No. 156
Donderdag 3 April 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
M
DOL5
Hendrikse Go's Bank N.V. Goes
.3
KARNEMELKSCHE PAP
EERSTE BLAD.
COUPONS EN LOSSINGEN
I Concert door
Kapelkerk te
|en.s de Ned.
tJitzendavond'.
fe,20 Concert,
-2.20 Orgelr
4
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag~contr6le
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
„ZUID-BEVELAND"
Gezond - Voedzaam - Goedkoop
Buitenland.
Binnenland
Eerst uw Bols - dan uw servet -
want Bols smaakt
'tbest vóórheteten.
FIRMA WATERLANDER J OE STOPPELAAR
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 April vervallende
worden verzilverd door
Gemeenteraad van Middelburg.
m?J dus
>rding van
hij ook
»ft vergist
i.kt in de
laaide arti-
logen bij-
iisverstand
[mijn dank
le plaats-
|der,
ter SecT.
ra.
|30.
pen gedag-
22 jaar,
I wegens be-
tiella Hom-
ik: f 10 of
Ite Middel-
Ti. P. Hom
paak: f 10
loudster te
iiging van
Eisch en
sknecht te
lg v. Maar-
Ispraak: 20
|an te Mid-
van zijne
i, aldaar.
|aak: 1 mnd
aar.
Trainingen,
|ia Paauwe
uitspraak:
de V., 27
|dorpe, we-
sohoenen,
lek, aldaar,
d.
[te Vlissin-
Ln geldsbe-
pebehooren-
talke gelds-
jiet ophalen
lad ontvan-
loest afdra-
jmd gev.str.
Arnemui-
|van Pieter
2 ruiten
laar. Eisch
te Vlis sin-
In Joost de
Eisch en
lm an te 0.-
Idiging van
fee, die hem
lonkenschap
lvan politie
praak: f 15
Izonder vas-
ppannigheid
Eisch en
Malknecht te
een gelds-
van E. J.
Eisch: 1
gev.str.
3 April.
5—2.00 Con-
Gramofoonr
6.30—6.45
,8.15 Aan-
te Amster-
fender leiding
uur 1071M.
Idoor het 'da
rn. 10.30
Groote, Ev.
|Chr. lectuur.
|ll.45 Uurtje
Concert.
lursus Fraaie
rtje door De
[rod, 6.00
4.05
Itet. 7.00-
litzendim.fr.
Orkest.
0—7.20, 9.85
- 12.25
4.50—5.50
istooncert.
8,20 Strijk-
Trio-ooncert.
8.35 Kamerf-
[2.15 en 1,20
-4.50 Con-
onplatanl.
(alt).
1
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
TeL: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
VERSCHIJNT ELK2N WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per past, i 3.—
Losse nummers 8 55.03
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL Na 259.
Pifls der Ad ver tentiSn;
1i regels 11.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting.
1 ,-..x
Een onderbandelingstariel?
De vraag of ook in ons land tot de
invoering van een onderhandelingstarief
moet worden overgegaan, trekt, ook in
verband met den minder gunstigen econo-
mischen toestand, telkens weer de aan
dacht.
Toegestemd kan worden, dat hier voet
angels en klemmen liggen; toegestemd
ook, dat groote omzichtigheid op dit ge
bied geboden is, en dat, gezien de
internationale verhoudingen op econo
misch gebied van zulk een tarief niet
te groote verwachtingen mag worden ge
koesterd.
Maar aan den anderen kant moet wor
den toegegeven, dat in het orgaan van
de Vereen, voor actieve handelspolitiek
volkomen terecht wordt gewezen op den
onnatuurlijken staat van onze handels
politieke verhoudingen.
„Onnatuurlijk is onze positie; schril
steekt zij af, bij die van schier alle
andere landen. Nederland heeft een uni
form laag tarief, waarvan niet kan wor
den afgedaan en waaraan niet kan wor
den toegedaan. Voor alle landen, onver
schillig hoe ze ons bejegenen, voor boo-
zen en goeden, geldt dezelfde lage heffing.
De mogelijkheid tot een uiteenloopende
bejegening der onderscheiden mogend
heden ontbreekt ten eenen male. Niet
alleen gunt Nederland aan den buiten-
landschen ondernemer bij den invoer-
van diens waren een vrijheid, welke in
fel contrast staat met den druk, dien de
Nederlands che producent in het buiten
land ondervindt, het is ook eenig in de
rij der volkeren om de groote lijdzaam
heid, die het bij het sluiten van handels-
tractaten betracht. Alle ruilobjecten ont
breken; onze onderhandelaren kunnen
niet beloven, niet geven, niet bedreigen,
nietnemen."
Wat hier gezegd wordt is niet voor
tegenspraak vatbaar.
Evenals onhoudbaar is het argument
ter verdediging van onze weerloosheid:
dat onze lijdelijkheid bij andere mo
gendheden een sympathieken indruk zal
wekken en deze tot een milde houding
nopen. -
Terecht merkt het bovengenoemde or
gaan in verband hiermede op:
„In een der geschriften van de Neder-
landsche Vereeniging voor Vrijhandel
wordt niet zonder gevoel opgemerkt:
„Neen, wij komen niet met ledige han
den; wij komen, zoolang wij ons niet met
retorsie afgeven, met een zaak van groo
te waarde. Onderhandelaars zullen tot
het buitenland zeggen: gij zegt in begin
sel vrijhandelaar te zijn, doch te bescher
men omdat iedereen het wil, welnu,
maakt dan een uitzondering voor het
eenige land, dat het juiste beginsel hoog
houdt."
De wreede practijk spot met dergelijke
mystieke stemming. In de practijk klonk
en klinkt de stem van Stresemann:
„Het al of niet sluiten van gunstige ver
dragen met het buitenland hangt niet af
van de vriendschappelijke sfeer, maar van
de vraag, wat men te bieden heeft tegen
over voordeelen, die men hoopt te ver
werven". In de practijk klonk en klinkt
de stem van den hooggeplaatsten Fran-
schen ambtenaar, die onzen onderhande
laren toevoegde: „Gij volgt uw open-deur-
politiek niet om het buitenland te gerie
ven, maar omdat gij zelf dit voor u het
voordeeligst acht".
De gedachte dat Nederland, hetwelk
andere landen geen stroobreed in den
weg legt, „enfant chéri" zou wezen als
aan de ronde tafel wordt plaats genomen,
bleek een illusie. Herhaaldelijk werden
onze producten zwaarder belast dan die
van andere landen.
Door de invoering van een onderhande
lingstarief zal met onze lijdelijkheid wor
den gebroken. Het mag als een deugde
lijk middel tot verweer worden aan
vaard. Het is niet een hulpmiddel van
aanvallende politiek, geen geweldmiddel.
Het is niet de toepassing van de wraak-
gedachte, van het beginsel: oog om oog,
tand om tand, in den zin van ongebrei
delde wraak. Het is niets meer en niets
minder dan de huldiging van het oud-
Hollandsche loyale zakenstandpunt: voor
wat boort wat!"
Coöperatieve Fabriek van Melkproducten
„ZUID-BEVELAND" G. A.
TE GOES.
De praktijk van jaren heeft de waar
heid van wat hier gezegd wordt, beves
tigd. Tot niet geringe schade ook voor
onzen land- en tuinbouw, die door het
buitenland steeds meer in de knel ge
raken.
Er is dan ook alle reden om ernstig te
overwegen de vraag of het niet noodzake
lijk is, met de weerloosheid en de lijdelijk
heid op dit gebied te breken en invoering
van een onderhandelingstarief met ernst
onder de oogen te zien.
Het Gentsche Universiteitsvraagstuk.
In den Belgischen Senaat is Woensdags
middag1 gesteund over het reeds door de
Kamer aangenomen regeeringsvoorstel tot
vernederlandschinlg van de rijlksuniveiïsi-
teit te Gent. Het Waalsche Franskiljons'ch©
amendement-Digneffede Kerchove, strek
kende tot behoud van de Franscbe tech
nische scholen te Gent, werd verworpen
met 101 tegen 33 stemmen en S ont
houdingen. Het Vlaamsch nationale amen
dement-Van Dieren, bepalend dat deze
Fransche technische scholen met ingang
van 1932 in plaats van 1935 naar Luik
zouden wo-rden overgebracht, onderging
hetzelfde lot met 119 tegen 22 stemmen
en 1 onthouding.
De eindstemming, had plaats onder
groote belangstelling. Het regeeringsvoqr-
stel werd onder luid applaus der Vlaam
sch e katholieken en socialisten en van en
kele liberalen aangenomen met 111 tegen
14 stemmen en 17 onthoudingen. De
Vlaamsche nationalisten waren, onder de
tegenstemmers.
Communistische propaganda in de
Duitsche Rijksweer.
Naar de Lokal Anzeiger meldt, heeft
de politieke politie te Neurupp'in drie
communisten gearresteerd, die in de Rijks-
weer communistische propaganda voer
den. Een van hen is de leider van de
afdeeling der communistische partijl te
Neuruppin. Tegen alle drie zijln bevelen
tot arrestatie afgekondigd.
Reeds midden Januari werden bijl het
tweede bataljon van het vijtfd© Infanterie
Regiment verscheidene communistische
vlugschriften gevonden. Hieronder waren
„De Rijksweersoldaat" en „De Kameraad",
lil deze, in een geheime Berlijnscha druk
kerij gedrukte geschriften, worden de sol
daten opgeroepen zich van hun officieren
te ontdoen en tot au communistische par
tij toe te treden. De door de politiiekel
politie gevolgde sporen leidden naar
Neuruppin. Vastgesteld is, dat de drie
gearresteerden met andere communisti
sche organisaties in verbinding stonden.
Een communistische schoolstaking te
Berlijn.
Leerlingen van de vijftiende en zestien
de openbare school in de Lessingstrasse
en de 131e en 32e openbare school te
Neukoelln organiseerden wegens de „te
strenge bezuinigingsmaatregelen" der
autoriteiten Woensdagochtend een school
staking.
Met roode vlaggen marcheerden de leer
lingen onder het zingen van .communisti
sche strijdliederen door de straten van
Neukoelln en trachtten daarna in de
Openbare scholen in de Schillerpromenade
en in de Weisestrasse herrie te veroor
zaken, door, gesteund door oudere com
munisten, de leerlingen te bewegen de
scholen te verlaten en moeders van kin
deren, die naar school werden gebracht,
tegen te houden. Op1 verschillende plaat
sen werden leerlingen en hun moeders,
die de kinderen toch naar school brach
ten, mishandeld.
Valt het Duitsche Kabinet vandaag?
De Duitsch-nationalen hebben een stem
ming gehouden over hun houding. Daarbij
werden 37 stemmen uitgebracht vóór de
motie van wantrouwen, 18 tegen en 8
voor onthouding. In regeeringskringen is
men er op voorbereid, dat vandaag; de mor
tie van wantrouwen aangenomen en de
Rijksdag' ontbonden wordt. In dit geval
zal Rijkskanselier Brüning een verklaring
afleggen, dat airt. 48 slechts opi grondwet-
tigen grondslag toegepast zai worden en
dat voor alle verordeningen en decreten
op grond van dit artikel vooraf de consti-
tutionaire 'toelaatbaarheid zal warden on
derzocht.
Later wordt gemeld:
De Duitsch-nationale fractie in den
Rijksdag heeft na beraadslagingen, die ne
gen uur hebben geduurd, de beslissing
tot morgen uitgesteld.
(Men zie onder telegrammen.)
De godsdienstvervolgingen in Rusland.
Het debat openend in het Engelsche
Hoogerhuis over de toestanden op gods-
dienstgeb'ied in Rusland, zeide de aarts
bisschop van Canterbury, dat hiji een
groot aantal bewijzen verzameld heeft,
waaruit blijkt, dat het stelsel, ingericht
voor de voortdurende onderdrukking van
den godsdienst, verder bestaat in Rusland.
De aartsbisschop verklaarde, dat hij
berichten ontvangen had, volgens welke
in het afgeloopen jaar 71 personen ver
oordeeld waren om gefusilleerd te wor
den en 112 tot gevangenisstraffen van 2
tot 10 jaar.
Ik weiger te gelooven, dat een aanmer
king aan bet adres van de Sowjet-regee-
ring een gevaar van .oorlog zou meebren
gen en ik stel voor, dat de Engelsche
regeering de aandacht van de Russische
vertegenwoordigers op "de volgende pun
ten zal -vestigen: 1. de gelijkheid van
burgerlijke rechten voor de geestelijkheid
en de andere burgers; 2. dè gelegenheid
vcor de arbeiders om den Zondag te
heiligen; 3. de toestemming tot de publi
catie en den omloop van da boeken
voor bet godsdienstig onderricht; 4. de af
schaffing van de beperkingen omtrent het
onderwijs aan kinderen in groepen; 5.
de bevrijding van de geestelijken, die in
Siberië in de gevangenissen zuchten; 6.
de stopzetting der algemeen© sluiting der
kerken.
Lord Parmoor, die namens de regeering
antwoordde, zei, dat zij niet voornemens
is de diplomatieke betrekkingen te ver
breken
Parmoor zeide verder, dat de houding
van een .Staat ten opzichte yan de op
voeding een binnenlandsche aangelegen
heid van de regeering van dien Staat
is en dat aanmerkingen uit dien hoofde
ongerechtvaardigd zouden zijn. Wij ver
foeien de systematische onderdrukking
van godsdienstige tolerantie in Rusland,
maar wat kunnen wij doen? Verbreking
der diplomatieke betrekkingen zou niets
opleveren.
Brentford, vroeger conservatief minis
ter van Binnenlandsche Zaken, betoogde,
dat de aartsbisschop verpletterende bewij
zen van de godsdienstvervolging geleverd
heeft en meent dat het stellig mogelijk
zou zijn aan Rusland vriendschappelijke
opmerkingen te maken naar aanleiding
van de denkbeelden van den aartsbis
schop.
Ponsonby (Arbeiderspartij) meent, dat
een démarche meer kwaad dan .goed zou
zijn. Het debat werd daarna gesloten.
Korte Berichten.
Naar vanwege de Luchtschepenwerf
wordt medegedeeld, zou de Graf Zeppelin
vanmorgen te acht uur voor den eersten
keer van dit jaar opstijgen. De tocht zou
zich in hoofdzaak over 'de Bodensee uit
strekken.
De Directie der Rijksspoorwegen te
Neurenberg deelt mede, dat in den nacht
van 31 Maart en 1 April nabij de halte
plaats Busendorf een aanslag is gepleegd
op een trein door dwarsliggers op de rails
te leggen. De dwarsliggers konden ge
lukkig nog tijdig verwijderd worden. Naar
de daders wordt een onderzoek ingesteld.
Het Centraal Girokantoor.
De dienst van het Centraal Girokan
toor neemt den laatsten tijd sterk toe.
Bedroeg het aantal nieuwe rekeningen
in het eersite kwartaal 1929 3757, in
hetzelfde kwartaal van het loopende jaar
bedraagt dit 5826. De heel© geldelijke om
zet over bet jaar 1929 bedroeg ruim
'11 milliard. Het aantal boekingen, dat
alleen in den dagdienst van 1 April tot
stand kwam, bedroeg 180.452.
ELKEN DAG ÉÉN GLAASJE
Vraag Bols en zie toe, dat ge het krijgt
Alle Bols-artikelen verkrijgbaar bij de
Kuiperspoort Middelburg.
De Koninklijke Familie.
De Koningin en de Prinses zullen op
8 April a.s. het landhuis Den Ruygen-
boek te Scheveningen betrekken. De Ko
ninklijke Familie heeft het voornemen
begin Mei haar verblijf op het Loo te
vestigen.
Burgemeesters.
Op 38-jarigen leeftijd is na een korte
ongesteldheid overleden de heer A. Wa
genaar Azn., sedert 1 Juli 1921 bur
gemeester van Workum.
Curateele van drankzuchtigen.
De wet van 12 December j.l. betref
fende herziening van de curateele, be
paaldelijk met het oog op drankzuchtigen
zal in werking treden met ingang van
1 Mei 1930.
Slordige behandeling door militairen
dokter?
Het Tweede Kamerlid Ter Laan beeft
eenige schriftelijk© vragen gericht tot den
minister van Defensie, naar aanleiding
van de behandeling door den militairen
geneeskundigen dienst van den dienst
plichtige Frans Hageman uit Vriescheloo,
gemeente Bellingwoide, die kort na deze
behandeling is overleden. Volgens de in
de vragen vervatte bijzonderheden, zou
Hageman aan een blinde darmontsteking
hebben geleden, waaraan de militaire
dokter niet voldoende aandacht zou heb
ben geschonken, hoewel daar alleszins
reden toe was. De heer Ter Laan vraagt
verschillende inlichtingen over de toe
dracht dezer zaak en over de maatregelen
van den minister ten opzichte van den
verantwoordelijken militairen dokter.
De weg RoosendaalBelgische grens.
D© gemeenteraad van Roosendaal heeft
met 10 tegen 6 stemmen besloten tot
bat totaal opnieuw aanleggen .van den
weg Roosendaalgrens op een breedte
van 71/2 meter, waarvan 5Va meter rij
weg en ter weerszijden een fietspad van
klinkerbestrating. De bestrating van dien
rijweg zal volgens het nieuwste procédé
geschieden.
Voorts werd besloten, in de Dorpstraat
te Nispen ter weerszijden van den rijweg
tegeltrottoirs te leggen. De kosten zijn
geraamd op f210.000 en f12.000.
Commando Vrijw. Landstorm.
Naar bet "Handelsblad verneemt, ligt
het in de bedoeling het commando van
de afdeelingen en verbanden van den
tijzondexen vrijwilligen landstorm op te
dragen aan reserve-officieren, die hiervoor
eene toelage zullen ontvangen.
Luchtpost voor West-Indië.
Het luchtrecht voor correspondentie,
ever te brengen met Amerikaansch© lucht
lijnen, is verlaagd voor de bestemmingen
Aruba Bonaire, Britsch Honduras, Co
lumbia, Curasao, Dominicaanscihe Repu
bliek, Ecuador, Haïti, Honduras, Nicara
gua, Panama, Peru, Porto Rioo, Suriname,
en de Vereen. Staten. Voor de genoemde
Nederlandsche gebiedsdeelen bedraagt dit
luchtrecht thans veertig cent per vijf gr.
Tevens is de gelegenheid, om met de
bedoelde luchtlijnen te verzenden, uitge
breid tot Saba, St. Eustatius en 'St. Mar
tin, De .pverbrenging geschiedt dan tot
St. Thomas per luchtpost en vandaar
met de gewone middelen van vervoer.
Het luchtrechht voor deze verzending be
draagt veertig cent per twintig gram.
Binnenland.
Gemeenteraad van Middelburg.
Hoe de nieuwe gouverneur van Curagao
optreedt.
De Kali-verschepingen niet over Rotter
dam.
Buitenland.
De Duitsche regeerin voor een crisis be
waard.
Ook de Belgische Senaat besloot tot ver-
ylaamsching der Gentsche Universiteit.
Het Engelsche Hoogerhuis en de gods
dienstvervolging in Rusland.
De nieuwe gouverneur van Curagao.
De rechte man.
Dat Z.Exc. Van Slobbe, de nieuwe gou
verneur van Curagao, een militair is van
de eerste soort, blijkt wel uit het vol
gende, dat van particuliere zijde aan het
„Centrum" wordt meegedeeld.
Gouverneur Van Slobbe 'is op '19 Fe
bruari j.l. op Curagao aangekomen. Direct
werd hem al gevraagd, of hij het fort niet
eens inspecteeren wilde. Z.Exc. antwoord
de, dat de tijd daartoe hem vooreerst
wel ontbreken zou.
's Nachts om twee uur, vertoonde Z.
Exc. zich echter 'in kolonelsuniform aan
het oog van den verbaasden schildwacht
en zijn consigne was: „Kiezen op me
kaar". Op zijn ©entje inspecteerde hij ver-
vclgens het geheele fort. Naar men be
weert, heeft hij daar heel rare toestanden
aangetroffen, zooals schildwachten, die
den .slaap des rechtvaardigen sliepen, enz.
Enkele weken geleden vervoegde zich
bij een militairen wachtpost ongeveer 2
uur loepen Van Willemstad af een in
tropencostuum gekleed heer, die zich be
kend maakte als de gouverneur. Dat het
hier ook niet „all right" was, bleek wel-
uit het feit, dat van de drie militairen
die de wacht moesten houden, er twee
rustig op één oor lagen.
(Vervolg van het Tweede Blad.)
Regeling tarieven zwemin
richting. Ingekomen is een schrijven,
van. de particuliere zwemschool, om deze
kwestie aan te houden.
Mevr. de Graaf, v,d„ bepleit aanhou
ding van deze aangelegenheid.De zwem
school heeft hier 50 jaar het zwemmen
verzorgd. Ze ziet zich nu bedreigd in
haar bestaan door de tarieven der ge
meente. Laten we de zwemschool nu
eenigazins ter wille zijn;
De voorzitter meent, dat de zwem
school allang met een schrijven had kun
nen komen. T)e zaak is lang genoeg aan
hangig.
Mevr. W e ij 1, v.d., gelooft niet, dat het
mogelijk zal zijn bij de tarieven geheel
refcenin,g te houden met de zwemschool.
Maar uitstel van een maand is toch wel
mogelijk.
De voorzit ter bestrijdt dit. De ver
gadering van 30 April moet geheel aan
het Ambtenaren-reglement gewijd worden.
De zwemschool kende het voorstel al
in Februari.
Dhr Portheime steunt het voorstel
van mevr. de Graaf„ Laten we alle par
tijen hoeren.
Mevr. de Graa f: men moet niet ver
geten, welke consequenties het verdwij
nen van de zwemschool voor de ge
meente met zich zou brengen.
Dihr Paul is tegen aanhouding. Hier is
geen sprake van doordrijven van een1
voorstel. Het is twee maanden aanhan
gig-
Wethi. Onderdijk zoekt in heel deze
kwestie een te geringe activiteit van het
Bestuur der Zwemschool. Snr. acht de
bezwaren van die zijde ongegrond. Wil
de Raad echter toch aanhouding, laten
we dan voorloopiig de oude tarieven
handhaven.