No. 246
Dinsdag 22 Juli 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
HendriksE Co'a Bank H.ï. Oaee
EERSTE BLAD.
v.h. GEBR. PETERS
Gereformeerde Kerk Goes
Binnenland
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrdle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
bericht, dat haar NIEUWE UITGEBREIDE PRIJSCOURANT
van ZWAKSTROOM-, STERKSTROOM- en RADIO-
ARTIKELEN op aanvraag, gratis aan Heeren Hande
laren wordt toegezonden.
Amsterdam C., Prinsengracht 220— 224.
Belangrijkste Nieuws.
Uitgifte eener geldleening
groot f8000.—
rentende 5 pCt. 's jaars
Directeur-Hoofdredacteur;
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Re. actie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
A b a n ie m.rp - IJ a:
Per 3 waanden, ...anea «r.,- 70s*, f?,-—
Losse j s c jyjg
Prijs der Advertentie®:
1—1 regels i 1.30, elke regel meer 30 et.
Bij abonnement belangrijke korting.
Meer soberheid noodzakelijk?
Bij 'de bespreking van de crisisver
schijnselen die zich niet alleen in ons
land en niet alleen op landbouwgebied
voordoen i3 er één vraag waaraan mis
schien nog te weinig aandacht wordt
geschonken.
De vraag of de soberheid niet wal
al te veel uit het oog is verloren.
Als dit onderwerp aan de orde komt
zijn er velen die neiging gevoelen instem
mend te knikken en die dan het oog
hebben op anderen.
Dan zijn er de werkgevers die van
oordeel zijn dat de arbeiders wier Ie-
venspeil eenigszins is verhoogd teveel
voor genot en opschik uitgeven, terwijl
er weer anderen zijn die oordeelen, dat
het bij de boeren en middenstanders veel
te royaal toegaat.
Op deze wijze komen wij echter niet
verder.
Het leven heeft over heel de linie
een groote verandering ondergaan. Bij
alle groepen der bevolking.
En tot op zekere hoogte was dit nood
zakelijk.
Er is een tijd geweest, dat een deel
der bevolking verkommerde, dat er bij
(velen permanent gebrek was aan het al-
lernoodigste, dat b.v. de huisvesting bij
breede groepen zeer veel te wenschen
overliet.
Daarop doelen wij dan ook niet.
Maar wel hierop, dat er in onzen tijd
ontzaglijke sommen worden uitgegeven
voor genot en vermaak. Wat worden er
een kapitalen verknoeid in bioscopen en
dergelijke en wat wordt er ook, voor
overigens alleszins gepast genot, niet uit
gegeven.
Dat is alles heel mooi.
Als we b.v. zien hoe elk jaar dui-
zenden de grenzen overtrekken om te
genieten van het vele schoon dat het
buitenland te zien geeft, dan valt daar
op zichzelf geen bezwaar tegen te maken.
De groote vraag is echter of ons volk
die weelde kan dragen.
Of wij niet leven boven onze finan-
cieele draagkracht, zoodat op den duur
een instorting piet uit kan blijven.
Op een andere plaats in dit blad kan
ipen lezen dat ons volk per jaar pl.m.
173 millioen gulden uitgeeft voor één
genotmiddel; de tabak. Dat is per hoofd
der bevolking, alles en alles meegere
kend f 22 per jaar. Alleen aan tabak.
Natuurlijk kan dit geld niet zonder
meer als weggegooid worden beschouwd.
Een groot deel er van heeft een nut
tig rendement in den vorm van arbeids-
loonen enz.
Maar toch klemt de vraag is het vol
te houden, dat voor één genotmiddel zoo
groote bedragen worden uitgegeven?
En zoo gaat 't toch over heel de
linie.
De vraag is daarom urgent, of niet
meer soberheid gewenscht is niet alleen,
maar ook dringend noodzakelijk.
Spoorwegstaking in Ierland.
De algemeene secretaris van de Iersche
spoorwegarbeidersvereeniging deelde me
de, dat de spoorwegmaatschappij het on
voorwaardelijk weer te werk stellen der
ontslagen arbeiders heeft geweigerd. De
raad van den spoorwegarbeidersbond
heeft hierop besloten de staking op het
spoorwegnet der Southern Railway in het
Iersche Rijk Dinsdag om 12 uur des
nachts af te "kondigen. Bij dit conflict
zijn 12C0 spoorwegarbeiders en 40j omni
bus-chauffeurs betrokken.
Onlusten in Egypte.
Naar aanleiding van het besluit van de
Wafdpartij om, ondanks Se ontbinding
van het parlement, den toegang tot het
parlementsgebouw te forceeren, had zich
gistermorgen een groote menigte in de
nabijheid van het parlementsgebouw ver
zameld. Langzamerhand vormden zich
stoeten van demonstranten, die voor een
groot deel uit jeugdige personen beston
den. De demonstranten trokken door de
hoofdstraten der stad, op verschillende
plaatsen werden winkelruiten ingeworpen,
terwijl de trams tot stilstaan gedwongen
werden. In sommige hoofdstraten "bleef
nauwelijks een winkelruit heel. De politie
arresteerde een groot aantal personen.
Er is een demonstrant gedood en 67
gewond, waarvan er 27 in het zieken
huis moeten blijven. De verliezen der
politie zijn onbekend. De politie be-
heerscht thans volkomen den toestand.
Nadat de politie de betoogers te Oairo
met vuurwapenen verstrooid had heeft
zij 323 lieden gearresteerd, die vandaag
reeds in kort geding voor den rechter
zullen verschijnen, 'beklaagd van lands-
vredebreuk, en sommigen van hoog
verraad.
Ook te Port Said hebben er kleine
demonstraties plaats gehad. Er zijn een
twintigtal gewonden onder de demon
stranten; de toestand van één is vrij
ernstig. Zestien Jeden der politiemacht
zijn eveneens gewond.
Hitte ln de Ver. Staten.
Naar uit New York gemeld wordt, is
het op het oogenblik buitengewoon warm
in de staten van het Midden-Westen en
een deel der Oostelijke staten. Tijdens
het week-end vonden 46 personen den
dood, waarvan 21 tengevolge van de
overmatige hitte en de overigen bij het
baden. In Washington was de hitte zoo
fel, dat in den Senaat de verdere be
raadslagingen over het Londensche vloot-
verdrag tot Maandag moesten worden ver
daagd.
Omi 2 uur gistermiddag was het te New-
York in de schaduw 27 gr. en in het
Central Park in de zon 57 gr. De hitte
heeft te New-York 5.7 slachtoffers ge-
eischt.
Verhoogde Invoerrechten in Frankrijk.
De pessimistische toon, die in het laat
ste jaarverslag der Ned. K. v. K. te Parijs
tot uiting kwam ten opzichte van de te
verwachten nieuwe verhoogingen van in
voerrechten, wordt wel spoedig door de
feiten gerechtvaardigd. Gebruikmakend
van de daar verleende bevoegdheid, heeft
de Fransche regeering bij een thans open
baar gemaakt decreet nieuwe belangrijke
tariefsverhoogingen afgekondigd, die
reeds terstond worden toegepast en die
ditmaal weer in het bijzonder de Ne-
derlandsche invoeren treffen.
De verhoogingen betreffen een aantal
producten van landbouw en veeteelt,
waarvan de opsomming hier volgt. De
genoemde cijfers zijn die van het mini
mumtarief, dat voor ons land geldt.
varkens (per 100 K.G. levend gewicht)
van 75 op 100 francs;
varkensvleesch (versch en bevroren)
van 125 frcs. bruto op 175 frs. netto;
varkensvleesch (gekoeld) van 65 op
125 frs.;
ongezuiverde reuzel, anders dan voor
industrieele doeleinden van 75 bruto op
175 frs. netto;
gezuiverde reuzel van 120 bruto op
250 frs. netto;
kaas, harde z.g. Hollandsche en
Gruyère van 60 op 100 frs.;
haver: heele korrels van 15 op 30
frs., gebroken korrels, niet meer dan 10
pet. meel bevattende van 22.50 tot
42.60 frs., meel van 25 tot 35 frs.;
gerst in korrels van 15 op 20 frs.;
gerst in meel van 30 op 35 frs;
aardappelen, versch, van 1 Maart tot
1 Juli van 15 op 21 frs.
Aardappelen ondergaan in het seizoen,
dat Frankrijk ze niet noodig heeft, tus-
schen 1 Juli en 1 Maart daaraanvolgen
de een verhooging van 6 tot op 15 frs.
per 100 Kg. Voor aardappelmeel wordt
het recht van 70 op 120 gebracht.
Van de verhooging van het recht op
kaas zijn uitgezonderd Zwitserland, met
welk land op 8 dezer een handelsover
eenkomst gesloten is, en Italië. In ver
band daarmee noemt het nummer van
het tarief, dat vroeger sprak van „from-
mages dits de Hollande en de Gruyère"
nu nog slechts de Hollandsche kaas. D'e
verhooging van het invoerrecht op
harde kaas komt dus vrijwel uitsluitend
op ons land neer en het zou zeker
in hooge mate gewenscht zijn, dat ook
tusschen Nederland en Frankrijk een han
delsverdrag tot stand kwam waardoor
onze belangen dan ook wat meer dan
thans gevrijwaard zouden zijn. Al is on
der de tegenwoordige omstandigheden
een triomf van de beginselen, die ons
dierbaar zijn, in afzienbaren tijd zeker
niet te verwachten integendeel I
Nog sterker dan deze verhoogingen,
waarvan men tenminste weet, waaraan
men toe is, is hetgeen er gebeurd is
met de réchten op zeevisch. Te dien
aanzien heeft de Kamer, voor zij uit
eenging, een wetje aangenomen, waarbij
het recht verhoogd werd volgens een bij
gevoegd tableau. Dit tableau was er ech
ter niet bij, zoodat de regeering te
dien aanzien als het ware een blanco
chèque in handen heeft. Op het oogen
blik is bij de betrokken diensten nog
geen inlichting te krijgen omtrent de ver
hooging van dit voor ons land zoo be
langrijke invoerartikel, die ons te wach
ten staat.
Een vliegtuig neergestort. Zes slachtoffers.
Gistermiddag is bij Gravesend een Jun
kervliegtuig neergestort, dat dienst deed
tusschen Le Touguet en Croydon, De be
stuurder en zijn helper en 4 passagiers
zijn daarbij omgekomen.
De passagiers waren de markies van
Dufferin, Sir Edward Ward baronet, burg
gravin Ednam en mevrouw Loeffler. De
bestuurder was kolonel Henderson, de
helper was Shearing genaamd. De beide
laatsten waren oud-officieren van de lucht
vaart.
Volgens ooggetuigen heeft er, terwijl
het vliegtuig boven Meopham dicht bij
Gravesend was, een ontploffing plaats
gehad.
Het toestel werd gevonden in den tuin
van een huis te Meopham. Een der vleu
gels lag 2 mijl verder.
Aanslag op den Roemeenschen onder
staatssecretaris van blnnenlandsche
zaken.
Naar uit Boekarest wordt gemeld, is
Angelescu, de onder- staatssecretaris van
binnenlandsche zaken, gisteren op zijn
bureau door vier Macedonische studenten
aangevallen en door verscheidene scho
ten gewond. De vier studenten hadden
een audiëntie aangevraagd om een ver
zoekschrift in te dienen. Toen Angeles
cu in de lezing van dit geschrift verdiept
was, loste de student Boza, door de drie
anderen daartoe aangezet, vijf schoten
op hem. Angelescu, die in het gezicht,
de borst, den schouder en den arm ge
troffen was, had ondanks zijn bloedver
lies nog de tegenwoordigheid van geest
zich op den dader te storten, hem tegen
den grond te slaan en hem zoo buiten
gevecht te stellen. Angelescu is dadelijk
naar een ziekenhuis gebracht.
De dader en zijn medeplichtigen wer
den aangehouden. Uit het dadelijk inge
stelde onderzoek kwam men tot de con-
culsie, dat men met een daad van poli
tieke wrok te doen had.
De dader motiveert zijn daad met de
mededeeling, dat het een politieke wraak
neming betreft wegens de houding van
Angelescu tegenover de anti-semieten.
Overproductie op Zuivelgebied?
De „Deutsche Tageszeitung" bevatte
een artikel „Eine neue Gefahr für die
deutsche Molkereiwirtschaft", volgens hetr
welk de Deensche regeering in het afge-
loopen jaar een marktafdeeling in het
leven heeft geroepen (Marktausschusz),
wier taak het is, nieuwe exportmogelijk
heden te zoeken voor de Deensche zuivel
producten.
Blijkens het eerste jaarverslag van de
zen nieuwen tak van regeeringsdienst
(gepubliceerd in no. 77 van de „Molke-
rei Zeitung) heeft het onderzoek, ook
in het buitenland ingesteld, aangetoond,
dat er van een overproductie van zuivel
producten kan worden gesproken.
Er dienen daarom bijzondere maat
regelen getroffen te worden, om aan de
moeilijkheden, uit die situatie voortvloei
ende, het hoefd te bieden. Door samen
werking tusschen producenten en expor
teurs ten behoeve van een propaganda-
1 en reclamecampagne moeten oude en
nieuwe markten bewerkt worden, in de
eerste pKats door oprichting van nieuwe
verkoopskantoren en agentschappen. In
de grootere stederi dienen propaganda-
winkels te worden ingericht, waar Deen
sche boter in kleine, smaakvolle origi-
neele verpakking verkrijgbaar worde ge
steld. Hieraan dient een reclame-cam
pagne door middel van advertenties ver
bonden te worden.
Om aan de noodige gelden voor deze
campagne te komen, wordt voorgesteld,
oen bijdrage van 10 tot 25 öre (7 k 17
ets) per vat boter.
Overeenkomstige voorstellen worden ge
daan ter bevordering van den afzet van
kaas en gecondenseerde melk.
De schrijver in de „Deutsche Tageszei
tung" ziet in deze voorstellen een drin
gende noodzakelijkheid, om
zoo spoedig mogelijk het in
voerrecht op boter te regelen...
De vraag dient ernstig onder oogen ge
zien te worden, zegt hij, of50 mark
per 100 K.G. wel voldoende isf Hij meent
reden te hebben, dit te moeten betwij
felen
Suikerbietenteelt in bet buitenland.
Uit de voorloopige gegevens van het
Duitsche Rijksbureau voor de Statistiek
zijn dit jaar voor de suikerfabriken 460.109
H.A. beteeld met suikerbieten, tegen
431.800 in 't vorige jaar, dat is dus 6.6
pCt. méér. In de a.s. campagne zullen
waarschijnlijk 233 fabrieken werken te
gen 238 in de campagne 1929.
In Frankrijk steeg het suikerbieten-are
aal van 246.000 tot 261.000 H.A., dus met
6.1 pCt.
Korte Berichten.
Het aantal werkloozen 'bedroeg 15
Juli in Oostenrijk 180000, waarvan 152000
steuntrefckenden. Hun aantal was weer
2400 hooger dan op 1 Juli.
In 1929 heeft Italië 14.600.000 ton
steenkool ingevoerd, wat ongeveer 2 mil
lioen ton meer was dan in 1928. De bla
den vinden hierin aanleiding om aan te
dringen op een snellere uitvoering van
de electrificatie en op meer gebruik van
olectriciteit in plaats van steenkool in de
fabrieken, teneinde de handelsbalans van
den drukkenden last van de groote steen-
koolinvoeren te ontlasten.
Uit Londen wordt gemeld, dat de
Yereeniging van Tinproducten bekend ge
maakt heeft, dat 94 maatschappijen, wel
ke haar werkzaamheden uitstrekken over
het Britsehe gebied en Siam, zijn over
eengekomen de productie twee maanden of
langer stop te zetten.
De Poolsehe ministerraad heeft be
sloten tot het nemen van maatregelen ter
bescherming van den landbouw. Op voor
stel van den minister van landbouw zul
len o.a. de invoerheffingen op Ameri-
kaansch vet (waarvan uit Nederland
belangrijke hoeveelheden worden geïm
porteerd) in de naaste toekomst aanmer
kelijk worden verhoogd.
Nabij de dokken van Buenos Aires is
brand uitgebroken in een geheel gevulde
■graanopslagplaats, die door het vuur
grootendeels verwoest werd. De schade
wordt geschat op 1 millioen pesos.
De officieele lijst der slachtoffers
van de tyfeon in Japan geeft 349 doo-
den aan, terwijl 210 menschen gewond
zijn en bijna 140 nog vermist worden.
In Zuid-Japan zijn 62 menschen gedood.
Te Buxtehude zoo wordt uit Ham
burg gemeld, zijn 15 deelnemers aan een
bruiloftsmaal na het eten van varkens
vleesch ziek geworden. Negen personen
waaronder het bruidspaar, zijn gevaarlijk
ziek. Het betreft hier waarschijnlijk vergif
tiging door trichinen.
Binnenland.
Cycloon te Aalten.
D'e maatregelen tegen kapitein Borren.
Verduistering bjj het regiment jagers.
Buitenland.
Onlusten in Egypte.
Hitte in Amerika.
Spoorwegstaking in Ierland.
Politieke moordaanslag te Boekarest.
Vliegtuig te Gravesend neergestort. Zes
dood en.
Frankrijk verhoogt zijn invoerrechten.
™L!'_!-J-■ggg?—1
ten behoove van het Orgel,
In stukken van flOO.—
Insohryvingen worden gaarne aangenomen
tot uiterlijk 26 Juli a.s. door
Mr D. Sluis, f
Zondagmorgen is te Alkmaar overleden
Mr D. Sluis, lid van den gemeenteraad,
secretaris van den polder Schermer, se
cretaris van het college van regenten van
het stedelijk ziekenhuis en oud-wethou
der der gemeente.
De overledene behoorde tot de Antire
volutionaire partij.
De economische voorlichtingsdienst.
De heer Van Rappard heeft aan den
minister van "binnenlandsche zaken en
landbouw de volgende vraag gesteld:
Is de minister bereid, alvorens een
beslissing te nemen, in dit voor onzen
land- en tuinbouw zoo belangrijk vraag
stuk, het oordeel in je winnen van den
georganiseerden landbouw over het Rap
port van de commissie van voorberei
ding eener organisatie van {ton econor
mischen voorlichtingsdienst?
Besmettelijke veeziekte.
Uit den in de Staatscourant No. 139
opgenomen staat van gevallen yan be
smettelijke veeziekten, in Nederland ge
constateerd gedurende de maand Juni '30
blijkt o.m., dat er in het Rijk 6117 ge
vallen van mond- en klauwzeer zijn voor
gekomen, waarvan 3930 in de provincie
Zuid-Holland en 1448 in die provincie
Utrecht. Zoo werden te Alphen aan den
Rijn 185 gevallen geconstateerd, ,te Bode
graven 115, te Stolwijk ,128, te 'Pijhackeü
116, te Z oef er w oude 105, je Maasland 111
te Stompwijk 121, te j£amerik 120 en te
Weesperkarspel 100.
DE OVERVAL OP CURAQAO.
De verwijzing van kapitein Borren.
Naar de „N. R. Crt." verneemt, heeft
de verwijzing van kapitein Borren, troe
pencommandant op Guragao tijdens den
overval van Urbina in Juni 1929, naar
het Hoog Militair Gerechtshof op de vol
gende wijze plaats gehad. Het Hof heeft
kapitein Borren, na kennisneming van
diens, overeenkomstig de wettelijke be
palingen, bij het Hof ingediende rapport
en van het rapport der commissie-Hoor
weg, geen décharge kunnen geven. Daar
op heeft de gouverneur van Curacao, na
het advies van het Hof van Justitie op
Curacao te hebben ingewonnen, den oud-
troepencommandant naar het Hoog Mi
litair Gerechtshof verwezen.
Het Hoog Militair Gerechtshof heeft
namelijk, ingevolge artikel 65 zijner Pro-
visioneele Instructie „het examen" van
de rapporten, welke elke commandant van
eenige stad, sterkte, buitenlandsche he-
zitting of eenige ander possessie of post,
van welken rang hij' ook zoude mogen
wezen, gehouden is in te leveren, om het
verlies of de overgave van 'die stad, sterk
te, bezetting, post of bodem aan de vij*-
and te „justificeeren", dat is, van zijn
kant door een behoorlijk militair rapport
te doen blijken, dat hij, door zijn gehou-
