No. 170
Dinsdag 22 April 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
ROOMBOTER
ZDID-BEVELAND
Hendrikse Cos Bank N.V. Goes
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Eens geprobeerd.
Altijd gevraagd.
Belgisch geld
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
esRuse
Uit de Provincie.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag«contrdle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
tegen voordeelige koersen
De aftredende bestuursleden werden
Directeur-Hoofdredacteur;
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 250.
ve Zeeuw
VBRSGHTJNT BLSBN WSEBEDAS.
A fc G n a s in n t s o r jj
Per 3 maand®?, frasïïa per post, 13. -
Losse ttomjnexa0 (i5
Prijs der Advertentifin:
1—4 regels 1.20, elke regel meer 30 et.
Bij abonnement belangrijke korting.
Er zijn tal van verschijnselen die er
op wijzen, dat de tegenstand tegen de
bijzondere school weer sterker wordt den
laatsten tijd.
Van alle kanten begint zich verzet te
openbaren tegen de financieele gelijkstel
ling tusschen openbaar en bijzonder on
derwijs.
De Bond van Ned. Onderw. staat hierbij
uit den aard der zaak in het eerste
gelid. Er is in dezen bond een zeer
sterke strooming die ijvert voor de ver
plichte openbare Staatsschool.
En „De Socialist", het orgaan van de
Links-Sociaal-Democraten, die in de S. D.
A. P. heel wat meer invloed hebben
dan het soms wel schijnt, staat op het
zelfde standpunt en laat week aan week
het: „Te wapen 1 Voor de verplichte open
bare Staatsschool", hooren.
De bedoeling van deze drijvers is dus
niet aan de financieele gelijkstelling een
einde te maken, neen, hun ideaal is het
bijzonder onderw ijs kortweg onmogelijk
te maken en de ouders te dwingen
hunne kinderen aan de openbare school
toe te vertrouwen.
De S.D.A.P. stelt zich vooralsnog op
het standpunt der gelijkstelling, maar zij
heeft het toch noodig geacht eene stu
diecommissie te benoemen, om na te
gaan hoe de gelijkstelling van hare uit
wassen kan worden bevrijd.
Het liberale „Vaderland" juicht het toe,
als in deze richting iets gedaan zou
kunnen worden al gelooft het vooralsnog
niet dat het gelukken zal een bevredi
gende oplossing te vinden.
Als men hierbij nu nog denkt aan de
sterke actie die van de zijde van ..Volks
onderwijs" gevoerd wordt om de open
bare school te propageeren en de Chr.
school in miscrediet te brengen, dan zal
het duidelijk zijn, dat er, zooal niet voor
ongerustheid, dan toch wel reden is om
aan te sporen tot waakzaamheid.
Eerder dan velen het vermoeden kan
een nieuwe schoolstrijd worden ontke
tend.
Polen teekent de Geneefsche conventie
niet.
Eenige dagen geleden had Sokal, de
permanente vertegenwoordiger van Polen
bij den volkenbond, namens zijn regeering
aan den secretaris-generaal van den vol
kenbond een nota overhandigd ter zake
van de op 24 Maart 1.1. te Genève onder-
teekende conventie aangaande een dou
anebestand.
Polen zou, zoo heette het in die nota,
bedoelde .conventie slechts "dan kunnen
ratificeeren, als geen andere staat tus
schen 1 April en 1 November 1930 nieu
we douanerechten invoert, welke tegen
de belangen van Polen zouden indrui-
schen.
Nadat nu de Duitsche rijksdag in zijn
zitting van 14 dezer 'definitief een wets
ontwerp heeft aangenomen, dat een scher
pe verhooging "der invoerrechten behelst,
heeft Sokal thans een nieuwe nota aan
den secretaris-generaal doen toekomen.
Daarin heet het o.a.
Na moeitevolle onderhandelingen te
Genève hebben de staten, die vertegen
woordigd waren op de conferentie voor
het tot stand brengen van een collectieve
economische actie, een handelsovereen
komst onderteekend, waarbij zij zich ver
plichtten hun vrijheid van handelen ten
opzichte van de douanewetgeving te be
perken.
Geheel in strijd met deze belofte heeft
de Duitsche rijksdag in zijn zitting van
14 April een regeeringsontwerp aangeno
men, dat de bestaande rechten welke den
Poolschen export raken, aanzienlijk ver
hoogt. In verband met deze omstandigheid
en onder verwijzing naar de onderteeke-
ning van het op 24 Maart te Genève aan
vaardde ontwerp-overeenkomst, wensch ik
u, namens mijn regeering mede te deelen,
dat een geheel nieuwe situatie is ont
staan, sinds Polen zijn handteekening on
der de handelsovereenkomst plaatste.
Paaschweer in het buitenland-
Het is Zaterdag en Zondag bijna over
al in Engeland zeer slecht weer geweest.
In Leicester, waar de vliegclub een op
tocht georganiseerd had, sneeuwde het
twee uur achtereen en ook verscheidene
bloemen-corso's moesten uitgesteld wor
den. Op de vermaarde pier te Brighton
liepen de menschen in zware winterklee-
ding en aan de badplaatsen aan de Oost
kust konden de bezoekers van de ra
men der gelagkamers uit Se regen- en
hagelbuien bewonderen.
Ook in Duitschland was het guur
Paaschweer. De stormen, verbonden met
sterken regenval en zwaar onweer, heb
ben in de bosschen van Württemberg en
Baden zware schade aangericht.
Veel boomen werden vernield door
den sterken wind en de sneeuwstormen.
Ook zijn een aantal telefoonpalen gebro
ken, zoodat het telefoonverkeer groote
storing ondervond.
In 't Zwarte Woud werden overal de
sleden weer te voorschijn gehaald. In de
hoogere gedeelten van de streek ligt de
sneeuw 90 c.M. hoog. Tal van plaatsen
in het, gebergte zijn in een paar dagen
door do sneeuwstormen geheel afgesneden
van het dal.
Tengevolge van den regen worden ver
schillende plaatsen van Beieren door
overstroomingen geteisterd. In de Allgau
heeft het reeds eenige dagen hevig ge
sneeuwd. 1 I
Een groot aantal particuliere auto's is
in de sneeuw blijven steken.
Berichten uit Oslo melden, dat in het
Zuidelijk gedeelte van Noorwegen de
sneeuw dit jaar vroeg is begonnen te
smelten, waardoor gevaar voor overstroo-
mingen bestaat.
In het Noorden van Noorwegen, vooral
aan de kust van de IJszee, heerscht stren
ge winter en woeden hevige stormen.
Een mijn onder water.
Het hovengrondsch bedrijf van de mijn
Werminghoff van de Eintracht te Senften-
berg is in den nacht op Goeden Vrij
dag onder water gezet, doordat een dam
door aardverschuiving in het gebergte
was doorgebroken.
Ongeveer 1 miljoen M3. water moet
weggewerkt worden, wat vermoedelijk
twee weken zal duren.
Slechts aan het feit, dat de mijn
werkers juist de mijn hadden verlaten
na het einde van hun dienst is het te
danken, dat er geen menschenlevens te
betreuren zijn.
Engeland en Egypte.
De „Daily Mail" meldt, dat de En-
gelsche regeering tot de Egyptische de
legatie het laatste woord heeft gespro
ken en dat .geen verdere concessies kun
nen worden gedaan. De onderhandelin
gen zijn vastgeloopen op de voorwaar
den die Egypte inzake den Soedan heeft
gesteld. Het blad meldt verder, dat Na-
has Paslia, de Egyptische premier en
zijn minister van financiën, die den groot
sten invloed in Egypte hebben, gisteren
de onderhandelingen wenschten af te bre
ken, doch op advies van den Egypti-
schen minister van buitenlandsche za
ken, Wassif Ghali, besloten zij tot ver
daging onder mededeeling, dat zij hun
collega's te Cairo wenschten te raad
plegen. Zooals de zaken thans staan is
de eenige moeilijkheid de kwestie van
den Soedan, op welk punt, naar ver
nomen wordt, de heer Henderson zich
niet laat vermurwen.
Smokkelarij La verdoovende middelen.
Te Gaïro had de politie onlangs dxio
Joden uit Palestina gearresteerd, die
betrokken waren hij een smokkelarij van
verdoovende middelen. Door één van hen
kwam de politie de handlangers te Wee-
nen op het spoor. Nadat een Egyptisch
politie-amhtenaar daar was aangekomen,
zijn 7 menschen gearresteerd. Het on
derzoek heeft op het oogenhlik uitge
maakt, dat de smokkelaars 350 E.G. he
roïne voor een waarde van 23.000 pond
sterling vervoerd hebben.
Deze smokkelarij' duurde Teeds sinds '25.
De smokkelwaar werd eerst in brieven ver
zonden, later in dunne zakjes tusschen
vergrootingen van fotografieën en ten
slotte in closetdeksels, portretlijsten en
weegschalen. Van Caïro gingen de ver
doovende middelen over Azië naar Jas
pan. Daar vandaan werden ze weer ver
zonden naar Canada en tenslotte naar
het einddoel, Amerika.
Remarque en de oorlog.
„L'OEuvre" heeft den voornaamsten
Duitschen schrijvers de vraag gesteld, of
de Duitsche oud-strijders weder ten strij
de zouden trekken, indien een nieuwe
oorlog mocht uitbreken.
Het antwoord van Remarque, den
schrijver van „lm Westen nichts Neues"
luidde als volgt:
„De oorlog is voor mij de meest vol
maakte negatie van het .leven geweest, de
wreedste vorm van den dood, van het
niet-leven, waartegen ik ine verplicht heb
gevoeld te reageeren.
Doch ik ben geen politieke ideoloog.
Indien vandaag vijandelijke legers West-
falen mochten binnendringen, zal ik mor
gen opnieuw soldaat worden. Ik hen een
vredelievend man, maar geen pacifist".
De wereldtentoonstelling te Antwerpen.
Strenge ordemaatregelen zullen wor
den getroffen bij de opening van de Ant-
werpsche wereldtentoonstelling op Za
terdag a.s.
De koninklijke familie zal om 2 uur,
per extratrein, aan het Antwerpsche Cen
traalstation aankomen. De koning zal
vergezeld zijn van de koningin, prinses
Astrid, prins Leopold en prins Karei. In
statiekoetsen, geëscorteerd door een es-
cadron cavalerie,, zal naar de tentoon
stelling worden gereden, waar de offici-
eele openingsplechtigheid om drie uur
plaats heeft in de feestzaal, die 2600 per
sonen kan bevatten. De regeering, het
parlement, en het corps diplomatique zijn
tot deze plechtigheid uitgenoodigd.
Het is niet onmogelijk, dat bij de rond
rit, na de plechtigheid in de feestzaal, het
Belgische koninklijke gezin even halt zal
houden bij de paviljoenen van Frankrijk,
Italië, Engeland en Nederland, 's Avonds
heeft een groot feestmaal, met ruim 1000
aanzittenden plaats. De koning en de ko
ningin hebben beloofd aanwezig te zijn.
Om zes uur 's avonds zal aan het pu
bliek toegang worden verleend tot de ten
toonstelling.
De vreeselijke kerkbrand In Roemenië.
Onder de puinhoopen van de op Goe
den Vrijdag door brand vernielde kerk te
Costesci in Roemenië, heeft men 96 lij
ken gevonden, die geïdentificeerd konden
worden, benevens 6 dooden, waarbij dit
tot dusver nog niet mogelijk was.
Bovendien bevinden zich nog 16 zwaar
■gewonden in hef ziekenhuis.
Naar nader gemeld wordt, is geen der
bezoekers van de kerk erin mogen slagen
volkomen ongedeerd het gebouw te ver
laten.
De drie jongelieden, die zich in vei
ligheid wisten te stellen, zijn korten tijd
later aan de hekomen verwondingen be
zweken.
Men meent, dat nog ongeveer 70 doo
den onder de puinhoopen liggen. De kerk
is 'binnen een uur afgebrand. De meeste
slachtoffers zijn jonge menschen en kin
deren. Alle gezinnen te Costesci zijn in
rouw gedompeld.
Korte Berichten.
Op de vorige week gehouden Ge
reformeerde Conventie te Boedapest is
ten stelligste tegen de beoogde oprichting
van een internationale speelbank in Hon
garije geprotesteerd.
In een fabriek op het eiland Taipa,
waarin de bliksem insloeg heeft een ont
ploffing plaats gehad, waardoor het ge-
heele fabrieksgebouw werd verwoest.
Acht en dertig personen, voor het groot
ste deel vrouwen, kwamen om het le
ven. Bovendien kregen tal van arbeiders
min of meer ernstige verwondingen.
Zaterdag is te Antwerpen een als
hotel en restaurant ingerichte wolken
krabber in gebruik genomen. Het ge
bouw, gelegen aan de Keyserlei, nabij
het Centraal Station, is 14 etages hoog.
Op do veertiende verdieping van den
bij
wolkenkrabber bevindt zich een restau
rant met plaats voor 1200 personen en
panoramisch uitzicht op de geheele stad.
Enkele dagen geleden is te Gent
een bond van geloovige socialisten op
gericht. Het is de eerste vereeniging van
dien aard in België.
In de Noordzee bij Zuydcoote is
een visscbersschuit gezonken, vermoede
lijk van Belgische nationaliteit. Men ge
looft dat er twee of drie man aa.n boord
waren.
In de aan onderaardsche druipsteen
grotten zoo rijke provincie Namen
men denke slechts aan het natuurwon
der van Han, de grotten van Rochefort,
Dinant en Furfooz heeft men thans
niet minder dan vijftien nieuwe derge
lijke grotten ontdekt. Deze bevinden zich
dicht bij den weg van Bouvignes naar
Sommière, op enkele kilometers ten wes
ten van Dinant.
Goedkoope treinen in 1930.
Evenals vorige jaren .zullen ook dit
jaar weder de bekende populaire goed-
koope treinen loopen, meldt „Spoor- en
-Tramwegen". De deelneming neemt van
jaar tot jaar toe en was voor da excur
sies naar de Zuiderzeewerken, zóó groot,
dat verleden jaar aan alle aanvragen niet
kon worden voldaan, zoodat velen, moes
ten worden teleurgesteld, daar de gelegen
heid om de Zuiderzeewerken, onder des
kundige leiding vanwege de Directie der
Zuiderzeewerken te bezichtigen uit den
aard der zaak beperkt is en zich. toen
bepaalde tot vier excursies.
Dank zij de welwillende medewerking
van genoemde Directie, zullen dit jaar 7
excursies worden gehouden.
Het programma der goedkoope treinen
voor 1930 is overigens ongelveer gelijk
aan dat van 1929.
De gelegenheid tot regmverzetkering
wordt weder gegeven.
Het 35ste Congres van de S.D.A.P.
De S.D.A.P. heeft gedurende de Paasch-
dagen te Groningen haar jaarlijksch Con
gres gehouden onder leiding van den
heer Oudegeest.
Deze wees er in zijn openingswoord
op, dat het ledental thans de 66000 heeft
overschreden en dat men dit getal nog
in den loop van dit jaar tot 70.000 hoopt
op te voeren.
Omtrent de pers werd medegedeeld, dat
deze zich dank zij de samenwerking met
het N.V.V. krachtig heeft ontwikkeld. Het
streven is te komen tot groote nieuws
bladen, gedrenkt met den socialistischen
geest. Op 1 Januari 1032 zal men de be
schikking hebben over zeven dagbladen.
Het aantal abonné's van „Het Volk" en
„Voorwaarts" bedraagt nu reeds meer dan
96000.
Bij de behandeling van de diverse voor
stellen, werden die op het onderwijs be
trekking hebbend naar de desbetreffende
commissies verwezen, nadat officiéél ge
constateerd was, dat de openbare school
voor de S.D.A.P. de richting-gevende is.
Verder verdient aanteekening, dat een
uitspraak van den heer Schmidt, die
sprak van de walgelijke huichelachtige
actie der clericalen tegen Rusland, met
applaus begroet werd.
Het rapport inzake de cumulatie van
functies werd na een langdurig debat
waarbij bleek, dat het bij vele tegenstan
ders méér ging om de cumulatie van
inkomens, goedgekeurd.
Inzake de landbouw-crisis werd een
resolutie aangenomen, waarin wordt uit-
gesproken, dat alleen van socialisatie
maar dan in een zeer verre toekomst
heil is te verwachten terwijl daarin voorts
op maatregelen ter beteugeling van den
grondwoeker en op directe hulp voor met
ondergang bedreigde boeren in den
vorm van opschorting van belastingen
en verleening van credieten wordt
aangedrongen.
Binnenland.
Een verbod van het mengen van bo
ter en margarine gevraagd.
De Zeeuwsche Bondsdagen van Jonge-
lingsvereenigingon.
Het Paaschcongres der S.D.A.P.
Buitenland.
Bijzonderheden over den vreesolyken
kerkbrand in Roemenië.
Smokkelarij in verdoovende middelen.
De wereldtentoonstelling te Antwerpen.
Polen teokent de Geneefsche tarieven-
overeenkomsf; niet.
Het weer in 't buitenland.
De sluiting der vlootconferentis.
Groote brand in een Amerikaansche ge
vangenis.
ook voor Radio-Centrnle'a
cn élk radio-toestel
Dubb.MAGHEET5YSTEEH ƒ30
4pdig ANKER5Y5TEEH/40>
Gwta/v
NV Peters Prinsengracht 220/24
AMSTERDAM Tel. 48882.
voorzoover zij zich beschikbaar stelden
herkozen, terwijl in de vacatures Duys
en Stokvis gekozen werden de heeren
Schmidt een man van de oppositie
en Craxner.
Uit de communistische beweging.
Gemeld wordt, dat in de Cl. P. H. (C.
Ci) de communistische partij, door den
heer Wijnkoop in de Tweede Kamer,
deh Raad en de Staten vertegenwoordigd,
ernstige pogingen worden aangewend om,
op 'den grondslag van den open brief
van het Uitvoerend Clomité der Commu
nistische Internationale te Moskou en de
daaruit voortvloeiende resolutie van het
z.g.: „Politiek Bureau" der officieele com
munistische partij, de eenheid met de
laatste herstellen.
In den kring der „Wijnkoopianen"
meent men, te oordeelen naar uitlatingen
van leiders der „officieelen", dat bij in-
dividueele aanmelding voor het lidmaat
schap, de „Hollandsche sectie van Com-
mintern" de heeren Wynkoop en Van Blu-
rink niet zal toelaten, nóch hen als ver
trouwensmannen der O. P. tl. in de
overheidslichamen zal erkennen.
De Wijnkoopgroep zal echter niet als
groep worden erkend. D|e leden zullen
zich individueel moeten aanmelden.
Een, die op de hoogte isl
In Groningen werd dezer dagen het
jaarlijksch congres der S. D. A. P. gehou
den, naar aanleiding waarvan in „Het
Volk" van Vrijdag het een en ander van
de stad werd verteld. Ook historische her
inneringen. Wij lezen b.v.:
„Groningen is een oude stad. In den
tachtigjarigen oorlog speelde het een rol en
telken jare, op 28 Augustus, herdenken
stad en provincie het ontzet, na een zware
belegering door de troepen van den bis
schop van Munster, die achtervolgd, bij
Heiligerlee, en later bij Jemimingen in
Oost-Friesland met weinig succes slag
leverde tegen het Staatsche leger. De
stad heeft uit dien tijd nog een aantal
mooie gehouwen hewaard".
De schrijver van dat artikel, zegt on
ze „N. Pr. Gr. Crt.", mag zijn schoolgeld
wel eens terug gaan halen. Een van bei
den: hij heeft geen onderwijs in onze va-
derlandsche geschiedenis genoten of hij
heeft er geen kaas van gegeten. De jaren
1566 en 1672 haspelt hij door elkaar, als
of het zoo niets is.
Hier is nu eens werk voor de dezer
dagen samengestelde onderwijs-coininis-
sie uit de S. D. A. P.l
Gezondheidscommissie.
Aan het verslag der Gezondheidscom
missie, zetel Goes, ontleenen wij::
In het afgeloopen jaar werden door de
Commissie 7 vergaderingen gehouden en
wel op 3 April, 6 Mei, 29 Mei, 28 Augus
tus, 10 October, 27 November en 18 De
cember,
