No, 207
Donderdag 5 Juni 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank N.V. Goes
BRAND
EERSTE BLAD.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-oontrdle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
Verzekert U tegen Brandschade
Ass.-MSj „De Nederlanden van 1845"
Kerknieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie Na 11.
Postrekening Na M455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL Na 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—-
Losse nummers g(M$
Pr^s der Advertentldn:
1I regels fl.20, elfee regel mees 3(5 ei
Bij abonnement belangrijke korting.
Zachtmoedige critiek.
Toen het vorig jaar in Engeland het
Labour-kabinet aan het bewind kwam,
heeft de socialistische pers hoog van
den toren geblazen.
Een nieuw tijdperk in de wereldge
schiedenis zou aanbreken.
De groote werkloosheid in Engeland
was natuurlijk te wijten aan de fouten van
het vorige kabinet, maar dat zou nu wel
eens even in orde worden gemaakt. En
dan was er de ontwapening, die nu vanuit
Engeland een aanvang zou nemen.
Het Labour-kabinet is nog niet zoo
heel lang aan het bewind, maar dit staat
toch al vast, dat zij die zulke groote
verwachtingen hadden, fa'.ikant bedrogen
uitkomen.
Natuurlijk zullen verstandige menschen
Mac Donald daar geen verwjjt van maken.
Zij weten wel, dat de Engelsche regeering
evenals alle andere regeeringen "hier voor
groote moeilijkheden staat, die maar niet
met een handomdraaien zijn op te lossen.
Maar de moeilijkheid is nu juist, dat er
in de socialistische pers zulke groote
verwachtingen zijn gewekt. Het gevolg is,
dat juist van dien kant de critiek los
komt.
De menschen, van streek gebracht door
de mooie „voorspiegelingen, begrijpen er
niets van. In plaats dat het werkloosheids
vraagstuk met één slag wordt opgelost,
wordt de toestand al maar erger.
Heeft men, zoo wordt geredeneerd,
daarvoor nu een Arbeiderskabinet?
De socialistische bladen zitten er mee,
en het is niet onvermakelijk te zien
hoe zij zich er uit trachten te redden.
„Het Volk" b.v. houdt niet op, er aan
te herinneren, dat de werkloosheid een
wereldcrisis is en dat de Regeering van
een bepaald land daaraan niets kan ver
anderen.
En daaraan wordt toegevoegd de wtfze
raadgeving dat wij, die gemakkelijk praten
hebben, niet te snel moeten pordeelen en,
ja, het staat er werkelijk, dat „het geraden
(is) zachtmoedig te zijn bjj het critisee-
ren."
Niet te snel oordeelen.
Maar als onze Regeering voor 'dezelf
de ingewikkelde vraagstukken staat, dan
ligt het vernietigend vonnis al bij voor
baat klaar.
Zachtmoedig zijn bij het critiseeren.
Maar als in ons land niet alles op rol
letjes gaat, dan regent het critiek, en is
er van een zachtmoedig oordeel geen
sprake. Dan wordt de bevolking met holle
leuzen in beweging gebracht en laat men
de „bewuste arbeiders" demonstreeren
om aan de „eischen" kracht bij te zetten.
Of zal men nu, geleerd door de er
varing in Engeland, voortaan een andere
tactiek volgen en: zachtmoedig zijn bij het
critiseeren?
Indië's verzet tegen Engeland.
In Britsch-Indië begint de nationalis
tische beweging zich thans ook onder de
Mahomedaansche bevolking uit te brei
den.
Dinsdag is te Bombay een groote sym-
pathiebetooging der MahomeJaansche 'be
volking voor Gandhi gehouden, waaraan
een groote menigte deelnam. Een motie
is aangenomen, waarin het nationalisti
sche programma opgenomen is en de
Mahomedaansche bevolking aangespoord
wordt deel te nemen aan de beweging
tot weigering van de burgerlijke gehoor
zaamheid en de Engelsche goederen te
boycotten.
In verband hiermede wijst de cor
respondent van de „Daily Herald" te
Bombay er op, dat de steeds toenemende
aanwijzingen voor een toenadering tus-
schen Mahomedanen en Hindoes waar
schuwing moet zijn voor die raadgevers
der regeering, die bij hunne berekenin
gen speculeeren op de onoverbrugbare
kloof tusschen de aanhangers van de
beide godsdiensten.
Brutale oplichting.
Dé tentoonstelling der Duitscihe land-
touw-vereeniging te Keulen is door een
soort van Koepenickiade opgelicht voor
de ontvangsten van ©en geheelen dag.
Da vorige week werd het tentoonstel-
lingsbestuur opgebeld door een man, die
zich voor „regeeringspresident" uitgaf en
verzocht een oud kapitein, Hams Werner,
aan een baantje te helpen.
Even lator verscheen de z.g. kapitein
©n hij werd terstond als kassier aange
steld
Op de eerste twee dagen der expositie
gaf hij 's avonds de kas behoorlijk af,
doch op den derden dag Hemelvaarts
dag verdween hij spoorloos met de
ontvangsten, waarvan het bedrag niet be
kend is.
Uit het onderzoek is gHbie':en, dat Wer
ner zelf heeft opgebeld. Hij is gemakkelijk
te herkennen, daar hij mank is.
Eenige jaren geleden js de Ren-ver-
eeniging te Keulen eveneens door een
manken kassier op gel i ht; men, vermoedt
dat men hier pa et denzelfden persoon:
te doen heelt.
Do orisls in de Engelsche Labourpartij.
De tegenstelling tusschen den linker en
den rechtervleugel der Engelsche arheids-
partijtucht te verzwakken.
Gisteren hielden de parlementsleden
der arbeiderspartij in het lagerhuis een
vergadering ter behandeling van de voor
stellen, door de leden van den linkervleu
gel ingediend, welke ten doel hebben de
partijzucht te verzwakken.
De afgevaardigden van den radicalen
vleugel verlangen het recht om bij be
paalde kwesties zich niet alleen van stem
ming te onthouden, doch ook tegen de re
geering te stemmen.
De ministers, die bij de bespreking te
genwoordig waren, veroordeelden de hou
ding van den linkervleugel der partij in
scherpe bewoordingen. Alle voorstellen
werden ten slotte met een groote meerder
heid verworpen.
Na de stemming verklaarden de voor
stellers, dat zij zich desniettemin ook in
de toekomst door de partijtucht niet ge
bonden achten.
Berlijna flnanclëele toestand.
In do vergadering van den Berlijtnschen
gemeenteraad deelde do voorzitter medoc
dat tengevolge van den achteruitgang in
den economischen .toestand en de toe
neming van het aantal werkloozem op
nieuw een vermindering in de inkomsten
te consta toeren valt en wel van 20 milli-
oen mark, terwijl ©en verder tekort van
12 millioen mark is ontstaan door de
vermindering in de ontvangsten van de
stedelijke verkeersondernemingen.
Volgens zijn opvatting moot „het 25
pfenning-tarief ten spoedigste worden her
zien. De omnibus is te goedkoop en de
tram te duur.
De bewering, dat de gemeente een ver
koop der aandoeien overweegt, is niet
juist. De gemeente bevindt zich op 'het
oogenblik niet in financieele moeilijkhe
den.
Vlaamsch In het Belgisch leger.
Sedert de kwestie Joris de Leeuw- heeft
men, in verscheidene Belgische regimen
ten kunnen constateeren, dat Vlaamsche
miliciens, bij naamafroeping en ook bij
het nummeren, in hunne eigen taal ant
woorden, in plaats van dit in meestal
gebrekkig Fransch te blijven doen. Dit
gaf hier en daar aanleiding tot kleine
incidenten met officieren. Te Schaffen,
tij Diest, waar zieb bij' da luchtvaart-
troepen hetzelfde voordeed en zes
Vlaamsche soldaten systema isch van hun
ne taal bleven gebruik maken, werden
zij met strenge straffen bedreigd door
den bevel voerenden majoor. Ook deed
hij de onwilligen ruim ©en kwartier lang
rondom het vliegplein loopen, ten einde
ze aldus tot andere gevoelens te brengen,
iets waarin hij echter niet blijikt te .zijn
geslaagd.
De gecompromitteerde ambtenaar van
financiën te Brussel.
De zaak van omkooporij en verduiste
ring, waarin een hooge ambtenaar van
het Belgische departement van financiën,
André Fick, zoon van den oud-burge
meester van 'de Brusselsche voorstad
Sint Joost teïi Noode betrokken, is, heeft
in Brusselsche kringen groote opschud
ding verwekt. Fick zou van Duitscihe leve
ranciers van kleurstoffen voor rekening
van het herstel in ruil voor zekere on
eerlijk© diensten meer dan drie millioen
francs hebben ontvangen. Zijn gewezen
eichtgenoote, van wie hij ©enigen tijd ge
leden gescheiden is, heeft de zaak uit
gebracht. Maar zij is op haar beurt onder
verdenking van heling gearresteerd.
Korte Berichten.
De politie te Berlijn heeft de cas-
sière van een groote onderneming gear
resteerd, die zich in den loop van enkele
jaren heeft schuldig gemaakt aan verduis
teringen ten bedrage van meer dan
100.000 mark. Zij was juist met een
vriend een reisje gaan maken.
Een geweldige orkaan heeft de
streek rond om het Bieler-meer, vooral
de wijngaarden, geteisterd, en zeer groote
schade aangericht.
De directeur van het Vesuvius-obser-
vatorium deelt mede, dat de vulkaan
de laatste dagen weer meer actief is ge
worden. Verschillende krachtige explosies
vinden in den krater plaats.
Volgens een op het Fransche depar
tement jvan koloniën ontvangen bericht
uit Cayenne zijn 21 misdadigers uit de
strafkolonie aldaar ontvlucht. Onder hen
bevinden zich verscheidene gevaarlijke
misdadigers.
Volgens een bericht uit Kowno be
staat er tusschen Berlijn en Moskou span
ning wegens inmenging van de Komin
tern in Duitsche aangelegenheden.
Militie-lichting 1931.
Bij Kon. besluit is bepaald dat die voor
inlijving aangewezen personen der lich
ting 1931 tot gewoon dienstplicbtige
24.728 bestemd worden, waarvan 1143
bestemd voor de zeemacht.
Luchtvaartdienst.
De minister van waterstaat heeft goed
gevonden te bepalen, dat de bevoegdheden
en bemoeiingen, welke bij' ministerieel©
beschikkingen of circulaires tot dusverre
waren opgedragen aan het hoofd van
het bureau Lucbtvaart, voortaan worden
uitgeoefend door den directeur van den
Luchtvaartdienst of .den Luchtvaartdienst.
Burgemeesters.
Op verzoek is eervol ontslagen njet
ingang van 16 Aug. a.s., met dank, D.
Hesselink, als burgemeester der gemeente
Het Bildt.
Landpachters.
In ©en te Zwolle gehouden vergadering
heeft het bestuur van den Bond. van
Landpachters in Nederland besloten, een
open brief te richten aan alle Nederland-
sc-he verpachters met het verzoek, over
te gaan tot pachtverlaging en tot terug
betaling van een deel van de pacht over
1929. Verder, aan den minister van bin-
nenlandsche zaken en landbouw te ver
zoeken, onverwijld de ontwerp en-Pacht
wet in de Tweede Kamer te doen be
handelen, en ter toelichting en aanbe
veling van dat adres een onderhoud aan
te vragen bij den minister.
De Koningin en Prinses Juliana naar
Noorwegen.
Men meldt uit Apeldoorn, dat H. M. de
Koningin en Prinses Juliana voornemens
zijn 16 Juni a.s. een reis naar Noorwegen
te ondernemen. De reis zal per boot ge
schieden. Koningin en Prinses zijn voor
nemens begin Augustus terug te koeren.
Belasting Nederlandsche auto's in
Duitschland.
Zooals bekend mag worden ondersteld,
is van de zijde van den A. N. W. B. Toe
ristenbond voor Nederland bij de bevoeg
de autoriteiten meermalen aangedrongen
op een regeling, waarbij Nederlandsche
automobielen en motorrijwielen voor een
kort bezoek aan Duitschland worden vrij
gesteld van de Duitsche Wegenbelasting
(Steuerkarte).
Naar wij1 thans van de grens vernemen,
is daar mededeeling ontvangen, dat deze
belasting van 1 Juni af niet meer ver
schuldigd is voor auto's en motorrijwie
len, die niet langer dan 14 dagen achter
een in Duitschland zullen vertoeven. Of
hiermede ook een regeling gepaard zal
gaan, welke voor Duitsche auto's in Hol
land denzelfden vrijdom van belasting
geeft is niet bekend gemaakt.
Onder de Communisten.
Het politiek bureau der communistische
Wijnkoopgroep heeft het voorstel van het
politiek bureau der officiëele Comm. Par-
Mr H. Verkouteren, lid der Eerste Kamer,
die gisteren is overleden.
tij aanvaard om huishoudelijke vergade
ringen te heieggen over een samensmel
ting van de beide partijen in alle afdee-
lingen der Wijnkoop-groep, waar een de
legatie aanwezig zal zijn van bet bestuur
der officièele G. P. H. en ook zal worden
uitgenoodigd een vertegenwoordiger van
bet Russische Exec. Kom. der Komm.
Internationale.
De Wijnkoop-groep is daarmede op de
knieën gebracht, al zal er nog een en an
der behandeld dienen te worden.
In de „Tribune", het orgaan der offi-
ciëele C. P. 'H. van L. de Visser c.s., hei*
politieke agentschap in Nederland van do
Russische communisten, wordt anders nog
voortdurend scherpe critiek geoefend op
de leiding der Wijnkoop-groep. In het no.
van gisterenavond hoet het, dat het er
bij den heer Wijnkoop niet om gaat zijn
vroegere politiek te herzien en dat hij
over de vakhewegingstactiek slechts fra
ses lanceert. De arbeiders, volgelingen
van Wijnkoop, worden daarom opnieuw
uitgenoodigd radicaal te breken met po
litiek van hem, in het verleden en het
heden.
Federatie van Bedrijfsvereenigingen en
Vereenigingen van Raden van Arbeid.
Ten kantore van den Raad van Arbeid
te 's-Gravenhage is onder voorzitterschap
van den heer Wittert van Hoogland de
tweede bijeenkomst gehouden van verte
genwoordigers van de Federatie van Be
drijfsvereenigingen en de Vereeniging van
Raden van Arbeid.
Besprekingen werden gehouden over de
wijze, waarop overleg zou kunnen plaats
hebben met de organisaties der genees
kundigen betreffende het vraagstuk der
controle bij de uitvoering van de Ziekte
wet. Tot dit overleg verklaarde de verga
dering zich in beginsel bereid.
Terzake van de moeilijkheden, onder
vonden bij de toepassing van art. 47 der
Ziektewet (het reserveeren van twee der
de van het ziekengeld van personen, die
geen kostwinner zijn en niet voor eigen
rekening in een inrichting worden ver
pleegd) werd besloten, zich te wenden tot
den minister van arbeid, handel en nij
verheid ten einde te trachten te komen
tot een toepassing van dit wetsvoorschrift,
die aan de betrokken organen minder ad
ministratieve moeilijkbeden oplevert.
Voor de bevordering van grootere een
heid in de uitvoering van de ziektewet
wordt de wenschelijkheid ingezien na te
gaan, of de bij de Bedrijfsvereenigingen
voor sommige groepen van bedrijven in
gebruik zijnde berekeningen van het dag
loon, die van de wettelijke berekening af
wijken, door de Raden zouden kunnen
worden overgenomen. Hiertoe zal 't door
de Federatie samengestelde overzicht van
deze regelingen aan de Vereeniging van
Raden van Arbeid worden toegezonden
en in een volgende bijeenkomst worden
besproken.
Hat bezoek van de Groothertogin en den
Prins van Luxemburg.
Gistermiddag om kwart voor twee kwa
men d® rijtuigen veors ws-erme© de hoogs
Binnenland.
Overleden de heer P. Oosterlce, directeur
van „de Klokkonberg".
De Koningin en de Prinses naar Noor
wegen.
De spoordijk bij Moordrecht.
Buitenland.
De toestand in Britsch-Indië. Ook actie
onder de Mohammedanen.
De financieele toestand van Berlijn.
De crisis in de Engelsche arbeiderspartij.
Hitte in Amerika.
bij de
AGENTSCHAP:
gasten Daar het station zijn gereden. Dit
geschiedde thans zonder eere-escorte. De
bezetting van de rijtuigen was als bij de
aankomst. In de Koninklijke wachtkamer
werd eenige minuten vertoefd om afscheid
te nemen; het persoonlijke afscheid ge
schiedde in den salönwagen, waarin zich
de Koningin, de Prins en Prinses Juli
ana begaven.
Prins Hendrik deod de gasten uitgelei
de tot Arnhem, vanwaar hij per auto is
terug gekeerd.
De Koningin en Prinses Juliana, reden
in open landauer terug, luide toegejuicht
door een talrijke menigte.
De Koninklijke trein met de vlaggen
voorop stoomde om 17 u. 57 het station
Maastricht binnen.
De salonwagen waarmee de Groother
togin de reis van Luxemburg naar Maas
tricht had gemaakt, en die mee naar
Apeldoorn was gegaan, werd achter de
gereedstaande locomotief gekoppeld. Toen
betrad de Groothertogin, gevolgd door
Prins Felix, het perron. Zij „was gekleed
in een donkerblauw toilet met dito hoed
en wit bont, de prins was in burgerklee-
ding. Na enkele woorden met den burge
meester te hebben gewisseld, stapten de
Groothertogin en de Prins in den trein.
De trein vertrok om 18 u. 7.
De heer Polak bedankt als medewerker
van „Het Volk".
De heer Henri Polak, een der meest
vooraanstaande mannen in de S.D.A.P.,
heeft onlangs in zijn wekelijksche kroniek
critiek uitgeoefend op de verkiezing van
Schmidt als partijbestuurder, wat door
het partijbestuur werd afgekeurd.
Naar aanleiding daarvan schrijft thans
de heer Polak in „Het Volk":
Nu het Partijbestuur in het verslag zij
ner vergadering van 31 Mei 1930 mede
deelt mijne „wijze van schrijven der Partij
onwaardig" te achten, blijft mij, als partij
genoot, slechts over, op te houden haar
met mijn onwaardig geschrijf te besmeu
ren.
Derhalve neem ik afscheid van de le
zers van „het Volk", die zoo welwillend
zijn geweest eenige aandacht aan mijne
Kronieken te wijden. Zij zullen voortaan
stellig waardiger lectuur onder de oogen
krijgen op de plaats, die ik gedurende
eenige jaren heb misbruikt."
Het is voor de S.D.A.P. geen gunstig
teeken als een bekwaam en hoogstaand
man als Polak ruimte moet maken voor
een man als Schmidt.
Maar wat wil men? Het partijbestuur
moet nu eenmaal trachten de linkervleu
gel te vriend te houden.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Streefkerk, C. G. H. Blok,
cand. te Delft. Te Nieuw-BuinenA H. B.
Spijkerboer te Gaast. Te Garrelsweer, W.
Sikken, cand. te Zwolle.
Bedankt voor Zierikzee, dr J. W. Saro-
besrg te Delden. Voor Rotterdam-Vreewjjk,
J. H. M, van geero te Breda,