No. 229
Woensdag 2 Juli 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
fr*
Vaneen arm dorp, dat rijk werd
Hendrikse Do's Bank H.V. Soes
STER-TABAK
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrdle
FEUILLETON
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
I
j ALLE
per 1 JULI vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
(Wordt vervolgd.)
Direct enr-Hoofdredacteor:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
TeL: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 4M55.
Bijkantoor te Ulddelbnrg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Borg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG,
A Ij o n b «.-a o a C s r s:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.—
Losse nummers Q s 0 l M5
Pxijs der Advertentien:
1f regels i 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Onvrijzinnige vrijzinnigheid ol vrij
zinnige onvrijzinnigheid.
Do „Middelb. Grt." komt terug op wat
„Metellus" da .vorige week in zijn Mid-
delburgschen brief scheef, naar aanlei
ding van de onvrijzinnige denkbeelden,
die dit „vrijzinnige" orgaan verkondigde
in verband met de rede door den Ame
rikaan scihen gezant op den theologisclien
schooldag te Kampen gehouden.
Wit vermoeden, dat „Metellus" zelf wel
van antwoord zal dienen en daarom vol
staan wij bier met mede te deelen, dat
de „Midd.. Crt." zegt van oordeel te zijn,
dat d« lieer piekema zoolang hiji bier
gezant is, zijne particuliere opvatting|en
voor zich beeft „te houden.
En wij' laten hier tevens volgen wat
het „Prot. Zuiden" (Chr. Hist.) over de
onvrijzinnige uitingen van hert Middel-
burgsche orgaan schreef:
„We moesten onze oogen even uitwrij
ven en nogmaals lezen, wat toch eigenlijk
den toom van de „Midd. Crt." haid op
gewekt. De kwestie is, ook volgens dit
blad, zóó, dat een zekere heer Diekema,
die wel gezant is, maar niet als zooda
nig optreedt, een theologiscihen
schooldag bezocht. HU meent in dit
theologisch milieu ook tv moeten
spreken, roert daarbij niet aan de protec
tionistische gestes van de Vereenigde Sta
ten, van Noord-Amerika, ook niet het
sluiten der grenzen voor pnze bloem
bollen; evenmin spreekt bij over de ver
houding van dit Jand tot Europa of tot
Mexico, of over de nog niet door Frank
rijk betaalde oorlogssahulden. Neen1 hij
spreekt over geloofsvraagstukken, die over
de geheele wereld jian Me orde zijn,
welk feit hij staaft met een beroep op
Rusland, en jn welke rede natuurlijk
zijn eigen meening uitkomt, waaruit blijkt
dat hij een geloovig man ,is.
Natuurlijk staat Nederland niet buiten
de geestelijke stroomingen, die men nu
oenmaal niet kan beletten, binnen de
vaderlandsche sfeer te dringen. De gods
dienstige vragen die 'elders voorkomen,
doen zich dus ook in .Holland voor. Maar
moet dit nu een reden zijn, om
over deze 'eeuwigheidsproblemen te zwij
gen? Of mag iedereen daarover spreken',
behalve gezanten?
Wjjl meen en .van «piet. Het doet zelfs
zeer weldadig aan, als zulke hooggeplaat-
sten, op de wijze, als de heer Diekema
over deze internationale geestelijke pro
blemen spreken. moeten wijt weer te
rug naar den tijd, dat de materiëel©
belangen, de eenige waren, waarmede
men zich „bemoeide? Dus naar den tijd
van bet pure materialisme?
Echter hebben wij een stil vermoeden,
dat als de heer Diekema in den geest
van het liberalisme had gesproken, de
„Midd. Crt." geen aanmerkingen had ge
had. Want, godsdienst moet beperkt blij
ven tot de huiskamer nietwaar? Maar
dat een liberaal blad, dat geschreven!
wordt door en voor het denkend deel
der natie, internationale religieuse pro
blemen, slechts betrekt op Nederlandsche
godsdienstige toestanden, en de persoon-
i
door H. Kingmans.
25) —o
„Het is heusch waar. Hoor maar eens."
In korte woorden verhaalde Hertha
haar ontmoeting met Kees op den strand
weg in de maand Mei, terwijl de moeder
luisterde, vol verbazing en daarna met
ontzag. Want alsof het de gewoonste
zaak ter wereld was, zeide Hertha on
opgesmukt, dat Kees bekend moest wor
den gemaakt met den grooten Kinder
vriend, met Jezus Christus.
„U bemerkt zelf, hoeveel belang hij
er in stelt", besloot Hertha geestdriftig.
„Ja, hij praat er veel over. En dan
vraagt hij mij. Maar ik weet het ook
niet. Over zulke dingen praat ik lie
ver maar niet Het leven is niet zoo ge
makkelijk."
„Neen, dat is waar", peinsde Hertha
hardop. „Juist omdat het niet zoo ge
makkelijk is, moeten wij een weg zoeken
waardoor wij van den levenslast bevrijd
worden. En die weg is er. Jezus Chris
tus kwam op de wereld, u hebt het mij
Kees wel hooren vertellen, om zondaren
zalig te maken,"
lijk® „godsdienstige overtuiging van .een
gezant, slechts toelaatbaar acht in den
huiselijken kring, geeft een beperktheid
van blik te ^zien, waarover wij ons ver
bazen.
Ware dit geschied, in' b.v. 1880, toen
bet liberalisme nog niets had geleerd, dan
zouden wij het kunnen begrijpen. Maar
nu .dit een halve eeuw oude standpunt,
nog steeds opgeld doet, nu gaan wij' ge-
loeven aan een idéé fixe".
De werkloosheid in Amerika.
Volgens een bericht uit New-York heeft
Roosevelt, de gouverneur van den staat
New-York, op een conferentie te Salt La
ke City aangedrongen op onmiddellijke
invoering van een nationale verzekering
tegen de werkloosheid.
Voorts bepleitte hij de invoering van
een werkweek van 5 dagen tot bestrijding
van de werkloosheid.
Daar Roosevelt meer en meer op den
voorgrond treedt als de vermoedelijke
candidaat der democraten bij de eerst
volgende presidentsverkiezingen, zijn
zijn voorstellen waarschijnlijk niet ge
heel vrij van propagandistische bedoe
lingen.
De revolutie in Bolivia.
De legatie van Bolivia te Londen deelt
mede, dat in heel Bolivia orde en rust
hersteld zijn na de zegevierende mili
taire beweging tegen de regeering, die
onwettig had gehandeld.
Bevestigd wordt, dat er een voorloopi-
ge militaire regeering is gevormd met
generaal Carlos Blanco Galindo aan het
hoofd.
Do economische en politieke toestand in
Rusland.
Op 29 Juni is het congres der Com
munistische partij in Rusland gehouden.
Het rapport, dat Stalin aan het com
munistisch congres heeft uitgebracht en
vijf uur lang de aandacht der hoorders
vroeg, behandelde talrijke onderwerpen,
zoowel economische als politieke.
Stalin eischte, dat met groote vastbe
radenheid zou voortgegaan worden de
Sovjet-Unie te industrialiseeren en den
landbouw te collectiviseeren.
Ten aanzien van den toestand in den
landbouw noemde hij den snellen
groei van het aantal groote bedrijven
een gunstige factor, eveneens de buiten
gewone vooruitgang, die bij de collec
tieve bedrijven geconstateerd kon worden.
Voorts de toeneming van den graan
oogst, die dit jaar meer dan 15 pet. beter
zal zijn, dan die van 1929.
Stalin gaf toe, dat er sedert het vorige
jaar een geweldige vermindering van de
levende have was, n.l. ongeveer negen
procent voor de varkens, een omstandig
heid, die veel verklaart ten opzichte van
de moeilijkheden met de voedselvoorzie
ning en het gebrek aan grondstoffen.
Sprekende over de bolsjewisti
sche propaganda merkte Stalin op,
„U kunt er gemakkelijk over spreken.
Maar wat hebben wij, arme menschen
er aan? 'kHeb al zooveel ondervonden."
„'kWeet er alles van, vrouw Hooge
boom. Daarom heb ik u nooit kwalijk
genomen, dat u onvriendelijk waart. Maar
u zoudt dat niet zijn, als u den Heiland
liefhadt. Dan zoudt u blijmoedig uw weg
gaan, al is die ook hard."
„U hebt geen leed ondervonden. U
hebt alles wat u begeert. Dan kan men
gemakkelijk zoo spreken."
„U weet er niets van, vrouw Hooge-
boom", verzekerde Hertha. „Ik sta heel
alleen in de wereld. Al vroeg verloor
ik mijn vader en mijn moeder. En mijn
broer liep in een booze bui naar zee,
omi te gaan varen. Nooit hebben wij
iets meer van hem gehoord, zoodat wij
hem voor verdronken houden. U moet
dat niet verder vertellen. Ik spreek er zoo
goed als nooit over. Maar ik zeg het u,
omi u te bewijzen, dat uw meening van
daareven niet juist is. Als God er niet
was geweest, die mij had getroost en
gesterkt, dan had ik het leven niet kun
nen dragen. De mensch zonder God ver
beeldt zich vaak heel wat, maar hij is
heusch niets."
Vrouw Hoogeboom luisterde vol aan
dacht. Het was op haar gelaat te lezen,
dat Hertha voor haar in een ander licht
verscheen.
dat er geen landen waren, die zich meer
tegen het bolsjewisme wapenden dan
'China, Indië en Indo-China. Desalniette
min zal het bolsjewisme doorgroeien,
omdat de omstandigheden daarvoor gun
stig zijn.
Twaalf vliegtuigen cvsr den Oceaan?
Naar V.D. uit Rome meldt, zouden on
der persoonlijke leiding van generaal Bal-
bo, den Italiaanschen minister voor lucht
vaart, twaalf der krachtigste watervlieg
tuigen gereed gemaakt worden voor een
vlucht zonder tusschenlanding naar Bra
zilië. Een dergelijke vlucht heeft nog nim
mer te voren plaats gehad.
De actie tegen de communisten in
Finland.
De Finsche Rijksdag heeft gisteren de
regeetringsvoorstellen en het rapport der
regeering over d® maatregelen der regee
ring aangenomen, tegen de stemmen der
communisten. Van de 23 communisten
ontbraken er 8. De zitting bad een rustig
verloop.
President Belander heeft op de terug
reis van Vasa naar Belsingfors Zondag
morgen bij feestelijkheden te Kauhava
©en rede tot de feestvierenden gehouden,
welk» hij besloot met: Het Finsche volk
maakt op het oogenblik «en ©mstigen tijd
door. Het scthip van staat heeft een vaar
water voor zich dat smal is, en banken
©n klippen bedreigen het schip. Een der
gelijke periode in het leven van een volk
legt eiken burger, die zijn vejantwoordaj-
lijkheid beseft, legt bet geheel© yolk, ver
plichtingen op. Hot wachtwoord voor alla
burgers moeit nu zijhliet vaderland zal
bevrijd worden, van dc~ ccmmunistischen
gruwel. Het is een: eerezaak voor ieder de
wet te achten; God bescherma ons vader
land 1
Korte Berichten.
Het luchtschip „Graf Zeppelin'" is
gisteren om half 5 met 42 passagiers
voor ©en vlucht boven het meer van Gon-
stanz ©n naar Zwitserland opgestegen,
en na ©en reis van 4 uur w©er vlot go-
land.
Gisteren is op heit Fransch© depar
tement „van buitemlandsche zaken de .eer
st© conferentie voor d® Europoesche tol-
un:ie begonnen, welk® de bestaande toe
standen op het gebied van d© handels-
en tolpolitiek zal bestudeeren.
Te Lübeek is gisteren het 47ste
slachtoffer overleden door bet verkeerd
toepassen van de metbod® van dr Cal-
mette. Bovendien zijh er weer vijf kin
deren ziek geworden.
Bij Cbartres is gistermiddag 'etern mi
litair vliegtuig neergestort. D© twee in
zittenden, twee „kapiteins, zijh om bet
leven gekomen.
De Mecrioaansch© schuldregeling
maakt, naar men uit New York seint,
geenl vorderingen. D© Europeesche eischen
vormen ©en beletsel voor ©en spoedige
regeling.
Het aantal op 23 Juni geregistreerde
werkloozeu in Engeland bedroeg 1.815.300
of 7001 minder dan op 13 Juni, doch
697.493 meer dah in hetzelfde tijdvak
van bet vorig jaar.
Deze stond op, om te gaan naar baar
andere patiënten.
„U moet er nog eens over nadenken,
vrouw Hoogeboom. En lees u in den
Bijbel, dien ik Kees heb gegeven en
in de andere boeken. Maar vooral in
den Bijbel. Als bet moet, kunnen wij
alle boeken missen, maar den Bijbel niet.
Want die bevat de woorden des eeuwi
gen levens."
Hertha liep nog eens op de bedstede
toe en 'boog zich over Kees. „Hij1 slaapt
als een marmot, vrouw Hoogeboom," zei-
de zij vroolijk, de moeder baar band
reikend. „Tot straks, boor.''
„Zoudt u bet wel doen, zuster?"
In bet gangetje staande, lachte Hertha
vroolijk.
„Ik zal geen ruistig en nacht hebben, als
ik niet geweest ben, vrouw Hoogeboom;
Tot straks dus."
Met vlugge passen, die haar gemak
kelijk gemaakt werden, want zij bad den
wind en de de zwiepende regenvlagen
in den rug, stapte Hertha over den
straatweg^ door den regen schoon ge
veegd.
Het zong in haar ziel. Al geruimen
tijd had zij bemerkt, dat vrouw Hooge
boom ten opzichte van haar aan het
veranderen was, maar zooals zij zich
dezen avond in een korte spanne tjjds
had geuit, zoo spontaan weg, neen, dat
Niet mopperetropüw pijp,
maar ze stoppen met
*Want het rooken van Ster
tabak geeft U het hoogste
rookgenot en is daardoor
het recept voor een ge
zonden geest en een opge
wekte stemming.
De loting voor de militie.
Het „Hbld." schrijft: Er schijnt onze
kerheid te bestaan omtrent de plaats die
de letter inneemt in de lasten dergenen,
die voor de militie in aanmerking komen
het volgend jaar. Wordt N ij kerk dat
is de naam, die uit de bus is gekomen
geschreven met een i, gevolgd door een
j, of met de op twee na laatste letter
van bet alphabet?
Wij hebben laten informeeren bij de
afd.. Militaire Zaken ten stadhuize van
Amsterdam en vernemen, dat het laatste
bet geval is. De namen met Nij zijn
de laatsten van de N; No en Nu staan
dus ervóór.
Verschillende woordenboeken, o.a. bet
groote Nederlandsche Woordenboek doen
anders; daarin is het eenige woord dat
met Nij begint Nympb, dus met y, zon
der punten. Maar het komt er voor dit
geval natuurlijk alleen op aan, hoe de
lijst der aanstaande miliciens 'is opge
maakt, niet wat taalkundig juist is.
De pachtprijzen.
Het Tweede Kamerlid de heer Weit-
kamp heeft aan den minister van finan
ciën de volgende vragen gesteld:
was nog niet voorgekomen. In dat vrou
wenhart, zij was er diep van overtuigd,
was Gods Geest aan bet werk. Het zaad,
gestrooid in de ziel van den lammen
-jongen, zaad, dat opkwam en niet ver
stikte, maar vrucht, veel vrucht beloof
de, werkte ook in bet hart van de moe
der, die meermalen had toegeluisterd,
als Hertha in de voorbije weken den
jongen had verteld.
Merkbaar ging vrouw Hoogeboom ver
anderen. De eerste paar weken was Her
tha met een bezwaard hart den jon
gen gaan opzoeken. Bijna vijandig werd
zij door vrouw Hoogeboom ontvangen.
Maar zij hield, den Heere vragend om
kracht, dapper vol. Om te bespeuren,
dat de moeder welwillender werd, zelfs
glimlachte, als zij kwam; ook niet meer
het vertrek verliet, waar zjj met Kees
vertoefde, maar luisterde, als zij de ge
schiedenis uit den Bijbel vertelde, waar
naar de knaap gretig luisterde.
Hertha wist het met wisse zekerheid:
Jezus was bezig den 'jongen te maken
tot een schaap van Zijn kudde; de tijd
zou komen, dat de lamme knaap zou bin
nengedragen worden- in de hemelsche
Schuren; dat hij zou zijn daar, waar geen
zonde, geen rouw en geen gekrijt meer is.
Het was met telkens inniger .vreugde,
dat zjj zich begaf naar het kleine huisje,
om dein jongen, dien zij lief gekregen had.
Binnenland.
Eeredoctoraten aan de Vrije Universiteit.
De Tweede Kamer behandelt het Suiker
wetje.
Buitenland.
Fabrieksbrand te Eindhoven.
Stalin over den toestand in Rusland.
Actie tegen de communisten in Finland.
1. Is de minister bereid vermindering
van pacht in overweging te nemen voor
de pachters van Rijksdomeingronden, m
zulks in afwijking van de ra sommige
pachtcontracten bestaan.de bepaling, dat
verandering van pachtprijs niet mogelijk
is vóór het jaar 1934?
2. Kan de minister deelen de over
tuiging, dat zoodanige handelwijze van
de zijde der regeering ook andere eigena
ren van verpachte gronden zou doen
overwegen, binnen den pachttijd tot ver
lagen hunner pachtprijzen oveir ta gaan?
De uitvoer naar Indië,
Door den heer Kortenhorst zijn aan
den Minister van Koloniën de volgende
vragen gesteld:
I. Is het den minister bekend, dat
onder meer ten aanzien van de artikelen:
ruw salpeterzure, stopflesschen, Ijzerwerk,
geheel geëmailleerd en katoenen manufao-
turen door de Indische autoriteiten een
methode van waardebepaling wordt ge-
volgd, die tot resultaat heeft, dat uit
Japan afkomstige artikelen bevoorrecht
worden boven de artikelen van Europeet.
sche herkomst?
II. Zoo deze vraag bevestigend moet
worden beantwoord, is de Minister dan
bereid in overleg te treden met den Gou-
verneur-Generaal ten einde aan dezen
omgewenschten toestand een einde ta
maken? v
Het weer in Juni,
Een mededeeling van het Kon. Ned.
Meteorologisch Instituut ia de Bilt geeft
het volgende voorloopig overzicht van
het weer in Juni 1930.
Gemiddeld over de 5 hoofdstations was
do ochtend-temperatuur 2V2 graad boven
normaal. Zij was in 3 dekaden resp.
2, 3 en 2 graden te hoog. De grootste
afwijkingen kwamen voor op den 22sten
met 5V2 graad boven, en den 9den met
IV2 graad beneden normaal. Re gemid
delde maximumtemperatuur was 3V2 gr.
en het gemiddelde minimum 2Vs gr. bo
ven normaal. j
al maar te vertellen van Jezus. Hij luis
terde. En bij vroeg. Hij was onuitputtelijk
in bet vragen. Maar even onuitputtelijk
was Hertha's geduld in het beantwoorden
der vele vragen.
En vrouw Hoogeboom veranderde. Het
kwam vanzelf. Hertha deed niet de minste
moeite ,om vriendelijker te schijnen dan zij
was; om de moeder voor zich in te ne
men. Zij had zich precies vertoond zoo
als zij was. Maar zij besefte in de
verste verte niet, dat van haar persoon
lijkheid een bekoring uitging en dat de
vrede, die op haar innemend, lief gelaat
lag gespreid, zich onwillekeurig mede
deelde aan hen, die in haar omgeving
vertoefden. In het ziekenhuis was dat
haar 'kracht geweest, maar op Zeeduin en
in Landdorp niet minder.
In Landdorp nog meer dan in Zeeduin,
omdat zij in Landdorp reeds tal van
vrienden had, die eens geestes met haar
waren. Zij was er een geziene gast en
zij moest heel tactisch "tal van uitnoodi-
gingen tot bezoek afslaan, allereerst om
geen onderscheid te maken, maar dan
ook, om te letten op haarzelf: vriend-
Isicbapsbezoeken zouden haar kunnen
schaden in haar werk en waren boven
dien vermoeiend.
1
1 i t -.I
