No. 288
Dinsdag 9 September 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank N.V. Goes
EERSTE BLAD.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 SEPTEMBER vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
Directeur-Hoofdredacteur;
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Voretetraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL Ne. 250.
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs;
Per 3 maanden, franoo per post, f3,—
Losse nummers 10.05
Prijs der Advertentien:
1—4 regels 11.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting.
IN VERBAND MET DE FEESTELIJK
HEDEN TE GOES ZAL „DE ZEEUW"
A.S. DONDERDAG VROEGER VERSCHIJ
NEN. ADVERTENTIEN ENZ. VOOR DIT
NUMMER BESTEMD, MOETEN UITER
LIJK TE 10 UUR 'S MORGENS IN ONS
BEZIT ZIJN.
Voor vrede en recht.
In een artikel in het hoofdorgaan van
de S. D. A. P., waarin propaganda ge
maakt wordt voor 't petitionnement tegen
het vlootplan van Minister Deckers, lezen
wij o.m.:
„De afschuw tegen den oorlog en zijn
voorbereiding, de weerzin tegen uitbrei
ding van de vloot, doch ook het gezonde
inzicht, -dat hier tientallen millioenen zul
len worden weggesmeten, terwijl voor nut
tige doeleinden het geld niet aanwezig
heet te zijn, al deze factoren te zamen
moeten de massa van het Nederlandsche
volk er toe brengen ons petitionnement met
graagte van haar handteekening te voor
zien.
Wij1 weten ons hier te zijn de brengers
van den nieuwen geest in de maat
schappij. Wij willen internationale vraag
stukken niet meer door oorlogsmacht,
doch door overleg zien opgelost. Wij; wil
len vrede en recht."
Dat is wel een heel „handige" manier
om stemming te maken.
Wie dit leest en zich niet ook van an
dere zijde laat voorlichten, moet wel den
indruk krijgen, dat onze regeering den
oorlog mint en daarom op uitbreiding
van de vloot aanstuurt, dat zij. de inter
nationale vraagstukken wil zien opgelost
niet door overleg, maar door oorlogs
macht.
Wie echter ook maar een weinig na
denkt, weet beter.
Onze regeering wenscht de vloot in
Oost-Indië in stand te houden (niet uit
te breiden), juist omdat zij een afschuw
beeft van den oorlog en alles wat daarop
lijkt.
Toen in 1914 de- groote wereldoorlog
uitbrak, bad de regeering slechts één doel:
onze rechten te 'handhaven en ons land
buiten den oorlog te houden.
Dat heeft ontzaglijk veel moeite gekost,
maar onder den zegen des Heeren is het
mogen gelukken.
Terwijl overal om ons heen het oor
logsvuur woedde, te water en te land, is
'het toch gelukt de oorlogsvlammen en
daarom ook de oorlogsellende buiten
onze grenzen te houden.
En sindsdien heeft de regeering er
met kracht naar gestreefd de internatio
nale vraagstukken opgelost te krijgen niet
door wapengeweld, maai door overleg. Zij
wenscht niet anders en in die richting
wordt dan ook door haar met kracht ge
werkt dan het geweld terug te dringen
en het recht op den voorgrond te
plaatsen.
Het misleidend en leugenachtig ge
schrijf in „Het Volk" kan daaraan niets
veranderen.
Hetzelfde streven zit ook bij 'het aan
hangige vlootplan voor.
Als onze weermiddelen worden ver
waarloosd, dan beteekent dat, dat Indië
overgeleverd wordt aan het wapenge
weld. Eerst van de zijde der commu
nisten en dan van den kant van andere
mogendheden, die van de zorgeloosheid
van N ederland niet de dupe zullen wil
len worden.
Dien kant wil onze regeering niet op.
Zij wenscht niet anders dan den
v red e te dienen en h e t r e c h t.
Wie haar bij dat pogen wenscht te
steunen, kan en mag zijn naam niet geven
aan het roode petitionnement.
De ramp ln San Domingo.
Naar de Associated Press uit San Do-
me^t becijfert de door president
Trupllo met die leiding der sanitaire dien
sten belaste doctor Galderon het aantal
dooden thans op meer dan 4000. Zelfs
wordt er rekening mee gehouden 'dat dit
N.V. AMSTERDAMSCHE ELEMENTENFABRIEK v.h. GEBR. PETERS bericht, dat
haar nieuwe uitgebreide prijscourant van zwakstroom-sterkstroom
en radioartikelen op aanvraag gratis aan Heeren Handelaren worden toegezonden.
AMSTERDAM, C., PRINSENGRACHT 220-224.
aantal tot 5000 zal stijgen, daar ongeveer
30 pet. van de gewonden zoo zwaar
is gekwetst, dat zij waarschijnlijk zullen
sterven.
Per vliegtuig zijn groote hoeveelheden
anti-septische middelen aangekomen. De
hulpverleening wordt echter tengevolge
van het gemis aan drinkwater in ge
vaar gebracht, zoodat het uitbreken van
epidemieën wordt gevreesd.
Volgens berichten uit San Domingo zijn
thans 2800 lijken geborgen. Honderden
lijken liggen nog onder het puin van de
ingestorte huizen.
Het aantal gewonden bedraagt volgens
de jongste opgave meer dan 15.000. De
meeste gewonden sterven aan .infectie,
daar de noodzakelijke hulpmiddelen ont
breken.
Aneta meldt uit Willemstad, dat het
Nederlandsche marinevaartuig „Arend"
naar San Domingo is vertrokken voor het
verleenen van "hulp aan 'de slachtoffers
der ramp.
Het schip heeft levens- en verbandmid
delen aan boord. Twee .doktoren maken
de reis mede.
De communisten-agitatie in Hongarije.
De communisten hadden te Boedapest
tegen 7 September botsingen voorbereid,
die echter door de maatregelen der poli
tie achterwege zijn gebleven.
De politie had een aantal communis
tische leiders gearresteerd en uit de ge
vonden documenten was gebleken, dat de
communisten op 7 September onlusten
wilden veroorzaken.
Uit deze documenten blijkt, dat deze
onlusten, evenals die van 1 September,
gefinancieerd worden door Moscou. Het
geld wordt via Berlijn en Weenen gezon
den.
De revolutie in Argentinië.
Uit Buenos Aires wordt gemeld, dat al
le provinciale gouverneurs afgezet en
door officieren vervangen zijn. De officie
ren zullen hun ambt blijven waarnemen,
totdat de nieuwe verkiezingen zullen zijn
gehouden.
Irigoyen heeft nog een poging gedaan
om per auto te ontkomen, doch werd door
motorrijders ingehaald. Aangezien de 78-
jarige president ernstig ziek was, is bij
naar een lazaret overgebracht. Daar on-
derteekende. hij een verklaring, dat hij
zich uit het politieke leven zal terugtrek
ken. Een dergelijke verklaring is ook door
vice-president Martinez onderteekend.
In een ander rapport over de gebeurte
nissen heet bet, dat het succes der revo-
luti'onnairen in de eerste plaats aan de
cadetten der militaire school te danken is.
De opstandige troepen marcheerden
naar het congres. Hier vielen de eerste
schoten, die door de aanhangers van den
president en zijn lijfwacht gelost werden.
Tenslotte gaven dezen zich echter over.
Verdere gevechten hadden plaats bij 't
gebouw van de „Epoca", waar politie te
paard eenige machinegeweren der opstan
delingen wisten te veroveren. Hier wer
den 20 personen gedood en 150 gewond.
Bevestigd wordt, dat Irigoyen tenge
volge van de gebeurtenissen een geheel
gebroken man is en bovendien een ernsti
ge longontsteking beeft opgedaan.
Door de omwenteling is de radicale
partij, die 14 jaar onafgebroken aan bet
bewind is geweest, plotseling van alle
macht beroofd. De omwenteling is het
werk van de. conservatieve partij en moet
door de kapitalisten van het land rijn ge
steund.
Generaal Uriburu, die thans het be
wind heeft aanvaard, is een In Argentinië
bekend militair leider, die ook vaak in
Europa is geweest. Hij was inspecteur-
generaal van het Argentijnscbe leger en
toefde voor den oorlog voor studiedoelein
den in Duitschland.
Poolsche betoogingen tegen herziening
der grenzen.
In verscheidene plaatsen in Polen heb
ben Poolsche bonden gisteren betoogingen
gehouden tegen een herziening van de
1 Duitsohe Oostgrens.
Er werd een resolutie aangenomen,
waarin de Poolsche regeering met nadruk
wordt verzocht op de vergaderingen van
den Volkenbond stelling te nemen tegen
de gedachte van een revisie der greDS.
Verder wordt van de Poolsche regee
ring geëischt, krachtiger op te treden to
gen de Duitsche minderheden in Polen.
Te Posen zouden 30.000 personen aan
de betoogingen hebben deelgenomen.
De werkloosheid in Engeland.
De uit leden der drie politieke partijen
in Engeland gevormde commissie, die een
onderzoek instelt naar de werking van 't
werkeloosheidsverzekeringsfonds, is gis
teren baar werkzaamheden begonnen. De
beide voornaamste punten van onderzoek
betreffen de noodzakelijkheid van vermin
dering der uitkeeringen en de eventueele
uitsluiting van bepaalde klassen van wer-
keloozen van onderstand. Hieronder val
len zij, die niet willen werken, en die be
drog gepleegd hebben bij hun aangifte
voor steun.
Het plan-Brland aan de volkenbonds
vergadering toegezonden.
De Europeesche conferentie te Genève
beeft ruim drie uur vergaderd. Van (het
begin af bestond er een ernstig meenings-
verscbil tusschen Briand en Henderson
over den gang van zaken.
Brand wenschte, dat deze Europeesche
conferentie reeds haar principieele in
stemming met 'het denkbeeld eener Euro
peesche federatie 'zou uitspreken en het
plan dan verwijzen naar de volkenbonds
vergadering, doch Henderson wilde geen
uitspraak in beginsel en eenvoudige ver
wijzing van de gebeele aangelegenheid
zonder meer naar de volkenbondsver
gadering.
Ook wilde Briand, dat deze Europee
sche conferentie, na de debatten in de
volkenbond'svergadering, zelf een studie
commissie zou benoemen, terwijl Hender
son ook deze benoeming aan de volken-
bondsvergadering wilde overlaten.
De Belgische minister Hijmans stelde
tenslotte een motie voor, waarbij de con
ferentie verklaren zal, met sympathie van
de pogingen van Briand te hebben ken
nis genomen, doch ook deze verklaring
was voor Briand te zwak en ontstemd
verklaarde hij, dat hij; dan niet op zich
zou willen nemen de zaak verder in de
volkenbondsvergadering te bepleiten.
'Eindelijk werd overeenstemming ver
kregen over een motie, die zegt, dat de
Europeesche samenwerking voor het be
houd van den wereldvrede nuttig zal zijn
en overtuigd, dat deze Europeesche
samenwerking binnen het kader van den
volkenbond zal moeten plaats vinden, het
plan-Briand aan de volkenbondsvergade-
ring toezendt en Briand uitnoodigt deze
motie in de volkenbondsvergaderiiig toe
te lichten en te verdedigen.
Deze motie werd eenstemmig aange
nomen, waarna Briand de uitnoodiging
heeft, aangenomen, om de inleider te zijn
bij de debatten, die hieromtrent in de
volkenbondsvergadering zullen volgen.
Korte Berichten.
Het aantal candidaten voor de aan
staande verkiezingen voor den Duitschen
Rijksdag bedraagt omstreeks 7115 tegen
over 6209 in 1928; terwijl het aantal par
tijen van 31 tot 24 is gedaald, is dus het
aantal candidaten met ruim 900 gestegen.
Jack Diamond, de uit Duitschland
uitgewezen „koning van de New York-
sche onderwereld", heeft thans bij de
Pruisische politie een eisch tot schade
vergoeding ingediend. Een advocaat uit
Berlijn eischt uit naam van Jack de kos
ten voor de heen- en terugreis van Ame
rika naar Duitschland terug en schade
loosstelling voor zijn arrestatie en de ern
stige benadeeling van zijn goeden naam.
Een notarisklerk te Parijs heeft
zich ten Paleize van Justitie aangemeld
met de mededeeling, dat hg zestien mil-
lioen francs verduisterd had. Nadat ge
bleken was dat zijn opgave juist was
werd hg opgesloten.
Naar uit Parijs wordt gemeld, is
ongeveer de helft van de meer dan 400
geheime radio-stations, die in het begin
van dit jaar in het land bestonden, op
gespoord. Amateurs-verzenders, die ont
dekt worden, kunnen beboet worden met
1000 tot 10.000 fr. en veroordeeld wor
den tot gevangenisstraffen van een maand
tot een jaar.
Een groote brand heeft een opslag
plaats van Goodyear Tyre and Rubber
Company te Birmingham verwoest. De
schade bedraagt meer dan honderddui
zend pond sterling.
Afscheid van Prinses Juliana van
Katwijk aan Zee.
Prinses Juliana zal op Vrijdag 19 de
zer 's middags 3 uur, te Katwijk aan
Zee "bet monument onthullen, opgericht
ter nagedachtenis van de in den oor
logstijd omgekomen Katwijksche visschers,
welke oprichting door Prinses Juliana is
mogelijk gemaakt als een aandenken aan
haar verblijf te Katwijk tijdens haar stu
die aan de Leidsche universiteit.
Voordat de onthulling geschiedt, zal
de burgemeester, mr dr J. Schokking,
in de Oude Kerk een gedachtenisrede
uitspreken. Plaatselgke autoriteiten wor
den hiertoe uitgenoodigd. De heer Nic.
van Beelen zal het orgel bespelen.
De schoolkinderen, ongeveer 3000 in
getal, zullen aan de Prinses een zang-
hulde brengen.
Na afloop van de onthulling van "het
monument zullen de besturen van ver-
eenigingen in het Hotel du Rhin aan
de Prinses worden voorgesteld.
Een en ander wordt beschouwd als
een officieel afscheid van Prinses Ju
liana van Katwijk aan Zee.
Het Ned. Wegencongres.
Ter gelegenheid van het 10-jarig be
staan van de vereeniging Het Nederland
sche Wegencongres, zal die vereeniging
op 25 dezer een excursie houden door het
Westland.
Het ligt in het voornemen van de com
missie voor Westlandscho Belangen, om
de gasten te Naaldwijk officieel te ont
vangen als blijk van waardeering voor de
in bet Westland getoonde belangstelling.
Het conflict bij de K. L. M.
De directie der K. L. M. heeft, daartoe
uitgenoodigd, 'gisterochtend een onder
houd gehad met den Rijksbemiddelaar,
Dr S. de Vries Czn. Zij' heeft daarbij de
gevraagde inlichtingen omtrent het be
staande conflict verstrekt.
De arrestatie van Nederlanders in
Italië.
Op de vroeger vermelde vragen van
het Eerste Kamerlid mr Mendels, heeft
de Minister van Buitenlandsche Zaken,
mr Beolaerts van Blokland, het volgende
geantwoord
De Minister heeft in hetgeen was mede
gedeeld aanleiding gevonden naar het ge
beurde een onderzoek te doen instellen.
Gebleken is, dat de heer Schmidt aan
gehouden en onder arrest gebleven is,
omdat hij bij de Italiaansche politie ge
signaleerd stond als Nederlandsch com
munist en vermoed werd een Bolsje-
wieksch agent te zijn; voorts omdat hij
op de lijsten der Italiaansche grenspolitie
gesignaleerd stond als een persoon, die
aangehouden en aan een onderzoek moest
worden onderworpen. Mevrouw Kamer
man is, naar gebleken is, aangehouden en
onder arrest gebleven, aangezien zg reis
de met een als communist gesignaleerd
persoon eu eveneens op haar het ver
moeden rustte een Bolsjewieksch agent
te zijn. Be heer Schmidt en mevrouw
Kamerman zijn tot de grens begeleid
als ongewenschte vreemdelingen. Niet de
reiskosten van dat geleide, maar wel »de
onderhoudskosten kwamen voor hun re
kening.
De Italiaansche Regeering heeft op de
stappen, die Harer Majesteits gezant te
Rome, in opdracht van den Minister, ge
daan heeft, behalve het boven reeds me
degedeelde, doen weten, dat de lange
duur der aanhouding uitsluitend te wijten
is geweest aan de noodzakelijkheid om
inlichtingen in te winnen en het voor
de vaststelling der feiten vereischt on
derzoek te houden.
De Nederlandsche consul te Livomo
heeft gedurende de aanhouding van den
Binnenland.
De arrestatie van Nederlanders in Italië.
De positie der akkerbouwers.
Buitenland.
De revolutie in Argentinië.
Het plan-Briand naar de Volkenbondsveï-
gadering.
De communisten-agitatie in Hongarije ach-
terwege gebleven.
Brand in de haven van Pireiis.
heer Schmidt en mevrouw Kamerman
herhaaldelijk bij de politie te Livorno
stappen geSaan ten gunste van beide per
sonen. De quaestuur had echter steeds
geantwoord, dat zij in afwachting was
van nadere berichten.
De export van landbouw- en snivel-
producten.
Naar „Het Volk" meldt, heeft gister
middag een conferentie plaats gehad tus
schen den Minister van Binnenlandsche
Zaken en Landbouw en de vertegenwoor
digers van de drie centrale landbouworga
nisaties, te weten het Koninklijk Neder
landsch Landbouw-Comité, den Roomsch-
Katholieken Boeren- en Tuindersbond en
den Ghristelijken Boeren- en Tuinders-
Bond, en voorts van den Nederlandschea
Tuinbouw-Raad, den Bond van Kaaspro
ducenten en dell Algemeenen Nederland-
schen Zuivelbond. Een vertegenwoordiger
van den minister van Buitenlandsche Za
ken woonde deze besproking bij. Morgen
zal, naar men ons op ons verzoek om in
lichtingen verklaarde, aangaande deze
conferentie een officieele communiqué ge
publiceerd worden.
DE EXPEDITIE VAN ANDREE.
Bij het onderzoek der voorwerpen, die
in de zeilboot van Andrée lagen, werd,
naar het W.B. uit Tromsö ineldt, niets
belangrijks meer ontdekt. Het fototoestel
bevatte negatieven, die er uit werden ge
nomen. Aan de andere zijde der boot
vond men een vlag. Andrée's veerbalana
was zoo goed bewaard gebleven, dat men
er nu nog mee kan wegen. Met andere
voorwerpen lag naast Andrée's stoffelijk
overschot een schoteltje met spijsresten.
Het papier, waarop een dramatische
schildering van den zwerftocht over het
ijs stond, was tot een ronden bal gemaakt
en met touw omwonden. Een der sleden
van Andrée was ledig, de andere, die on
geveer 150 M. ver over het ijs was ge
trokken, bevatte de zeilboot. Met het pak
ken was een begin gemaakt, opdat alles
gereed zou zijn, als 'het Zweedsche oor
logsschip Svensksund zou arriveeren om
hem af te halen.
Dr Horn's vermoeden, dat er ook nog
elders op het Witte Eiland overblijfselen
van de expeditie te vinden zouden zijn,
is naar „Dagens Nyheter" mededeelt
inderdaad bevestigd. De door dit blad
uitgezonden expeditie vond in een glet-
scher, waarvan het ijs zoo ver gesmolten
was, dat het kamp, dat door den gletscher
bedekt was geweest daar nu bovenuit
kwam, dit kamp van de expeditie. Onder
de resten van een primitief huis vond.
men het uiteengevallen skelet van een
mensc'h en vele uitrustingsstukken; in
strumenten, wapens, werktuigen, in hun
geheel of slechts gedeeltelijk bewaard ge
bleven. Voorts stukken van den ballon-
gondel, 'kleederen, een brief van Andriée
en de aanteekenin'gen van Frankel. Alles
scheen er op te wijzen, dat de expeditie
door een sneeuwstorm is overvallen ge
weest.
Blijkens het bericht, dat Wolff nit
Stockholm ontving, wordt de expeditie
eerst over een week te Tromsö terug ver
wacht.
Van de nieuwe vondsten getuigt ook
het volgende bericht:
Uit Tromsö wordt gemeld, dat de visoh-
kotter „Isbjöra" op het Witte Eiland ge-
v
