No. 174
Zaterdag 26 April 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
BANK VOOR ZEELAND NI
Depositorente:
HeÉikse&Co's Bank N.V. Goes
EERSTE BLAD.
Belgisch geld
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
Buitenland.
GOES
1 maand opzegging 3%
3 maanden 31/2%
6 4%
12 4Ya
Voor gelden op vasten termijn
geplaatst 74 lagere rente
Rekening Courant2ya%
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
tegen voordeelige koersen
bij
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44453.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 250.
VBESCJSI-ÏNT WE5EDA«*,
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, fesnes p?r post, !3.—
summers C.05
Prijs der Advertent 18n:
1i regels f 1.20, elke regel meer 30 of.
Bij abonnement belangrijke korting.
Menschelijke wijsheid.
De mensch kan veel en hij weet
veel, maar telkens blijkt toch ook weer
dat wat bij de menschen als hoogste wijs
heid geldt, dwaasheid blijkt te zijn en
niets anders.
Wat het eene oogenblik door de we
tenschap als vaststaand wordt jeleerd,
zoodat er niet aan te tornen valt, blijkt
l^ter allen wetenschappelijken grond te
missen en met fantastische beschouwin
gen op eene lijn te staan.
Er is een tijd geweest, dat op weten
schappelijke gronden voor het gevaar der
overbevolking gevreesd werd. Mensche
lijke wijsheid had uitgemaakt, dat de
aarde niet in staat zou zijn de steeds
toenemende bevolking te voeden, waar
om dan ook op maatregelen tegen dit
dreigende gevaar werd aangedrongen.
Be naam van Malthus en meer
nog de verderfelijke theoriën die op zijn
voorspellingen werden gegrond zegt
ons in dit opzicht genoeg.
De practijk heeft echter de Malthu-
siaansche voorspellingen gelogenstraft.
In zijn groote rede op het congres
der S.D.A.P. gehouden, werd hieromtrent
door den heer Albarda het volgende op
gemerkt:
In het begin der vorige eeuw be
twijfelden de economen of de aarde
wel bij machte zou zijn, de mensch-
heid te blijven voeden. Beperking van
bevolking leek onverbiddelijk. Een eeuw
later staan wij voor een geheel ander
aspect. Europa werd in de 19e eeuw
twee-en-een-half maal zoo talrijk aan
inwoners. De aarde verdrievoudigde
haar bevolking. Toch hoeven wij geen
voedselgebrek te vreezen. De mogelijk
heden om voedsel te verstrekken ne
men sneller toe dan de bevolking.
Malthus' sombere voorspellingen be
hoeven niet in vervulling te gaan. De
nieuwe techniek en wetenschap ver-
hoogen steeds meer de productiviteit.
Thans reeds nemen de tarwe-oogsten
aanmerkelijk sneller toe dan de be
volking.
Wat hier van Socialistische zijde werd
opgemerkt was ook reeds door anderen
geconstateerd.
Er valt geen voedselgebrek te vreezen.
D© aarde is gul genoeg, of beter: God
is machtig om de menschheid het voed
sel te verstrekken dat zij noodig heeft.
Ingrijpen van den mensch is hier niet
noodig. De Heere zal het voorzien.
Als de menschen leven in gehoorzaam
heid aan het gebod Gods, dan behoeft
men voor broodsgebrek niet bevreesd te
zijn.
D© menschelijke wijsheid en de hoog
geroemde „wetenschap" is ook hier
dwaasheid gebleken.
SCHOOL EN BIJBEL.
In de algemeene vergadering van den
Schoolraad heeft De J. L. Pierson, de on
vermoeide strijder voor de vrije school,
een warm pleidooi gehouden voor het be
houd van den naam „School met den
Bijbel".
In verband hiermede werd er door
hem op gewezen hoe noodzakelijk het is
dat de school den Biijbel tot de kin
deren laat spreken, ook afgezien van alle
hoogere motieven.
„Die Bijbel, aldus Ds Pierson, heeft,
afgezien van zijn hoogeren invloed, on
berekenbare waarde. Hij Is, voor
wie zich geheel aan hem gaf, altijd een
leermeester geweest voor taal en voor
ontwikkeling van het denkvermogen,
evengoed als tot opwekking van al de
wondere vermogens der ziel.
Laat vooral de school dit nooit ver
geten. Men klaagt in onze dagen steen
en been over den achteruitgang van
taalkennis, blijkend uit de resultaten
van hen, die zich voor het onderwijzers
examen aanmelden.
ik weet niet bf deze klacht ook geldt
voor onze onderwijzers/Is het zoo, dan
hebben zij het zich sterker nog aan te
trekken. Zij toch hebben den wonderen
Leermeester, die boven allen uit, hun kan
leeren wat taal is, in haar schoonheid,
rijkdom, kracht van uitbeelding en zoo
veel meer, den Meester, dien zij eiken
dag tot zich moeten en mogen laten spre
ken, zij hebben onze gedegen Sta
tenvertaling, vergeleken bij welken,
alle andere, verkorte of verlengde verta
lingen zijn als bleek maanlicht tegenover
de glorie der zon.
Leermeester voor taal. Ik zou den Bij
bel als leesboek in onze scholen de
eereplaats willen geven.
Laat de school onze kinderen dompelen
in de taaiatmosfeer van onze Statenver
taling.
Geen boek heeft zoo de gave der vi-
sueele vertelkunst als Genesis.
De zuiverste lyriek bieden ons de won
dere Psalmen en zij doen ons verstaan
hoe de ziel het woord maakt tot het
instrument, dat teer en krachtig al haar
aandoeningen uitzingt.
Wilt gij het rijke grair.ma van onze
wonderheerlijke moedertaal leeren ken
nen, hoe zij zich leent tot het uitdrukken
van de diepste gevoelens der ziel in
snelle opéénvolging, bestudeer dan maar
Jesaja 40, dat met zijn Troost, troost mijn
volk, het lied opent, dat tot aan het
einde blijft zingen.
Ik wil deze waarde van den Bijbel nog
nader accentueeren met voorbeelden.
Dirie namen wil ik noemen van man
nen, die alles wat zij waren aan den Bij
bel hebben te danken gehad langs alle
school heen. Het zijn namen, die nooit
zullen sterven.
le. Dan te, de wondere Dichter van
de Divina Commoedia.
2e. "Bunyan, de schrijver van de
Pelgrimsreize. Autodidact, maar die, dank
zij den Bijbel, die zjjn eenige leermeester
was, een taal heeft geschapen, door Ma-
cauley genoemd het meest zuivere en
rijkste proza in de Engelsche litteratuur.
3e. Onze grootmeester der schilderkunst
Rembrandt. Het is de Bijbel geweest,
die, hem bezielend, hem tot het hoogste
ophief. De Bijbel heeft hem ontdekt de ge
heimen van het z i e 1 e 1 e v e n. Hij ziet de
ziel in haar schroomvallige verborgen
heid, eii roept haar te voorschijn. Hij is
het, die het durft alle uitwendige schoon
heid te verachten, om ons de innerlijke
heerlijkheid van eene menschenziel te
openbaren zooals de Bijbel dit altijd doet.
Geef alleen een mond aan den Bijbel en
hij zorgt voor het voornaamste. Hij roept
de ziel wakker en deze wekt op haax
beurt het verstand uit zijn slaap."
De Communisten en 1 Mei.
De politieprefect te München heeft de
door de plaatselijke groep München van
de communistische partij Duitschland en
hare hulporganisaties per 1 Mei georga
niseerde demonstraties in de openlucht
en in besloten localiteiten verboden.
Het verbod wordt gemotiveerd met de
overweging, dat de Meifeesten beschouwd
worden als een inleiding tot de dictatuur
van het proletariaat.
Op grond van dit verbod eischt het
orgaan der communisten in Beieren, dat
op 1 Mei gestaakt zal worden.
De Nationalisten-onlusten in Britsch-
Indië.
Tot nader order is allen Europeanen
de toegang tot de stad Pesjawar ont
zegd, daar weer onlusten gevreesd wor
den.
Het aantal der bij de tuchtiging van
Chittagong gedöode kinderen bedraagt
tot dusverre 14.
De bedrijven in het mijngebied blijven
gesloten.
Omtrent de onlusten te Peshawar wordt
nog gemeld, dat stammen in Noord-Indië
die Engeland vijandig gezin zijn, het plan
hadden ontworpen, om een aanval op de
stad te doen.
Daarop werden vliegtuigen en gepant
serde auto's naar de stad gezonden om
den aanval af te slaan.
De troepen hebben echter geen spoor
van den vijand ontdekt. Wel waren in
de omgeving van Peshawar op verschil
lende plaatsen de telegraaflijnen stuk
gesneden en bruggen verbarricadeerd.
Complot in Peru.
Eerst nu publiceeren de bladen in de
Peruaansche hoofdstad Lima het bericht
dat eenige weken geleden een complot
op president Leguia op touw was gezet.
De regeering heeft den staat van beleg
in sommige departementen afgekondigd.
Rentevergoeding In*
gaande 1 Mei a.s.
Het voormalige parlementslid dr Ma
nuel Urbina, wordt de aanstichter ge
noemd. Hij is tezamen met negen andere
personen gearresteerd.
Een groote hoeveelheid bommen en
handgranaten is in beslag genomen.
Het misdadigerswezen te Chicago.
Uit Chicago wordt gemeld, dat de over
heid scherpe maatregelen treft om het
misdadigerswezen in deze stad te onder
drukken.
Het hoofd der politie heeft 28 der ge
vaarlijkste misdadigers tot vijanden van
de openbare orde verklaard en een bij
zondere afdeeling der politie opdracht
gegeven, deze misdadigers uit de stad te
verwijderen.
Voorts kondigde hij aan, dat alle mid
delen zullen worden gebruikt om de stad
eindelijk van de misdadigers te bevrij
den.
Het Zeppelin-bezoek aan Engeland.
Kapitein Lehmann heeft in een persge-
sprek medegedeeld, dat de „Graf Zep
pelin" vanochtend om zes uur de reis
naar Engeland zou aanvaarden.
De route ging over Bazel en Besanpon
naar Parjjs, waar post uitgeworpen zou
worden.
Daarna wordt over het Kanaal regel
recht naar Londen gevlogen. Het lucht
schip wordt daar vanmiddag tusschen 3
en 4 uur verwacht. Na eenig kruisen bo
ven de stad gaat men naar de ongeveer
zestig K.M. van Londen gelegen landings
plaats Gardington, waar het lichtschip
tusschen vijf en zes uur wordt verwacht.
Vóór het vallen van den avond, onge
veer tegen acht uur, wordt de terugtocht
aanvaard. Waarschijnlijk neemt men de
zelfde route als op de heenreis.
Zondagmorgen waarschijnlijk tusschen
7 en .8 uur wordt de landing te Fried-
richshafen verwacht. I
Bolschewistïsche agitatie.
De politie te Athene heeft een groot
aantal goudstukken in beslag genomen,
die door sovjetagenten onder Grieksche
arbeiders zouden zijn verdeeld .ter pro
pageering der bolsjewistische ideeën.
De politie heeft uitgebreide maatrege
len genomen, ten einde te voorkomen, dat
den eersten Mei onregelmatigheden kun
nen plaats hebben.
Korte Berichten.
In North Staffordshire zullen de
steenkoolmijnen gesloten worden, omdat
zij niet rendabel zijn. Hierdoor zullen op
nieuw 3000 mijnwerkers werkloos wor
den.
Naar gemeld wordt, is de vischkotter
Astor uit Gravarne met de geheele uit 6
koppen bestaande bemanning in de
Noordzee vergaan.
In de koninklijke porseleinfabriek te
Kopenhagen, waar in het begin van deze
maand door brand een schade van plm.
150.000 kronen is aangericht, heeft gis
teren wederom een brand gewoed. Ook
ditmaal werd de z.g. oude fabriek het
slachtoffer van het vuur, dat thans de
eerste verdieping vernielde. Na twee uren
hard werken 'slaagde de brandweer erin
het vuur tot den haard te localiseeren.
Het onderzoek heeft uitgewezen, dat er
sprake is van brandstichting.
Staatk, Gerat Partij.
In de Donderdag gehouden algemeene
vergadering der S.G.P. werd de heer D.
Kodde als bestuurslid herkozen, terwijl
gekozen werd in de vacature-Kuijk, die
zich niet meer herkiesbaar stelde, Ds
H. A. Leenmans.
Bij de verdere behandeling der agen
da kwam aan de orde een voorstel
Driebergen om een petitionnement
te houden in verband met het 7e leer
jaar, daar dit voor het platteland .groote
bezwaren meebrengt.
Bussum diende naar aanleiding hier
van een motie in, waarin de afgevaar
digden naar de Tweede Kamer werden
uitgenoodigd om in 't parlement met ver
dubbelde kracht de bezwaren tegen het
verplichte 7e leerjaar naar voren te bren
gen, gelijk reeds meermalen is gedaan.
Op voorstel van den voorzitter kon de
vergadering zich met deze motie vereeni
gen, met dien verstande evenwel, dat
daarin ook wordt opgenomen het prin-
cipieele bezwaar tegen den leerdwang.
Hiermede was dus het petitionnement
vervallen.
Capejle a. d. IJssel wenschte een
actie tegen de ziektewet op touw te
zetten.
De voorzitter lichtte het praeadvies
van het Hoofdbestuur toe. Afgeraden
werd een petitionnement te houden en
geadviseerd, deze zaak aan de afgevaar
digden naar de Tweede Kamer over te
geven. Aldus werd besloten.
Giessendam zou in het beginsel
program opgenomen willen zien, dat de
gang van de vrouw naar de stembus
in strijd is met de roeping der vrouw.
Hoewel met beslistheid afkeurend, dat
de vrouw zich aan de stembus zou ver-
toonen, oordeelde de vergadering een
parig dat in een program slechts de
groote lijnen moeten worden aangege
ven, zoodat een aanvulling van het be
ginselprogram overbodig werd geacht.
Barneveld stelde voor een petition
nement te houden om op wederinvoe
ring der doodstraf aan te dringen.
Algemeen vond deze gedachte instem
ming.
De vergadering vereenigde zich ech
ter met het voorstel van den voorzit
ter, dat het Hoofdbestuur deze zaak in
ernstige overweging zal nemen.
Nat. Chr. Onderofficieren-Vereen.
De algemeene vergadering van de Nat.
Chr. Onderofficieren Vereen, wordt dit
jaar gehouden op Donderdag 15 Mei a.s.
in het tehuis voor militairen te Utrecht.
De morgenvergadering is gewijd aan de
behandeling van huishoudelijke zaken.
Behalve de verkiezing van eenige leden
voor het hoofdbestuur en een lid voor de
ondersteuningscommissie, vermeldt de
agenda de behandeling van het voorstel
betreffende het ziekenfonds.
In de middagvergadering refereert de
heer H. W. Tilanus, lid van de Tweede
Kamer, over: „Algemeene vereeniging of
Vakvereeniging".
Financiëele toestand van Ned.-Indië.
Omtrent den financiëelen toestand
wordt in de Memorie van Antwoord op
het V. V. der Eerste Kamer over de In
dische begrooting o.m. meegedeeld ten
aanzien van het denkbeeld van beperking
van de tinproductie, dat de Indische re
geering bij brief van 8 Maart j.l. aan den
Volksraad heeft doen meedeelen, dat zij,
bij den lagen prijsstand besloten heeft
de productie Banka niet uit te breiden
en voor het loopende jaar te bepalen op
ten hoogste 22.000 ton, wanneer blijkt, dat
de aangenomen gedragslijn, mede beoogt
een bescherming van de geldelijke be
langen van het Land welke juist door een
niet met de consumptie rekening houdende
uitbreiding der productie sou worden
bedreigd.
Binnenland.
Hevige brand te Doesburg.
Gemeenteraad van Vlissingen.
Voorstellen voor den Gemeenteraad van
Middelburg.
Treinvertraging tusschen Rotterdam en
Schiedam.
Da Stoomtram-Mij. BreskensMaldegem.
Buitenland.
Bolsjewistische actie in Griekenland.
Zeppelinbezoek aan Engeland.
De onlusten in Britsch-indië.
Tegenover de zienswijze der voormelde
leden dat er een streven zou zijn om den
toestand ongunstiger voor te stellen dan
deze is, om zoodoende sterker te staan
tegenover den aandrang tot uitgaven
van algemeen nut, stelt de Minister de
zijne, dat zoolang de vereischte sanee
ring van den buitengewonen dienst niet
is doorgevoerd, de toestand van den ge
wonen dienst in werkelijkheid veel on
gunstiger is dan hij wel schijnt.
Van een toestand der Indische geld
middelen die uiterst of „abnormaal" ge
zond zou zijn, is geen sprake. Zonder dat
de staat van zaken zorgelijk mag hee-
ten, staat het voor den Minister vast, dat
de huidige financiëele toestand van In-
dië groote behoedzaamheid eischt.
Eerste Kamer.
De leden van de Eerste Kamer der Sta-
ten-Generaal zijn ter vergadering bijeen
geroepen tegen Dinsdag 0 Mei a.s. des
avonds te 8.30 uur.
Mr Dr D. Fock.
Op 21 Mei a.s. zal het vijftig jaren ge
leden zijn, dat mr dr D. Fock, oud-gou
verneur-generaal van Nederlandsch-In-
dië, aan de universiteit te Leiden in de
rechten promoveerde op stellingen en tot
doctor in de staatswetenschappen.
Het onderwijs In NecL-ïndië.
Volgens de,. Memorie van Antwoord op
het V. V. der' Eerste Kamer over de In
dische begrooting moet met betrekking
tot het onderwijs in Indië nog zeer veel
'worden gedaan, doch op dit gebied wordt
reeds krachtig en met belangrijke resul
taten gewerkt Zoo is het aantal leerlin
gen der Inlandsche volksscholen van ruim
536.000 in 1920 gestegen tot 1.018.000 in
1927. Voor de standaardschol en bedroegen
deze aantallen respectievelijk ruim. 241.000
en ruim 361.000, voor de Hollandsch-In-
landsche (inclusief schakel-)scholen ruim
37.000 en bijna 64.000. Terwijl de bevol
king van Ned.-Indië van 1920 tot 1927
toenam naar reden van 100: 105, steeg
de schoolbevolking in dat tijdvak naar
reden van 100:173. Eind 1927 waren er
in Indië 172 openbare en 114 bijzondere
Holl. Inlandsche scholen.
Bond tegen het vloeken.
Onder voorzitterschap van ds H. Jans
sen van den Haag, vergaderde gistermid
dag te Utrecht de Bond tegen het schen
den door het Vloeken van Gods heili
gen Naam. Die voorz. opende de vergade
ring door te lezen Psalm 90 en voor
te gaan in gebed. In zijn openingswoord
wees hij er op, dat het vloeken tegen
woordig anders "door bet publiek be
schouwd wordt dan vroeger. Vroeger lette
men er niet op als iemand zat te vloe
ken, tegenwoordig trekt een vloeker in
den trein b.v., de aandacht. De order van
den Minister van Defensie inzake het
vloeken, heeft sterk de aandacht getrok
ken en het werk van den B,ond weer naar
voren gebracht. Het bestuur heeft tot
bestuurslid benoemd Mr J. W. Noteboom,
die als rechtskundig adviseur kan optre
den in de plaats van wijlen den burge
meester van Zwijndrecht, den lieer van
Doorn. De vergadering moet die benoe
ming nog bekrachtigen.
Het jaarverslag van den secretaris, den
heer B. de Jager, van Utrecht gewaagde
van veel resultaat. De Bond kan thans,
ua de reorganisatie, op. veile kracht wei-
