KO
Groote Sorteering
Ml Boasson&Zonen
M. H. Boasson&Zonen
Algemeene Opneming
D.DEJABERJr's Ijzerhandel
M. H. BOASSON ZONEN
Hypotheken en Credieten
Ml Boasson&Zonen
M.D. Boasson&Zonen
laddert niet.
Advertentiën.
Markt, bij de Gortstraat
Middelburg.
wordt nog steeds onder
garantie verkocht.
In moderne kleuren
Markt, bij de Gortstraat
Middelburg.
OPRUIMING:
Oost- en West-Souburg.
van de Wegen en Voetpaden
met de Kunstwerken.
Puin en blokken Graniet
voor het weghalen.
een flinke Dienstbode
Markt bij de Gortstraat - Middelburg.
KOOPJE:
Hofstede te Tholen.
Uit de hand te koop:
JtFBRAAKVEILIHGEII OP WALCHEREN
deze week Zaterdag
Nieuwste tinten
Markt, bij de Gortstraat
Middelburg.
Markt, bij de Gortstraat
Middelburg.
na de onlusten op Walcheren ln 1572 en
volgende jaren? Te Vrouwenpolder schijnt
nog het verhaal te loopen, dat het door
monniken in een onderaardsche bewaar
plaats werd gebracht, die later niet meer
is teruggevonden. Het beeld zou dus al
tijd nog kunnen worden opgegraven.
Twee elementen van dwaling zijn in dit
verhaal te onderkennen.
Vooreerst de monniken. Inderdaad is
in 1452 een klooster van Reguliere Kan-
nunniken uit Arnemuiden naar Vrouwen
polder overgebracht. In 1532 waren nog
slechts drie geestelijken over, die toen een
kleine lijfrente ontvingen van Maximi-
liaan van Bourgondië, heer van Veere, ter
wijl het gebouw werd besteed ad alias
pias causas. Daarna kwam het achtereen
volgens in handen van Philips van Bour
gondië, baljuw van Veere, en Jeronimus
de Rollé, die hetzelfde ambt bekleedde
tijdens den overgang van Veere aan den
Prins van Oranje in 1572. Geestelijken
woonden er toen dus reeds lang niet meer
in en het huis werd met de kerk door
de Geuzen geplunderd en verbrand. Dat
het genoemde verhaal spreekt van een
„beeld", dat nog wel eens uit den grond
te voorschijn zou kunnen komen, hangt
wel samen met het feit, dat de berichten
steeds gewagen van een „Maria- b e e 1 d".
Doch het woord heeft hier den zin van
Bchilderij. Voor de hand ligt het te mee-
nen, dat het schilderstuk mede in de al-
gemeene verwoesting onderging. Doch dit
is niet geschied. Gargon vertelt in zijne
„Walchersche Arkadia", waarvan deel II
in 1717 werd gedrukt, dat het schilderij
tje destijds toebehoorde aan den baljuw
van Veere, den heer de Coninck.
Van elders is bekend, dat diens broe
der Samuel, gedeputeerde in de Staten-
Generaal, eigenaar is geweest van den
grond, waarop het klooster te Vrouwen
polder had gestaan. Verdere berichten
ontbraken volkomen, totdat den secreta
ris een stel gegevens bekend werd, dat
voorzoover hij weet nog nimmer werd
gepubliceerd en dat hij met volle in
stemming van de betrokken families en
personen gaarne wil mededeelen.
Het bekende Brugsche regeeringsge-
slacht De Grosser de Berges bezat om
streeks het midden der vorige eeuw een
huis in de Gouden-Handstraat te Brugge.
Na het overlijden van den Burggraaf
De Croeser verkochten de erfgenamen
het huis aan de stad Brugge, die het
later op hare beurt weder verkocht. De
dochter van den heer De Croeser ontving
uit de nalatenschap een schilderijtje van
de Heilige Maagd, dat zij steeds in ver
band bracht met een acte, waarbij het
schilderij werd afgestaan „aan den heer
Van Borssele". Die acte was door den
vader tijdens zijn leven herhaaldelijk ver
toond en voorgelezen, maar zij werd niet
in den boedel aangetroffen.
In 1864 of 1865 kwam de burggraaf de
Béthume het schilderij ten huize van den
heer A. baron Van Caloen de Basseghem,
met wien freule de Croeser gehuwd was,
bezichtigen, vergezeld door de heeren W.
H. James Weale en Karei Verschelde.
De heer Weale was bibliothecaris van de
National Art Library te Londen en de
heer Verschelde was in de tweede helft
der 19e eeuw te Brugge een bekend ar
chitect en oudheidkundige. Tijdens het
bezoek deed de heer Verschelde eene be
langrijke mededeeling. Toen hij het ver
haal van de verloren acte had vernomen,
zeide hij in het bezit van een afschrift
te zijn. Het oorspronkelijke stuk op perka
ment had hij gevonden in het oude huis
der familie de Croeser en wel in eene
nis van het groote salon, waar men het
behangsel had verwijderd. Daar de in
houd hem merkwaardig voor kwam, had
hij de acte thuis gecopiëerd en haar
daarna teruggezet op de plaats, waar zij
was aangetroffen. De heer Van Caloen
de Basseghem deed een afschrift van de
copie nemen door zijn zoon, die het heeft
bewaard en thans ook het schilderij onder
zijn berusting heeft.
Dank zij de welwillendheid van den
tegenwoordigen bezitter, den heer J. ba
ron Van Caloen de Basseghem, en van
den heer Alb. baron van Zuylen van
Nyevelt te Brugge is het den secretaris
mogelijk den inhoud der geheimzinnige
acte voor te lezen. Zij is verleden den
31 Maart 1662 voor den notaris Pieter
Crabbe te Middelburg, die naar bij on
derzoek bleek, in genoemd jaar te Mid
delburg het notarisambt uitoefende, maar
zijn archief is helaas verloren gegaan.
Na herstel van eenige kennelijke verkeer
de lezingen, krijgt men het volgende te
hooren. Het opschrift luidt:
.Attestatie (van) den heer Panneel en
de La Palma voor jonckheer Pieter van
Borssele van der Hooghe nopende se-
ker miraculeus Mariabeeldeken".
Op verzoek van den heer Van Borssele
van der Hooge getuigen Mr Daniël Pan
neel, doctor juris te Utrecht, en de heer
Marcus de la Palma, griffier van de klei
ne zaken te Middelburg, dat zij weten
hoe mejuffrouw Johanna Hacco, vroe
ger woonachtig te Vrouwenpolder, groot
moeder van Panneel's vrouw, tijdens haar
leven een „Marybeeldeken" heeft beze
ten, dat Panneel uit den boedel heeft ge
kocht. Daarna heeft Panneel het stukje
verkocht aan Ferdinandus Riemelant, wo
nende te Veere, als lasthebber van den
presenten heer van Borssele.
De beide getuigen herinneren zich van
oude parochianen te Vrouwenpolder en
andere bejaarde personen te hebben ge
hoord, dat het schilderijtje eertijds heeft
gehangen in de kerk te Vrouwenpolder,
doch daar in den tijd van den Beelden
storm uitgeraakt is en terug gevonden
werd op het kerkhof te Vrouwenpolder.
Daarna heeft een zekere Parduyn, groot
vader van de reeds genoemde mejuffrouw
Hacco het schilderij van de vinders in
ruil ontvangen tegen een koppel schapen.
t Het is vervolgens tot den dood van me-
juffrouw Hacco in hare familie gebleven.
Men kan dus de lotgevallen van het
schilderij volgen tot eene eeuw na den
Beeldenstorm, n.l. van 1566 tot 1662, het
jaar van de acte. Verder heeft de secre
taris gevonden, dat de geslachten Van
Borssele en de Coninck verwant waren.
Het lijkt dus wel zeer waarschijnlijk,
dat de Coninck het stuk overnam van de
familie Van Borssele en dat deze het
vooraf tot Cargon's tijd voortdurend in
haar bezit heeft gehad.
Er blijft nu nog een hiaat over van
1750 tot 1850. Het schilderij is in die
periode naar Vlaanderen gegaan.
Het mooiste zou zijn, dat de afbeelding
bij Cargon geheel overeenstemde met de
Madonna der familie Van Caloen de Bas
seghem. Door bemiddeling van den heer
Van Zuylen van Nytfvelt is spr. zoo ge
lukkig een photo van dat stuk te kunnen
vertoonen.
Het is geschilderd op een eikenhouten
paneel. De maten zijn 345 X 470mM. Vol
gens den stijl dateert het schilderij z.i.
ongeveer uit het laatste kwart der 15e
eeuw.
Zonder andere gegevens is er geen re
den om de authenticiteit van dit schilderij
te betwijfelen. Het is toe te juichen, dat
het door de familie de Croeser en Van
Caloen steeds met den grootsten eerbied
werd en wordt bewaard. Zeeland mag
dankbaar zijn voor de zorg, gewijd aan
een zijner oudste en beroemdste cultuur
schatten.
Het genootschap verloor door den dood
2 directeuren en 15 leden, in de alge
meens vergadering van 1929 werden 31
nieuwe leden gekozen, van wie 29 de be
noeming aanvaardden.
Het genootschap bestaat thans uit 2
eereleden. 52 directeuren en 619 leden, van
wie 108 te Middelburg wonen.
Het aantal betalende bezoekers van het
museum bedroeg 3942, van wie 35 toe
gang kregen tegen verminderd tarief. De
cijfers voor 1928 waren 3786 en 41.
Na den brand te Middelburg van 7
December heef het bestuur advies ge
vraagd over de beveiliging van het mu
seum tegen brandgevaar aan de Kon. Ne-
derl. Brandweervereeniging. Een commis
sie heeft daarop het museum bezocht en
aangeraden de waterleiding naar de eer
ste verdieping te doen doorstrekken en
brandslangen aan te schaffen. Dit is ge
schied.
De conservator van de zgn. Steenka
mer, de heer P. J. v. d. Feen Jr. meldt,
dat de verzameling aardewerk uit om
streeks 1500 werd uitgebreid met eenige
belangrijke voorwerpen in verschillende
technieken.
De conservatrice van de ouderwetsche
kamer en de Zeeuwsche KleedercLrachten
mej. P. van den Hoek, kan in haar eer
ste jaarverslag melding maken van ver
schillende aanwinsten, waarvan een vol
ledig costuum uit hot land van Hulst,
dat sedert 1890 ongeveer niet meer wordt
gedragen, wel het voornaamste is.
De conservatrice voor de schilderijen
enz., mej. R. M. Wichers Wierdsma, meent
aan de munten- en schilderijenkamer een
hernieuwd waardiger aanzien te hebben
gegeven.
De conservatrice van de afdeeling pen
ningen en munten, mej. M. G. A. de Man,
doet mededeeling van de aanwinst van
5 penningen en 32 munten, onder de laat
ste alleen 28 gouden, die zij met toestem
ming van den heer mr J. Loeff, zocht
uit het groot aantal munten, dat onder
Zoutelande is gevonden.
De conservator van het kabinet van na
tuurlijke historie, de heer P. J. v. d. Feen,
herdenkt gevoelvolle woorden wijlen den
heer dr J. G. de Man, die van 1909 tot
1918 conservator was en ook vóór en na
dien tijd telkens belangrijke zoölogische
objecten aan de verzameling schon*.
Ten slotte het jaarverslag van de Com
missie voor de Zeeuwsche Folklore, die
als aanwinst meldt een karnton, een
kortmolen en een Zuid-Bevelandschen
menwagen, alle uit de tweede helft der
19e eeuw, die bij de andere grootere stuk
ken in de Kloostergang van de Abdijge
bouwen zijn ondergebracht en een zilve
ren truffel waarmede de eerste steen in
1856 is gelegd voor het Huis van Jhr C.
van Citters te Heinkenszand, welke in het
museum is geplaatst.
In de vergadering werd mededeeling
gedaan van de volgende aanwinsten:
De heer J. L. Richel te Borssele heeft
aan het genootschap gelegateerd de z.g.
„bergweide" te Borssele. Op deze weide
staat een gave vluchtberg en eertijds ver
hief er zich ook het kasteel der heeren
Van Borssele. Het legaat is dankbaar aan
vaard.
Een legaat van vrouwe F. A. de Vriese,
douairière jhr J. W. Paspoort van Grijps-
kerke te 's-Gravenhage, bestaande uit drie
geschilderde familieportreten (Schorer en
Paspoort), waarvan één geschilderd door
Van Mieris, was eveneens zeer welkom.
Hetzelfde geldt van een gift, groot
f1000, aan het genootschap geschonken
door twee stadgenooten, die onbekend
wenschen te blijven.
Voorts zijn ingekomen 4 stuks tinnen
kinderspeelgoed, geschonken door mevr.
Van Voorthuijsen—Von Stein Callenfels te
Domburg; 2 zilveren knoopen, een zilve
ren bril, 2 ziften van 1734 en 1752, een
portret van den fotograaf J. D. Kiek te
Leiden 1881, naar wien de „kiekjes" zijn
genoemd, geschonken door mr J. Loeff te
La Manzie; eenige ouderwetsche winkel
zakken uit tabakswinkels, geschonken
door den heer G. van Nederveen te Mid
delburg; een portret van wijlen dr J. G.
de Man, geschonken door de dames A. M.
en M. G. A. de Man.
De heer mr R. M. van Dusseldorp werd
tot bestuurslid gekozen in de plaats van
den heer mr G. F. Baron thoe Schwart-
zenberg en Hohenlansberg, die aan de
beurt van aftreden en niet herkiesbaar
was.
De heer C. Barentsen hield eenige be
schouwingen over Zeeuwsche baksteenen
(moppen) toegelicht met een situatietee-
kening der terreinen, ingenomen door de
gebouwen van de firma de Jager aan de
Langedelft te Middelburg vóór den brand
van 7 Dec.
Tot leden van Jiet Zeeuwsch Genoot
schap der W etenschappen werden be-
■noemd: in Nederland:
R. H. Arntzenius, directeur van het
loodswezen te Vlissingen; D. E. Berael-
mans, majoor-dirigeerend paardenarts te
's Gravenhage; Ir H. J. Boetje, chef van
den technischem dienst der telegrafie en
telefonie te 's Gravenhage; Ir A. A. Bre
vet. civiel ingenieur te Middelburg; Mr
Dr H. Schmidt—Degener, leeraar H.B.S.
A„ te "Middelburg; P. C. de Gelleke,
voorzitter van de vereeniging „De Beve-
landen" te Goes; Dr V. Gravestein, me
disch adviseur der 'Rijksverzekeringsbank
te Amsterdam; C. van der Harst, arts te
Oostkapelle; M. J. Harts, voorzitter van
den Raad van Arbeid te Vlissingen; Dr
B. Iiavinga, zoöloog te Amsterdam; H.
J. Kastein, predikant te Middelburg; Dr Ir
N. Koomans, hoofdingenieur der telegrafie
expert voor den Volkenbond te 's Gra
venhage.
G. J. Lambrechtsen, direct, der landb.-
onderneming „Cleefswit" te Beek en
Donk. Dr W. C. de Leeuw, scheikundige
en botanicus, te Bilthoven. A B. Neu-
jean, kapt. der infanterie, te Middelburg.
Dr H. v. Oyen, pred. der Ned. Herv.
Gem., te Ritthem. Mr J. A. A. Fransen
van de Putte, direct, der Rotterd. Bank-
vereen., kantoor Goes, te Goes. G. W.
0. D. Baron Thoe Schwartzenberg en Ho
henlansberg, burgemeester van N. en St.
Joosiand, te N. en St. Joosland. J. Sloo-
ves, directeur der P.Z.E.M., te Vlissingen.
P. A. Ter weer, leeraar R.H.Bi.S., te Mid
delburg. P. J. F. van Voorst Vader, pred.
der Ned. Herv. Gem., te Middelburg.
In het buitenland: Ir. J. P. Bi. Berdenis
van Berlekom, te Parijs. Ir. J. van der
Harst, te Barcelona.
De Heere verblijdde ons zeer met
de geboorte van onze
ESTHER.
Ds en Mevr. VAN STRIEN.
Veere, 29 April 1930.
Maandag 5 Mei a.s. hopen
D.V. onze lieve Ouders
EVERT TANGE
en
JOHANNA MARIA DAV'IDSE
hun 25-jqrige Echtvereeniging
te gedenken.
Hun dankbare Kinderen
en Verloofden.
Rilland-Bath, 1 Mei 1930.
Zoo de Heere wil en zij leven
hopen op Maandag den 5 Mei
a.s., onze geliefde Ouders
ANTHEUNIS MAAS
en
CATHARINA R0ELSE
hun 25-jarige Echtvereeniging
te gedenken.
Dat zij nog lang gespaard
mogen blijven is de wensch van
hunne dankbare Kinderen
en Verloofde.
Koudekerke, 1 Mei 1930.
Heden overleed in den
ouderdom van ruim 73 jaar,
de heer
ADRIAAN K0ETZE,
in leven Secretaris-Ontvanger
van het Burgerlijk Armbestuur
te Oudelande, welk ambt hij
bijna 25 jaar bekleedde.
Namens het Burgerl. Armbest.,
J. KORSTANJE,
Voorzitter.
Oudelande, 30 April 1930.
Voor de vele bewijzen van deel
neming, ontvangen na het overlijden
van onze geliefde Vrouw, Moeder,
Behuwd- en Grootmoeder
PIETERNELLA KOSTER,
betuigen wij onzen hartelijken dank.
Uit aller naam:
J. CORNELISSE.
Arnemuiden, 1 Mei 1930.
Voor de vele blijken van belang
stelling, ons betoond bij onze vijftig
jarige Echtvereeniging, betuigen wij
onzen hartelijken dank.
W. DAVIDSE.
M. DAVIDSEKwekkeboom.
St. Laurens, 1 Mei 1930.
M.
Bij dezen deel ik U mede dat met
ingang van 1 Mel a. 8. mijn zaak
verder zal worden voortgezet
door mijn zoons
JOH. en NIC. FELIUS.
Tevens betuig ik mijn hartelijken
dank voor het genoten vertrouwen
en beveel mijn opvolgers in Uwe
gunst aan.
Hoogachtend, G. FELIUS.
Wemeldinge, 29 April 1930.
M.
In aansluiting met bovenstaand,
deelen wij U beleefd mede. de zaak
van G. FELIUS te hebben over
genomen en deze zaak voort te
zetten onder:
Firma G. FELIUS.
Ons steeds bij U aanbevelend en
hopend, U naar genoegen te kunnen
dienen, teekenen wij
Hoogachtend, Uw dw. dnrs.
JOH. FELIUS.
NIC. FELIUS.
Wemeldinge, 29 April 1930.
Jongmensch zoekt in Goes kost
en inwoning, liefst in klein gezin.
Brieven onder letter G, Boekhandel
D'HUIJ, Middelburg.
4 Nieuwe Radlo-Toeatellen,
compleet, tegen fabrieksprijzen.
C. VAN BOVEN Jz.,
Krabbendljke Telef. 32—69.
Aanvangende 15 Mei 1930.
MIDDELBURG.
Pand Lange Delft.
Tegen 15 Juli
gevraagd, door Mevrouw PILAAR,
Kapelle bij Goes.
Aanbiedingen vóór 10 Mei.
KOUSEN
Essex Coach, geheel compleet.
Prima banden van Augustus 1925.
Proefrit en deskundig onderzoek
toegestaan. Prijs f 450.—.
C. VAN BOVEN Jz.,
Krabbendijke - Telef. 32—59.
de in de onmiddellijke nabijheid van
aangeboden.
Credieten voor particulieren en zaken
le en 2e Hypotheken aangeboden
vanaf 41/3 °/0.
Eventueel een agentschap beschik
baar.
Brieven om inlichtingen onder
No. 12, Bureau van dit Blad te Goes.
Gapinge 10 uur voormiddag.
Domburg 1 uur namiddag.
Daar komen nog 20 groote koopen
Brandhout bij w.o. nog veel gerief.
Aagtekerke geen verkooping was abuis.
HOORNICK ZOON.
Tholen gelegen
99
99
I
toebehoorende aan- en bewoond door
den heer L. J. MOL, bestaande uit
zeer ruim gebouwd en in goeden
staat zijnd Woonhuis (Villa) met
Schuren en verdere Gebouwen, 3
Knechtswoningen, best Bouw- en Wei
land, rondom de hofstede gelegen,
groot 52 Hectaren 13 Aren 50 Cen
tiaren (132 Gemeten 258 Roeden
BI. maat).
Gelegenheid ook tot aankoop van
de hofstede met 40 Heet. 23 Aren
88 Centiaren en van 1 woonhuis met
5 Heet. 50 Aren 75 Centiaren en 1
woonhuis met 6 Heet. 38 Aren 87
Centiaren Bouwland.
Te aanvaarden: het bouwland
oogst 193u, het weiland 1 Dec. 1930
en de gebouwen 1 Maart 1931.
Inlichtingen ten kantore van Notaris
D. VAN DE VELDE te Tholen,
alwaar verkrijgbaar kaarten en voor
waarden, en bij den eigenaar.
Aanwijzing door den eigenaar op
2 dagen tevoren gedaan verzoek.
