No. 250
Zaterdag 26 Juli 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank N.V. Goes
Belgisch Geld
m
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contróle
Uit nummer bestaat uit 3 bladen.
EERSTE BLAD.
VALSCHE VRIJHEIDSZIN.
Buitenland.
HORLOGES
C. JOOSSE, St. Adriaanstr. II, Goes 1
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
Berlijnsche Brieven.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELEEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersiO.OS
Prijs der AdvarfentiBns
1—4 regels fl,20, albe regel mees 30 e
Bij abonnement belangrijke korting.
Een kenmerk van onzen tijd is: los
bandigheid, opstandigheid, valsche vrij
heidszin, de zucht om zich uit te leven.
Men spreekt van de opstandige jeugd,
maar men kan metevenveel recht spre
ken van de opstandige ouderen.
Dit is niet toevallig.
Het hangt samen met en is de vrucht
van de revolutionaire ongeloofstheoriën
waarvan de korte inhoud is: het mis
kennen van de goddelijke souvereiniteit,
het breken van de touwen en het ver
scheuren van de banden, waarmee de
mensch aan zijn Schepper verbonden is.
De samenvatting van de vrijzinnige
vrijheidstheoriën waarmee ons volk ja
renlang is opgevoed is: dat ieder mensch
zich overeenkomstig zijn eigen wenschen
en verlangens moet kunnen uitleven.
Er is een tijd geweest, dat men van
dit zich uitleven groote verwachtingen
koesterde.
Heel het leven, te beginnen met de
opvoeding, moest hierop worden ingericht
Als de mensch zich slechts naar zijn
aard zou kunnen ontwikkelen en zich
in vrijheid zou kunnen uitleven, dan zou
het menschelijk leven op hooger peil
worden gebracht en een betere en meer
gelukkige samenleving worden verkregen.
Daarom moest de Bijbel van de school
worden verbannen en moest het Woord
van God plaats maken voor de men-
schelijke rede.
Deze verwachtingen, hoe kon het an
ders, zijn op bittere wijze teleurgesteld.
Men mag Gods Woord aannemen of
verwerpen, men mag het als regel en
richtsnoer voor het- leven erkennen of
afwijzen, waarheid is en blijft, dat het
gedichtsel vau 's menschen hart boos
is; dat wij van nature geniegd zijn God
en onzen naaste te haten en dat uit
het hart der menschen allerlei booze be
denkingen voortkomen.'
En aangezien uit een vergiftigde bron
geen goed water kan opborrelen en een
slechte boom geen goede vruchten kan
voortbrengen, zoo kan ook uit de door
de zonde bedorven en vergiftigde bron
van het menschelijk hart niets goeds
voortkomen.
Als de mensch zich dan ook in „vrij
heid" en losbandigheid gaat uitleven, dan
beteekent dit dat het van kwaad tot
erger gaat. Denk aan Rusland!
Nu is, dank zij Gods algemeene ge
nade, met name in ons land, de door
werking van de zonde gestuit.
Allerlei factoren zijn er, die daartoe
medewerken. Ook de indirecte wer
king van het Evangelie is niet gering
te achten.
Opvoeding en onderwijs, zeden en ge
woonten, wetten en verordeningen, wer
ken karnen om de doorbraak van de
zonde te stuiten en het leven althans
dragelijk te maken.
Maar toch, als Gods genade het niet
verhoedt, hoe diep kan ondanks deze be
schuttende factoren, de mensch vallen.
Zich uitleven in vrijheid, naar eigen
aard en verlangen!
Daar is een veelbelovende jongeman.
De schoonste verwachtingen worden ge
koesterd.
Hij heeft aanleg en gaven, een schit
terende toekomst ligt voor hem open.
Maar hij gaat zich u i 11 e v e n en straks
is het leven uit, gebroken, een schoone
toekomst vernietigd, aan alle verwach
tingen den bodem ingeslagen.
Daar is een jongedochter door God
met schoonheid gesierd. Een heerlijke toe
komst schijnt haar te wachten, 'tis in
,haar jonge leven al zonneschijn en
vreugde.
Maar zij gaat zich uitleven. En
straks is de schoone bloem geknakt en
blijft er niets anders over dan een men
schelijk wrak.
Ontzettend en droef zijn de gevolgen
van den valschetn vrijheidszin, op elk
gebied. In het persoonlijk leven, maar
ook in dat van maatschappij en staat.
Maar, zegt de vrijzinnige, gij doet ons
onrecht. Gij maakt van ons bedoelen een
caricatuur. Wij denken er niet aan, het
„zich uitleven" in <Je^en zin op te
vatten.
En zoo is het ook in vele gevallen.
Men durft en daarvoor zijn wij
dankbaar de consequentie van zijn
theorieën niet aan.
Men wil vrijheid, maar binnen de gren
zen van wet en orde en fatsoen, waar
door de gewenschte vrijheid wordt inge
perkt.
Wij „achten dit een zeer gelukkige in
consequentie, omdat men zoodoende toch
weer eenigszins het Christelijk standpunt
nadert.
Het groote verschil hierbij' is echter
dat de vrijzinnige voor zich de vrijheid
opeischt, zelf de grenslijnen te trekken
terwijl de Christen buigt voor de eischen
van het Woord van God.
Het verschil is, da.t de vrijheidsbeper
king zooals de vrijzinnige die wensdht,
een willekeurige is, terwijl de Chris
ten vraagt niet naar eigen verlangens,
maar naar de hp-oge en 'heilige eischen
van de wet Gods, Wien te dienen het
leven is èn v r ij h e i d.
De cycloon in Noord-Italië.
Over de vernielende gevolgen van den
wervelstorm komen uit Noord-Italië na
dere berichten, die melden, dat tusschen
Montebelluna en Treviso een aantal dor
pen zoo goed als geheel vernield is.
Eenige dezer dorpen zijn nog pas na
den oorlog geheel nieuw opgebouwd en
thans weer in puinhoopen veranderd. Alle
bebossching en boomaanplant werden
door den storm ontworteld. Telegraafpa
len knapten als stroohalmen. De daken
van huizen werden afgerukt en honderden
meters ver weggeslingerd.
Onder de bevolking brak een ware
paniek uit. Vooral de voorsteden van
Treviso werden geteisterd. De 40 huizen,
die van den oorlog nog zijn overgebleven,
werden ongeveer met <jen grond gelijk ge
maakt.
Het dak van een zijde-spinnerij werd
afgerukt en de machines tot stilstand
gebracht
Vast staat, dat minstens 22 personen
werden gedood en 100 werden gewond.
0.ok uit de Dolomieten worden zware
stormen gemeld, gepaard met hagelslag
en regenval. Die bergrivieren stij'gen en
ook de Etsch is gevaarlijk gezwollen.
Het geteisterde Italië.
Tengevolge van de slechte verbindin
gen in het aardhevingsgebied komen de
juiste gegevens uit de getroffen streken
eerst langzaam binnen.
Het blijkt thans wel, dat deze aardbe
ving de hevigste is geweest, sinds die van
1915.
De aardbeving overviel de inwoners van
Melfi, terwijl zij- bet oogstfeest vierden.
Er was dit jaar een goede oogst en blijde
werd 'dit feit met wijn en gezang gevierd.
De eenige aanwijzing, dat er onheil in
aantocht was, zou het abnormaal loome
weer moeten zijn geweest en de voortdu
rend grijze lucht gedurende de laatste da
gen voor de ramp. Dit zijn verschijnselen
die gewoonlijk aan een aardbeving vooraf
gaan.
Volgens de bewoners der geteisterde
streek werden eerst eenige lichte stooten
waargenomen, kort daarop gevolgd door
de hevige schokken, die de groote ramp
veroorzaakten en huizen en gehouwen de
den instorten.
Tijdens de aardschokken woedde een
hevig onweer. De 'bliksemstralen flitsten
door het luchtruim. Luid onderaardsch
gerommel verhoogde nog de ontzetting
van die oogenbiikken.
De redders, die naar de verwoeste ste
den gingen, hebben daar hartverscheu
rende tooneelen beleefd. Er waren vrou
wen, 'die de lijken van hun kinderen niet
wilden achterlaten en anderen, die niet
van de plaats van den ramp wilden ver
trekken, omdat familieleden nog niet ge
vonden waren.
Voor zoover de dakloozen niet in nog
overgebleven gebouwen kunnen worden
ondergebracht, of direct kunnen worden
vervoerd, worden voor hen groote ten
ten opgericht, die als eerste onderdak
dienen.
Alle bouwvallig geworden huizen wor
den door de militairen verder omverge
haald, opdat niet door later instortende
gebouwen nog meer onheil wordt veroor
zaakt
Het geheele aardhevingsgebied gelijkt
een slagveld, waar de oorlog heeft ge
woed. Vele overlevenden hebben geen
voldoende kleeren, daar de ramp in den
nacht plaats had en duizenden in nacht
gewaad zijn gevlucht.
Soms ontmoeten de redders halfnaakte
bijna als waanzinnigen ronddolende over
levenden, die s-breeuwen en huilen om
familieleden. Zij trachten in de ingestor
te huizen te komen, in de hoop, onder
de puinhoopen hun kinderen, of andere
familiëleden nog levend aan te treffen.
Nieuw© aardbevingen
In Pinotesa in Mexico werden gister
avond verschillende aardschokken waar
genomen, waaraan een onderaardsch ge
rommel en een geweldig© stortregen voor
afgingen. Door een paniek aangegrepen
renden de bewoners de straat op. Er val
len geen dooden te betreuren.
In 'het gebied veen Philipopel, dat in
1928 reeds door een ernstige aardbeving
is geteisterd, zijn in den a'fgeloopen nacht
opnieuw aardschokken waargenomen.
De aardbeving schijnt echter geen groo
te verwoestingen te hebben aangericht.
Steeds meer echtscheidingen.
Volgens een onlangs verschenen statis
tiek bedraagt bet aantal echtscheidingen
in Zweden thans ruim 5 pet van het aan
tal huwelijken.
Honderd jaar geleden was -dit percen
tage slechts 0.49, zoodat het aanfal echt
scheidingen in den tijd van een eeuw
meer dan vertienvoudigd is.
Per duizend inwoners komen er thans
0.35 echtscheidingen voor, tegen slechts
0.10 in Engeland en Schotland en 0.09 in
Portugal. In Denemarken 0.06.
Op het gebied der echtscheidingen
neemt sovjet-Rusland onder de verschil
lende landen de eerste plaats in met 3.10
echtscheidingen per 1000 inwoners, dan
volgen de Ver. Staten met 1.85 echtschei
dingen per 1000 inwoners.
Werkloosheid ook in Italië?
De „Populaire" verneemt langs een
omweg, dat het de laatste dagen in Ita
lië in verband met den economischen
toestand èn de toenemende werkloosheid
op verschillende plaatsen tot incidenten
is gekomen, o.a. te Turijn bij de Fiat-
fabrieken, waar Zaterdag 600 arbeiders
ontslag kregen.
De overige arbeiders verklaarden zich
met de ontslagenen solidair en gingen
tot staking over. Zij verschansten zich
in de fabriek. De politie stond machte
loos en moest zich na vergeefsche po
gingen om de stakers te verdrijven terug
trekken. Daarop werden de fabrieksge
bouwen door soldaten omsingeld en na
3 dagen waren de arbeiders door den
honger gedwongen zich over te geven.
De fascistische overheid doet thans
moeite, om de ontslagen arbeiders elders
onder te brengen.
Geheime radiostations in Frankrijk.
De Fransche politie is na een onder
zoek dan 4 maanden heeft geduurd, op
het spoor gekomen van geheime radio
stations, die ten nadeele van de Fransche
posterijen een geheimen telegrammen-
dienst hadden ingericht
Dergelijke stations zijn vastgesteld te
Parijs, Hallien en te Metz. Zij onderhiel
den geregeld, verbinding met Centraal
Afrika, Syrië en Amerika.
Nadere bijzonderheden worden voorloo-
pig in het belang van het verdere onder
zoek geheim gehouden, daar men eerst
wil nagaan, of de stations ook gebruikt
zijn voor revolutionnaire propaganda of
spionnage.
Vele arrestaties te Moskou wegens
corrptie.
Meer dan honderd verkoopers en an
dere beambten van coöperatiewinkels te
Moskou zijn in de gevangenis geworpen.
Zij worden beschuldigd, gerantsoeneerde
levensmiddelen gestolen en tegen woeker
prijzen verkocht te hebben aan personen,
die geen recht hebben op gerantsoeneerde
levensmiddelen.
Naar van officieele zijde verklaard
wordt, heeft te Moskou een for-
meele smokkelaarsring bestaan van 25
coöperaltiewinkels en is gedurende het
laatste half jaar voor verscheidene hon
derdduizenden roebels aan levensmidde
len gestolen. Ongeveer 665.000 K.G. sui
ker, 20.000 K.G. zeep; 18.000 K.G. bo
ter, 7000 K.G. thee en andere levens- en
gebruiksmiddelen zijn door beambten, die
vertrouwensfuncties bekleedden, gestolen.
De beschuldigden werkten op zeer een-
In Goud, Zilver en Nikkel
als vest- en polsmodef.
JARENLANGE GARANTIE!
Doet uw voordeel. Koopt bij ons. H
Aanbevelend,
voudige wijze. Wanneer arbeiders met
bun kaarten kwamen en de bonnen lie
ten afscheuren, werden deze bonnen niet,
zooals voorgeschreven, van een stempel
„ongeldig" voorzien, doch verkocht aan
anderen, die daarvoor weer levensmidde
len 'kwamen halen.
De leiders van deze bende zullen te
rechtgesteld worden. - f
Koning Albert en Koningin Elisabeth te
Antwerpen.
Koning Albert en Koningin Elisabeth
hebben zich gisterochtend naar Antwerpen
'begeven voor een driedaagsc'h bezoek aan
de stad. De vorstelijke bezoekers begaven
zich dadelijk naar het paviljoen van de
Belgische scheepvaart en het Departe
ment van Openbare Werken, waarna ook
nog het paviljoen der stad Antwerpen en
enkele kleinere gebouwen werden bezich
tigd. Daarna begaven zij1 zich, nadat een
talrijke menigte hen had toegejuicht, naar
het paleis op de Meir, waar zij tijdens hun
verblijf te Antwerpen hun intrek hebben
genomen.
Korte Berichten.
Volgens een bericht uit Washington
zullen de diplomatieke vertegenwoordi
gers der V. S. in het buitenland voortaan
zelf moeten betalen, wat zij' voor alcoholi
sche dranken uitgeven. Zij zullen daar
voor volgens een gisteren door president
Hoover onderteekend besluit geen vergoe
ding meer ontvangen.
De Engelsche minister van Buiten-
landsche zaken "is wegens overspannen
toestand vertrokken naar een gezond
heidsoord op» het land, waar hij1 zich ge
durende drie weken aan een speciale
behandeling zal onderwerpen.
Daar de onderhandelingen met het
personeel mislukt zijn kondigen de Oos-
tenrijksche drukkerspatroons een uit
sluiting aan in de graphische vakken.
De Duitsche president zal op grond
van artikel 48 van de grondwet een ver
ordening uitvaardigen, waarbij het dra
gen van schiet- of steekwapenen voor
het geheele Duitsche rijk wordt verboden.
De Pruisische regeering had een derge
lijke verordening reeds voorbereid, die
thans echter overbodig wordt.
Hoog bezoek.
Prins Nobuhito, de derde zoon van den
overleden keizer van Japan, die met zijn
gemalin incognito een bezoek aan Neder
land zal brengen, zal 4 Augustus a.s. te
's-Gravenhage aankomen.
Nederland's deelneming.
De Nederlandsche regeering heeft door
tusschenkomst van onze gezanten te Ber
lijn en te Rome aan de Duitsche en Ita-
laansche regeeringen haar deelneming
betuigd met de rampen, welke in Duitsch-
land en in Italië hebben plaats gehad.
Economische voorlichtingsdienst.
Op een vraag van het lid der Tweede
Kamer, den heer Van Rappard, betref
fende het inwinnen van het oordeel van
den georganiseerden landbouw over het
rapport van de commissie van voorberei
ding van een organisatie van den econo
mischen voorlichtingsdienst, heeft de mi
nister van binnenlandsche zaken en land
bouw geantwoord, dat 'hij op 22 dezer een
exemplaar van het bedoelde rapport aan
de centrale landbouworganisaties heeft
toegezonden, met verzoek 'haar oordeel
daaromtrent te willen mededeelen.
Duitschland en onze boter.
Het Eerste-Kamerli'd, de heer Blomjous,
heeft den Minister van Binnenlandsche
Zaken en Landbouw de volgende vragen
gesteld:
Heeft de minister kennis genomen van
een overeenkomst, welke tusschen Duitsch
land en Finland zou zijn gesloten, en
Binnenland.
Vragen van het Eerste Kamerlid Blom
jous over de Duitsche handelspolitiek.
Onze landbouw en de Duitsche goederen.
Buitenland.
De aardbeving en de cycloon in Italië.
Geheime radio-stations in Frankrijk.
Corruptie bij de coöp. winkels in Rusland.
tegere voordeeiige koersen
waarbij Duitschland zich zou verplichten,
jaarlijks 8 millioen K.G. boter en 3 mil-
lioen K.G. kaas van Finland af te nemen,
met de bepaling, dat voor elke 100 K.G.
boter, die minder dan deze hoeveelheid
door Duitschland wordt afgenomen, f 18
en voor elke 100 K.G. kaas, die Duitsch
land van Finland minder koopt, f 3,60
door Duitschland aan Finland 'betaald
wordt?
Moet de minister op redelijke gronden
aannemen, dat deze overeenkomst werke
lijk gesloten is?
Indien deze overeenkomst werkelijk ge
sloten is, acht dan de minister met stel
ler dezer vragen dit verdrag niet lijnrecht
indxuischend tegen geest, tegen bedoe
ling en zelfs tegen de letter van bet door-
Nederland met Duitschland afgesloten
handelsverdrag, omdat daardoor de clau
sule der inees(begunstiging niet de min
ste of geringste beteekenis meer heeft?
Acht de minister de verontwaardiging,
welke door dergelijke ondermijning van
ons handelsverdrag in breede kringen van
het Nederlandstfbe volk gewekt is, met
steller dezer vragen, niet alleszins ver
klaarbaar en gerechtvaardigd?
Meent de minister niet, met steiler de
zer vragen, dat de maatregelen, door par
ticulieren en organisaties, o.a. door den
Alg. Ned. Zuivelbond, uit verontwaardi
ging tegen Duitschlands handelspolitiek
tegenover Nederland genomen, onvoldoen
de werking zullen hebben?
Is de minister niet van oordeel, dat het
belangrijke invoersurplus van Duitschland
welke in onae handelsbalans met dit land
tot uitdrukking komt, ons voldoenden
steun geeft om een verweer onzerzijds nut
te doen sorteeren?
Is de Minister bereid, om, indien door
Duitschland aan Nederland niet dezelfde
faciliteiten als aan Finland verleend wor
den, met spoed wetgevende maatregelen
aan de volksvertegenwoordiging voor te
leggen, teneinde de Nederlandsche Regee
ring voldoenden steun te bieden om van
de Duitsche Regeering een redelijke 'han
delspolitiek tegenover Nederland te ver
zoeken?
Dictatuur ol Parlement?
In Duitschland heexsoht sedert de om
wending van 1918 een chronische crisis.
Het is de strijd tusschen links en rechts,
tusschen republikeinen en monarchisten,
tusschen de aanhangers der oude en de
voorvechters der nieuwe regime. De tien
jaar, welke achter ons liggen, werden be
nut toi verkenning van het terrein. Men
heeft elkanders kracht gemeten. Men be
loerde elkaar, schold elkaar de huid vol,
werd ook wel eens handtastelijk, maar de
groote slag werd nog niet geslagen. On
der Kapp en Ludendorff liet men welis
waar een ballon d'essaye de lucht ingaan,
maar het jammerlijk verloop van dezen
mislukten Putsch maande tot voorzich
tigheid. Men wilde zich niet ten tweeden
male de vingers branden. Men werd voor
zichtiger in zijn formuleering, vermeed
het woord monarchistisch, noemde zel
den den naam der Hohenzollern, zocht
