No. 163
Vrijdag 11 April 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Co's Bank N.V. Goes
AMSTEU-
BATTERU
EERSTE BLAD.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrdle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Binnenland
ALLE
per 1 April vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
Belangrijkste Nieuws,
Prijs per stuk 25 d I
ovaxU wfaygéaac.
iLV.Sek. fliten fkn:engmfitflO/Xft
AMSTERDAM IEL.48898
Uit de Provincie.
Directeur-Hoofdredacteur;
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 1Ü55.
Bijkantoor te middelburg.
Firma F. P. DHUXJ, L. Burg. TeL No. 250.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franca par post, 13.-^
Losse nummers 10.05
Prijs der AdvertentiBn:
14 regels 11.20, elke regel meer 30 «L
Bij abonnement belangrijke korting.
Ouderen en Jongeren.
De klacht wordt vaak gehoord, ook
in Antirevolutionairen kring, dat er bij
de jongeren niet is de geestdrift en het
heilig vuur, dat de oudere generatie, die
onder zooveel moeilijker omstandigheden
leefde, kenmerkte.
Het verschijnsel is algemeen.
•Naar aanleiding van wat daaromtrent
in „Het Volk" werd opgemerkt gaf de
heer Roodhuijzen in het „Vaderland" en
kele beschouwingen, die zeker ook in an
deren kring wel overweging verdienen.
„Het is zoo in-waar, dat het heilig vuur,
dat de voortrekkers bezielde, die zich den
weg moesten banen door het oerwoud,
niet in dezelfde mate gevonden kan wor
den bij hen, die in volle veiligheid de
vruchten genieten van het zoo vaak le
vensgevaarlijke werk van die voortrek
kers, het is aan den anderen kant zoo
waar, dat desniettegenstaande voor ieder,
.die durft leven, de beste tijd is waarin
men leeft. En het laatste besef wordt in
hooge mate versterkt, als in de harten
der jongeren leeft de dankbaarheid voor
hetgeen de voortrekkers deden. Daarop
mag wel eens gewezen worden, omdat de
dankbaarheid eene van de hoogste deug
den is, die het beste bewijs van zielsadel
geeft."
Na er dan op gewezen te hebben, dat
de jongeren het zoo goed hebben en ge
makkelijk in 'vergelijking met vroeger
en dat het verdedigen eener eenmaal
bezette stelling nu eenmaal minder geest
drift wekt dan de verovering van het
begeerde terrein, Vervolgt de schrijver:
„Vandaar eene lusteloosheid bij de jon
geren, die óf tot gemis aan krachtsin
spanning leidt óf tot critiek op de leiding,
die het resultaat is van de ondervinding,
die de ouderen, die door het oerwoud
drongen, in den loop der jaren hebben
opgedaan.
Wat hier van de S.D.A.P. gezegd wordt,
geldt in meerdere of mindere mate van
alle partijen, al is dat dan ook hèt sterk
ste het geval bij de partij, die zich oor
spronkelijk als revolutionair aandiende.
Wij zien hqt bij de anti-revolutionairen,
die door Dr Kuyper uit het diensthuis zijn
uitgeleid, en die door de financiëele ge
lijkstelling op het gebied van het Lager-
Onderwijs in een toestand geraakt zijn,
waarvan de stoutste optimist onder hen
niet had durven droomen; er is tamelijk
algemeene klachte in die partij over ge
mis aan geestdrift." t
Wat hier gezegd wordt, is zeker wel
waard er aandacht aan te schenken even
als aan wat verder wordt opgemerkt, dat
bij de ouderen het gevaar bestaat, dat zij
'verouderden worden en bij de jongeren,
dat zij, omdat de tijd van zich een weg
te banen door het oerwoud achter hen
ligt, zich ongelukkigen gevoelen voor wie
niets meer te doen valt.
Terecht wordt hieraan nog toegevoegd
deze waarschuwing, dat de Kruisvaarders
reeds hebben ondervonden, dat het min
der moeilijk was, Jeruzalem te nemen,
dan het te houden.
De taak waarvoor wij thans en de
jongeren in de toekomst staan is zeker
niet minder moeilijk dan die der heen
gaande generatie.
En ook niet minder belangrijk.
Vooral in dezen tijd, vol van luidruch
tige afbraakpogingen.
Inbraak in het Legermuseum te Weenen.
Naar de politiedienst te Weenen meldt,
hebben gisternacht dieven kans gezien
een bezoek te brengen aan het legermu
seum. Vermist worden o.a. talrijke deco
raties uit den vrijheidsoorlog, gouden en
zilveren dapperheidsmedailies, verder
uit het Radetzki-tijdperk de sleutels van
de vesting Venetië, dateerende uit 1849
toen deze vesting veroverd werd, de sleu
tel van de stad Milaan, door veldmaar
schalk Radetzki in 1848 aan keizer Frans
Jozef gezonden, en een gouden halsband
met diamanten kruis, geschenk van het
Oostenrijksche leger aan den vorst van
Collorado-Mansfeld.
Juist 40 jaar geleden, eveneens in den
nacht van 9 op 10 April, werd de maar
schalkstaf van Radetzki, een geschenK
van keizer Frans Jozef en het leger aan
Radetzki, gestolen.
Het eiude der Vlootconferentie*
De groote bedrijvigheid onder de dele
gaties gisteren bewees, dat men een
hoogst kritieke faze in de onderhande
lingen had bereikt.
Officiëel wordt medegedeeld, dat tus
schen Engeland, de Vereenigde Staten en
Japan op alle punten volkomen overeen
stemming is bereikt.
De Amerikanen zouden een nieuw denk
beeld geopperd hebben om alsnog tot een
accoord tusschen de vijf mogendheden
te komen.
MacDonald heeft in het Lagerhuis ver
klaard, dat er een accoord is tot stand
gekomen tusschen Amerika, Engeland
en Japan. J tinsdag zal er een plenaire
zitting der Vlootconferentie plaats heo-
ben; daarna zal de conferentie eindigen.
Woensdag zal er een accoord tusschen de
vijf mogendheden onderteekend worden,
waarin ook de overeenkomst tusschen
de ilrie groote maritieme mogendheden
vervat is. Verder komen er in dit accoord
de bepalingen betreffende een zoogenaam
de vlootvacantie, alsmede die over de
humaniseering van den duikbootoorlog.
'Er zullen ook eenige technische overeen
komsten onderteekend worden.
MacDonald werd toegejuicht nadat hij
zijn terklaring had afgelegd. De woord
voerders van de conservatieven én van de
liberalen wenschten hem geluk met het
verkregen resultaat.
De toestand in Britsch-Indië.
De politie heeft gistermiddag te Bom
bay eindelijk energieke maatregelen ge
nomen. Een groote macht van ruim 300
agenten omsingelde het gebouw van het
Congres en verschafte zich daarna met
geweld toegang. Ahmed Ali, die ziclr
„secretaris van de nationale militie"
noemt, werd gevangen genomén na eeni-
gen tegenstand van zijn aanhangers,
waarbij drie personen ernstig en een
tiental minder ernstig gewond werden.
De politie heeft al het aanwezige zout
vernietigd en de potten en verdere in
grediënten voor de bereiding in beslag
genomen.
Sen Gupta, de burgemeester van Cal
cutta, heeft gisteren bekend gemaakt, dat
hij Zondag in de straten der hoofdstad
zout te koop zal bieden, dat op onwet
tige wijze is gewonnen. Eenige honder
den studenten hebben zich onmiddellijk
aangeboden zijn voorbeeld te volgen.
Korte Berichten.
Volgens ©en bericht uit Belgrado
zal daar een nieuwe brug over den. Bonau
worden gebouwd, welke de Langste brug
van Eurotpa zal worden. De bouw is opge
dragen aan ©en Fransche maatschappij,
die het werk gemeenschappelijk met een
Buitsche construktiefabriek zal uitvoeren-
Ongeveer 1/3 van de bouwkosten zijin
voor de ijzerconstructie beuoodigd. Be
brug zal tegen einde Juli 1933 gereeld
komen.
In Noord-Italië zijin op verschillende
plaatsen zware hagelbuien gevallen, waar
door veel schade aan de jonge gewassen
en de vruchtboomen is toegebracht.
Op een vergadering van de impor
teurs op het bureaü van de Australische
en nieuw-Zeelandsche productie is beslo
ten de beste Nieuw-Zeelandsche boter te
gen 122 sh. per „hundredweight" of on
geveer 13 14 pence per pond te vërkoo-
pen. (Dus zoowat f 1.40 per kilogram).
Ook te Lübeck zijn communistische
relletjes onder de scholieren, meer in het
bijzonder onder die der vakscholen, voor
gekomen. Een en ander heeft den onder-
wijsautoriteiten aanleiding gegeven tot
het nemen van energieke maatregelen.
De politie stelt thans een onderzoek in
naar de drukkerij, die opruiende geschrif
ten, zooals „der Gewerbeschüler" e.d. in
omloop heeft gebracht.
In heel Californië en in westelijk
Nevada zijn gisteren lichte aardschokken
gevoeld. Er zijn geen berichten van ern
stige schade. Hier is een huis ingestort-
Er zijn twee gewonden.
De Kamer op reces.
D© Tweed© Kamer, zegt De Maas
bode is tot 6 Mei op reces gegaan,
met .een schoon© lei. Alles, wat voor
afdoening gereed was, had zij' afgedaan.
Tot een der oudste middeltjes tot on
dermijning van het Parlement behoort
ook het afgeven .op heit reces.
Ook thans weer liet „De Telegraaf"
die sinds jaren aan dit) soort ondermij
ning van het parlementair stelsel mee
deed men herinner© zich hare vroe
gere „humoristische" kameroverzichten 1
haar teekenaar een plaat vervaardigen,
waar als titel boven staat „De bloemetjes
bloeien in Mei... tralal Motto: Da-boog
kan niet altijd gespannen staan." en met
dit onderschrift „De Tweède Kamer neemt
12 weken vacantie in een periode van
20 Dec. tot 5 Mei."
De bedoeling is doorzichtig: da kerels
voeren niets uit.
Maar als ze wel meer vergaderen, dan
heet het: „de nationale tijd wordt ver
praat!"
Er ware voor deze critiek iets te zeg
gen, wanneer de Tweede Kamer met
vacantie ging, terwijl er stapels wets
ontwerpen dringend op afdoening wacht
ten. Gelijk wij zagen, is het juist anders
om gesteld.
't ls trouwens een 'te betreuren misver
verstand, als zou het Parlement eigenlijk
permanent moeten vergaderen, alleen on
derbroken door enkele weken van vacan
tie. Ware de toestand zoo, dan zou men
terecht hierin ©en symptoom kunnen zien
van de verwording van het parlementaire
stelsel.
Maar terecht pleegt men bij de Tweede
Kamer niet van vacantie te spreken, maar
van reces
Er wordt tijdens een feces niet in bet
openbaar vergaderd. Maar het werk der
kamerleden gaat door. Zij hebben den
tijd noodig, om de ingekomen wetsont
werpen en andere stukken te bestudeeren.
De moeilijkste commissie-vergaderingen
worden bij voorkeur tijdens het reces
gehouden. Tegen het einde van het reces,
dat allerminst een vacantie bleek, ziet
men de lijvige Voorloopige Verslagen ver
schijnen.
't Is trouwens een gewoon verschijnsel,
dat de recessen tijdens bet eerste jaar
na het optreden van een nieuw kabinet
langer duren dan anders. Er is minder
werk voor den openbaren winkel. Omge
keerd is het in bet vierde jaar. Veel
wat in de voorafgegane jaren voor de
e p en bare b ehandeling gereed gekomen is,
wil men nog afdoen.
Ook voor bet peil der kamerleden zou
het zeker niet gewenscht zijn, wanneer
het Parlement in permanentie bijeen was.
Thans reeds is bet voor velen, die een
sieraad van de Kamer zouden zijn, ab
soluut onmogelijk zich voor een kamer
zetel beschikbaar te stellen, omdat hun
andere werkzaamheden er te zeer onder
zcude-n lijden.
Willen deze knaagdieren van het par
lementaire stelsel een Volksvertegenwoor
diging, bestaande alleen uit beroeps-po
litici?
Niets zou daar meer toe leiden, dan
wanneer de Kamer, gelijk sommige bui-
tenlandsche parlementen, slechts korte
tusschenpoozen het gansche jaar door
vergaderde.
De Postvluchten naar Indië.
Van officieel e zijde wordt thans bet
bericht betreffende de vluchten naar Ned.
Indië bevestigd.
Het Departement van Waterstaat deelt
thans mede», dat de Rritsche Regeering,
in de onderstelling dat de toestand der
landingsterreinen in Britsch-Indië dit toe
laat, vergunning heeft verleend voor het
gebruik van die terreinen ten behoeve van
een geregelden luchtvaartdienst Amster
dam,Batavia.
De Wieringermeerpolder.
De minister van Waterstaat is met de
heeren ir S. Smeding, rijkslandbouwcon-
sulent te Schagen, ir F. P. M-esu, rijkis-
üanidbouwconsulent te Zwolle, en ir. Alph.
Reebroek, rentmeester der domeinen te
Klundert, tot overeenstemming gelkoimien
betreffende de .oprichting van een dienst
voior de voorbereiding en uitvoering van
de werkzaamheden tot het in cultuur
brengen van de in den Wieringenueerpol-
der dropg vallende gronden.
Met deze werkzaamheden wordt onmid
dellijk een begin gemaaikt
Slachtvarkens.
De directie van den Landbouw deelt
mede, dat blijkens telegrafisch bericht
van den Ned. gezant te Bern, de Zwitser-
sche bondsraad heeft besloten de sinds
December j.l. geldende verlaging van het
invoerrecht van 50 tot 30 francs op
slachtvarkens, wegende meer dan 60 K.G.
met ingang van 15 April a.s. op te heffen.
DE VRIJE UNIVERSITEIT EN DE
NATUURWETENSCHAP.
Als Gereformeerden belijden wij God
te kennen door twee middelen. Ten eerste
door de schepping, onderhouding en re
geering der geheele wereld, overmits de
zelve voor ons is als een schoon boek,
in hetwelk alle schepselen, groote en
kleine, gelijk als letteren zijn, die ons de
onzienlijke dingen Gods geven te aan
schouwen. Ten tweede geeft Hij zich zei
ven ons nog klaarder en volkomener te
kennen door zijn heilig en Goddelijk-
Woord.
Deze belijdenis, dat God zich openbaart
zoowel in de natuur als in de Schrift,
stelt aan ons, die weten, dat slechts de
verwerving van de kennisse Gods de weg
is ten eeuwigen leven, van zelf tot eisch,
om onze geloovige aandacht bij voort
during evengoed gericht te houden op de
natuur als op de Schrift.
Los van alle wetenschap vloeit hier
uit voort, dat geestelijke oefening, al moge
zij de ziel tijdelijk zelfs tot extase kunnen
vervoeren, slechts tot een duurzaam
werkdadig geloofsleven voert, wanneer
zij haar aanvulling vindt in een gezonde,
maar weldoordachte beleving van al het
natuurlijke gebeuren. Eenerzijds loopt ge
vaar van geestelijke verdorring al wie het
huis des Heeren verwaarloost om te gaan
wandelen in de kerk van ongekorven
hout; maar aan den anderen "kant sluit
toch ook degene, die verzuimt Gods
kracht en wijsheid te leeren ervaren in
alle dingen van de natuur, opzettelijk
het oog voor de helft van de middelen,
die het God behaagd heeft aan te wen
den om zich aan ons te openbaren.
Voor de wetenschap volgt uit deze belijde
nis meer in het bijzonder als taak, om
haar onderzoek niet te beperken tot het
terrein van den geest, maar om dit ook
uit te spreken over het gansche gebied
der natuur.
Reeds dit op zichzelf vormt een afdoen-
den' grond voor de toevoeging eener na
tuurkundige faculteit aan de Vrije Uni
versiteit. Een toevoeging, die overigens
ook ingevolge de wet in 1930 haar beslag
moet krijgen, wil onze Universiteit niet
haar recht verliezen om naar wetenschap
pelijke graden door den Staat op voet van
gelijkheid met die van andere universitei
ten erkend te zien.
De roep naar uitbreiding spruit echter
tevens nog voort uit een diepgevoelde
behoefte naar een wetenschappelijk cen
trum, waar leeraars en leiders op natuur
kundig terrein gevormd worden naar ge
reformeerden trant.
Inzonderheid voor de scholen onzer kin
deren verlangen wij mannen en vrou
wen, die niet alleen zelf rotsvast staan in
de leer, maar die ook zoodanig zijn on
derlegd, dat zij de ongeloofstheorieën op
het gebied der natuur ten overstaan van
de zoo critisch aangelegde jeugd met
vrucht zullen kunnen bestrijden.
De nieuwe faculteit, die in wording
is, werd opgericht, opdat wij meer nog
dan voorheen Gods grootheid zullen lee
ren verstaan in de werken der natuur.
Maar zij werd ook opgericht ter wille
van den strijd om de waarheid in het
gemoed van onze kinderen.
Hulptroepen moet zij ons leveren, die
op de bres zullen staan overal waar de
jeugd wordt bestormd door een vijand,
die niet anders wil dan zijn eigen gebrek
aan begrip van de ware verhouding tus
schen God en natuur over te planten in
de harten der onzen.
En aanvoerders zal zij ons kweeken,
met geestdrift bezield om de vaan des
geloofs te planten te midden van het
vijandelijke kamp. Leidslieden, wier we
tenschappelijk werk eerbied afdwingt aan
al hun vakgenooten, en wier woorden in
Binnenland.
JBeinl magnetiseur voor hleit Kantongerecht
te Goes.
Opnieuw ©en landbouwtelling.
Buitenland.
Het .einde der ..vlootconferentie ini zicht.
De toestand in Britsch-Indië.
zaken van het geloof juist daardoor ook
indruk zullen maken buiten den Christe-
lijken kring. Mannen, die zullen getuigen,
dat zij de kracht en de liefde voor hun
natuurkundige werk ontleenen aan het
geloof alleen, en die, als ongeloovige ge
leerden in alle oprechtheid spreken van
de heiligheid der zuivere wetenschap, hun
kunnen aanzeggen, dat Gods algemeene
genade somtijds reeds een voorsmaak van
heilgenot gunt aan degenen, die dorsten
naar kennis, zonder zelf nog te beseffen,
dat ware kennis ten diepste genomen
niet anders is dan de kennisse Gods.
M. VAN HAAFTEN.
Middelburg. De veilingen der veilings-
vereeniging Walcheren alhier gaan steeds
vlug, maar toch streeft men er steeds
naar ze nog vlugger afgewerkt te krijgen.
Een middel daartoe is gevonden in een
projectielantaarn, waarmede reeds proe
ven zijn genomen. Tot nu toe worden de
wagentjes, waarop de ingebrachte par
tijen te veilen vruchten, groenten of eiers
zijn geplaatst, voorgereden en worden
de partijen getoond aan de adspirant-
koopers. Het zoeken naar de aan de
beurt zijnde partij en het toonen daar
van houdt steeds op. Door vooraf de par
tijen te keuren en de afwijkingen of an
dere bijzondere eigenschappen er van op
te schrijven en ze met de bedoelde-
lantaarn op een wit scherm te projectee
ren weten de kooplieden direct hoeveel
heid, inzender en eventueele afwijkin
gen en kunnen daarnaar hun bod bepa
len. Gisteren heeft deze wijze van veilen
als proef uitstekend voldaan en was men
veel vlugger gereed dan vroeger. De af-
mijner kan van uit zijn erker door mid
del van een voetrem den motor bedienen,
die de film met de aanteekeningen over
iedere partij in beweging houdt.
De verkoop van de E mmab loemetj es
is dit jaar .o.ófc weeir belangrijk gestegen,
en de dames-verkoopsters kunnen met
-Srusi) praqjE urvq dn StaraeoptOA op»-18
zien.
Die opbrengst was f804.30, tegen f650
in 1929 of een stijging met ongeveer
24 pet. r i
Goes. Bevolking. IngekomenA. Gou-
looze, dienstbode, van Wissenkedk'e, L.
•Kerkstraat 22; A. J. Boot, dienstbióde,
van Wissen kerke, Ganzepoortstraat 6;. F.
O. Callenfels, en echtg., adj. dir. vera.
Mij., van Ritthem, Voorstad 79; S. Gou-
looze, dienstbode, van WisBenkearike, West-
singel 141; C. Geen© géb. Tan-ge, zondier
beroep, van Wolf aartsdijk, Heernissew-eg
3; J .de Jonge, kantoorbediende, van
Kap'elle, M. Sm.buurt 20; H. Verton en
echtgen., zonder beroep», van Amsterdam^,
Vogelzang sweg 25; H. A. Jacobs, bak*
kersknecht, van Z-waluwe, Wilhelminastr.
98; T. van den Dool, sum. reg., vani
Ste-enwijk, Blandkstr. 3; Wed. J. Koot-
stra en gezin, zonder beroep, van P.ernis,
Scheldestraat 115.
Vertrokken: H. KierS, klerk reg., naar
Eminien, Dordr.weg 11; P». K- de Jonge,
zonder beroep, naar Lisse, Schaolstr. 13;
A. de Jongje', tMenstbod©, naar Woiphaarts»-
dijfc O 111C. Bliek, dienstbode, naar 's H.
Arendskerke, Zandweg; A. Westerhof, bo-
termaker, naar Woghum; M. E. de Jager1,
geb. Rouw, zonder beroep; naar Katten-
djjke; J, J, M- rm. den Brink, verpleeg-'