DE ZEEUW Van een arm dorp, da! rijk werd TWEEDE BLAD Brieven uit Middelburg. FEUILLETON. Uit de Provincie Kerknieuws. VAN DINSDAG 5 AUG. 1930. No. 258. XIV. Amice, In het Middelburgsche Raadsoverzicht van dit blad onderstelt de schrijver, dat er bij de benoeming van ds Kastein tot leeraar in het Hebreeuwsch aan bet gym nasium iets „achter zit". Nu dit spreekt van zelf. Zooals we laatstelijk reeds schre ven, is het de baat, de afkeer van al wat geloovig-rechtzinnig is, die de link- sche raadsleden bezielde. Doch er is nog meer, zooals' ons later ter oore kwam. En dat is het navolgende. Bij sommige benoemingen bij de pro vincie en andere openbare lichamen is wel eens ie-mand benoemd, die zijne po sit'e wilde verbeteren door het aannamen eeuer z.g.n. bijbetrekking. En wanneer de benoemde geschikt was voor die be- trekking, is daar niets tegen. Sommige betrekkingen eischen niet den geheelen persoon en andere geven geen voldoend cestaan. Doch bij dit alles mag het nooit geschieden, dat iemand tot een ambt wordt benoemd, om hem financiëel voort te helpen, met voorbijgaan van een ander ren sollicitant, die klaarblijkelijk veel be kwamer is. En dit geval heeft zich bij de bovenbedoelde leeraarsbenoeming voor gedaan. Men had nommer één van de voordracht wegens diens erkende supe rioriteit niet mogen passeeren. En toch hebben de vrijzinnige raadsleden dit ge daan, nadat twee bestuursleden van de Vereeniging van Vrijzinnig Hervormden, wier namen ons bekend zijni, ten einde da finantiëel© zorgen hunner vereeniging te verlichten, hen bezocht hadden en daar bij bij sociaal- en vrijzinnig-democraten en bij de „bezuinigers" succes hadden. Niet eene ook volgens de Middelb. Crt. ongewenschte en onjuiste vermen ging van wereldlijke en kerkelijke zaken was dus de aanleiding tot de benoeming, doch hoofdzakelijk een zeer materialis tische overweging, in den vorm van klin kende munt. We hopen, als het pas geeft, op deze benoeming nog wel eens terug te komen. Nu nog iets over de gevolgen dezer on verantwoordelijke daad. De. leerlingen, die van het onderwijs van den leeraar in het Hebreeuwsch ge- bruik maken, zijn gewoonlijk de a.s. then- logische studenten, die opgeleid worden voor predikant, in de Herv. of Geref. j Kerk. Zij behooren met betrekkelijk ge- ringe uitzonderingen tot de orthodoxe richting. Het onderwijs in de Hebreeuw- sche taal is niet verplicht. Wanneer er zich geen leerlingen aanmelden, treedt de leeraar niet in functie en wordt zijn sala ris, dat naar de gegeven lesuren is vast gesteld, niet uitbetaald. Nu zou in casu de zaak zóó kunnen looptn. Wanneer de rechtzinnige ouders der a.s. Hebraici tot de ontdekking moch ten komen dat de leeraar zich niet be perkt tot het eenvoudig les geven in da Hebreeuwsche grammatica en etymologie en het eenvoudig vertalen van' het Oude Testament, doch zijne moderne opvattin gen over den inhoud van het laatste gaat dooeeren, zou het tijd vyiorden de leerlingen aan dien invloed te onttrek ken door ze eenvoudig thuis te houden. Men zal dan naar middelen hebben te zoeken, het onderwijs in het Hebreeiuwsch buiten het gymnasium om voort te zet ten. En die gelegenheid zal zich zonder twijfel wel voordoen. Van het openbaar onderwijs stappen wij over naar het bizonder. Deze week bestond de Chr. Kweekschool voor Onder wijzers en onderwijzeressen te Middelburg twintig jaar. Deze inrichting verkeert in een staat van bloei. Vergissen wij ons niet, dan gaat het aantal harer leerlingen dat der kweekelingen aan de openbare kweekschool aanzienlijk te boven. En de resultaten van het onderwijs bij de eind examens zijn schitterend, gelijk wij on langs de gelegenheid hadden te doen op merken. Al die twintig jpar is de heer C. Weeda directeur geweest en beeft hij het roer van dit scheepken met vaste hand gevoerd. Nu om redenen van leef tijd de tijd was gekomen van heengaan, ear zijn opvolger dr K. Huizenga zijn plaats ging innemen, had het Bestuur in het Schuttershof eene plechtige verga dering georganiseerd, waarin het twintig jarig bestaan zou worden gevierd, van den ouden directeur afscheid zou wor den genomen en de nieuwe directeur zou worden geïnstalleerd. De vergadering had een goed en aan genaam verloop, zooals men in dit blad wel zal hebben gelezen. De heer Weeda oogstte den dank voor alles wat hij in den loop van bijna vijftig jaren voor de zaak van het Chr. onderwijs had ver richt en van dr Huiztenga kregen wij de overtuiging, dat hij de rechte man op de rechte plaats zal zijn. De leerlingen verkeerden in een feestelijke stemming en gaven den indruk, dat zij na een jaar Zaterdagmiddag werd het laatste deel van den nieuwen verkeersweg van Amster dam met het Gooi geopend. Mejuffrouw A. Cl. van Voorst Vader, dochter van den hoofdingenieur van den Rijkswaterstaat, knipt het lint door, en opent dén nieuwen weg. door H. K i n g m a n s. 52) o En heelemaal had zij het pleit gewon nen, toen zij zulk een Landdorper, die in Zeeduin was en die spoedig naar huis moest, eenvoudig drong in haar rijtuig te stappen en met hem naar huis reed. „Foei", zeide zij, „nu heb je je door een vrouw in een auto laten thuisbren gen." Hertha kon een potje breken. En na een paai- weken vond men het heel ge woon, dat zij over de wegen reed in haar gloednieuw vervoermiddel. Er waren nog andere bedillers geweest. Het kwam niet te pas, dat het bestuur Van het „Groene Kruis", zonder de leden or in te kennen, aan de verpleegster een auto gaf. De zuster was jong en sterk genoeg, om te fietsen. Moest voor haar een auto aangeschaft? Ging daar. aan de contributie weg? Er werd heel wat over gemompeld. En op de jaar vergadering der vereeniging, die in Oc tober gehouden werd en waarop de be- langstelling steeds miniem was de zaken gingen toch wel goed, beweerde men altijd waren nu in eenen velen op gekomen. En zij hadden ditmaal heel scherp geluisterd naar het jaarverslag van den penningmeester, dat evenwel heel niet sprak van de aanschaffing van een auto. En toen had er een de stoute schoenen aangetrokken, het woord ge vraagd en om nadere inlichtingen ver zocht. Hem was opgemerkt, dat aan het bestuur niets bekend was van de aan schaffing van een auto- en dokter Van Leeuwen, die natuurlijk den grootsten schik had gehad, had gevraagd, of de vrager zich eens nader wilde verklaren, want het ging toch niet op, het bestuur maar klakkeloos te beschuldigen. „De auto van de zuster dan?" was er ge- joepen. Toen was dan gebleken, dat de zuster de auto uit haar eigen mid delen had gekocht. „En daaraan kunnen wij niets doen, menschen", had de dok ter op zulk een koddigen toon en met zulke kwasi-wanhopige gebaren gezegd, dat allen in lachen waren uitgebarsten. Hertha had nog dagenlang veel schik gehad om het dwaze gezicht, dat de verbouwereerde vrager had gezet. Daarna was het praatje over onrecht matige handelingen van het bestuur ook weggestorven en reed Hertha rustig en lustig in haar auto rond, dankbaar, dat zij tot de aanschaffing was overgegaan. van hard werken, de prettige bijeenkomst en de feestelijkheden die er op volgden, wel wisten op prijs te stellen. En wat o.i. van geen gering belang was, het'Rijkstoe- zicht op het Lager onderwijs, vertegen woordigd door Hoofdinspecteur en In specteur, gaf ondubbelzinnig blijk van groote waardeering ^voor deze Christe lijke inrichting, waar "de aanstaande ou derwijzere en onderwijzeressen aan bi- zondere protestantsche scholen worden opgeleid. We wenschen de Chr. Kweek school in Zeeland van harte toe, dat haar bloei steeds crescendo moge gaan. Des avonds thuiskomende vonden wij in onze brievenbus de socialistische pe riodiek „De Volksstrijd". Het doet a1 tijd onaangenaam aan, dat de hoeren socia listen onder „Het Volk" verstaan: „het socialistische volk" en onder: ,,de arbei ders" de „socialistische arbeiders". Deze arrogantie daargelaten, vonden wij den inhoud van dit blad minder zelfbewust en minder zelfvoldaan dan gewoonlijk. Misschien draagt daartoe het aanvanke lijk échec met de werkloozen, die in Drente waren te werk gesteld en honne ondankbaarheid voor al de goede zorgen van wethouder Onderdijk en rijn vriend den heer Staal, wei ,bij. Het is wel lastig, dat er altijd een communistische Vogelaar is, wiens zoet gefluit ,,,de minst-ontwik kelde" arbeiders er „in doet vliegen". Maar dit is nu eenmaal zoo-, 'tls gemak kelijker in de oppositie ie zijn, dan rege lend en regeerend te jnoeten optreden. Overigens is de roode actie flauw ge stemd. Gelukkig dat er weer een nieuw parool komt. Weg met de nieuwe Vloot wet voor Indiël Weg met de 120 millioen, die er mee gemoeid zijn! Vooral dit laat ste. Een leuke opmerking vond ik toen iemand zei: Weg met de f80.000, die de heer Wibaut als wethouder van Amster dam verdient! (n.l. in 10 jaar). Zoo is het ook met de 120 miljoen. En wanneer wij Indië bij gebreke van verdedigings materiaal tegen den buitenlandschen ,en inlandschen vijand niet kunnen Jiouden en de duizenden en tienduizenden Hol landers, die in Indië hun brood en hun pensioen verdienen, naar het moederland terug moeten, dan zal fle heer Onderdijk nog ontzaglijk veel meer moeite krijgen om te toonen, dat rijn hart voor de werk loozen klopt. Doch, gelukkig is het .zoover nog niet! Met vriendschappelijken groet, t.t METELLUS. Passagiersrondvluchten. De Koninklijke Luchtvaart Maatschappij zal op Vrijdag 8 pn Zaterdag 9 Augustus a.s. passagiersrondvluohten organiseeren boven Walcheren met als uitgangspunt het vliegterrein Vlissingen, hetgeen ge legen is aan den grooten weg Vlissingen- Middelburg. Bovendien bestaat de gelegen heid tot het maken van korte vluchten op eiken Donderdag tot ,en met 11 September a.s. De vluchten worden gehouden van des ochtends 11 uur tot des namiddags! 7 uur. (de vluchten op de Donderdagen van 13.30 uur tot 16.30 uur) met een der alom bekende Fokker verkeersvliegtuigen van het type F VII A, plaats biedende aan 8 passagiers, en waarmede het ver- keersbedrijf op de internationale lucht- routes wordt uitgevoerd. De luchtgekoelde Jupiter-motor, waar mede het vliegtuig is uitgerust, ontwik kelt een vermogen van 450 PK, waarmede een snelheid van circa 160 K.M. wordt behaald. Deze vliegtuigen zijn voorzien van dubbele besturing en een draadlooze telefonie-installatie. De prijs der rondvluchten is bepaald op f6 per persoon, een buitengewoon lagen prijs voor degenen, die het genoegen willen smaken, hun eigen woonplaats en omgeving, hun eigen huis en het schoone Walcheren in vogelvlucht te zien. De duur der vluchten zal bedragen circa 15 mi nuten, terwijl de gelegenheid wordt ge- geven een rondvlucht om het geheale eiland Walcheren te maken tegen den prijs van f 8 per persoon. Ook kunnen vluchten naar Goes gemaakt worden. Het terrein is ,van alle kanten goed bereikbaar, terwijl de electrische tram VlissingenMiddelburg zorgt voor ©en vaste stopplaats. Het voertuig kwam haar in dezen stren gen winter 'goed te stade. En zij1 verwacht te er nog veel meer gemak van', daar als een sombere dreiging over de streek lag een griepepidemie. Sluipend kwam de riekte aanzetten, greep iemand van een gezin, die met een lamlendig gevoel te beid ging, huiverend van de kou, hoewel de koortsgloed hem of haar de aderen doortrok. Dan werd dokter Van Leeuwen gehaald. Er waren ter onder de patiënten^ die nog nooit een dokter hadden gehad, maar nu hadden zij <hem noodig, omdat zij mach teloos ter neer lagen. „Griep. De kwaal van den dag", zei hij. „In bed blijven. Trouw innemen Niet er uit, vóór ik het zeg." De griep! Er was schier geen woning meer, of er was een patiënt Maar de ziekte was niet kwaadaardig, verkondigde de dokter overal. Niemand behoefde zich ongerust te maken. Na een dag of tien was men weer geheel de oude. De dokter werd onvoorwaardelijk ver trouwd. Men maakte grapjes op de griep. Wie nog piet „griepig" was geweest, telde feitelijk niet mede. Maar de luchthartige scherts was ver stomd De ziekte wérd kwaadaardig. Er waren woningen, waar het heele gezin! te bed lag mieit hooge koortsen Vkn denj vroegen morgen tot den laten avond was BADEN en waschtafels met stroo- mend water, geïnstalleerd door J. M. Polderman, Goes. Tel. 129. (Adv.) Niet met water of natte doeken aan electrische gelei dingen I Naar men ons mededeelt, wilde de dochter van O. te Terneuzen den electriciteitsmeter schoonmaken en maakte daarbij gebruik van een natten doek, met het. gevolg, dat zij door den electrischen stroom werd getroffen en zij bewusteloos neersloeg. Terstond werd^de hulp van een geneesheer ingeroepen en gelukte het dezen haar na eenigen tijd weer tot bewustzijn te brengen. Er kan niet genoeg tegen worden ge waarschuwd, om voor het reinigen van aangesloten electrische apparaten, me ters, geleidingen, lampen enz. gee.a natte doeken of water te gebruiken. Vooral bij gebruik van lampen met schroeffitting dient men uiterst voorzichtig te zijn, om de metalen deelen der lampen of de huls niet met de vingers aan te raken. (Tern, Crt.) Bezoek aan Zeeland. De afd. wielrijders van den Vlaamschen Toeris- tenbond te Antwerpen en omgeving zal Zondag en Maandag 19 en 11 Aug. een tocht naar Zeeland maken. Den eersten dag komen zij tot Goes en overnachten aldaar, terwijl op Zuid Beveland o.a. een oesterkweekerij zal in oogenschouw w or den genomen. Voor den Maandag staan Middelburg en Vlissingen op het program ma en gaat het gezelschap van laatstge noemde stad per boot naar Terneuzen om verder weer per rijwiel huiswaarts te keeren. De feesten te Hulst. De fees ten ter gelegenheid van het 750-jarig be staan van de Stadsrechten voor Hulst zullen 15 Augustus in den morgen in de raadszaal geopend worden, waarna des middags de verschillende tentoonstellin gen en ook „oud Hulst" de poorten voor de bezoekers open zetten. Behalve de plaatselijke muziekkorpsen zal ook de „Philips Harmonie" zich dien dag doen hooren. Op 16 Augustus trekt de groote historische optocht voor het eerst uit en zal de Koninklijke familie het voorbijtrek ken van de pui van het raadhuis gade slaan. T7 en 18 Augustus wordt een openluchtspel vertoond. Voor de vol gende dagen staan muziekuitvoeringen, bailonwedstrijd enz. op het programma, en des Zaterdagsavonds 23 Augustus, een waterfeest en een vuurwerk. De 'laatste dag vaar de feesten is Maartdag 25 Aug. Kingsford Smith geope reerd. Kingsford Smith is gisteravond om 9.15 door dr Koch in het Gasthuis te Middelburg geopereerd voor appen dicitis. De operatie, die een uur duurde, is volkomen geslaagd. De patiënt sliep spoe dig rustig. De dokter hoopt, dat hij binnen twee weken het gasthuis zal kunnen verlaten, maar zal van de gelegenheid gebruik maken, om Kingsford Smith een volko men rustkuur te doen ondergaan, hetgeen na de vermoeienissen van de laatste 2 jaren hoog noodig is. Benoemd tot commissaris van politie te Culemborg J. F. Berkel, hoofd-inspeo teur van politie te Vlissingen. Waterschappen. Benoemd met ingang van 29 'Oct a.s„ tot dijkgraaf van den nieuwen Annex Stavenisse polder L. Groenewege Czn te St. Maartensdijk, van den Jongepolder C. Steendijk te Nieu- werkerk; met ingang van 6 Sept. a.s. tot plaatsvervanger van den dijkgraaf van den 'Nieuwe of Jongepolder van "Drei- schor J. Doekman Jz. te Dreischor; met ingang van 1 Aug:, a.s. tot gezworene van den Borrenbroodpolder 'C. J. van Schelven te Brouwershaven en van het waterschap De vrije polders onder Tholen C. P. de Rijke te Tholon; tot lid van het bestuur van het waterschap Stoppeldijk o.a. P. L. S. de Maat te Stoppeldijk. Middelburg. Voor de uitvoering van gewijde muziek, ter inleiding van de Oranje-feesten alhier door de Zangver- eeniging „Tot Oefening en Uitspanning" te geven op Vrijdag 29 Augustus 1930 in de Nieuwe kerk, heeft het bestuur der vereeniging de medewerking verkre gen van mevrouw Jeanne van "de Rosiere van Emmerick, mezzo-sopraan te Voor burg, den heeT Jaap Stotijn, solo-hoboist Hertha in de weer Van verschillende woningen had zij de sleutels, omdat nie mand present was Het kwam voor, dat zij met opgewektheid kachels aanmaakte, opdat er toch eenige warmte zou zijn bij de snerpende koud© Als het vertrek dan warm was, kon de minst erge vajru de patiënten wel even uit bed komen, om de kachel te verzorgen. Men moest zich maar wat behelpen. Door haar krachtdadige hulp het gebeurde in enkele gevallen zelfs, dat zij het eten bereidde stal Hertha de har ten der dorpelingen nog veel meer. Zij deed alles, wat in haar vermogen was, zóó, dat zij des avonds doodelijk vermoeid zich ter ruste begaf en reeds flinke ver maningen van dokter Van Leeuwen had in ontvangst te nemen. „Het kan niet anders dokter", had zij dan geantwoord. „De menschen moeten toch geholpen wordeq." Dokter Van Leeuwen kon er niet veel op zeggen. „Ik zal het pog eens enkele dagen aanzien, zuster", zeide hij. „Als het erger wordt, moet ge hulp hebben, zuster. Dan moet er tijdelijk een verpleegster in Land dorp gestationneerd worden." „Dat is nog niet direct noodig, dokter" vond Hertha dan. „Het is noodzakelijker, dat u tijdelijk hulp krijgt. Het is n u voor u niet te doen, twee groote dlorpen." aan het residentie-orkest te 's Graverihag© en den heer Th. C. Ferwerda, organist aan de Nieuwe kerk te Middelburg.. Westkapelle. Maandagmorgen had A. V. alhier het ongeluk, tengevolge van een defect aan de as van het voorwiel, dat er afliep, zoodanig met zijn vrachtauto beladen met steen van den dijk tegen een boom te rijden, dat de geheel© bak bijna vernield werd. Door den schok kwam de zware lading steen met zulk een kracht togen hat beschot dat de chauffeur bekneld ge raakte tusschen het stuur en het beschot. Nadat deze uit zjjn benarde positie was bevrijd, bleek hij slechts lichte hoofd wonden te hebben van de glasscherven. De bak was zoo goed als vernield. Nisse. In onze gemeente is ook de zoo zeer gevreesde vlekziekte onder de varkens uitgebroken. Hans weert liet motorschip „So'i Deo Gloria", schipper Feenstra, ledig komende van Terneuzen naar Rotterdam, werd in den Bieze'.ingschen Ham door het storm weer overvallen en kreeg het zoo kwaad, dat de schipper de noodvlag heesch. De .sleepboot sDoras Rijkers" is daarop van hier uitgevaren en mocht het gelukken het schip behouden in de haven binnen te brengen. Rilland-Bath. Tijdens den hevigen storm van gistermorgen sloeg op de Schelde voor Bath een Belgisch jacht om, twee der opvarenden wisten zich te redden, door in den mast te klimmen, en werden gered door schipper De Moor. De sleepboot Max, welke op de reede voor anker lag, sloeg van haar anker, en kwam op de slikken terecht. Oudelande. Zondagavond viel de om streeks 75-jarige wed. I. Burgel in haar woning van den zolder, met het noodlottig gevolg, dat haar rugweirvel gebroken was waarop zij des nachts is overleden. Zoutelande. Ingekomen: Ieman Smit, van Middelburg en Margarieta Jobse v. Biggekerke. Vertrokken: Hendricus Franciscus Cor- nelis Musch en gezin naar Biggekerke. Paulus Leonardus Franke naar 'sHerto- genbosch. Alcj. Synode der Ned, Herv. Kerk. In de vergadering van gisteren werd de eindredactie van enkele wetswijzigin gen vastgesteld. Vervolgens werd behandeld het rapport van Dr Niemeijer over de voorgestelde wijziging van art. 23 Regl. vacaturen. Het voorstel tot wijziging van dit arti kel is uitgegaan van de Synodale Com missie. Zij wil al. 4 van het artikel al dus doen luiden: „De Ring bepaalt on der goedkeuring van het Classikaal Be stuur, of de beurten des voormiddags, des namiddags of op andere uren zullen worden gehouden". De rapporteerende commissie is ook van gevoelen, dat de redactie van art. 23 tot misversta.id kan leiden. Een voor stel van drie leden der commissie om al. 4 van art. 23 aldus te doen luiden: „De ring bepaalt, rekening houdend zoo wel met bet belang der vacante als der overige gemeenten, onder goedkeuring van het Classikaal Bestuur of de beurten des voormiddags, des namiddags of op andere uren zullen worden waargenomen" werd aangenomen, ter v\ ij op voor del van den heer Barbas aan het slot van art. 23 al. 1 de woorden worden toegevoegd: „ter plaatse waar deze gewoonljjk gehou den worden". Reeds dikwijls zijn pogingen aangewend om den Goeden Vrijdag opgenomen te zien onder de algemeen erkende Chris telijke feestdagen. Ditmaal heeft de clas- sikale vergadering van Wijk gesteund door 20 andere classikale vergaderingen zich met dit doel tot de Synode gewend. De commissie verwijst o.a. naar het nog ten vorigen jare genomen besluit, om daartoe geen stappen bij de regeering te doen. De meerderheid adviseert aan het verzoek, waarbij ook eene adhaesiebetui- ging van het comité „Goede Vrijdag-her denkingsdag" was gevoegd, niet te vol doen. De conclusie werd aangenomen. „Och kom, ik voel mij, of i'k veertig bein. Ik red mij' wel, zuster." En daar bleef het bjj. Maar intusschen greep de griep verder om zidh heen. Er kwamen gevallen met zorgwekkende com plicaties en eergister was de eerste griep- patiënt aan den killen schoot der aarde toevertrouwd. De luchthartige scherts was verstomd. Als een dreiging, zwaar en haid, hing de griepepidemie over de streek, terwijl Zee duin en Landdorp er het zwaarste mee te kampen hadden. Hertha voelde, dat het op den dnur zonder hulp niet vol te houd.en was, al nam zij zich nog zoo in acht en al maakte zij dankbaar gebruik van elk vrij oogen- blik, om uit te rusten yan de zware ver moeienis. En voor den dokter was het ook niet vol te houden. Hij was de zestig al ger passeerd, een flink eind zelfs. Als er ntóg meer patiënten bij kwamen, en dat was toch zoo goied als zeker, wamt de ziekte woekerde voort, dan móést hij1 hulp heb ben. Hertha dacht er met angst in het hart aan. Want mevrouw Van Leeuwen |had reeds gezegd, dat zij dart Alfred op bellen zou, of die eenige weken wilde assisteexen. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1930 | | pagina 5