No. 223 Woensdag 23 Juni 1930 44e Jaargang Dagblad voor de Provincie Zeeland Belgisch Geld Hendrikse Cos Bank N.V. Goes tegen voordeeüge koersen. Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle Zij, die zich met 1 Juli a.s. op „De Zeeuw" abonneeren, ontvangen de nog in deze maand verschijnende nummers gratis. Buitenland. Binnenland Belangrijkste Nieuws. Beestenmarkt 8. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Directeur-Hoofdredacteur; R. ZUIDEMA. Abonnementsprijs; Per 3 maanden, franco per post, 13.— Losse nummers i 0.03 Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes. TeL: Redactie en Administratie No. 1L Postrekening No. <4455. Fii|i der AdvertentiBn: 1—4 regels 11.20, elke regel meer 30 eb Bi] abonnement belangrijke korting. Bijkantoor te middelburg. Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL Na 259. Wat de Regeering vraagt. Door den Minister van Defensie is bij de Staten-Generaal een aanvullende be grooting aanhangig gemaakt, waartegen nu reeds een geweldige hetze op touw wordt gezet. Van de zijde der S.D.A.P. is reeds een scherpe oppositie aangekondigd, pro testvergaderingen worden voorbereid en met een stroom van vlugschriften zal men trachten de massa in beroering te brengen. Wat er dan wel aan de hand is? Wij meenen niet beter te kunnen doen dan hier over te nemen wat de N e d e r 1. omtrent deze crediet-aanvraag schreef. Deze aanvulling aldus genoemd or- gaan beperkt zich strikt tot twee punten: I. eerste termijn voor den bouw van een kleinen kruiser, bestemd voor de scheepsmacht in Oost-Indië f250.000; II. eerste termijn, voor den bouw van een flottieljevaarluig, ter stationneering in West-Indië f520.000; tezamen alzoo f 770.000, w aarvan f 125.000, de helft van hetgeen wordt gevraagd voor den kruiser, door Neder- landsch-Indië zal worden terugbetaald. Elk Nederlander, die iets verstaat van de beteekenis van onze koloniën voor de ontwikkeling van ons volksleven ieder, die den band wil bestendigen, die „Oost en West" met het Moederland verbindt, juicht dit voorstel toe. Twee kruisers, theoretisch het mini mum, dat voldoende geacht wordt voor handhaving van orde en gezag in Azia tisch Nederland, zijn inderdaad in Oost- Indië onmisbaar. Echter een kind kan verstaan, dat de dagen komen, dat al thans één der twee thans bestaande krui- sers een tijd lang buiten dienst zal zijn, om grondig te worden nagezien. Daar- voor is een reserveschip, van ongeveer gelijke waarde, noodig. De oudere sche pen, thans nog voor dit doel beschikbaar, raken versleten. De Minister houdt zich dus voor Oost-Indië aan het allerhoogst- noodzakelijke, door zijne aanvrage te be perken tot f250.000, den eersten termijn voor een kruiser van iets kleiner type dan de bestaande schepen, de Java en de Sumatra. Een overeenkomstig bedrag, aanvanke lijk aangevraagd op de Marine-begrooting voor 1930, voor den aanbouw van twee onderzeeboot-mijnenleggers, eveneens tot vervanging van verslijtend materiaal, werd zelfs teruggenomen, ten einde het totaal bedrag, voor aanbouw toe te staan, te houden binnen de grens van hetgeen tot dit doel in de laatste jaren is besteed. Tegen het toestaan der aangevraagde 1250.000 voor Oost-Indië kan dus geen enkel bezwaar rijzen. En dan de f520.000 voor het flot- tiljevaartuig voor West-Indië! Ging er niet een rilling door ons volk by het vernemen van den overval op Curasao? De groote scheepvaartweg door het Pa nama-kanaal loopt langs Curasao. Dit kleine Nederlandsche eiland nam politiek en economisch in beteekenis toe. In zijne onmiddellijke nabijheid liggen de andere Nederlandsche Benedenwindsche eilanden ligt ook de kolonie Suriname en ligt ook het rumoerige Venezuela. Onze Marine beschikt niet over een schip, om daar blijvend te worden gesta tioneerd. De Regeering, overtuigd, dat dit zoo niet kan en mag blijven, stelt nu voor met spoed een schip van bescheiden af meting op stapel te zetten, om ons gezag in de West-Indische wateren tot steun te zyn." Hier is in korte woorden duidelijk aan gegeven wat de Regeering vraagt. in een volgend nummer gaan we na, wat zij, die er behoefte aan schijnen te hebben de massa met leugena^h igs voor stellingen in beweging te brengen, er van maken. De Ooeaanvlucht van Kingsford Smith. Om half vier gistermiddag bestond er nog steeds draadloos contact tusschen Schiphol on het Oceaan-vliegtuig. Te half vier meldde Kingsford Smith dat hij in lage wolken en regen vloog en geheel „blind" moest vliegen. Even later seinde Smith oolijk, dat hij met zijn kameraden het een en ander gebruikte en dat daarbij de koffie zéér goed smaakte. Kingford Smith's marconist is giste ren wel buitengewoon actief geweest, want hij heeft den geheelen dag door telegrammen over de ultra korte golf de wereld ingestuurd, niet alleen naar de Oude, doch ook naar de Nieuwe We reld, en er zijn heel wat stations in Europa geweest, die de berichten van het vliegtuig hebben opgevangen. De „Fokker" blijkt langen tijd in den mist gevlogen te hebben, want tegen vie ren meldde Kingsford Smith, dat hij nog steeds „blind" vloog. Tegen half zes was de leider van het vliegtuig van meening, dat hij waarschijn lijk de helft van den tocht over water had afgelegd, en hij vermeide zich in het vooruitzicht, vanavond Amerika te bereiken. De weersomstandigheden werden daar op beter, want om zes uur klonk het door den aether, dat lage wolken en mist verdwenen waren. Een schandaalzaak. Sedert eenigen tijd is de beruchtste nachtgelegenheid van Brussel op last van de politie gesloten. De eigenaar van de zaak, Gaston Diu- peray, is gearresteerd, wegens belasting ontduiking. Iemand had het parket medegedeeld dat i;i de Merry Grill een dubbele boek houding bestond. Een huiszoeking leidde tot de ontdekking van een boekhouding, welke niet voor den fiscus bestemd was. Er dreigen nu allerlei schandaaltjes aan het licht te komen. De gearresteerde directeur heeft reeds do namen opgegeven van twee inspec teurs van de geheime politie te Brussel, die zich aan passieve omkooperij hebben schuldig gemaakt. Men verwacht, dat nog meer beambten in dienst van den fiscus zich hebben laten omkoopen en zullen worden gearresteerd. De directeur tracht zich te verweren door met. nieuwe onthullingen te dreigen omtrent hooggeplaatste personen uit de politiek en de diplomatie, die zijn zaak zouden hebben bezocht. Opstand In de gevangenis te Rangoon. De gevangenen in de centrale gevange nis van Rangoon deden een aanval Oip het wapendepot van de gevangenis. Zij maak ten zich meester van wapens en munitie en vielen de bewakers aan. Dé militaire politie opende het vuur. In twee uren tijds was men den toestand meester. Een later telegram meldt, dat twee schildwachten, twee militaire politieagen ten, een chauffeur van een vrachtauto en veertig gevangenen werden gedood. Elf bewakers en zestig gevangenen wer den gewond. Uit Britsch-Indië. Volgens de totdusver ontvangen inlich tingen hebben de adviezen der commis- sie-Simon in Indische politieke kringen en in de Indische pers algemeene teleur stelling gewekt. De houding der congrespartij ten aan zien van de adviezen der commissie - Simon wordt weergegeven door het op schrift „een afschuwelijk document" in een plaatselijk blad. De Engelsche ochtendbladen zijn, met uitzondering van de „Daily Herald", een stemmig in hun lof over de aanbevelin gen in het tweede deel van het rapport- Simon, zoowel met betrekking tot de in stelling van een al-Indische Federatie en een afscheiding van Birma, als ten opzichte van de verwachting van toe nemende vorderingen in de richting van zelfregeering door een natuurlijke evo lutionaire ontwikkeling. De „Daily Herald" beweert, dat de com- missie-Simon heeft nagelaten, het cen trale vraagstuk moedig en breed aan te pakken. 10-Jarlg bestaan Intern. Fed. van Christ. Vakvereen. Gisteravond heeft de Internationale Fe- 'deratie van Christelijke Vakvereenigingen het 10-jarig bestaan van deze federatie herdacht met een feestmaaltijd. Onze landgenoot, het lid der Eerste Ka mer Serrarens, sprak de feestrede uit, waarin hij de oprichting der internatio nale federatie nu tien jaar geleden te 's-Gravenhage, in herinnering bracht en wees op de toenemende kracht van deze vakbeweging. Hij besprak ook de incidenten met de socialistische vakbeweging en sprak de de hoop uit, dat in de naaste toekomst aan de christelijke vakvereeniging de plaats zal gewaarborgd worden, die haar in de internationale arbeidersvakbewe ging toekomt. Albert Thomas herdacht in een korte maar krachtige rede het werk der chris telijke vakbeweging en verklaarde het buitengewoon te waardeeren, dat zij zich niet alleen laat bewegen door materiëele vakbelangen, doch voortgedreven wordt door haar geloof, dat de groote stuwkracht van de beweging is. De Belgische arbeidersgedelegeerde, Pauwels, sprak woorden van groote waar deering voor den heer Serrarens en druk te den wensch uit, dat deze nog vele jaren aan het hoofd van het secretariaat der federatie zou mogen blijven. Zelfs de grootste optimisten hadden tien jaar geleden niet durven hopen, dat de christelijke federatie in zoo sterke ma te en zoo snel zou toenemen en dat is grootendeels het persoonlijk werk van Serrarens geweest. De staking te Seville. Aanleiding tot de staking te Sevilla, waarbij, zooals gemeld, 40.000 arbeiders betrokken zijn, was een gerucht, volgens hetwelk Vrijdag j.l. een vrouw bij een treffen tusschen stakers en politie ern stig gewond zou zijn en kort daarop in het ziekenhuis overleed. De stakers verzamelden zich voor de fabrieken, om de werkwilligen tegen te houden. In de straten wierpen zij barri caden op, om het verkeer te belemmeren. Het tramverkeer moest worden stopgezet. De garde moest met de blanke sabel optreden, waarbij vele arbeiders gewond werden. De stakers vielen de politie aan. Ook de bakkers uit de omgeving der stad, die brood aanvoerden, moesten het ont gelden. Er zijn intusschen maatregelen getroffen, om de broodvoorziening te ver zekeren Er hebben verscheidene arrestaties plaats gehad; de meeste aanvoerders der stakers zijn gevlucht. In de straten werden door de stakers spijkers gestrooid, om het verkeer zoo veel mogelijk te belemmeren. Ook het tramverkeer moest worden gestaakt, daar de wagens, die trachtten uit te rijden, met een hagel van steen en werden be groet. Bij de botsingen met de politie werden verscheidene arbeiders gewond, terwijl een 23-tal personen gearresteerd werden. Eerst tegen den middag gelukte het de politie de orde te herstellen. Ontevredenheid over de Antwerpsche wereldtentoonstelling. De Antwerpsche correspondent van de „Msb." schrijft: Het gaat goed met de tentoonstelling. Ondanks de felle zomerhitte, welke het verblijf in de witte stad met haar stoffige wegen nu niet al te aangenaam maakt, valt er geen vermindering van bezoek te bespeuren. Tot verleden Maandag wa ren meer dan 700.000 .ééndag-bezoekers de poorten gepasseerd. Voegt men bij deze cijfers de 150.000 abonné's, van wie er velen dagelijks hier rond komen wandelen, dan krijgt men er wel een idee van hoe druk het op de tentoon stelling is. De exposanten zijn natuurlijk best te vreden. Een der inrichtingen verkocht op één dag 5000 broodjes met vleesch, even- zoovele koppen koffie, en niet minder dan 40 vaten bier! Inderdaad er worden gouden zaken ge maakt op de expositie. In de stad Antwerpen is het minder gunstig gesteld. De winkels, de café's klagen steen en been, dat het zoo slap jes loopt, 's Avonds lijkt de stad wel uitgestorven; het publiek trekt naar de temoonstelling De Antwerpsche zakenmenschen zijn vooral misnoegd, omdat de tentoonstel ling de uitgaanders tot 't laatste uur vast houdt. De expositie sluit te middernacht, maar de aanwas der tentoonstelling, n.l. Oud-België, blijft tot in de kleine uren open. In Antwerpen heeft deze nabootsing van de oude Belgische gebouwen reeds den bijnaam gekregen van „zat-België". Geen wonder: ik geloof dat tachtig pro cent en nog meer der huizen zijn in genomen door drinkgelegenheden, terwijl de zetel van het opperburgemeesterschap wordt bezet dooreen vertegenwoor diger van een der beste champagne- merken. De zaken-menschen worden thans ge- troosf met de toekomst, met de komende maanden, den eigenlijken vacantie-tijd, wanneer ongetwijfeld eerst de groote stroomen van vreemdelingen naar de Scheldestad zullen komen afzetten en door een langduriger verblijf niet alleen aan de tentoonstelling maar ook aan Ant werpen zelf heel wat zilverlingen zal offeren, Ondertusschen heeft het stadsbestuur een maatregel genomen om den nachte lijken uittocht der Antwerpenaars gedu rende een paar dagen per week ietwat te temperen. Twee avonden per week geeft het thans een schitterende verlich ting van park en boulevards te zien, welke zooveel toeschouwers trekt, dat de politie genoodzaakt is een bijzondere verkeersregeling te treffen. Duizenden en duizenden verdringen zichop die avon den in het Park. Nu is het daar een schittering van licht. Duizenden lampjes liggen langs de vijvers, waarop groote zwanen vol dia- manten drijven. In de boomen hangen de gloeiende lijven van apen, uilen en vogels van alle soort en kleur. Een licht fontein brengt de bewondering. In de lanen en leien hangen bloemen- en fruit- bogen en de kiosk is geheel in licht afgelijnd. Korte Berichten. Te Charleroi en omstreken heeft een zwaar on weder gewoed. In e,en Heel der provincie Henegouwen en pok in de provincie Namen heeft het gewas veel van den geweldigen hagelslag geleden. Te Gerpinnes sloeg de bliksem in een hoeve, die tot den grond afbrandde. Al leen enkele 1 andbouwmaterialen konden worden gered. TWEEDE KAMER. Regeling van werkzaamheden. In de gisteren gehouden vergadering deelde de voorzitter mede, dat de centrale afdeeling heeft besloten des middags half drie in de afdeelingen te onderzoeken een groot aantal wetsont werpen, waaronder de suppletoire Defen- siebegrooting (kruisers en flottieljevaar- tuig), het voorstel-de Visser betreffende de pachtcommissie en het ontwerp inzake steun aan de suikerindustrie. De heer C o 1 ij n, A.-R., zou de afdee- lingsvergaderingen te half twee willen zien aangevangen. De voorzitter merkt op, dat het de bedoeling was voor half drie nog gelegen heid te geven aan de fracties voor onder linge bespreking. De heer March an t, V. D., heeft be zwaar tegen vervroeging van het uur van het afdeelingsonderzoek, daar zijn mede fractieleden te half drie zijn geconvoceerd. De voorzitter zegt, dat het aan- vangsuur dan blijft vastgesteld op half drie. Interpellatie-aanvraag. De heer De Boer, S. D. A. P., vraagt verlof om een interpellatie te houden over den noodtoestand in de binnen- schipperij en de e.v. door de regeering te nemen maatregelen. Over dit verzoek zal morgen worden beslist. Te 1.20 uur wordt de vergadering ver daagd tot Woensdag een uur. De Tweede Kamer en de akkerbouw. De Tweede Kamer heeft in haar korte openbare zitting van gistermiddag o.a. het Suikerinvoerwetje naar de afdeelin gen verwezen. Het ligt in de bedoeling dit wetje inderdaad met crisis-spoed af te doen. Men hoopt, dat het reeds de volgende week in openbare discussie zal komen; dan zou de Eerste Kamer, wan neer zij daartoe medewerken wil, in haar bijeenkomst in de eerste helft van Juli deze zaak ook nog kunnen afdoen. Naar ons ter oore komt, zegt het H d b 1., is wel niet terstond een ruimere tegemoetkoming aan den akkerbouw te wachten, maar ligt het in de bedoeling der regeering na het reces te komen met een maalgebod voor tarwe en een voor- Binnenland. Dfi toestand in Britsch-Indië. Da Ooeaanvlucht van Kingsford Smith. Buitenland. De Regeering en de Suikerbietenteelt. Do Tweede Kamer en de akkerbouw. Do Staten van Zeeland. stel, dat de positie der eigenaren van de groote aardappelmeel voorraden eeniger- mate zou verlichten. Opleving van het luchtverkeer. Men meldt aan de N. R. Cirt. Gedurende den eersten tijd van den zo merdienst van het luchtverkeer, voldeed het passagiersvervoer niet geheel aan de gestelde verwachtingen. Het bleef op sommige lijnen van en naar Nederland ten achter bij verleden jaar. Sinds do laatste 2 weken vertoont zich echter op alle lijnen 'n groeiende toeneming, waar door de cijfers belangrijk boven die van de overeenkomstige periode vaii het vo rige jaar uitkomen. De transitodiensten zijn zeer goed bezet en het fraaie zo merweer begunstigt de boeking ten zeer ste. Steun voor don landbouw. Het hoofdbestuur van den Nederl. Bond van Arbeiders in Jiet landbouw-, tuin bouw- en zuivelbedrijf heeft een adres gezonden aan den minister van binnen}- landsche zaken en landbouw, waarin erop wordt aangedrongen, dat de regeering bij haar voorstellen inzake steun aan den landbouw het voorbehoud zal maken, dat voorstel tot continueering van een of meer maatregelen van haar niet te ver wachten is, indien blijkt, dat 'de loo- nen der landarbeiders .gedurende de perk ode, waarin de landbouw steun geniet, zijn verminderd. DE REGEERING EN DE SUIKER BIETENTEELT. Bij de bespreking van het wetsontwerp tot het heffen van een invoerrecht van consumptiesuiker, zegt de N. R. Ct. o.m.: Opmerkelijk is zeker, dat waar de re geering nog betrekkelijk kort geleden tot een verlaging van den suikeraccijns meende te moeten overgaan (door afschaf fing van de opcenten voor het leenings- fonds), waarbij dan door de prijsverla ging van het product een vergrooting van afzet verwacht werd, zij thans het effect van dien maatregel ten deele gaat te niet doen en den prijs omhoog brengt, met het gevaar van een vermindering in stede van een verruiming van den afzet. Er zitten aan het voorstel nog andere kanten. De bedoeling is n.1. om het in voerrecht alleen te heffen van consumptie suiker en de ruwe suiker vrij te laten. Men gaat dus hetzelfde doen wat Enge land een tijd geleden deed, toen het op die wijze een bescherming van zijn raffi naderijen in het leven riep, die een storm van verzet, niet alleen in Tsjechoslowa- kije, maar ook hier te lande deed op gaan. Inderdaad is hetgeen bij ons te ge beuren staat eveneens een bescherming niet enkel van de cultuur (wat ondanks de fiscaliteit van het recht toch ook wel van regeeringswege zal moeten worden toegegeven), maar ook van de raffinade rijen, die buitenlandsche ruwe suiker ver werken. En de regeering doet op die wijze niet anders dan toegeven aan het verzoek uit betrokken kringen ongeveer èen half jaar geleden tot haar gericht. Dat de voor- en tegenstanders van het wetsontwerp thans anders gegroepeerd zijn dan indertijd tegenover het bekende initiatiefvoorstel, vindt dan ook goed deels hierin zijn verklaring. Belangrijker echter nog is de vraag of de landbouw zelf inderdaad een steun zal erlangen, waarop hij meent te mogen aanspraak maken. De bedoeling ia natuurlijk, dat do f5 4

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1930 | | pagina 1