No. 251
Maandag 28 Jnli 1830
lie Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Belgisch Geld tegen voordeeligen koers.
Kendrikse S Go's Bank I.V. Soes
Belgisch Geld
EERSTE BLAD.
BANK VOOR ZEELAND N.V., GOES
Wereldtentoonstelling 1930.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrêle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
I KLEINE COUPURES BESCHIKBAAR.
tegen voordeelige koersen
bij
Directeur-Hoofdredacteurs
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13.
Losse nummers £0.05
Prijs der Ad?erten££Sas
1—4 rogeli 11.39, elke regel meer 39 et
Bij abonnement belangrijke korting.
Geen hoop voor de toekomst.
De heer Frank van der Goes, een der
meest prinoipiëele Marxisten in de S.D.
A.P. heeft onlangs voor de radio belijde
nis gedaan van het socialistisch geloof,
waarbij de groote tegenstelling tusscihen
Christendom en Socialisme, wear eens
duidelijk tot uiting kwam.
De Christelijke kerk belijdt op grond
van wat Gods Woord ons dienaangaande
leert, te gelooven de opstanding des vlee-
scbes en een eeuwig leven.
Maar de heer Van 'der Goes verwerpt,
op grond van zijn socialistische levensr
beschouwing deze leer, die volgens ham
een product is van de maatschappelijke
verhoudingen.
„De hoop op een leven na den, diood,
aldus deze profeet van het Socialisme,
is veelal de hoop op weerzien van ge
liefde afgestorvenen.
Maar de verandering van de maat
schappelijke gesteldheden doet vermoeden,
dat dit onsterfelijkheidsgeloof niet zal
voortduren. In onze maatschappij, is al
leen liefde tot de nabestaanden mogelijk,
doch in de maatschappij der toekomst
zal men met allen samenleven^"
Als de socialistische "idealen verwezen
lijkt worden, dan zal, zoo heeft Marx ge
leerd, zoowel het gezin als het huwelijk
verdwijnen. Aan godsdienst z,al dan geen
behoefte meer zijn, en met het verdwijnen
van den godsdienst zal ook vanzelf het
geloof in de onsterfelijkheid verdwijnen.
Nu zou wat de heer Van der Goes
hier verkondigde, niet van zoo groote
beteekenis zijn, als het Jiier een persoon
lijke opvatting betrof. Als hier slechts
één Socialist zonder meer aan het woord
was.
Immers er zijn ook ^Socialisten die, al
verwerpen zij dan ook den Christus der
Schriften, over deze dingen een weinig
anders denken.
Maar de. beteekenis van de uitspraken
van den heer Van der Goes schuilt hierin,
dat hij de zuivere socialistische leer ver
tolkte.
Waaruit volgt, dat het Socialisme in
tegenstelling met het Christendom, geen
hoop heelt voor de toekomst.
Zonder God en zander hoop in de
wereld.
En het heden?
Het Socialisme geeft geen hoop voor
de toekomst Het gelooft niet in een
leven na dit leven.
Het verwerpt met de meeste beslistheid
wat de Bijbel daaromtrent leert.
En voor dit leven dan?
De gangbare voorstelling is, dat het
socialisme zal brengen stoffelijke wel
vaart, oplossing van alle maatschappe
lijke vragen.
Dat is de voorstelling, die gewoonlijk
in volksvergaderingen en in de arbeiders
pers wordt gegeven.
De meer ernstige geesten onder de
Socialisten zijn echter voorzichtiger.
Zoo werd b.v. op het eenigen tijd gele
den gehouden congres der A. J. C. onder
meer dit gezegd:
„Bovendien is de strijd der arbeiders
klasse steeds meer een strijd om nog iets
anders dan een voedertrog. Het kapita
lisme beteekent niet altijd honger. Inte
gendeel, het is best mogelijk, dat het So
cialisme niet direct grootere stoffelijke
welvaart geeft, doch versobering eischt.
Zeker voor de best betaalde arbeiders".
Dat is zeer voorzichtig gezegd.
Maar er blijkt dan toch uit, dat het
Socialisme voor het heden volstrekt niet
alles zal geven, wat velen daarvan op
grond van de sinds jaren gevoerde pro
paganda, meenen te mogen verwachten.
Terecht merkte „Patrimonium" dan ook
op, dat er te weinig in dezen geest wordt
gesproken, waarna het blad vervolgt:
„Gezien de „opvoeding", die men in
Staten, Raden en Pers van socialistische
zijde aan de volgelingen geeft, dringt zich
juist de vraag op: hoe zal men de eerste
periode, die naar eigen getuigenis moei
lijk zal zijn, doorkomen? Hoe zal men
de eischen kunnen matigen en de beter
betaalde groepen voor de versobering in
het algemeen belang winnen?
De regel is, dat alle acties, ook van
de best-betaalden, zonder meer van so
ciaal-democratische zijde gesteund wor
den. Ook al wordt daardoor b.v. de ont
wikkeling van het publiek bedrijf niet be
vorderd, daar aan dat bedrijf eischen
worden gesteld, die uitgaan boven de re
gelingen der beste collectieve contracten.
Heel zelden wordt ernstig de vraag over
wogen, welke gevolgen de actie van de
eene groep kan hebben voor de positie
van andere, zwakkere groepen. De Socia
listische Vakvereenigingspers maakt bij
de bespreking van dergelijke economische
en sociaal-ethische vragen bijna nooit den
indruk van ernst en degelijkheid. Ook
nu weer bij de behandeling van de sa
lariskwesties voor het Rijkspersoneel
kwam men niet uit boven eenige hatelijk
heden aan het adres van Colijn en De
Geer en wat .politieke" beschouwingen
over de houding der Roomsch-Katholie-
ken. Men krijgt zoo nu en dan het ge
voel, dat het nog meer gaat om de con-
curreerende Roomsche organisaties te pla
gen, dan wel om het verkrijgen van re
gelingen, die ook met het oog op de an
dere gemeenschapsbelangen verdedig
baar zijn. Bij een minister als Mr de
Geer, die alleen aan argumenten aandacht
schenkt, bereikt men met een dergelijke
„actie" niets. Er schuilt alleen gevaar in
voor eigen toekomst, indien men daarin
ten minste nog gelooft
Wij begrijpen volkomen, dat de sociaal
democraten vooral in den beginne voor
bijzondere moeilijkheden zouden staan.
Op zichzelf zou dat ook nog niet tegen
een „socialistische" productie pleiten. Alle
begin is moeilijk. Maar het staat voor ons
vast, dat men reeds in die overgangs- of
beginperiode fiasco zou lijden. Het geduld
en de offervaardigheid zouden ontbreken.
En niet overal zou men dat geduld en
die offers „op zijn Russisch" kunnen af
dwingen!"
De aardbeving ln Z.-ïtallB.
Men acht het niet onmogelijk, dat het
aantal slachtoffers van de aardbeving tot
3000 zal stijgen. Talrijke gewonden zijn
in de ziekenhuizen overleden.
Het reddingswerk wordt met alle kracht
voortgezet. Aan het herstel van de spoor
wegen wordt ijverig gewerkt, evenals aan
dat van de telefoon- en telegraaflijnen.
Ten behoeve van de slachtoffers van
den ramp is een nationale inschrijving
geopend, waarvoor reeds belangrijke be
dragen zijn ingekomen.
Bij het bergingswerk in het aardbe-
vingsgebied werden Zaterdag nog steeds
levenden van onder de puinhoopen ge
red.
De verwoestingen hebben, een diepen
indruk gemaakt op den koning, die zich
over den stand van het reddingswerk
uitvoerig liet inlichten, en overal harte
lijk ontvangen werd.
Minstens zoo moeilijk als het reddings
werk is het probleem van de verpleging
van de naar schatting '60.000 gewonden.
Naar het getroffen gebied worden voort
durend brood, conserven en vruchten ge
zonden. i
In de niet verwoeste plaatsen in de na
bijheid van het aardbevingsgebied werken
de bakkers dag en nacht door.
De bouwpolitie van Napels heeft drie
honderd woningen wegens gevaar voor
instorting doen ontruimen.
Verder zijn te Napels zes kerken, even
eens wegens instortingsgevaar, door de
bouwpolitie gesloten.
Deze getallen uit Napels, dat van de
haard der aardbeving ver verwijderd is
en waar de schade relatief gering is,
geven een idee van de verwoestingen
in het eigenlijk aardbevingsgebied.
De begrafenis der slachtoffers van de
ramp te Coblenz.
Onder buitengewone belangstelling van
de zijde der bevolking van Cioblenz en
omgeving heeft Zaterdagmiddag de begra
fenis der slachtoffers van het ongeluk
bij de pontonbrug plaats gehad'.
Reeds uren tevoren had een groote
menigte zich opgesteld in de straten waar
door de stoet zou trekken.
De stoet werd geopend door het mu
ziekcorps van de brandweer, dat jtreur-
marschen speelde. Dan volgde 500 man
van het Roode Kruis en leden van den
Koningin-Louise-hond. Vervolgens kwa
Kantoor Groote Markt 21
Telefoon 74 (2 lijnen)
men de vertegenwoordigers der vereeni-
gingen van de stad Cioblenz en omgeving,
die in het geheel 154 met rouwfloers be
dekte 'vaandels meevoerden.
Dan volgde de geestelijkheid en ter
stond daarop d(e tien wagens met de
lijkkisten der slachtoffers. Ter weerszij
den van de wagens liepen leden van de
brandweer en van d'e politie, die bran
dende fakkels droegen. Terstond na de
lijkwagens gingen de familieleden der
verongelukten.
Het aantal kransen was ontzaglijk groot.
Het voorbijtrekken van den stoet werd
door de ontzaglijke menigte in diep stil
zwijgen gade geslagen. De ontroering was
zoo groot, dat verscheidene personen
flauw vielen.
Op hej. kerkhof hadden slechts de fa
milieleden en personen met kaarten toe
gang, benevens de autoriteiten.
De Rijksverkeersminister von Guerard
en de minister voor hei bezette gebied,
Treviranus, vertegenwoordigden den rijks
president en de rijksregeering.
Boos weer in Noord- en Oost-Duitsch-
land.
In de Noordelijke en Oostelijke gebie
den van Duitschland heerscht sedert en
kele dagen buitengewoon ruw weer. De
visscherij wordt hierdoor ernstig belem
merd. Op de reede van Helgoland en in
de havens van de geheele Noordzeekust
zijn vtsschersschepen binnengeloopen om
beter weer af te wachten.
Bovendien hebben tallooze visschers-
booten te Guxhafen en op .de reede van
Holtenau ligging gezocht.
De stormen hebben op het eiland Rü-
gen groote verwoestingen aangericht.
Aan de kust bij Sassmitz vonden land
verschuivingen plaats; de brug voor den
Stubbenkammer verloor door storm en
golfslag haar bruggedek, evenals die in
Lohme.
Het strand is in de meeste badplaatsen
op groote diepte door de golven omge
woeld.
Tengevolge van het slechte weer is een
groot deel der badgasten zoo spoedig
mogelijk vertrekken.
De spanning in Egypte.
Het z.g. parlement, dat, naar de afge
vaardigden der Wafd-partij dreigden, bij
een zou komen, in weerwil van de wei
gering van koning Foead om de gevraag
de speciale zitting van het Egyptische
parlement toe te staan, heeft inderdaad
vergaderd en een motie van wantrouwen
tegen de regeering-Sidky pasja aangeno
men.
Na de bijeenkomst verklaarde de voor
malige premier, Nahas pasja, dat onver
wijld een aanvang zou worden gemaakt
met een beweging voor burgerlijke onge
hoorzaamheid, en wel in de eerste plaats
door het niet betalen der belastingen.
Geeft Gandhi toe?
Ofschoon niets is uitgelekt over de
vorige onderhandelingen in de gevangenis
met Gandhi, verzekert de correspondent
van de „Daily Herald" te Bombay, dat
Gandhi bereid is de campagne van burger
lijke ongehoorzaamheid te staken, en zelfs
aan de ronde-tafel-conferentie deel te ne
men. Gandhi wenscht echter van te vo
ren van den onderkoning de verzekering
te ontvangen, dat sommige van zijn ge
stelde voorwaarden zullen worden aan
vaard.
Wij geven dit "bericht voor wat het
waard is. Niemand buiten Gandhi en de
beide onderhandelaars weten op het
oogenblik hoe de zaken staan.
Korte Berichten.
De Berlijnsche huren zullen op 1
Augustus worden verhoogd tot op 133,5
pet. van die van voor den oorlog; dit
beteekent een nieuwe stijging van 41/2 pet
Een nieuwe hittegolf doet zich in
de centrale staten van Noord-Amerika
gevoelen. De temperatuur is plotseling
weer .gestegen.
Volgens de „Daily Herald" wordt
overwogen, de doodstraf in Engeland
voorloopig, bij wijze van proef, af te
schaffen. Zij zal echter weer worden in
gevoerd, indien het aantal moorden ge
durende den proeftijd mocht toenemen.
Te Duisburg-Altstaden zjjn aard
schokken waargenomen. In verschillende
woningen vielen de schilderijen van den
muur. De bewoners vertoefden geruimen
tijd op straat, voor zij het waagden weder
naar hun woningen terug te keeren.
Uit Straatsburg wordt gemeld, dat de
kinderverlamming zich langzaam uit
breidt. In het laatste etmaal kwamen
5 nieuwe gevallen voor. In totaal dus in
de laatste 5 weken 210, waarvan alleen
in Straatsburg 55.
In Marokko is het tot ernstige bot
singen tusschen Fransche troepen en op
standige inboorlingen gekomen, waarbij
de opstandelingen zware verliezen gele
den moeten hebben. Aan 'Fransche zijde
werden twee officieren bn '20 manschap
pen gedood. 1
Uit Zuid-Rusland en van de kust
der Kaspische Zee worden zware aardbe
vingen gemeld. De steden Gurjew en
Alexandrow zijn gedeeltelijk verwoest
Het Siemens Konzern heeft in zijn
werkplaatsen te Berlijn bekend gemaakt,
dat 't tengevolge van slapte in zaken zich
gedwongen ziet, tien procent van zjjn
geheele personeel te Berlijn te ontslaan.
Deze bekendmaking is gevolgd nadat on
derhandelingen over een verlaging van de
loonen en van den arbeidstijd schipbreuk
hadden geleden. Men stelt thans de vraag,
of niet het ministerie van arbeid zal
ingrijpen om dezen maatregel met zijn
verreikende gevolgen te vermijden.
DE BOYCOT VAN DUITSCHE
GOEDEREN.
Stemmen uit de Iandbouw-pers.
In landhouwkringen begint men zich
steeds meer te interesseeren voor de
vraag, of men maar zonder meer moet
toezien, dat onze land- en tuinbouw, door
de maatregelen, van Duitschland, in hun
bestaan worden bedreigd.
Als Duitschland onze producten weert,
zoo wordt geredeneerd, is het dan niet ge-
wenscht, dat wij de Duitsche artikelen
boycotten?
Het orgaan der Zeeuwsche en N. Brab.
Mij. van Landbouw schrijft hierover:
„De vraag rijst, wat de Ned. Landbouw
in die richting zou kunnen doen. Bestond
hier te lande een krachtige boerenorgani-
satie, die zich met den aankoop van land
bouwwerktuigen bezig hield, dan zou er
ongetwijfeld op dat terrein wat te berei
ken zijn. Doch daarvan schijnt voorloopig
nog geen sprake te kunnen zijn. Gemak
kelijker zou het wellicht de suikerfabrie
ken in ons land vallen, om b.v. het Duit
sche suikerbietenzaad buiten de deur te
houden; immers beschikt ons land op dit
gebied over producten, die voor de beste
buitenlandsche niet behoeven onder te
doen.
En zoo zien we de verhoudingen op
handelsgebied tusschen de volkeren in
Europa bij voortduring ingewikkelder en
moeilijker worden. Waar het heen moet
is niet te zeggen. Inderdaad begint
zooals ir. Louwes het kort geleden zoo
typisch uitdrukte de wereld meer en
meer het aanzien te krijgen van een eco
nomisch gekkenhuis.
Is het b.v. niet het toppunt, dat Duit
sche gerst en havermout tengevolge van
uitvoerpremiea vanwege de Duitsche
Binnenland.
De Zuiderzee-werken.
Beschouwingen en vragen van Kamer
leden over do boycot van Duitsche
goederen.
Wijziging wet rijkspostspaarbank.
Brand a. b. van de kruiser Sumatra.
Buitenland.
Ruw weer in Duitschland.
Weer hitte in Amerika.
De toestand in Egypte.
De aardbeving in Italië.
De onderhandelingen met Gandhi.
regeering hier te lande aangeboden wor
den voor resp. 11 en 12 cent per kg., ter
wijl deze artikelen in Duitschland zelve
20 en 19 cent kosten?"
Attn een artikel van Mr van Haastert
in het orgaan van den R.K. Ned. Boeren-
en Tuindersbond, is het volgende ont
leend:
„Er heerscht hier te lande en in 't
bijzonder onder de boeren en tuinders
terecht een groote verbittering tegen
Duitschland, dat zijn tolmuren bijna
wekelijks hooger opbouwt. Onze uitvoer
van land- en tuinbouwproducten, voor
zulk een belangrijk deel op het Duitsche
afzetgebied gericht, ondervindt 'hiervan
steeds ernstiger en straks zelfs onover
komelijke moeilijkheden."
Na er op gewezen te 'hebben, dat de
regeering niets doet, vervolgt hij:
„Het is te begrijpen, dat men in onze
kringen hoe langer hoe meer 'begint te
denken aan „zelf-doen", ook op dit ter
rein.
Duitschland moet uit zijn protectionis-
tischen dronkenmansroes ontwaken. Em
mers ijskoud water, stelselmatig en zon
der ophouden op deze vriendelijke vrien
den uitgestort, zullen hun doel niet mis
sen. De Duitsche exporteurs op Nederland
moeten ervaren, dat wij geen Duitsche
goederen meer kunnen en willen koopen,
als zij onze Nederlandsche nationale pro
ducten niet langer willen ontvangen.
Men heeft altijd den mond vol over de
kwetsbaarheid van den Nederlandschen
landbouwexport. Inderdaad is doze kwets
baar, maar wij moeten niet vergeten, dat
de Duitsche export ook net zoo goed
kwetsbaar is als de onze."
Tenslotte wekt bij nog op:
„Het ligt voor de hand, dat deze boy
cot flink georganiseerd moet worden. En
wij hopen en vertrouwen dan ook, dat al
onze boeren- en tuindersorganisaties dit
denkbeeld ernstig in overweging zullen
nemen en de banden in elkaar zullen
slaan, om nu de regeering weigert ons
te helpen ons zelf zoo goed en zoo
kwaad als het gaat te verweren."
In een ander artikel behandelt mr Van
Haastert het Einsc'h-Duitsche verdrag en
hij merkt dan o.a. op na er op gewezen
te hebben, dat die overeenkomst „schan
dalig geknoei en gekonkel" is:
De „meestbegunstigingsclausule in de
handelsverdragen begint boe langer hoe
meer op een totaal leegen dop te lijken.
Wij worden eenvoudig voor den mal ge
houden, wanneer men bet begrip meest-
begunstiging uitlegt zooals Duitschland
dit blijkbaar doet.
En onze regeering mag wel eens aan
de Duitsche regeering tekst en uitleg vra
gen en zoo noodig voor deze zaak, die er
ernstig genoeg voor is, arbitrage eischen."
Ir Louwes, secretaris van de Overijssel-
sche Mij. van landbouw bespreekt in zijn
weekoverzicht de boycot van den Algem.
Ned. Zuivelbond van Duitsche goederen.
Hij schrijft o.a., dat, wil deze zaak effect
sorteeren,
„het gewensebt is, dat de landbouw
zooveel mogelijk één lijn trekt. Is het
niet 'gewensebt, dat de F.N.Z. met de 3
