weinige
ervaring, welke men te Goes van het be
zit van een electrisch net heeft.
„Was het aan de directie van de P. Z.
E. M. voldoende bekend, wat van het be
trekkelijk kleine net verlangd zou .wor
den? Ik betwijfel het.
In Middelburg was voor de feestweek
een verlichtingscommissie in het leven
geroepen, niet alleen om de inwoners
met raad en daad bij te staan, maar ook
om volkomen op de hoogte te blijven wat
op verlichtingsgebied verlangd werd. En
ik ben er van overtuigd, dat aan de goe
de samenwerking van deze commissie
met bet publiek een groot deel van bet
welslagen van de feestverlichting is te
danken, omdat tijdig alle noodige maat
regelen konden worden getroffen.
Zeer noodzakelijk, omdat zoo'n groote
belasting voor ieder net gelijk staat met
een bedrijf tot het uiterste te belasten.
Een uiterste proefneming dus, wat niets
met den normalen gang van zaken beeft
te maken.
Een krachtproef, waar iedere bedrijfs
leider met huivering tegenop ziet en die
hem een diepen zucht doet slaken, als
het afloopt zoo goed als in Middelburg
het geval is geweest.
Ik kom dan ook tot de overtuiging dat
in Goes aan de samenwerking tusschen
publiek en directie der P. Z. E. M. deze
verbindingsscbakel zooals in Middelburg
moet hebben ontbroken.
Gebrek aan ervaring? Maar dan gaat
bet niet aan om de schuld uits lui-
Binnenland.
Vreeselijk ongeluk -op een onibewaakten
overweg bij Arnhem.
Generale Synode der Geref. kerken (uit
houw belijdenis).
Buitenland.
De politieke fcoesltand in Duitschland.
De toestand in Barcelona wordt ernstiger.
Werkloosheidibesitrijidinig in Italië.
tend aan de directie der P. Z. E. M. te
geven, die men zelf in de positie brengt
van: „We zullen het in vredesnaam pro-
beeren". De besturen van Handelsbe
langen en de Hanze hadden hier
stellig bijtijds goed werk kunnen verrich
ten door te doen wat in Middelburg door
het bestuur van de Vereeniging „Uit het
Volk, voor het Volk" vooraf werd ge
daan"*
Het is wel heel vriendelijk van den
heer Boelen om te probeeren de schuld
van bet gebeurde voor een deel af te
wentelen op de besturen van „Handels
belangen" en „De Hanze", maar bij is in
dat pogen o.i. niet geslaagd.
Vooreerst al, omdat de besturen van
de Middenstandsvereenigingen voor do
feestverlichting, zooals die in straten en
pleinen was aangebracht, niet de minste
verantwoordelijkheid dragen en daarin
uit den aard der zaak zelfs niet gekend
zijn.
Ook de ondeskundigheid van de ver
bruikers, waarop ook de „Middelb. Grt"
de aandacht vestigt, kan hier buiten spel
blijven.
Immers, het was aan de Directie van
de P. Z. E. M. voldoende bekend, boe-
veel licht verbruikt zou worden.
Was deze verlichting een te gevaarlij
ke proefneming, dan was het niet de taak
van de ondeskundige verbruikers om
daarop de aandacht te vestigen, maar
van de deskundige leiding van de P. Z.
E. M., die liever, dan maar te wagen,
had moeten waarschuwen, en verdere
verbindingen had moeten weigeren.
Als bet betoog van den heer Boelen
juist is, dat de Directie van de P. Z. E.
M., die als deskundige wist, wat hier op
het spel stond, zich liet leiden door de
onervaren Goessche verbruikers en het
„in vredesnaam ging probeeren", dan is
er toch wel hoog spel gespeeld.
Wie echter alles nagaat en ook leest
wat de Directie van de P. Z. E. M. hier
omtrent mededeelde, die gevoelt wel, dat
hier nog andere factoren in het spel zijn.
Met de kermis, toen de extra-verlich
ting niet zoo groot was, liep het mis,
niet door overbelasting, maar
wegens een fout in het net.
Woensdag en Donderdag, hoewel toen de
belasting veel zwaarder was, lag weer
de fout in het net, dat niet goed
functionneerde.
Nu hebben wij geen behoefte om des
wege steenen te gooien in de richting van
de Directie der P.Z.E.M. voor wie de
Goessche historie al onaangenaam ge
noeg is.
Maar dat kan toch ook geen reden zijn
om de schuld of een deel van de schuld
te schuiven op de schouders van de on
deskundige verbruikers of de besturen
der Middenstandsvereenigingen.
Veel beter lijkt het ons, óók in het be
lang van de P. Z. E. M., dat tegenover
AM5TE R DAM TEL.48882