No. 252
Dinsdag 20 Jnli 1930
44o Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank N.V. Goes
Van een arm dorp, dat rijk werd
Belgisch Geld
LU ad
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrêle
Buitenland.
FEUILLETON.
Belangrijkste Nieuws.
tegen voordeelige koersen
bij
bemachtigen
nark.
daarop naar
D-trein naar
en autot om
igen.
an zijn pa»
raarschuwde
raliea onder-
ig aan geld
iobnreau ge-
skentenia af-
«g de bank
'bedien-
e 20-jarige
aideela van
B. in Den
van ocnge-
anderhalf
Lministratie
en niet te
optellingen
le kas kun-
n volledige
•geld had
een foto-
*ekocht en
s gemaakt.
,uto aan ge-
Et hij nog
tan gesloten
n het pand
verdieping
erduisterda
amgkamer".
'gd, dat de
ieping had
e heeft hij
le patroon
ping gratis
NEN IN
and biedt,
tot lachen
chreeuwer,
van Wijn-
geciteerd.
eenmaal
ige landen,
ahoofd op
of meer
jkheid.
mmunisme
elen,, half
S.D.A.P.,
stische be-
ker dédain
kr.", voor
waarlij kste
sk, te veel
ekenen en
respect te
m millioen
lO.OOO, de
een 60.000
de beide
de onder-
unisme in
roert, aan
andsarbei-
de hoofd-
uitoefent,
probleem,
het com-
dan tien.
;ort?
toch ook
snnis, heb-
ijewistisch
door zijn
evigt zich
elen over
loodlottige
:aam maar
jke begin-
ndermijnt.
poogt op
;h terrein
et daarbij
it bestaat,
verige en
>erd over
ntaire ka-
ministerie
kan steu-
zou doen
lahkomen.
ngen ver
wat doet
lemens te
in of meer
rvoor we
it, of lie-
Tagea, of
ngen zjjn,
i houding
twet, het
r sociaal-
,r De Vis-
zij weze
misslag
gretigheid
verkeerde
rden ver.
praatjes,
slown, zjj
n Neder.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
TeL: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13.—
Losse nummers 10.05
Pr ij s der Advertent.tëns
1—4 zegels i 1.30, elke regel meer 30 et
BIJ abonnement belangrijke korting.
Het Suikerwetje.
In het „Politiek Economisch Weekblad"
wordt door A. de Graaff vrij scherpe cri-
tiek uitgeoefend op het door de Tweede
Kamer aangenomen wetsontwerp tot hef
fing van een compenseerend invoerrecht
op sommige soorten suiker.
Hij noemt het ontwerp ontijdig, omdat
de boeren er pas het volgend jaar ten
volle van kunnen profiteeren, terwijl de
toestand dan weer geheel anders kan zijn
en onvolledig, o.a. omdat als men den
bietenverbouwers gaat steunen, ook de
andere land- en tuinbouwers recht op
steun kunnen laten gelden.
Terwijl toch de suikerprijs in verhou
ding tot het jaar 1925 is gedaald tot op
52 pet., is die van tarwe gedaald op
54.7 pet., van gerst op 43.6 pet. en van
rogge op 39 pet.
Die boeren, die deze producten verbou
wen, hebben dus evenveel recht op steun.
Wordt deze steun verleend, dan gaan
we „hoogst bedenkelijk voort op de glad
de helling van het protectionisme" en
worden deze boeren niet gesteund, dan
is er het groote gevaar, dat een verplaat
sing van de productie van onzen land
bouw het gevolg zal zijn, wat dan tevens
een op peil houden van den suikerprijs
zal verhinderen.
Een ander bezwaar <lat de schrijver
aanvoert is dit,' dat hier weinig met
de belangen van de overzeesche gewesten
rekening is gehouden, terwijl toch de sui
ker in het economisch leven van Indië
een minstens even belangrijke plaats in
neemt als de bietsuiker ten onzent.
Verder wijst de schrijver er op, dat nu
ruim een half jaar geleden een accijnsver
laging tot stand kwam, .waarvan men
hoopte, dat daardoor de consumptie wat
sterker zou toenemen. Maar nu wordt
door dit wetsontwerp de helft van de
verlaging weer teruggenomen, waarvan
het gevolg zal zijn, een verminderde stij
ging van de suikerconsumptie ten na-
deele van hen, voor wie dit ontwerp
als steun bedoeld is.
De schrijver betoogt voorts, dat dit ont
werp niet aan het doel kan beantwoorden
omdat vergrooting van de productie en
zoodoende verslechtering van den toe
stand er het gevolg van zal zijn, terwijl
hij eindelijk als zijn meening uitspreekt,
dat dit ontwerp in strijd is met de con
ventie van Genève.
Eigenaardig is wel, dat ook hier weer
gezegd wordt, dat de bezwaren tegen het
initiatiefvoorstel-v. d. Heuvel veel minder
groot zijn dan tegen het aanhangige ont
werp.
Die opvatting is meer verkondigd.
En toch zal het eind van de zaak wel
zijn, dat dit ontwerp wordt aangenomen,
terwijl het voorstel-v. d. Heuvel de eind
streep niet kon halen.
.Intusschen is dit zoo langzamerhand
wel duidelijk geworden, dat onze boeren
verstandig zullen doen, van de werking
van dit ontwerp niet te groote verwach
tingen te koesteren.
Als er verbetering in den toestand
komt, dan zal dat waarschijnlijk meer
zijn ondanks dan door het suiker
wetje.
door H. Kingmans.
46)
En tem slotte, wat de zegeningen be
treft, nog iets over mijn vriend Krijn
Vermeulen, den schipper van de red
dingsboot. 'kHeb wel eens verteld, hoe
er bij hem, die van jongsaf beter ge
weten heeft, weer een vragen naar God
.kwam. Hij heeft trouw gelezen in den j
Bijbel. En het gevolg? Begin Februari zag
ik hem op een Zondagmorgen plotse
ling achter in de kerk vanv Landdorp!
De laatste Zondagen komt hij er zelfs
tweemaal I Onze God is een wonderlijk
God!
Voor overmoed worden wij echter wel
bewaard. Want al mocht ik tot nu van
zegen en vriendschap gewagen, er is hier
ook vijandschap. En dominé Misset ver
wacht daarvan toeneming, als er in het
te stichten lokaal openlijk diensten ge
houden worden.
Van dominé Van Laan hebben wij niet
den minsten last. Het schijnt hem in het
minst niet te deeren. En dokter Van
Leeuwen blijft bij zijn stereotiepe op-
Complot tegen den Deenschen Koning?
De „Liberté" bevat een bericht uit Ko
penhagen, omtrent een mislukte poging,
die gedurende de feestelijkheden ter vie
ring van het duizendjarig bestaan vain
het IJslandsche parlement te 'Reijkjavik
zou zijn ondernomen om een. aanslag te
plegen op het leven van den Deenschen
koning.
Reeds te Kopenhagen had de koning
verscheidene dreigbrieven ontvangen,
waarin hem werd aangeraden het feest
niet te gaan bijwonen. Deze correspon
dentie werd in handen van da Deensche
politie gesteld, die te zamen mat da IJs
landsche politie een onderzoek instelde,
dat tot resultaat had, dat te Reijkjavik
de schrijvers en afzenders van de brieven
werden ontdekt en kort voor het begin
der feesten werden gearresteerd. Niette
min ontving de koning nogl den dag vóór
zijn vertrek een waarschuwing om' zich
niet in te schepen. Gedurende de geheiele
reis naar IJsland werd de koning verge
zeld door twee der bekwaamste Deanscihe
en twee Engelsche detectives, die speciale
opdracht hadden te letten op verdachte
vreemdelingen, die dicht in de buurt van
den koning zouden komen.
Weldra werd de aandacht der politie
mannen op IJsland getrokken door twee
jongelui, die zich herhaaldelijk in de om
geving van de Koninklijke tent bewogen.
Toen op den dag, dat de koning zijn rede
hield, deze jongelui zich wederom op alle
mogelijke ipanieren in de nabijheid van
den koning trachtten te dringen, besloot
men hen te arresteeren. Er warden: geJa-
den revolvers op hen gevonden, alsmede
eenige handgranaten. Zij hadden hun in
trek genomen "!n een der vela tenten
van de tentenkampen, die speciaal voor
het herbergen van de vele duizanden
uit verschillende deelen der wereld voor
het bijwonen der feestelijkheden naar IJs
land gekomen, waren opgeslagen. Bij on
derzoek in hun tent werd een helsche
machine gevonden, waaraan de ontsteker
echter nog ontbrak.
In stilte werd het onderzoek voortgezet,
met het gevolg, dat twee andere mannen,
en een vrouw eveneens warden gearres
teerd. Het houden bekende persoonlijk
heden zijn, die in het officiëele en open
bare leven van IJsland en zijn hoofdstad
een leidende rol spelen. Zij' schijnen lid
te zijn van een IJslandsche partij:, de
„Vrijheidspartij", die den bes taanden band
die IJsland nog tot 1943 aan Denemarken
bindt, wil verbreken, en in het .algemeen
tel anti-Deensch is. Voorts zouiden deze
lieden in contact met Deensche commu
nisten en zelfs met Moskou staan.
De duurte In Frankrijk. Voortdurende
stijging.
In geheel Frankrijk zouden de prijzen
merking dat de menschen er niet slechter
van worden. Maar den notaris vertrouw
ik niet. hoewel hij zeer vriendelijk is.
Het is echter een nederbuigen.de vrien
delijkheid die mij bepaald niet aanstaat I
En dan zijn er nog een paar liberale
boeren zoogenaamde kerkvoogden (men
zou hen beter kerkverwoester kunnen
noemen!) die in de gaten moeten worden
gehouden. Eén van de ergste is Van
Dalen, wiens naam ik zooeven al heb
genoemd in verband met de moeder van
Kees, mijn verlamden vriend.
Deize Van Dalen schijnt er practijken
op na te houden, die in de duisternis
moeten worden uitgevoerd, omdat zij het
daglicht niet kunnen verdragen. Ik zeg:
s c h ij n-t er op na te houden, want er
is nog geen enkel bewijs.
En hiermede kom ik tot een onaange
naam deel van dezen uitvoerigen brief.
'kHeb even getwijfeld, of ik het wel
zou schrijven, maar het best lijkt mij, om
het tóch te doen.
Verleden week Zondag keerde ik des
avonds terug van Landdorp. Uit de kerk.
waar het, bij hooge uitzondering, des
avonds dienst was geweest 'kWas op
de fiets. 'tWas aardig donker, want er
was geen maan. Na den dienst had ik
nog even een praatje bij dominé Misset
gemaakt, zoodat bet wat laat was ge
worden. Maar dat was niets bijzonders.
van het brood van Zaterdag j.l. af met
ongeveer een zesde verhoogd worden.
Ook het vleesch is duurder geworden.
Op grond hiervan heeft de Fransche
regeering maatregelen getroffen, om te
voorkomen, dat de prijzen yan meel en
brood nogmaals zullen stijgen. Het was
namelijk te voorzien, dat deze prijzen!
nogmaals verhoogd zonden worden.
Communistisch gestook.
De protestbeweging tegen den Joonsaf-
trek voor de bijdragen voor de sociale
verzekeringen breidt zich in het Noorden
van Frankrijk nog steeds uit.
De vakvereenigingen van communis
tische richting trachten hiervan1 te profi
teeren en houden betoogingen yoor een
algemeene staking.
In de meeste steden is daarom het
houden van optochten en vergaderingen
onder den blooten hemel verboden.
Het aantal stakers in de textiel-industrie
bedraagt 12380, terwijl het totaal aantjil
arbeiders in deze industrie 12529 be
draagt. De staking breidt zich uit tot
Saint Quentin.
Korte Berichten.
Volgens berichten uit Moskou is de
sovjet-regeering na het laatste partij-con
gres er toe overgegaan, scherpere maat
regelen te nemen om de bedrijven co
öperatief te doen leiden.
Het Engelsche luchtschip R 100
zal, nu de proefvlucht van Zaterdag goed
geslaagd is, spoedig starten voor de eerste
vlucht over den Oceaan naar Canada,
indien de weersomstandigheden gunstig
zijn.
Gisternacht heeft een wervelstorm,
gepaard met hagelbuien, boven Adriano-
pel gewoed. Talrijke huizen werden ver
nield. De telefonische verbindingen zijn
verbroken. Er vallen geen persoonlijke
ongelukken te betreuren.
Uit Sevilla wordt gemeld, dat zeven
filmacteurs tijdens het vervaardigen van
een filmopname van een stierengevecht
in de arena door een stier werden aan
gevallen en min of meer ernstig werden
gewond.
De stad Conway behaalde gisteren
het record, de heetste plaats in de Ver-
eenigde Staten te zijn. De thermometer
wees, naar officieel werd vastgesteld, 113
graden Fahrenheit aan.
De Oostkust der Vereenigde Staten
wordt door een nieuwe hittegolf bezocht,
zoodat weer temperaturen van 43 graad
Celsius zijn geregistreerd.
Verschillende districten worden ook
door een groote droogte bedreigd, zoodat
de oogst reeds aanmerkelijk schade heeft
geleden.
De Engelsche onder-minister voor
buitenlandsche zaken zeide gisteren in het
Lagerhuis dat de Hooge Commissaris in
Egypte op 23 Juli had gerapporteerd dat
er geen verdere ongeregeldheden waren
voorgevallen. Er waren 279 politieagenten
gewond, 26 burgers werden gedood en 204
gewond.
'kHeb dien weg meermalen des avonds
laat gefietst.
Vlakbij Zeeduin evenwel sprongen op
eens twee mannen uit het struikgewas
en vóór ik ook maar ©enigszins van
mijn grooten schrik bekomen was, was ik
van de fiets gesleurd en kreeg ik een
paar slagen in het gezicht. Natuurlijk
rk(a ik luide om hulp. Ik kon niets an
ders vermoeden, of de beide mannen
hadden mij met oneerbare bedoelingen
aangerand. Gelukkig bleek dat niet het
geval te zijn. Want weldra hoorde ik
één van hen zeggen: „Ziezoo, vrome,
fijne zuster, voorloopig laten wij het
hierbij. Als je niet maakt, dat je _spoedig
voor goed van Zeeduin verdwijnt, zal
je nader van ons hooren. Van je femelarij
zijn wij hier niet gediend". Toen begreep
ik, waarom zij zoo handelden. Hij was
echter nog niet geheel uitgesproken, of
ik hoorde de. bekende stem van Krijn
Vermeulen (hij wordt op het dorp nooit
anders genoemd, dus doe ik 'took maar),
die schreeuwde: „Wat is hier aan de
hand?" Hij was toen de kerk in Land
dorp uit was, onmiddellijk naar huis ge-
loopen en nog onderweg, toén hij mijn
hulpgeroep vernam. Qlp i'zijn geschreeuw
verdwenen de beide mannen1 ijlings in
de duisternis van den avond. De schip
per schrok natuurlijk geweldig, toen hij
zag, dat het op mij gemunt was geweest.
DE BOYCOT VAN DTJITSCHE
GOEDEREN.
De boycot-kwestie in verband met de
maatregelen van Duitschland tegen onzen
land- en tuinbouw, begint al meer de
aandacht te trekken.
Ook de Nederl. Vereen, voor Vrijhan
del heeft blijkens een dezer dagen ver
schenen vlugschrift deze zaak in het oog
gevat. Aan bedoeld vlugschrift is het
volgende ontleend:
„Men tracht in Duitschland door het
heffen van steeds hoogere invoerrechten
onze landbouwproducten te weren, en dat
terwijl wij in 1929 voor f 456.000.000
naar dat land uitvoerden, en voor
f842.000.000 uit dat land betrokken. Nu
de zaken zoo staan, dienen wij ons ern
stig af te vragen, of wij niet verschillende
artikelen evengoed uit andere landen,
welke een veel ruimer standpunt innemen
tegenover onzen invoer vari landbouw-
Eroducten, kunnen betrekken. Wij be
oeven dan de artikelen, welke wij noodig
hebben niet door een invoerrecht duurder
te maken, en bereiken toch dat het land,
dat onzen uitvoer tegenwerkt, zeer ge
voelig wordt getroffen. Wij hebben dan
tegelijkertijd de voldoening, dat wij niet
zijn genoodzaakt te grijpen naar het
tweesnijdende zwaard, dat men actieve
handelspolitiek noemt.
Tot heden merkt men er echter weinig
van, dat men zich afvraagt, uit welk land
de benoodigdheden voor land- en tuin
bouw worden betrokken. In dit opzicht
mogen wij wel eens een voorbeeld aan
Denemarken nemen, waar een doelbe
wust streven merkbaar is, orn naar dat
principe te handelen. De schampere toon,
waarop de Duitsche landbouwpers zich
over die beweging uitlaat, is wel het
beste bewijs, dat men het gevaar, dat
daarin voor Duitschland schuilt, terdege
inziet.
Het verdient ernstige overweging, ook
in ons land die richting uit te gaan. Ge
woonlijk laat men zich bij den aankoop
van een ploeg, een maaimachine, enz.
totaal leiden door den dorpsleverancier.
Heeft die Duitsche werktuigen, dan koopt
men Duitsch fabrikaat, heeft hij Engel
sche machines, dan gebruikt men
machines van Engelsche origine. Van
een vergelijking tusschen de machines
van verschillende herkomst is vrijwel
nooit sprake. Het is alles sleur.
„In en Uitvoer" van 19 Mei geeft
daarover een typisch voorbeeld voor den
in- en uitvoer van suikerbietenzaad. Door
het hooge invoerrecht, dat Duitschland
de laatste jaren van suikerbietenzaad en
van suiker heft, is uitvoer naar dat land
van die twee producten niet meer moge
lijk. Mede door de bescherming, welke de
Duitsche verbouwer van suikerbieten ge
niet, zjjn de prijzen van suiker lang
zamerhand zoo ver gedaald, dat van een
loonende cultuur in ons land niet meer
kan worden gesproken. Onze verbouwers
van suikerbieten zijn daarom sedert 1926
doende bescherming te verkrijgen tegen
de ongelijke concurrentie uit het buiten
land. Het wetsontwerp tot het heffen van
Met enkele woorden, ik was zeer ont
daan, bracht ik hem op de hoogte van
het geval en ook van de bedoeling van
den aanval. Hij knerste met de tanden;
ik kon het hooren, zóó duidelijk was
het Met z'n beiden zijn wij toen verder
gegaan en onderweg verklaarde hij, zoo
goed als zeker te weten, wie één van
de beide aanvallers was. Dat zou dan1
een knecht van Boer Van Dalen geweest
zijn, vermoedelijk door zijn baas opge
zet, de .aanranding te doen.
Krijn Vermeulen was zoo goed als ze-
ker van zijn zaak, maar natuurlijk ont
breekt elk bewijs. Ik wilde en wil er
trouwens toch .geen werk van maken. Op
handslag heeft de schipper mij beloofd,
dat hij met geen woord over 'het ge
beurde reppen zou. Op die verzekering
kan ik aan. Mejuffrouw Saam an. weet
het natuurlijk, want geheel overstuur en
met bloed op het gelaat kwam ik thuis.
Ook dominé Misset heb ik op de hoogte
gesteld. Verder weet niemand op bet dorp
het, behalve dan de twee aanranders en
mogelijk Boer Van Dalen, wanneer deze
werkelijk de hand in het spel gehad
heeft Den dokter he!? ik den volgen
den dag ontloopen. Anders zou hjj na
tuurlek hebben gevraagd naar de schram
men op mjjn gezicht. Het spreekt van-
zelf, dat ik, zoolang het niet behoorlek
licht is des avonds, dezen weg niet meer
Binnenland.
Grootsche ontvangst van den Oceaan
vlieger Van Dek.
De boycot van Duitsche goederen.
Buitenland.
Complot tegen den Deenschen Koning?
Adrianopel door een tornado geteisterd.
een compenseerend invoerrecht op som
mige soorten suiker is daarvan het
resultaat Terwijl in ons land de laatste
jaren meer suikerbietenzaad wordt ver
bouwd, dan in éigen land kan worden ge
plaatst, gaan de suikerfabrieken door
met groote hoeveelheden zaad uit- het
buitenland speciaal uit Duitschland
te betrekken. Terwijl in 1929 geen korrel
suiker en zaad naar Duitschland is ge
gaan, kwam er uit dat land 407 ton (of
2/j yan den geheelen invoer) suiker
bietenzaad. Wij dienen ons ernstig af te
vragen, of wij hierin geen verandering
moeten brengen. Anders kunnen de telers
van suikerbietenzaad met evenveel recht
om bescherming gaan vragen."
Het Hdbld merkt hierbij op:
De Vereenigihg bad klaarblijkelijk nog
geen kennis genomen van het definitieve
besluitvan den Alg. Ned. Zuivelbond,
om tot een boycot van Duitsche artikelen
over te gaan.
Wat het suikerbietenzaad betreft, zal
het ons benieuwen, welke houding de
Bond van Coöp. Suikerfabrieken en de
Centrale Suiker-Mij, de eenige importeurs
immers van dit product, thans zullen
aannemen; zij kunnen te gemakkelijker
tot een boycot van Duitsch zaad over
gaan, omdat hun hoeren in1 de eerste
plaats zulk een besluit zouden toejuichen
en in de tweede plaats, omdat de verbou
wers in de meeste gevallen niet eens
weten, waar het zaad, hun door de fa
briek ontsmet en wel verstrekt, überhaupt
vandaan komt. Déérom: er moet duide
lijke taal worden gesproken.
De jongste aflevering van het weekblad
„Butter- und Fettwarenverkelir", vermeldt
uitvoerig de boycot-actie van den Algem
Ned Zuivelbond en de gronden, waarop
deze berust. Het blad wijst er dan in
een redactioneel artikel op, dat de gang
van zaken absoluut verkeerd is en waar
schuwt tegen ratificatie van het Duitsch-
Finsche verdrag, de oorsprong van alle
kwaad.
Wij vernemen voorts nog, dat van een
in werking treden der invoerrechtverhoo-
loop of fiets en dat ik ook verder de
voorzichtigheid in acht nam.
Intusschen zien wij uit dit voorvai,
hoever het met de vijandschap tegen
God en Zijn Woord gaan kan. Ik bid
Hem, mij te bewaren voor meer dergelijke
aanslagen.
Dominé Misset is het niet met mij eens,
dat ik de zaak niet wil laten onderzoe
ken. Ik heb hem moeten beloven, dat ik,
wanneer er onverhoopt weer iets mocht
gebeuren, hem onmiddellijk op de hoogte
zal stellen, opdat hij er werk van make.
„Wij leven in een vrij land", zeide hij,
„en behoeven ons niet te laten ringe-
looren; er is nog recht en wet". Natuur
lijk is dat juist, maar ik ben bang, dat
bij een politioneel onderzoek de vijand
schap ,nog meer zal toenemen, terwijl
Ds M. juist beweert, dat de publieke
opinie op het dorp zoo vóór mij zal zijn
in zulk een geval, dat men mij dan wel
van het lijf zal blijven.
Ik wil hopen en bidden, dat mij niets
meer overkomt. Het werk opgeven is
natuurlijk uitgesloten.
Hiermede heb ik van alles een getrouw
verslag gegeven en geloof ik niet meer,
dat er nog wat te schrijven valt."
i nM i11.- mi\
(Wordt vervolgd.)