No. 171
Woensdag 23 April 1930
44e jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
HeÉikseft Go's BaiEi.V. Goes
STER-TABAK
EERSTE BLAD.
Belgisch geld
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag>contröle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
tegen voordeelige koersen
Binnenland
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA,
Bureau: Lauge Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 1L
Postrekening No. 44453.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, Lu Burg. TeL No. 259.
ELK3N W5RH3A?-,,
A b q ft ft e a s ij
Per 3 maanden, iraoeo-ser aost, S3.-=
Losse immmérs i 2 0.05
Pr ij s der Advertentie n:
1—4 regels 11.20, elke regel meer 33 ci.
Bi] abonnement belangrijke korting.
Benoemingen.
Het „Prot. Zuiden" van die vorige week
bevat een artikel, waarin op grond van
de samenstelling van de bevolking zoo-
als die gebleken is bij de Kamerverkie
zingen in 1929, gevraagd wordt de be
noeming van een Chr. Hist, burgemees
ter van Borsselen.
„Het spreekt wel vanzelf, zoo merkt
het blad hierbij op, dit zij ingevoegd
ter voorkoming van misverstand, dat het
hier niet gaa.t om de macht of de baan
tjes, maar om het uitoefenen van Chris-
telijk-Historischen invloed op ons Zeeuw-
sche volksleven, door het bezetten van
de ambten. En er is ongetwijfeld geen
enkel ambt dat in dit opzicht van zooveel
belang kan worden geacht, als juist de
functie van burgemeester .eener gemeente.
De invloed, die van dezen 'functionaris
uit kan gaan is inderdaad van heel veel
gewicht wat iedere lezer met tal van
voorbeelden uit eigen omgeving ongetwij
feld zou kunnen aantoonen."
Volkomen mee eens.
Het gaat, ook als van Anti-revolutio
naire zijde tegen de achteruitstelling van
bepaalde groepen wordt opgekomen, niet
om de macht of de baantjes, maar om
den invloed. Het gaat niet om de
personen maar om de beginselen.
Dat die invloed niet gering is, weet
een ieder die meeleeft Niet alleen bij
burgemeesters etc., maar ook bij hooge
ambtenaren.
Op de vraag b.v. hoe het komt, dat
bijplaatsing van aSvertentiën ook "in
overwegend rechtsche 'streken waar de
Christelijke pers waarlijk niet achteraan
komt, die pers toch zoo vaak gepasseerd
wordt is maar één antwoord mogelijk:
door den invloed van de hoogere ambte
naren.
Daarom is de zaak der benoemingen
onze volle aandacht waard.
Hier staat meer pp het spel dan per
soonlijke belangen. Het is geen kwestie
van de baantjes, maar van invloed.
De vlootconferentie gesloten.
Om 12.40 uur werd gisteren het Lon-
densch vlootverdrag door ,de gedelegeer
den onderteekend.
Het tractaat bestaat uit een inleiding,
26 artikelen en een tractaat aaühangsels
en is in vijf deelen verdeeld. Het derde
deel, dat voorloopig alleen Amerika, En
geland en Japan betreft, kan later, als
Frankrijk en Italië tot overeenstemming
komen, nog gewijzigd worden.
Allereerst vindt men in het verdrag een
opsomming van het aantal kapitale sche
pen, die buiten dienst gesteld worden.
Engeland dankt vijf kapitale schepen
af, Amerika drie en Japan een, binnen
dertig maanden. He tractaat voorziet in
het behoud van één kapitaal schip voor
Engeland, Amerika en Japan elk voor op
leidingsdoeleinden, en geeft aan, hoe de
ze schepen ontwapend zullen worden.
Het verdrag bevat verder de beperking
wat betreft grootte en aantal der duik-
booten.
Het verdrag bepaalt, dat binnen een
maand na het op stapel zetten en het vol
tooien van een oorlogsschip, dat geen
slagschip is, partijen elkaar op de hoogte
zullen stellen van de bijzonderheden van
een zoodanig schip.
"Wat de duikbooten betreft, bepaalt 'het
tractaat, dat duikbooten zich moeten
houden aan de regelen van het volken
recht betreffende het optreden tegenover
•koopvaardijschepen. Behalve bij 'hardnek
kige weigering om te stoppen of dadelijk
verzet mag een oorlogsschip een koop
vaardijschip niet in den grond boren of
onbruikbaar maken, zonder eerst de vei
ligheid van passagiers en bemanning te
verzekeren. De booten van bet schip wor
den niet als n' veilige plaats beschouwd,
tenzij de veiligheid verzekerd is door het
weer of de nabijheid van land of aanwe
zigheid van een ander schip.
Het tractaat blijft tot 31 December '36
van kracht.
Het derde deel omvat de reeds beken
de drie mogendheden-overeenkomst tus-
scben Amerika, Engeland en Japan, be
treffende de tonnenmaat van kruisers,
torpedoboot-jagers en duikbooten.
Wijziging in de immigratiebepaiingen in
de Vereen. Staten.
De Senaat te Washington heeft met
39 tegen 34 stemmen een amendement
van den Rep. senator Norbeck aangeno
men op het immigratie-wetsontwerp, het
welk de bepaling omtrent de nationale
afstamming opheft.
Het amendement brengt de immi
gratie uit de Europeesche landen terug
van 160.000 op 120.000, doch kiest de
oude quota-basis. Duitschland, Zweden
en Noorwegen erlangen een grooter per
centage van het totaal aantal landverhui
zers.
Communisten in Litauen.
Het communistische centrum te Kowno
is door de politie overvallen. Vele per
sonen werden in hechtenis genomen, zoo
ook in de provincie. Bij de gehouden
huiszoekingen is een commissaris van
politie door een schot gewond. De da
der is ontkomen. Uit de in beslag ge
nomen papieren bleek, dat de commu
nisten tegen 1 Mei een groote actie op
touw gezet hadden.
Felle critiek op Snowden.
Op den laatsten dag van het congres
der Onafhankelijke Arbeiderspartij werd
een door den nationalen raad ingedien
de motie aangenomen, waarin de be
grooting van den Engelschen Minister
Snowden als onsocialistisch wordt ver
oordeeld. Slechts drie stemmen werden
tegen deze motie uitgebracht.
Moore, die de motie inleidde, zeide,
dat met een dergelijke begrooting noch
dit jaar, noch de komende jaren gel
den beschikbaar zijn om de besluiten
der Labourconferentie uit te voeren.
Jewsen zeide, dat de methode van
Snowden op zich zelf niet kwaad is,
maar niet ver genoeg is doorgevoerd.
Snowden heeft zijn kans als kanselier
van de schatkist laten voorbijgaan. In
dien hij het volgend jaar een nieuwe
begrooting indient, zal hij moeten toe
geven. Wij moeten een actie voeren om
hem daartoe te dwingen.
De brand in de gevangenis van Columbus.
Volgens de laatste gegevens zijn bij den
brand in de gevangenis te Golumbus 317
personen omgekomen.
Over de gruwelijke tooneelen bij den
brand worden nog de volgende bijzonder
heden medegedeeld: Gevangenen voorza
gen zich van touwen, 'bijlen en hamers
en namen heldhaftig deel aan het red
dingswerk te midden van de vuurzee.
Een van 'de vreeselijkste oogenblikken
bij den brand deed zich voor, toen een
groep van 60 gevangenen van de bovenste
verdieping gillend in de vlammen om
kwam, terwijl de bewakers wanhopige po
gingen aanwendden om hen te redden.
Van 276 slachtoffers is de identiteit
vastgesteld kunnen worden, maar de an
dere lijken zijn zoo deerlijk verminkt, dat
herkenning vrijwel onmogelijk is. Biewa-
kers en gevangenen verklaren, dat zij
tot hun dood achtervolgd zullen worden
door de kreten der mannen, die letterlijk
levend geroosterd werden. Bewakers en
gevangenen beide hebben heldendaden
bedreven. De beruchte bankroover Nor
ton heeft zich herhaaldelijk in het bran
dende gebouw gewaagd, telkens een me
degevangene meebrengend, tot hij door
den rook en de hitte overmand werd.
Onder de dooden bevinden zich meer
dan 20 moordenaars, die tot levenslang
veroordeeld waren en feitelijk zijn de
317 slachtoffers allen dieven en moorde
naars, die langdurige straffen ondergin
gen.
In verband met den brand heeft de
Gouverneur van den Staat Ohio dep di
recteur van de gevangenis van zijn ambt
ontheven en een streng onderzoek bevo
len.
Thans is gebleken, dat de ramp zulke
groote afmetingen heeft aangenomen,
doordat de sleutels der cellen niet te vin
den waren. De directeur verklaart, dat al
het mogelijke is gëdaan om de gevange
nen van den dood door verbranding te
redden.
Intusschen is men meer en meer tot de
overtuiging gekomen, dat deze gruwelijke
ramp aan kwaadwilligheid moet worden
toegeschreven. Een sterke aanwijzing
hiertoe is het feit, dat de brand op ver
schillende plaatsen tegelijk uitbrak.
Er zijn ook teekenen, dieper op wijzen,
dat een aantal gevangenen de versprei
ding van den brand heeft begunstigd door
terwijl hun makkers heldhaftig meehiel
pen aan het blusschingswerk de brand
slangen door te snijden.
De gevangenis was gebouwd voor het
verleenen van onderdak aan 1500 perso
nen, bet blijkt echter, dat er thans 4300
personen waren ondergebracht.
Op verscheidene plaatsen werden in pe
troleum gedrenkte lompen gevonden. Het
blusschingswerk ondervond groote moei
lijkheden, mede doordat de gevangenen
verscheiden malen aanvallen trachtten te
dóen op de brandweer.
Bloedige Communistische Paaschviering.
De communistische jeugddag te Leip
zig, die op den eersten Paaschdag werd
gehouden, heeft tot nu toe drie dooden
en talrijke ernstige gewonden geëischt.
In het centrum der stad kwam het Zon
dagavond tot een botsing, waarbij twee
politiebeambten werden gedood; zeven an
dere personen werden gewond.
Door de politie werd het volgende hier
omtrent medegedeeld:
Aan den communistischen jeugddag
namen 'ongeveer zeventien duizend per
sonen deel. Op eenige plaatsen werden
plakkaten met opruiende opschriften
in beslag genomen.
Terwijl het bij de optochten betrekkelijk
ordelijk toeging, kwam het bij de demon
stratie op den Augustusplatz tot hevige
botsingen.
Op den Grimmaischen Steinweg hadden
demonstranten getracht een auto aan te
houden en omver te werpen. Terwijl het
de politie gelukte, de auto een doorgang
te bezorgen, -werd zij zelf door demonstran
ten aangevallen en met latten en stokken
geslagen.
De politieagenten trachtten zich met
hun revolvers tegen zes der aanvallers te
verdedigen. Daarbij werd de hoofdagent
van politie Gall zoo geslagen, dat hij dood
neerviel.
De opperwachmeester Kappe is eenige
uren na het gebeurde aan de gevolgen
der verwondingen overleden. Een derde
politieagent verkeert in levensgevaar.
Drie politieagenten zijn nog zwaar ge
wond.
Om zich te verdedigen hebben de po
litieagenten gebruik gemaakt van hun
revolvers. Een der oproerkraaiers kreeg
een doodelijk schot, terwijl vier anderen
gewond werden.
In verband met deze gebeurtenissen
had de politie alle demonstraties op
Maandag verboden.
Paasch-Maamdag is echter ondanks
de verboden communistische demonstra
ties niet rustig verloopen.
Te 8 uur 's morgens werden politiebe
ambten lastig gevallen door de commu
nistische jeugd en op verscheidene plaat
sen moest de politie handelend optreden.
Op den eersten Paaschdag hebben ook
in de omgeving van Praag verschillende
botsingen tusschen communisten en gen
darmerie plaats gehad.
Te Radotin hadden zich, ondanks het
verbod, vele communisten verzameld,
die de gendarmerie bedreigden. De me
nigte, onder welke zich vele vrouwen en
kinderen bevonden, viel de gendarmerie
met steenen aan en ook werd er gescho
ten.
De afdeeling gendarmerie antwoordde
met een salvo, waardoor vijf vrouwen
gewond werden.
Door te hulp gesnelde versterking
werd de oproerige menigte verstrooid.
De Philippijnen door een typhoon
geteisterd.
Naar uit Manilla op de Philippijnen
gemeld wordt, werd Leyte door een ty
phoon geteisterd, waardoor duizenden per
sonen dakloos werden.
Het aantal dooden en gewonden kon
nog niet worden vastgesteld.
In totaal werden veertien plaatsen,
waaronder twee aan de Oostkust gelegen
steden Dulag en Tolosa, totaal verwoest
De „Graf Zeppelin" naar Lenden.
Kapitein Lehmann heeft in een onder
houd medegedeeld, dat het luchtschip de
„Graf Zeppelin" Zaterdagochtend a.s. te
zeven uur zal vertrekken voor de vlucht
naar Engeland.
Daar de Engelsche regeering toestem
ming heeft verleend voor een landing te
Darlington ten Noorden van Londen, zal,
wanneer de weersomstandigheden het toe
laten, een tusschenlanding worden ge
maakt.
De ware levenskunst be
staat hierin, dat men de
eentonigheid van het dage-
lijksch leven weet te verbre
ken door heerlijke oogen
blikken. Niets beters kan
hier voor dienen dan
Wan t het genotvan elk pijp-
ieSter-tabakiseen verkwik
king van lichaam en géést.
Dr Eckener, die terzelfder tijd uit Ame
rika in Londen aankomt, zal zeer waar
schijnlijk met de „Graf Zeppelin." naar
Friedrichshafen terugkeeren.
De vlucht gaat zeer waarschijn
lijk niet over Nederland, doch
over Bazel, Besampon en vandaar langs de
luchtlijn Londen.
Muiterij in een gevangenis.
Uit Providence (Rhode-Island), wordt
gemeld: De gevangenen in de staatsgevan
genis Howard zijn in opstand gekomen.
De muiters, die wapens van buiten de
gevangenis gekregen hadden, openden heit
vuur op de beambten.
De politie, die spoedig gealarmeerd was,
opende het vuur op de muiters, die zich
eerst overgaven na een gevecht van twee
uren, waarin van traangasbommen werd
gebruik gemaakt.
Twee gevangenen werden gedood, twee
gewond, .terwijl ook een beambte getroffen
werd. Twee gevangenen wisten te ont
snappen.
Korte Berichten.
Bjj een doopplechtigheid aan de
Missouri bij St. Louis zijn vier negers
verdronken. Een neger, die poogde de
drenkelingen te hulp te komen, kon zelf
slechts met moeite worden gered.
Tijdens een pleiziertooht op den Nijl
is een zeilboot met ongeveer 20 passa
giers omgeslagen. De inzittenden ver
dronken onder de oogen van honderden
op de Nijlbrug verzamelde, menschen,
die niet in staat waren, hulp te bieden.
Het weer was in geheel Engeland op
Paasch-Zondag winterachtig. Er viel re
gen en sneeuw. Sinds 22 jaar was dit de
koudste Paschen.
Ondanks de ongunstige vooruitzich
ten is te Berlijn gedurende Paschen het
weer vrij' gunstig geweest. Op tweeden
Paaschdag steeg de temperatuur tot twin
tig graden.
Te Tokio zijn door een brand 350
huizen verwoest. Volgens sommige ge
ruchten zou de brand gesticht zijn door
stakend trampersoneel.
Bij den brand van een boerderij in
Jemtland (Zweden) is de eigenaresse, de
101-jarige Maris Persson, in de vlammen
omgekomen. Haar 80-jarige dochter wist
zich te redden. De verongelukte was de
oudste vrouw van Zweden.
De „Paris Midi" schat het aantal
slachtoffers van autobotsingen gedurende
de beide Paaschdagen in Frankrijk op
20 dooden en 75 zwaar gewonden.
De Engelsche chemische industrie
heeft met de Russische regeering een
overeenkomst getroffen vpor do levering
Binnenland.
Het onderhoud der steenslagwegen in
Zeeland.
De verkoop op afbetaling in den rij
wielhandel.
Onthulling van hot gedenkteeken voor Ju
liana van Stolberg.
Algemeene vergadering der Chr.-Hist.
Unie.
Algemeene vergadering van de Unie „Een
school met den Bijbel".
Buitenland.
Bijzonderheden over den vreeselijken ge-
vangenisbrand te Columbus.
Typhoon op de Philippijnen.
De vlootconferentie gesloten.
Communisten-relletjes te Leipzig en
Praag.
Communisten-actie in Litauen verijdeld.
bij
van chemische producten. De Engelsche
industrie verleent hierbij een crediet van
20 millioen pond sterling.
De sneeuwstormen der laatste da
gen hebben in het Zwarte woud heel
wat schade berokkend. Op tal van plaat
sen ligt de sneeuw een meter hoog;
dit is den heelen winter nog niet ge
beurd. Voortdurend bleven auto's in de
sneeuw steken. Duizenden boomen zijn
omgevallen en hierdoor is een schade
van millioenen berokkend. In verband
met den sterken sneeuwval stijgt ook
het water van de beken voortdurend.
De politie te Rome heeft twee
valsche muntersbenden gearresteerd. Die
eene werkte te Verona en had als hoofd
een Argentijn, die te Buenos Aires
woont. De andere bende had haar hoofd
kwartier te Brindisi. De volledige valsche-
muntersinstallatie alsmede een groot aan
tal valsche biljetten van 50 en 100 lire
werden aangetroffen. 15 personen werden
gearresteerd.
Verkoop op afbetaling In den rijwiel-
handeL
De Raad van Toezicht op het Cen
traal Bureau voor den Rijwielhandel be
noemde een commissie welke de op
dracht kreeg om na te gaan of de mo
gelijkheid bestaat van het uitvaardigen
van voorschriften ten aanzien van ver
koop van rijwielen op afbetaling.
Blijkens het uitgebrachte rapport, dat
is opgenomen in het orgaan voor het
Rijwiel- en Automobielbedrijf, acht de
commissie het voor groot- en kleinhan
del in de rijwielbranche gewenscht, dat
door het G. 'B. R. zoo mogelijk door
middel van nadere voorschriften een or
dening wordt gesteld in den tot dusverre
vrijwel ongebreidelden verkoop van idj-
wielen op afbetaling.
Een organisatorische 'beperking van
het stelsel wordt zeer wel mogelijk en
noodzakelijk geacht.
Voorgesteld wordt:
Het dient verboden te worden rijwielen
in welken vorm ook, op afbetaling te ver
strekken, zonder dat de normale verkoop
prijs ten minste met 10 pet. verhoogd is.
2e. Het dient verboden te worden rij
wielen, in welken vorm ook, op afbetaling
te verstrékken, zonder vooruitbetaling
van ten minste 10 pet. van den verkoop
prijs.
3e. Het dient verboden te worden rij
wielen op afbetaling te verstrekken met
geringere afbetaling dan f 1.50 per week.
4e. De tijdsduur, waarbinnen een op
afbetaling verkocht rijwiel dient te zijn
afbetaald, behoort niet langer te zijn dan
1 jaar.
5e. Het dient verboden te zijn rijwielen
J met lageren verkoopprijs dan f 60 op af
betaling te verkoopen.
Indien bovenstaande voorstellen aan
genomen worden, zij het op enkele dé
tails ia ondsriiag overleg gewijzigd, dan