1
DE ZEEUW
Hl
Nerveus en Overspannen
Onrustig en Slapeloos
«V*
e:«
11
IS s
1?
al
g
B oH I
P
I
2
DERDE BLAD.
Rechtzaken
Onderwijs.
Mijnhardt's Zenuwtabletten
os.
,u
1 i
8 P'
g
P 3
s-lg -o'S
9 "8,1 6 S
giTfgsts..
5 J
kliwn
Stukken voor de Provinciale Staten
van Zeeland.
»a -
r» 3 tr
ffl S3
B
-a 8"s
8
3 a
i a
-i a:
ft2.'
.8*1
CP a
e
f>
<n
o
V
lil,
a«
I®
21
ff
N 3
a&i
S" f
S P
g£g
S. fflsf
B'ö:a
3
&|a
ft «t
SSB
Cu
"O
CA
5 g S
H P CS 09
~5 <P
6
is
8-
ÏL
M fi
m P
CD gjj
B
13
8
8 8-
la
^-CT3
CD
ff-
Ct
S*
P
a
CD
S3
t—fö
B 8
g a
IS-
2 o-
3 -»
j
p
W. M
P
<ooy
K grEJ-
w 9$ o
<4 Or
jNa
3
p P
►v p 2
v a o.
g O ft Si 1
a era - D
SS"
P-1 CD
f 5 c 2 P
«♦op p se g
s
J* 2
«_4 V
O N O p P-
<^2
8 a*
®S='Owgg's
5-- (g
g ft-, J.ft®
8 g
P CT3 B P 3 S«
|S1|« l^2-
S-pPeS®8h
8.<§ B p 1
VAN
ZATERDAG 14 JUNI 1930. No, 214.
BEDRIJFSTELLING.
Maatregelen tot het verkrijgen van een
bedrij fsstatistiek.
Ingediend is een wetsontwerp, houden
de maatregelen tot het verkrijgen van
een juiste bedrijfsstatistiek.
In ons land aldus de Mem. van
Toelichting is het gemis aan betrouw
bare gegevens betreffende het bedrijfs
leven bij herhaling gevoeld. In die geval
len heeft men zich moeten behelpen met
gegevens, welke omtrent het bedrijfsle
ven bij eenige diensten en instellingen,
als de Arbeidsinspectie, de Rijksverzeke
ringsbank, de Kamers van Koophandel
en Fabrieken, het Centraal Bureau voor
de Statistiek, enz. uit anderen hoofde
bekend waren.
Deze gegevens zijn echter alle beperkt
hetzij tot bepaalde bedrijfstakken, hetzij
tot bedrijven van bepaalden omvang. Bo
vendien zijn zo alle onvolledig.
Teneinde een behoorlijk overzicht te
verkrijgen, is het daarom noodzakelijk,
dat een bedrijfstelling wordt gehouden.
De bestaande gegevens kunnen, mits in
velerlei opzicht aangevuld naar ver
trouwd wordt het materiaal van een
belangrijk gedeelte der bedrijfsstatistiek
vormen.
Het Centraal Bureau voor de Statis
tiek waaraan het houden der bedrijfstel
ling volgens het wetsontwerp grooten-
deels opgedragen wordt, moet op de me
dewerking kunnen rekenen in het bijzon
der van de Rijksverzekeringsbank en de
Raden van Arbeid. Voorts zou de Scheep
vaartinspectie hare medewerking moeten
verleen en.
Het voornemen bestaat, de verzame
ling van gegevens te beperken tot die,
Welke onmisbaar zijn voor een overzicht
van den aard en den omvang van het
bedrijfsleven. In hoofdzaak zal de telling
dus betrekking hebben op het aantal be
drijven, hun soorl (o.m. voornaamste ar
tikelen, welke-vervaardigd of verhandeld
worden), hun rechtsvorm, hun aard (fi
liaalbedrijven; huisindustrie), hun om
vang (personeel, krachtinstallatie, voer-,
vaar- en vliegtuigen, trekdieren).
Mede ter beperking van de kosten zul
len geen gegevens gevraagd worden om
trent verscheidene punten, waarover men
in het buitenland soms wel gegevens
bij gelegenheid van de bedrijfstelling ver
zamelt, zooals het in de bedrijven ge-
investeerde kapitaal, den ouderdom der
bedrijven, de werktuigen en gereedschap
pen der bedrijven, de waarde der gebou
wen e.d., de bedrijfsuitkomsten, enz.
De bedoeling is, de telling zooveel
mogelijk te doen houden op 31 Decem
ber 1930, gelijktijdig met de 11de al-
gemeene tienjaarlijksche volkstelling. Van
deze laatste telling kan dan gebruik wor
den gemaakt, door gelijktijdige toezen
ding van een adreskaart, de namen en
adressen van alle bedrijven te weten te
komen.
Voor de verzameling van de gegevens
omtrent de zeevisscherijbedrijven is 1
Juli 1930 de meest geschikte datum.
Het zal waarschijnlijk noodig zijn, de
telling voor nog enkele bedrijven op een
anderen datum dan 31 December 1930 te
houden, in verband met het bijzondere
karakter van die bedrijven.Vandaar dat
een datum voor de telling in de wet
niet is genoemd.
Het ontwerp beoogt slechts een telling
voor éénmaal. Het komt n.l. niet wen-
schelijk voor, reeds thans vast te stel
len, dat de tellingen na 1930 periodiek
zullen worden herhaald.
De kosten zullen, naar verwacht wordt,
een bedrag van f430.009 niet overschrij
den, een bedrag, dat over drie of vier
jaren zal kunnen worden verdeeld.
Rechtbank te Middelburg.
Door de Rechtbank te Middelburg werden
gisteren de navolgende zaken behandeld:
G. N., 24 jaar, reiziger te Vlissingen, in
voorarrest, verdacht dat hij op 3 Januari
1930 te Vlissingen, terwijl hij aldaar woon
plaats had, opzettelijk, f 60.77; f 26.55;
f 57.55; f 20.75; f 43.45 en f 35.60, toebe-
hoorende aan J. J. Lagaay, welke gelden hij
als reiziger in dienst van L. ontvangen had,
respectievelijk van J. E. Hanson te lvapelle,
Ph. Kosten te lerseke, Ch. de .Kok te Bath,
Mej. C. Kloet te Waarde, W. Pieterse te
lerseke en C. F. van Strien te Kruiningen,
ter betaling van hetgeen zij aan J. J. Lagaay
verschuldigd waren en welk geld hij aan
zjjn patroon moest afdragen, wederrechtelijk
zich heeft toegeëigend.
Verdachte erkent de verduisteringen te heb
ben gepleegd, en het geld te hebben opge
maakt.
De Officier van Justitie zegt, dat verdachte
veel meer heeft verduisterd, dan in de dag
vaarding is vermeld. Spr. vindt de feiten
ernstig en een strenge straf op zijn plaats.
Hij eischt 6 maanden gevangenisstraf.
De verdediger van verdachte, Mr Hugen-
holtz, advocaat te Goes, vindt den eisch
van het 0. M. veel te zwaar. Verdachte heeft
gespeeld en heeft geld verloren. Hij dacht
te winnen en zou het dan teruggegeven heb
ben, doch 't verlies werd steeds grooter. Ver
dachte had zwakke oogenblikken. Volgens ver
dediger is verdachte schuldig, doch volgens
hem zjjn hier wel verzachtende omstandig
heden aanwezig. Verdediger verzoekt de
Rechtbank verdachte voorwaardelijk te ver-
oordeelen met bijzondere voorwaarden.
J. V., 20 jaar, schipper te lerseke, ver
dacht dat hij op 1 April 1930 te lerseke
ter uitvoering van zijn voornemen om Hu-
brecbt van Boven opzettelijk van het leven
te berooven, een geladen revolver heeft ge
richt op voornoemde Van B: en met die
revolver op korten afstand heeft geschoten
of althans in de richting van voornoemden
Van B., zijnde de verdere uitvoering van
vorenomschreven misdrijf, althans van het
voornemen daartoe alleen niet voltoo.d, door
dat hij Van B>. niet heeft geraakt.
In deze zaak waren een 9-tal getuigen
a charge en décharge gedagvaard.
Uit het verhoor bleek, dat Van Bi. tegen
verdachte op voormelden datum zou gezegd
hebben, terwijl A^an B. een knuppel in zijn
hand had, „je moet eens blijven staan, dan
sla ik je dood", waarop verdachte een schot
uit een revolver heeft gelost.
De Officier van Just.tie requisitoir nemende,
kon begrijpen, al is 't af te keuren, wat ver
dachte gedaan heeft. Hij eischte ontslag van
rechtsvervolging.
De verdediger van verdachte, Mr v. Dirven,
advocaat te Biergen op Zoom, sloot zich bij
het requisitoir van het 0; M. aan.
C. de K., 41 jaar, werkman te Middelburg,
was in hooger beroep gekomen tegen een
vonnis van den Kantonrechter te Middelburg,
waarbij hij wegens openbare dronkenschap
gepleegd bij herhaling, werd veroordeeld 'tot
14 dagen hechtenisstraf.
Eisch: bevestiging vonnis waarvan hooger
beroep.
J. G„ 58 jaar, koopman te Axel, ver
dacht dat 'hij omstreeks 1928 of 1929 in het
Arrondissement Middelburg, waar hij toen
woonplaats had, opzettelijk een .partij vlas,
toebehoorende aan J. v. Bulthuis en F. Lit-
maath, welke partij hij van voornoemde fir
manten had ontvangen om die te verkoopen en
de opbrengst daarvan, na aftrek van de
hem verdachte toekomende kosten en winst
moest afdragen, wederrechtelijk zich heeft
toegeëigend, althans een geldsbedrag van on
geveer f 5316.18 ten nadeele van voornoemde
firma hgefi verduisterd.
De Officier van Justitie eischte een ge
vangenisstraf van 6 maanden.
De verdediger van verdachte, Mr Tichel
man, advocaat te Terneuzen, vroeg vrijspraak,
subsidiair een voorwaardelijke veroordeeling
met bijzondere voorwaarden.
J. B„ 41 jaar, koopman en commissionair
te Nieuwdorp, gemeente 's-Heer Arendskerke,
verdacht, dat hij omstreeks 1928, 1929 en
1930, terwijl hij te 's-Heer Arendskerke,
althans in het Arrondissement Middelburg
woonde en woont in het Arrondissement Mid
delburg, een beroep of gewoonte heeft ge
maakt van het koopen van goederen met
het oogmerk om zonder volledige betaling,
zich of een ander de beschikking over die
goederen te verzekeren, "hebbende hij toch
gekocht:
omstreeks Juni 1929 te of nabij 's-Heer
Arendskerke 620 H.L. aardappels van P. K.
Nieuwenhuyzen voor pl.m. f 434;
omstreeks de eerste helft van December
1928 ongeveer 60 H.L. aardappels van F.
Dekker voor f 126;
omstreeks December 1928 ongeveer 11026
K.G. aardappels voor pl.m. f 333.78 van Pie-
ter Blok;
omstreeks November 1928 ongeveer 40 H.L.
aardappels voor pl.m. f 126.24 van Voort
Zandee;
omstreeks November en December 1928
ongeveer 23 H.L, aardappels voor f 64.70;
van J. de Regt;
omstreeks 3 April 1930 ongeveer 6722 K.G.
mangels voor pl.m. f 53.77 van D. Zandee;
omstreeks Januari 1930 ongeveer 45 H.L.
aardappels voor pl.m. f 25.88 van D. Goense;
omstreeks den winter van 1928 tot 1929
pl.m. 7251 K.G. aardappels voor pl.m.
f 310.76 van J. Vermue;
omstreeks December 1928 pl.m. 3761 K.G.
aardappels voor pl.m. f. 155.44 van Pieter
Remijn
omstreeks April 1930 pl.m. 7584 K.G. man
gels voor pl.m. f 52 05 van W:. Westervveele;
omstreeks 7 April 1930 pl.m. 4474 K.G.
mangels voor f 35.92 van C. Schikker,
terwijl hij geen dezer goederen volledig of
ten deele heeft betaald.
Verdachte was niet ter terechtzitting ver
schenen. fn deze zaak werden een 9-tal leve
ranciers van verdachte gehoord, die geen
van allen betaling voor hun geleverde goe
deren "hadden ontvangen. Als zij verdachte
daarom vroegen zeide deze: ,,'tkomt wel
terecht".
De Officier van Justitie achtte de feiten
bewezen. Buiten de dagvaarding waren vol
gens het 0. M„ er nog een reeks van feiten.
Spr. vindt dat dergelijke individuen geweerd
moeten worden, en eischt veroordeeling tot
een gevangenisstraf van 9 maanden.
Uitspraak in alle zaken 20 Juni a.s.
Het Zeeuwsch Technisch
Instituut waarvan de advertentie be
treffende aangifte van nieuwe leerlingen
in dit nummer is opgenomen, is in 1922
opgericht als cursus voor Waterbouwkun
dig Opzichter.
Geleidelijk is de opleiding meer en
meer békend geworden en steeds is er
naar gestreefd in overleg met technische
diensten over geheel Nederland de eischen
aan te passen aan de behoeften dezer
diensten.
Geregeld wordt contact met oud-leerlin
gen gehouden, waardoor ook van hunne
ervaringen kan worden geprofiteerd om
het onderwijs zoo doeltreffend mogelijk
te doen zijn. Hierdoor is het mogelijk,
dat de afgestudeerden zich spoedig kun
nen inwerken in de taak, waarvoor ze
in do verkregen betrekking gesteld wor
den. Hier vloeide tevens uit voort, dat het
bestuur tal van aanvragen bereikten om
personeel. Dikwijls kon aan deze aan
vragen niet worden voldaan, omdat er
geen oud-leerlingen meer beschikbaar wa
ren en in verschillende gevallen werd
dientengevolge een keuze gedaan uit de
reeds gevorderde leerlingen.
Een hinderlijke omstandigheid was het
examen om de twee jaar, waardoor ge
durende geruiimen tijd geen afgestudeer
den "beschikbaar waren.
Tevens vormde dit een bezwaar voor
de regelmatige opleiding.
Daarom werd indertijd besloten, dat
er ieder jaar examen moest worden afge
nomen om te komen tot regelmatige drie
jarige opleiding. 'Overleg, ongeveer twee
jaar geleden gepleegd met de Groep Wa
terbouwkundigen, voerde niet tot resul
taat. Het Instituut besloot de noodige
maatregelen door te voeren en thans kun
nen vanaf 1930 regelmatig de aanstaande
waterbouwkundigen ieder jaar in de ge
legenheid worden gesteld examen te doen.
Reeds meer dan honderd jongelieden wer
den met succes opgeleid aan het Z. T. I.
GeBlaagd voor Machinisten-examen diplo
ma B, de hepr J. M. Haverman te Vlissingen.
De heer H. C. Rutgers is deze week officieel geïnstalleerd als Burgemeester
der jgemoenta Bcrss^isu,
Voor de a.s. zitting van de Prov. Staten
zijn thans nog de volgende voorsteilen
ingekomen:
Weg Zierikze eB rouwersha-
v e n. V oor de verbetering van de traverse
door de kom van Zonnemaire werd des
tijds nocdig geacht f47.500, waarvan de
provincie f 37.500 als subsidie toezegde
hij besluit van 26 Juli 1927. Thans is na
der gebleken dat de kosten van aankoop
der benoodigde perceelen zijn gestegen
van f 28.500 tot f 30.000 en die voor
de verbeteringswerken van f19.000 tot
f31.COO, mede doordat is opgenomen de
verbetering van ongeveer 50 M. weg van
den Blooischen dijk en een meer uitge
breide verbetering van de eerste 300 M.
van de traverse, dan oorspronkelijk was
gedacht. Het aandeel der provincie zal
stijgen van f 37.500 tot f 51.000 en Gedep.
Staten stellen voor daartoe te besluiten.
W eg St. Janstee nC 1 i n g e. Door
het bestuur van den St. Jansteenpolder
is medegedeeld dat de laagste inschrijving
voor de verbetering van den weg tusschen
St. Jansteen en Glinge f17.712 bedraagt
of f1041 meer dan geraamd was. Voorts
bleek het gewenscht, om eenige strookjes
grond met hoornen en heggen, die het uit
zicht belemmeren, aan te koopen, waar
voor de koopsom f345 bedroeg. In ver-
land roet een en ander stellen Ged.
Gebruik hiertegen de Zenuwstillende en Zenuwsterkende
Glazen Buisje 75 cent
Bij Apoth. en Drogisten
Staten voor het renteloos voorschot voor
deze wegsverbetering te verhoogen van
f17.350 op f20.247.
Zenuw- en Zielszieken. Naar
aanleiding van het in December 1928 in
hunne handen gesteld verzoek van het
bestuur der „Centrale vereen, ter beharti
ging der maatschappelijke belangen van
zenuw- en zielsziekten" te Utrecht, om
een subsidié van f500 voor 1929, zeggen
Gedep. Staten dat het in verband met in
te winnen inlichtingen niet mogelijk was
eerder van advies te dienen. Inmiddels
is ingekomen een nieuw verzoek om sub
sidie voor 1930. Vroeger hebben de Staten
op voorstel van Ged. Staten afwijzend
op dergelijke verzoèken beschikt, doch
een met het bestuur van „Vrederust" ge
houden bespreking heeft Ged. Staten
evenwel doen zien, dat het belang der
Provincie bij den arbeid der Centrale
vereeniging grooter is dan zij aanvankelijk
meenden. Naar het schijnt is „Vrederust'
op den duur voornemens, zich bij deze
vereen, aan te sluiten; in elk geval treedt
deze adviseerend op en aangenomen moet
worden, dat hare adviezen van groot be
lang zullen zijn voor de ontwikkeling van
het instituut „Nazorg". Gedep. Staten vin
den in een en ander aanleiding tot we
deropzegging toe aan de vereeniging1 een
subsidie van ten hoogste f 100 per jaar
toe te kennen.
Tertiaire wegen. Daar er bezwa
ren zjjn gerezen 'tegen den termijn van
20 jaar voor de terugbetaling van rente-
looze voorschotten voior de verbetering
van z.g. tertiaire wegen en destijds voor
dien termijn geen bepaalde reden is aan
gegeven, stellen Gedep. Staten voor den
termijn te wijzigen in 30 jaar, met be
voegdheid voor hun college om in bijzon
dere gevallen een korteren termijn voor te
schrijven.
Regeling jaarwedden eawe'rt-
tijden. Naar aanleiding van het besluit
van 3 December .j.l. tot aanhouding van
het voorstel tot wijziging in enkele jaar-
wedde-regelingen, opdat Ged. Staten zou
den kunnen nagaan pf een algehasle her
ziening niet gewenscht ware, hebben Ged.
Staten verschillende wijzigingen ontwor
pen, welke zij aan de Commissie van
overleg ter beoordeeling voorlegden.
Uit het antwoord der commissie blijkt,
dat de commissie eene motie aangeno
men heeft, waarbij Ged. Staten worden
uitgenoodigd, hun standpunt inzake het
nemen, van maatregelen, waardoor de
diensttijden van het varend personeel der
Prov. Stoomboo'tdiensten aanmerkelijk
zouden worden ingekrompen, ten spoe
digste te bepalen en daarbij met de be
langen van het personeel dier diensten
volledig rekening te houden. Ofschoon de
regeling dezer diensttijden tot hunne be
voegdheid behoort, willen Ged. Staten
er toch enkele woorden aan wijden, om
dat een inkrimping van ,de diensttijden
van het varend personeel noodwendig ge
paard moet gaan met uitbreiding van dat
personeel en derhalve met verzwaring van
de financiëele lasten .der Provincie. Ged.
Staten zeggen, dat het vaststellen van een
eenigszins bevredigende regeling, die te
vens niet. al te zware eischen aan de
Provinciale financiën zou stellen, verre
van gemakkelijk is. Dit blijkt ook reeds
hieruit dat hoezeer op onderscheiden tijd
stippen door verschillende besturen van
personeelorganisaties verzoeken in boven-
gemelden zin tot Ged. Staten werden
gericht, die verzoekers steeds in gebreke
zijn gebleven den weg aan te toornen langs
welken, naar hun oordeel, op voor de
Provincie aannemelijke wijze, het beoogde
doel zou kunnen worden bereikt. Zij be
paalden zich tot aanwijzing van het te
bereiken doel, doch de keuze der mid
delen, om daartoe te geraken, lieten zij,
van hun standpunt beschouwd, wijselijk,
aan Ged. Staten over. Deze hebban dan
ook zonder d>. mot'e reeds geruimen
tijd het vraagstuk van de dienstijden
in studie, en vertrouwen, niettegenstaande
de vele moeilijkheden, die moeten worden
opgelost, binnen niet te langen tyd tot
een oplossing te geraken, waarbij, zoo
veel als redelijkerwijs moge'ijk is, aan
de wenschen van het personeel tegemoet
wordt gekomen. Hoezeer Ged. Staten zich
niet ontveinzen, dat een dergelijke rege
ling geld zal kosten, meenen zij, da,t
onzekerheid omtrent de grootte van het
ofter, dat hiervoor van 'de Provincie zal
worden gevorderd, geen reden behoeft te
zijn, om de voorgenomen herziening der
jaarwedden geheel te laten rusten.
De commissie verklaart zich een tegen
standster van do voorgestelde kinder- en
diploma-toelagen, terwijl zij zich, in af
wijking met het voorstel van Ged. Staten,
heeft uitgesproken voor premievrij pen
sioen. Verder wil de commissie voor alle
ambtenaren 65 jaar als de leeftijd op wel
ken ontslag moet worden genomen ?ien
bepaald. Een gratificatie bij ziekte van
iemand, die ziek is 'en wiens ambt men
waarneemt, wordt gewenscht en een op
heffing der ongelijkheid, welke bestaat
ten aanzien der toekenning eener tege
moetkoming in de huishuur noodig ge
acht.
Ged. Staten wijzen er pp, dat vorens
hun voorstellen f 33.000 meer per jaar
zal noodig zijn en als alle wenschen
der Commissie zouden worden ingewil
ligd rond f64.000 en daarom zouden zij
gaarne over verschillende bg^inselen een
principieele uitspraak hebben. In afwach
ting daarvan verzoeken zij de ontworpen
salariswijzigingen buiten bespreking te la
ten. Zij vragen het oordeel der Staten
over het toekennen van een kindertoe
slag te beginnen met het derde kind; het
toekennen van diplomatoelagen; het hef
fen van pensioensbijdragen op den be-
staanden voet; het verlagen van den leef
tijd voor ongevraagd eervol ontslag op
65 jaar; het toekennen van een gratifica
tie voor het waarnemen door e.en ambte
naar gedurende meer dan een maand
onafgebroken van het ambt van een bo
ven hem gestelden ambtenaar en wel zoo,
dat die toekenning over wordt gelaten
aan het oordeel van Ged. Staten; en
het toekennen van een tegemoetkoming
in de huishuur op den bêstaanden voet.
Begrooting Wegenfonds. Ged.
Staten stellen voor de begrooting 1930
van het Prov. Wegenfonds vast te stellen
in ontvang en uitgaaf op f 673.323.13.
Rekening 1928. Ter vaststelling
wordt aangeboden de rekening over 1928,
welke aanwijst in ontvang f5.117.090.41
en in uitgaaf f5.029.578.76, alzoo een
goed slot van f87.511.65.
Steiger Wvalz oorden. Op desbe
treffende schriftelijke vragen van den heer
Koster, antwoorden Ged. Staten, dat hen
bekend was., djt. de verlichting aan den
steiger te Walsoorden niet in orde was,
maar dat reeds in Mei 1929 voorberei
dende maatregelen tot verbetering van
de verlichting zijn genomen, maar dat
die door omstandigheden, buiten den wil
van Ged. Staten nog niet tot uitvoer
konden worden gebracht Inmiddels
zijn de gerezen bezwaren ondervangen
en is voor een behoorlijke verlichting
zorg gedragen.
De Prins van Wales heeft deze week tijdens zijn bezoek aan Glasgow de
tewaterlating verricht van de „Empress of Britain". Dit reusachtige schip heeft
een waterverplaatsing van 42.500 ton en is het grootste schip op een Engelsche
werf gebouwd, sinds de tewaterlating van de „Agnitania" in 1913,. Meer dan
10.000 menschen waren bij deze tewaterlating tegenwoordig. Het schip in zijn
element.