No. 235
Woensdag 9 Juli 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
HendriksB Go's Bank H.V. Ooes
EERSTE BLAD.
COUPONS EN LOSSINGEN
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
VAN PRODUCENT TOT CONSUMENT
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 JUL9 vervallende
worden verzilverd door
PAuggebeteri
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
A b o n n -,,sn c-c. J s.pi ij s:
Per 3 maanden, Vanro nnr post, ?,-
Ttnsse nrvmmf ïs £AJ15
Prijs der Advertentiën:
1l regels fl.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Bij de bespreking van de moeilijkheden
■waarmee land- en tuinbouw te kampen
hebben, wordt inzonderheid aandacht ge
schonken aan den uitvoer van onze
producten naar het buitenland.
En dat is ook ©en zaak van veel be
lang Vandaar dat verbetering van den
voorlichtingsdienst, scherpe contröle pp
de kwaliteit van de uit t© voeren pro
ducten en vergemakkelijking van den han
del van de grootste beteekenis moeten
worden geacht.
De vraag kan hierbij echter worden
gedaan, of bij dit alles niet te weinig
aandacht wordt geschonken aan het dis
tributie-proces in eigen land.
Er is hier iets niet in orde.
Terwijl de prijzen die de producenten
ontvangen, soms zóó laag zijn, dat het
niet meer de moeite loont de producten
te oogsten, worden van de consumenten
soms prijzen gevraagd zóó hoog, dat ze
er van terugschrikken.
„De Boerderij" gaf daarvan onlangs .de
volgende staaltjes:
„Aardappels worden in de stad „sterk
concurreerend" aangeboden tegen 4 cent
de K.G. Dit betreft kleiaardappelen. En
de boer ontvangt ongeveer 1% cent per
K.G. Dat "s een .verhouding van 3:8.
Zoo vaak de boer 30 cent ontvangt, be
taalt de klant er 80.
Natuurlijk gaan van de „winst" wat
vervoerkosten enz. af. Maar zoo'n ver
houding lijkt toch nergens op.
Met tuinbouwproducten is het niet
anders. Begin September kostten de sper-
cieboonen aan de veiling 6 tot 121/2
rent per K.G. Voor den inmaak konden
ze toen bij zoo'n 25 K.G. tegelijk in de
stad bij uitzondering gekocht worden voor
20 cent. De gewone prjjs was 25 cent.
Dat verschil is al veel te groot.
Erger wordt het nog, als men den prijs
vergelijkt met dien van oen blikje inge
maakte boonen. Daarvan maakten we de
volgende berekening: 1500 gram boontjes
(3 pond) werden na het punten weer ge
wogen. Toen was het gewicht 1400 gram.
Na het koken werd het water schoon af
gegoten, en bleek er nog een gewicht van
1390 gram aanwezig te zijn. Dus een
verlies van 110 gram.
Een blik boontjes van 1 K.G. kost in
den winkel 60 cent De inhoud hiervan
bedroeg, nadat de boontjes uitgestort wa
ren en het. water afgegoten, precies 625
gram. En dan krijgen we: 7500 gram (71/2
K.G.) boonen, aan de veiling gekocht,
kosten begin September hoogstens 71/2
maal 121/2 cent is 94 cent.
Door het punten en koken gaat er aan
gewicht verloren op 1500 gram, 110 gram.
Dus op 7500 een verlies van 550 gram.
Met. d© overblijvende 6950 gram .kunnen
11 blikken van 1 K.G. worden gevuld en
dan zitten er nog wat meer in, dan wij
in een blik ontvingen, n.l. 632 gram.
Deze 11 blikken worden verkocht voor
f 6.6Q. A'an boontjes zitten er in voor
f 0.94. Verschil f5.66.
Dus op 94 oenten boontjes komen 566
centen aan transport, brandstof, blik, ar
beid en algemeene onkosten. 94 cent
tegen 566 centen I De tuinbouwer ontvangt
1 cent, tegen dat 6 centen onderweg
blijven."
In het „Prot. Zuiden" waarin mede op
dit verschijnsel de aandacht werd geves
tigd, lazen wij o.m.:
„Wij zagen (het vorig jaar) bij enkele
stations in Zeeland, dat appelen op een
mesthoop lagen te rotten, waarvan de
hoeveelheid op enkele mudden geschat
werd.
Uit dit feit zou nu volgen, dat zij, die
deze vruchten aan de deur kochten, van
den overvloed geprofiteerd hebben, wat
lang niet altijd geschied is. Op de vei
ling b.v. appelen voor 3 of 4 cent de
kilo, terwijl de tussohenhandel hiervoor
15 tot 25 oent per kilo vroeg.
Trouwens er zijn nog meer van deze
merkwaardige verschijnselen, die wellicht
plaatselijk zijn, maar daarom toch wel
de aandacht verdienen. Zoo blijft de prijs
van het vleesch vrij stabiel. In de woon
plaats van schrijver dezer is b.v. het os-
senvleesch f 1.70 per kilo. Maar bij de in
schrijving voor een klein ziekenhuis, werd
de prjjs door een der gegadigden bepaald
op f 1.16 per kilo. (Hoewel ook wij weten,
dat bij zulk een inrichting op een dage
lijks terugkeerende hoeveelheid gerekend
kan worden, is het toch voor leeken een
onbegrijpelijk verschil.)"
Deze voorbeelden zouden met zeer veel
andere zijn te vermeerderen.
Een ieder kan dit gemakkelijk in eigen
omgeving nagaan.
Nu moeten wij bij de bespreking van
deze dingen voorzichtig zijn en niet over
drijven.
Het distributieproces is ten onzent,
waar het gewoonte is, dat 'de kleinste
kleinigheden aan huis worden bezorgd,
uit den .aard der zaak kostbaar.
De distribuanten hebben door den ver
koop in bet klein een betrekkelijk kleine
omzet, er is vaak schade door bederf enz.
Daarmede moet rekening worden gehou
den. Maar al wordt dit gedaan, dan komt
men toch tot de conclusie, dat de marge
vaak wel heel groot is.
En dat is tot schade van producenten
en consumenten beide.
Als de prijzen lager gesteld werden,
dan zou dit ongetwijfeld den omzet in
niet geringe mate bevorderen.
De vraag is daarom: hoe kunnen we
tot een betere, een meer goedkoop© dis
tributie geraken.
Van Overheidsmaatregelen verwachten
wij ,in dit verband niet veel. Overheids
bemoeiing leidt zelden tot het gewenschte
doel.
Meer doeltreffend schijnt het ons, als
de betrokkenen zelf deze zaak in studie
gingen nemen.
B.v. de Veilingsvereenigingen, de Mid
denstandsorganisaties, enz.
Laatstgenoemde vereenigingen zijn als
regel vrij sterk in het adresseer en.
Maar in verband met hot distributie
proces zou het aanbeveling verdienen,
dat zij probeerden te organiseeren, te re-
organiseeren waar noodig.
De crisismaatregelen in Duitschland.
De sociaal-politieke commissie van den
rijksdag hield zich gisteren bezig met
de behandeling van het regeeringsvoor-
stel tot uitbreiding van de crisismaat
regelen.
Voorstellen op dit gebied waren ook
ingediend door de communisten, de so
ciaal-democraten en de democraten.
De rijksminister van financiën dr Diet
rich verklaarde, dat voor dergelijke voor
stellen de middelen niet aanwezig zijn
en dat de regeering niet in staat is,
dergelijke besluiten tot uitvoering te bren
gen
De minister constateerde, dat het be.
scheidenste voorstel 200 millioen, het
verstgaande voorstel 600 millioen mark
zou kosten.
Hij deelde mede, dat het aantal werlc-
loozen volgens de laatste gegevens
2.146.000 bedraagt, die allen ondersteund
worden. De regeering tracht zoo snel
mogelijk door werkverschaffing 200 tot
300.000 werkloozen aan het werk te zet
ten.
In den loop der debatten werd door
het centrum, de Beiersche volkspartij, de
democraten en de christelijk-nationalen
een resolutie ingediend, waarin de rijks-
regeering wordt uitgenoodigd, den duur
van de crisismaatregelen in verband met
den toestand op de arbeidsmarkt te ver
lengen en zoo spoedig mogelijk grootere
bedragen voor crisismaatrege.en beschik
baar te stellen.
Vandaag zal over de voorstellen ge
stemd worden.
De Communistische Partl] te Moskou.
Op den communistischen partijdag,
waarop o.a. ook Engelsche, Poolsche en
andere communistische leiders het woord
voerden, werd eenstemmig een resolutie
aangenomen, waarin o.a. gesproken wordt
over de voortdurend toenemende econo
mische wereldcrisis, het steeds nauwer
worden van de betrekkingen tusschen de
imperialistische landen en den aanval
van het kapitaal op het proletariaat.
Het „offensief van het kapitaal" beant
woordt het proletariaat, aldus de resolu
tie, met het proclameeren van stakingen,
werkloozenbetoogingen en politieke betoo
gingen.
Met voldoening constateerde de partij
dag den overgang van de Komintern naar
agitatie en het voeren van den klasse-
strijd van het proletariaat, waardoor de
Komintern er in geslaagd was, nieuwe
resultaten te bereiken.
De zestiende partijdag, zoo heet het
verder in de resolutie, geeft den dele
gaties van de Russische communistische
partij in het executieve comité der Ko
mintern opdracht, haar aandacht te ves
tigen op een versterking van den strijd
der verschillende secties tegen het so-
ciaal-fascisme, in het bijzonder tegen zijn
linkervleugel alsook tegen den invloed van
het nationaal-fascisme op de afzonderlijke
lagen van het proletariaat.
Het evenwicht van de door overbelas
ting met werk belemmerde organisatie
werkzaamheden van de secties der Ko
mintern moet door verdeeling van het
werk over massa-organisaties, vakvereeni-
gingen en de leidende personen bij star
kingen weer hersteld worden.
Tenslotte geeft de partijdag het cen
trale comité der Russische communis
tische partij opdracht, op den grondslag
van het op het zesde wereldcongres der
Komintern aangenomen programma zijn
werk voort te zetten.
De slapte in Amerika.
Over de slapte in de Amerikaansche
auto-industrie wordt nog het volgende
gemeld:
Volgens een raming van het Ameri
kaansche ministerie van Handel, beliep
de uitvoer aan automobielen uit de Ver.
Staten in de eerste vijf maanden van
het loopende jaar 173 millioen dollars,
tegen 229 millioen in de maanden Ja
nuari tot en met Mei 1923. In alle lan
den valt een daling in den afzet van
Amerikaansche automobielen waar te ne
men.
In verschillende automobielfabrieken
zijn de arbeiders, in verband met de
loonsverlagingen, tot staking overgegaan,
en op verschillende plaatsen is het reeds
tot botsingen tusschen de stakers en de
politie gekomen.
Bloedige onlusten ln Egypte.
Te Mansoerah hadden bloedige evene-
menten plaats bij gelegenheid van een
bezoek van Nabas Pascha, vergezeld van
een groep nationalisten.
Na hernaa de waarschuwingen scho'en
de troepen, terwijl de menigte de politie
en soldaten met steenen en stukken bak-
steen bekogelde. Een groot aantal van
deze projectielen werd van de balcons
langs de kaden neergeworpen.
Een afgevaardigde, lid van den uitvoe
renden raad der Wafdpartij, werd door
een bajonetsteek in den arm gewond.
De chef van het parket trachtte een
onderzoek in te stellen, maar moest zich
terugtrekken voor een hagel van steenen
en fiesschen, die oproerlingen met zand
gevuld hadden.
Het gevecht duurde geruimeh tijd voort.
De oproerlingen trachtten een politie
man aan een venster op te hangen, door
middel van een strop van ijzerdraad.
De draad brak echter.
Het aantal dooden bedraagt zes, van
wie drie aan de zijde der regeering en
drie aan de zijde der opstandelingen.
Eenentwintig politiemannen en derden
soldaten werden gewond.
Van de oproerlingen werden twaalf per
sonen gewond.
Ongeveer zéventienhonderd politieman
nen en soldaten werden te Mansoezah
en omgeving geconcentreerd.
Van officieeie zyde wordt gemeld, dat
de autoriteiten den toestand volkomen
meester zijn.
Een bewogen verkiezing.
Gisteren is het in Monte Carlo bij de
verkiezing van een nieuwen burgemees
ter tot ernstige ongeregeldheden geko
men.
De menigte, die ontevreden was met
het resultaat der verkiezingen, daar de
gekozen burgemeester fascistisch gezind
heet te zijn, drong de zittingzaal van het
stadhuis binnen en kon pas na het in-
grijpen der politie verwijderd worden.
De veldslag voor het graan.
De Romeinsche correspondent van de
Temps seint aan zijn blad:
Volgens de bladen is de oogst in Ita
lië dit jaar, ondanks het ongunstige voor
jaar, meegevallen, zoo zelfs, dat de in
voer van graan dit jaar nog minder zal
kunnen zijr. dan het vorig jaar. Voor
1930'31 zal de permanente graancom-
missie zich vooral richten op aanmoe
diging van den uitzaai van voorjaars-
granen. De veldslag voor het graan most
met te meer kracht worden voortgezet,
daar de nieuwe Amerikaansche tarieven
het noodig maken al het mogelijke te
doen om het land van de noodzakelijk
heid van den invoer van grondstoffen
te ontheffen.. De prijzen, die de commis
sie uitdeelt, zijn voor het komende jaar
van 1.700.000 op 2.300.000 lire gebracht.
De aardbevingen te Dubrlassan.
Volgens onbevestigde berichten zijn de
heuvels van Sakhi door de aardschok
ken der laatste dagen gespleten en is
qen dorp heelemaal verzwolgen. Er zijn
in het geheel 112 schokken geteld. Het
ziekenhuis, een sigarettenfabriek en an-
dere gebouwen zijn ernstig beschadigd.
De schade wordt op 25.000 pond ge
schat.
De LabourrageBrïng in moeilijkheden.
Volgens de Londensche bladen, heeft
de binnenlandsche politieke toestand in
Engeland zich zeer verscherpt.
Vandaag zouden de liberalen, bij de
voortzetting van het debat over het fi-
nancieele programma der regeering een
amendement indienen, waarin bepaald
wordt, dat handelsorganisaties van belas
ting op de door hen gemaakte winst
zullen worden vrygesteld, wanneer deze
winst voor uitbreiding van het bedrjjf
wordt gebruikt.
De leider van de labourfractie in het
Lagerhuis verklaarde, dat het aannemen
van dit amendement den val van het
kabinet Mac Donald zou beteekenen.
Ook uit het steenkolenwetsontwerp, dat
in het Hoogerhuis pp enkele plaatsen
werd geamendeerd, vloeden voor de re
geering ernstige moeilijkheden voort.
Een dezer amendementen heeft betrek
king op den arbeidstijd. Die „Daily He
rald" schrijft naar aanleiding hiervan,
dat dit amendement voor de regeering
geheel onaanneembaar is. daar het voor
de arbeiders het verlies van een dag loon
alle twee weken beduidt.
Daar het Hoogerhuis op zijn standpunt
blijft staan, rekenen verscheidene bladen
ermee, dat het wetsontwerp in zijn geheel
zal worden teruggetrokken.
Verder wigzen de bladen nog op den
moeilijken toestand "in Indië, waar de
regeering mee te kampen heeft en op de
aanvallen, die vanuit het kamp der la-
bourpartij zelf tegen de regeering worden
gericht, vanwege de werkloozen-politiek
der regeering.
De conservatieve bladen rekenen met
nieuwe .verkiezingen tegen November en
vragen zich af, hoe lang de regeering
Mac Donald, gezien de vele moeilijkheden,
zich nog boven water zal kunnen houden.
Een der meest verpeste steden van
Europa.
De Pester Lloyd bericht uit Boekarest
dat in de laatste aflevering der Dimi-
neata een artikel is verschenen onder
den titel: „Boekarest, de hoofdstad der
epidemieën." In dat artikel wordt er o.a.
op gewezen, dat nergens op de geheele
wereld zooveel besmettelijke ziekten wor
den vermeld, als in de Roemeensche
steden.
En verder: „Bij ons in Roemenië zijn
de epidemieën om zoo te zeggen perma
nent De autoriteiten verkondigen we]
strenge maatregelen ter bestrijding der
ziekten, zelfs ter voorkoming van deze,
doch alles blijft bij papier, of nieuwe
„preventieve maatregelen" worden een
voudig uit de oude geneeskundige leer-
boeken afgeschreven. De waarheid is, dat
de maatregelen niet toegepast worden,
noch door den geneeskundigen dienst,
noch door het publiek. De zieken worden
bij ons niet geïsoleerd en verspreiden
dus de kiemen der ziekte.
Onder deze omstandigheden lijkt het
een grap, dat de hoofd-districtsgenees-
heer van Boekarest niets beters weet
te beschikken, dan dat de ruimte voor
de toeschouwers in de bioscopen met
welriekende stoffen moet worden geparfu
meerd. Dit zal de epidemieën werkelijk
niet afschrikken, nog minder echter den
naam van Boekarest van eene der meest
verpeste steden kan Europa verbeteren."
Groote brand In Zuid-Tirol.
Dinsdagochtend brak te Schlaruders in
Zuid-Tirol een brand uit, die zich met
enorme snelheid uitbreidde en in totaal
13 woonhuizen en 5 zakengebouwen in
de asch legde. De bevolking, die zich
op de akkers bevond, werd door het
luiden van de stormklokken naar het
dorp teruggeroepen. Er kon slechts weinig
Binnenland.
De Raadsverkiezingen in 1931.
Wijziging wet op het Notarisambt.
Het doodelijk on geval te Sluiskil.
De „Graf Zeppelin" boven ons land.
De scheepvaartverbinding Amsterdam-
Rijn.
De ,yereeniging Nederlandsch Fabrikaat.
Buitenland.
De Labour-regeering in moeilijkheden.
De crisis-maatregelen in Duitschland.
gered worden. De schade is zeer aan
zienlek.
Wsrkioozanrslletjes.
Gistermiddag hebben werkloozen be-
toogd voor het staatsbemiddelingsbureau
te Warschau. De betoogers trokken later
naar het stadhuis. De politie moest van
de blanke wapens gebruik maken. Er
werden vijf betoogers gewond.
Viervoudige moord.
In een dorp bij Philippopel heeft een
boer zijn oom, zijn tante en hun beid©
kinderen tijdens werkzaamheden op het
land gedood. De moordenaar, die vol
komen toerekenbaar is, was ten gunste
van dezen oom onterfd en moest b\j hem
als daglooner werken. Hij is gevlucht
Groots boschbrand.
Op de bezittingen van vorst Liechten
stein in het Altvatergebergte is waar
schijnlijk door het wegwerpen van een
cigaret brand uitgebroken. Ongeveer 15
H.A. bosch verbrandde. Door de groote
hitte vielen verscheidene personen flauw.
De schade wordt op drie millioen Tsjechi
sche kr. geschat.
Toenemende werkloosheid.
Naar medegedeeld wordt bedroeg het
aantal werkloozen in Groot-Britannië en
Wales in de week, eindigende 30 Juni
I.890.600, hetgeen 75.258 meer is dan
in de week daarvoor en 743.218 meer
dan in de overeenkomstige periode van
het vorige jaar.
De strijd tegen de communisten.
Gisteravond werd te Stockholm een der
leiders van de comm. Partij in Fin
land gearresteerd, die in een rede heftig
tegen de Lappo-beweging in Finland te
keer ging en beleedigende woorden aan
het adres van den Finschen minister
president Svinhuffud richtte.
's Avonds hielden opgewonden commu
nisten demonstraties voor het politiebu
reau. Zij werden echter door de politie
uiteengedreven.
Bij Muggebeten en beten van ander©
insecten doet men de jeuk ophouden
en de opzwelling verdwijnen door
Doos 30, 60, Tube 80 ct. PUROL
Korte Berichten.
Zwaar onweer heeft in Zuid-Frank
rijk enorme schade aangericht. Te Lyon
maakte een wervelwind in nauwelijks
tien minuten de vlieghaven tot een ruïne.
Verscheidene hangars stortten in. Zes
vliegtuigen werden zwaar beschadigd.
Naar de D. A. Z. verneemt, zal
binnen enkele dagen het verbod der af-
cleelingen Rijnland en Westfalen van de
organisatie Stahlhelm door de Pruisische
regeering worden opgeheven,
Gisteren is de Beiersche Zugspitz-
bahn tot Schneefernerhaus am Platt fees
telijk geopend. De eerste trein met ge-
noodigden is gisterenmorgen te 10.10 ver
trokken.
Te Guadelaeaia znji vier menschen
gpdood en vier gewonu by de instorting
van het gebouw van de gevangenis, die
gesloopt werd.
