No. 263
Maandag 11 Angnstns 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank H.V. Soes
Van een arm dorp, dat rijk werd
Belgisch Geld
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrêle
FEUILLETON
tegen voordeelige koersen
bij
(Wordt vervolgd.)
Directeur-Hoofdzedactror:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorst «tra at 70, Gees.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44493.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F, P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
Ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG,
Abonnementsprijs;
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummers
Prijs der AdirerteafiRn:
1—regels 1 \M; elke regel meer Hts ct,
BIJ abonnement belangrijke korting.
Beweging en onrust
Evenals de Communisten zijn ook de
Sociaal-Democraten er voortdurend op
uit, om onrust te stoken en de massa in
beweging te brengen.
Vandaar, dat straks weer in tal van
plaatsen groote demonstraties worden ge
houden, waarin allerlei „eischen" als ont
wapening, medezeggenschap', enz. worden
gesteld, ook al weet men zeer goeid dat
vervulling daarvan tot de onmogelijk
heden behoort
Trouwens daar gaat heit ook nieit om.
Hoofdzaak is de massa in beweging
ie brengen, onrust te zaaien.
Zooals de heer Stenhuis indertijd
schreef:
„Er moet beweging en onrust komen
onder de arbeidersmassa. Propageert dus
onze beginselen op d© fabrieken en in de
werkplaatsen, opdat in de hoofden der
arbeiders zal groeien de vaste wil, om
met ons tegen de reactie front te makieW."
Beweging en onrust.
Vandaar ook, dat nu weer een. volks
petitionnement wordt georganiseerd tegen
de vlootplannen der regeering of liever
tegen wat men er van maakt. Tegen
het militairisme, waarvan onze regeering
een afschuw 'heeft tegen een uitgaaf van
120 millioen votor de vloot, terwijl
slechts enkele millioenen wordien ge
vraagd. 1
Beweging en onrust, niet om daardfoor
het belang van de arbeiders of van land
en volk te dienen, maar in het belang
van de partij, de „beweging".
Om. te beter te kunnen visscheffi, nadat
eerst het water is vertroebeld.
Be hitte en de droogte.
In verband met de buitengewone hit
te, welke thans sedert weken Amerika
teistert, heeft president Hoover de gou
verneurs van de 12 staten van het cen
trale Westen bijeengeroepen om hulp
maatregelen voor den. landbouw te be
spreken. De toestand wordt steeds drei
gender.
Uit de verklaring van president Hoo
ver blijkt, dat 1.000.000 boerengezinnen
door de ramp worden getroffen en een
twaalfde van den veestapel reeds gevaar
loopt. Op verschillende plaatsen is het
veevoeder reeds geheel verdord.
De voedselvoorziening van de bevolking
loopt nog geen gevaar, hoewel men een
sterke stijging van de prijzen verwacht.
De noteeringen op de graanbeurs te Chi
cago liepen reeds sterk op.
Het aantal typhusgevallen in het Wes
ten is door gebrek aan goed drinkwater
de laatste dagen aanmerkelijk toegeno
men en de gezondheidsdienst waarschuwt
overal de bevolking om geen ongezuiverd
water te drinken.
Gisteren werd alom in de Vereenigde
Staten in de kerken om regen gebeden.
Ten einde over geld te beschikken
voor het nemen van maatregelen tot leni-
door H. King man b.
57)
Herfha's auto gleed den volgenden mor
gen geruischloos over den weg. Zij wilde
het eerst naar de boerderij van Van Da
len, daarna nog naar enkele boerderijen,
om vervolgens Zeeduin te bewerken. In
de middaguren kon zjj dan de inmiddels
gearriveerde verpleegster uit Rotterdam
in Landdorp tot haar werk inleiden. Voor
eiken dag, het was haar vaste gewoonte,
maakte zij een programma op, waarvan
zij niet afweek, tenzij er force majeure
was. Alleen zóó was het mogelijk^ een
berg werk te verzetten.
Bij het hek van dokter Van Leeuwen's
villa stond de auto ook gereed. Zij stopte
even, om te vernemen, of ear mogelijk
orders waren. Met een kloppend hart
want zij zou dokter Van Stralen ont
moeten steqg zij uit haar voertuig.
Op hetzelfde oogenblik kwam da veer
krachtige gestalte van Alfred van Stra.
len op haar toeloopen. Hertha stond stil.
\yant zijn open gelaat vertoonde een on.
gewonen ernst
ging van den nood, door droogte en hit
te geschapen, zal de regeering op verschil
lende diensten besparingen nastreven. De
marine zal de gebruikelijke kruiser-vaar-
ten aanmerkelijk inkrimpen. De marine
werf op Key-West wordt tijdelijk gesloten.
Drie slagschepen worden buiten dienst
gesteld zelfs nog voor het verdrag
van Londen van kracht zal zijn. Voorts
worden tal van verouderde kruisers en
torpedojagers spoedig gesloopt. Met de
opgesomde maatregelen hoopt men al
leen al bij de marine 10.000.000 dollar te
kunnen overhouden.
De langdurige droogte laat ook haar
invloed in Canada gelden. De landbouw
districten in het Noord-Westen hebben
met name groote schade geleden, daar
de oogst grootendeels is verdroogd.
Naar gemeld wordt, is de droogte der
laatste dagen in Noorwegen zoo ernstig
geworden, vooral in de streek van Dronth-
jem, dat de melkproductie tot een mini
mum is gedaald. De weiden zijn volko
men verdord, met het gevolg, dat het vee
in de stallen moet worden gehouden.
Werkloosheid In Canada.
Het Canadeesche parlement zal de vol
gende maand in een buitengewone zit
ting bijeenkomen, teneinde over de mo
gelijkheid en de middelen tot bestrijding
van de werkloosheid te beraadslagen.
De oogst in Belgie.
Uit allo deelen van België wordt be
richt, dat de oogst, die zich in Juni zoo
veelbelovend liet aanzien, gedeeltelijk
verloren moet worden geacht. De graan
velden vertoonen, ten gevolge van den
aanhoudenden regenval en van den ha
gelslag, een allerdroevigst beeld. Over
al liggen rogge en tarwe tegen den grond
en ook de havervelden zijn zwaar bescha
digd. Sommige boeren geven hun oogst
aan wie hem van het land wil komen
weghalen.
Ook de aardappelen zijn ten gevolge van
den overtolligen regen mislukt
Voor den landbouw beteekent deze mis
lukking van den oogst een ware ramp
welke tot een nieuwe, aanzienlijke stijging
van den levensstandaard moet leiden.
De staking ln Noord-Frankrijk.
De stakingsbeweging in 'Noord-Frankrijk
zet zich nog steeds ongewijzigd voort. Te
genover enkele fabrieken, waar het werk
hervat is, staan andere, waar de arbei
ders het werk hebben neergelegd. De
fabrieken, die nog werken, hebben reeds
overwogen, de zaak geheel stil te leggen,
aangezien het gering aantal arbeiders dat
nog aan het werk is. onvoldoende is om
de orders uit te voeren. Men rekent er
daarom op, dat vandaag de algemeen©
uitsluiting in de textielindustrie in Noord
Frankrijk zal worden afgekondigd.
Uit Rijsse! daarentegen wordt gemeld,
dat 'Zaterdag onderhandelingen' zijn ge
voerd tot het bijleggen van de staking
der textielarbeiders, wat aanleiding heeft
gegeven tot geruchten, dat de staking
waarschijnlijk in den loop van detze week
ten einde zal loopen.
„Zuster Van Landen", zeide hj, haar
krachtig de hand schuddend.
„Dokter. Hoe maakt u het? Ik ben voor
den dokter blij, dat u gekomen bent.
Het werd te veel."
„Het is al te veel", zeide hij. „Ik
ben juist op tijd gekomen. Mijn oom
is zeer ziek/'
Hertha schrok geweldig. Gister was aan
dokter Van Leeuwen nog niets te be-
speuren. Alleen zag hij er toen zeer
vermoeid uit.
„D© dokter ook?" VToeg zij met angst
in de stem.
„Oom ligt er bij neer. Met een onge
kend plotselinge verhooging. Een zeer
gevaarlijke keelontsteking. Tante is schier
radeloos, 'k Heb alles gedaan, wat ik kon
doen. Nu moeten wij maar afwachten.
Gaat u even mee naar binnen? 'kHeb
de Ijst van de patiënten, die ik alle
zal afwerken. En dan vanmiddag naar
Landdorp. Misschien kunt u mj een paar
inlichtingen geven omtrent de ergste ge-
vallen? Met oom is natuurijk niets te
beginnen."
„Verschrikkeljk, wat een slag", zei Her
tha, naast hem stappend, op het dok
tershuis aan.
„Het kan niet ongelukkiger treffen.
Maar ik zal zien, dat ik mg er doorsla.
'kHeb in u een goede hulp. Dat i3 heel
wat waard. Maar u ziet er ook vermoeid
Tegen het koop-op-afbetallngssysteem.
De Zuid-Afrikaansche regeering heeft
besloten, dat voortaan geen strafvervol
ging meer zal kunnen' worden Ingesteld,
tegen lieden die hun auto varkoopen,
welken zij volgens het systeem van af
betaling in termijnen in hun bezit had
den gekregen.
Men beweert n.l. in overheidskringen,
dat de huidige economische malaise in
Zuid-Afrika een gevolg is van het ge
noemde systeem. De menschen die hun
afbetaling op de auto hebben gestort
zitten dan zonder geld om van te leven.
Het land zonder werkloozen.
Volgens het officieel verslag over den
stand der werkloosheid in Frankrijk ston
den op 2 Augustus j,l. in geheel Frank-
rijk als werkloos ingeschreven 817
personen, waarvan 6212 mannen en 195
vrouwen. Sedert 1 Juli j.l. is het aan
tal werkloozen met 39 verminderd. Van
de 817 werkloozen staat het grootste deel,
593, te Parijs ingeschreven, terwjl het
gezamenlijk aantal werkloozen van alle
andere gemeenten in het Seine-Departe-
ment 39 bedraagt.
In de periode van 29 Juli tot 2 Augus
tus is het aantal buitenlandsche werk
krachten in Frankrijk met 4157 arbeiders
toegenomen.
Relletjes te Maagdenburg en te Bonn.
In enkele Duitsche steden hebben Za
terdag politieke relletjes plaats gehad. Te
Maagdenburg zag de politie zich verplicht
twee communisten die de rust verstoor
den, in te rekenen. Een hunner slaagde
er in zich los te rukken en vluchtte.
Küj werd achtervolgd en in een herberg
opnieuw gegrepen. Toen de agenten hun
arrestant wilden wegvoeren, gooide de
menigte met bierglazen en stoelen. Ze
zagen zich nu verplicht van den gum
mistok gebruik te maken.
Te Bonn is gevochten tusschen na-
tionaal-socialisten en communisten. 'Een
hationaal-socialist kreeg messteken in den
rug en is zwaar gewond. De agenten
moesten ook hier de straten met behulp
van den gummistok zuiveren. Een agent
werd hierbj gewond. Gisternacht was het
uiterst rumoerig in de stad en steeds
weer werd met steenen geworpen naar
de agenten, die herhaaldelijk gebruik
moesten maken van den gummistok.
De kroning van CaroL
Gemeld wordt, dat koning Carol den
wensch zou hebben uitgesproken, dat zijn
kroning zal plaatsvinden op 21 Septem
ber a.s, inplaats van in de maand. Oc
tober, omdat de weersomstandigheden in
September waarschijnlijk gunstiger zijn.
De kroning zal vermoedelijk worden uit
gesteld, indien de opheffing van de echt
scheiding tusschen Carol en koningin He
lena voor 21 September niet tot stand
zal zijn gekomen.
De kroningsplechtigheid zal met niet
te grooten luister geschieden, in verband
met den slechten financiëelein toestand
van Roemenië.
uit Pas op voor de herhaling, zuster,
u weet wel"
„Ik krijg vandaag ook hulp", glim
lachte Hertha flauw.
,,'tWerd ook meer dan tijd", zeide hj,
haar voorgaande naar de spreekkamer,
waarin dokter Van Leeuwen nu al zoo
veel jaren de practjk uitoefende. HJ
plaatste zich achter de schrijftafel en
verzocht Hertha, die zeer onder den in
druk was van de plotselinge ziekte van
den dokter, eveneens plaats te nemen.
,,'kHeb vanmorgen vroeg iemand te
pakken gekregen, die mjj rijden zal, want
met een auto kan ik slecht over weg.
Bovendien weet ik geen sterveling te
wonen. Dat is dus in orde. Als u mij
nu maar eens iets vertelt van deze erge
gevallen, oom heeft er kruisjes achter
gezet en enkele aanteekeningen ge.
maakt."
„Wie zijn het, dokter? Voor zooveel
ik weet, zal ik u op de hoogte brengen.
U krijgt plotseling een zware taak."
„Het valt niet mede/' bekende hj,
Jmaar ik reken op u, die een halve
dokter is. Het speet mij, u in lang niet
gezien te hebben. U is wat smal gewor
den," voegde hg er bij!, haar onderzoe
kend aanziende met den blik dien Hertha
nu wel kende en die haar het bloed naar
de wangen joeg. Het was de blik, waaruit
ijja liefde voor haar sprak,.., Haar
Zes en een half millioen werkloozen ln
da Vereenigde Staten.
De Nationale Liga tegen de Werkloos
heid publiceert een rapport, waaruit zij
de conclusie trekt, dat het aantal werk
loozen in de Vereenigde Staten' op 61/2
millioen geschat moet warden. Over of
ficiéél© gegevens beschikt men niet, om
dat, naar men weet, in Amerika geen of
ficieel© jweriri oosheids statistieken worden
bijgehouden.
Korte Berichten.
- Van officieele zijde deelt men mede,
dat de berichten omtrent de ziekte van
Mussolini, die dezer dagen gepubliceerd
werden, van allen grond ontbloot zijn.
Dei groote herfstmanoeuvres, die dit
jaar in -Lotharingen worden gehouden,
zullen wegens de steeds veelvuldiger
voorkomende gevallen van kinderverlam
ming, ook in de Fransche garnizoensplaat,
sen, op veel kleinere schaal gehouden
worden dan aanvankelijk het plan was.
Volgens de jongste bevolkingsstatis
tiek woonden op 1 Juli 1930 te Antwerpen
(stad) 9740 Nederlanders. In de voorste
den wonen er zeker nog tweemaal zooveel.
In totaal verblijven te Antwerpen (stad)
op een bevolking van 302.000 inwoners
26.798 buitenlanders hoven de vijftien
jaar.
Zaterdag is de Becrlijhsdh© groot
industrieel Nathan op de lijn Berlijn
Hamburg bij Breddin dood tusschen de
sporen gevonden. Men veronderstelt, 'dat
de verongelukte een reiziger in een andes-
ren trein heeft willen toewenken en bij
het altkjken naar den naderenden, trein
uit den coupé gevallen en gedood is.
Vrijdag is op klaarlichten dag in ©en
drukke verkeersstraat van Londen1 een1
baby van drie weken oud gestolen'. Re
chercheurs van Scotland Yard zijn bezig
te trachten het geheimzinnige geval op ta
lossen.
De Koninklijke Familie.
Zaterdagmorgen elf uur zijn de Ko-
nlngin, de Prinses en Prins Hendrik met
gevolg in drie auto's naar het paleis
het Loo vertrokken.
Duitsche goederen op de Nederiandsche
Jaarbeurs,
Naar aanleiding van het verzoek van
den Alg. Ned. Zuivelbond aan het be-
stuur der Nederlandsche jaarbeurs om in
verband met de door dezen bond in
het leven geroepen boycotbeweging geen
Duitsche goederen in de afdeeling zui-
velwerktuigen op de a.s. jaarbeurs toe
te laten, heeft het jaarbeursbestuur aan
het bestuur van den F. N. Z,. geant
woord, dat, afgezien nog dat het verzoek
binnenkwam op een tjjdstip, dat het over-
groote deel der verhuurcontracten voor
de a.s. jaarbeurs reeds was afgesloten,
en dus op practische gronden daaraan
niet zou kunnen worden voldaan, het
hart stond er schier stil van....
„Het was de laatste weken zwaar wer
ken," hakkelde zij, geheel in de war.
„Ja, ja, dat begrijp ik wel. Maar je moet
toch voorzichtig zijn".
Het vertrouwelijk „je" klonk Hertha lie-
feljk in de ooren.
Hij herstelde zich evenwel onmiddelljk
en sprak zakelijk over enkele patiënten,
omtrent wie Hertha hem inlichtingen ver
schafte. j
,,'fc Zal zien, dat ik mj ,red", zeide hij
dan. ,,'t Is een beroerd geval met oom1. En
dat juist op dezen leeftjd."
„Ziet u gevaar?"^ vroeg Hertha.
„Ik kan er nog niets van zeggen. Maar
ik bemerk wel symptomen, die ik het
liefst niet zag."
,,'t Is ontzettend," zei Hertha. „Die dok
ter .leek zoo sterk."
_j,Óom heeft zich overwerkt. Nu een
griepaanval. 'kWeet niet, of bij voldoen
den weerstand heeft. Wjj zullen er het
beste van hopen. Tot ziens, zuster."
Hij stak de hand uit, maar Hertha
deed, of zij het niet bespeurde. Zij wilde
wel altjjd in zijn nabijheid blijven en aan
den anderen kant voelde zij, dat elke toe
nadering vermeden moest worden
Rijdend naar Eppo van Dalen's hoeve
dacht zij er met schrik aan, hoe zij nu
dagelijks met Alfred van Stralen zou op
ea beer. gaan, zoodat baas opzet, om
Binnenland.
Wel Duitsche goederen op da Jaarbeurs.
Buitenland.
De werkloosheid in Amerika.
Zoo goed als geen werkloozen in Frank
rijk.
De droogte in Amerika,
De plaats van Sodom en Gonnorra ge
vonden?
De staking in Noord-Frankrijk.
jaarbeursbestuur het principieel te eeaen-
male in strijd acht met het door de
regeering erkende internationaal karak
ter van het jaarbeursinstituut oma buiten
landsche goederen te weren.
Behandeling van Nederlanders In Italië,
De Amsterdaxnsche rechter mr 'N. de
Beneditty deelt in het „Weekblad voor het
Recht" mede, dat onze minister van Bui
tenlandsche Zaken eerlang zal geïnterpel
leerd worden nopens de behandeling aan
Nederlanders vanwege het rechtsgezag in
Italië aangedaan. Kort geleden toch werd
een achtbaar Hollandsch echtpaar daar
plotseling in den kerker geworpen, op een,
naar later bleek, allerdwaaste beschuldi
ging. Na een vrijheidsberoovtng, marte
ling en ontbering van zeer vele maanden
volgde een. „schitterende" vrijspraak, ge
baseerd op het bewijs, dat de onschuld
gebleken was, en bovendien schadeloos
stelling. Maar het gezin is vernietigd en
de man heeft zijn lijden reeds imet een
droevigen dood moeten boeten.
Bezoek van Fransche marineschepen aan
Rotterdam.
Woensdag komen te Rotterdam vijf
flotieljevaartuigen van de Fransche ma
rine, de Somme, Meuse, üise, Vauquoig
en Remiremont, welk laatste vaartuig
twee jaar geleden reeds in deze haven is
geweest.
Het gemeentebestuur biedt den com
mandanten en officieren Donderdagavond
een maaltijd aan ten stadhuize.
Wijziging ongevallen- en land- an tuin-
bouwong ©valles wat,
Het ligt in het voornemen van de re
geering, de wijziging van de Ongevallen
wet 1921 en de Land- en Tuinbouwonge-
vallenwet 1922, strekkende tot verhooging
van het bedrag der tijdelijke uitkeerin-
gen van 70 pCt. tot 80 pCt. ven het dag
loon, in werking te doen treden op 16
dezer,
van hem af te zijn, daar iijf in Landdorp
zou werken, in het water viel. De ziekte
van dokter van Leeuwen kon wel niet
op ongelegener tjd komen.
Opeens bedekte een vurige blos haar
wangen, die vooral de laatste dagen ver
dacht bleek waren geworden: wat konden
héér belangen scheien bij de ziekte vai)
den dokter, die blijkbaar zeer ernstig was i
Hertha dacht over de mogelijkheid, dat
hij, de luchthartige man, die nooit aan
hooger dingen dacht, die niet noodig
vond, naar hij haar zelf steeds verklaarde*
het tijdelijk emet het eeuwige zou ver
wisselen. Een groote droefheid maakte
zich van haar meester. Want zij had den
man, met het goede, ruime hart leeren
hoogachten en kon ten volle begrijpen,
dat de dorpelingen hem op de handen
droegen
Zij werd in haar overpeinzingen ge
stoord doordat zij al haar aandacht noo
dig had, om haar auto handig op het
erf te rijden. En daarna had zjj alle
aandacht te geven aan de patiënten, die
het redeljjk wel maakten. De dienstbode
van Van Dalen zou ha een paar dagen
wel weer Qp de been zijn; de dochter
moest nog het bed houden, terwijl de
boerin in ieder geval niet minder gewor
den was. 1 1, I 1 j j j
1 j i 1 I. 1