No. 153
Maandag 31 Maart 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank H.V. Goes
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Coöperatieve Fabriek van Melkproducten
Prima Zuivere Roomboter
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-controle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
„Zuid-Beveland" G. A.
Gemeenteraad van Vlissingen.
ALLE
per 1 April vervallende
worden verzilverd door
Directeur-Hoofdredactour:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Hiddelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELKSN WERZEAS.
Abonneuiuntspr^s:
Per 3 maanden, Isanea per pes', 13.
Losse nummers 18.03
Prijs der Advertentien:
regels f 1.2C, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting.
School en ouders.
Als een der oorzaken van de klachten
over de niet-bevredigende resultaten van
het lager onderwijs werd onlangs door
Minister Terpstra genoemd het langza
merhand uitslijten van het harelijk mee
leven van de ouders met de school
In verband hiermede verdient de aan
dacht wat in „De Ouderraad" een te Am
sterdam verschijnend orgaan werd ge
schreven.
Het ging over de vraag hoe het bezoek
op de ouderavonden kan worden ver
beterd.
Een lid van een oudercommissie raad
de aan, te probeeren de medewerking te
verkrijgen van de hoofden en de perso-
neelen der scholen, opdat door de kinde
ren onder leiding van hun onderwijzers
zang- en muziekdemonstraties gegeven
zouden kunnen worden. Op die wijze, zoo
meende hij. zou er van de zijde der ouders
meer belangstelling komen.
Maar het is niet alleen in de hoofd
stad, dat geklaagd wordt.
De „N. R. Crt." bevatte kortgeleden
het volgende bericht:
„Bij den post: kosten van de ouder
commissies, gaf de wethouder van onder
wijs te Nijmegen naar aanleiding van
de vraag, of voor alle openbare scholen
een oudercommissie bestaat en of de com
missies geregeld vergaderen, te kennen,
dat de instelling van deze commissies
alhier een mislukking is gebleken.
Dit ligt geheel aan de ouders van leerlin
gen, die voor deze commissies niet de
minste belangstelling hebben getoond. Op
de uitgeschreven ouderavonden, na de
wording der commissies, verschenen
slechts enkele ouders en de pogingen ook
door de schoolhoofden aangewend tot ver
betering hebben schipbreuk geleden."
En zoo gaat het vrijwel over de geheele
linie, althans bij het openbaar onder
wijs.
Onze Christelijke scholen hebben wat
dit betreft minder te klagen.
Hier behoeft geen moeite te worden ge
daan om de medewerking van hoofden en
personeelen te verkrijgen. Die medewer
king is al bij voorbaat verzekerd.
En over gebrek aan belangstelling van
de zijde der ouders behoeft als regel niet
geklaagd te worden.
Toch volgt hieruit niet, dat de opmer
king van Minister Terpstra voor onze
bijzondere scholen geen beteekenis zou
hebben.
Voor de ouderavonden, die meestal een
gezellig karakter dragen is vaak nog wel
belangstelling evenals voor hei werk der
leerlingen, dat bij dergelijke gelegenheden
meestal ter bezichtiging gereed ligt.
Maar hieruit volgt nog niet, dat er nu
ook is hartelijk meeleven van de ouders
met de school. Dat blijkt wel gunstige
uitzonderingen daargelaten wanneer
ledenvergaderingen zonder meer worden
gehouden.
De school aan de ouders is een mooie
leuze. Maar laten we oppassen, dat het
niet wordt een leuze zonder inhoud.
Wat wij voor onze scholen noodig heb
ben is zooals de vorige week op een te
Goes gehouden ouderavond werd gezegd:
hartelijk, biddend meeleven van de ouders
met de school.
De Vlootconferentie.
Er liepen Zaterdagochtend in confetren-
tieikringen geruchten, dat de Rritsch-Fran-
sche onderhandelingen oveir een veilig
heidspact voor de Middellands che Zee
zijn doodgeloopen. En oifschoon er geen
en'kele .officieel© bevestiging is van dit
afarmbericht, is het een feit, dat in Fran-
sche kringen groot pessimisme heerschilf,
terwijl d© Britten eik commentaar weige
ren.
Het feit eóhter, dat de Engelsch-Frah-
sche experts den Zaterdagmorgen door
brachten met besprekingen over het pact,
teneinde het moeilijke probleem op te
lossen om een formule te vinden, die
voldoet aan de Fransche eischen inzake
veiligheid, zonder Engeland mee te slee
pen in nieuwe militaire verplichtingen,
schijnt er Op te wijzen, dat het bericht,
TE GOES.
onder Rijkscontrèle
90 cent per pond.
dat deze pogingen reeds zouden zijin opge
geven, voorbarig was.
Tumult in den Pruisischen Landdag.
In den Pruisischen Landdag kwam het
Zaterdag kort vocht heit sluiten van' de
zitting tot een ernstige botsing tusschen
de communisten en den president Bartel,f
toen deze de debatten gesloten verklaarde,
zonder dat de communisten aan het
woord waren geweest. Die communisten
hadden nog willen sproken, doch hadden
vergieten het woord te vragen. Toen begon
de herrie.
De communistische afgevaardigde Men-
zel noemde den Landdag een overbodige
stal. Den socialistischen afgevaardigde
Kuttner riep hij! toe „Schweine-Igel en
leugenaar. Hij werd driemaal achter el
kaar tot de orde geroepen. Toen hiji zijln
beleedigingen desondanks voortzette, werd
hij door den president uit de zaal gewe
zen. Teigelijkerljjll werd de communistische
afgevaardigd© Steinfurt eveneens wegens
beleedigende uitdrukkingen buiten de zit
ting gesloten.
De oplossing van de Duitsche Kabinets
crisis.
Dr Birünning is gereed gekomen miat de
samenstelling van het nieuwe, kabinet.
Het zal vandaag zijln eerste zitting hou
den om de regeeringsverkfclaring! vast te
stellen. Morgen zal de rijkskanselier deze
in den Rijksdag voorlezen. D© verklaring
zal zeer kort zijln en op 3 punten neer
komen: de zorg voor den landbouw, de
politiek ten aanzien van het Oosten en
de financieele 'vraagstukken.
Verwacht wordt, dat de socialistische
motie van wantrouwen zal warden afge
wezen.
Het Kabinet Brüning is in Duitschland
door socialisten en communisten zeer on
gunstig ontvangen, De „Vorwarts"
schrijft: De houding van de sociaal-demo
cratie tegenover de regeering staat dui
delijk afgeteekend het is de houding
van besliste oppositie. De sociaal-democra
tie zal er van den eersten dag af voor
ijveren deze regeering te doen verdwijnen.
Dr Brüning zal moeten rekenen met een
oppositie, die in getalsterkte grooter is
dan zijn regeering.
De Duitsch-nationale persdienst is ook
niet tevreden en schrijft: Voor de Duitsch-
nationalen geldt tegenover deze schijn
oplossing slfechts: oppositie! De Duitsch-
nationalen verlangen nieuwe verkiezin
gen om aan het volk gelegenheid te ge
ven te toonen, wat het van de regeerings-
politiek der laatste jaren denkt.
Opmerkelijk is, aldus „Het Volk" de
rol van rijkspresident Von Hindenburg
tijdens de totstandkoming van het Kabi-
net-Brüning. Men zal zich herinneren, dat
Brüning eenigen tijd voor de crisis bij
Von Hindenburg is geweest om van hem
de verzekering te krijgen, dat indien de
financiëele wetten niet voor 1 April door
de regeeringspartijen waren goedgekeurd,
de rijkspresident zou ingrijpen. Wat in
deze conferentie precies is besproken, is
natuurlijk niet bekend, doch blijkbaar was
Hindenburg reeds tevoren van plan dr
Brüning kabinetsformateur te maken. Dr
Brüning, die drager is van twee ijzeren
kruisen, heeft zich gedurende den oorlog
bij Von Hindenburg bemind gemaakt
Als de eigenlijke drijver van het nieu
we kabinet wordt kapitein Treviranus ge
noemd, die daarvoor zijn persoonlijke
vriendschap met Von Hindenburg zou
hebben benut.
Treviranus, zoo vult de Telegraaf aan,
is een gevaarlijk man. Hem is het er niet
om te doen, een nieuw parlementair ka
binet te vormen, maar hij stuurt aan op
de dictatuur.
Korte Berichten.
Op het Japansche schiereiland: Yzu
worden, reeds gedurende meer dan een
etmaal aardschokken waargenomen. Voor
al te Ito, gelegen op 40 mijlen Z.W.
van Yokohama, hebben bij nacht ernstige
aardschokken plaats gehad. De bewoners
verkeeren in een paniek.
D© Poolsche Kabinetsformateur, Jan
Pilsoedski, heeft zijn pogingen moeten
opgeven. De president [heeft daarop ko
lonel Slawek met de opdracht belast.
Deze beeft ©en kabinet geformeerd van
ongeveer dezelfde samenstelling als het
vorige.
Terwijl de effectenbeurs te Parijs in
vollen gang was, heeft iemand, waar
schijnlijk een vroegere beambte, die vol
komen van den plaatselijken toestand op
de hoogte was, in zijn bureau op de
tweede étage den kassier van don ad
ministratieven dienst overvallen. Hij ver
doofde hem met een in ather gedraalde
prop en verdween met 80.030 fr.
De Falke, bet Duitsche schip dat
het vorig jaar een lading wapens en
munitie voor de opstandelingen in Vene
zuela heeft vervoerd en na de mislukking
dier expeditie in de haven van Port of
Spain werd geïnterneerd, is thans ver
kocht voor 40.000 mark. Het schip ligt
nog te Port of Spain, maar de beslag
legging is opgeheven en het zal binnen
kort naar Hamburg stevenen om er te
worden verbouwd.
Uit Wilna wordt gemeld, dat de po
litie aldaar erin geslaagd is een uit een
vrij groot aantal personen bestaande ben
de van dollarvervalschers, die niet alleen
in Polen maar ook in het buitenland
hun werk verrichtten, op bet spoor te
komen. Tot nog toe 'zijn vijftien perso
nen gearresteerd.
Volgens een bericht 'uit Moskou
zal te Leningrad een anti-godsdienstige
tentoonstelling worden georganiseerd. De
academie van wetenschappen wil deze
in het vroegere paleis van den tsaar
doen houden.
Op den muur der artilleriekazern©
te Mechelen hebben onbekenden, naar
men vermoedt echter soldaten, over een
groote lengte bij nacht opschriften ge
schilderd: „Leve Bormsl Leve Vlaande
ren I Wij vechten niet meer voor Frank
rijk!" Deze opschriften zijn op bevel en
door de zorgen der militaire autoriteiten
weer onleesbaar 'gemaakt. Een streng on
derzoek is ingesteld.
"Het Engelsohe Lagerhuis nam een
motie aan, waarbij het leaningafonds voor
deni werkloozensteun de bevoegdheid
wordt verleend, opnieuw een leaning van
tien mjllioen pond sterling, te sluiten.
Daardoor stijgt het geleende bedrag van
veertig tot vijftig miilioen pond.
Alcohol en snelverkeer.
Dezer dagen beeft de Vereeniging voor
Alcoholbestrijding bij het Snelverkeer haar
eerste jaarvergadering te Utrecht gehou
den.
In zijn openingswoord wees de Voor
zitter, Ir F. A. Brandt, er op, dat deze
Vereeniging niet alleen getoond heeft le
vensvatbaarheid te bezitten, doch dat zij
ook van velerlei zijden sympathie met
haar streven ondervond. De V.A.S. telt
thans 130 plaatselijke agenten, 43 bui
tengewone leden en ö6 begunstigers. Ver
kocht werden tot nu toe 4000 groote
propaganda-platen en 45.000 3luitzegels,
terwijl bovendien veel materiaal gratis
verspreid werd en op tal van andere
wijzen propaganda gevoerd werd. De
V.A.S. heeft op 16.000 rijbewijzen, voor
bestuurders van motorrijtuigen een ad
vertentie geplaatst.
Uit het mijnbedrijf.
In de Oranje-Nassaumijnen te Heerlen
en Schaesberg is Zaterdag niet gewerkt
wegens onvoldoenden afzet.
In de Vrijdag gehouden raadsvergade
ring was d© heer de Ridder met kennis
geving afwezig.
Bij de 'overte leggen stukken was
een verzoek van den heer L. van den
Heuvel om hem toe te staan den door
hem 'gekochten grond op de 'door hem
bedoelde wijze te overkappen.
De Voorzitter zegt, dat da verorde
ning het verbiedt en dat wijziging wéi
nig kans beeft op goedkeuring door Ged.
Staten.
De heer Berger meent dat bet bier
gaat om de dispensaties door B. en W.
en meent dat men partjjdig doet, o.a.
tegenover de Zeeland.
De Voorzitter zegt, dat dit ge
schiedde toen de. directeur van gemeente
werken weg was.
De heer Berger noemt dit toevallig
en wil toch, «lat men dit nu gelijkelijk
behandeld.
De heer H u s o n ïs het vrijwel met
den heer Berger eens.
De heer De Meij meent, dat de bouw
verordening niet in plagerij moet ont
aarden. Er is hier geen reden om geen
dispensatie te varleenen. Men verkocht
eerst den grond en maakt het den kooper
nu lastig.
De heer Paap meent, dat de ge
vallen niet gelijk zijn. Bij v. d. Heuvel
blijft een open ruimte over, omdat de
bouwverordening voorschrijft 'in het al
gemeen, dat er 10 Meter open lucht
moet zijn tusschen twee perceelen. Waar
om hier 14 Meter moet zijn, ziet spr.
totaal niet in. Het geldt hier een werk
plaats en tuin daarachter is niet ge-
wenscht.
De heer M. Laernoes zegt, dat de
Zeeland-kwestie een vergissing 'is. Meer
malen krijgt men te hooren, dat de ver
ordening te soepel wordt toegepast. Een
wijziging is niet uit te .Voeren. Van den
Heuvel is vooruit gewaarschuwd en wil
de toch beslist den grond koopen.
De heer Berger meent, dat men
had moeten zeggen, dat hij1 deze toestem
ming nimmer zou krijgen. Spr. zou de
bouwverordening niet willen wijzigen daar
B. en W. recht hebben tot dispensatie en
hij geeft B. .en W. den raad meer in
den geest van den raad te besluiten.
De heer Van Oorschot meent, dat
als de vergissing gemaakt, is, toen de
directeur weg was, hij maar nimmer weg
moet gaan.
De heer M. Laernoes wijst op het
gevaar der gassen, als deze in een ge»
sloten ruimte liggen.
De heer Sorel meent, dat luchtko
kers kunnen worden aangebracht..
Met 13 tegen ,5 stemmen werd aange
nomen gene motie-Berger, c. s., om 13.
en W. uit te noodigen de dispensaties
colc aan den heer C. B. J. Wijtenburg
te verleenen.
Tegen de heeren_ Wesseling, Harts, P.
G. Laernoes, Van "Westen en M. Laer-
nces.
Naar aanleiding van het rapport van
den "Directeur der Vlissingsche Duinwa
terleiding Maatschappij' omtrent de be
drijf sstoornis van 1 tot 3 Jan. met een
door B. ©n W. ingewonnen advies van
het Rijksbureau van Drinkwatervoor
ziening deelde de Voorzitter mede,
dat B. en W. in den geest van dit advies
een voorstel zullen doen.
Ingekomen was een verzoek der be
trokken oudercommissie om een verbe
tering van de speelplaats bij He scholen
op de Groote Markt
De heeren Poppe en Van Oor
schot bepleiten een goede verbetering
en verwijderen der kinderen van de open
bare straat
Dit kan zonder veel kosten.
De heer II u s o n meent, dat het gevaar
in de Coosje Buskensstraat nog groo
ter is.
De heer De M e ij wil een kostenbere
kening voor een eenvoudige oplossing.
De Voorzitter zegt, dat die destijds
op f1200 werden geraamd. Met 15 tegen
3 stemmen "(de wethouders) werd be-
slcten, dat B. en W. de zaak nader heb
ben voor te bereiden.
Bij het verzoek der Ver. tot bestrijding
der T.B.C. zeide de Voorzitter, dat
dit buiten de schuld van de Ver. zoo laat
inkwam. "De f3300 werden i. h. st. toe
gestaan.
Aan den heer C. L. Smagge werd eer
vol ontslag verleend als lid der Commis
sie tot wering van Schoolverzuim en
in zijn plaats benoemd de heer A. M. de
Bont met 15 stemmen en drie .blanco.
Opnieuw kwam nu ter tafel het aan
gehouden voorstel tot den bouw van den
tweeden vleugel aan de Oranjeschool.
De beer Wesseling trok zijn amen
dement om slechts één lokaal bij' te bou
wen in.
De heer Van Hal dankt voor de ver
strekte cijfers. Spr. blijft er bij dat het
bijzonder onderwijs makkelijker aan
nieuwe schoolruimte komt, dan bet open
baar onderwijs.
Het voorstel van B. en W. werd thans
z. h. st. aangenomen.
Bij bet voorstel tot vaststelling van
een verder gaande progressie bij het
schoolgeld der 'Avondschool voor Njj-
Binnenland.
Voorstellen voor den Gemeenteraad! van
Middelburg.
De landbouwcrisis. Een schrijven van het
Kon. Ned. Landbouw-Comité.
Gemeenteraad van Vlissingen.
De liquidatie jam „de Zeeland",
Buitenland.
Het nieuwe Duitsche kabinet.
De vlootconferentie.
Rumoerige zitting van den Pruisischen
Landdag.
verheidsonderwijs, juichte de heer v.
Oorschot het stelsel toe, maar achtte
het maximum nog al hoog. Het voorstel
werd z. h. st. aangenomen.
Het voorstel van B. en W. om de
daarom in de termen vallende personen
te verzekeren bij „Centraal Beheer"
gaf den heer Harts aanleiding om te
waarschuwen dat de kosten wel zullen
tegenvallen. Het voorstel werd z. h. st.
aangenomen.
Jeugdherberg. De heeren B e r g er
en Sorel zijn niet tegen do Jeugdher
bergen.. maar b°Pen> dat men nu ook
zorgzaam zal worden tegenover andere
jeugdorganisaties.
De heer M. Laernoes verdedigt het
ook uit het belang van het vreemdelin
genverkeer en voor de Zeeland, die de
kinderen zal overbrengen.
De heer Berger wil gaarne de En
gelsohe kinderen goed verzorgen, maar
dit wordt een subsidie aan de Zeeland en
steun kan .men voor de 'jeugdorganisaties
in Nederland niet krijgen.
De heer P. G. Laernoes staat
sceptisch tegenover de zaak maar 'komt
er tegen op, dat de hoor Berger het
doet voorkomen of dat alleen zoo mak
kelijk gaat, omdat de heer M. Laernoes
voorzitter is.
De heer M. Laernoes kan er geen
subsidie aan de Zeeland in zien.
De heer R o r ij e meent, dat men
eerst de eigen 'kinderen moet steunen
en noemt speciaal de „V. T. V."
De heer Van Oorschot komt er te
gen op, dat voor eigen menschen geen
verbeteringen te bepleiten waren, en nu
kan alles in eens.
Het voorstel wordt aangenomen met
13 tegen 5 stemmen, die der heeren
Berger, Sorel, Woltering, Wesseling en
Rorye.
Winkelsluiting. Het voorstel in
zak© de winkelsluiting gaf den heer W o 1-
tering aanleiding te zeggen, dat het
verzoek van bijna alle kappers uit ging.
Men moet clan niet wachten tot de wet
werkt.
D© Voorzitter .zegt, dat men ten
spoedigste de commissie voor de straf
verordening bijeen zal roepen.
De heer v. Oorschot zegt, dat het
hem verbaasd heeft, dat de commissie
over deze kwestie niet gehoord is en dat
in plaats van de 'Commissie de politie
het onderzoek leidde.
De heer D e "M o ij zegt dat hij begrij
pen kan, dat men wachten wil.
De Voorzitter zegt, dat hij uiter
lijk over een half jaar- met voorstellen zal
komen.
Motorwals. Bij het voorstel tot aan
schaffing van een motorwals, meende de
heer Berger dat die niet door het we
genfonds, maar uit de algemeene kas
moet worden betaald.
De heer Wesseling ondersteunde dit
idee, .maar wilde nader overleg. De heer
Berger meeat dat het camouflage van
uitgaven is.
De heer P. G. Laernoes is bereid
de zaak nog eens 'te overwegen.
Het voorstel tot aanschaffing wordt
z. h. st. aangenomen.
De vergadering ging voor het punt
„Aankoop van gronden" in geheime ver
gadering over.
Na 21/3 uur werd de openbare -verga
dering heropend en was aan de orde