No. 208
Vrydag 6 Jnni 1930
44e Jaargans
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Rotterdamsche Lloijri
Hendrikse Go's Bank N.V. Soes
EERSTE BLAD.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
NEEM NU ROOMBOTER
ZE IS GOEDKOOP.
Binnenland
Agentschap
Beestenmarkt 8.
Belangrijkste Nieuws.
ÜCiNü
PEPERMUNT
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
TeL: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post 13.—
Losse nummers£095
Prijs der Advertentiën:
14 regels fl.20, elke regel meer 30 et,
Bij abonnement belangrijke korting.
Verdachtmaking.
Vermoedelijk bij gebrek aan behoorlijke
argumenten begint men thans van de
rijde der A.V.R.O. het wapen der ver
dachtmaking te hanteeren.
Zoo kon men gisteren in „De Courant"
het volgende bericht uit Den Haag lezen:
„In politieke kringen alhier vertelt men,
dat het zendtijdbesluit van minister Reij-
mer, waarbij de helft van het aantal
A.V.R.O.zenduren onteigend werd ten bate
van de V.A.R.A., berust op een afspraak
tusschon de R.K. Staatspartij de A.R.
partij en de S.D.A.P., waarbij de laat
ste twee zich verplicht hebben, om in
wederdienst de binnenkort in te dienen
voorstellen tot subsidieering van het R.K.
hooger onderwijs, te steunen."
Het blad voegt hieraan toe, dat dit
gerucht uiteraard bezwaarlijk is te con
troleeren.
Natuurlijk is 'tdaar ook niet om be
gonnen.
k Hoofdzaak is dat dit gerucht verspreid
wordt en dat het zijn verdachtmakende
werking doet.
Behóorliike rechtsgronden, dat is wel
gebleken kan men tegen het besluit niet
aanvoeren.
Welnu, dan maar naar minder nobele
wapens gegrepen.
Stoken maarl
De rechtsvraag.
De heer Kleerekoper spot in „Het Volk"
met de geldinzameling voor de Vrije Uni
versiteit. Zij bezit immers nog slechts
drie faculteiten en als de vierde niet
spoedig komt vervalt de effectus civilis.
„Na een bestaan van "50 jaar zoo
spot hj is dit succes niet overwel
digend.
De „Maasbode" hiervan melding ma
kend wijst er op, dat de voorstanders
van de V. U. door hun matelooze offers
dan toch maar getoond hebben dat het
hun bloedige ernst is, om dan te vragen:
„Hoe denkt gij over de rechtsvraag?
Acht gij het geen schromelijk onrecht,
dat menschen die een halve eeuw lang
schatten o.feren voor verdieping van
eigen cultuur en wetenschappelijk inzicht,
jaarlijks door den Slaat getracteerd wor
den met een aalmoes
Het is goed dat deze vraag gesteld
wordt, ook al ligt het antwoord reeds
bj voorbaat gereed.
Immers het was dezelfde heer Kleere
koper die enkele jaren geleden de voor
standers van bijzonder lager onderwijs
aanduidde a's „schatkistpiraten'.
Menschen dus die op éln lijn gesteld
worden met zeeschuimers die rooven
waarop zij geen recht hebben.
Neen, in den strijd voor het recht
is van de zijde der S.D.A.P. geen hulp
te verwachten.
Het corruptie geval te BrusseL
Wij hebben reeds het ernstig geval van
corruptie, ten laste gelegd aan een hoog
geplaatst ambtenaar van het Belgische
ministerie van financiën, gesignaleerd.
Nader kan de Msb. thans melden, dat
de ambtenaar in kwestie, de heer Frick,
tijdelijk door den heer Theunis, oud-mi-,
nister-president aangesteld was aan het
hoofd van den dienst der financiëele
operaties der Duitsche herstelbetalingen.
Hij had voor deze betrekking echter
niet de minste bekwaamheid en dankte
zijn benoeming aan het feit, dat hij de
zoon is van den liberalen oud-burgemees
ter van de Brusselsche voorstad Sint. Jose
en de zwager van den kabinet-chef van
den toenmaligen minister van financiën.
De heer Frick heeft van dezen ver-
trouwenspost misbruik gemaakt en zich
overgegeven aan de practijken, waar men
hem nu voor gearresteerd heeft.
Hier kan nog aan toegevoegd worden,
dat thans eveneens aangehouden is, on
der beschuldiging van heling, mevr. Ro-
sine Brakensiek, te Ukkel wonende, die
onlangs van den heer Frick gescheiden is.
Mevr. Brakensiek heeft zelf erkend gewe-
tan ta hebban, dat haar man zich liet
emkoe^sn en preciseerde, dat hij op ver-
ONDER RIJKSCONTROLE
schillende data belangrijke commissies
van Duitsche firma's, die kleurstoffen
in België op herstelrekening geleverd
hebben, ontvangen heeft.
Om geen argwaan te wekken waren
de chèques echter op haar naam opge
steld, tot nu toe heeft men kunnen na
gaan, dat drie millioen francs op deze
wijze getoucheerd werden, doch voorzien
wordt dat dit cijfer nog wel hooger zal
zijn.
Het onderzoek wordt actief voortgezet
en het zou wel kunnen zijn, dat deze zaak
zich nog uitbreiden zal, daar het in elk
geval niet onwaarschijnlijk is, dat an
dere arrestaties zullen volgen.
De overstrooming in het dal van
Chevreuse.
Nu het water ten deele weggevloeid is,
blijkt de overstroomingsramp, die het dal
van Chevreuse (Fr.) getroffen heeft, veel
ernstiger te zijn dan men aanvankelijk
aannam.
Van verscheidene huizen is weinig of
niets terug te vinden. De straten en vel
den zijn overal bedekt met overblijfselen
van verwoeste huizen en hier en daar ligt
het langs de bergen omlaag gevloeide
slik wel 50 c.M. dik.
De gendarmerie houdt zich onledig met
het leggen van nieuwe rails, teneinde
het spoorwegverkeer zoo spoedig mogelijk
te herstellen.
De „Graf Zeppelin".
De „Graf Zeppelin" verscheen om 16.25
uur M.E.T. voor het eerst boven Sevilla
doch bleef in de lucht en keerde om 17.35
uur weer terug.
Op het vliegterrein stonden 10.000 ku
bieke meter gas en groote hoeveelheden
benzine en olie gereed. Van boord werd
echter medegedeeld, dat het luchtschip
geen nieuwen voorraad noodig had.
Precies om 18 uur werden de kabels
uitgeworpen, die door de bedieningsman
schappen gegrepen werden. Tien minuten
later was de landingsmanoeuvre vol
bracht.
Nadat de passagiers uit- en ingestapt
waren en versche voorraden levensmidde
len aan boord waren genomen, steeg het
luchtschip om 18.30 uur bij regenachtig
weer weder op om de reis naar Frie-
drichshafen voort te zetten.
Op het terrein was weer een groote
menigte samengestroomd, die het lucht
schip bij de aankomst en het vertrek
geestdriftig toejuichte.
Ontevreden ambtenaren.
Het hoofdbestuur van de Duitsche amb
tenarenbond heeft een scherpe motie aan
genomen tegen het aan de rijksregeering
toegeschreven plan om van vastbezoldig-
den, die meer dan 8300 mark per jaar
verdienen, een hoofdelijken omslag (z.g.
„noodoffer") te heffen. Het hoofdbestuur
ontkent dat langs dien weg de financiën
des lands te verbeteren zijn en verwacht
er het tegendeel van.
Blijft de rijksregeering echter bij haar
plan, dan dient de hoofdelijke omslag in
elk geval niet van een deel der bevolking
te worden geheven, doch zal het geheele
volk onder in achtneming van een
economische minimumgrens er aan
moeten bedragen.
Ten slotte heeft het hoofdbestuur het
dageljjksch bestuur gemachtigd, met alle
ten dienste staande middelen de ambte
naarsstand voor dreigende nadeelen en
onrechtvaardige behandeling te vrijwaren.
Korte Berichten.
Uit Madrid wordt gemeld, dat eten
hevig onweer met storm en bliksem daar
een paniek heeft veroorzaakt. Tengevolge
van de stortregens zjjn er vier kleine
huizen in een buitenwijk der stad inge
stort, waarbij drie mannen en een vrouw
werden bedolven. Berichten uit de provin
cie maken van stortregens melding, die
groote schade hebben aangericht.
In verband met de politieke relle
tjes gedurende den laatsten tij-l heeft de
Beiersche regeering een verbod uitgevaar
digd van demonstraties in uniform. Dit
geld voor alle bijeenkomsten in de open
lucht, in het bijzonder voor optochten,
propagandamarschen en demonstraties,
waaraan leden van politieke vereenigin-
gen in uniform deelnemen.
Gisteren, den treurdag ter herinne
ring aan de arrestaties van Gandhi, een
maand geleden, staakten 65.000 arbeiders
uit de katoenspinnerijen. Afgezien van en
kele kleine incidenten vond geen rust
verstoring plaats.
MacDonald heeft in 't Lagerhuis be
kend gemaakt, dat de regeering zich tegen
den bouw van een tunnel onder het Ka
naal heeft verklaard. De redenen daar
toe kon hij op het oogenblik niet mee-
deelen, doch spoedig zal een wRboek over
deze kwestie worden gepubliceerd.
Uit Kalmar in Zuid-Zweden wordt
gemeld, dat het klein model Parsifal-
luchtschip „P.N. 29", dat Woensdag op
de Oostzee een noodlanding moest ma
ken, in den loop van den nacht gezon
ken is.
Het invoerrecht voor graan in Ita
lië is met onmiddellijke werking ver
hoogd.
De redacteur Longerich van den na
tionaal socialistischen Westdeutscher
Beobachter is wegens beleediging van
den Pruisischen minister voor sociale
aangelegenheden tot zes maanden ge
vangenisstraf veroordeeld. Hij had in een
artikel beweerd, dat de minister zich bij
een stedelijk banket in 1925 totaal bedron
ken had.
De Italiaansche bladen melden, dat
Mussolini in een bijeenkomst van hel
graan-comité heeit verklaard dat degraan-
productie dit 'jaar wegens de slechte
weersgesteldheid slechts 60 millioen cen
tenaars zal Bedragen.
„De Standaard".
De heer P. v. Rijn, te Voorburg, thans
werkzaam aan „De Rotterdammer'', is be
noemd tot adjunct-directeur van het Dag
blad „De Standaard".
Notarissen.
Te Utrecht, waar hij een operatie had
ondergaan, is gisteren op 60-jarigen leef
tijd overleden de heer P. L. W. H. Verlin
den, notaris te Rotterdam.
Vacature Eerste Kamer.
Naar het Vaderl. verneemt, zou dr C. J.
K. v. Aalst wegens drukke bezigheden
niet voornemens zijn, als lid van de
Eerste Kamer als opvolger van wijlen mr
Verkouteren zitting te nemen. Dan zou
de heer J. ter Haar, oud-wethouder van
Amsterdam, tot lid der Eerste Kamer
worden benoemd verklaard.
Onze boteruitvoer naar Frankrijk.
De directie van den landbouw deelt
mee, dat blijkens bericht van den rijks-
landbouwconsulent te Parijs het invoer
recht op boter in Frankrijk is verhoogd
vaa 100 op 200 francs per 100 K.G.,
welke verhooging onmiddellijk in werking
is getreden.
Het Hbld. teekent bij dit bericht aan,
.dat de Nederlandsche boteruitvoer naar
Frankrijk in het jaar 1929 heeft bedragen
603 ton voor f 1.1 mill., dat is ongeveer
li/4 pet. van onzen totalen boteruitvoer.
In de eerste vier maanden van het loo-
pende jaar exporteerden wij naar Frank
rijk 287 ton voor f457.000 of wel 21/4
pet. van het totaal. Onze boter-export
naar genoemd land is dus maar klein
doch een verdubbeling van het tóch al
hooge invoerrecht tot bijna f20 per 100
k.g. stemt niet bepaald vroolijk, te min
der wanneer men denkt aan Duitschland,
dat zijn recht, zoodra dit in verband
met de meestbegunstigingsclausule moge
lijk is zal verhoogen van f 16.50 tot
f30 per 100 k.g. Landb.red.
De Gsmeentefinancign.
Do Rijkscommissie van Advies voor de
gemeentefinanciën heeft gisteren onder
leiding van prof. mr O. W. de Vries
haar vergadering, op verzoek van het
lid mr Jonker, directeur-secretaris der
Vereeniging van Nederlandsche gemeen
ten, gehouden in het nieuwe gebouw
dier vereen, aan de Paleisstr. te 's Gra,-
venhage. Na beëindiging harer werkzaam
heden bezichtigde de commissie het ge
bouw.
Generaal C. J. Snijders.
Te Hilversum is gisteren in grooten
eenvoud het huwelijk voltrokken van ge
neraal G. J. Snijders, oud-opperbevelheb
ber van land- en zeemacht, met mevr.
de wed. W. M. A. Thomas Meijer. Het
publiek toonde veel belangstelling.
Belangstelling voor Indië.
Het Hbld. verneemt, dat de gewezen
tsaar van Bulgarije voornemens is, bin
nenkort een reis te maken naar Neder-
landsch-lndië, wijl hij veel belangstelling
lieeft voor tropisch Nederland en voor
ons regeeringsstelsel aldaar.
Bestrijding der werkloosheid.
Gedep. Staten van Noord-Holland stel
len den Provincialen Staten voor, hen
te machtigen om voor en namens de pro
vincie mede te werken tot oprichting van
een naamlooze vennootschap ter bestrij
ding van de werkloosheid, tevens zijnde
een vereeniging als bedoeld in artikel
123 d van de Onteigeningswet, en om in
het aandeelenkapitaal dier vennootschap
deel te nemen voor ten hoogste f 30.003.
Spoorwegontvangsten.
De definitieve ontvangsten der Ned.
Spoorwegen over de maand Februari heb
ben bedragen f 12.621.799.22.
De ontvangsten over Februari 1929 be
droegen f 13.422.494.22. Gemiddeld aantal
kilometers in exploitatie van 1 Januari
1930 af: 3712, in 1923: 3687. Ontvangst
per dagkilometer f 123.03 in 1930, tegen
f 125.21 in 1929.
DE CHRISTELIJK-HISTORISCHEN EN
DE KABINETSFORMATIE IN 1929.
Naar aanleiding van de door generaal
Roëll met nadruk geaccentueerde beschul
diging van „Het Vader and', i.izake ma
chinaties van leiders der Chr.-Hist. Unie
om het aan do Kroon onmogelijk te
maken Dr de Visser te raadplegen over
de oplossing van de Kabinetscrisis, ver
neemt de „N. R. Crt." nog het vol
gende:
Van de zijde van het kabinet der Ko
ningin was geïnformeerd, wie de voor
zitter van de c.h- Tweede Kamérfractie
was. Het lid dezer fractie de heer Krijger
moet toen geantwoord hebben, dat dr
Schokking de aangewezen man was. Deze
heeft dientengevolge de uitnoodiging ont
vangen, en hoewel hij had behooren te
weten, dat dr de Visser bedoeld was,
heeft hij haar aanvaard. Zoo dr de Visser
gevraagd was, had deze er ongetwijfeld
wel de aandacht van Hare Majesteit op
gevestigd, dat zijn meening niet met die
van zijn fractie strookte, in verband met
de verwijdering, die tusschen hem (groep
van het oppositionee'.e nieuwe Ned. Week
blad) en de Tweede Kamer (groep van
Da Nederlander) was ontstaan. Doch de
heer de Visser was nog altijd fractie
voorzitter. Hij was niet als Kamerlid her
kozen, doch ook de voorzitter van de
liberale fractie, de heer van Gijn, ver
keerde in die omstandigheden en is door
Hare Majesteit gehoord. En de heer
Heemskerk, die wel als Kamerlid was
herkozen, doch later niet als voorzitter
van zijn a.r. fractie is aangebleven, is
in die dagen eveneens bij de Koningin
ontboden. Alleen de c.-h. Tweede Kamer
fractie heeft in stede van haar voor
zitter een adviseur gesteld, dien zij wist,
dat hij daartoe niet geroepen was. En
behalve de heer Krijger, zou ook de
heer Snoeck Henkemans daarbij een rol
hebben gespeeld.
Een vergadering der C.H. fractie, die
dr de Visse? daar op ia verband met de
Binnenland.
De Nederlandsche tuinbouw op d® ten
toonstelling te Zurich.
Do gewijzigde jaarwedden van de burge
meesters, secretarissen, enz. in Zee
land.
Voorstellen voor de Prov. Staten van Zee
land (de bootdiensten).
De kinderverlamming te Gouda.
Buitenland.
Het invoerrecht op "boter ia Frankrijk
verdubbeld.
Die toestand ia Britsch-Indië.
Voelt O zich ma tl
Wat sal U weder
verkwikken?
Is U ttdown"?
Wat zal Uwe stem-
ming verbeteren?
Bedenkt in al die ge*
vallen, dat
bet beste dagelijksche
middel ter opwekking
en verfrissching is.
kabinetscrisis had willen beleggen, werd
door zijn medeleden onnoodig geoor
deeld.
De C.-II. Tweede Kamerfractie moet
met deze ook tegenover Hare Majesteit
incorrecte, uitschakeling van hem, die
nog altijd haar voorzitter wa^, ten doel
gehad hebben jalke mogelijkheid af te
sniiden van een kabine*t-de Visser. Van
.de andere zijde is men de meening toe
gedaan, dat door het hooren van dr
de Visser waarschijnlijk nog een regel
matig par'ementair rechtsch kabinet zou
kunnen zijn gevormd.
„Het Vaderland" komt nog terug op
wat de „Nederlander" over deze zaak
schreef, n.l. dat het niet op de beschul
digingen in kan gaan omdat niet bekend
is wie de beschuldiger is, terwijl het
op het ook door ons aangehaalde ar
tikel van het „Hdbl." nader zal terug
komen o.m.:
„Wij voor ons verklaren ons bereid
de zaak voor een eereraad te brengen,
die enkel het ja of neen zal hebben
te geven op de vraag van den Generaal
Röell op de receptie ter eere van Dr de
Visser gesteld. Zoo'n eereraad zou dan
kunnen bestaan uit vijf leden, twee door
de Nederlander te benoemen en twee
door ons, terwijl de voorzitter daarvan
in onderling overleg zou moeten aange
geven worden. Wij zullen het Christelijk-
Historische orgaan, als het zich tot mee
werking aan de samenstelling van zulk
een eereraad bereid verklaart, de volle
maat meten, want onze candidaten daar
voor zullen zijn mannen uit Christelijk-
Historischen kring en daarin buitenge
woon en terecht geacht."
Het blad herhaalt voorts wat het reeds
eerder schreef:
„De fractie heeft buiten weten van
Dr De Visser, die op dat oogenblik nog
haar voorzitter was, dezen op zjj gezet,
en aldus voor den heer Schokking den
weg ten Hovo gebaand. Delegatie van
bevoegdheid kan toch zeker niet plaats
hebben, als de man die de bevoegdheid
moet del§georen, daarvan zelfs geen ken
nis krijgt. Dat is het immoreele van d»
zaak- In wat h«t spijtige va» dit «Hes
