Binnenland
Uit de Provincie.
Natuurlijk had ook do politie, die voor
wagens geklommen was, den tijd met het
DE VERJAARDAG VAN H. M. DE
KONINGIN.
Geestdriftige feestvieringen. Een
treffende huldiging te 's-Graven-
hage. Een zegetocht door de over
volle straten.
Met zeldzame opgewektheid is in tal
van plaatsen de 50ste verjaardag van
H. M. de Koningin gevierd.
Er heerschte in vele plaatsen waar fees
telijkheden waren georganiseerd, een
geestdriftige stemming.
Maar Den Haag spande toch wel de
kroon, wat niet te verwonderen is, omdat
de jarige draagster van de Kroon zich
daar eenigen tijd onder het publiek be
woog.
H. M. de Koningin is gistermiddag te
gen vijf uur naai" Den Haag gekomen,
speciaal om 's avonds te kunnen zien wat
de Hagenaars te harer eere hadden ver
sierd en verlicht.
Reeds vroeg stonden bij het station
Staatsspoor de menschen in dikke rijen
en toen de hofauto's aankwamen, bleef
ieder die toevallig langs kwam, ook staan
te kijken.
Z. K. H. Prins Hendrik had zich even
eens naar het perron gespoed om H. M.
en de Prinses te verwelkomen.
Precies op tijd kwam de trein aan. Het
perron was afgezet. Na de begroeting be
gaven H. M. en H. K. H. zich met den
Prins in de koninklijke wachtkamer. Nau
welijks zag het publiek door de open
staande deuren de koninklijke verschij
ning, of het hief een vroolijk gejuich aan.
Na eenigen tijd verliet de Koninklijke
Familie de wachtkamer en nam plaats
in een open auto. Hoeden gingen omhoog
en luidkeels werd hoera geroepen. Met
een snelle wending van de auto's reed de
stoet, onder luid gejuich van het publiek,
langs den weg.
Toen de Koninklijke Familie zich voor
een der ramen van het paleis vertoonde,
had zij nog een warme ovatie in ontvangst
te nemen.
's Avonds trok een voor deze gelegen
heid gevormde lichtstoet langs het pa
leis.
Het was precies vijf minuten vóór tien
toen de deuren van het Kon. Paleis aan
het Noordeinde open gingen en de Konin
gin, gevolgd door Prinses en Prins, als
mede het gevolg van H. M., naar bui
ten trad. Een daverend gejuich steeg uit
de menigte op, welke uren van te voren
reeds had post gevat om van dit groot-
sche, indrukwekkende oogenblik getuige
te zijn. Een gejuich, dat overging in het
spontaan zingen van het „Wilhelmus";
en nog waren de laatste klanken niet
verstorven en ging er weer nieuw hoera
geroep op of de eerste auto van den licht
stoet met het vrijwillige muziekcorps der
huzaren werd zichtbaar.
Gedurende het kwartier, dat de zeven
tig auto's noodig hadden voorbij het pa
leis te trekken, waren de daverende hui-
dekreten eigenlijk geen oogenblik van de
lucht. Het was een betooging, die door
haar bij ons volk zoo zeldzame sponta
niteit indruk heeft gemaakt op hen, die
haar bijwoonden, om nooit te vergeten.
En toen de lichtende feestreeks voorbij
was bleef men toch nog geduldig wach
ten tot de Koningin zou uitrijden om
haar versierde en geïllumineerde Resi
dentie te gaan bewonderen.
De weg, welken de Koninklijke Familie
volgde, ging dwars door den Haag en
omvatte de fraaist versierde en verlich
te wijken.
Het is, schrijft het „Vaderland", een
ware triomftocht voor de Koningin ge
worden. Zelden hebben wij zulk een spon
tane, opgewekte feeststemming gezien.
De menschen waren echt uit en toonden
zich verrast door het plotselinge verschij
nen van H. M. Overal steeg luid gejuich
op. Hoeden gingen omhoog en de dames
wuifden met zakdoeken.
Het was een tocht l'improviste. Zelfs
de agenten in de buitenwijken wisten niet,
dat de Koninklijke Familie langs zou
komen.
Afzetting was er dan ook alleen op de
plaatsen, waar men wist, dat H. M. zou
halt houden om een hulde in ontvangst
te nemen. Daardoor trok in vele straten
de stoet vlak langs het publiek.
Zulk een tocht is alleen mogelijk wan
neer het publiek meewerkt En dat doet
men in den Haag.
den stoet reed, haar maatregelen vooruit
bepaald.
Verscheidene motoragenten reden met
hoofdinspecteur Snethlage aan het hoofd
vooruit om de verkeerspuzzles op te los
sen. De knalpotten stonden open en voor
het overige moesten de stembanden het
doen. Een enkele auto, die een mankement
had of waarmee de bestuurder niet gauw
genoeg weg wist, werd met de hand op
zij gezet. Een inspecteur zag onder die
bedrijven door nog kans een vechtpartij
te beslissen. Verder ging het weer.
Zoo mogelijk moest H. M. om half
twaalf aan het station zijn.
Achter de motoren kwamen de ruiters.
Die zorgden voor ruim baan. Dat moest
ook met beleid gebeuren en daar was het
ook hard werken en bovendien oppassen
voor uitglijden en vallen.
De hoofdcommissaris van politie open
de, dan kwam de burgemeester en dan
de hofrij tuigen. De weg was 17 K.M. lang!
Slechts met een half uur vertraging kwam
men op het station aan.
Alle autoriteiten waren opgetogen over
dezen vlotten, mooien rit door de jube
lende stad.
Een huldeblijk van de weermacht.
De Koningin heeft gisteravond in het
Koninklijk Paleis aan het. Noordeinde de
deputatie ontvangen welke Haar het ge
schenk der weermacht kwam aanbieden.
De afvaardiging bestond uit luit.-gene
raal Insinger, commandant van het veid-
leger, vice-admiraal Quant, commandant
der marine te Willemsoord, en kolonel
Frankamp, van de infanterie van het In
disch leger.
Bij de aanbieding van dit huldeblijk
heeft luit.-generaal Insinger de volgende
woorden tot de Koningin gericht:
„Het zij mij veroorloofd, Uwe Majes
teit onzen eerbiedigen dank te betuigen,
dat het ons vergund is als vertegenwoor:
digers van de zeemacht, van het leger
hier te lande en van het leger in Ned.-
Indië, U ter gelegenheid van dit bijzon
dere jubelfeest, hulde te brengen.
De behoefte om Uwe Majesteit te huldi
gen kwam geruimen tijd geleden in alle
geledingen der weermacht naar voren.
De deelneming heeft echter elke ver
wachting overtroffen. Reeds nu hebben
zich hiervoor ongeveer 50.000 deelnemers
aangemeld, en nog steeds neemt dit aantal
toe.
Nochtans werd vermeend, in Uw geest
te handelen, door het aan te bieden hulde
blijk eenvoudig te houden.
Een commissie uit de weermacht heeft
getracht, in samenwerking met de glasfa
briek ta Leerdam en de fabriek van Wie
ner te Amsterdam, de bedoeling van deze
yazen tot uiting te brengen.
In den rand van de voetplaat is de
opdracht vervat: „De Weermacht aan
Hare .Majesteit de Koningin 188031
Augustus 1930.
De driehoekige vorm van den rand
duidt op de drie-eenheid van de onder-
deelen van de Weermacht, welke wil ge
tuigen van haar onvergankelijke trouw
aan Uwe Majesteit.
Met de zonnig-groene kleur van het
kristal wordt gedoeld op de hoop, welke
in de weermacht leeft, dat het Uwe Ma
jesteit moge zijn gegeven nog langdurig
het Oppergezag over de weermacht te
voeren.
De bloemen, waarmede de vazen zijn
gevuld, mogen eindelijk getuigen van de
groote liefde welke allen, van hoog tot
laag, in hun hart koesteren voor hun
geëerbiedigde Vorstin."
De Koningin heeft hierop met een kort
woord geantwoord, hartelijk dank bren
gende voor dit schoone, zeer rijke ge
schenk en met verzoek, Haren dank wel
te willen overbrengen aan alle onderdee-
len onzer weermacht, welke tot het ge
schenk hebben bijgedragen.
Het vertrek van Koningin en Prinses.
Onder 't enthousiasme van een groote
menigte op het perron van het S.S.-sta-
ti)on en in de Rijnstaat zijn vannacht
de Koningin en Prinses Juliana na den
triomftocht door de versierde stad naai
het Loo teruggekeerd.
De Prins, die gemalin en dochter uit
geleide deed, blijft nog eenige dagen in
den Haag.
De extra-trein, samengesteld uit de
Koninklijke wagons, die te half 12 had
moeten vertrekken, kon eerst om 12.20
u. weggaan wegens den langen duur van
den rit door de stad. Maar het publiek
wist niet van naar huis gaan en kortte
zich op het perron waar men zelfs op
zingen van volks- en andere liederen.
Toen eindelijk de Koningin en de Prin
ses, na in de Koninklijke wachtzaal af
scheid te hebben genomen van den bur
gemeester en het zeer talrijke gevolg dat
de vorstelijke personen op den rijtoer
had vergezeld, verschenen, barstte op het
perron zulk een gejubel los uit de me
nigte, dat het een zeer ontroerend mo
ment vormde, hetwelk op de Koningin,
naar men kon zien een diepen indruk
maakte.
De Koningin en de Prinses wuifden
het publiek toe met de hand en met de
groote bouquetten, die zij droegen, en
toen hief plotseling de menigte het oude
Wilhelmus aan, door Koningin en Prin
ses staande aan het coupéraam tot het
laatste toe aangehoord en niet dan nadat
de laatste klanken verstomd waren, ver
liet de trein met de steeds wuivende en
buigende Koningin en Prinses Juliana
onder luide hoera's het perron.
De trein zou in verband met de ver
traging pl.m. 2 uur op het Loo aanko
men.
De vorstelijke personen brachten daar
in den trein den nacht door.
Mr Dr W. F. van Leeuwen.
De toestand van den oud-vice-president
van den Raad van State, mr dr W. F.
van Leeuwen, was gisteravond sterk ach
teruitgaande.
Burgemeester van Den Haag.
Over de keuze tot opvolger van Mr J.
A. N. Patijn als burgemeester van Den
Haag doen verschillende geruchten de
ronde. Het schijnt, zegt de T e 1 e g r., dat
ook ernstig wordt gedacht aan oud-mi
nister Mr J. B. Kan, thans secretaris-ge
neraal van het Dep. van Binnenlandsche
Zaken en Landbouw.
Het conflict bij de K. L. M.
De Nederlandsche Vereeniging vaD
Verkeersvliegers" heeft het volgende
communiqué uitgegeven:
Naaij aanleiding van het officieele
communiqué van de directie der Kon.
Luchtvaart Maatschappij, neergelegd in
de avondbladen van 30 Augustus, waar
in een geheel verkeerde voorstelling van
den toestand, zooals deze zich heeft ont
wikkeld, wordt gegeven, meent het be
stuur der Nederlandsche Vereeniging
van Verkeersvliegers niet tot een gede
tailleerde uiteenzetting hiervan in de
dagbladen over te moeten gaan. Alleen
moge het nogmaals uitdrukkelijk de aan
dacht vestigen op het feit, dat geen en
kele dienst, ook niet vanuit het buiten
land, is stopgezet alvorens door de di
rectie der K. L. M. definitief ontslag aan
Van Dijk was aangezegd.
Te 9.05 uur, op 29 Augustus j.l. deelde
Van Dijk dit aan Schiphol mede en tien
minuten later was 't bericht aan Rotter
dam en Londen doorgegeven, zoodat nog
juist voor het vertek van den 9.20 uur-
dienst (9 uur Eng. tijd) de piloot op het
Croydon-vliegveld op de hoogte werd ge
steld. Het zou ongetwijfeld niet moeilijk
zijn meer onjuistheden in het betoog van
de directie aan te wijzen, evenwel wen-
schen de vliegtuigbestuurders ondanks
het feit, dat hun ontslag is verleend,
geen mededeelingen te doen publiceeren
die aan het nog zoo jonge luchtverkeer-
bedrijf schade zouden kunnen berokke
nen. Veel meer achten zij het van be
lang deze voor beide partijen zoo onaan
gename, pijnlijke aangelegenheid bin
nenskamers te behandelen en zal daar
om het aanbod van den Rijksbemidde
laar' volgaarne worden aanvaard, ten
einde te geraken tot een spoedige her
vatting van den vliegdienst in Europa,
alsmede tot het zonder vertraging door
zetten van de voor Nederland zoo uiterst
.belangrijke vluchten AmsterdamBata
via.
Hoog bezoek.
De Zuid-Afrikaansche ministers gene
raal Hertzog, eerste minister, en de heer
Havenga, minister van Financiën, wor
den hedenmiddag per Hollandsche spoor
te 11.55 uur te 's-Gravenhage verwacht.
Woensdagmiddag worden zij, zooals ge
meld is, door de Koningin op het Loo
ontvangen, waarna een noenmaal volgt.
Donderdagavond geeft minister Bee-
laerts van Blokland een diner te hunner
eere, nadat des middags de gezant der
Zuid-Afrikaansche Unie hier te lande,
de heer Dan. J. de Villiers, den Zuid-
Afrikaanschen ministers een noenmaal
in hotel „De Witte Brug" zal hebben
aangeboden.
De Middelburgsche Feestweek.
Na klokgelui, uitvoering van gewijde muziek,
reveilles en herhaling van den Kinderoptocht,
volgde Maandagmiddag van 12 tot 1 carillon
bespeling van den heer Ferwerda, waarbij
deze bijna uitsluitend volksliederen en andere
algemeen bekende melodiën ten gehoore bracht.
Voor den middag was bewaard het voor
naamste punt van het programma n.l.
De Historische optocht.
Tegen half twee kwamen de bedde vendels
Zwitsers voor het Stadhuis aan. Zij maakten
een keurigen indruk met hun militaire hou
ding en hun kleeren en bewapening.
Voor het Stadhuis werd front gemaakt en
spoedig kwam de Commandant met zijn adju
dant naar buiten. Hij groette voor het vaan
del en inspecteerde de vendels, waarna de
beide regeerende burgemeesters op de puy
kwamen en de commandant der Zwitsers voor
hen den eed van trouw aflegde.
Daarna trokken de Zwitser* de Noordatraat
in om zich aan het hoofd van den stoet
te plaatsen. Direct daarop .kwamen de ver
schillende groepen, die in het Stadhuis had
den gewacht naar buiten en volgden onmid
dellijk, om samen op te trekken naar de
Rotterdamsche Kade, waar het Vorstelijk
jacht met Prins Willem V met gemalin en
hunne drie kinderen zou aankomen. Spoe
dig, nadat de stoet aan genoemde Kade aan
kwam, voer de fraaie omgetimmerde boot,
getrokken door een sloep met 4 stevige roeiers
de Maisbaai in en even later lag zij ge
meerd en konden de hooge gasten het schip
verlaten en na begroeting door den eersten
edele van Zeeland, die hen aan de burgemees
ters voorstelde, plaats nemen in de fraaie
koets, afgestaan door de Lakenhal te Leiden.
Vervolgens kwamen de vorstelijke spruiten
naar buiten en namen na gelijke ontvangst
plaats in een tweede rijtuig, dat ook een zeer
verouderd systeem bij den bouw verraadde.
De hofhouding, die niet te paard ging,
bestaande uit twee dames en twee heeren, nam
plaats in een derde rijtuig, eveneens een uit
oude tijden.
Thans kon de stoet door de tallooze toe
schouwers langs den kant en in de huizen
worden bewonderd.
De receptie.
Tegen 4 uur was de stoet na een rond
gang door de stad op het Stadhuis terug en
na een kwartiertje rust ving in de raadzaal,
die o.a. door de fraaie oude stoelen, afge
staan door de familie Sprenger, in een in
den tijd van het spel passend vertrek was
veranderd de receptie door den Prins en
Prinses aan.
Terwijl de niet voorgestelde personen achter
een haagje het indrukwekkende gebeuren gade
sloegen, kwamen alle groepen en personen uit
den optocht, afgeroepen door den eersten edele
hun opwachting maken.
Daarbij heeft Mr Laurens Pieter van de
Spiegel, raadpensionnaris van Zeeland, de
Prins en zijn familie toegesproken.
Dit zelfde deed later Mr Jacob Hendrik
Schorer, le pensionnaris van Middelburg, en
wel met dezelfde bewoordingen als in 1786 het
geval is geweest.
Ook sprak de weleerwaarde heer Drijfhout,
predikant te Middelburg.
Ten slotte sprak een der Walchersche vrou
welijke edelen, zulks onder aanbieding van
zilveren penningen met de afbeelding van
den prins aan alle vijf vorstelijke personen.
Voor al deze toespraken dankte de Prins
met passende woorden.
Na deze historische personen, trad het be
stuur van Uit het VolkVoor het Volk binnen
en bood de heer de Graaf als voorzitter met
een korte rede een prachtige map aan het
vorstelijk gezin aan, waarin later een serie
van 24 foto's zal worden geplaatst.
Honderden volgden nog en wel eerst de
heer en mevrouw Quarles van Ufford, en
daarna de burgemeester van Middelburg en
mevrouw Dumon Tak.
Aan de leden van het bestuur bood de Prins
een foto met de familiegroep aan, terwijl hjj
zich ook nog richtte tot de buurtcommis3ies en
hen dank bracht voor de keurige versierin
gen. De receptie duurde tot ruim half zes.
Toen spoedde de hofstoet zich naar de Nieuwe
Doelen om het diner te gebruiken, want om
kwart voor 7 moest de tweede ommegang
van den optocht plaats hebben. Het werd
ruim 7 uur voor men vertrok en ook nu
waren duizenden en nog eens duizenden op
de been om dezen zooveel maanden lang
voorbereiden optocht in oogenschouw te ne
men.
Te ruim 8 uur was ook deze ommegang af-
geloopen en werd alles in gereedheid ge
maakt voor het
Avondfeest.
Voor wij hierover iets mededeelen zij nog
gemeld, dat tijdens de receptie het muziek
gezelschap „E. M. M." uit Serooskerke op
de Markt en dat van de „Houthandel Walche
ren" op den Dam een concert gaven, beide
door een talrijke menigte bijgewoond.
Het avondfeest op de overvolle Markt is
niet minder goed geslaagd. Het was genaamd
„De Dans der Tijden" en begon met den
ook des middags met zooveel succes eenige
malen uitgevoerde Huldigingsmarsch van den
heer J. H. Caro, welke marsch hij heeft
opgedragen aan het Vorstelijk echtpaar.
Op het podium werden daarna de 16e
eeuwsche cavotte, de Mehuet uit den Rocco-
tijd en de Bolero een Spaansche dans in
schitterende passende costuums uitgevoerd on
der leiding van den heer Mazure en na de
pauze nog een Rendez vous door Pierrots
en Pierrettes en een hypnose, een leidende
gedachte. Op een tooneel boven de in aan
bouw zijnde sociëteit werden een Scalpendans
der Indianen, een Maskerdans der Javanen en
Mimische dansen der Egyptenaren als stil
staande groepen gegeven, die vooral door de
belichting uitstekend tot hun recht kwamen.
Onder de al* aanvulling gegeven muzieknum
mers was o.a. een Feestmarsch van den onder-
directeur, den heer A. Calatz, die als zeer
goed mag worden gequalificeerd.
Het vuurwerk.
Nauwelijks warqn de laatste tonen van den
Piet-Hein Marsch weg, of het Middelburgsch
muziekkorps stond opgesteld voor het stadhui»
en voorafgegaan door de padvinders-muziek en
het bestuur van Uit het VolkVoor het Volk
werd, omstuwd door honderden, een fakkel
optocht naar het Molenwater gehouden, waar
tienduizenden op het afsteken van het vuur
werk stonden te wachten. Men kon er in wer
kelijkheid over de hoofden loopen.
Het is jaren geleden dat Middelburg een
vuurwerk had als nu werd afgestoken en het
deed de firma Kat uit Leiden, die het door
tusschenkomst der firma de Jager leverde
alle eer aan. Het was uitgebreid als zelden
tevoren en van de beste kwaliteit. Het einde
was het portret van JL M., dat luide werd
toegejuicht.
Ongeveer 3 kwartier was het vuur niet uil
de lucht en het was dan ook tegen Ï2 uur
toen de fakkeloptocht terug naar de Markt
trok, doch door de Abdij, waar halt werd
gehouden voor de woning van den Commis
saris der Koningin, die de bestuursleden en
den heer Caro binnen noodigde om met een
korten dronk groote waardeering uit te spre
ken over het werk van „Uit het VolkVoor
het Volk, waardoor Middelburg waardig feest
heeft kunnen vieren.
De heer jje Graaf wees er op, dat men
heeft gestaan in het teeken van een tijd dia
voor Nederland in zijn geheel minder mooi
was, wat betreft de aanhankelijkheid aan
Oranje, maar waarbij Zeeland met Gelder
land een gunstige uitzondering maakte. Spr.
bracht een dronk uit pp den Commissaris
en zijn familie. Tijdens dit verblijf in de
woning, deed het Muziekkorps o.a. de volks
liederen, w.o. het Zeeuwsche, hooren.
Voort ging het nu weer naar de Markt,
waar de padvinders met een taptoe en hel
Middelburgsch muziekkorps tegen een uur met
het Wilhelmus dezen feestdag, die in alle
opzichten zoo goed was geslaagd en een
ontelbaar aantal personen uit Vlissingen, overig
Walcheren en andere deelen van Zeeland
en ook van verre buiten de grenzen der Pro
vincie naar de hoofdstad had getrokken, be
sloten.
De feesten in Middelburg zijn daarmede ech
ter nog niet geëindigd, heden avond wordt de
electrische verlichting nogmaals ontstoken, een
concert op de Markt staat hedenavond nog
op het programma en verschillende buurten
zullen nog afzonderlijk feestvieren.
Intusschen is het o.i. nu reeds de tijd
om het bestuur van Uit het VolkVoor het
Volk, zeker namens allen, die bij het feest
tegenwoordig waren, hulde en dank te bren
gen voor hetgeen werd gegeven. Ook de
politie komt een woord van dank toe voor
d.e wijze, waarop zij zich van haar zeer zware
taak heeft gekweten. De Padvinders, die op
verschillende wijze hun krachtige medewer
king verleenden, de leider en de leden van
de transportoolonne van het Roode Kruis en
ook de leden van de Reddingsbrigade en de
dames van de eerste hulp bij ongelukken ver
dienen niet minder woorden van groote waar
deering.
Het was een schoon feest I
Hardhandig optreden van
een marechaussee. In dein nacht
van Zaterdag op Zondag heeft te Big-
gekerke een voorval plaats gehad, dat
zeker sterke afkeuring verdient. Twee
menschen, die van de feesten in Middel
burg waren teruggekeerd, bleven op het
dorp nog wat napraten, toen van Koude-
kerke een marechaussee per fiets kwam
aangereden, die, zonder dat hiertoe eenige
anleiding bestond, daar de personen vol
komen rustig waren, hen sommeerde huis
waarts te gaan. Toen deze daaraan, be
grijpelijkerwijs aarzelend gevolg gaven,
daar niet de minste reden aanwezig was,
zette de politieman aan zijn sommatie
kracht bij, door in overmatigen ijver de
menschen enkele slagen met den gummi
stok toe te dienen.
De gemeente-veldwachter Verschuure,
die met deze menschen stond te praten,
maakte zich bekend en vroeg, wat de
oorzaak was van deze kloppartij.
Voordat hij evenwel de gelegenheid had
een verklaring aan te hooren, kreeg ook
hij met den gummistok een paar klappen,
die aardig aankwamen en waarvan één
een hevig bloed ebde wonde boven het
oog veroorzaakte.
De veldwachter kreeg geen kans zich
te verweren, daar zijn eigen gummistok
hem uit de handen was gevallen. Toen
het blijkbaar mooi genoeg was, ging de
marechaussee er per fiets van door. Na
onderzoek bleek hij te behooren tot de
brigade Weatkapelle. Hij was pas enkele
